BUITENLAND
LETTEREN EN KUNST
HANDELSBLAD
UIT DE OMSTREKEN
GEMEENTERAAD
HAARLEM'S DAGBLAD
VRIJDAG 24 AUG. 1928
KELLOGG'S PACT.
De onderteekening.
HOE DE REGELING ZAL ZIJN.
Maandag as zal Kellogg's Pact, zoo
als reeds gemeld, te Parijs onderteekend.
worden.
De ceremonie in de „Salie de lHorloge"
aan den Quai d'Orsay zal, om drie uur
met een korte rede van Briand worden
geopend. De gedelegeerden van de on-
dertcekenende mogendheden en Domi
nions zullen aan een hoefijzervormige
tafel plaats nemen. De chefs der missies
van de betrokken staten en niet, naar
eerst gemeld werd. het geheele corps
diplomatique te Parijs zullen ook ir.
de zaal aanwezig zijn, terwijl de an
dere gasten en de persvertegenwoordi
gers in de belendende vertrekken zullen
vertoeven, die met de „Salie de l'Hor-
loje" op zoodanige wijze ln verbinding
staan, dat de plechtigheid gemakkelijk
kan worden gevolgd'.
Het is nog niet bekend, wie na Briand
het woord zullen voeren, doch men ge
looft, dat Kellogg en Stresemann de
aanwezigen niet zullen teleurstellen en
eveneens een toespraak zullen houden.
Het pact. waarvan de officieele titel
zal zijn -Paot-e générai de renonciation
a la guerre", zal op een kleine tafel
worden gedeponeerd, tussdhen de uit
einden van de hoefijzervormige tafel
staande. Besloten is. dat de onderteeke-
n Sn gen zullen worden geplaatst in alfa
betische volgorde, naar de Pransche na
men der landen. Zoo zal Stresemann
voor Dultschland (Aülemaigne) de eer
ste onderteeken.aar zijn: Amerika zal
daarna toornen, terwijl' Groot-Brittannië
mét zijn Dominions tussohen Frankrijk
en Italië zal komen te staan.
Te Parijs is medegedeeld, ofschoon
dit nici? niet officieel is bevestigd, dat
da geheele plechtigheid draadloos zal
worden uitgezonden en dat maatregelen
worden genomen, ten einde de ceremo
nie te verfilmen.
Na de onderteekening van het pact
zullen de gevolmachtigden des avonds
een banket bijwonen. Vocrrts zal een
diplomatieke receptie plaats hebben aan
den Quai d'Orsay. terwenl dte diploma
ten ook zijn genoodigd op een diner op
de Amerlkaansche ambassade. President
Doumorgue biedt den gedelegeerden een
lunch aan te Ramtoouillet; een receptie
ten stadhuize zal Dinsdagmiddag die lijst
vara officieele plechtigheden besluiten.
De gevolmachtigden, zullen gedurende
hun verblijf te Parijs, persoonlijk wor
den ontvangen door Poincaré.
Minister Kellogg te
Plymouth-
Minister Kellogg en de Canadeesche
premier Mackenzie King zijn Donder
dag te Plymouth aangeke nen. waar hun
een officieele receptie werd aangeboden.
Na zijn dank te hebben uitgesproken
voor de hartelijke ontvangst, zeide Kel
logg:
„Het is voor den premier van Canadla
en mij een groot genoegen en een gnoo-
te voldoening, naar Parijs te kunnen
gaan, om het pact tot uitbanning van
don oorlog te kunnen onderteekenen.
Hot verdrag is niet het werk van één
mar. of van één land. maar het vormt
den adbeJd van talrijke naties en tal van
mannen. Het komt voort uit het hart
van d? huidige generatie, die in haar
geheel levendig verlangt da: alle mo
gelijke maatregelen worden genomen,
om een nieuwe oorlogscatastrofe te be
zweren. Ik geloof, dat het vredespact een
étappe bc teekent op den weg der be
schaving en een groote moreele stap
voorwaarts Is. Het is een verdrag, waar
mode de naties rekening moeten hour
<Jen. alvorens in de toekomst een oorlog
te kunnen beginnen. Wat Canada en
ons botreft, hebben wij feitelijk geen be
hoefte aan een zoodanig verdrag, wamt
wy hebben reeds een verdrag, geschre
ven in de gevoelens en de harten onzer
twee volken".
De gezanten vam CechoslovakiJe en
Roemenië te Washington begeven zich
met hetzelfde stoomschip als Kellogg
naar Parijs, ter bijwoning der plechtig
heid-
Na de receptie onderhield Kellogg zich
r" hartelijke wijze met dc persvert-egen-
vs oordigers. doch hij weigerde beslist zidh
aan een interview te onderwerpen.
Hoewel de ontvangst te Plymouth ta
melijk haastig ln haar werk ging, heeft
zij toöh aan Kellogg, die er zeer goed
uitzag, op duidelijke wijze dem indruk
kimmen geven van de vreugdevolle stem
ming, <fie er heerscht nu het pact wel
dra zal worden geteekend. Dit zal de
bekroning zijn van Kelloggarbeid,
waarop hij naar zun medepassagiers ver
klaren. jongensachtig trotsch ls.
Het eerste welkom aan den auteur van
het pact was Indrukwekkend in meer
dan één eozicht. Een populaire filmac-
trice. die z'ch onder c'e passagiers vam
de ,J!e de France" bevond cn andere
zeker glorieus verwelkomd zou zijn, werd
nu by na niet opgemerkt.
De speciale correspondent van dc
„Times" aan boord van de „He de Fran
ce" verklaart, dat Kellogg liet plain
heeft goedgekeurd om. nadat hét pact
Maandag zal zijn geteekend, 45 landen,
waronder ook Sovjet-Rusland en China,
uit te noodigen tot het verdrag toe te
treden.
Spanje beleedigd.
De correspondent van Reuter te Ma
drid verklaart, dat aangezien Spanje
geen uitnoodfging werd gezonden om te
Parijs het KeUogg-verdrag te ondertce-
kenen, Spamje dit beschouwde als een
gebrek aan égards en niet wenschte
doel te nemen aan het verdrag. De
Amerikaansche regeerir.g deelde daarop
mede. dat hoewel het onmogelijk was
Spanje een gelijke uitznoodlgimg te zen
don als afan de andere groote mogend
heden zij hoopt, dat Spanje het pact
direct na de plechtigheid te Parijs zal
teek enen. Men meent te weten, dat
Spanje aan dit verzoek aal voldoen.
CREDIETBANK
OPGELICHT.
EEN BANKIER
GEARRESTEERD.
Het onderzoek dat de Berlijnsche recher
che op last van den officier v. Justitie te
Vaduz in het vorstendom Liechtenstein
tot opheldering vam een reusachtige op-
Uchterü heeft ingesteld, die ten na-
deele van de „Spaar- en Credietibank
voor het vorstendom Liechtenstein" is
gepleegd, heeft tot een opzienbarenden
stap geleid.
Het betrof hier een oplichterij, ge
pleegd door den Beriynschen bankier
C.irbone, die onlangs te Boedapest in
hechtenis is genomen. Gebleken is, dat
Carbone, te zamen met den handelsman
Justus en den advocaat dr. Bollert te
Berlijn een financieringsmaatschappij
de, .Investing Corporation m-bH." had
opgericht. De onderneming beoogde
oorspronkelijk om het fideï commis-be-
zit der familie Coburg. dat, zooals men
weet destijds door de Cechoslowaaksche
regeering in beslag is genomen, terug
te koopen. Te d'ien einde verstrekte de
„Spaar- en Credlettoank voor het vor
stendom Liechtenstein" aan de „Inves
ting Corporation" een crediet van twee
mlllioen goudmark, waarmede de koop
gefinancierd zou worden. Voor genoemd
bedrag ontving laatstgenoemde maat
schappij van de „Spaarbank" blanco ac
cepten.
De transactie kwam evenwel ten
slotte niet tot stand, waarna Carbone de
accepten voor andere doeleinden aan
wendde.
Uit het onderzoek der Berlijnsche po
litie is thans gebleken, dat Carbone tot
een totaal van 1,1 millioen goudmark
aan accepten heeft verzilverd. De res-
teerende accepten tot een bedrag van
000.000 goudmark zyn thans ten kan-
tere van dr. Bollert gevonden en daar
in beslag genomen.
TOONEEL TE
AMSTERDAM.
RUSSISCH-JOODSCH TOONEEL
200.000.
MUZIKALE COMEDIE.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
A 60 cents per regel.
Geeft uwe advertenties op
ter plaatsing in het
HET algemeene GROOTE
dagblad der beschaafde
kringen. ALLE soorten
advertenties worden zonder
prijsverhooging aangenomen
22 bij het
Bijkantoor Handelsblad
(Wensing's Alp. Advert.-Bureau)
TEMPELIERSSTR. 32
Telefoon 10209
DE TOEKOMST VAN HET
VLIEGWEZEN.
ONZICHTBARE EN ONHOOR
BARE VLIEGTUIGEN?
Engeland staat tegenwoordig in het
toeken vam het vliegweren en geheel
London maakt zich druk over het vraag
stuk der luchtafweer, over het nieuw
ste model bommenwerpers, over de
groote, sensationeel© manoeuvres, welke
over de Theamsstad gehouden zyn. De
eene uitvinding volgt op de andere en
reeds nu hebben de Engelsche lucht-
enehousiasten voldoende gegevens voor
een debat verzameld, daar men alweer
iets aankondigt, dat nog slechts korten
tUd geleden als fantasie werd betiteld,
een vliegtuig, dat zoowel onzichtbaar
als onhoorbaar zal zijn.
Het is reeds sedert lang bekend, dat,
waar het gewicht tegenwooriig geen lei
dende rol meer speelt, het zeer zeker
mogelijk is, een geluiddemper voor vlieg
tuigen te construeeren. De reden waar
om dit tot op heden niet aangewend is.
bestaat hieruit, dat, hoewel het geronk
van motoren inderdaad wordt gedempt,
het geluld van die propellers nog heel
wat moeiiytoheden oplevert. Proefne
mingen met propellers hebben nl. her-
haaldeiyk aangetoond, dat het geruisch
nog op een afstand van 3 1/2 tot 4 K.M.
hoorbaar is, zelfs wanneer men den pro
peller in een besloten ruimte laat
draaien.
In verband hiermede was men in de
kringen der vliegtuigbouwers tot de op
vatting gekomen dat met de geluidsdem
ping der motoren hoogstens lets ten ge
rieve van den piloot en van de passa
giers kan worden gedaan.
Nieuwe onderzoekingen hebben ech
ter aangetoond, dat men. door den pro
peller te verkleinen, en door het toevoe
gen van zes of meer propellervleugels
ln plaats van twee, reeds een goede stap
in de richting komt tot de ontwikkeling
van een „onhoorbaren" propeller. In vel
schillende landen in het bijzonder ln
Engeland, Rusland. Frankryk cn
Duitschland waarin men Ijverig aan de
oplossing van dit probleem werkt. is
nu reeds bij de ministeries van lucht
vaart het waagstuk aan een nauwkeu
rig onderzoek onderworpen en hoopt
men door verdere verbeteringen met een
nieuwen stalen propeller, het doel te be
reiken.
Tegelijkertijd heeft men andere proe
ven genomen om tot ..geluidlooze vleu
gels" te geraken waarmede eveneens
goede vorderingen worden gemaakt.
Door de vleugels (voornamelijk by één-
dekkers), van al het bijwerk, spandra
den, taikelage en dergeiyke te ontdoen,
hoopt men zeer veel bij te dingen tot het
geru-schloos maken.
Ten slotte is ook de „onzichtbare"
vliegmachine niet meer zulk een her
senschim als voorheen. Sprak men ge
durende den oorlog reeds over de „Tarn
kap" (onzlchtbaarmakcnd), daaruit
heeft zich thans een ware kunst ont
wikkeld. die het door aanwending van
licht cn schaduw mogelijk maakt op
tamelijk korten afstand een vry hoogen
graad van onzichtbaarheid té bereiken.
Wanneer men boven zich een vliegtuig
ziet, dan ziet men niet zoozeer het vlieg
tuig zelf, doch meer het donkere scha
duwvlak, dat door de vleugels wordt ver
oorzaakt on zlcli daartusachen bevindt.
Slaagt men daarom er ln, deze scha
duwvlakken, die tlians vorm en grootte
der vleugels in de lucht doen uitkomen,
uit den weg te ruimen, dan is daarmede
reeds veel in die richting bereikt. Proe
ver.. bij nacht genomen met zulke on
zichtbare vleugels, hebben aangetoond,
dat vliegtuigen, welke uit groote hoogte
met afgezette motoren in glijvlucht zyn
gedaald, eerst op een hoogte van onge
veer 300 M. door de waanwmers werden
opgemerkt.
Na het Joodsche gezelschap uit Wilna,
den troep van Charow en het Hablma
theater hebben wU gisteren te Amster
dam het vierde gezelschap uit Rusland
zien optreden, het Russisch-Joodsch
tooneel uit Moskou, dat onder leiding
staat van Alexis Granowski en even
als de Joden uit WiJua in het „Jid
disch" speelt. Dit Russisch gezelschap
behoort tot het zoogenaamde linker
front in Moskou speelt het voorna
melijk woor vrijzinnige Joden en Jood
sche communisten en het was dus
begrijpelijk, dat voor de voorstelling
van „200.000", de muzikale comedie, wel
ke het in den Hollandsche Schouwburg
opvoerde, van verschillende zijden en
vooral van die der kunstenaars zee;
groote belangstelling was.
Alexis Granowski, de leider van dit
Russisch-Joodsch gezelschap blijkt
zyn kunstopvattingen de antipode
zijn van StanislawskI, den regisseur, uit
wiens school de troep van Charow
stamde en die hier in Nederland ook
te Haarlem o.a. met .Armoe is geen
Schande" zoo'n groot succes mocht
oogsten. Granowski staat veel dichter
bij een Meyerho.d, den modernen too-
neelleider van Rusland, dan by een
Stanislawski. Van realisme is bij de
voering van dit Russisch-Joodsch gezel
schap geen sprake. Het psychisch ele
ment, dat by Stanislawski hoofdzaak
was, heeft bij deze moderne Russen
plaats gemaakt voor het physisch
ment. Met de kracht van heel hun
lichaam, willen deze kunstenaars die
behalve acteurs ook uitstekende dansers
en gymnasten moeten zyn uitdruk
ken, wat zij voelen, zoodat zijn vee!
meer een uiteriyke kunst geven. Hel
innerlijke leven worde als het ware in
beweging, in rhythme en in dans gema
nifesteerd, veel meer dan zooals bij
Stanislawski in rustig, innerlijk spél.
En dit niet alleen in het spel van het
individu, doch ook van het geheele
ensemble. Alle gemoedsaandoeningen
worden door scherp-rhythmische
wegingen aangegeven en versterkt als
in een orkest door de bewegingen der
bypersonen. Wanneer om een voor
beeld te noemen een hoofdpersoon
hevig schrikt, dan zien wij hem in den
lettelijken zin van het woord „van de'
schrik omvallen". Maar niet de hoofd
persoon alleen, ook zijn vrouw, zijn
dochter en zijn twee vrienden vielen
in dezelfde richting mee om. Dat
versterkte den komischer, indruk onge
twijfeld en voerde de uitdrukking van
schrik op tot het groteske.
Het groteske.dat is hier het Ju!
woord! Alles werd in deze muzikale
comedie opgevoerd tot bet groteske, wat
nu en dan ook dicht het clowneske bleek
te naderen. Wanneer Granowski een
bal in de bourgeois-kringen op het too
neel brengt, toont hij ons een stel ma
rionetten, caricaturen alleen, die ziel
loos dansen, mechanisch, doodsch, als
poppen in een spel. Dat is ontegenzeg
gelijk vooral door de superieure
.wijze van uitvoering van zeer komi
sche werking. Wil de regie daarentegen
echter, uitgelaten levensvreugde weer
geven die natuurlijk men ver-
gete niet, dat Granoskwi communist is'
alleen bij de arme joden wordt g«
vonden dan danst heel het gezel
schap in een zoo meesleepend rhythme
en een zoo sterk aangezet tempo, dat
het heel de zaal opwindt.
Alles in de opvoering van d?z? Rus
sen is levendig, actief. Oostersch druk.
De muziek ter 'begeleiding vara deze
comedie is niet illustratief, maar dient
ter versterking van het dynamisch
element, zy is imlhaerent aan de opvoe
ring. Daarom kan men zulk een op
voering van deze Russen moeilyk
zooals ik hoorde deen by een ope
rette vergelijken. By een operette
ja zelfs bij de opera is de muzirfc
voor de eigenlUke handeling dikwijls
een storend, de actie onderbrekend ele
ment! Hier by deze Russen niet! De
muziek, die <wy te hooren kregen, was
vrij banaal, allerminst modem, ja. deed
zelfs een enkelen keer aan circusmu-
ziek denken. Maar zy was zeer rhyth-
misch en versterkte al die excentrische
bewegingen der spelers in hevige mate.
In de decors en in de requisieten is
by deze Russen alles wat naar „rea
lisme" zweemt al even ver gehouden als
in het spel. Wanneer de hoofdpersoon
bijvoorbeeld een contract moet teeke
nen, komt daar geen papier of inkt
by te pas, maar geeft hU alleen mi
misch en plastisch het schrijven weer.
HU „doei alsof", maar alles in ver
sterkten graad, als by een pantomime.
Hoe nu de indruk van deze Russi
sche hyper-moderne voorstelling was?
„Vermoeiend!" zei mU een toekende ac
trice, naast wie ik gisteren gezeten
was. Dat was het zeker, maar dit kwam
ook voor een deel door het ongewone.
De voorstelling boeide, Meld de aan
dacht steeds gespannen ondanks het
feit, dat wij in dit stuk van zeer een
voudige intrigue, la rag Met alle han
delingen 'begrepen maar bracht toch
geen ontroering. Ik meen, dat déze
wijze van tooneelspelen te ver van
onzen volksaard afstaat dan dat zU
ooit ons volk zou kunnen veroveren.
Er was een klein deel van het publiek
dat gisterenavond aan het slot uitbun
dig geestdriftig was. Opmerkelijk ech
ter zaten deze fanatische enthousias
ten bijna uitsluitend in de hoogste
regionen. Men vergete by deze wat
eenzijdige waardeering nier. dat de
troep van Granowski niet alleen inde
kunst „uiterst links" staat. Het publiek
beneden was vry gereserveerd en
wat my het meest trof de kunstenaars
waren allerminst enthousiast. O ze
ker. men was geboeid, maai- in de
kunst verlangt men nog iets meer. Van
artistieke cntrcering was eigeniyk geen
sprake. Misschien leende deze muzi
kale komedie, welke eigenlijk niet anders
gaf dan de wy banale historie van
een armen Joodschen kleermaker, die
plotseling rijk en daarna weer straat
arm wordt zich daar minder toe, het
was duidelijk, dat het Nederlandsch
publtek veel dichter stond by de inner-
üjke kunst van Stanislawski dan by
de excentrische van Granowski. Wa:
niet te verwonderen is, daar de Neder
landers voor het grootste deel in hun
aanleg realisten zyn.
Ook in deze opvoering bewonder:
men. weer de ontzaglijke techniek der
Russische tocaeelknnstenaarsEn de
groote discipline! Qua opvoering stond
alles op een bijzonder hoog peil. He:
was meer het ensemble dan de indivi-
dueele kunst van deze artisten. dat
men bewonderde. Maar dat de acteur,
die de hoofdrol Schimele Soroker speel
de, een zeer groot talent is, dat heb
ben alle aanwezigen ongetwijfeld ge
voeld.
J. B. SCHUIL.
HAARLEMMERMEER
Nagedachtenis Wethouder v.
Schooten. Het eerste kohier
van de plaatselijke inkomsten
belasting (eigen heffing) vast
gesteld.
De Raad van deze gemeente kwam
Donderdagmiddag in openbare vergade
ring bijeen. Voorzitter de burgemeester.
Afwezig de heer Blom.
De voorzitter opende de vergadering
en sprak ongeveer ais volgt: Nu wij hier
weer vergaderd zijn is er aan deze ta
fel een stoel leeg gebleven. Op buiten
gewoon ontstellende en uiterst-tragi
sche wijze is onze wethouder Hermanus
van Schooten uit ons midden weggeno
men-
De heer van Schooten is op 21 Juni
1918 door de kiezers van het toenmalige
district H met 401 van de 764 geldige
stemmen tot liti van dezen gemeenteraad
gekozen en heeft eerst als zoodanig zit
ting gehad van 30 Juli 1918 tot 2
temiber 1919 en daarna van 12 April 1921
terwijl hy vanaf 4 September 1923 ook
wethouder was. Op 27 April 1922 werd hij
gekozen tot ambtenaar van den burger
lijken stand, speciaal belast met het vol
trekken van huwelijken. De heer van
Schooten heeft zich in dezen kring veler
•ympathie weten te verwerven, en had
een helder oordeel en gezond verstand;
hij leefde met groote belangstelling mee
in de vele vraagstukken van onzen tyd
op politiek, maatschappeiyk en kerke
lijk terrein; zijn verschijning gaf iets
deftigs en gemoedelyks en ook als. wet
houder en ambtenaar van den burger
lijken stand heeft hij zyn werk gedaan
met veel toewyding en ambitie. Midden
in zyn arbeid in het raadhuis werd zyn
evenstaak hem van de schouders geno
men en verleden Vrijdag hebben velen
van ons de familie vergezeld om zijn
stoffelijk overschot in Heemstdede ter
ruste neer te leggen.
Zijn gemis zal in dezen kring aeer wor
den gevoeld en zijn persoon en werk in
dankbare herinnering by ons blijven
voortleven.
Hierna ging de Raad in besloten zit
ting over.
Na heropening van de vergadering
deed de voorzitter mededeeling van het
Koninklijk besluit van 4 Augustus 1928
houdende goedkeuring van de verorde
ning op de plaatselijke inkomstenbei as
ting; verder van een schrijven van Ged.
Staten, waarby met enkele opmerkingen
werden teruggezonden de door den Raad
vastgestelde verordeningen op de hef
fing van leges en de heffing van be
grafenisrechten.
Een adres van Ds. Groenewegen o.a
te Halfweg, houdende verzoek om sub
sidie voor een aldaar te stichten Chr.
school voor voorbereidend lager onder
wijs (bewaarschool), werd gesteld inhan.
den van B. en W. teneinde daarop by
de behandeling van de begrooting voor
1929 van advies te dienen.
De voorzitter deelde mede, dat de door
den heer S. Beljaars als benoemd ver
klaard raadslid ingezonden geloofsbrie
ven in orde zyn bevonden, waarop werd
besloten den heer Beljaars als lid van
d-en Raad dezer gemeente toe te laten.
Aangeboden werden de rekeningen der
gemeente, de bedryven en die van het
burgerlijk armbestuur over 1927. Beslo
ten werd een en ander te stellen in
handen van de betrokken raadscomïnis-
slën tot onderzoek en advies.
Aan den heer G. Beetsma werd op
zyn verzoek, wegens vertrek uit de ge
meente eervol ontslag verleend als lid
van de commissie tot wering van school
verzuim in deze gemeente.
Tot lid van het burgerlijk armbestuur
(vacature-van Middelkoop) werd be
noemd' de heer B. Heysteg alhier, en tot
leden van de plaatseiyke commissie van
toezicht op het lager onderwijs in deze
gemeente de heeren G. Gerritse, C. Mie
nis en D. Koningen.
Tot hoofd van ce openbare lagere
school No. 1 (vacature-A. v. d. Hor)
werd benoemd de heer H. Werkman te
Hellendoorn; tot hoofd van de openbare
lagere school No. 10 (vacature-G. Beet
sma) de heer A. de Waard alhier en tot
onrierwyzer aan school No. 10 (vacature
de Waard) de heer J. van Diemen te
Haarlem (allen No. 1 van de voordracht)
Na behandeling van adressen van en-
;le schoolbesturen om gelden uit de
gemeentekas beschikbaar te stellen voor
banken en waterleiding, werd besloten
het voorstel in zake de gasvoorzlening
aan te houden en vastgesteld het eerste
kohier van de plaatselyke inkomsten
belasting.
VELSEN.
ZENDINGSFEEST IN VELSERBEEK.
Woensdag vond op het terras naby de
theeschenkerij in Velserbeek het Jaar-
UJkSChe zer.dlngsfeest plaats der Inwen
dige Zending in Nederland. Het bezoek
•as niet zoo druk als andere jaren.
Nadat met begeleiding van de Edam-
sche Harmonie eenige liederen waren
gezongen, werd de byeentoomst te onge
veer 11 uur door Ds. H. J. Hak. Herv.
predikant te Alkmaar geopend. Als eer
ste spreker trad op de heer J. K. Nieu-
werihuié, evangelist te Edam, met het
ondewerp „Zegenende Handen" en daar
na Ds. P. W. Foe ken van Haarlem met
het onderwerp: „Hy of wy".
Tijdens de pauze werd in de muziek
tent een concert gegeven door de Edam-
sche Harmonie en het Chr. Zangkoor uit
genoemde plaats: het Aalsmeersche
koor, dat zou optreden, was verhinderd
Des middags spraken nog Ds. Ko-
ningsbergen van Amsterdam-Noord en
de heer J. L. D. van der Roest, oud-
zendeling, laatstgenoemde over „Voor
heen en thans in de zendir.g op Nieuw-
Guinea".
Ds. W. S. van Leeuwen sprak een slot.
woord en een woord van opwekking. Spr.
bedankte het gemeentebestuur van Vel-
sen voor de beschikbaarstelling van het
park.
Ofschoon het weer zich den geheelen
dag vrij dreigend liet aanzien, kon het
geheele feest in de open lucht gehouden
worden.
DE OPENSTELLING VAN
BEECKESTEIJN
Naar wij vernemen zal het landgoed
„Beeckesteijn" dit seizoen nog slechts
gedurende eenige Zondagen voor het
publiek geopend zijn, vermoedelijk voor
't laatst op Zondag 13 September.
KONINGINNE FEEST
De „Oranjevereeniging" organiseert
op Koninginnedag kinderfeesten, welke
zoowel des voormiddags els des namid
dags gehouden zullen worden. Tot slot
der feesten zal aan het Ncordzeekanaal
een vuurwerk worden afgestoken.
DE GEMEENTELIJKE GENEES
KUNDIGE DIENST IN 1927.
Tandheelkundig schooltoezicht
gewenscht.
Aan het door den Gemeentelijken Ge
neeskundige dr. L. S. Limborgh Meyer
uitgebrachte jaarverslag over 1927. opge
nomen in het verslag der gemeente, ont-
leeken wy het volgende:
Het geneeskundig schooltoezicht om
vatte 36 scholen met een bevolking van
6250 kinderen. Het systematisch onder
zoek van de leerlingen der eerste klas
sen had in den regel plaats in de scho
len zelf. Het aantal onderzochte
lingen der eerste klasse bedroeg: op de
openbare scholen 409 van de 434, d.i. 92
pet., op de R.K. scholen 187 van de 281,
da. 67 pet. en op de Ohristeiyke scholen
181 van de 190 da. 95 pet., samen 777
van de 905 kenderen, d.i. 86 pet. Niet
onderzocht werd dus 14 pet. tegen 17
pet in 1926 en 20 pet in 1925. Het is jam
mer aldus de geneeskundige, dat van de
RK. scholen zich nog steeds zooveel
kinderen aan het onderzoek onttrekken.
Van één van deze scholen werd slechts
30 pet. onderzocht, hetgeen voor dit ge
val ook wel voor een deel moest wor
den toegeschreven aan het feit, dat het
onderzoek niet in de school, maar op
myn bureau moet geschieden, hetgeen
voor sommige ouders bezwaarlijk was
wegens den grooten afstand. Van de
409 onderzochte kinderen der openbare
scholen waren de uitkomsten van het
onderzoek: onvoldoende voedingstoe
stand 3 pet., aandoening van mond,
neus en keel 9 pet, kromme of scheeve
rug 11 pet. t-b.c. of verdacht 0.2 pet.,
andere afwijkingen 32 pet. naar huisarts
verwezen 4 pet., maatregelen op school
10 pet., t.b.c. in het gezin 2 pet. Op de
bijz. scholen waren deze cyfers resp. 2
pet., 9 pet., 16 pet, 2 pot, 43 pet, 7 pet.,
9 pet. en 4 pet.
Toestand der gebitten;
Aantal kinderen met een gaaf gebit:
57 of 7 pet met 1ösleohte kiezen of tan
den 487 of 63 pet en met meer dan 5
slechte kiezen of tanden 233, of 30 pet.
De cyfers betreffende den toestand
der gebitten komen avereen met die,
welke ik vermeldde in myn desbetref
fend rapport van 17 Februari '27. Ze zyn
inderdaad ontstellend. Een nader onder
zoek naar de noodzakelijkheid en naar
de mogelijkheid van tandheelkundig
schooltoezicht lijkt mij noodig. Ik ben
nu begonnen met het systematisch on
derzoek van de leerlingen der hoogste
klassen. Dit onderzoek heeft aparte be-
teekenis. Ten eerste vallen deze kinde
ren, zoolang zij nog de school bezoeken,
binnen" myn bereik: nu kunnen zij al
len nog eens onderzocht wonden. Wan
neer zy eenmaal de school verlaten
hebben, komt daar niets meer van; dan
wachten ze, met zich door een dokter te
laten onderzoeken tot ze ziek zyn. En
het tweede belang van dit onderzoek is,
dat daarby zoo dikwijls de vraag ter
sprake komt, of het kind lichairaelyk ge
schikt is voor een of ander beroep.
Bestrijding der besmettelijke
ziekten.
In 1927 kwamen 79 gevallen van rood
vonk voor. Dit aantal is wel kleiner dan
in 1926 (105) maar is toch nog abnor
maal groot. Van de voor roodvonk vat
bare kinderen, werden 1950 kinderen,
of ongeveer 60 pet van de behandelde
3250 kinderen ingeënt. De andere 1300
bleken reeds onvatbaar te zijn. By
andere helft, die zich niet voor vacci
natie aanmeldde, is de verhouding tus
sdhen vatbare en omvatbaren, na
tuurlijk dezelfde, zoodat zich daarby nog
ongeveer 1950 vatbare kinderen bevin
den.
By diphtherie is het gunstigeT M. van
nature zijn daarvoor 40 pet. vatbaar en
60 pet. onvatbaar. Ook voor deze vacci
natie had zich een jaar tevoren onge
veer de helft der schoolbevolking aan
gameid; deze helft was dus voor 60 pet.
reeds langs natuurlijken weg onvatbaar
geworden, terwijl de andere 40 pet.
kunstmatig onvatbaar werd gemaakt.
Bij de andere helft is ook nog 40 pet.
vatbaren, ongeveer 1300 kinderen, kun
nen dus nog diphterie krengen.
Diphterie kwam in 1927 slechts 6
maal voor en evenals het jaar tevoren
uitsluitend by niet-ingeënten.
HERWONNEN LEVENSKRACHT
De in de verschillende deelen dezer ge
meente gehouden speldjesverkoop ten
bate van „Herwonnen Levenskracht",
heeft opgebracht f 991.97, n.I. in iJmui-
den f 269.06, IJmuiden-Oost f 171.63, Vel-
sen f 305.70 en Santpoort 245 48. Het geld
zal worden afgedragen aan het Ned.
Roomsch-Katholiek Vakbureau te
Utreoht.
DE BRANDWEER
Op verzoek van de Commissie van
Onderzoek voor de reorganisatie van
de brandweer zal op Zaterdag 25
Augustus a_s. des namiddags half drie
een demonstratie worden gehouden met
het brandweermatericel.
Deze demonstratie zal worden ge-
gehouden by het administratiegebouw
van de waterleiding, waar het eerst zal
worden beproefd do nieuwe aangeschaf
te brandspuit, terwijl daarna ter verge
lijking proeven zullen worden genomen
met de mc terspuit en met slangen op
de waterleiding.
IJMUIDEN.
DE VERKEERSWEG
AMSTERDAM-IJMUIDEN.
AANBESTEDING SPOEDIG TE
WACHTEN.
Uit betrouwbare bron vernemen wy.
dat binnen korten tyd de aanbesteding
zal plaats vinden van het aanleggen
van de aarden onderbaan voor een ge
deelte van den grooten weg van Am
sterdam naar IJmuIden. De aanbeste
ding zal geschieden in 3 perceelen, n.I.
van Velsen naar Zijkanaal B. van zy-
kanaal B naar Zij kanaal C en van Zy-
k anaal C naar Zij kanaal F. Deze aar
den baan is geprojecteerd op een
breedte van 29 AL
DE FEESTEN OP KONINGINNEDAG
De Oranjevereeniging „Wilhéknina"
organiseert op Koninginnedag weder
verschillende feestelijkheden voor kin
deren. De kinderen worden met muziek
van de verschillende scholen afgehaald;
in optocht gaat het dan naar het Wil
lemsplein, waar eenige liederen gezongen
zullen worden. Daarna trekken de jeug
dige deelnemers naar het feestterrein
achter het Station.
Des avonds geeft de Turnvereemging
LJmuiden een uitvoering op het feest
terrein. Deze uitvoering belooft schitte
rend te worden; het aantal deelnemers
beloopt in de honderden. Vertrek van het
Willemsplein om 7 uur.
Na afloop dezer gymnastiekuitvoering
volgt een fakkeloptocht van het feest
terrein naar het Willemsplein.
HET FONDS VOOR SOCIALE
VOORZIENINGEN
Tot en met 31 Juli 1938 hébben zich
als werkloos doen inschrijven van de
IJmuider Federatie 445, van den Cera-
tralen Bond 103, van den Chr. Zeelie-
denborad 93 era van den Chr. Trans
portarbeidersbond 23 leden, totaal 664
georganiseerden en bovendien nog 33
ongeorganiseerden.
Aan ondersteuning by werkloosheid
werd t. m. 31 Juli 1928 uitgekeerd
f 24.365.20, waarvan aan leden der IJ
muider Federatie f 14.725.75, van den
Centralen Bond f 4304, van den Chr.
Zeeliedentoond f 3295.25 en van den
Chr. Transportarbeidersbond f 735.45,
totaal aar. georganiseerden f 23060.45;
verder aan ongeorganiseerden f 1204.75.
Aan ondersteuning by ziekte werd uit
gekeerd van 1 Januari t. m. 31 Juli
1928 f 5330.53 en by overlydera f 745.15.
Aan bydrage van de reeders werd
ontvangen in de le helft van dit jaar
f 43823.27.
DE N.V. IJMUIDER PROVIAND
CENTRALE
Het eerste bedrijf van de door de
IJmuider Federatie opgerichte N.V. IJ
muider Proviand Centrale, het sla-
gersbedryf, is thans zoo goed als ge
reed gekomen. De opening zal. naar de
„IJmuider Federatie" mededeelt, 3 Sep
tember as. geschieden.
Dit slagersbedryf is gevestigd op een
deel van het door de IJmuider Federa
tie van de N.V. Vissóhery ,De Zaan-
stroom" aangekochte perceel. Het
nieuwe gebouw is ontworpen door en
gebouwd onder leiding van den heer A,
M. J. Sevenhuysen, architeot te Haar
lem. De inrichting is uiterst eenvou
dig, doch voldoet aan alle, aan een
moderne slagery te stellen eischen en
is voorzien van een koelinstallatie, een
darmwasschery, een rookerij, enz.
Daar het de bedoeling :s, om voor de
trawlers vertinde plaatijzeren vleesch-
trommels, waarin verschillende vieesoh-
soorten afzonderiyk en onverpakt op
geborgen kunnen worden, beschikbaar
te stellen, kan deze nieuwe inriohtmg
niet anders dan bevorderiyk zyn voor
de 'hygiëne, te meer, daar op de traw
lers steeds voldoende ijs aanwezig is,
cm de trommels koel te bewaren.
Tot toedry fsohef is benoemd de heer
K. de Boer, voorheen wonende te Vel
sen (N.).
HILLEGOM.
GEMEENTERAAD
Een raadsvergadering zal gehouden
worden op Woensdag 29 Augustus a.s.
De agenda luidt:
1. Ingekomen stukken.
2. Vaststelling vergoeding over 1927
ex. art. 100 L. O.-wet 1520 aan het R.K.
kerk(school)bestuur van St. Martinus.
3. Verzoek beschikbaarstelling lokaal
Openbare Lagere School voor Tuin-
bouwonderwijs.
4. Verzoek beschikbaarstelling lokaal
Openb. Lagere School voor landbouw-
onderwys.
5. Aanvrage subsidie Politie Radio
commissie, te Hilversum.
6. Vaststelling nieuwe algemeene poli-
tie-verordening, ontworpen door een
commissie voor de strafverordeningen.
7. Vaststelling verordeningen tot hef
fing en invordering der opcenten op de
hoofdsom der Personeele Belasting. De
ze opcenten loopen van 50 op tot 120.
8. Aanbesteding abattoir. De aanbeste.
ding heeft plaats gehad, de gunning
nog niet.
9. Benoeming leden van de commis
sie voor Openbare Werken.
BEVERWIJK.
DE AFSLUITING VAN DE
BREESTRAAT
Bij de verschillende wedstrijden, die
op de Breestraat gehouden worden, was
het de gewoonte, deze straat geheel
voor het verkeer af te sluiten, met welke
daad lang niet alle winkeliers ingeno
men waren. Een aantal winkeliers heeft
thans bij liet gemeentebestuur gepro
testeerd tegen algeheele afsluiting ter
gelegenheid van de binnenkort door de
Harddraveryvereeniging „Beverwyk en
Omstrekente houden harddraverij,
als gevolg waarvan het gemeentebestuur
aan genoemde vereeniging heeft mede
gedeeld. dat het afsluiten der trottoirs
niet meer zal worden toegestaan. D<"
vereeniging heef thans besloten, de
Zuidzyde van de Breestraat van d»
Nieuwstraat af tot de finish met hex-
ken af te rasteren en op dit afgesloten
gedeelte een enfrée to heffen van 50 cte
Het vervaardigen der hekken is inmld
dels opgedragen aan de firma Knapen
en Co. te Beverwyk.
