480.000
„NENYTO 28"
NORA-RADIO
KLOMPEN-CENTRALE,
Snijboonenmolen slechts f 1.-
BIJÏTFNIANDSCH OVERZICHT
GULDENSLOTEN
LUXE AUTO-BUSSEN
Sprekende Cijfers! Een productie
ENGELAND, FRANKRIJK EN BULGARIJE.
DE DUITSCHE PANTSERKRUISER
GEMENGD NIEUWS
DE OOSTENRIJKSCHE STAATSPRESIDENT
ADVERTENTIEN.
HONDERD DUIZEND GULDEN,
N.V. EERSTE NED. AUTO ASSOCIATIE.
Telefoon No. 340
VRAAGT NORA-DEMONSTRATIE!
DRAAGT BARTHEL'S KLEEDING NAAR MAAT
GASTHUISVEST 21
HAARLEM
ADVERTEEREN HEEFT SUCCES
HOE lIKDOORMS EN
EKSTER80GEH THANS
GENEZEN WORDEN
,7=
DONDERDAG 16 AUG. 1928 HAARLEM'S DAGBLAD
Coolidge en Kellogg's pact.
Uit Joego-Slavië.
T BELANGRIJKSTE NIEUWS
De Bulgaarsohe ministerraad heeft
zich, naar de Tel. uit Sofia verneemt,
met de stappen beziggehouden, die de
gezanten van Engeland en Frankrijk in
zake de geheLme Cacedonische organisa
ties hebben gedaan.
De ministerraad heeft de houding van
den Bulgaarsohen minister van Buiten
landsche Zaken, Boerof, goedgekeurd,
die den Engelschen gezant, Sperling, en
den Franschen zaakgelastigde. Elie, op
hun vertoog aangaande de activiteit der
geheime Macedonische organisaties en
hun verzoek tot krachtig ingrijpen heeft
geantwoord, dat de Bulgaarsohe regee
ring reeds vóór den stap der regeeringen
van Engeland en Frankrijk over desbe
treffende maatregelen heeft beraad
slaagd.
Inderdaad heeft de Bulgaarsohe re
geering reeds met het verlichten van
huiszoekingen bij bekende Macedonische
politici een aanvang gemaakt. Enkelen
hunner, die niet konden bewijzen, wat
zi] te Sofia deden, zijn gearresteerd en
naar de provincie uitgewezen, waar zij
onder streng politietoezicht zullen wor
den gesteld. Onder hen moeten zich twee
vooraanstaande persoonlijkheden bevin
den, wier namen door de politie even
wel nog geheim gehouden worden.
De ItaliaansOhe gezant te Sofia heeft
een bezoek gebracht aan den Bulgaar
sohen premier en hem de redenen uit
eengezet van Italië's weigering om deel
te nemen aan den Fransoh-Engelschen
démarche. Deze weigering is op drie
overweging engebaseerd. Ten eerste ls
Italië van meening dat het revolution-
nair comité niet minder krachtig ls dan
vóór de vermoording van Protogerof;
ten tweede ls Italië er afkeerlg van
Bulgarije aan te raden openlijk ln con
flict te treden met de revolutionniare
organisaties, ten einde de veiligheid van
Joegoslavië te verzekeren, dat volgens
Italië om interventie dear groote mogend
heden te Sofia heeft verzocht op grond
van den moeilijken binnenlandschen toe
stand, welke door den dood van Raditsj
is verscherpt. De derde overweging is,
dat Italië Bulgarije volkomen vrij wil
laten zelf te beslissen, welke maatrege
len het wi nemen, waarmede Italië even
wel niet te kennen wil geven, dat er geen
aanleiding zou zijn voor energiek op
treden.
Kellogg's pact had
in 1914 oorlog ver
hinderd.
Op het congres van het Amerlkaan-
sche Legioen heeft president Coolidge
een rede gehouden, waarin hij o.m. over
toenemende sympathie en de grootere
verdraagzaamheid op internationaal ge
bied sprak en waarin hij voorts hulde
aan Kellogg's anti-oorlogspact bracht.
Indien een dergelijk pact, zoo ver
klaarde de president in 1914 van
kracht zou zijn geweest, zou de wereld
oorlog vermoedelijk niet uitgebroken
zijn.
Dat wij aldus vervolgde hij in
1921 de conventie van Washington tot
beperking der bewapening ter zee heb
ben geratificeerd, was volkomen in over
eenstemming met ons besluit om af te
zien van alle agressie-politiek en tus-
schen de volken gevoelens te kweeken,
die een gunstigen invloed op den vrede
zouden uitoefenen. In 1927 heeft Ameri
ka er ernstig naar gestreefd, een uit
breiding van dit principe te verkrij
gen en het heeft in verband hiermede de
instemming van veertien belangrijke
staten verkregen, om onderhandelingen
te voeren over een verdrag, dat het toe
vlucht nemen tot den oorlog veroor
deelt, van den oorlog als instrument der
nationale politiek afstand doet en
waarhij de onderteekenaars zich ver
plichten naar de oplossing van hun ge
schillen niet anders te streven dan met
vreedzame middelen. We hopen. dar.
andere landen zioh bij dien stap zullen
aansluiten. Door de leiding te nemen bij
het tot stand brengen van deze overeen
komst waarvan zooveel verwachtingen
worden gekoesterd voor den vooruitgang
der menscliheid, hebben wij getoond
eerlijk te zijn geweest, toen wij ver
klaarden, onze bewapeningen niet te
handhaven voor agressieve doeleinden,
maar uitsluitend voor zelfverdediging ?n
dat wij dit door daden wilden toonen.
Het pact ontneemt niets aan het recht
en den plicht van onszelf en van de an
dere onderteekeriende partijen, om een
nationale verdediging in stand te hou
den, voldoende om zich tegen eiken aan
val te kunnen venveren. Maar het ver
drag verplicht ons de naties, die zich te
onzen opzichte tot hetzelfde hebben ver
bonden, niet aan te vallen en geschillen
op vreedzame wijze ts regelen.
Ten slotte zeide Coolidge: Het zou te
veel zijn te veronderstellen, dat de oor
log geheel uitgebannen is. maar er is
toch een nieuwe belangrijke barrière óp-
geworpen teneinde hem te verhinderen.
Deze overeenkomst beteekent een om
wenteling in de politiek der naties; zij
bevat meer hoop op vreedzame betrek
kingen dan ooit te voren aan de wereld
is gegeven. De totstandkoming van het
pact zal een van de grootste zegeningen
blijken, welke aan de menschheid zijn
geschonken.
Ontevredenheid over
socialistische
ministers.
Onlangs stemden ook de socialistische
leden van het Duitsche ministerie vóór
h>et, bouwen van een nieuwen pantser
kruiser.
De onteverdenheid over deze houding
is ook in sommige kringen der socialis
ten in Duitschland zeer groot.
Zoo schrijft b.v. de te Breslau ver
schijnende Volkswacht het orgaan van
Loebe. den president van den Rijksdag,
dat de houding van de socialistische
ministers de geheele partij in de onmo
gelijkste positie brengt. In de eerste
plaats tegenover de Internationale. Het
besluit is immers genomen op donzelf-
den dag waarop het te Brussel gehouden
congres der Internationale de motie in
zake de ontwapening aanvaardde. Bo
vendien zullen de kiezers een dergelijke
houding, die gelijkstaat met een schen
ding van de in den verkiezingsstrijd
afgelegde belofte niet begrijpen. De
toestemming tot het bouwen van het
schip, besluit de Volkswacht, overtreft
elke concessie, die de party kan ver-
leenen om de onlangs gevormde re
geering in het leven te houden. Het
blad hoopt dat de sociaal-democratische
Rtyksdaggroep nog een poging zal doen
om het besluit ongedaan te maken».
Democratische
Boerencoalitie.
De leiders der democratische boeren
coalitie in Joegoslavië hebben te Zagreb
een vergadering gehouden. Besloten
werd. dat dr. Matsjek en Prilbilsjewitsj
gelijkberechtigde leiders der party zul
len zyn.
In een onderhoud met Journalisten
verklaarde Pribltejwitsj dat de
party-leiding op 23 Augustus te Laibaoh
zal byeenkomen. ten einde aan te
toonen. dat de actie der coalitie zich
niet tot de Serven en Kroaten beperkt
maar alle aan deze zijde der Save ge
legen gebieden, inzonderheid de Siovenen
omvat.
De ontwapenings-
idée.
Van 24 tct 30 dezer zal te Praag een
internationaal congres worden gehouden
byeengeroepen door den internationalen
bond voor vriendschap tusschen
volken door middel van de kerken, waar
op men zich voornamelijk zal bezig hou
den met de ontwapeningskwestie. E
zullen 500 afgevaardigden uit verschil
lende landen ceel nemen aan het congres
waarvan president Masaryk bescherm
heer is.
Dam bij den Indus niet
doorgebroken.
Volgens ontvangen officieele berich
ten is het nieuws van de doorbraak van
den grooten gletscher in Shyok voorba
rig geweest. Aangezien de ysbarrière in
een ververwijderd gebied gelegen is,
waarmee het onmogelijk is. verbindingen
te onderhouden, was, zooals gemeld, af
gesproken, dat by de doorbraak de lager
gelegen gebieden door het ontsteken
van vuren op de bergen gewaarschuwd
zouden worden. Thans biykt dat men
by vergissing een brandc die in een
der dorpen uit de omgeving heeft ge
woed, voor het overeengekomen waar-
schuwrngsvuur heeft gehouden.
S cheepsbrand.
Dinsdag brak brand uit in het ruim
van een Noorsch schip, de Annavore,
dat In een der havens van Londen lag.
Wegens de brandbaarheid van de lading
werden in alleryl brandspuiten ontbo
den en spoedig waren er 20 spuiten met
het blusschingswerk bezig. Daar zy de
vlammen echter niet konden meester
worden, moest hst schip onder water
worden gezet. Thans ligt het vaartuig
met de kiel op den bodem, van het dok;
het dok steekt nog maar even boven het
water uit.
Jong Duitsch dichter
overleden.
Uit Da vos komt het bericht, dat de
jeugdige Duitsche dichter Klabund is
overleden.
Klabund, die slechts 37 jaar oud is ge
worden hij leed aan tuberculose
was o.a. de auteur van „Der Kreide-
kreiz". Klabund was zyn pseudoniem, hy
heette Alfred Henschke.
Het W. B. deelt nog mede, dat Kla
bund zich wegens zyn longlyden sedert
eenigen tyd met zyn vrouw, de Berlijn-
sche tooneelspeelster Karoline Neher te
Davos bevond.
Buitenlandsche schrijvers
naar Moskou.
In verband met de Tolstoj -herdenking,
die in de komende maand September in
Rusland zal plaats vinden, heeft het ju
bileumscomité van het volkscommissa
riaat van onderwijs, naar de „Izwestya"
meldt, besloten een aantal bekende
schrijvers in West-Europa tot deelne
ming aan de feesten te Moskou uit te
noodigen. Van de auteurs, aan wie een
dergeiyke invitatie zal worden gezonden,
vinden wy ojn. de volgende vermeld:
Bernhard Shaw. Mann. Kellermann, Ro.
main Rolland, Georges Duhamel, Ste-
phan Zweig, Knud Hamsun. Johann
Becher alsmede de beide Indische schxy-
vers Rabindranath Tagore en Gandhi.
Opgraving van een Ro-
meinsche stad in
Engeland.
Enkele Oxfordsche studenten, vrouwe
lijke zoowel als mannelyke, hebben in
hun vacantie meegewerkt aan het op
graven van een Romeinsohe stad by Bi-
cester.
Er zyn nog maar kleine gedeelten
van de stad, die omstreeks 100.000 M2
groot is. bloot gelegd, maar er is een Ro-
meinsch huis aan het licht gebracht,
waarvan de muren nog goed bewaard
zyn. De haard is gevonden en ook een
onderaardsch vertrek. Uit stukken van
een tafel en keuken-gereedschap blijkt
dat het huis omstreeks het jaar 100 van
onze jaartelling bewoond was. Er is
reeds een voorraad aardewerk en Ro-
meinsche munten opgegraven, evenals
bronzen spelden een beenen mes-heft,
een kam en een stuk van een handmo
len om koren fijn te malen.
De opgraving zal misschien nieuw
licht verspreiden crver de vraag, hoe lang
de Britsche bevolking de Romeinsohe
steden nog heeft bewoond, nadat de le
gioenen zich hadden teruggetrokken.
(Tel.)
KORT EN BONDIG.
De Italiaan Delvecchis is in verband
met den politieken aanslag op den
Italiaan Senofonta gearresteerd.
In de Krim heerscht nog altijd een
ontzettende droogte, welke groote schade
aanrioht aan de land- en tuinbouw-
cultures aldaar. In de drie maanden
tyds is er vrijwel geen druppel regen
gevallen. Het fruit is verdroogd aan de
boomen.
Tn den omtrek van Moskou loopen,
volgens de sovjetbladen, heele troepen
dolle honden rond, die reeds een groot
aantal menschen gebeten hebben. Een
der gebetenen is overleden.
De Duitsche en de Fransche minister
van arbeid zyn overeengekomen jaar
lijks een bepaald aantal vakarbeiders
uit te wisselen, die zich in het andere
land met de arbcidsmethoden en de taal
vertrouwd zullen kunnen maken.
Te St. Petersburg heerscht, volgens
de Krasnaja G-azeta, een ware ratten-
plaag. Niet alleen in de kelders en ma
gazijnen, maar ook in de woningen en
op straat vertoonen de dieren zich. Een
verdelgingsactie op groote schaal zal
worden op touw gezet
Volgens een bericht uit Mexico-city
zijn aldaar twaalf leidende katholieken
in arrest gesteld.
De Vesuvius blijft nog steeds werken.
Uit een nieuw gevormden krater stroomt
onophoudelijk lava, die -thans reeds twee
derden van het Infernodal bedekt.
Volgens berichten uit Milaan vermin
dert de activiteit van den Vesuvius zoo
dat de bezorgdheid in de streken, die
het meest gevaar Hepen, verdwynt.
Dr. Michael Hainisch 70 jaar.
(Van onzen Weensohen correspondent.)
Weenen, Augustus.
Woensdag is de president der repu
bliek Oostenryk, dr. Michael Hainisch.
zeventig jaar geworden. Het heeft hem
natuurlijk niet aan belangstelling ont
broken, zoowel van rechts als van links
zal men komen opdagen om het grijze
staatshoofd geluk te wensohen. want
Hainisch is een onpartijdig man, die zich
nooit met de bimienlandsche party-
politiek heeft bemoeid, welke in Oosten
rijk op zoo heftige wijze wordt ge
voerd en het land voortdurend ver
scheurt.
In de eerste plaats verheugt zich de
negenen tachtig-jarige Frau Marianne
Hainisch, de moeder van den president,
over den verjaardag van haar zoon, op
welken zy met recht trotsch mag zijn.
Marianne Hainisch zelf heeft gedurende
haar geheele leven een zeer belangrijke
rol in het openbare leven gespeeld, daai
zij een der eerste leidsters in de Oos
tenrijkse he vrouwenbeweging is ge
weest en nog steeds door alle vrouwen
organisaties in heel Oostenryk als de
voornaamste aanvoerster wordt be
schouwd en steeds wordt geraadpleegd
wanneer er iets gewichtigs aan de hand
is. Marianne Hainisch stelt een leven
dig belang in alles, wat er om haar
heen gebeurt, zy interesseert zich voor
alle nieuwigheden en het kan hoogstens
anderhalf jaar geleden zyn, dat zy me:
haar zoon, het staatshoofd, in een
vliegmachine klauterde om een toohtje
in de lucht boven Weenen te maken. 7PJ
vertelde my toen later, hoe heerlyk het
daarboven in de lucht was geweest er
hoe eigenaardig het voor haar was ge
weest, alle haar zoo goed bekende et
vertrouwde plekjes opeens van boven
af te zien. nadat by bijna negentig jaar
op de vlakke aarde had doorgebracht.
President Michael Hainisch werd op
den 15en Augustus 1858 in Aue by Glog-
gnitz, niet ver van den berg Semmering
in Neder-Oostenrijk geboren, Zym vader
stond daar aan het hoofd van een ka-
toen-fabriek. Michael bezocht een gym
nasium te Weenen en deed in het jaar
1876 zyn eindexamen. Hy ging toen
naar de universiteit te Leipzig, studeerde
vervolgens te Weenen en promoveerde
hier in het jaar '82 in de rechten. Te
Berlyn liep hy nog college in nationale
economie, in 1886 kreeg hij een betrek
king by het staats-juridische bureau te
Weenen en in 1888 werd hü als amb
tenaar in het ministerie van onderwijs
aangesteld. In 1890 reeds verliet hy den
staatsdienst om zich geheel en al met
wetenschap en sociaal werk bezig te
houden. Hij hield tal van voordrachten
en richtte in verschillende plaatsen op
het platteland bibliotheken voor de be
volking op. Hij publiceerde tal van wer
ken, die hij zelf op het gebied van natio
nale economie had geschreven en ook
hield hy zich steeds veel met vraag
stukken van akkerbouw en veeteelt be
zig. Hy was inmiddels eigenaar gewor
den van een landgoed in de buurt van
den Semmering, hetwelk hy nog steeds
bezit. Hier richtte hy een model-boer
derij op.
Gedurende den oorlog heeft hij heeel
veel op het gebied van weldadigheid
verricht, hy maakte deel uit van den
raad van toezicht van de Oostenryk-
Hongaarsche bank, hy was voorzitter
van de spaarbank te Gloggnitz en hy
werd voorzitter van de .Deutsche
Landwirtsohaftsgesellschaft".
In 1920 werd hy tot president van 3e
Oostenrijkse he republiek gekozen en
toen na vier jaren tyds zyn ambt was
afgeloopen, werd hy in December 1924
opnieuw voor den tijd van vier jaren ge
kozen.
Tegen het einde van dit jaar loopt dus
zijn tijd ten einde. De Oostenrijksche
wetgeving heeft vast gesteld, dat een
persoon slechts éénmaal als president
kan worden herkozen. Een president
mag dus slechts acht jaar aan het
hoofd van den staat staan, maar er be
staat altijd kans dat deze speciale be
paling wordt veranderd en het is hee-
lemaal niet uitgesloten, dat men dit te
gen het einde van dit jaar ter wille van
Hainisch doet.
Hainisch is niet zoo populair als bij
voorbeeld Hindenburg in het militairls-
tische Pruisen of Masaryk in het demo
cratische Tschechoslwakye. Zyn naam
is in het buitenland ook niet zoo be
kend als die van Coolidge of van
Poincaré of Doumergue, want hy heeft
zioh steeds bescheiden op een afstand
van de groote wereld politiek gehouden
en de eenige taak, die hy eigenlijk te
vervullen heeft, is op decoratieve en
waardige wyze den Oostenrykschen
staat tegenover de buitenlandsche diplo
maten en vreemde gasten te vertegen
woordigen Voorts moet hy onophoude
lijk congressen openen, is hij bescherm
heer van dit feest en eere-voorzitter
van dat comité, moet hy schilderyen-
en landbouwtentoonstellingen openen,
moet hy urenlange reizen door Oosten
ryk maken om ergens een electriciteits
waterwerk te openen, moet hy erby zijn
wanneer een stad jubileert of ergens een
nieuwe kerk wordt ingewijd, moet hy
concerten en bijzondere tooneelvoorstel-
in gen bijwonen en af en toe gastheer
by recepties in het Bunöeskanzleramit
spelen. Dikwijls is hy een geheele week
bijna voortdurend op reis. Hij trekt van
Oost naar West, hy moet langdradige
toespraken aanhooren en bloemen van
in het wit gekleede meisjes in ont
vangst nemen. Hy moet zelf een rede
houdën en alle mogelijke boerenburge-
meesters en gemeenteraadsleden de hand
geven. Hij moet met ontbloot hoofd de
nieuwe Oostenryksehe volkshymne
hooren spelen, die altyü ten gehoor®
wordt gebracht wanneer hij ergens ver
schijnt, en hij moet steeds bij alle gele
genheden een vriendelijk gezicht op
zetten. Hy maakt steeds een beaninne-
lijken indruk, zijn fyn-geteekend gezicht
met den witten baard schijnt altoos
vriendelijk en zy'n stem heeft een aan-
.genarnen klank. Hy is een uitmuntend
redenaar en hy laat het byna nooit
by enkele phrases. Waar hy ook is,
by welke gelegenheid hij ook moet
spreken, steeds weet hy een en ander
in zyn rede in te vlechten, dat er blijk
van geeft, dat Hainisch op elk gebied
thuis is en slechts in de tweede plaat»
het beroep van staatshoofd bekleedt.
Hij is een man die geen vijanden
heeft en die by de buitenlandsche ge
zanten, die te Weenen geaccrediteerd
zyn, in buitengewoon hoog aanzien
staat. Hy is niettegenstaande zijn hooge
positie, de hoogste in het land, steeds
eenvoudig in denken en gedragingen ge
bleven.
W. M. BEKAAR.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
60 CenU per regel.
V oorwereldlijk
monster?J
De Amerikaansohe Natuur-Histori
sche expeditie in Mongolië, waarvan Roy
Chapman Andrews de leider is, kondigt
de ontdekking aan van het fossiel van
een enorm voorwereldlijk dier, waarvan
het bestaan tot dusver onbekend was.
Volgens schatting van Andrews moet de
kop van het monsterachtige beest in
levenden staat 181 Kik) gewogen heb
ben.
i KOOPT NU
DER
Nog een EXTRA-PRACHTKANS naar
30 WAARDEVOLLE EXTRA-PREMIËN
op 30 Augustus a.s. en naar 1500
Prijzen, ter waarde van
in de HOOFDTREKKING.
Loten alom verkrijgbaar.
ZANDVOORT STATIONSPLEIN 5 a—6
TE HUUR. voor Vereenigingen en Gezelschappen.
Dagelijks te 2.30 uur RONDRIT door de schitterende om
streken van ZANDVOORT. 50
De prijs p. persoon is ƒ1.50, voor kinderen beneden 12 j. ƒ1.
Aanbevelend, DE DIRECTIE.
VAN
TOESTELLEN
werd op de N0RA fabrieken door vernuftige machines en nijvere
menschenhanden vervaardigd en vond haar weg over 22 landen
De fabrieken moeten «tééd» uitgebreid worden en de stroom van toestellen die de
fabrieken verlaat wordt steeds grooler
Een staf van bekwame ingenieurs is aan de fabrieken verbonden. De nieuwste uit
vindingen zijn bij de NORA in toepassing gebracht.
ELK TOESTEL wordt zorgvuldig met instrumenten afgesteld en doorgemeten voor het
doorzenden naar de Expeditie-afdeeiing waar deze zorgvuldig verpakt worden voor
den afnemer in een der 22 landen waarheen de toestellen geëxporteerd worden.
DE REPUTATIE der NORA Fabrieken als een der oudste electr. lichtmeter-en electro-
inechanische instrumentenfabriek der wereld is U een borg voor het TECHNISCH
volmaakte fabrikaat. 180
NORA TOESTELLEN zijn reeds vanaf f32.- tot f300. - in den handel en geven
een schoone onvergelijkelijke weergave zoowel van muziek als het gesproken woord
BIJ U AAN HUIS AAN UWEN HANDELAAR, ZIJ VERPLICHT U TOT NIETS
Vertegenwoordiger: H. N. FISCHER, KRUISWEG 40 HAARLEM, TELEFOON 14097
SOLIDE ELEGANT GOEDKOOP
VRAAGT ABONNEMENTSVOORWAARDE
-G£TSIT"
Verdrijft alle pijn in 3 seconden
tijdelijk e
Gij Jtlpt de pijnlijke likdoorn met deze bui
tengewone vloeistof aan. De pijn houdt na
3 ïeconden op. Daarna kunt gij weder
onmiddellijk goed passende schoenen dragen,
wandelen, dansen, zonder de minste last te
ondervinden.
Spoedig daarna verschrompelt de likdoorn
en verdwijnt. Gij kunt hem als een dood
velletje met de vingers verwijderen. Het geeft
goede resultaten bij alle likdoorns of celt
ic nobbcls. onverschillig of zij bard of zacht
nieuw of oud zijn. Vroagt Uw drogist om
Gets-lt Wij garnndecren goede resultaten.
Imp. N.V. v/h HENRI SANDERS
Keizersgracht 52 Amsterdam
58
OUDE
HOEDEN
kunt u bij ons laten ver
vormen. --- Keuze uit 30
verschillende modellen.
VILTf ,.25
VELOURSf 1.75
v. AMERONGEN'S
HOEDENMAGAZIJNEN
Anegang. hoek Wa moesd
KONING's HOENDERP A heeft
TE KOOP
jonge hennen, ook in ruil voor
oude kippen. Oudeweg 36 I.
Die z'n Inmaakartikelen gaat haleD in de
behoeft voor een
35
te betalen