EÜITENLANDSCH OVERZICHT
GEMENGD NIEUWS
LOTTGERING
HAARLEM'S DAGBLAD WOENSDAG 27 JUNI 1928
DERDE BLAD
EEN HERZIEN ANTI-OORLOGSVERDRAG VAN
KELLOGG.
De kabinetsformatie in Duitschland.
BELA KUN VEROORDEELD.
Complot in Albanië ontdekt.
T BELANGRIJKSTE NIEUWS.
Kellogg heeft met den moed der vol
harding aan 14 van de met hem in on
derhandelingen zijnde staten een herzien
anti - oorlogsverdrag gezonden. Het hui
dige ontwerp van het multilaterale pact
tot buiten de wet stelling van den oor
log is dusdanig gewijzigd dat de arti
kelen ongerept gebleven zijn, doch dat
de inleiding aan een andere redactie is
onderworpen, die zóó is ingekleed dat de
bezwaren der Britsche dominions, van
Britsch Indië en der staten die tot het
pact van Locarno toetraden in principe
zijn weggenomen. De feitelijke strekking
van het ontwerp is dus dezelfde geble
ven. Alleen is de letter der inleiding
zoodanig dat een botsing met andere
principes die reeds vroeger vastgelegd
waren, vermeden wordt
Natuurlijk heeft het ontwerp niets ge
stipuleerd omtrent het recht van zelf
verdediging dat onaanvechtbaar blijft
Frankryk heeft gewenscht dat de com
petenties in deze sfeer gedefinieerd zou
den worden. Kellogg heeft daarop ge
antwoord dat het voldoende is dat in het
ontwerp het recht van zelfverdediging
geheel buiten beschouwing is gelaten.
Deze materie kan niet bij tractaat ge
regeld v/orden. En dit is immers onmo
gelijk!
Op dit antwoord is natuurlijk weinig
In te brengen. De lezer mag echter niet
vergeten dat het gebaseerd is op de hui
dige geestesgesteldheid der diplomatie,
die nog maar zeer voorzichtig haar gang
gaat. tTe voorzichtig en te geheimz n-
nig waarschijnlijk). Waarom zou het
recht van zelfverdediging niet eens in d:
toekomst omschreven kunnen worden0
Vloeit de formuleering van dit recht niet
vanzelf uit de pen als het recht van
aanvallen kras genoeg in een pact is
veroordeeld?
Neen. klaarblijkelijk is de wil om op
recht den vrede te verzekeren nog niet
groet genoeg.
Terecht merkt Kellogg in zijn pact op
dat:
„Indien de partijen bü de tractaten
van Lccarnc stellig verplicht worden ten
oorlog te gaan, zou zulk een verplichting
zeker niet op een van de partijen ko
men te rusten, voor één van de partijen
zijn toevlucht tot oorlog genomen had
met schending van de daarbij aangegane
plechtige geloften". Indien dus de par
tijen van Locarno het pact teekenen
..zou er een dubbele waarborg ontstaan
dat de tractaten van Locarno niet door
een toevlucht tot de wapens geschonden
zouden worden". En ,.in geval een van
de onderteekenaars van de tractaten van
Locarno tot oorlog overgaat in striid met
die tractaten. zou hieruit volgen dat een
zoodanige handeling ook een schending
van het anti-oorlogspact zou zijn en do
andere partijen automatisch zou ont
slaan van hun verplichtingen jegens de
schuldige partij".
Inderdaad Men moet toezeven dat
Kellogg al het mogelijke doet!
Zijn planner, zijn ook zeer aan
bevelenswaardig en zij zullen als
zij aangenomen worden de kans daar
toe is thans groot geworden een
uiterst interessante aanwinst blijken te
zijn, in het belang van den wereldvrede
F A.
Nog geen beslissing
in Duitschland.
De onderhandelingen betreffende de
kabinetsformatie duurden tot laat in
den avond. Een definitieve beslissing
werd nog niet genomen.
In den loop van den middag heeft de
afgevaardigde Müller-Franken enkele
minister-candidaten van het Centrum,
nl. de afgevaardigden Dr. Braun, von
Guérard en Dr. Wirth ontvangen, die
hij zekere portefeuilles aanbood. Dr.
Braun zou de portefeuille van Arbeid
krilgen, ven Guéraard krijgt de Bezette
Gebieden en Dr. Wirth. Verkeer. De
definitieve beslissing zal door het Cen
trum-fractie tegen zeven uur genomen
worden. Te zes uur heeft de fractie even
wel de beraadslagingen afgebroken.
Van Müller-Franken werd mededee-
ling gedaan. dat de Centrum-fractie
aan den eisch blijft vasthouden, dat Dr.
Wirth idee-kansel .er moet worden.
De sociaal-democratische fractie kwam
hedenavond bijeen ter bespreking van de
bereikte resultaten. Een formeel besluit
werd nog niet genomen; morgen zal met
liet Centrum worden geconfereerd en
waarschijnlijk zullen dan wel punten
van overeenstemming worden gevonden.
H et proces tegen
Bela Kun.
Onder groo'.e belangstelling begon te
Weenen het proces tegen den gewezen
Hongaarse hen volkscommissaris. Bela
Kun. aldus de elegraaf en zijn twee
mede beklaagd en Mayerhofer en Bela
Kun's particuliere secretaresse, Ilor.a
Breuer. Zij staan terecht wegens samen
spanning.
Alle toehoorders moesten zich voor zij
de zaal betraden aan een fouilleering
onderwerpen.
In de acte van beschuldiging, die zes
tien pagina's telt. wordt gewezen op de
geheime organisatorische activiteit van
Bela Kun. die hij als leider van de com
munistische Hongaarsche commissie,
welke haar zetel te Weenen had. sedert
927 heeft bedreven, gelijk uit de in be
slag genomen documenten duidelijk
blijkt. Ofschoon hij voor altijd uit het
land gebannen was. is hij reeds het
vorig jaar tweemaal onder een valschen
naam naar Weenen gekomen en werkte
in een arbeidscommissie, die in levendige
relatie stond met het centraal-comité
te Moskou en de communistische partij
van Hongarije.
Bela Kun heeft evenals de andere
verdachten, alle Inlichtingen over deze
commissies principieel geweigerd en
heeft verklaard, naar Weenen te zijn
gekomen voor politieke, organisatorische
en literaire werkzaamheden.
Gisteravond zijn bij den bondskanselier
dr. Seipel vijf afgevaardigden verschenen
om hem mede deeling te doen van de
verbazing, welke de beslissing van den
minister van Justitie aangaande de r.iet-
uitlevering van Bela Kun, bü de Groot-
Duitsche afgevaardigden heeft veroor
zaakt. Dr. Seipel zeide. dat de beslissing
van den minister van Justitie geheel
zelfstandig en zonder eenigen invloed
van buiten is genomen. Natuurlijk is de
bondskanselier tijdig van 's ministers
standpunt en voornemens op de hoogte
gesteld. Ook hij achtte de genomen be
slissing de eenige juiste en zou met een
andere niet accoord zijn gegaan.
Drie maanden gevange
nisstraf.
BU het begin der Dinsdag te Weenen
gehouden zitting van het proces tegen
Bela Kun stelde de voorzitter hem de
vraag, of hU zijn schuld bekende. Bela
Kun antwoordde; „Wat ik deed. heb ik
volgens de principes van de communis
tische internationale en van de commu
nistische partij van Hongarije gedaan. Ik
heb dat gedaan in het belang van den
vrijheidsstrijd van het proletariaat en
gevoel mij alleen verantwoordelijk tegen
over mijn klasse, de arbeidersklasse. Ove
rigens beken ik geenerlei schuld. Ik be
hoef de persoonlijkheid der Hongaarsche
politici hier niet te karakteriseeren".
Bela Kun noemde het proces een po
litiek heksenproces en beklaagde zich
verder er over. dat gedurende den tijd
dat hij in voorarrest had gezeten, zijn
verdedigers geen Inzage konden krijgen
van het materiaal. „Wanneer ik met
mijn verdedigers een onderhoud had
stond ik steeds onder bewaking van de
politiebeambten. Ik zal voor de loatste
maal van een politiek heksenproces spre
ken, aangezien dit proces volgens de
modernste methoden der internationale
contra-revolutie gevoerd wordt.
In de documenten zijn de vertalingen
vervalscht".
De officier van Justitie noemde dit
een onbeschaamdheid, waarop Bela Kun
antwoordde, dat het beneden zijn klasse
waardigheid was, op de opmerkingen var.
den officier van Justitie in te gaan.
In den loop van het proces heeft Bela
Kun verder geweigerd op een vraag van
den officier van Justitie tc antwoorden,
wanneer het laatste partij-congres van
het bultenfamdsch comité bijeen is ge
weest. Do vraag of het congres In Ber
lijn bijeen is geweest, werd door Bela
Kun ontkennend beantwoord. De twee
de verdachte Meyerhofer verklaarde, dat
hij Bela Kun niet onder diens waren
naam had gekend, althans aanvankelijk
niet. De derde verdachte, de secretaresse
van Bela Kun, Hena Breuer zeide niet
schuldig te zijn. De valsche pas was
haar door een vriend verschaft; zij
meende, dat de pas echt was.
Des avonds lata werd vonnis geveld.
Bela Kun werd veroordeeld terzake
van deelneming aan geheime genoot
schappen .valsche aangifte en verboden
terugkeer tot 3 maanden gevangenis
straf met aftrek van twee maanden pre
ventieve hechtenis.
Zijn medeverdachte Meyerhofer werd
vrijgesproken; hij zal spoedig op vrije
voeten worden gesteld.
INGEZONDEN.
Voor den inhoud de^cr rubriek steil
le Redactie zich niet verantwoordelijk
Van ingezonden stukken, geplaatst
of niet geplaatst, wordt de kopie der
nzender niet teruggegeven.
WEER AANSTELLEN VAN
SCHOOLBEWAARDERS"
Geachte Redactie,
In uw blad van 7 en 14 Juni j.l. werd
een belangrijke ruimte beschikbaar ge
steld voor bovengenoemd onderwerp.
Onzerzijds hadden wij dat gaarne voor
kennisgeving aangenomen, indien de
schrijver van het stuk in uw blad var.
4 Juni Cdit was een adres aan den raad
gezonden door de afd. Haarlem van den
Bond van Ned. Onderwijzers), zich er toe
had kunnen bepalen, alleen het voordeel
te bespreken om een schoolbewaarder
te hebben en daarbij had willen beden
ken. dat het ongemotiveerd is om ter
bereiking van dat doel. in ongunstiger
zin. onze- onderneming in het geding
te brengen. Wij beheeren in Haarlem,
behalve het gemeentewerk ook nog zeer
veel particulier werk ca hopen er ook
nog veel meer werk bij te krijgen zoodat
wij. terwille van de belangen van onze
onderneming dan ook genoodzaakt wer
den u te verzoeken, om een bescheiden
ruimte in uw blad beschikbaar te wil
len stellen waarin wij de beweringen
over bovengenoemd onderwerp gaarne
eens juister willen belichten.
Wij zullen het niet wagen om de be
langrijkheid van een schoolbewaarder
voor het onderwijs te betwisten, even
min als wij In staat zijn om dat insti
tuut aan te bevelen, omdat bijna ner
gens in ons land schoolbewaarders be
slaan en dat Instituut in Haarlem tot
een unicum behoorde. WU moeten dan
ook zonder meer aannemen hetgeen dc
schrijver feitelijk wil zeggen. nl. dat het
onderwijs in Haarlem, waar de school
bewaarders waren of nog zijn. veel beter
was dan b.v. in Amsterdam. Rotterdam,
's Gravcnhage. Delft. Lelden. Utrecht
enz. er.z. en dat nu het onderwijs te
Haarlem door het afschaffen van de
schoolbewaarders op een lager peil is
komen te staan. De beweringen van der.
schrijver punt voor punt te volgen en tc
weerleggen Is niet onze taak en zullen
wij dan ook zeer zeker op deze plaats
niet doen. Waar de schrijver echter niet
schroomt om ter bereiking van het be
geerde doel ook onze onderneming in zijn
beschouwingen te betrekken, meenen wij
het als ons goed recht te mogen be
schouwen daartegen stelling te nemen
en hier te verklaren, dat de beweringen
van den schrijver zeer overdreven en ge
zocht zijn. hetgeen wij, indien dat van
ons gevraagd wordt, aan de hand van
allerlei gegevens kunnen bewijzen. WU
zullen ons hier echter beperken tot het
weerleggen van de voornaamste onjuist
heden.
Indien de kosten van een schoolbe
waarder op pl.m. f 3200 per Jaar gesteld
moeten worden zal de schrijver er echter
r.og een belangrijk bedrag bU moeten
voegen voor het schoonhouden van het
gebouw, omdat de bewaarder toch Im
mers ook een werkweek van 48 uur moet
hebben en hU toch niet tUdens de school
uren voor het personeel en de kinderen
beschikbaar kan zijn en daarvoor en
daarna het gebouw kan gaan schoon
maken. daar hU dan dag en nacht aan
een stuk door zou moeten werken. Im
mers in de schooluren moet de bewaar
der de deur openen, boodschappen doen.
boeken kaften, reparaties verrichten,
punten aan potlooden maken enz. enz
Laten wU nu aannemen dat deze ge
zochte maar o.L niet noodzakelijke
werkzaamheden eens 30 uur per weck
vorderen (wat niet ie veel is) dan zou
er voor het schoonmaken van de school
nog 16 uur per week overblijven. Aan
het schoonmaken van de gebouwen met
inbegrip van het aanmaken der kachels
wordt thans in de schoolgebouwen, welke
onder ons beheer staan. pl.m. 70 tot
100 uur per week verwerkt, door schoon
maaksters die in dat werk zeer zeker
veel meer presteeren dan een school
bewaarder.
Hoe wil de schoolbewaarder al dat
werk er dan nog bij doen? Of komt
het er niet op aan of de reinheidstoe
stand in de gebouwen slechter is. als men
in elk geval maar hei gerief en voor
deel van een schoolbewaarder heeft?
Dat de algeheele toestand in de ge
bouwen. W3ar bewaarders zijn. beter is
dan in de gebouwen welke onder ons
beheer zUn gesteld, kunnen wij pertinent
ontkennen en ook wel bewijzen. Zulks
:s ook geheel niet aan de bewaarders te
wUten omdat zU er den tU<* niet voor
hebben om de schoonmaakregeling uit te
voeren, welke ons door Burgemeester er.
Wethouders van Haarlem is voorgeschre
ven. Eveneens kunnen wij bewijzen, dat
de grieven, die men onder ons beheer
wel eens heeft, ook te vinden zUn in
de gebouwen W3ar nu nog een school
bewaarder Is en dat zaT. ondanks aü®
denkbare maatregelen en goede bedoe
lingen. wel altUd zoo blijven omdat nie
mand In staat is iets volmaakt te doen
en zulks zeker in de werkzaamheden <b«
wU beheeren. ook al zeer moeill. k te be
reiken is.
Eenvoudiger en Juister ware het ge
veest. indien de schrUver betoogd had.
dat een schoolbewaarder voor onderwU-
zend personeel en de kinderen vele ge
makken geeft. Dit geven a*U ook on
voorwaardelijk toe en zullen wU nimmer
bestrUden. Maar laat men zich eens
voorstellen, dat men In ons geheele land
daarvoor zou moeten overgaan tot het
in dienst nemen van schoolbewaarders en
zulks zou don per gebouw, zooals de
schrUver beweert, slechts een meerdere
uitgave van f 1000 per Jaar vorderen,
dan zouden wU met ons allen toch weer
millioenen meer aan belastingen moeten
opbrengen die o.i. uitsluitend benut zou
den worden voor onnutte en gezochtt*
bezigheden. Of men moet meteen maar
de ideale toestand nemen n.m. een
schoolbewaarder voor alle door den
schrUver noodlg geachte werkzaamheden
en schoonmaaksters voor het schoonhou
den van de gebouwen. Dat zou dan
slechts een hoogere uitgave van plm.
2500 of 3000 gulden per gebouw gaan
kosten en het valt werkelijk buiten onze
bevoegdheid om daarover een meening
uit te spreken.
WU zouden kunnen doorgaan, zoo elk
pur.t door den schUver naar voren ge
bracht eens te bespreken en wö zouden
dat kunnen doen omdat onze ervarin
gen cp dat terrein niet eenzUdlg zUn.
doch berusten op gegevens ui: verschil
lende plaatsen waar wU ons bedrijf heb
ben en waar wU mogen zeggen dat
onze onderneming een goeden naam heeft
Ook in plaatsen waar wU niet gevestigd
zUn kregen wU gelegenheid verschillende
gegevens te verzamelen en eveneens
daarop zUn onze weerleggingen gebis
seerd.
Zoo doorgaande zouden wU werkelijk
nog bang zUn. te veel ruimte in uw
blad te verzoeken .hoofdzaak voor ons
was de voornaamste onjuiste beweringen
recht te zetten welke voor onze onder
neming van belang waren.
Bij voorbaat zeggen wU u ten zeerste
dank indien u ons schrUvcn wilt opne
men en teekenen.
Hoogachtend,
N. V OEMSTO.
INGEZONDEN MEDEDEF.LINGF.N
60 Cent» per regel.
GR. HOUTSTRAAT 5a
TELEFOON 10771
voor Stoomen en Verven
.MüBiiaHBaüiJDï fflaflaaiy:m!CiM!MWïF n
llÉllillollifüiliuiiill «Minis
De diefstal aan boord
der Leviathan.
Volgens berichten uit New York zijn
de hcoge ambtenaren van de Ameri-
kaansche posterijen de meening toege
daan dat de berooving van de twee post
zakken van de Leviathan op zee is ge
schied. Twee postzakken zijn ledig te
Berlijn aangekomen en dit beschouwt
men in Amerika als een nieuw bewijs dat
de diefstal aan boord gepleegd is.
De inspecteurs van de Amerikaansche
post gelooven dat de waarde van het
gestolene in de eerste berichten ook veel
te hoog is gesclvat en denken dat zij de
10-000 pond sterling niet te boven zal
gaan. aldus de N. R. Crt
De Evening Standard geeft thans, tn
strijd met de eerste berichten, toe, dat
van verscheidene van de beroofde post
zakken de Amerikaansche zegels verwij
derd waren. Indien de diefstal te New
York reeds gepleegd was. had men dit
by het laden van de brievenmail moe
ten ontdekken. Scotland Yard neemt
daarom nu aan dat een internationale
dievenbende aan boord van het schip is
geweest. Het Londensohe postkantoor
heeft uitgemaakt, dat de inhoud van ten
minste 900 aangeteekende pakketten en
brieven vermist wordt
Miss Earhart.
(Van onzen Londenschen
correspondent)
Het nieuws dat miss Earhart, de
eerste vrouw, die in een vliegtuig den
Atlantischen Oceaan had overgestoken,
in het Hyde Park Hotel te Londen zou
aankomen, bracht dichte hagen men-
schen aan weerskanten van den hoofd
ingang van dit hotel. Men wachtte er
geduldig maar gespannen twee tot drie
uur. De twee mannen, die het eerst, aan
kwamen, werden niet herkend. Een half
uur later reed een gele Rolls Royce-
wagen voor. Door de ramen zagen de
menschen vagelijk een vrouwengezicht
waarop een wat verschrokken uitdrukking
lag en dat bekroond werd met een raag
bol van blonde krullen.
Daar was de Miss. En indien de
politie zich niet had doen gelden en
twee heeren. die uit het hotel waren
gesneld en de vliegdame bU de hand
hadden genomen om haar naar de veilig
heid van het hotelinterieur te sleuren,
niet zoo vlug waren geweest, zou de
menigte zich van haar meester hebben
gemaakt, Nu bleef men achter met 'n le-
vendigen indvuk van een lange slanke
vrouw, een jongensachtige vrouwelijke
verschUning in beenstukken van donker
leder, met een pofbroek aan en een licht
kleurige trui.
Wat later kregen eenige krantenmen-
schen het voorrecht met haar te praten
in haar kamer. ZU zat er, zeer bleek,
en klaarblijkelijk vermoeid, op een sofa.
achter een theetafel vol lekkers. De
hoieldirectle had juist een klein mode1
in bloemen van de .Friendship" binnen
laten brengen. Met de theetafel als borst
wering doorstond de jonge vrouw het
vuur van bescheiden en minder beschei
den vragen van Engelsche en Amerikaan
sche journalisten. Vrouwelijk veront
schuldigde zU zich voor haar uiterlijk,
verklaarde dat dit vliegtenu haar eenige
kleeding uitmaakte en dat zij zoo spoedig
mogelijk jurken moest gaan koopen in
het West End. ZU nam de gelegenheid
waar .diet belachelijke praatje" dat zy
de vlucht had ondernomen om haar
familie weer welgesteld te maken te
ontkennen. ..Het is eenvoudig myn
vacantie". verklaarde zij. Miss Earhart
heeft gedurende den ganschen tocht
geen oogenblik de machine bestuurd,
hoewel zy een ervaren vliegstér is. maar
een vrouw mist de noodige kracht om
een zwaar, driemotorig vliegtuig in de
hand te houden. In het gesprek met
de journalisten legde zij er herhaaldelyk
den nadruk op dat alle eer voor het
succes van de onderneming aan Stultz
toekomt, die nagenoeg den ganschen
afstand uitsluitend op zyn instrumenten
heeft gevlogen, daar mist al het uitzicht
belemmerde. Slechts enkele oogenblikken
in de twee en twintig uur van de reis
hebben zU zee gezien. De uitrusting met
instrumenten was niet over-volledig. De
bestuurder had slechts een kompas en
twee apparaten die wend -
liggen van het toestel aangaven.
De Engelsche pers is niet bUzonder
grootmoedig geweest in haar commen
taren op de gebeurtenis. Een blad vond
het noodig het aandeel van Miss Earhart
in de vlucht tot zijn feitelijke proporties
terug te brengen door uit te leggen dat
indien Stulz een schaap in plaats van
de Miss had meegenomen het verschil
alleen zou zUn geweest dat niet de eerste
vrouw maar het eerste schaap vliegend
den Atlantischen Oceaan had overge
stoken.
Het is niet erg hoffelijk al is de zin
Juist.
De practische toepassing van het vlieg
tuig voor verkeer tusschen Amerika en
Europa is uiteraard ook met deze vlucht
niet bewezen. Als Nederlanders hebben
wU reden ons te verheugen over die
succes van het uitmuntende Fokker
vliegtuig. En de Wright-fabnek, die de
..wervelnrind"-motoren maakt, heeft ook
nieuwe lauweren toegevoegd aan de vele.
die ze reeds heeft. Maar er zal aan heel
andere voorwaarden moeten worden vol
daan voordat dit Oceaanvliegen nuttig
kan worden. Het toekomstige Oceaan
vliegtuig indien het komt hetgeen op
goede gronden mag worden betwijfeld
zal passagiers, post. een reserve-be
manning en reserve-benzine-voorraad
mee moeten nemen. Dit is voor de beste
deskundigen op het oogenblik een
puzzle, waarvan zU de oplossing niet
kunnen vinden. De oplossing ligt niet in
een grooter toestel met meer motoren.
Dan wordt het gauw zoo zwaar dat het
alleen zUn eigen gewicht kan drager..
Zelfs het toestel met drie motoren is
•een economisch monster en suggereert
bovendien-verhoogde veiligheid (verge
leken bij een- of tweemotorige toestel
len) die wezenlijk niet bestaat. De be-
drU'fszekerheid van een driemotorig toe
stel is niet grooter dan die van een één-
motorig. Dat zou alleen het geval zUn
indien het driemotorig toestel lucht zou
houden Indien een der zy-motoren den
dienst zou opzeggen.
Een galant avontuur?
Een 40-Jarige kleermaakster is in een
buurttrein naar Beriijn bijna het slacht
offer van een brutaien aanslag gewor
den. aldus de N.R.Ct. Haar eenige
medepassagier, een jonge man. viel haar
plotseling aan en trachtte haar te wor
gen. Een arbeider in de volgende coupé
hoorde haar geschreeuw wèl. maar kon
niet te hulp komen, daar de deur tus
schen de afdeelingen gesloten was. De
man trok daarop aan de noodrem en
toen de trein vaart verminderde, sprong
hij op de treeplank om de deur van de
naaste coupé te openen. De aanrander
had inmiddels zUn slachtoffer losgelaten
en was uit den trein gesprongen. Op den
spoordyk werd hU gegrepen door arbei
ders die daar aan het werk waren. Het
bleek de arbeider KowalefskL uit Oost-
Pruisen te zUn, die eenigen tijd in een
Berlijnsche machinefabriek had gewerkt
doch toen zonder kennisgeving was weg
gebleven. BU zijn verhoor beweerde hU
niet op diefstal, maar op een „galant
avontuur" uit te zUn geweest. De politie
houdt hem echter voor een treinroover
cn heeft hem opgesloten.
All Smith's kansen.
Meer dan 25.000 personen zUn in
Houston aangekomen, ten einde tegen
woordig te zyn bU de oonventie der
democratische partU. welke wordt ge
houden en waar de democratische can-
didaat voor het presiden'schap zal wor
den gekozen. Er heerscht hier op het
oogenblik een tropische hitte.
Alles wjjst er op. dat gouverneur
Smith van New York. de katholieke
antiprohibitionnist. zal worden gekozen.
Rooklooze steenkool.
De Londensche Star meldt dat een
nieuwe soort van rooklooze steenkool,
lichter dan gewone kolen en met een
kleiner aschgehalte. voorts geschikt ran
in den hulselijken haard volledig te ver
teren. binnenkort aan de markt zal
komen.
De nieuwe brandstof kan gemaakt
worden uit steenkoolstof of industrieele
kolen volgens een in Duitschland ge
vonden Dvocédé van den ingenieur Plass-
mann. Dit procédé is nu voldoende ont
wikkeld om een commercicele exploitatie
ervan mogelyk te maken en er is reeds
een maatschappij opgericht om de brand
stof in Engeland te vervaardigen cn
aan de markt te brengen. In Duitsch
land wordt de nieuwe brandstof mee-
rendeels verkregen uit steenkoolstof da'
door pompen uit de mijnen gezogen
wordt. Maar zU kan ook uit industrieele
kolen gemaakt worden en zoodoende zoit
de categorie van Engelsche mijr.en ckc
deze kolensoort voortbrengen en juist
het zwaarst door de malaise getroll n
worden, er bij gebaat zyn. indien do
nieuwe rooklooze brandstof aftrek
vond. Te Londen waar men zoo zeer me;
het rook vraagstuk verlegen zit. zou men
stellig op een goeden afzet kunnen re
kenen.
BU het nieuwe procédé ontstaan, be
halve rooklooze brandstof, een rijk 8»-?
teer. ruwe olie en benzol (ongeveer 4-5
L- per ton) uit óe steenkolen, die ermee
bêfcnndrld worden (NR.Crt)
„De rijke zoontjes".
In verschillende stukken van het Ame
rikaansche tooneel kwam altijd een Jon
geman. zoon van ryke ouders, voor die
als nietsnutter zUn leven lang met luie
ren doorbracht en met het verteren van
het geld van zyn vader. Dat was jaren
lang het geval en er was een spreekwoord
in gebruik, dat luidde; „Er zUn maar
drie geslachten noodig. om van hemds
mouw weer hemdsmouw te worden".
Men wilde daarmede zeggen, dat men
bU de zonen van rijke kooplieden er op
kon rekenen, dat zU, in weinige jaren
het familievermogen weer onder de
menschen brengen. Dat is intusschen
zeer veranderd. Ook op dit terrein heb
ben andere beschouwingen een plaats
weten te veroveren. Er is tegenwoordig
een aantal zonen van dollarsmillionairen
die werkelijk ..werken". In plaats hun
leven in luiheid en lediggang door te
brengen. zUn ze er op bedacht door wer
ken het familievermogen te behouden.
Een paar voorbeelden mogen dit be
wijzen.
De rijkste man vaj Amerika is tegen
woordig Henry Ford. Hy heeft een zoon.
Edsel, die thans 34 jaar oud ls. Als de
vader sterft, kan hU een vermogen van
250 millloen dollars het zUne noemen.
Edsel Ford bezocht, in het begin de
vlksschool. Toen hem zijn vader, in 1912.
vroeg, of hU zyn studies wilde voortzet
ten. antwoordde de zoon: „Ik wou me He
ver in de fabriek bekwamen". Ford Sr.
vervulde zUn wensch en stelde zUn zoon
aan als ongeschoolden arbeider in de
hoofdinrichtingen te Detroit. Daar bleef
Edsel. jarenlang, in een ondergeschikte
betrekking in de verschillende afdeelin
gen van de fabrieken van zijn vader,
tot zUn vader vond. dat hU al genoeg
had geleerd en stelde hem aan als pre
sident van de Ford-Motor-Maatschap-
pU. Vóór Ford Sr. stond op het toppunt
van zUn macht, gold John Rockefeller
als de rljksie man der Vereenigdc Staten
Ook hU had een zoon. John D. Rocke
feller Jr.. wiens maandelijks gemiddeld
inkomen ruim 250.000 dollars bedroeg.
Evenwel is hU een van de vlijtigste lie
den van New-York. Zonder de eerzucht
te hebben, de belangen van de familie
een nieuw arbeidsveld te ontsluiten, ls
hU de drUvende kracht van de Standard
Oil Company. Hij let op het gansche be-
drUf van de RockefellermaatschappU
met adelaarsoogen en ontwikkelt daar
naast nieuwe denkbeelden, om de tegen
stelling tusschen kapitaal en arbeid In
den zin van een nieuwe ethiek te doen
verminderen. Evenals Edsel Ford voert
ook de jongere Rockefeller een hoogst
eenvoudig leven en vermijdt het op den
voorgrond te treden. Beiden behooren
tot de democratische partij en vrijden
hun vrye uren aan hun familie.
Men beweert, dat dc kinderen van
den Jongen Rockefeller bescheidener le
ven dan het meerenóeel der kinderen
van den burgerlUken middenstand.
De Jonge Cornel us Vandcrbilt. de af
stammeling van de beroemde fabel
achtige rUke familie en van den eer
sten spoorwcgkcnlng van het land. heeft
zich in het hoofd gezet, als dagbladuit
gever zijn weg te banen. HU poogde als
reporter in New-York wat van het jour
nalistieke beroep te weten te komen en
stichtte toen in Los Angelos en San-
Franclsco en Miami drie dagbladen, die
hem niet anders dan een deficit brach
ten.
De grootc Northern Spoorbaan, welke
de geweldige velden van verre Noord-
Westen aansloot aan het wereldverkeer,
werd door den thans reeds overleden
James J. Hill opgericht, die zUn erfge
namen een reusachtig vermogen naliet.
Tegenwoordig werken zjjn beide klein
zonen Louis Hill Jr. en Courtland Hill,
als eenvoudige daglooners op de spoor
wegen. om den spoorwegdienst grondig
tc leercn. Louis, de oudste van hen. stu
deerde aan de Yale-Universiteit en la
ter in Oxford om dan een studiereis van
een jaar door Europa te maken.
Plotseling besloot hU terug te kcenen
cn handarbeid te verrichten. HU ging
naar een arbeidsbeurs te Superior en
werd met een dagloon van twee dollars
als wcg&rbeider aangesteld. Kort daar
na besloot ook zijn broeder zijn voor
beeld te volgen. HU vond oen onder
komen in een magazijn en is belast om
de voorraden na te gaan. Bjiden bren
gen hun spaarduitjes iedere weck naar
de bank. Verder is te noemen Edward
Fosz Wilson, dc zoon van den multi-
millionair en beheerscher der vSecsch-
industrle. Thomas Wilson. Ook hij ver
klaarde. nadat hU zijn studies aar. de
Princeton-Universiteit had geëindigd,
aan zUn vader, dat hU het bcdrUf als
r.rbelder wilde lecren kennen. „Of Je ge-
!Uk hebt", zeide de vader glimlachend.
..trek morgen Je slechtste pakje aan en
meld je morgen met de anderen bU den
opzichter". Zoo geschiedde het. En nu
werkt Wilson Jr. als vleeschpakkor vlU-
tlg van 's morgens vroeg tot den avond.
Een der rUkste bankiers van New-
York Is Otto H. Kahn. beroemd als de
beschermer en financier van de Metro-
nolitanopera. ZUn zoon. Roger V/olf
Kahn is ondanks zUn twintig Jaren
thans reeds een succesrijk zakenman,
die overigens op een ander gebied dan
zUn vuder werkzaam is. Roger is Josz-
band-lmpresarlo.
Verder kan hier worden genoemd do
zoon van de enorm rUke familie du
Pont. die in de staal trust cn bU de Ge
neral Motors een leidende rol speelt. Ook
A'.exis du Pont verkiest een werkzaam
leven boven het knippen van couponne
tjes. HU v. mkt tegenwoordig als arbei
der in een reparatic-afdeeling van een
vliegmachine van zUn vader.
Eere-Stahlhelmers.
De Occaanvliegers Von Koehl. Von
Huchr.efeld en Fitzmaurice hebben gis
teravond ic het Sportpaleis alhier een
betooging van de Stahlhelm bijgewoond.
Stahlhelmmannen droegen hen op de
schouders binnen. Hun toespraken waar
in ze van de sympathie voor Amerika
cn Ierland getuigden, werden levendig
toegejuicht To: slot werden alle drie
hecren tot eereleden van het Stahlhelm
benoemd. N.R.Ct.)
Een verradersproces.
Tc BerlUn is hot proces begonnen te
gen den koopman Alfred Götze die ver
dacht wordt van meineed in hot geding
dat zekere Otto Schneider en hij tegec
Oskar Hauenstein hadden aangespan
nen, omdat deze hen had beschuldigd,
in April 1923 Schlageter aan de Fran
se hen te hebben verraden. Hauenstein
was de leider van de organisatie-Heinz,
die na de bezetting door de Franschen
een sabotage-afdechng naar liet Roer
gebied had gezonden, om liet lUdelUk
verzet te organisceren meldt dc N. R. (X.
Tot die af deeling behoorden, behalve
Hauenstein zelf. ook Schlageter. Becker,
Wagner en Eichler die op s April door
dc Franschen werden gevangen geno
men. Schlageter ls kor: daarop stand
rechtelijk doodgeschoten. Eiclücr tot le
venslangen dwangarbeid. Wagncr en
Becker tot 20 en 15 Jaar tuchthuis ver
oordeeld.
Hauenstein, die te Elgerfek! vertoef
de, kreeg verdenking tegen Götze «si
Schneider, omdat zU bij herhaling heb
ben getracht hem naai Essen te lokken.
Als plaats van samenkomst hadden zU
een cafe opgegeven, waar leden van den
Franschen geheimen dienst plachten tc
komen. In 1926 gaf hU in het openbaar
te kennen dat Götze en Schneiders ver
raders waren, waarop de twee hem aan
klaagden wegens smaad. Het gevolg van
het geding was. dat Hauenstein werd
vrijgesproken on Gólze werd gearres
teerd onder verdenking van meineed
Hij had nl. verklaard dat htl nooit geld
van de Franschen had aangenomen,
nooit in hun dienst had gestaan en vol
strekt niet betrokken was bU liet ver
raad tegen Schlageter es.
Er zijn echter talrijke aanwijzingen
voor dc onjuistheid van deze verkla
ring.
