HAARLEM'S DAGBLAD
FEUILLETON.
De Dubbelganger
KONINGIN EMMA.
Uit het Engelsch van
ALICE EN CLAUDE ASKEW.
26)
Ik behoef er niet verder over na te
denken. Ik wil niet nog eens de ellende
meemaken, die ik gisteravond heb uit
gestaan. Mijn besluit staat vast. Ik neem
den last op mij, dien ik te dragen heb
gekregen en dien moet ik blijven dragen
zoolang ik leef. tenzy mijn onschuld be
wezen kan worden. Marion wil dat ik ln
de society blijf verkeeren alsof er niets
gebeurd is. maar dat wil ik niet. Ik wil
niet met schele oogen worden aange
keken. Ik zou niet weten hoe ik mij
moest houden onder de dubbelzinnige
blikken van allerlei kwaaddenkende
menschen. Of ik ben schuldig, of ik ben
onschuldig; een middenweg is er niet.
Je zult moeten toegeven Harry dat ik
gelijk heb.
Wat wil je dan doen? vroeg hij.
Ik weet het nog niet. Ik denk dat
ik eerst wat thuisblijf en dan naar
Frankrijk ga. Ik heb daar goede kennis
sen die blij zullen zijn, mij weer eens te
zien. En daar zou ik niet het gevoel
hebben dat ik gebrandmerkt ben als
een dievegge. Ik kan daar bezigheid vin
den
Je moet niet van mij weggaan, viel
Harry haar in de rede. Dora, be
grijp je niet hoeveel ik van je houd, en
dat- dit alles niets voor mij beteekent?
Al was je duizendmaal schuldig inplaats
van onschuldig, zon ik nog willen dat
je mijn vrouw wordt. We houden toch
van elkaar. Je hebt misschien gelijk, dat
je buiten Engeland rust zult vinden,
maar waarom wil je alleen gaan? Laten
we zoo gauw mogelijk trouwen, er is
niets dat mij aan Engeland bindt.
Neen, Harry, er lag een vastbera
den klank in haar stem. zoolang
deze verdenking op mij rust zal ik je
vrouw niet worden. O. denk niet, dat ik
niet van je houd. je bent meer voor mij
dan vader of Philip. Toe Harry be
spaar me om nog meer te moeten zeg
gen, het doet zoo'n pijn.
Op dat oogenblik bereikte de auto
juist Pembroke Lodge, Sir Arkwright's
huis in Wimbledon.
Terwijl de wagen de oprijlaan in
reed, sloot Harry het meisje in zijn ar
men en ondanks haar tegenstribbelen,
kuste hij haar.
Luister kindje, zei hij, Ik laat
je niet los. De liefde van een man laat
zich maar niet terzijde schuiven, maar
één ding weet ik zeker, dat ik niet zal
rusten voor ik je onschuld aan het licht
gebracht heb. Toe kijk me aan en kus
me uit je eigen vrijen wil, riep hij triom-
fantelijk uit, teen hy merkte dat ze op
het punt stond toe te geven. Beschouw
me maar als een ridder, die uittrekt om
zijn jonkvrouw te verdedigen. Bevend
gehoorzaamde ze hem en hun lippen
ontmoetten elkaar in een langen kus.
Philip en Harry liepen langzaam
het grintpad in den tuin van Pembroke
Loge op en neer. Ze hadden elkaar hun
wedervaren verteld sinds zij in den vroe
gen ochtend na het soiree op Grosvenor
Square afscheid hadden genomen.
Jchn Arkwright was verslagen geweest
door het treurige nieuws dat zijn zoon
hem had gebracht, maar zijn geloof in
Dora's onschuld was even onwrikbaar
als dat van Philip. Ook was hij over
tuigd dat er een mysterieus en noodlot
tig misverstand in het spel moest zijn
Het scheen of er een wolk van rampen
boven de hoofden van de familie Ark
wright was losgebarsten, want de be
richten. die hij uit Parijs had gekregen,
waren verre van geruststellend. Als
resultaat van haar nasporingen, was de
politie van oordeel dat Francis Paillon
verwikkeld was in een web van duistere
ondernemingen. Tot dusverre was zij er
nog niet in geslaagd om meer dan een
tipje van den dichten sluier die dit goed
georganiseerde stuk misdadigheid be
dekte op te lichten en zy stelde alles ln
het- weric om Paillon te pakken te krij
gen. Inmiddels was het komen vast te
staan dat deze de firma Arkwright voor
duizenden ponden benadeeld had,
Philip had tegenover zijn vader, die
reeds aoo onder den indruk was van het
gebeurde met Dora liever gezwegen
over de bedreigingen van Ruthven, maar
het nieuws uit Parijs had het noodig
gemaakt, dat hij zijn vader van het ge
sprek in het huis op Grosvenor Square
op de hoogte bracht, Het stond vast,
dat ze nog niet aan het eind van alle
ellende waren en dat zij al hun geest
kracht noodig zouden hebben, om die
dapper onder de oogen te zien.
Er was nog meer nieuws. Spencer
Tarrant was namelijk op Pembroke-
Lodge aangekomen: hij had den naam
van Paul Morley aangenomen en on
der dien naam zou hij voortaan bekend
zijn .Spences Tarrant was dood.
Voorloopig zal hij by ons blij ren,, ver
telde Philip. want hy heeft natuur-
lUk geen penny, dat wil zeggen, hy
durft natuurlijk het geld niet op te vra
gen, dat op naam van Tarrant op de
bank staat, maar hy zal zich by ons
wel nuttig weten te maken. Er is werk
genoeg voor hem om te doen. Bovendien
hebben we iemand aan onze zyde staan
als het uitdraait op een stryd met dien
sohurk van een Pierce Ruthven, want
Harry, Philip legde zUn hand op
Harry's schouder en keek hem ernstig
aan, Spencer Tarrant Ik bedoel
Paul Morley is er rotsvast van over
tuigd, dat Tuthven de oorzaak is van
al onze zorgen, z
Harry schudde ongeloovig het hoofd.
Mr. Morley is natuurlijk vooringeno
men, zei hij. HU schrijft zyn eigen
ell-entie op rekening van Rutbyen en is
natuur! yk geneigd om hem oor alles en
nog wat aansprakelijk te stellen. Het ls
onmogelyk. absoluut onmogeiyk, dat
Ruthven op welke manier dan ook in
verband zou staan met de geschiedenis
van den diamant.
Morley zal je zelf vertellen, dat hU
het ïiiet onmogelijk vindt, zei Philip,
daar komt hU juist aan.
j(XXI.
Har.-v keek nieuwsgierig naar den
man, die letterlyk tilt het graf was her
rezen. Spencer Tarrant of Paul Morley,
zooals hU voortaan zou heeten. De nieu
we kleeren die hU zich aangeschaft had
sloten goed om zijn slanke gestalte en
twintig Jaar van gevangenschap had
den niets aan zUn voorkomen van gen
tleman te kort gedaan. Philip stelde de
twee mannen aan elkaar voor en zich
tot Morley wendende zei hy met zeke
ren nadruk:
Myn vriend Harry Sherard was bU
my op dien bewusten avond in het
moeras, Mr. Morley. Hy ls de eenige.
uitgezonderd mUn reder en ikzelf, dio
de waarheid weet. U kunt absoluut op
zijn stilzwijgen rekenen. Morl<y knik
te ernstig.
Dat heb ik gisteravond gehoord, zei
hy, en daarop zich tot Harry wenden
de: U bent verloofd met de dochter
van myn ouden vriend, nietwaar? ik
wensch u verf gekvooral omdat n
beiden nu juist door zooveel tegenspoed
getroffen bent.
Harry klemde zUn tanden op elkaar.
Ja zeker, groote tegenspoed, zei htj,
maar ik ben bezig dien te overwin
nen.
Dat is goed. antwoordde de ander
en ik ben er zeker van dat u succes zult
hebben. Ik ben zelf heel veel verschul
digd aan John Arkwright cn zijn fami
lie.
Hy sprak langzaam, als Iemand die
•veel praten ontwend was. ZUn armen
hingen langs zyn lichaam en zUn bewe
gingen waren traag, en afgemeten.
Ik heb gemerkt, ging hy voort,
dat mUn vUand, de man. aan wiens toe
doen ik twintig Jaar van marteling, van
geestelijk en lichamelijk verkwynen te
danken heb. openiyk getoond heeft, ook
de vyand te zijn van de menschen aan
wie ik zooveel te danken heb. De heb ge
zegd. wendde hU zich tot Philip. dat
er nog maar één ding is waar ik nog
voor wenschtc te leven: voor mUn
wraak. Ik zal niet rusten, ik kan niet
sterven, voodat ik Pierce Ruthven h«b
zien vallen, Ik weet niet of het al te laat
is. om de helsche plannen tegen to
werken wat die ook mogen zyn, dlo
hy tegen Je vader heeft op touw gezet,
maar 't zal mijn levensdoel zyn ze tegen
te werken en ham aan den schandpaal
te brengen.
(Wordt vervolgd.*
ZATERDAG 21 JULI 1928
lERDE BLAD
1858
2 Augustas 1928.
Stands wordt geroepen de vorstenkroon
te dragen, legt der moeder een zware
taak op. Ze heeft de verantwoordelijk
heid te dragen tegenover haar kind en
tegenover het volk. Een verantwoorde-
lykheid des te grooter in een tijd als
deze, waarin de troon niet rust op het
absolutisme, maar door de volksgunst
moet worden gedragen. Een constitutio
neel vorst te zijn is, in wezen, moeily-
ker dan alleenheerscher te zijn, wiens
woord wet is. De eerste heeft zich te
houden aan de wetten des lands, zijn
gezag is gebonden, beheerscht door de
wetgeving.
Het geheim van een constitutioneelen
vorst is het zich weten te beheerschen.
En degene, die den aanstaanden vorst of
toekomstige koningin heeft op te voeden,
heeft voor alles te onderwijzen: zelf
beheer selling, het zich houden aan de
wetten, het respecteeren van de volks-
conscientie, het staan boven de partijen,
onpartijdigheid, onbevooroordeeld zyn.
Geen der geschiedschrijvers van ons
j land, die niet hebben gewaagd van de
zorgvuldige opvoeding, die Koningin
j Emma haar dochter heeft gegeven.
Br. N. Japikse schreef ln zyn voort-
zetting van „de Bruyne's Geschiedenis
van Nederland" in zUn „Staatkundige
geschiedenis van Nederland van 1887
tot 1917" o.m. het volgende:
„Zelden heeft een vorstenkind zulk
een veelzijdige opvoeding gehad als
Prinses Wilhelmina en hare Moeder
sloeg deze zelf van het begin tot het
einde met de grootste aandacht en
belangstelling gade. Na een algemeene
voorbereiding volgde een onderricht in
verschillende takken van wetenschap da t
grootendeels door hoogleeraren onzer
Universiteiten gegeven werd. Geen on-
i zer stadhouders of koningen was met
zooveel zorg grootgebracht, geen hun-
ner heeft, zoo goed onderlegd, zyn taak
aanvaard als de Koningin kon doen.
j toen zU meerderjarig werd.
'oningin«Moeder, naar een schilderij van Frint,
De geschiedschrijver Dr. M. G. de
Het was niemand minder dan Gerard
Keller, de bekende schrijver, die in
„Eigen Haard" van 1879, ons een beeld
gaf van Prinses Adelaide Emma Wilhel
mina Therese, de aanstaands gemalin
van Koning Willem m, derde dochter
van Prins Georges Victor, vorst van
Waldeck Pyrmont, graaf van Rappol-
sfcem, heer van Hoheneck en Geroldseck
Het Is waar, Keiler had de jonge Prin
ses slechts vluchtig gezien, maar van
één, die meer van nabij het Waldeck-
BChe hof kende en dat voegt de schxy-
Wer er nadrukkelijk by niet tot de
vleiers behoorde, kreeg hU de volgende
beschrijving van den familiekring
pan de Prinses.
Hy vertelde om.:
»Nu ik eenmaal een weinig Ingewijd
ben in de familie van den vorst van
Waldeck en den omgang van den ko
ning heb gezien ln dezen aherliefsten
kring en vooral met zyn bruid, nu
Prinses Emma heb leeren kennen en
bare energie en vastheid van wil, haar
intelligentie en edele hoedanigheden, nu
geloof ik, dat wy den koning en het
vaderland' geluk mogen wenschen met
dit huwelijk. Zy is een lieflijke en in
drukwekkende persoon, die bevalligheid,
koninklijke waardigheid en majesteit in
zich vereenigt Zy is geestig en met
haar antwoord steeds gereed, zonder ooit
6bherp te zyn en verliest nooit haar
yrouwelijken tact".
Men zal moeten toegeven, dat het beeld
dat hier van de tweede gemalin van
Koning Willem Hl werd gegeven, niet
was geflatteerd. Het ls bUna vyftig jaar
geleden Januari 1879 dat koningin
Emma haar intrede deed in ons land en
al werd zij ook met vreugde en enthou
siasme ingehaald, omdat zy aardige
en lieve Jongevrouw. als ze was ieder
een voor zich wist in te nemen, de lief
de voor deze Duitsche prinses is met de
jaren gekomen en zelden is door het Ne-
derlandsohe volk een vorstin zoo geëerd
als de vrouw, wier zeventigsten geboor
tedag wy 2 Augustus hopen te vieren.
De vereering van een vorst of vorstin
komt niet van zelf, ze moet worden ver
worven door de wyze, waarop wordt ge
regeerd, door de manier, waarop belang
stelling wordt getoond in liet wel en wee
van land en volk, in het reageeren op
wat een volk beroert en het land door
leeft.
En die belangstelling is er geweest
van het moment, dat Koningin Emma
aan de zijde van haar gemaal optrad.
In een constitutioneel land als het onze,
blyft de koningin als gemalin van der.
koning, op den achtergrond- Haar open
baar optreden is aan beperkingen on
derworpen. Zij heeft zich te onthouden
van dingen te doen, die des konings zyn
Maar dat is het voorrecht van hen, dio
nauw verwant zyn aan den regeerenden
vorst en regeerende vorstin, dat zy dank
zy hun invloed, vóór kunnen gaan bU
de werken van weldadigheid, liefdadig
heid, hulpverleening, het ingrijpen by
nooden of rampen, die een volk teiste
ren.
Van het eerste oogenblik. dat Prinses
Emma van Waldeck Pyrmont optrad als
koningin, heeft zy zich gewijd aan die
werken, die weerklank vinden in het
hart van de groote massa van een volk.
ZU heeft steeds het voorbeeld gegeven,
waar nood te lenigen was. waar hulp
moest worden bereid
De naam van Koningin Emma is, in
ons land onafscheidelijk verbonden aan
den strijd tegen de tuberculose. Door j
haar initiatief en door haar voorgaan j
zijn duizenden gered van een anders
vissen dood tengevolge van deze verra
derlijke ziekte. Toen zij als regentes af-
trad, werd haar een grootsche hulde ge-
bracht. Een nationaal geschenk werd
haar aangeboden. Ze wees het niet af,
maar ze bestemde het voor de stich
ting van het „Oranje-Nassau-oord", om
het geschenk dienstbaar te maken voor
de bestryding van een der ergste kwalen
die het Nederlandsche volk teisterde.
Toen het geschenk werd aangeboden,
zeide zy tot den voorzitter der commis
sie voor de aanbieding van het hulde
blijk:
„Ik hoop aan het geschenk een waar
dige bestemming te geven en ik meen
dit niet beter te kunnen doen dan door
het te bestemmen voor een liefdadig
doel. Sedert lang was het mijn wensch
een stichting in het leven te roepen,
waaraan 11c geloof, dat groote behoefte
bestaat: ik bedoel een sanatorium voor
longlijders, in de eerste plaats voor hen,
die de middelen missen om in het bui
tenland hulp te zoeken tegen de vree-
selijke kwaal, die helaas in ons vader
land zoo veelvuldig voorkomt en zulke
ernstige gevolgen na zich sleept. Ik
hoop eerlang de vrije beschikking te
krijgen over het land „Oranje-Nassau-
oord" by Renkum en dit af te staan
voor het doel dat mii lief is
De „Emma-bloem", die jaarlyksch door
heel het land wordt verkocht, om den
strijd tegen de tuberculose te steunen,
is het symbool van de liefde van Ko
ningin Emma, voor hen, die lijden, voor
het medeleven van de vorstin met de
genen, die ziek zijn en zwak.
Men kan het woord .Emma-bloem"
niet uitspreken, of men denkt aan die
lieve vrouw, aan die koninklijke vrouwe,
die telkens weer afdaalt tot de nede-
rigen, tot de zwaargetroffenen, om door
haar persoonlijke verschijning, haar
zaöht uitgesproken woord, haar bloe
men en gaven, vertroosting en berus
ting te brengen.
Tot de ziekte en den dood van haar
gemaal was haar taak niet regeer en,
maar haar taak vond zii in goed te
doen, weldadig te zijn en het voorbeeld
te geven van menschenmin.
Toen de koning was getrouwd, dichtte
Ten Kate o.m. het volgende gedichtje,
dat tot Koning Willem III was ge-
richt:
Een bede, een laatste! De Almacht
wake
Over U en blyve U steeds naby!
Een Engel zond Hy aan Uw zy,
Dat zy U lang gelukkig make!
Een engel is Koningin Emma niet al
leen voor den Koning geweest, maar ook
voor ons volk. Als gemalin, moeder en
mosder er. regentes.
De beteekenis van Koningin Emma
voor ons land ligt niet voornamelyk in
haar optreden als gemalin, maar als
moeder en regenten.
Moeder te zyn van een kind. dat aan-
Geboorteslot van Koningin Emma te Arol»e>».
eere derhalve aan H.M. de Regentes, de heeft geschonken,
weduwe van Konirig Willem III, die de Treub. terecht, een
plichten van den vader nevens die de: lands" genoemd,
moeder zoo voorbeeldig heeft welen te
vervullen".
In antwoord op de laatste troonrede-
door Koningin Emma als regentes uitge
sproken op 21 September 1897, ant
woordde de Eerste Kamer o.m.:
„In afwachting van het oogenblik,
waarop in overeenstemming met de
dierbaarste wenschen van Uwe Majes
teit en van het Nederlandsche Volk Uwe
beminde Dochter tot de regeering za'.
geroepen worden, waardeeren wij met
innige erkenteiykheid al hetgeen Uwe
Majesteit heeft verricht om onze ge
liefde Koningin voor haar gewichtige
taak voor te bereiden".
Koningin Emma als bruid aan den arm van Koning Willem III.
Boer spreekt van „de voortreffelijke wy
ze, waarop de opvoeding van Koningin
Wilhelmina door haar moeder werd ge
leid".
Mr. O. W. Star Numan schreef in
„eene halve eeuw":
Zelden werd een kind met zoo alge-
heele toewijding met zoo alles omvat
tende en nooit falende zorg voor zyn
bestemming grootgebracht als dit Ko
ningskind door Haar uitnemende Moe
der. Zelden ,zoo ooit, werd voor een na
tie haar aanstaande vorst op zoo ver
standige wijze opgevoed en tot het re-
geeren voorbereid als deze Stamhoud-
ster der Oranjes voor de onze Dank en
En ln gelyken geest sprak de Tweede
Kamer zich uit:
„Is het een dierbare volkswensch, dat
het Harer Majesteit de Koningin ge
geven worde in den loop van dit zittings
jaar de Regeering te aanvaarden. Uwe
Majesteit moge zich verzekerd houden
van de innige dankbaarheid van het Ne
derlandsche Volk voor de liefderyke en
wyze zorg, waarmede Uwe Majesteit
Hare beminde Dochter voorbereidde tot
de gewichtige taak, die haar wacht".
Inderdaad, het Nederlandsche Volk
heeft reden tot dankbaarheid tegenover
de Hooge Vrouwe, die ons een Koningin
Medaille geslagen ter gelegenheid van het huwelijk, Januari 1879.
door oud-Minister
„moeder des Vader-
Meer nog dan als gemalin en als moe
der. behoort Koningin Emma tot de ge
schiedenis van ons land. als regentes.
De eerste proclamatie, welke door Ko
ningin Emma als regentes werd uitge-
gevaardigd ls van 20 November 1890 en
luidde o.m. als volgt:
Wy Emma. Koningin der Nederlan
den. Regentes -van het Koninkrijk.
In de ernstige dagen, waarin 's Ko
nings toestand ons allen met droefheid
vervult, treed ik op als Regentes van
het Koninkrijk.
Ik gevoel al het gewicht der taak. die
My is opgelegd, maar uit liefde tot het
Nederlandsche Volk aarzel ik niet haar
te aanvaarden, na de Staten-Generaal
met eenparigen vertrouwenwekkenden
aandrang My daartoe riepen.
Myne kracht en wUshcid zoek ik bU
den Almachtigen en Alwjzen God. Ik
reken op den trouwen steun ren het ge-
heeie Nederlandsche Volk, dat MU door
zoovele biyker. van liefde cn verknocht
heid voor altUd aan zich verbond.
De Koning. Myn geliefde en geëerbie
digde Gemaal, gaf MU altyd een hoog
voorbeeld van de vorstelUke plichtsbe
trachting cn de werkzaamheid in het
belang van Land en Volk. die het Huis
van Oranje steeds onderscheiden. Ik
acht het Myn plicht dat voorbeeld na
te streven.
Moge God het lUden van Onzen Ko
ning verzachten en Nederland nemen
onder ZUn heilige hoede.
Drie dagen na het verschijnen van deze
proclamatie stierf Koning Willem Hl op
Zondag 23 November.
Den volgenden dag aanvaardde Ko
ningin Emma, In naam van Koningin
Wilhelmina de regeering namens haar
dochter, met de volgende boodschap aan
het Nederlandsche Volk:
Wy Emma. Koningin-Weduwe, Re
gentes ren het KoninkrUk.
Het heeft Gode behaagd Münen ge
liefden cn geëerbiedigden Gemaal. Ko
ning Willem den Derde, tot zich te ne
men.
Ruim een en veertig jaren schaarde
zich het Nederlandsche Volk om zynen
Troon en gedurende dit tijdvak werden
onder 's Heeren .zegen rust, vrede en
wélvaart aan het Vaderland geschon
ken.
De Kroon is door ZUn afsterven, dat
ons allen met diepen rouw vervult, over
gegaan op Myne beminde Dochter
Wilhelmina Helena Pauline Maria. Haar
Troon vlnde zynen hechten steun in de
innige trouw en verknochtheid van het
Nederlandsche Volk aan het Huis van
Oranje.
Moge de Almachtige God de gebeden
verhooren, die tot Hem opgezonden wor
den voor onze Koningin Wilhelmina:
Hy neme Haar onder zyne heilige hoe
de en bescherming.
Krachtens de wet ben Tk. gedurende
Hare minderjarigheid, geroepen als Re
gentes ren het KoninkrUk het Konink-
lyk gezag voor Haar waar te nemen.
Vertrouwer.de op Hem. in Wiens hand
het lot is der Vorsten en Volkeren, neem
ik de Mij toevertrouwde regeeringstaak
op MU met de bede dat hare vervulling
in allen deele moge strekken tot heil
van Land en Volk en tot bevestiging van
het KoninkrUk.
Den vierden December werd de Ko
ning te Delft begraven en den achtsten
December daarop volgend legde Ko
ningin Emma den eed af, eerst als re
gentes, daarna als voogdes.
Tusschcn het afleggen van deze eeden
en de laatste proclamatie van de Re
gentes ren 30 Augustus 1808 ligt een
tUdvak van acht jaren.
Het gaat niet aan in een uiteraard
beknopt dagbladartikel uitvoerig de po
litieke geschiedenis van ons land in <0%
achtjarig tijdvak na te gaan. Oonstatee-
ren wy slechts, dat Koningin Emma op
voorbeeldige wijze haar taak. ook als re
gentes heeft vervuld.
„Wie ook over de wijze, waarop Ko
ningin Emma hare taak heeft vervuld",
zoo zegt een geschiedschrijver, jnet
eenige bevoegdheid tot oordeelen ge
sproken heeft, aller uitingen komen
hierin overeen, dat het haar aan de
eigenschappen, noodig voor het met be
leid en toewijding volvoeren harer op
dracht. nimmer ontbroken heeft".
De Koningin-Moeder heeft door haar
daden en door haar optreden van meet
af de volle volksgunst voor het Oranje
huis herwonnen. ZU. de Duitsche prinses,
is Nederlandsche geworden en heeft zich
geheel aan het Nederlandsche leven
aangepast. Hoe geheel anders dan twee
ook vreemde prinsessen, die in de lie en
18e eeuw voor de belangen harer zoons
moesten optreden, maar geen van bel
den. noch prinses Maria I Stuart, do
moeder van den Stadhouder Willem III,
noch prinses Anna van Hannover, do
moeder van den Stadhouder Willem V,
hebben het Nederlandsche karakter be
grepen. of ook maar benaderd. Wel doet
de tweede Maria Stuart, de edele ge
malin van Willem III, aan Koningin
Emma denken".
Op wetgevend gebied was het regent
schap van Koningin Emma van vrucht-
ge venden aard.
Het belastingstelsel werd ten deele
hervormd, de nieuwe wet op liet faillis
sement en op de surseance van betaling
kwam September 1895 tot stand, het
kieswetvraagstuk kreeg, na vele strub
belingen en ontbinding der Tweede Ka
mer. die het Kieswetontwerp van Tak
van Poortvliet had verworpen, zyn be
slag door de aanneming ren het ont
werp-Sam van Houten onder het minis
terie Röell. Dat was September 1896.
We kunnen verder wijzen op de herzie
ning van de personeele belasting, voor
gesteld door minister Sprenger ren
Weyck. op de regeling van de verhouding
der rUks- en gemeente financiën, op de
verbetering in de heffing der invoer
rechten. voorn!can ontduiking tegen te
gaan. op de nadere regeling der succes
siebelasting. op de regeling van sulker-
accyns. op de wet op den leerplicht, op
de verplichte verzekering der werklieden
tegen ongevallen. Zoo is er onder het
Regentschap van Koningin Emma veel
tot stand gekomen en veel voorbereid.
Nederland en het Nederlandsche voDc
maken zich op om op den zeventigste®
verjaardag van Koningin Emma te too-
nenhoe groot de liefde en de vereering
zyn voor de Moeder van onze Koningin.
In ieder mensch leeft, gelukkig. altUd
iets, van eerbied voor de ouden van
dagen en vooral voor de bejaarde vrouw,
die de grijze haren met cere draagt.
Hoe groot moet wel niet het respect
zUn voor de Hooge Vrouwe, die op zulk
een sell it terende wijze haar taak. haar
moeilijke en verantwoordciyke taak met
eere heeft vervuld en die een lichtend
voorbeeld is geweest voor Haar kind en
heel een volk.
Koningin Wilhelmina heeft by de eer
ste proclamatie, welke Zy tot Haar volk
richtte 31 Augustus 1898 in slechts
enkele woorden de beteekenis ren Haar
moeder geschetst, toen Zy o.m. schreef:
.Mijne innig geliefde Moeder, aan
Wie Ik onuitsprekelijk veel verschuldigd
ben, gaf My het voorbeeld van een edele
en verhevene opvatting der plichten, dio
nu op Mj nis ten".
Moge het H.M. Koningin Emma ge
geven zUn nog in lengte ren dagen ge
tuige te zUn van den bloei en vooruit
gang van land en volk, waaraan zy bij
na vyrtig Jaren, zoo Innig ls vertoonden.