HAARLEM'S DAGBLAD
3UITENLANDSCH OVERZICHT
KIJKJES IN SOVJET-RUSLAND
SPANJE EN KELLOGG'S PACT
DE NIEUWE EGYPTISCHE REGEERING.
GEMENGD NIEUWS
FEUILLETON
TAXI! TAXI!
ZATERDAG 28 JUNt 1928
Een voedselcrisis in Rusland 27000 werkloozen te
Moskou Borodin over den toestand in China Een
Russisch beroep op Japan
»e verscherping van den toestand van
de Russische huishouding en de Rus
sische voedselvoorziening wordt thans
ook door de sovjetpers openlijk toegege
ven en in soman!gevallen is de open
hartigheid, waarmede de moeilijkheden
worden besproken, verrassend. Dat in de
groote steden, zelfs in de vroegere
Oekrainsche graanschuur, het brood te
eenenmale ontbreekt, bewijzen de be
richten uit Kiew en Charkow, waar een
6trenge rantsoeneering moest worden
ingevoerd en de bevolking haar brood
alleen op kaarten kan verkrijgen. Van
wittebrood is al sinds eenigen tüd geen
sprake mc.r. Er zijn obscure mengsels
op de graanmarkt geworpen, die aan
den onpleriengen tijd van de eerste ja
ren der sovjetmacht herinneren, zij het
ook gelukkig niet aan de hongerjaren,
die een in.:rventle van het buitenland
eischten. Behalve brood ontbreken ook
vetten en ook in dit opzicht moesten de
autoriteiten hun toevlucht nemen tot
vaak minderwaardige surrogaten. In de
ineer theoretisch gekleurde, niet voor de
lczersmassa's bestemde opstellen vindt
men nu en dan schuchtere toespelingen
op de oorzaken van deze nieuwe crisis.
Van de vele Russische exportldealen is
den laatsten tijd al bitter weinig terecht
gekomen., aan den anderen kant weigert
het buitenland meer en meer Rusland
op crediet te leveren, zoodat Moskou
moest overgaan tot beperking van den
invoer, waardoor het platteland van de
allernoodzakelijkste industrieel© produc
ten verstoken blijft. De boerenstand ziet
voortdurend minder in, welke voordeden
zij van levering van graan aan de
staatsinstellingen zou kunnen hebben,
ze begunstigt nu den particulieren tus-
schenhandel. die. alle maatregelen der
regeering ten spijt, de prijzen opvoert,
zelfs het graan tijdelijk aan de con
sumptie onttrekt. Uit dezelfde berichten
van de sovjetpers blijkt nog. dat de
regeering geen bepaald plan van actie
heeft, ontworpen om aan deze crisis het
hoofd te bieden, maar door de toepas
sing van lapmiddelen den chaos veeleer
nog vergroot.
Behalve de verzorgingscrisis heerscht
in het land nog een bedenkelijke werk
loosheid. een van de vele gevolgen van
de economische crisis. Te Moskou
het zelfs tot ernstige botsingen gekomen
tusschen de niet door de regeering ge-
gesteunde werkloozen en de militie. De
in den regel voortreffelijk ingelichte
correspondent van de ..Socialistische
Bote", het orgaan van de Russische
sociaal-democraten heeft daarvan mel
ding gemaakt onmiddellijk na de ern
stige conflicten aan de arbeidsbeurs te
Moskou. Zijn uiteenzetting, die veertien
dagen lang is doogezwegen, wordt nu
echter bevestigd door „rechtzettingen"
in de sovjetpers, die. met de gebruike
lijke aanvechting van de „burgerlijke"
bronnen au fond den gang van zaken
moet toegeven. Uit deze min of meer di
plomatiek ingekleede tegenspraken ze'.f
blijkt, dat het gaat om gebeurtenissen,
die zich de laatste jaren sedert den ge
denk vaardigen opstand van Kroonstad,
niet meer in ,*ien onwang hebben voor
gedaan. Het staat vast. dat de uitbar
sting volgens de sovjet-inlichtingen on
geveer 30.000 werkloozen omvatte, die
met de gebruikelijke toezeggingen en
beloften niet meer genoegen namen en
tot daden overgingen. De officieele le
zing is. dat de in Moskou aanwezige
werkloozen door „misdadige kringen"
misbruikt werden, om onlusten tegen le
regeering in het leven te roepen. De
werkloozen. naar het heet versterkt door
gewetenlooze misdadigers, maar. gelijk
het Moskousche communiqué moet toe
geven, ook door „politiek onbetrouwbare
elementen", gingen over tot een bestor
ming van de arbeidsbeurs en plunderden
een groot, aantal levensmiddelenwinkels.
De militie, die gerequireerd werd, ont
moette krachtigen tegenstand van de
zijde der demonstranten, talrijke mili
tie-agenten werden gekwetst. De Mos
kousche sovjet en het volkscommissa
riaat van arbeid zonden onmiddel
lijk vertegenwoordigers naar de kritieke
plek. maar zij hadden geen andere taak
dan de tot wanhoop gekomen werk
loozen de Jobstijding te brengen, dat er
voor hen op het. oogenblik geen werk Is.
maar dat zij zelf de schuld dragen van
de moeilijke situatie, omdat zij zich naar
Moskou hadden begeven, zonder met de
competente autoriteiten vooraf overleg
te hebben gepleegd en hun waar
schuwingen in den wind te hebben ge
slagen. Het officieuze Moskousche rap
port verzekert tenslotte, dat de ongere
geldheden reeds zijn geëindigd, dat 3000
werkloozen besloten hebben, 'naar de
provincie terug te keeren. maar dat er
nog steeds 27.000 te Moskou vertoeven,
zonder dat de autoriteiten weten wat
zij met hen moeten beginnen.
De Russische diplomatie, die in
China ernstige nederlagen heeft geleden
heeft zich de laatste maanden in zwij
gen gehuld over haar positie aldaar.
Met de recente wending in den gang
van zaken neemt men echter ook in Rus
land nieuwe activiteit waar; Borodin,
die China moest verlaten, maar ook in
Moskou van het tooneel was verdwe
nen, treedt, op den voorgrond met een
omvangrijk exposé, dat de Russische
politiek een basis beoogt te geven voor
tiaar ingrijpen in de anfcagonieën der
mogendheden. Zijn programma berust
in het algemeen op de rivaliteit der mo
gendheden in China en tracht Rusland
een sterke positie te geven, door het rich
den bijstand van den een of anderen
tegenstander tegen de overigen te doen
verzekeren. Borodin schat het vermo
gen van de buitenlanders in China op 5
milliard dollar, waarmede hun belan
gen nog niet zijn uitgeput, wijl de Chi-
neesche exporbhandel 2.5 milliard dollar
per jaar beloopt.. De vroegere „advi
seur" van de Chineesohe nationalisti
sche regeering betoogt, dat de economi
sche belangen tot de hegenomie in ge
heel Oost-Azië en aan den Stillen
Oceaan kunnen leiden, wat de concur
rentie onder de mogendheden onderling
nog zou verscherpen. Het destijds door
de Vereenigde Staten gepropageerde be
ginsel van de „open deur" vloeide vol
gens Borodin voort uit het streven, de
economische en politieke verovering van
China door andere mogendheden te ver
blinderen. Maar de overige mogendheden
die met dit beginsel Instemming betuig
den, hebben telkens weer ln stryd er
mede gehandeld, indien het, gelijk in
het geval van de Japansche Interven
tie in Mandsjoerije, in hun kraam te
pas kwam. Niettemin nam de Amerl-
kaanschen handel in China voortdurend
toe en hü overtrof dien van Engeland
en van Japan reeds in het jaar 1927. De
investeeringen van Amerika in China
zijn betrekkelijk onbeteekenend: Boro
din verklaart dit aldus, dat het Ameri-
kaancshe kapitaal de richting zoekt
van den gerings ten weerstand en de
grootst mogelijke veiligheid. Aan den
anderen kant kunnen evenwel de Ver
eenigde Staten onmogelijk toezien, dat
Japan rioh meer en meer van Shan-
toeng en van Mandsjoerije poogt mees
ter te maken. Borodin acht een oorlog
tusschen de beide mogendheden als ge
volg van de voortdurende verscherping
van him betrekkingen onvermijdelijk.
Het Japansche optreden in China toont
voor het overige aan, dat Tokio zich
niet zal laten weerhouden en ook van
zyn kant met een oorlog rekening houdt.
Natuurlijk stelt Rusland, dat zijn twist
met Engeland nog lang niet heeft afge
wikkeld, diens positie in China naar
buiten voor als de zwakste en meest ge
vaarlijke van alle mogendheden. Enge
land is volgens Borodin in een twee
slachtige positie geraakt, die bepaald
wordt door de volgende factoren: De
Britsche dominions in den Stillen
Oceaan zouden een toeneming van de
macht van Japan niet gaarne zien, al
leen reeds omdat zij voortdurend strij
den tegen de emigratie van het over
schot van de Japansohe bevolking. In
deze houding worden Canada, Australië
en Nieirw-Zeeland door de Vereenigde
Staten gesteund, voor welke landen ge
lijk bekend de gele immigratie eveneens
een ernstig gevaar voor hun bevol
kingspolitiek vormt. De Engelsche me
tropool zou evenwel met deze ongelijke
behandeling van de verschillende rassen
moeilijk kunnen instemmen, alleen
reeds omdat de eigen bevolking van het
Britsche rijk voor oen groot deel niet tot
het blanke ras behoort. Legt zij echter
haar dominions moeilijkheden in den
weg, dan drijft zij ze in de armen van de
Vereenigde Staten. De Britsche belan
gen in China hebben rich in den loop
van een geheele eeuw gekristalliseerd,
in Zuid- en centraal-China overheer-
sdhen zij op het oogenblik nog ten volle.
Engeland heeft ook in de overige deelen
van China groote belangen te vertegen
woordigen; het bezit er spoorwegcon
cessies en andere ondernemingen van
grooten omvang. De Chineesche leenin
gen. die rich in Engelsch bezit bevinden
en de Britsche heerschappij over de
douanekantoren maken, dat Engeland
als het ware den geheelen buitenland-
schen handel mitsgaders de financiën
van China controleert, dat het, met an
dere woorden den sleutel ran de Chinee
sche detu in handen heeft. Borodin
ziet daarin de oorzaak van de antagonle
tusschen Engeland en de overige mo
gendheden. De beteekenLs ran de con
currentie tusschen Japan en Engeland is
reeds in de Jaren 1925 en 1926 gebleken,
toen de gebeurtenissen In Canton leid
den tot een blokkade tegen Honkong,
wat deze Britsche burcht beroofde van
haar beteekenls als voornaamste punt
van Zuid-Ohina. terwijl Japan niet
aarzelde, daar voordeel uit te trekken en
de positie van Hongkong naar Formosa
over te brengen. De toenemende betee
kenls van Japan in den Stillen Oceaan
bedreigt tenslotte ook Indië, en Borodin
betoogt, dat de vlootbasis van Singapore
tegen Japan zou rijn gericht. In geval
van een oorlog tusschen de Vereenigde
Statenen Japan zullen de dominions, hoe
ook de houding van Engeland moge zijn
zich scharen aan de zijde van de Ver.
Staten. Deze factor acht Borodin van
eminent belang in de verhouding tus
schen Tokio en Londen. Hij geeft daar
om Japan in overweging, de vriend
schappelijke verhouding met zijn Rus-
siche buren niet te bederven, omdat
dezen Japan onschatbare diensten zou
den kunnen bewijzen.
Een protest van Polen.
T BELANGRIJKSTE NIEUWS.
Uit Parijs wordt geseind omtrent de
onderteekening van het Pact. dat de
quaestie of Spanje tot de eerste onder
teekenaren zal behooren op ernstigen
tegenstand stuit, ofschoon de quaestie
oorspronkelijk Is opgeworpen door de
Fransche diplomatie, die het Spaansche
gevoel van eigenwaarde wilde sparen
Men doet opmerken dat Spanje noch
tot de categorie der groote oorlogvoerende
mogendheden, noch tot de onderteeke
naren van het pact van Locarno heeft
behoord. En als men Spanje uitnoodigt
zouden andere neutrale landen als Ne
derland. de Skandinavische landen en
Zwitserland, vinden.dat men niet ge
noeg égards te hunnen opzichte in
acht neemt.
De Poolsche gezant te Moskou, Patek,
heeft bij Karachan, die Tsjitsjerin ver
vangt, naar aanleiding van de rede van
Boecharin, uitgesproken op het zesde
congres van de Komintern, geprotes
teerd.
Boecharin, sprekende over de Pool
sche communistische partij, drukte de
hoop uit, dat het congres aan het Uit
voerend Comité bijzondere volmachten
zou geven om in die partij orde te schep
pen, opdat zij een der voornaamste
krachten ter beschikking van de Com
munistische Internationale zou worden
en ingeval van oorlog in haar qualiteit
van soldaat der revolutie tegen haar
eigen regeering zou optreden.
Patek verklaarde aan Karachan, dat
de inhoud van de rede van Boecharin,
aankondigend een actieve inmenging
in binnen'.andsche aangelegenheden van
Polen, een flagrante schending is van
art, 5 van het verdrag van Riga.
Radltsj' toestand
verergerd.
Volgens een bericht uit Agram aan
de „Pester Lloyd" is de gezondheids
toestand van Stefan Radltsj plotseling
veel slechter geworden.
De patiënt heeft hooge koorts. De
temperatuur bedroeg des middags 381/2
graad en de polsslag liep op tot 120. De
doktoren weten nog niet wat de oor
zaak ls van deze zoo onverwacht inge
treden verergering, te meer daar Raditsj
va'n de schotwond zoo goed als genezen
was en zich een der eerstvolgende dagen
naar een badplaats zou begeven.
De toestand wordt zeer ernstig ge
acht.
Kort voor zijn instorting heeft de
leider der Kroatische boerenpartij Ra
ditsj, getuigenis afgelegd in het voor-
loopig onderzoek tegen den moordenaar
Rasjitsj, die op 20 Juni de aanslagen
in het parlement pleegde.
Hü verlangt de vervolging van de
23 radicale afgevaardigden, die indertijd
een eisch hebben ingesteld tot een on
derzoek van Raditsj's geestvermogens.
Hij beweert te hebben vernomen, dat
deze afgevaardigden een club gesticht
hadden, waar erom geloot is wie Ra
ditsj zou dooden. Het lot had Rasjitsj
aangewezen, die daardoor de verplich
ting op zich had moeten n:men op
20 Juni Raditsj te vermoorden of zich
zelf te dooden. Ofschoon op den 19en
de echtgenoote van Rasjitsj een zwaar
auto-ongeluk had gehad had de aan
gewezen moordenaar geweigerd naar
huis te gaan. omdat hij een gewichtige
en niet uit te stellen staatszaak te Bel
grado moest regelen".
Verder beschuldigt Raditsj dern voor
zitter van de Skoepstjina Peritsj. der.
premier en minister Jankowitsj; hij wil
dat een onderzoek er naar zal worden
ingesteld, of Rasjitsj werkelijk in den
loop van Juni herhaaldelijk tot diep in
den nacht in hun woningen heeft ver-
toefd.
De toestand in
Egypte.
De Egyptische regeering blijkt vast
besloten, meester te blijven van den toe
stand. Het nationalistisch orgaan „El
Balagh" werd met strenge straffen be
dreigd, indien het er toe mocht over
gaan de instructies der regeeing wat
zijn publicaties betreft te trotseeren.
De regeering houdt niet de minste re
kening met het schriftelijk verzoek van
den president der Kamer en den vice-
president van den Senaat om hen de
sleutels van het parlement te overhan
digen. De autoriteiten hebben opdracht,
bijeenkomsten van de Wafd tegen te
gaan.
Morones gevlucht.
Uit Mexico City wordt gemeld, dat
Morones, de minister van Arbeid, uit
het land gevlucht is. Hij zou op weg
naar Spanje zijn.
Groote overstroomingen
De overstroominge in het gebied van
de rivieren Am oer en Lena fOott-Sibe-
rië) nemen reeds toe. Er zijn reeds ver
schillende slachtoffers.
De secretaris van
Hugo Stinnes Jr.
Nader verneemt het Hbld. betreffende
de arrestatie van den secretaris van
Hugo Stinnes Jr.:
Hij wordt ernstig verdacht betrokken
te zijn bij het schandaal, waarover in
Februari bijzonderheden bekend zijn
geworden en waarbij men aannam, dat
de Berlijnsche bankier Kunert de
hoofdschuldige was. Het ging toen om
een bedrag bij het aangeven van oor-
logsleeningen ter valorisatie, waarbij
nieuwe leeningen als oude opgegeven
werden, die een vijfmaal zoo hooge va
lorisatie genoten en waardoor het Duit-
sche rijk voor millioenen schade leed.
Een nader onderzoek leidde de Bei-
lijnsche justitie naar Parijs, Amsterdam
en Hamburg. Zoowel ln Frankrijk als
in Nederland werden, naar de „Voss.
Ztg." verneemt, verbindingen met Ku
nert vastgesteld, wat o.a. tot de arresta
tie van den secretaris van Stinnes leid
de. Voorts heeft de Berlijnsche justitie
Edmund, den broer van Hugo Stinnes,
een voor-onderzoek wegens de bekende
voorvallen bi) de Aga gelast.
Kunert werd indertijd op vrije voeten
gesteld tegen een cautie van 160.000 M.
Hij bevindt rich op het oogenblik in
Wester land op het eiland Sylt.
Gevaarlijk „grapje".
Bij de heerscher.de hitte werd ook in
het Trebbinermeer in Pommeren in de
afgeloopen weken druk gebaad en ge
zwommen. Daarbij was een geregeld
nummer op het programma, dat jeug
dige zwemmers plotseling deden alsof
zij kramp kregen en verdronken na om
hulp te hebben geroepen.
Dinsdagmiddag waren er o.a. ook
twee Jongens aan het zwemmen. Plotse
ling hoorde men om hulp roepen, maar
niemand nam er notitie van. hoogstens
werd even gelachen. Dit keer echte?
kwam. zooals in het kinderverhaaltje,
de wolf werkelijk, maar de redders hiel
den zich op een afstand om er niet „in
te loopen" met het gevolg, dat da
twee jongens thans inderdaad ver
dronken!
Een zaal ingestort.
Woensdagmorgen om elf uur is een
zaal van 't telegraafkantoor te Welmar
ingestort. De oorzaak is nog onbekend.
Een ambtenaar werd gedood. Van de 25
vrouwelijke beambten die er werkten,
zijn vele gewond: anderen kwamen
er met den schrik af.
De verbinding met Weimar is verbro
ken.
DE „REVOLUTIE" IN
PORTUGAL.
VERHAAL VAN EEN
OOGGETUIGE.
.Een medewerker van de „Figaro", die
zich juist te Lissabon bevond toen de
jongste revolutionnaire beweging uit
brak, vertelt er het volgende over:
Een nacht van revolutie! En duel van
artillerie en mitrailleuses onder mijn
venster! Ik was gisteravond te aineeren
genoodigd op de Avenue der Vrijheid.
Om negen uur verliet ik mijn hotel op
zoek naar een taxi. Verbaasd er geen
op de staanplaatsen te vinden, riep ik er
een of twee aan, die ik echter in allerijl
wegrennen zag. Een politieagent vertelt
mij met moeite dat zij alle naar de ga
rages terugkeeren.Onnoodlg verder aan
te dringen, alle weigeren op order der
autoriteiten.
De trams loopen. Ik neem er een,
waarop een jonge man mü in het
Fransch vertelt dat er een „revolutie"
gaande is. Na vijf minuten een kanon
schot. Het is kwart over negenen. Daar
na twee, drie schoten. De menschen
loopen ijlings weg. 't Is inderdaad een
revolutie!
De kanonschoten zijn nog vrij zeld
zaam. Zij komen, naar het schijnt, van
de zee en de vesting van San Jo; je. Tij
dens het diner brengt de telefoon
nieuws: de straten zijn door wachtpos
ten gebarricadeerd, de kanonschoten
nemen toe. Eenige sohaarsche voorbij
gangers, geen auto's meer. De straten
loopen leeg. Uit de hospitalen wordt de
komst van eenige gewonden bericht.
Mijn gastheeren. die medici zijn, kon
den mij tegen elf uur niet zonder moei
te naar mijn hotel terugbrengen. Nauwe
lijks, was ik daar of ik zag onder mijn
venster militaire auto's loeiend en toe
terend voorbij rijden, kleine patrouilles,
een tank en officieren met revolver
de hand.
Den geheelen nacht houdt het 'awaal
aan. Geweerschoten. machinegeweer
vuur, artillerie heel dicht bij. Langs
mijn open raam hoor ik het fluitend ge
luid van granaten. Zoo nu en dan een
grooten lichtspat en heiige explosies. De
menschen in het huis tegenover mij
staan in nachtgewaad te praten en te
kijken.
Ik ga wat op bed liggen Maar het ge
weld en de ontploffingen duren voort om
togen vier uur zwakker te worden. Om
zes uur 's ochtends komt alles opnieuw
inwerking... ik vraag inlichtingen, nieu-
mand weet iets.
Om half elf wagen eenige voorbij
gangers en leveranciers zich in de stra
ten. De kanonschoten houden op, de
orde schijnt zich te herstellen. Men be
weert dat de regeering met de rebellen
parlementeert. Op het fort ls de roode
vlag door een witte vervangen.
Geen auto is te krijgen. Ik ben door
het gemeentebestuur voor het noenmaal
uitgenoodigd, maar om 1 uur besluit ik
om maar In het hotel te eten. Er was
geen ijs, geen versche vruchten, maar
er waren ook geen kanonnen meer. Al
leen eenige patrouilles.
Het is drie uur 's middags. Geen
auto's, geen tram
De briefschrijver eindigt: Deze per
soonlijke strijd, deze door intriganten,
die veilig in het buitenland zitten, gelei
de en betaalde acties, dienden tenslotte
den Volkenbond eens in beweging te
brengen. Lissabon is een bijkans inter-
natioinale haven, welke door deze agita
tie, die alleen door belangen en geen
idealen worden gevoed, wordt bedreigd
en verontrust.
NIEUWE BOSCH-
BRANDEN IN FRANKRIJK
De voortdurende droogte heeft in de
omstreken van Perpignan nieuwe bosch-
brandm doen ontstaan, die in korten
Hjd dusdanigen omvang hebben genomen,
dat men in vrachtauto's troepen moest
ontbieden. Men is er in geslaagd den
haard van den brand te localiseeren.
GEVAARLIJK
KINDERSPEELGOED.
Een scholier te Haale in het district
Rendsburg, die met een salonbuks op
spreeuwen schoot, trof met een kogel een
knaapje van negen jaar, dat in de na
bijheid aan het spelen was, in den rug.
De jongen kon zich nog naar het huis
van zijn ouders voortsleepen, doch over
leed onmiddellijk daarop.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cents per regel.
EEN VROUW OP DEN
BRANDSTAPEL.
Britsch-Indië is het land, waar in
weerwil van een streng koloniaal bewind
dat waakt tegen ritueele excessen der
inheemsche bevolking, deze toch nog
voortdurend, waar zij er kans toe ziet,
in haar oude zeden terugvalt. Tot deze
oude zeden behoort het z.g. suttee, waar
van zich onlangs een geval heeft voor
gedaan te Baih een stadje in Bahar,
aan de dichtbevolkte oevers van den
Ganges en dat geleid heeft tot een sen
sationeel rechtsgeding. Suttee is bij de
Brahmanen het gebruik, dat wanneer
een man overlijdt, zijn vrouw zich tege
lijk met rijn lijk op een brandstapel laat
verbranden. Te Barh nu haalden de
familieleden met hun godsdienstige voor
gangers een jonge vrouw over, zich voor
deze ceremonie te leenen. Zij schijnt
daarin te hebben toegestemd toen men
bij haar den indruk wekte dat geen
menschelijke handen den brandstapel
zouden aansteken en dat zij door een
miraculeuze vlam uit den hemel zou
worden verteerd. Er werden schikkin
gen getroffen om de plechtigheid in het
openbaar te doen plaats hebben, terwijl
de organisators begonnen met de inza
meling van bijdragen van de geloovigen
tereere van het mirakel. De godsdiensti
ge voorgangers onderzochten het ge
waad der vrouw, leidden haar naar
den brandstapel, bestegen dezen, plaat
sten haar daarop in rittende houding
en legden het hoofd van haar echtge
noot in haar schoot.
Plotseling sohoten vlammen uit haar
gewaad maaT de pijn. die het vuur der
vrouw veroorzaakte, bleek machtiger
dan haar vastberadenheid; rij sprong
van den brandstapel af en stortte zioh
in de rivier. Daarop werd het lijk van
haar man in den Ganges geworpen en de
priesters schreeuwden haar toe, dat rij
zich moest verdrinken. Plaatselijke po
litie kwam echter tusschenbeide om de
vrouw te redden, doch zwichtte voor
dreigementen. De vrouw slaagde er ten
slotte in den oever te bereiken.Zij was
overdekt met brandwonden en ging on
der een boom bij een tempel liggen. De
vrouw bleef daar eenige uren, terwijl de
organisators van het mirakel een col
lecte hielden. Toen een dokter kwam om
de vrouw te behandelen, werd hij weg
gejaagd; aan de politie werd belet om
de vrouw naar het ziekenhuis te ver
voeren. Eerst na twee dagen en twee
nachten van eindelooze pijnen werd zit
gered door een magistraatspersoon, die
met een gewapende politiemacht ver
scheen en de wonderdoeners en hun vol
gelingen het noodige gezag inboezemde.
Het was echter te laat om de vrouw
aan den dood te ontrukken, die haar
kort daarna opeischte.
Zij die de vrouw er toe overhaalden,
zich te offeren en beletten dat haar
hulp werd gebracht, toen zij de vlam
men ontvluchtte, hebben voor het Hoog
gerechtshof van Patna terecht gestaan.
Dit hof veroordeelde hen tot zware
straffen.
HARRY DOMELA.
Men herinnert zich Harry Domela,
"'h op zoo handige wijze in Thüringen
-en tiidje optrad als „prins Wilhelm",
de oudste zoon van de ex-kroonprins,
met wien hü eenige uiterlijke gelijkenis
heeft.
Zyn ervaringen uit de glorieuze dagen
brachten hem op het denkbeeld aan
het tooneel te gaan. Hij heeft dit plan
ook uitgevoerd nog onlangs trad hü
op te Breslau.
Woensdag zou hü in het Silerische
„Bad" Kucowa vnor het voetlicht komen
als Karl Heinz in Oud-Heidelberg, zoo
als op de aanplakbiljetten met eenigen
ophef was aangekondigd.
Eenige kurgasten echter protesteerden
tegen Domeia's optreden bij den burge
meester, die de aanplakbiljetten liet
verwijderen en het optreden van Harry
verbood.
naar het Engelsch door
CHRISTINA KAMP.
29)
,.Een prachtige inspiratie", zei hü met
een stem die Ben nooit van hem ge
hoord had. „Vergeef mü, dat ik meen
de. dat je die In oogenbllkken, dat er
weinig op de afdeaHng te doen was, na-
get-eekend had".
Het volgende scheen moeilijker te ko
men, maar toen het kwam kon men de
oprechtheid ervan niet betwijfelen. „Ja,
zie je", hernam Mr. Schenperhom
zachtjes, „ik wist niet. dat cr bÜ de tee
kenaars een genie was".
Ben moest iets wegslikken en toen hü
naar den ouden man aan den lessenaar
keek. scheen de oude baas te verdwünen
en in plaats daarvan zag hü een Jonger
wezen, met droomerige oogen, die eens
een meester in zUn vak werd genoemd,
die Lydig Art Gallery en St. Pancras
Church en Bryoe Terminal had gebouwd
monumenten van kunst tot nu toe niet
overtroffen door jongere ridders van het
potlood en den passer.
„Ik ben bly, dat ik ze gezien heb',
ging Mr. Schermerhom voort, de schet
sen oprollend en ze Ben teruggevend,
„Maar ©enigszins ben ik er bedroefd om.
Zulke dingen doen mü inzien, dat ik
oud word". Om een of andere vreemde
reden voelde Ben zün neus prikkelen,
toen Mr. Schermerhorn opstond aldoor
ln zün nieuwe manier van doen. naar de
deur ging en die open hield. „Het spijt
mü. dat je ons verlaat. Witby", zei hy.
de hand uitstekend, „want wil hebben
jonge mannen als jü bent kier hard
noodig".
Nu voelde Ben weer.... dat idee van
noblesse oblige, dat de grooten van de
klednen onderscheidthoewel de ge
dachte aan Rose, die beneden zat te
wachten, er wel iets aan toegevoegd had.
„Misschien is het dan beter, dat lk
blijf, Mr. Schemerhorn". zei hü-
Dc architect sloot de deur zoo vlug.
dat die bijna in het sloot vloog en naar
zün lessenaar gaande, zei hü: „Kom, ga
daar zitten. Witby. ik verwacht Mr. Pa!-
malee om te lunchen cn ik zou graag
willen, dat je hem daarby ontmoette".
„Wilt. u mü een oogenblik veront
schuldigen", zei Ben. „ikheb iemand
beneden in de ontvangkamer doe dacht
dat ik dadelyk terug zou komen. Be zal
niet lang werk hebben".
HOOFDSTUK 19.
De klokken van de stad sloegen dien
avond acht. toen een jongeman, deftig
in avondtoilet de stoep opging van een
huls ln Gramercy Park en aanschelde
„Wat belieft u. mijnheer?" vroeg de
oude huisknecht, die de deur opende en
diep boog.
„Is miss Parrish thuis?" vroeg de be
zoeker.
„Ja, mijnheer. Is u Mr Witby? Ji
mijnheer? Dan verwacht miss u".
Hü voerde hem naar het salon en
daar zat Rose, voorgevende in een ge
ïllustreerd blad te lezen Zü was gekleed
in een züden toiletje, de kleur van ge
plette aardbeien en als Ben er verstand
van had gehad, zou hy de mouwen en
garneering bewonderd hebben. Maar
daar hü een man was en geen verstand
van echte, Brusselsohe kant had, keek
hü naar niets anders dan naar de oogen
van de jonge dame, die hem toelachte
en was Je er bü geweest, dan zou je
misschien gedacht hebben, dat dat ja
ponnetje niet dikwijls meer zou gedra
gen worden en dat de geplette aardbeien
daarna nog meer geplet eruit zouden
gezien hebben.
„Is hü er?" fluisterde Ben, toen zü
elkander begroet hadden.
„Ja", knikte Rose en zy giegelde zoo'r.
beetje.
„Maar Je hebt het hem toch niet ver
teld 1"
„O, neem, dat moet een verrassing
zün!"
Zü keken elkander aam, zoo als ver
liefden dat doen en de aardbeien wer
den weer eens geplet.
„Ik geloof niet dat hü veel tegen
stand zal bieden", zei Ben ernstiger, nu
dat gevaar vermeden was. „Ik heb van
daag met hem geluncht".
„Werkelijk!"
„O, dat moet ik je vertellen. Met hem
m Mr. PalmaJee! En deze is dol en ra
zend op de bungalow en de volgende
week, zooals hü zei. zal hü maatregelen
nemen, dat Schermerhorn. Schuyler
Braithc ae Foundation krygen. En ja,
waarlijk, de oude baas was in den laat
sten tijd doodsbang dat Masters, Peltier
Swann die zouden bemachtigen
Maar nu.
Er werden schreden gehoord op de
traplangzame, plechtige schre
den
„Daar komt hü aan!" fluisterde Rose.
„Hy gaat met tante Florence naar de
opera. Wacht maar eens tot je tante
ziet".
Maar het was Mr. Schermerhorn, die
hat eerst op den drempel van het salon
verscheen, gekleed met een weldsche
pracht, die bepaald overweldigend was.
Niets ter wereld kon de blankheid van
zün overhemd evenaren, niets het schit
teren van zün briljante knoopjes....
niets den snit van zün smoking.
„Goeden avond, Mr. Schermerhorn",
zei Benny opstaande van de sofa, waar
hü naast Rose gezeten had.
Wat de oude baas ook gevoeld had.
hü nam het goed op, zün mond was
slechts even in verbazing geopend, maar
dan werd zün aandacht getrokken tot
de kleed ing van Ben en hü beschouwde
die oplettend, waarna hy goedkeurend
knikteeen goedkeuring, die de hee-
ren Tuttle Niohols, Heer en-kleerma
kers, zeker zeer veel genoegen zou heb
ben gedaan als zü erbü tegenwoordig
waren geweest.
Nu kwam tante Florence naar binnen
en zü zag er zoo mogelijk nog konlnkly-
ker uit dan haar gemaal. Zü droeg de
Schermerhomer rose diamanten, pas
nieuw gezet in platina: broche, hals
ketting, kroontje en armbanden zü
was niet in bet minst beschaamd over
zichzelf.
„Beste", zei Mr. Schermerhorn, „hier
is Mr. Witbyeen bekwame jonge
maneen veelbelovende jongeman..
van het kantoor".
Nu had tante Florence al meer zulke
jongemannen van het kantoor gezien,
maar wat zü in deze zag, of het de
buitengewone blauwe kleur van zün
oogen was of zyn kleeren, of zyn ma
nieren, misschien de kiem van latere
grootheid, die tyd vroeg om zich te ont
wikkelen, zü begunstigde hem met een
knikje, dat was als een stortbui van rose
vonken en schudde het hoofd. „Zoo?"
zei zü tot Rose, „daarom wilde je niet
met ons meegaan!"
Dan gingen zy heen. nadat zij haar
nicht gekust had, een kus van een be
jaarde vrouwdie begint met te be
duiden: „Ik benijd je je jeugd".
En toen de huisdeur gesloten was, zei
Rose: „Wat nu? Ze zullen niet voor
half twaalf thuis zün. Wat gaan wü
doen?"
„Eerst moet je hier eens naar kijken",
zei Ben, niet zonder eenige plechtigheid
een doosje uit den zak halend en het
haar gevend.
„Ben, wat is dat?" vroeg zü.
„Maak het maar open", raadde hü
haar wijselijk.
Het was een donkerrood, leeren doos
je met gouden knipje en toen zü het ge
opend had, lag daar een solitaire er.
keek haar schalks aan.
„O Ben!" riep Rose uit.
„Ik heb den armband verkocht", ver
telde hü. „ik zal je er een andere voor
koopen, den een of anderen dag, maar
eerst dat ik dat ik je een ring moest
geven".
„Bedoel je dat deze voor mij is?"
De solitaire maakte een knipoogje
naar beiden en meteen verhuisde hy
naar zün plaats aan Rose's vinger.
„O Ben!" riep zü alweer uit.
Zü hoorden den huisknecht in de hal,
waarschünlijk wilde hii ook wel eens
kilken, maar Rose bleek daar niet op ge
steld. Zü haalde een mantel en ging met
Ben een wandeling doen.
„Er zullen wel niet veel menschen in
het Park zün", meende zü.
Maar nauwelyks waren zü er binnen
gegaan of zü ontdekten dat het een der
volkrükste plaatsen was van de stad,
want het was een heerlijke lente-avond.
„Heb je ooit zooveel menschen büeen
gezien?" vroeg zü klagend.
„Je zou zoo zeggen dat zij geen te
huis hadden", zei Ben met verachting
jegens hen. „Wacht een oogenblik hier.
Ik zal je toonen wat wü gaan doen!"
Zü wachtte geduldig, oogenschünlük
niet ongenegen, dat hü weer met een
verrassing zou komen, welke dan ook,
toen een gezellige taxi om den hoek
kwam, die wel iets geleek op de Schild
pad.
„Daar hebben wy\ wat wy zoeken",
zei Ben. .Jk wist wel dat ik niet te lang
zou moeten wachten. En zün stok in de
hoogte stekend, riep hy zoo hard hü
kan: „Taxi! Taxi!"
EINDE.