PUITEN!,ANDSCH OVERZICHT
DE EISCH DER DUITSCHE VOLKSPARTIJ
EN DAN DIE DER PRUISISCHE,
BINNENLAND
SCHEEPSBERICHTEN
RADIO-PROGRAMMA.
NIEUWE AVONTUREN VAN SNUFFELGRAAG EN KNAGELIJNTJE.
FEUILLETON
Oe vier gedenkwaardige jaren
der familie Van der Velde
HAARLEM'S DAGBLAD
MAANDAG 18 JUNI 1928
Eerst vorming der Rijksregeering?
Interfractioneele besprekingen eerst
in Juli.
T BELANGRIJKSTE NIEUWS.
De Duitsche volkspartij ls tenminste
zoo verstandig geweest om toe te staan
dat de voorloopige onderhandelingen
omtrent de vorming der groote coalitie
worden voortgezet, zonder dat daarbij
de Regeeringsvorm in Pruisen ter
sprake zal worden gebracht. De D.VP.
scliopt zich zoodoende de gelegenheid
om te elfder ure haar eischen inzake de
regeeringsu itbreidIng in Pruisen, met
.unin of meer eere" terug te trekken.
Afgezien, dus van de vraag of de Duit-
sche volkspartij deel zal uitmaken van
de Pruisisch regeering heeft m.n de
interfractioneele besprekingen in den
Rijksdag Zaterdag dus vervolgd. Op de
constitutie ïeele punten schijnt men
weldra volledige overeenstemming te zul
len bereiken. De onderhandelingen om
trent de feestuurs- en economische vraag
stukken nemen een zeer bevredigenden
loop.
Als de Duitsche Volkspartij ct dus
niet was met haar ontijdigen eisch
(Stresemann zelf is er niet in geslaagd
zijn partijbroeders te bewegen dien te
rug te trekken) zou de zaak op rolletjes
hebben gegaan.
Kabinetsformateur Hermann Müller
zit er intusschen leelijk mee in.
Hoewel in toonaangevende Duitsche
kringen wordt aangenomen dat de Duit
sche Volkspartij het kan stellen met de
voor haar zeer hoopvolle verklaring van
den Pruisischen Minister Braun, dat
ook voor Pruisen de groote coalitie als
de thans in aanmerking komende re
geer ingsvormanoet worden beschouwd,
is men er toch geenszins blind voor
de moeilijkheden. Ten eerste, dat de
Pruisische landdag op recès is, en terug
geroepen moet worden.
Vóór de argumenten van de Duitsche
Volkspartij geldt het motief dat voor
het zakelijke programma in Pruisen,
makkelijk eensgezindheid en samen
werking aanwezig geacht mag worden
te zijn. omdat de D. V. P. reeds eerder
aan de uitvoering van dat programma
haar medewerking heeft verleend.
Toch zullen de verschillende fracties
der rijksdagipartijen het met Hermann
Müller bulten Pruisen om, eens moeten
worden. Immers men neemt als vast
staand aan. dat de Pruisische regeering,
evenals minisber-president Braun er van
overtuigd zijn, dat de Pruisische regee
ringsvorm, na de vorming der rijksre
geering dient plaats te hebben.
En daar is nota bene ook alle aan
leiding toe. Immers de interfractioneele
besprekingen, in Pruisen kunnen niet
voor midden Juli beginnen
P. A.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cents per regel.
CENTRAAL STATION.
AMSTERDAMS
Het proces-Sjachty.
De verhoeren van het proces-Sjachty
beginnen nu dien kant uit te gaan, die
aan de openbaarheid onttrokken zal
worden, omdat daarbij personen gemoeid
zullen worden, die volgens den procu
reur-generaal agenten van een buiten-
landschen spi onnagedlenst waren, aldus
de N. R. Crt O ja. sprak Bajarinof over
een geheimziranlgen onbekende „Kasi-
rmr", met wien hij besprekingen gehad
hau hebben en van wien hij instructies
over de sabotage gekregen had. Hij wei
gerde echter meer te zeggen, tenzij in
eon geheime zitting.
Dit was ook hot geval mot den be
klaagde Deter, een Duitscher van ge
boorte, maar reeds op zijn 17e jaar ge
naturaliseerd. Hij gaf toe in briefwisse
ling gestaan te hebben met de verdreven
mijneigenaars en geld van hen te heb
ben ontvangen, maar loochende vierkant
gesplonneerd te hebben. Het openbaar
ministerie trachtte aan te toonen da',
toen Deter twee jaar geleden naar Ber
lijn ging om in dienst te treden bij de
Russische handelsvertegenwoordiging hij
dit ook allereerst in het belang van de
sabotage-organisatie deed. Ook dat be
streed Deter met kracht, evenals de be
wering van zijn mede-beklaagde Brata-
nofski, dat toen deze zich te Berlijn by
hem beklaagd had dat de verdreven
mijneigenaars niet genoeg geld zonden,
Doter gezegd had dat hij zich geen zor
gen hoefde te maken, omdat een aantafl
Duitsche firma's o.a. de A E. G„ vol
doende geld voor
schikbaar zouden stellen.
Manifest van
Nanking.
De Nationalistische regeertag heeft
van Nanking uit een manifest aan het
geheele Ohineesche volk gericht, waarin
verklaard wordt, dat de eenheid van het
Rijk met de inneming van Peking weer
hersteld is en de burgeroorlog een einde
heeft genomen, aldus de N R. Crt.
De regeering zal als haar eerste taak
beschouwen het herstel van de nationale
welvaart, opdat het volk ook van de ge
wonnen vrijheid zal kunnen profiteeren.
Alle militairistische of communistische
pogingon tot verwezenlijking van die
beginselen zullen door de centrale regee
ring onverbiddelijk tegengegaan en zoo
noodig met geweld onderdrukt worden.
Ton aanzien van de buitenlandsche
betrekkingen zal de regeering op voet
van volkomen gelijkheid nieuwe verdra
gen met de Europeesche en Amerikaan -
sche staten sluiten.
ZULLEN OLYMPISCHE
FILMS IN ONS LAND
VERTOOND WORDEN?
HOE DE L. U. C. E. WERKT.
Het Handelsblad heeft een onderhoud
gehad met den vertegenwoordiger in ons
land van de L.U.C.E., de Italiaansche
filmmaatschappij (een staatsonderne
ming, iedere bioscoop in Italië moet
iederen avond een L. U, C. E.-fflm
draaien)
De vertegenwoordiger, die heer Ivo
Illuminati zeide, dat de L.U.CE, niet
de minste tegenwerking van den Ne
der landschen Bioscoopbond heeft onder
vonden, Zooals zij hier werkt, doet zij
het ook in andere landen en andere
werelddeelen: de films woTden hier op
genomen en met een diplomatieken
koerier naar Rome gezonden, waar zy
worden ontwikkeld en vermeerderd'; de
L.U.C.E. heeft daarvoor te Rome vijf
laboratoria. Er is dus van tegenwerking
van de zjjde van den Ned. Bioscoopbond
geen sprake, evenmin als er sprake is
van buitenlandsche tegenwerking. Dit
laatste in verband met beweerden Ame-
rikaanschen naijver. De eenigen, die
hier den Italianen kleine diensten ver
leenden, zijn enkele padvinders geweest,
die behulpzaam waren by het wyzen
van den weg, by het voeren van ge
sprekken e.d., waarvoor men zeer dank
baar is. De voorzitter van den Ned. Bios
coopbond heeft dan ook verklaard, dat
wanneer er sprake was van een geschil.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cent» per regel.
het niet tegen de L.U.C.E., doch tegen
het N.O.C. ging.
Met nadruk verklaarde de heer Illu
minati verder, dat hy, beïnvloed door
de hier ondervonden gastvryheid. met
den Ned Bioscoopbond een overeen
komst heeft willen aangaan. De L.U.CJS.
wil uit vryen wil enkele concessies doen
waardoor ook de films van het tweede
deel der Olympische Spelen in Neder
land vertoond zullen kunnen worden. De
Neda Bioscoopbond is ons op hoogst
sympathieke wijze tegemoet gekomen,
zoo zeide de vertegenwoordiger, en wy
willen op deze wyzc biyk geven dit te
hebben gewaardeerd. Indien het con
tract gesloten is, zal het misschien ook
van terugwerkende kracht zijn, zoodat
ook het eerste deel der spelen hier op
het doek vertoond zou kunnen worden.
Tenslotte verklaarde de heer Illumi
nati dat er waarschijnlijk eenige Hol-
landsóhe films opgenomen zullen wor
den en dat hy enthousiast is over de
ontvangst in ons land ondervonden. Hij
zal hierover zelf een rapport samenstel
len voor Mussolini. Zooveel welwillend
heid heb ik hier ondervonden, zoo be
sloot de Italiaan, dat ik het noodig vind
het Italiaansche volk hiervan mededee-
ling te doen.
AAN
DEN STORMWIND
TEN PROOI.
IN HET NET VAN EEN TE
UTRECHT LOSGESLAGEN
LUCHTBALLON VERWARD.
Zaterdagmorgen heeft de adjudant
onderofficier De Vries van het Vlieg
kamp Soesterberg eenige benauwde
oogenblikken beleefd schrijft de Tel.
Hfj was achter de gasfabriek te
Utrecht bezig een ballon te vullen, waar
in dr. Cannegieter van het Meteorolo
gisch Instituut te De Bilt gewoonlijk
zUn weerkundige waarnemingen doet
Tijdens de werkzaamheden woei
straffe wind over het terrein, die zóó
lang aan de ballon tornde, dat t
lossloeg. De Vries raakte in een der
touwen van het nog niet bevestigde
schuitje beklemd en werd, zonder dat
iemand hem helpen kon, de hoogte in-
gesleurd.
De adjudant die zijn tegenwoordig
heid van geest behield, wist zich vast
be klemmen aan de touwen. Van het
terrein der gasfabriek zweefde hy hoo-
ger en hooger, aan den grimmigen
stormwind ten prooL Hy dreef in de
richting van de Maliebaan en vervol
gens naar den Biltsohenstraatweg. Bü
de Willem Barendtsstraat geraakte een
touw verward in telefoondraden, zulks
tot geluk van den uitgeputten De Vries,
die zich losliet en op het dak van een
der huizen veilig een noodlanding
maakte.
Wonder boven wonder had hy geen
kwetsuren opgeloopen. De ballon dreef
voort in de richting van De Bilt, waar
zy ten slotte op een weide neerkwam.
DE ZAAK TEGEN
MR. L. P. D.
DE OFFICIER VAN JUSTITIE
TEEKENT HOOGER
BEROEP AAN.
De officier van justitie te "s-Graven-
hage mr. Hermans, die tegen mr. L. P.
D. wegens bedriegelyke bankbreuk voor
een bedrag van circa 2 millioen in ver
band met het faillissement van de Dis-
contobank voor Credietinstellingen 1
jaar gevangenisstraf had geëischt heeft
thans, aangezien de Haagsche reohtbank
mr. D. van het ten laste gelegde heeft
vrygesproken, tegen die beslissing 'hoo
ger beroep aangeteekend.
IN WEINIGE
WOORDEN.
By het schortten in een sluis in het
Wilhelmin akana al is door een schok een
schippersvrouw over boord geslagen en
tussdhen den sluismuur en het schip ver
morzeld.
Op de Weesperzijde te Amsterdam
botsten twee trams tegen elkaar. Twee
conducteurs en een passagier werden
liohit gewond.
Tydens het hevig onweer is Zaterdag
avond de bliksem in de Hervormde kerk
te Vmkeveen geslagen, waardoor brand
ontstond. De brandweer kwam spoedig I
ter plaatse en wist het vuur meester te I
worden. De materieele schade is groot.
I Amsterdam, 15 Juni te Valparalsa v.
Amsterdam.
Alkaid, 13 Juni v. Zanzibar naar Rot
terdam.
Algenib, 13 Juni v. Duala n. KlrlbL
Buitenzorg, 18 Juni, 11 tl., v. Londen
n. Hamburg.
Brielle, 16 Juni, v. Colombo, Rotter
dam n. Rangoon
Bilderdyk, p. 15 Juni Ouessant, Rot
terdam n. Calcutta.
Bar alt, 14 Juni te Cristobal v. West.-
Indië.
Calypso, 14 Juni te New York van
W.-Idië.
Ceres, 14 Juni v. Seccondee n. Free
town.
Chr. Huygens 15 Juni v. Genua. Am
sterdam n. Batavia.
Delfland. 13 Juni v. Grand Bassam
n. Liberia,
Edam, p. 16 Juni Vllssingen, Rotter
dam 1. v. Antwerpen n. New Orleans.
Jason, 18 Juni te Antofagasta ver
wacht, Chili n. Amsterdam.
Klipfontein, 15 Juni v. P. Soedan n.
Port Said, Beira n. Rotterdam.
Marken, 18 Juni W.-Afrika te Am
sterdam verwacht.
Maasdam, 15 Juli Vigo, New Or
leans n. Rotterdam.
Patria, p. 16 Juni 9 u. Ouessant. Rot
terdam n. Java.
Rijnland. 15 Juni V. Amsterdam te
Duala verwacht.
Rotterdam, 16 Juni v. Rotterdam n.
New York.
Stuyvesant 14 Juni v. Curasao n. Pto.
Cabello.
Ternate, 16 Juni te Suez, Rotterdam
n. Java.
Tambora 18 Juni, llu, te Marseille
verwacht, Batavia n. Rotterdam.
Venezuela, 14 Juni v. Curasao naar
Pto. sColumbla.
Van Rensselaer, p. 14 Juni Azoren,
Amsterdam n. W.-Indië.
Waterland, p. 14 Juni Las Palm as,
Amsterdam n. Zuid-Amerika.
Alkmaar, 16 Juni v. Rotterdam naar
Hamburg.
Abbekerk, 16 Juni v. Genua, Rotter
dam n. Australië.
Billiton, 15 Juni te Algoa Baal van
Amsterdam.
Biydendyk, 14 Juni 13 u. 52 m, 550
myl Z.West van Valentia, Philadelphia
n. Rotterdam.
Drechterland, 16 Juni v, Amsterdam
n. Hamburg.
Edam, 16 Juni 5 u. v. Boulogne, Rot
terdam n. New Orleans.
Flandrla, 16 Juni. te Amsterdam van
Buenos Ayr es
Gemma, 16 Jni te Manilla, Japan n.
Rotterdam.
G&asterland, p. 16 Juni Fernando No-
ronha, Rosaria n.
Grotius, 16 Juni v. Perim, Batavia n.
Amsterdam.
Kangean, 15 Juni DJeddah, A'dam
n. Java.
Koudekerk, 16 Juni Rotterdam n.
Kieldrecht p. 15 Juni Gibraltar, Ran
goon n. Rotterdam.
Koningin der Nederlanden, st. 15 Juni
v. Singapore n. Amsterdam.
Lochkatrine, 16 Juni v. F>'.terdam
n. Vancouver.
Maasdam, 16 Juni vm. v. Corunna n.
Rotterdam.
Medan, 16 Juni v. Rotterdam naar
Batavia.
Mahsud, p. 14 Juni Lizard, Hamburg
n. Liverpool.
Moerdyk, 14 Juni v. Cristobal, Rot
terdam n. N. Pacific. 1
Mapta, 15 Juni te Belawan-Deli v.
Batavia.
Marken, 18 Juni v.. W.-Afrika te Am
sterdam verwacht.
Nias, 16 Juni v. Rotterdam n. Ham
burg.
Nictheroy. p. 16 Juni Prawle Point,
Vancouver n. Rotterdam.
Ouderkerk, 16 Juni v. Barcelona, Am
sterdam n. Wladiwostock, Rotterdam.
Prinses Juliana, p. 15 Juni Ouessant,
Batavia n. Amsterdam,
Prinses Juliana, 16 Juni 9 u. v. Sout
hampton, Batavia n. Amsterdam.
Prins der Nederlanden, 16 Juni 10 u.
v. Colombo, Amsterdam n. Batavia.
Poseidon, 14 Juni v. Mollendo naar
Arica.
Ridderkerk. 16 Juni v. Rotterdam n
Hamburg.
Rotterdam, 16 Juni 13 u. v. Boulogne,
Rotterdam n. New York.
Simon Bolivar, 16 Juni v. Amsterdam
n. Hamburg.
Spaamdam, 16 Juni nun. v. Havana,
Rotterdam n. New Orleans.
Sumatra, 16 Juni te Antwerpen van
Hamburg.
Tambora, 16 Juni v. Marseille, 1
tavia n. Rotterdam.
Tasman, 14 Juni te Singapore van
Melbourne.
Van Heutz. 15 Juni te en van Bela-
"wan-Deli.
Veendam, 16 Juni v. New York naar
Rotterdam.
zyidük, 16 Juni van Rotterdam naar
Hamburg.
DINSDAG 19 JUNI
HILVERSUM 1060 M.
12-302-00 Lunchmuziök door het
Trio Verhey.
5.307.15 Concert door het Omroep
orkest. Djobs Ising, sopraan, Egb. Veen
a. d. vleugel.
7.157.45 Duitsche Olympiadeles.
8.00 Feestconcert ter herd. v. h 75-
jarig bestaan v. d. Kon. Mannenzang-
ver. Apollo". Het Concertgebouw-orkest
Annie Woud, alt, Louis v. Tulder, te
nor, Kon. Mannenzangver. „Apollo", o.
L v. Fred. J. Roeske. Na afloop zingt
het Dubbelmannenkwartet „Octavo",
HUIZEN, 340.9 M. Na 6 uur 1870 M.
(K-R.O.fuitzendingen, uitsluitend).
12.301.30 Lunchmuziek door het Trio
Winkels Amsterdam.
6.007.00 Dinermuziek.
7.308.00 Ours us Kerklatijn door Leo
Speet.
8.00 Concert in Den Helder. De Har
moniekapel „Winnubst". Het Kinder-
(operette) en dameskoor o. 1. v. Mej. A.
Hoogenbosch „St. Caecilia". A. J. Leeu-
wens, dir. organist. Kabh. dubbel gem.
kwartet „Cantemus Domino". Mej. C.
Korver, sopraan. Th. Ramler, bariton
(duet), H. Toes, trombone, Mej. L. Leen.
wens, pianobegel. Spr. H. J. M.' Allnk,
vlootaalmoezenier: Het Katholicisme by
de Marine.
DAVENTRY 1000 M. at LONDEN 361 M.
1Q.35 Kerkdienst.
11.20 Gramofoonmuziek
12.20 Concert (sopraan, viool, piano).
1.202.20 Orkestconcert.
2.50 Muziekles.
3.35 Muziek
3.40 Fransche les.
4.10 Muziek.
4JJ0 Orkestconcert.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 cents per regel.
't Heerlijke Gooi
werd beroemd, mede
doordat het onder
den rook van de
hoofdstad ligt
„Onder-den-rook-
van-een-CAD EN A-
zijn" is óók niet te versmaden!
In de voornaamste sigarenwinkels.
4,35 Causerie.
4.50 Orkestconcert.
5.20 Vacantiepraatje.
5.35 Kinderurn tJe.
6 20 Gramofoonmuziek.
7.05 Gramofoonmuziek,
7.20 Causerie: Poetry.
7.35 Rheinberger's orgelsonaten.
7.45 Lezing: Engines for the road and
the air.
8 05 J. Rose. Joodsch komiek.
8.20 Muzikale curiositeiten. V. Hely
Hutchinson, piano. Orkest. (Onderbro
ken door een lezing over: Food and the
mind)
9.20 Nieuwsber.
9.35 Muziekles.
9,55 Nieuwsber,
10.00 Ballade-concert O. Kavann, alt.
H, Eisdell, tenor. M. Dilling, harp.
10.30 De Alaershot taptoe by zoek
lichten. De Bands van de cavalerie en
artillerie.
10.55 (Vervolg) Ballade-concert.
11.15 (Vervolg) Aldershot taptoe,
11.3512.05 Finale. God save the King
?ARYS „RADIOsPARIS", 1750 M.
10.50—11.00 Muziek.
12.502.10 Orkestconcert,
4.055,05 Orkestconcert
9.0511.20 „Boris Godounoff'. opera
van Moussorgsky, Orkest, koor en so
listen.
LANGENBERG, 469 M.
1.252.50 Russische volksmuziek, door
het Russische kunstenaars orkest.
4.355.05 Jeugdconcert.
6.207.15 Kamermuziek. J. Bergen,
sopraan. O. Bolsche en K. Elchrodt,
piano. E. Crape, begel.
7.20 „Der BarbieT von Sevilla", kom.
opera in 3 acten van Rossinl
10.50 Sluiten.
K5NIGSWU STERH AU SEN, ÏJWO M.
(ZEESEN).
12.205.20 Lezingen.
5.206 20 Orkestconcert.
6 208.05 Lezingen.
8.30 „Eva", operette in 3 acten van
Franz Léhar.
10.50 Sluiten,
EÏAMBTTRG 395 M.
6.20 Walsconcert. Orkest.
8.20 „Kreis der Zwolf', Wolfgang HeTI-
mert en Fred. v. ZolJikofer lezen uit
eigen werken. Daarna „Warm hat sie
gelogen", hoorspel in 1 acte van Kno-
blocb. Daarna tot 11,20 Cabaret.
BRUSSEL VT M.
5.20—6.20 Orgelconcert. Daarna orkest-
concert.
6.507.35 Trioconceit.
8.2010.35 Concert in den Antwerpechen
dierentuin.
VOOR DE KINDEREN.
Daar begint bet vliegtuig te dalen aan de
kast. Labbernoekas is aangedaan als hij zijn
gebocctegrond weer frisch en gezond terug»
ziet. Hij wuift naar zijn landgenooten. Die
Joopen wat ze loopen kunnen met het vlieg»
tnig mee, om hun dierbaren grooten olifant te
te begroeten.
In kleine, vlugge wagentjes worden Labber
noekas en zijn gezelschap naar de kust
gereden, waar het stoomjacht van den grooten
olifant reeds gereed ligt, om hem naar zijn
residentie te brengen. Daar verbeidt de hcele
muizenbevolking al met spanning de terug»
komst van haar gebieder.
door JAN VAN MERLENSTE1JN.
32)
Wjj stonden vers'omd. Toen zei va
der:
„Het kan geen valstrok zijn. Laten wy
hun dus de motorboot sturen."
Moeder wischte rich een traan af en
w'j allen waren ""p ontroerd.
WU begaven ons weer aan dek. De mo
torboot werd naar de vliegmachine toe
gestuurd. Plotseling riep George, die de
vliegmachine met zijn verneuker beke
ken had. uit:
„Myn vader!"
Hy trad in de hutgang om niet ge
zien te worden .Werkelyk zagen wy admi
raal Humberton in onze motorboot stap
pen. terwyi hem een heer vergezelde,
dien wy niet kenden. Ook hier hielp
George ons uit en zeide:
„Admiraal Eertin"
Berlin was de admiraal der. Fransche
vloot. George trok rich terug en een
paar minuten later stonden be'de hoe
ren voor ons op het dek.
Het was een gedenkwaardig oogenblik
Onze manschappen stonden keurig in
het gelid. Dat had de eerste stuurman
gedaan, die vroeger bij de oorlogsmarine
had gediend.
Admiraal Humberton was vlug op
vader toegetreden en deze beide mannen,
die innerl yk vrienden waren en die het
noodlot als vUanden tegenover elkaar
had gesteld, keken elkander een oogen
blik aan. Dan staken zU als op één
slag zonder een woord te zeggen allebei
den rechterarm uit en schudden elkaar
de hand.
wy gingen allen naar den salon en
zetten ons con de groote tafel. Toen be
gon de historische conferentie, welke nu
het eigendom der wereldgeschiedenis Is
geworden, zooals de conferentie in den
slaapwagen van generaal Foch, toen hy
de Duitsche gedelegeerden ontving om
over den wapenstilstand te spreken.
Enthousiaste zielen deden naderhand
het voorstel ons jacht om dezelfde reden
tot een nationaal museumstuk te maken
en het een vaste plaats in de haven van
Rotterdam te geven. Vader maakte ech
ter aan deze overdrijving een eind met
de woorden:
„Daarvoor is het jocht nog veel te zee
waardig".
De eerste mededeelingen van sir Ar
thur Humberton deden ons den stand
van zaken begrijpen, wy hoorden ze met
vedwonderlng en ontzetting aan. Op zyn
korte manier kwam hy tot de kern dei-
zaak:
„Ik weet niet of het op de „Zwaluw"
reeds bekend is, dat er sinds vier dagen
in Europa dingen van ingrijpende be-
teekenis voorvallen."
Hy keek vragend den kring rond en
zag onze ontkennende hoofdbeweging.
.Die gebeurtenissen waar ik op doel
en die ook de voornaamste reden van
ons bezoek zyn. hebben ons als een blik
semstraal uit helderen hemel overval
len. De Sovjet-regeering heeft Polen
vyf dagen geleden den oorlog verklaard
en is denzelfden dag de Poolsche grens
tem Oosten van Brody overgetrokken.
Op zichzelf zou dit een gebeurtenis zijn,
die wel zeer beklagenswaard was, maar
die toch de gemoederen in Europa niet
in zoo heftige beroering zou brengen.
Een Russlsch-Poolsche oorlog is geen
nieuwtje in de wereldgeschiedenis en
was tot nu toe slechts een plaatseiyke
gebeurtenis. Dit geval echter heeft een
byzondere zijde, die den oorlog tot den
meest ongewonen stempelt, welke tot nu
toe heeft gewoed.
Alle voorstellingen die wy ons na den
wereld-oorlog van een volgenden
oorlog gemaakt hebben, blyken in dit
geval absoluut verkeerd Ie ;'jn gewecsh
Men verwachtte aanvallen met tanks,
met reusachtige luohtvlooten, vernieti
gende gasaanvallen, kort en goed, het
heele register van moderne oorlogstech
niek. Niets van dat alles is gebeurd. Het
Sovjetleger rukt zonder artillerie en
bijna zonder vliegmachines op en be
staat slechts uit licht gewapende cava
lerie en geheel ongepantserde auto's.
Loopgraven kent deze oorlog niet. Het
geheele leger trekt op alsof zy een uit
stapje naar Polen maakten. En dat
kunnen zy ongestraft, want alles wat zy
op hun weg tegenkomen wordt on verbid-
delyk door een onbekend geweld vernie
tigd. Heele regimenten verdwijnen in
diepe kuilen, daar de aarde zich zoo
maar onder hen opent. Batterijen
worden op het moment van oprijden
zonder een schot verndekL
,3y gasaanvallen wordt het gas tegen
den wind in teruggedreven. Vliegmachi
nes storten naar beneden voor zy de
vijandeiyke linie bereiken.
„En dat alles voltrekt zich volkomen
geruischloos.
„Voor de geheele manier waarop deze
oorlog rich afspeelt, is geen andere uit
leg dan dat het Sovjetleger een wapen
bezit, dat in principe aan het uwe
gel ijk is. In het Poolsche leger heerscht
een algemeerte paniek. De soldaten heb
ben de wapens weggeworpen en vluch
ten voor het ontastbare. Eerst viel Bro
dy in handen der roode troepen, den
volgenden dag Lemberg en gisteren
stonden zy voor Lublin en Brest-Li-
towsk. Ook werd gisteren reeds in het
Oostelijk gedeelte van Polen de Raden
republiek uitgeroepen.
„Men denkt dat de roode troepen in
drie dagen voor Warschau en in acht
dagen voor de Duitsche grens zullen
staan en men neemt aan, dat zy hun
veroveringstocht door geheel Europa
zullen voortzetten."
„Das is dus de reden, waarom Europa
den heer Van der Velde de hand reikt",
zei vader batter. „Het heeft ons noodig
omdat het anders vertreden wordt."
Hier viel de Fransche admiraal in:
„Ik begrijp uw gevoelens en moet u
gelijk geven, mynheer Van der Velde.
Maar ik hoop en wensch, dat u groot
genoeg znjt om te vergeven."
Nu kwam Gerard met een zeer ver
standige vraag aan:
.,Is het den heeren misschien bekend,
of deze aanvallen steeds op elkaar vol
gen of dat er wel eens verschillende op
hetzelfde oogenblik plaats vinden?"
Gerard wilde weten of er een of meer
van deze geheimzinnige wapens, die mo
gelijk met onzen concentrator overeen
kwamen werden gebruikt.
De heeren konden geen antwoord
geven op deze vraag en daarom ver
zond ik een radiotelegram, dat admiraal
Bertin my hielp samenstellen. Toen ik
terugkwam hoorde ik vader juist vra
gen:
„Gesteld, dat ik genegen ben, u te
helpen, hoe zult u dan In de toekomst,
tegenover my staan?"
,-De Volkenbond heeft deze vraag ook
besproken", zeide Sir Arthur, „en er een
antwoord op gevonden, dat niet alleen
uw volle toestemming zal hebben, maar
dat ook een byzondere eer beteekent.
Voor u, mynheer Van der Velde, is
voor de eerste maal in de geschiedenis
van het volkenrecht een plaats inge
ruimd. aan de mogelykheid waaraan
tot nu toe niemand gedacht heeft. Er is
besloten u de souvereiniteit en zitting
en stem in den Volkenbond te verlee-
nen. U en uwe faimilie genieten van
nu af aan in iederen Staat van de ge
heele wereld het voorrecht van exterri
torialiteit. Van nu af aan is uw plaats
onder de mogendheden in den Volken
bond die van een souverein zonder land.
De eerste souvereine burger in de ge
schiedenis.
„Souverein door de macht der ge
dachte", viel admiraal Bertin in.
„En souverein door de grootheid vau
zyn karakter", vervolgde sir Arthur. „U
moet niet vergeten, admiraal, dat slechts
weinig menschen ter wereld in staat
zouden geweest zyn om by de zware
vervolgingen, waaraan de heer Van der
Velde was blootgesteld, den drang naar
wraak te weerstaan. Die nieuwe souve
rein heeft bewezen dat hij die eer waar
dig is. Overigens", cn hier wendde li j
rich tot vader, „heeft uw minister-presi
dent hier ook veel toe bijgedragen.
(Wordt vervolgdJ