VERBREEDING KENNEMERWEG.
PRENTBRIEFKAARTEN VOOR DE
TIJDINGZAAL.
45e Jaargang No. 13812
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 30 Juni 1923
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per week f 0.27J4, met geïllustreerd Zondagsblad 0.32; per 3 maande* Vcor Haarlem
en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente) 351V»- Franco per post door Nederland
/3-87'ïé- Afzonderlijke nummers ƒ0.15. Geïllustreerd Zondagsblad voor Haarlem en Omstreken /OA7V5 franco p. post f0 65
ADVERTENTIENVan l tot 5 regels f 1.75: iedere regei meer 35 cents Reclames 60 cents per regel Bij
abonnement aanzienlijk rabat Twaalfstuivers-advertentiên van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cent»
per plaatsing, elke regel meer 15 Cents a contant: bmten bet Arrondissement dubbele prijs.
Directie, Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 93, Post-Giro 38810 UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Drukkerij: Z. B. Spa:.rr- 12. Telefoon 10122, 12713.
Telefoonnummers: Directie 13082, Hoofdredactie 15054. Redactie 10600 «tn Directeurent J. C. PEEREBOOM en P- W PEEREBOOM Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velsen-Noord, IJmuiden, Beverwyk enz.
Administratie 10724 en 14825. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Driehuiaerkertweg 2, Velsen, Telef. 521.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
AGENDA
ZATERDAG 30 JUNI
Cinema Palace: „Achter gouden tra-
Hes"; „Balletmeisjes", 2.30 en 8 uur.
Luxor Theater: „Inbraak"; „De Zwarte
X". 2.30 en 8 uur.
Rembrandt Theater: „What Price Glo
ry". Tooneel: Lapp en Habel: 7—9;
9^1511.15. Matinée 2.30 uur.
ZONDAG 1 JULI
Den Hout: Concert H. O. V. o. 1 v.
Marinus Adam, 2.30 uur.
Schouwburg Jansweg: „Pierrot", 8.15
uur.
Cinema Palace: Achter gouden tra
lies"; „Balletmeisjes", 27 en 8 uur.
Luxor Theater: .Jnbraak"; „De Zwarte
X". 2.30 en 8 uur.
Rembrandt Theater: „What Price Glo
ry" Tooneel: Lapp en Habel: 24.15;
4.30—6.45; 7—9; 9.15—11.15.
MAANDAG 2 JULI
Schouwburg Jansweg: „Pierrot", 8.15
Uur.
Bioscoopvoorstellingen.
Halfweg, Raadhuis: Gemeenteraad
Haarlemmerllede, 7.30 uur.
DE BANK VAN LEENING
350 JAAR.
SINDS 1662 IN HET OUDE
LAZARISTENKLOOSTER.
De ingang van Je banïc, een mooi stukje
oude bouwkunst.
Het is thans 350 jaar geleden, dat
hier tier stede de Bank van Leening
werd opgericht.
In 1578 hebben de Staten de op
richting van zoo'n bant bevolen. Van
de eerste 40 jaar werd die t-oen door
het gemeentebestuur verpacht aan de
tafelhouders van Gouda.
Deze tafelhouders hebben vroeger ook
al eens (maar toen was het geheel op
eigen initiatief) een tafel of bank van
leenlng hier gehad. Tijdens het
beleg is die evenwel in 1673 geplun
derd.
In 1623 werd er een overeenkomst ge
sloten tusschen de stedelijke overheid
en Andreas Mahieus en Joh. Laignier.
tot het houden van een tafel van
leening. Die vergunning werd in 1642
voor 16 jaar verlengd.
De stedelijke Bank van Leening werd
in 1660 opgericht. Twee jaar later
kooht de gemeente het vroegere klooster
der Lazaristen in de Kleine Houtstraat
voor de huisvesting van die bank.
Zooals men weet is zij daar nog
steeds gevestigd.
Dit gebouw is dus al zeer oud. Veel
waarde als oude bouwkunst heeft het
evenwel niet. De ineang is (hierboven
afgebeeld) het mooist.
Weet U
Waar
kunst en industrie hand
in hand gaan?
Waarom Leerdam een bakermat
van het glas is?
Hoe
het glazen gebruiksvoor-
voorwerp tot stand
komt?
Wat
H. P. Berlage over
kunst en industrie heeft
gezegd?
Hoe
de glasblazerij er uit
ziet?
De
antwoorden kunt u vinden
op
de eerste pagina van het
vierde blad.
HET
WOONWAGEN
KAMP.
VERBETERING BLIJFT
NOG UIT.
Wij hebben reeds eerder de aandacht
gevestigd op den slechten toestand van
het woonwagenkamp aan den Ouden
Weg.
Verbetering blijft evenwel uit.
Nu schrijft een van de omwonenden
ons:
.Het aanzien van het kamp is thans
ergerlijk, meer en meer gaat het op
de opslagplaats van een vuilnisbelt ge
lijken.
Een goede bestrating van het terrein
(nu is het bij regen een modderpoel!)
en de verwijdering van de vuilnishoopen
zouden veel verbetering geven. Boven
dien zou het gewensoht zijn dat de
politie geregeld toezicht hield".
Tot zoover de ontstemde buur.
Wij merken evenwel op, dat de Ge-
meenibereiniging het terrein geregeld
schoonmaakt. Ook de gemakhuisjes.
Maar die reiniging is slechts van t-ijde-
lijken aard- Een deel der woonwagen
bewoners doet niet de minste moeite
om het kamp als het gereinigd is, ook
schoon te houden.
Bestrating van het terrein zou veel
helpen.
Er bestaan evenwel vage plannen om
het woonwagenkamp te verplaatsen
naar een terrein verder van het bebouw
de deel der gemeente gelegen.
Veel voortgang zit daarin evenwel
niet.
Het is evenwel gewenscht als voor-
loopig nog niets van de verplaatsing
komt, het kamp te verbeteren. Inder
tijd hebben wij al betoogd, dat het
dan ook gewenscht is voor eiken woon
wagen een afsluitbare W.C. beschik
baar te steilen. De bewoners kunnen
dan zelf daarvoor zorgen.
Politietoezicht kan niet voldoende
werken. Dan zou het kamp geregeld
onder bewaking van een of meer agen
ten moeten staan en de Commis
saris heeft zijn mannen voor belang
rijker diensten noodig.
ERNSTIGE FABRIEKS
BRAND TE
DOETINCHEM.
EEN GEWELDIGE
ONTPLQFFING.
TWEE ERNSTIG GEWONDEN.
Om 1 uur ontstond gisterenmiddag
door nog niet opgehelderde oorzaak
plotseling brand in het monumentale
fabrieksgebouw van „De Vijf" te Doe-
tinchem dat. mede door den hevigen
westenwind, binnen een uur tijds groo-
tendeels werd vernield.
De brand is ontstaan in het westelijk
gedeelte der fabriek. Een der teekena
ren, die het middaguur veelal op kan
toor doorbrengt, werd verrast door een
geweldige ontploffing in den impregneer-
ketel, die wellicht oververhit is geweest.
Met zekerheid kan men echter nog
niets zeggen. De omvangrijke adminis
tratie wist men te behouden; ook het
nieuwe gedeelte der fabriek, waarin de
wikkelarij en de afdeeling vleeschmachi-
nes zijn gevestigd, wist men door nat
houden te sparen. De rest der uitge
breide fabriek, o.a. de groote montage
hal en de geheel gevulds magazijnen,
zijn verwoest. Daar juist enorme vooi'ra-
den en halffabrikaten, honderden nieuwe
motoren, revolverdraaioanxen, machines
en instrumenten waren opgeslagen, werd
een enorme bedrijfsschade veroorzaakt.
Alles ging zoo vlug in zijn werk, dat
de arbeiders zich snel uit de voeten
moesten maken, twee van hen kregen
hierbij ernstige verwondingen. De
brandweer kon door den krachtigen
wind niets uitrichten.
De fabriek was juist Donderdag tegen
bedrijfsschade verzekerd.
EEN VREDESGROEP
HAARLEM.
TE
PROPAGANDA VOOR DE
VREDESTENTOONSTELLING.
Eenigen tijd geleden hield de heer W.
L van Warmelo, leider van de Inter
nationale Vredestentoonstelling te Am
sterdam (I.V.T-A.) voor den Vrouwen
Vredesbond in het Remonstrantenhuis
een prop3ganda-lezing aan het slot
waarvan besloten werd tot oprichting
van een federatieve Vredesgroep te
Haarlem door verschillende vereenigin-
gen, die daarvoor in aanmerking komen
Ten huize van den initiatiefnemer den
heer J. Op 't Ende, vond Vrijdagavond
een vergadering plaats waarbij een zeer
groot aantal vereenigingen vertegen
woordigd was. Een constitutioneerende
vergadering zal gehouden worden in
den loop van de volgende week. De
voorloopige werkzaamheden zullen zich
bepalen tot intense propaganda door
de I.V.T.A.. waartoe behoort het ver
spreiden van de brochure van den heer
Van Warmelo, van circulaires en aan
plakbiljetten. Aangesloten zijn vereeni
gingen van alle politieke en godsdien
stige richtingen.
TOL BETAALD.
(De tol aan den Hilversumschen weg
bij Laren bestaat na heden niet meer.)
Ziehier een grootsche tijding
En een reden tot verblijding
Voor ieder Ncerlandsch burger aan den rol,
Hij kan voortaan bij Laren,
Z'n dure duiten sparen.
Door het verscheiden van den Laarder tcJ
Dit sterfgeval was wenschlijk
Al klinkt het dan onmenschlijk
Te juichen bij een vefsch gedolven graf.
Als ik eens mocht rcgecren
Dan zou ik commandeeren
Wij schaffen heden alle tollen af
Wij hebben reeds gekregen
Belasting op de wegen
Die 't rijk van eiken autohouder heft
Daarnaast nog tol betalen
Is een van die schandalen
Die elk als onrechtvaardigheid beseft.
Nu is er een gevallen
Gaan straks wellicht nog allen
Den dood in, door een wijs besluit ineens?
In het moderne leven
Worde geen tol geheven
Zoo'n ding is uit den tijd Oud Aarleveensch.
Bij Laren tot haar glorie
Begint dus de victorie
De eerste bres in onzen tollenmuur
Men zal met lof verklaren:
In het verlichte Laren
Betaald' een tol den tol aan de natuur.
Op dubbele breedte.
Het begin van den Kennemerweg bij Wildhoef.
Het gemeentebestuur van Bloemen -
daal doet veel voor de verbreeding en
verbetering van de wegen.
Nu zal ook de Kennemerweg, de be
langrijke verkeersweg tusschen Bloe-
mendaal en Santpoort, onder handen
genomen worden.
Het voorbereidende werk is al eeni
gen tijd geleden begonnen, maar men
kon niet verder gaan, omdat, wegens
de asphalteering van den rijksstraat
weg in Haarlem-Noord, al het verkeer
Haarlem—Velsen tijdehijk over Bloe-
mendaal moest worden geleld. Nu dal
leed evenwel weer geleden is, zal de
Kennemerweg verbreed en geasphal-
teerd worden.
De gevaarlijke bochten nabij Wild
hoef te Bioemendaal zullen nu ook
vervallen.
Op onze foto is duidelijk te zien. dat
de nieuwe weg op dubbele breedte
komt.
zDat zal een zeer groote verbetering
zijn!
KRASSE MAATREGELEN
TEGEN CORRUPTIE.
MINSTENS I 1000.— BOETE.
Burgemeester en Wethouders van
Den Helder hebben volgens het Hbld.
aan de verschillende leveranciers
der gemeente een verklaring ter teeke-
ning voorgelegd, waarin verboden wordt
aan eenig persoon in dienst van of een
functie bekleedende bij de gemeente
Den Helder, direct of indirect eenige
uitkeering, gift ofanderen steekpenning
in welken vorm ook te beloven of te ver
strekken. De leverancier verbindt zich
bij elke overtreding op eerste aanma
ning aan de gemeente Den Helder een
som te betalen, gelijkstaande aan het
twintigvoud van de beloofde of ver
strekte uitkeering. doch tenminste 1000
zulks onverminderd de wettelijke rech
ten. welke de gemeente Den Helder aan
deze overtreding mocht ontleenen. Voorts
zal de gemeente gerechtigd zijn alle loo-
pendc contracten te annulecren of wel
voor rekening van den onderteekenaar al
zulke contracten te doen uitvoeren, hetzij
in eigen beheer, hetzij door door de ge
meente aan te wijzen derden.
DE VRIJZINNIG PROTESANTSCHE
RADIO-OMROEP.
Een comité van actie
te Haarlem.
Naar wij vernemen heeft zich alhier
ren comité van actie gevormd van de
Vrijzlnnig-Protestantsche Radio-Om
roep, met als voorzitter Ds. Trouw, al
hier en Mr. Creutzberg te Heemstede ah
seoretaris
Het doel is het werven van leder,
voor de VHH.O. Hiertoe worden in
verschillende plaatsen oomité's ge
vormd.
INBRAAK TE HAARLEM.
ƒ60.GESTOLEN.
In den afgeloopen nacht heeft men
zich toegang verschaft tot het perceel
van den slager A. Geukers aan de
Oranjeboomstraat 53. De inbreker kwam
binnen door het openschuiven van een
raam. dat door den heer Geukers an
ders altijd gesloten wordt. Er werd een
geldkistje met 60 ontvreemd.
UITGAAN
Schola Cantorum.
Naar ons wordt meegedeeld zal het
Gemengd- en Knapenkoor onder leidinc
van Hubert Cuypers uit Amsterdam
Woensdag 4 Juli een kerkconcert van
gewijde muziek geven. Het succes by het
laatste optreden in de Concertzaal geeft
aanleiding te veronderstellen, dat de
belangstelling voor dit concert zeer
groot zal zijn. Toen werden de toehoor
ders in vervoering gebracht, en het ap
plaus zwol tot een grootsche ovatie.
Het koor zal ten gehoore brengen
Gregoriaansche en oud-Nederlandschc
liederen w.o. "..Kyrie Homo Quidam Cru-
cifixus" (8-stemmlg). een oud Kerst
lied: „Super Flumina Babylonis" en an
dere.
SPREEKUUR WETHOUDER
REINALDA.
Wegens uitstedigheid is de wethouder
van Openbare Werken en Volkshuisves
ting. de heer M A. Reinalda verhinderd
n de volgende week spreekuur te hou-
ien.
KIND TE WATER.
De zevenjarige Joh. Ptgman geraakt/
Donderdag spelende In het water van
de Leidschevaart ter hoogte van de
Prins Hendrik brug. Eei voorbyganger
kon. zonder zich te water te begeven, het
kind grijpen, waarna het door een politie
agent naar zijn woning gebracht werd.
DE NIEUWE BISSCHOP
VAN HAARLEM.
MGR. J. D. J. AENGENENT
Wij plaatsen hierbij het portret van
den nieuwen bisschop van Haarlem, dat
in het grootste gedeelte van ons blad van
gisteren opgenomen kon worden Men
leze elders in dit nummer het artikel
over Mgr. Aengenent.
DE STANK VAN HET
NOORDZEEKANAAL.
EEN MASSA-PROTEST DER
VELSENAARS IN AANTOCHT.
Gedurende de laatste zomers worden
de inwoners van Velsen, althans het
grootste deel daarvan, bezocht door een
plaag, die elk jaar grootere afmetingen
aapneemt, nl. door den stank van het
Noordzeekanaal veroorzaakt door het af
valwater der Papierfabriek. Pogingen,
in het werk gesteld om hieraan een
einde te maken, leden schipbreuk, naar
men zegt doordat de Rijkswaterstaat
niet wil meewerken.
Naar wy vernemen hebben eenige in
woners van IJmu'.den-Oost het voorne
men. om handteekenlngen te verzame
len voor een adres aan de regeering. In
welk adres met klem zal worden aan
gedrongen om aan de verontreiniging
een einde te maken.
Zooals men weet, is eenige Jaren ge
leien door de Velsensche Gezondheids-
conunissie een afdoend middel ter ver
betering van het kwaad aangewezen, nl.
het afvoeren van het verontreinigde wa
ter door een buisleiding naar een der
buitenhaven.
Naar' wij vernamen schijnt ook de
Directie der Papierfabriek niet onge
neigd, om haar medewerking te verlee-
nen tot het verbeteren van den toe
stand.
Het IUdt geen twijfel of duizenden in
gezetenen zullen hun handteekening
voor dit doel verleenen. En daar een
middel aanwezig is om het kwaad uit
den weg te ruimen is het te hopen, dat
de regeering aangespoord door het dui
zendvoudig protest eindeiyk ingrijpt.
DE VERMISSING VAN
AMUNDSEN c.s.
De Latham gezien ten X.W.
van het Berenciland.
Een vlsscher die gisteren te Harstad
teruggekeerd is, heeft gerapporteerd,
dat hy op 18 Juni het vliegtuig Latham,
van Amundsen. Guiibaud cs op onge
veer 24 en een kwart myi Noordwest
van het Bereneiland gezien heeft. Het
was mistig weer en er stond een hevige
wind. Het vliegtuig, dat binnen enkele
seconden weer uit het gezicht verdwe
nen was, vloog zeer lang. Den volgen
den dag had men aan boord var. het
vissc hersvaart mg de Upland over hooien
komen, zonder liet toestel evenwel te
zien.
De hulpexpedities
voor de Italia.
De Klemm Dalmber is uit Stuttgart
vertrokken en 's avonds te Kopenhagen
aangekomen. Het toestel heeft den nf-
stand van 900 KM. zonder tusschen -
landing afgelegd. Als radius van actie
voor het vliegtuig wordt trouwens een
afstand van 1000 K.M. aangenomen.
De groep Vigllrri.
De reddingspogingen.
ROME. 30 Juni (Stefani. Officieel).
De Citta di Milano heeft radiografisch
bericht gezonden dat de weersomstan
digheden ook gisteren ongunstig waren
voor verkenningsvluchten.
Een klein Zweedsch watervliegtuig dat
gisterenmiddag van Hinloopen vertrok
ken was moest tengevolge van de mist
weer terugkeeren.
Het kru'sen van het Us neemt toe
Als de mogeiykhr d van landing bij
de groep van Vtglleri is gebleken zal
men zoo spoedig mogelijk met een F-n-
sche vliegtuig een poging daarto* doen.
De positie van de groep Vlglieri is
thans 9 mijl ten N. van Kaap Leigh
Smith.
De Urbreker Krassin zal hedenavond
te Vlrgobaal aankomen.
Het schip kan thans slechts 5 myi per
uur varen.
De Graganza wordt nog steeds geblok
keerd door het Us bU de Noordknap.
Kapitein Sora en de studenten van de
Alpenclub zetten in samenwerking met
de Noorsche gidsen hun speurtochten
naar de groep Mariano voort.
Reeds sedert een maand doen zU zon
der ophouden naspeuringen ZU richt en
op verscheidene plaatsen levcnaflddc-
lendepots op.
HET VOORBEREIDEND ONDERWIJS
B en W. van Haarlem hebben het
Inrichten van een school voor voorbe
reidend lager onderwUs ln het school
gebouw Leldschepleln no. 33 te Haar
lem gegund aan G. H. Houtkamp 'e
Santpoort, terwijl het verrichten van
glas. en verf werken ten behoeve van
leze inrichting gegund ls aan de firma
P. H. van den Bos en Zonen te Heem
stede.
ANTHRACIET IN HET SPAARNE.
VrUdag is een met anthraciet geladen
in het N B. Spaarne bU het overzet
veer aan den Spaarndammerweg ge
meerd liggende dekschuit van den
brandstoffenhandelaar P. alhier, door
onbekende oorzaak scheef gaan liggen,
waardoor heel de lading zwart goud in
het Spaarnewator gleed.
Men zal trachten de steenkolenlading
op te baggeren.
Het reisseizoen is aangebroken. Tal van bewoners
van Haarlem en Omstreken bereiden zich voor, om
met vacantie op reis te gaan.
Aan vrienden en kennissen zullen zij vandaar
ongetwijfeld prentbriefkaarten toezenden, om dezen
een indruk te geven van hun vacantieoord. Naar aan
leiding daarvan willen wij hun, evenals in vorige jaren
met zooveel succes geschiedde, een vriendelijk verzoek
doen: „zendt ons ook een of meer prentbriefkaarten,
alleen met uw naam er op; wij zullen die
dan in onze Tijdingzaal, hetzij aan den wand of in
een der vitrines, exposeeren.
Dc bezoekers van onze Tijdingzaal zullen de
afbeeldingen interessant vinden en wij zullen er U
derhalve erkentelijk voor wezen.
Onverschillig waar U naar toe reist, naar Baarn,
Scheveningen of Valkenburg, naar de Fransche kas
teden, dc Zwitscrsche bergen, de Duitse he bosschcn,
de Noorsche fjorden alle prentkaarten zullen
ons welkom zijn.
DIRECTIE VAN HAARLEM'S DAGBLAD
GROOTE HOUTSTRAAT 93.
