DATUMSTUKJES
?3e Jaargang No. 13827
Verschijnt dagelijks, EeKalve op Zon- en Feestdagen
Donderdag 19 Juli 1928
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per wwk f 0.2754, met geïllustreerd Zonda gsblad 0.32per 3 maandenVoor Haarlem ADVERTENTIENVan 1 tot 5 regeh 11.75iedere regel meer 35 cent* Reclames 60 cents per regel B3
en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente) 3.5754- Franco per post door Nederland Ij abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstnivers-advertentiên Tan Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cent»
ƒ38734- Afzonderlijke nummers ƒ0.15. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken /0-5754 franco p. post ƒ0.65 II per plaatsing, elke r«gel meer 15 Cents a contantbuiten bet Arrondissement dubbele prijs.
Directie, Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 93, Post-Giro 38810 UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER DrukkerijZ. E. Spaaro-12. Telefoon 10122,12713
Telefoonnummers: Directie 13082, Hoofdredactie 15054. Redactie 10600 en Directeuren: J.C PEEREBOOM *o P. W. PEEREBOOM Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velsen-Noord, IJmniden, Beverwijk enz.
Administratie 10724 en 14825. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Driehuizerkerkweg 2, Velsen, Telef. 521.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
AGENDA
Heden:
DONDERDAG 19 JtJLI
Den Hout: Concert H. O. V. 8.15 uur.
Groote Kerk: Orgelbespeling George
Robert 34 uur.
Cinema Palace: „De Wolga Bootman",
8 uur.
Luxor Theater: „De Danseres van Bar
celona"; „De Tragedie van een Prinsen-
leven". 8 uur.
Rembrandt Theater: „Eerst de Jan
tjes". Tooneel: Joe Fallon. 79; 9.15
—11.15.
Standaard Theater, Kleine Houtstraat
77: „Een harde Leerschool"; „Het Ge
heimzinnige Portret", 8 uur.
VRIJDAG 20 JULI
Bioscoopvoor stel llngen.
OLYMPISCHE SPELEN
GOED NIEUWS VOOR
HAARLEMSCHE
SPORTLIEFHEBBERS.
IVEDER VOORVERKOOP IN DE
BUREAUX VAN
HAARLEM'S DAGBLAD.
Tot ons genoegen kunnen wy den tal
rijken sportliefhebbers in Haarlem en
omgeving mcdedcelen, dat wij er, na
langdurige onderhandelingen, in ge
slaagd zijn, wederom met het Neder-
landsch Olympisch Comité een regeling
te treffen, waarbij in onze bureaux Gr.
Houtstraat 93, voorverkoop van toegangs
bewijzen voor de Olympische Spelen zal
plaats vinden.
Wij komen in ons volgend nummer op
deze aangelegenheid terug, doch kunnen
thans reeds voorloopig berichten, dat
door ons kaarten zullen worden voorver
kocht voor de navolgende takken van
•port:
Athletiek.
Zwemmen.
Wielrennen.
Roeien.
Boksen.
Ruiterspelen.
Voor den Openingsdag, 28 Juli, waar
voor zooals men met, alle zitplaatsen
reeds lang zijn uitverkocht hebben wij
nog de beschikking over een zeer be
perkt aantal staanplaatsen.
De aantallen toegangsbewijzen, die ons
In voorverkoop konden worden afgestaan
zijn trouwens allen klein en slechts voor
enkele rangen.- Overigens behelst onze
overeenkomst met het N. O. C. de bepa
ling, dat telkens zes dagen voor het ver
schijnen van den dag, waarop de betref
fende wedstrijden plaats vinden, de
voorverkoop moet worden gesloten, zoo
dat het Comité zelf nog vijf dagen lang
de beschikking over eventueel onver
kocht gebleven kaarten heeft.
In ons volgend nummer zullen wü
volledige publicatie doen van alle wed
strijddagen, waarvoor kaarten bij ons te
verkrijgen zijn tegen de officieel vast
gestelde prijzen. Wij stellen ons voor den
voorverkoop tc beginnen op Zaterdag 21
dezer voor alle sporten en wedstrijdda
gen tegelijk met dien verstande, zooals
reeds hierboven gezegd, dat de verkoop
voor 28 Juli beperkt blijft tot Zaterdag,
die voor 29 Juli eindigt op Maandagmid
dag, voor 30 Juli op Dinsdagmiddag
a s. enz.
Op schriftelijke aanvragen kan geen
acht worden geslagen en kaarten wor
den slechts afgegeven aan degenen, die
er het eerst om komen en zoolang de
voorraad strekt, terwijl aan elk in het
algemeen niet meer dan twee kaarten
zullen worden verkocht terwijl wij ons
voor speciale dagen het recht voorbehou
den niet meer dan een kaart per aan
vrager af te geven.
Alle nadere mededeelingen zullen in
ons blad en op onze nïeuwsborden gere
geld worden gedaan.
DE NIEUWE ZEPPELIN.
Het marine-luchtstation te Lakehurst
en de stations langs de Westkust van
Amerika hebben instructie gekregen zich
gereed te houden voor de ontvangst van
het nieuwe Duitsche luchtschip „Graf
Zeppelin", dat binnen enkele weken naar
de Vereenigde Staten zal vertrekken.
Haarlem, 19 Juli.
Een 50.000ste.
De gemeente Enschedé, die op het
punt stond om haar 50-000sten ingezete
ne in te schrijven, is „in het gezicht
van de haven gestrand". Het is mislukt.
De Tel. vertelt het aldus:
„Wiegen waren er reeds klaargezet
om den nieuwen stadsburger te ontvan
gen; de krentenkoekenbakker had zijn
deeg al klaargemaakt voor hat bakken
van een ouderwetsche krentenwegge;
franfarecorpsen liaddan de trombones
reeds opgepoetst, want de muze mocht
by den intocht van den 50-000ste toch
niet ontbreken. Fotografen hadden hun
kiektoestellen reeds bij de hand en eer
zame burgers hun dundoek reeds klaar
gelegd en de plooien er uit gestreken.
Maar ziet. nu is aan alle hoop op feest
vreugde in één keer de bodem ingesla
gen.
Onze 50-000ste ingezetene in het ge
zicht van de haven gestrand!
De heer Edo Bergsma, burgemeester
en voorzitter van den raad. heeft het
gisteravond niet zonder tranen in zijn
stem, aan het achtbaar college verteld
het zal nog lang duren, voordat En
schedé het feest van den 50.000ste kan
vieren.
In de stad zijn in den laatsten tijd
weinig nieuwe woningen gereed geko
men, zoo verklaarde hij, terwijl in Lon-
neker er verscheidene werden afgele
verd. In Enschedé worden tal van hul
zen dubbel bewoond, wat door den groo-
ten woningnood wel getolereerd moet
worden. Nu in Lonneker nieuwe wo
ningen gereed komen, is een gedeelte
der bevolking naar die gemeente overge
heveld. Dientengevolge daalt het zielen
tal te Enschedé. Het bedroeg onlangs
49-990, dus op 10 na het blijdschap-ver
wekkende getal. Maar nu zijn we terug
gegaan tot 49.932. Eerst na het gereed
komen van een aantal der op Ensche-
deesch gebied nog in aanbouw zijnde
woningen is weer vermeerdering dei- be
volking te verwachten.
Helaas, helaas, er is weer een feest in
dezen aan feestvertoon en jubileumgeju-
bel zoo armen tijd langs Enschedé's neus
voorbijgegaan! Moge de ooievaar zich
toch maar spoedig over de burgers ont
fermen!"
Jammer van het feestje, maar ove
rigens? Sinds Groningen's honderddui
zendste is het gemeentelijke mode ge
worden om bij het bereiken van een
mooi nieuw rond getal aan ingezetenen
een festijn te vieren, dat wordt vooraf
gegaan door een langdurige berichten-
campagne. Van de gemeentebesturen
kan ik het mij voorstellen. Zij zien er
goedkoope reclame in. Maar moet de
burgerij zich over zooiets verheugen?
Neen.
Want die bevolkingsgroei beteekenfc
lang niet altijd dat het haar meer naai
den vleeze gaat. Vaker het tegendeel.
Voor het betrokken gezin moge het heel
prettig zijn als het kindje binnen komt.
dat toevallig nr. 100.000 of nr. 50.000 is.
maar de gemeentelijke aanwas bestaat
niet alleen uit nieuwe wereldburgers, er.
zou nooit zoo hoog gekomen zijn als de
trek naar de stad haar invloed niet
deed gelden. Onnoodig om daar lang
over uit te pakken. Als Enschedé er vée!
gezinnen van buiten bij heeft gekregen,
wier inkomens het totaal belastbaar in
komen niet in zuivere verhouding ver
meerderen, is er heelemaal geen reden
voor vreugde over nr. 50.000.
Er zijn betere redenen voor feestvie
ring te vinden. Bij voorbeeld dat het ge
zegde belastbaar inkomen per hoofd dei-
bevolking een nieuw rond hoogtepunt
heeft bereikt, of dat het vermenigvul-
digingscijfer van de plaatselijke inkom
stenbelasting gezakt is tct het niveau
van 1914 stel u zooiets voor! of dat
de gemeentelijke uitgaven met honderd
duizend gulden verminderd zijn ja.
waarom nu eens dat niet?
Als men statistische argumenten wil
hebben om feest te vieren zijn deze alle
beter dan de zooveelste inwoner, die ge
vaarlijke onzekerheden opent. Het spijt
mij dat ik er zoo akelig nuchter over
moet praten. En ook zouden de genoem
de verschijnselen beter kunnen dienen
voor gemeentelijke reclame. Ik stel mij
voor dat niemand zal gaan wonen in een
bepaalde stad omdat deze de 100.000 of
de 50.000 zielen heeft gehaald, maar wel
omdat haar belasting daalt of omdat zij
blijk geeft van economisch gemeentebe-
heer.
De voorbestemde 50.000ste Ensche-
deeër is nu waarschijnlijk reeds te Lon
neker geboren, en dus Lonnekrees of
Lonnekeriaan of hoe noem je dat ge
worden. Voor zijn ouders, als zij zich
verheugden op zijn komst, lijkt dit niet
minder plezierig. Hij is er toch, en heeft
het in Lonneker ruimer dan in het En-
schedesche overbevolkings-gedrang, het
geen zijn weligen wasdom ten goede zal
komen. Hij zal er beter bij varen.
Laat Enschede zich dus maar troos
ten. En als het persé een feest wil vieren
kan het er wel een andere reden voor
vinden. Of desnoods géén reden. Dan
zóómaar, spontaan. Dat zijn dikwijls de
best geslaagde feestjes
R. P.
EEN AUTO DOOR DE ELECTRISCHE TRAM
VERSPLINTERD.
Hoe de botsing Woensdagavond bij den overweg
in Bentveld gebeurde.
ALLE 5 INZITTENDEN GEWOND, WAARVAN 2 ZEER ERNSTIG.
i de botsing. Het belsignaal heeft wel gewerkt, maar de
automobilisten hebben het niet gehoord.
Woensdagavond omstreeks half aoht
heeft aan de Bentveldweg onder Zand
voort een zeer ernstig ongeluk plaats
gehad.
Het gebeurde bij den overweg van de
electrische tram HaarlemZandvoort.
Die overweg is niet bewaakt, trouwens
geen enkele overweg van de E.SM. is
dat. De menschen die daar passeeren
worden op het naderen van een tram
opmerkzaam gemaakt door een slinge-
reid belsignaal met rood licht, dat reeds
eenigen tijd te voren bij de komst van
een tram gaat werken. In het algemeen
voldoet dit signaal wel.
Voor menschen, die niet met de si
tuatie bekend zijn, blijft ook deze onbe
waakte overweg evenwel nog gevaarlijk.
Dit is Woensdagavond op noodlottige
wijze gebleken.
Êen gezelschap toerde in twee auto's
in de omgeving van Haarlem. In do,
voorste auto zaten de heeren Jhr. K.
W. L. de Muralt, J. Hoogeboom en S.
A. van Swieten respectievelijk burge
meester secretaris en ontvanger van
de gemeente ter Aar bij Leiden en pas
toor P. J. Bonnet uit Langeraar, ook in
de omgeving van Leiden.
In de tweede auto volgden mevrouw
de Muralt, mevrouw Hoogeboom en
dochter, mevrouw van Swieten en den
heer Visser, die in dienst is van pastoor
Bonnet als chauffeur.
De auto's wilden van den Zandvoort-
schen weg komend de Bentveldsweg op
rijden Het belsignaal werkte reeds, maar
de automobilisten hadden daarin geen
erg. Ook het fluiten van de tram heb
ben zij niet- gehoord.
Toen Jhr. de Muralt een broeder
van het Tweede Kamerlid den bekenden
burgemeester van Borculo met zijn
auto op de rails kwam zag hij dat op onge
veer 30 Meter .afstand een tram na
derde. Hij kon door gas te geven nog
juist over de rails komen. Meteen
wenkte hij aan den bestuurder van den
volgenden auto om te stoppen. Ook
werd geschreeuwd „stoppen!", maar de
chauffeur slaagde, hoewel niet hard
gereden werd, er niet in om zijn wagen
neg tot staan te brengen, daarvoor was
hij al te dicht bij.
De noodlottige botsing volgde... De
auto kwam juist voor de baanschuivers
terecht en werd met kracht over de
rails voortgeduwd.
Natuurlijk remde de wagenbestuurder
uit alle macht, maar eerst 67 meter
verder kwam de tram uit drie wagens
bestaande tot staan. Toen stond le
auto nog recht voor de tram, maar het
was niet meer dan een vormelooze
hoop ijzer en hout.
De passagiers waren in de auto blij
ven zitten. De voorbijgangers en omwo
nenden snelden toe. Uit de auto klonken
hartverscheurende kreten. Met vereende
krachten wei-den de gewonden bevrijd
en aan den kant van den trambaan '_n
het gras gelegd. Inmiddels was om ge
neeskundige hulp gevraagd, terwijl ook
de politie te Zandvoort gewaarschuwd
werd. Dr. H. J. M. Battels uit Bentveld,
was zeer spoedig ter plaatse, later kwam
ook ar. Dibbits uit Bentveld. Zij ver
leenden de eerste hulp waarna mej.
Hoogeboom per ziekenauto naar de Ma
rias richting vervoerd werd. De overige
gewonden konden per tram naar Haar
lem gebracht worden.
Het bleek, dat mejuffrouw Hooge
boom en de chauffeur Visser, zeer
PERSONALIA.
24 Juni herdenkt de heer Johan
nes Balk. ontsmetter, den dag waarop
hij vóór 25 jaar in dienst der gemeente-
reiniging te Haarlem kwam,
Wat er van de auto overbleef.
ernstig gewond waren. Ook de verwon
dingen van mevrouw de Muralt waren
vrij ernstig, zij heeft het linkeronder
been gebroken. Licht gewond waren me
vrouw Hoogeboom en mevrouw van
Swieten.
Het moet een wonder heeten dat ni:-:
alle vijf passagiers gedood zijn. Wie le
ruïne van de auto zag, kon zich niet
begrijpen dat er nog iemand levend uit
gekomen is. Een geluk was het dat de
auto over de rails bleef schuiven, waar
door de menschen niet door de tram
overreden werden.
Natuurlijk waren de inzittenden van
de eerste auto door het voorgevallene
geheel van streek. Zij zagen het ongeluk
gebeuren en konden niet anders dan
het allerergste vreezen.
De vernielde wagen was een Rugby.
No. H. 15924. Het was een gesloten wa
gen, waardoor natuurlijk ook bewerkt .s
dat het belsignaal door den bestuurder
niet gehoord werd.
Na het ongeluk bleef het belsignaal
nog eenigen tijd doorluiden, omdat het
automatisch pas ophoudt als de tram
verder van den overweg verwijderd is..
De bestuurder van de tram, die na
tuurlijk geen schuld aan het ongeval
had, was erg geschrokken. Hij werd
door hulpvaardige handen aan den
kant van den weg gelegd om wat te be
komen.
De burgemeester van Zandvoort de
heer H. van Alphen. de Commissaris
van Politie de heer F. B. Lovink. als
ook eenige inspecteurs en agenten wa
ren zeer spoedig ter plaatse om de lei
ding bij het reddingswerk op zich ie
nemen en een onderzoek in te stellen.
Ook de substituut-officier van justitie
mr. A. R. Andringa. kwam persoonlijk
den toestand opnemen.
Nadat voor het jusritioneele onderzoek
foto's waren genomen, werd verlof ge
geven om de brokken van de auto op te
ruimen. Van de tram waren behalve de
directeur de heer Ir. W. J. Burgersdyk.
verschillende chefs aanwezig. Met een
vrachtauto werden de overblijfselen van
de auto van de tramsporen naar der.
kant van den weg getrokken, waardoor
het tramverkeer, dat langen tijd ge
stremd was, weer kon plaats hebben.
De justitie stelde toen eerst een on
derzoek in naar de tram waarmede de
aanrijding heeft plaats gehad. Daarbij
bleek, dat de remmen goed in orde wa
ren Er ken. maar dat is voor een elec
trische tram normaal, op 110 Meter ge
stopt worden. Dat de tram nu op 67 Me
ter gestopt heeft, is te verklaren, om
dat door de auto extra tegenstand
werd ondervonden.
Jhr. de Muralt vertoefde met zijn fa
milie tijdelijk te Haarlem.
De toestand der gewonden.
In de Mariastichting zijn drie patiën
ten opgenomen. Van hen is er het ergst
aan toe mej. Hoger.boom. die o.a. hoofd
wonden bekomen heeft. Over den aard
van haar andere verwondingen kon ons
hedenmorgen nog nleis medegedeeld
worden, daar nog geen Röntgenfoto's ge
nomen waren. Haar toestand is ernstig.
Mej. Hogenboom maakt het nu iets bo
ter dan Woensdagavond. Mevrouw- De
Muralt heeft een been gebroken, haar
toestand is tamelijk goed. Ook de heer
Visser, de chauffeur, maakt het rede
lijk wel, hij heeft een bekkenfractuur.
Mevrouw Hogenboom en mevrouw Van
Zwieten zijn niet opgenomen. De pa
tiënten hebben allen een rustigen
nacht doorgebracht. Direct levensgevaar
bestaat er voor geen van hen
LEVINE MET DE
„COLUMBIA" GEVALLEN.
Op het vliegveld Curtisfielö is de
Oceaanvlieger Levine met zijn vliegtuig
„Columbia" omlaag gestort. Levine
bleef evenals zijn metgezel, majoor Fle
ming. ongedeerd.
Het ongeval had direct na de start
plaats. Tweemaal dreigde Levine met
een der hangars in botsing tc komen. Bij
de derde poging viel het vliegtuig neer.
DE AUBADE OP
31 AUGUSTUS.
EEN SCHOOLHOOFD
WEIGERT MEDEWERKING
Bekend is dat velen bezwaren maken
tegen een der liederen, die by de aubade
op 31 Augustus gezongen zullen wor
den. De commissie heeft echter eenige
dagen geleden bericht, dat zij geen aan
leiding had gevonden, verandering in
liet vastgestelde programma te brengen.
Naar wij vernemen heeft, thans een
der hoofden van scholen alhier, naar
aanleiding van deze beslissing, aan de
commissie bericht, dat op zijn mede
werking niet gerekend kan worden.
Nader vernemen wij dat het hier een
hoofd betreft, wiens personeel op
een enkele uitzondering :ia nooit aan
de viering van Koninginnedag heeft
medegedaan, maar die toch steeds ge
zorgd heeft voor geleider voor de kin
deren.
Het bovengenoemd besluit der com
missie werd genomen, niettegenstaande
de Ambtelijke Vereeniging van Hoof
den van Scholen alhier aan de com
missie had verzocht het geïncrimineerde
lied in te trekken, waartoe de vergade
ring van genoemde vereeniging met al-
gemeene stemmen had besloten.
WETHOUDER REINALDA.
Naar wij vernemen is in de Woens
dagavond gehouden algemeer.e vergade
ring van aandeelhouders de heer M. A.
ReinaJda benoemd tot onderdirecteur
van de N. V. Tjeenk Willink's Uitge-
versmaatsc happy.
NIEUWE STRIJD IN
CHINA?
EEN CONFLICT TUSSCHEN
FENG EN TSJANG.
De conferentie van Chineesche gene
raals is geëindigd, nadat de plannen
voor de reorganisatie van het leger zyn
goedgekeurd. De besluiten hebben even
wel weinig beteekenis. daar maarschalk
Feng plotseling zyn bereidwilligheid om
mede te werken, heeft ingetrokken. Feng
heeft Peking veriaten zonder afscheid
te nemen van Tsjang Kai-sjek en Jen.
De verandering in de houding van
Feng wordt toegeschreven aan nieuwe
meeningsverschillen met Tsjang. De
hoop op een definitieve vrede tusschen
Nanking en Moekden moet opgegeven
worden.
In Japansche diplomatieke kringen
verklaart men, dat overeenstemming
tusschen de generaals niet meer to ver
wachten is, daar generaal Feng zyn po
sitie in Noord-China tracht te verster
ken.
BELA KUN NAAR
RUSLAND.
Uit Boedapest wordt gemeld, dat
Bela Kun, wiens straf op 27 Juli u.s. ein
digt. via Duitschland naar Rusland zal
worden uitgezet.
WIJ TALENKENNERS!
(Er wordt een beroep gedaan
op het publiek om tydens de
Olympische Spelen de vreem
delingen behulpzaam voor te
lichten, zoo veel mogelijk
in hun eigen taal. Maar er zijn
van die inlichtingen, die je
beter in het Nederlandsch
kunt blUvcn geven.)
Vraag:
Je suis charme de vous voir.
Mon ami, comment ca va,
Quant A vos Jeux Olympiques,
Ca marche n'est ce pas, somme tout».
Antwoord:
Nou, we zyn nou byna klaar,
Op de athletiekbaan na.
En dc Pers en het publiek
Mopperen, dus dat komt wel goed.
Vr aag:
Hullo boy! how do you do.
And your games, how are they all.
Where can I get seven scats
For the stand on Opening-Day?
Antwoord:
Maak je niet onnoodig moe,
Voor dien dag is alles vol.
Vraag het maar. je krygt toch niets
Zeven niet en zelfs geen twee.
Vraag:
Ach mein lieber Freund. wie gohfs,
Ich sah gar noch kein Reklam,
Vom Olympisch-Lichtspielschau
Möglich hab' ich 's libersehn?
Antwoord:
Er is ruzie vriend, als steeds,
Dat 's nu eenmaal onze faam.
Als je sportfilms hebben wou.
Schei maar uit, Je krygt er geen.
HET AUTOBUS-ONGELUK
TE IJMUIDEN.
De bus weggesleept.
REEDS EEN MAAND
VERLOOPEN.
Woensdagmorgen is dc autobus, die
den vorigen dag in te Trompstraat .p
Umuiden zooveel onheil stichtte, m-t
behulp van een ..Daag"-chassis van de
plaats des onhcils weggesleept. Het bleek
lang geen gemakkkelyk karwei te zUti.
Ongeveer twee uur heeft het geduurd
eer de zware wagen verwijderd was,
daar het rechtervoorwiel ook eerst nog
afgenomen moest worden aangezien het
bleek, dat men den brccden wagen an
ders niet tusschen de boomen door kon
trekken. By het achteruittrekken werd
het trottoir door het voorstel van het
chassis nog beschadigd, terwijl een
paard, gespannen voor een kolenwagen
door het geraas byna op hol sloeg. Ty
dens het wegrijden moest hot verkeer
langs de Trompstraat worden stopgezet.
Het gebeurde zal voor de eigenaars vcr-
moedeiyk onaangename gevolgen heb
ben. Hel is nl. gebleken, dat de autobus
niet tijdig onderworpen was aan de 3-
maandelyksche keuring; het certificaat
der laatste keuring was reeds 18 Juni
verloopen.
HET CONCOURS-HIPPIQUE TE HOOFDDORP.
Prijswinner in het nummer: tweespannen landbouw!uigpaarden, aangespannen
voor boerenwagen, toebehoorende aan personen wier hoofdbedrijf landbouw is.
Prytwinnor in het nummer; eenspannen luxc-tuigpaarden open
