HAARLEM'S DAGBLAD BUITENLANDSCH OVERZICHT HET BEZETTE GEBIED. LINKS TEGEN RECHTS IN OOSTENRIJK. GEMENGD NIEUWS. KOLONIëN ZATERDAG 15 SEPT. 1928 RDE BLAD Briand te vinden voor vervroegde ontruiming? T BELANGRIJKSTE NIEUWS. De besprekingen te Genève inzake het bezette gebied schijnen te vorderen. Het stemt tenminste al hoopvol dat door geen der beide partijen .als t ware bij voorbaat, een starre houding wordt aan genomen. Integendeel: in beide kampen schijnt men in ieder geval tot onderhan delen volkomen bereid. Ook tot toegeven? Dit is een andere quaestie. De Duitschers verlangen de ontrui- fing en zullen als ze deze verkrijgen, wel willen overwegen in hoeverre het mogelijk zal zijn de betalingen krach tens het plan-Dawes te bespoedigen. De Pranschen verlangen betalingen boven de verplichtingen van het plan- Dawes en willen, als de Duitschers hier omtrent bevredigende voorstellen doen., wel overwegen in hoeverre het mogelijk zal zijn de ontruiming van hefc Rijnland te ver vroegen. Met veel goeden wil van weerszijden en wijs beleid is er kans dat deze beide opvattingen tot één bevredigend geheel gesmeed worden. worden de besprekingen voort- Er is alle reden om hoop te voeden. Ook Berlijn is hoopvol. In goed ingelichte kring 3n te Berlijn gelooft men, volgens de „Vossisohe Zei- tung", de besprekingen te Genève over de Rijnlandkwestie thans wat hoopvol ler te mogen beoordeeien. De besprekin gen omvatten een grooter gebied dan Dinsdag en hebben op bepaalde punten een zekere toenadering tusschen de te gengestelde opvattingen mogelijk ge maakt. De Duitsche delegatie hield vast aan haar standpunt, dat de ontruimings- kwestle niet met definitieve regeling der reparaties in verband mag worden gebracht. Ook het samenkoppelen van onderhandelingen over ontruiming en herstel heeft de rijkskanselier, zooais ge meld, weder van de hand gewezen. Het schijnt, dat de andere partij, vooral Briand aan het samenkoppelen van deze onderhandelingen niet meer zoo nadrukkelijk vasthoudt als Dinsdag. Ver der is hij ingegaan op de verklaring van Müller, dat de Duitsche regeering bereid is met de westelijke mogendhe den over de reparatiekwestie te beraad slagen, en heeft als men te Berlijn goed is ingelicht voorgesteld, dat een commissie van experts zal worden be noemd, die na de Volkenbondszitting voorstellen vcor de gelijktijdige regeling der reparatie-kwestie zal uitwerken. Briand zou voorts de kwestie van een vervroegde ontruiming der tweede zone alleen aangeroerd hebben. Hij schijnt zich de ontwikkeling namelijk zoo te denken, dat de onderhandelingen over de ontruiming der derde zone na Genève door de kabinetten langs den diploma tieker. weg worden voortgezet en be ëindigd, dat echter te Genève zoo moge lijk reeds een overeenkomst aangaande een vervroegde ontruiming der tweede zone wordt bereikt. Betooging en tegen- betooging. De Weensche pers toont onrust over mogelijke gevaren voortvloeiende uit de gTOote betooging op 7 October van de rechtsche burgerwachten indensoc-dem. burcht Wiener Neustadt. De soc.-dem. schijnen besloten te hebben op dienzelfden dag by wijze van tegenbetooging een „arbeidsdag" te houden. Van soc. zijde wordt betoogd, dat men tot dusver niet veel waarde hechtte aan de betooging van de burgerwachten uit de verschillende landen. Thans ech ter zou die wapenschouw in een ander licht zyn komen te staan na een ver klaring van den leider dr. Heidl, nl. dat de demonstratie het algemeen signaal zcu zyn voor een marsch naar Weenen. Volgens dien leider zullen de burger wachten haar wil stellen tegenover de soc. oppositie. Met bezorgdheid zien velen uit naar dat de zevende October 1928, na den beruchten 15en Juli 1927 brengen zal. Over de oorzaak der wrijving tusschen lïrrt-.i ©n rechts het volgende: De bevolking van Weenen en Neder- Oostenrijk protesteert tegen het optre den van de burgerwachten, omdat zy het voor grenzelooze aanmatiging houdt, dat zich lieden tegen betaling ervoor la ten vinden in de quaestie van de be scherming der huurders (naar men weet dé groote strijdvraag in Weenen I) met geweren en messen te demonstreeren. Het einddoel toch van de burgerwachten zoo wordt herinnerd, is, naar haar lei ders ronduit bij herhaling gezegd hebben de soc.-democraten (die in het parle ment in de minderheid zijn, in tegen stelling met hun positie in het bestuur van Weenen) te dwingen de nieuwe re- geeringsvcorstellen terzake aan te ne men, waarvoor volgens de grondwet een tweederde meerderheid noodig is, zoodat de socialisten de beslissing in handen hebben. Dr. Seipel terug. De Weensche correspondent van het „Berl. Tag." meldt, dat dr. Seipel zich verplicht heeft gezien zijn verblijf te Genève af te breken en naar Weenen terug te keeren. Tegenover de bedreiging van rechts zouden de communisten dreigen met de Weensche fabrieksarbeiders naar Wie ner Neustadt op te rukken. De „Rote Fahne", die opwekte tot be wapening van het proletariaat, is dien tengevolge in beslag genomen. Men hoopt te Weenen, dat het dr. Seipel zal gelukken beide partyen te verzoenen en catastrofen te voorko men. De christ.-soc. party de party van dr. Seipel) moet de bijeenkomst van de bur gerwachten te Weenen-Neustadt willen doorzetten, onder het motto, dat deze niet onwettig is en een verbod er van wel onwettig zou zyn. MILITAIR PANTHéON. De gemeenteraad van Parijs meet eerstdaags beslissen over een project tot oprichting van een ooiicgsgeaenkteeken midden in Parijs. Wordt dit aangeno men, dan zullen in dait monument de maarschalken van Frankrijk, die aan den oorlog hebben deelgenomen, him laatste rustplaats vindien. Ook zullen de laatste overblijfselen van Napoleon I in dit pantheon worden ondergebracht Het plan bestaat ook om standbeel den van deze maarschalken od te rich ten en wel op de „Esplanade des Inva lides" welke loopt van de Pont Alexan dre tot het graf van den Keizer. Aan weerszijden van dezen weg zullen dan deze standbeelden komen te staan. Reeds is daar een standbeeld van Generaal Gallieni; dit zal dan cok in deze reeks van standbeelden worden opgenomen. EINDELIJK GESNAPT. Een oplichter, naar wien de Farijschc politie reeds gedurende twintig jaar zoekt, is aan het Gare du Nord eenigs dagen geleden gearresteerd. Charles Victor Leclair woonde gedu rende de laatste zes jaren in een groot: villa te Aulny-sous Bois, waarvan hij eigenaar is; hij stond bij zijn buren hoog in aanzien, die hem voor een rij ken man. die zich uit zUn zaken terug had getrokken, aanzagen. ZU wisten niet dat hy reeds meermalen voor oplichting in de gevangenis had gezeten en dat de politie een Interessant dossier van hem bezat. Leclair maakte er zyn beroep van om winkeliers en zakenmenschen in Noord en Oost-Frankrijk op te lichten. Zyn methode was om firma's te verzoeken etalages by haar te mogen aanleggen, te gen zeer voordeedige voorwaarden. Wan neer het aanbod werd aangenomen, ver langde hy dat een derde van het geld vooruit zou worden betaald. Daavne ver dween hy om niet weer terug te keeren en dan probeerde hii elders onder een anderen naam weer dezelfde truc. Toen de politie hem gevangen nam en hem op het hoofdbureau werd medege deeld dat drie aanklachten tegen hem waren ingebracht, antwoordde hy: „Slechts drie. hebt maar een beetje ge duld, binnen een week zullen er heel wat meer zijn". DE ZAAK-STINNES. De Tel. verneemt uit Berlijn: Naar aanleiding van de arrestatie van den directeur Hirsch, die zooals gemeld ervan beschuldigd wordt, by de Stinnes- aifaire betrokken te zyn kan nader wor den gemeld, dat gebleken is. dat Hirsch een bedrag van 12.000 markt als provi sie uitbetaald heeft, gekregen. Hy moet via Oostenrijk, Hongarije en Roemenië stukken „nieuw-bezit" oorlogsleeningen als „oudbezit" in Duitschland hebben doen registreeren. De arrestatie van Hirsch houdt ver band met de inhechtenisneming van den oud-directeur der houttrust „Fores- ta", Bela Gross, met wien hii gemeen- schappeiyk de manipulaties most heb ben bedreven. Men verwacht overigens nog meer arrestaties DRANKSMOKKELARIJ. Uit New-York wordt gemeld: De bekende Amerikaansche theater directeur Florenz Ziegfeld is gearres teerd wegens een poging sterkedrank te smokkelen. Hy en twee metgezellen werden veroordeeld tot 600 dollar boete, Ziegfeld kwam in zyn particulieren trein van Canada. By de grensplaats Plattsburg werd hy aangehouden en de douane-beambten vonden niet minder dan 106 flesschen champagne en andere dranken. Zyn wagen werd van den trein gekoppeld en in beslag genomen. Nadat óe boete betaald was. werd Ziegfeld weer in vryheid gesteld en werd de wa gen weer vrijgegeven. WRAAK? Uit New York wordt gemeld: Een aantal misdadigers, onder wie zich waarschijnlijk een uit de gevange nis Sing Sing ontsnapte veroordeelde bevond, reden met een auto naar het Fordham-hospitaal in de wijk Bronx. Onder voorwendsel dat zil een gewond 2 brachten, snelden zil naar de in de ge- Iijksfcraatsche verdieping gelegen zieken zaal voor poiitiegevangenen. Daar scho ten zy den dienstdoenden politiebeambte neer en ontkwamen met hun auto. Re chercheurs vervolgden hen. Naar het schijnt heeft men hier met een wraak oefening te maken. Het voorval verwekte in New York zeer groot opzien. HOEVEEL MENSCHEN ZIJN ER OP DE WERELD? Terwijl men vroeger over het aantal der bewoners der aarde op zeer on zekere taxaties was aangewezen, is het thans mogelijk nauwkeurige cyfers te geven en tamelijk juist vast te stellen, hoeveel menschen er op de aarde leven en hoe de bevolking over de verschillen de rassen en volken is verdeeld. In een rapport over de bevolking der aarde onderscheidt Alois Muller in het Tydschrift voor Geopolitiek 18 Volken groepen, die hy naar het aantal van hen, die tot de groep behooren, heeft ge rangschikt. Op de eerste plaats staan de Euro- peesch-Amerikaansche volkengroep met 658 millioen menschen, dan volgt de Oost-Aziatische groep met 576 millioen. de Indische met 317, de Oosterlingen met 100 en de Maleiers met 67 millioen. De andere groepen zy'n minder talryk. Zoo hebben de Indianen 14 millioen. de Joden 13.2 millioen, de Toengezen 12, de Mongolen 3.5, de Armeniërs 2.9 mil lioen. Aan de spits der Europeesch-Ameri- kaansche groep, die weder in 12 onder groepen is verdeeld, staan, wat het aantal betreft, de Germanen met 250 millioen. dan volgen de Romanen met 207 millioen, de Georgiërs met 6.9 mil lioen en de Finnen met 4.7 millioen, De meest tairyke stam der Germanen zijn de Angelsaksers met 133 millioen. dan komen de Duitschers met 99 millioen, van wie er 60.2 in Duitschland. 8 mil lioen In de Vereenigde Staten, 6.1 mil lioen in Oostenryk, 3.1 millioen in Tsjecho-Slowakye, 1 millioen in Polen wonen. De derde plaats in de Euro- peesch-Amerikaansche bevolkingsgroep nemen de Spanjaarden in. van wie er 22 millioen in Spanje en 43 millioen in Zuid-Amerika leven. Dan volgen de Italianen met 46 en de Franschen met 44 millioen. Van de laatst-en leven er 35.2 in Frankrijk en 3.25 in België. Onder de Oost-Aziaten zyn de Chineezen met 430 millioen de verreweg grootste groep, de Japanneezen en Koreanen kunnen sa men op 80 millioen wijzen. 3 millioen Joden wonen in Polen, 2.8 in Sovjet- Rusland, 2 millioen in de Vereenigde Staten, 820.000 in Roemenië en 600.000 in Duitschland en in Palestina 120.000 Joden. De bevolking op aarde is in de laatste 11/4 eeuw geweldig toegenomen. Ter- wyi men in 1800 het aantal menschen als bewoners van de geheele aarde schatte op ongeveer 775 millioen, waren er in 1900 1564 millioen en in 1925 1864 mil lioen. Hét is wel merkwaardig, dat onder alle volken der aarde de Maleiers het meest in aantal zy'n toegenomen. Het aantal steeg in bovengenoemd tüdperk van 11 millioen tot 67 millioen. De Europeesch- Amerikaansche groep is in het tijdvak 31/2 maal grooter geworden, n.l. van 185 tot 685 millioen. Procentsgewyze is deze groep toegenomen van 23.9 der geheele bevolking tot 35.3 pet. Daar bij is het aantal eigenlijke Europeanen, hetwelk nog in 1800 9/10 pet. bedroeg, in 1925 teruggeloopen tot 2/3 pet. IN VERSTROOIDHEID. VERKEERD GEOPEREERD. De Msb. vertelt: Er zyn een massa menschen, die bly zijn, als zy het wormvormig verlengstuk van den blinden darm, dat men ten on rechte met den naam van dien darm zelf pleegt aan te duiden, in handen van den chirurg kunnen laten. Dat de meeste lieden tegen een blin dedarmoperatie zoo weinig opzien, schynt hieruit voort te vloeien, dat lee- ken en ook medici? den appendix als een nutteloos ding beschouwen, het welk hoogstens ertoe dienen kan om hun op een goeden dag heel wat onge mak te bezorgen. Wat er van zy feit is, dat in de me. dische litteratuur openlyk erkend wordt, dat er met den appendix nogal eens luchthartig wordt omgesprongen en dat er in Amerika zelfs stemmen opgaan om het wormvormig aanhangsel maar reeds by jonge individuen prophylac- tisch te verwyderen. De schattingen omtrent het percentage ten onrechte verrichte blindedarm operaties, in de medische vaklitteratuur gegeven, loo pen nogal uiteen. Wy lazen eens een schatting van 6 op de 10 gevallen. Ho pen we, dat dit sterk overdreven is. Na het voorafgaande is het intuS' schen niet goed duideiyk, waarom een zekere mijnheer Joseph Gaillard het feit. dat zijn blindedarm ten onrechte werd gesloopt, zoo tragisch opvatte, dat hy daarvoor niet minder dan 70.000 francs schadevergoeding eischte in een proces, hetwelk voor het civiele ge rechtshof te Pai-ys werd aanhangig ge maakt. De heer Gaillard leed sinds langen tyd aan een breuk, weshalve hy besloot,, zich te laten opereeren. Hy wendde zich te dien einde tot een Paryschen chirurg, die met veel zwier het mes niet Op de plaats der breuk, maar wellicht uit kracht van gewoonte, in 's patiënten kerngezonde appendix zette- Toen de geopereerde dan ook bij kwam. bemerkte deze. dat hij nog in het onverminderd bezit van zyn breuk wria, maar dat de chirurg elders zyn abdo men geopend had, ter plaatse ongeveer waar zyin zoogenaamde blindedarm moest zetelen. Toen de patiënt den chirurg op zijn vergissing opmerkzaam maakte, stond de dienaar der wetenschap stom van verbazing. Waaruit de heer Gaillard niet de meest voor de hand liggende conclusie trok, dat 'elke chirurg, die door een leek cp een dergelijke fout ge wezen wirdt, uit principe van verbazing over zooveel ongehoorde aanmatiging achterover moet slaan. Maar de in dit geval meer verwyderde conclusie, dat de man over zyn eigen abuis verwon derd was, Daarover mag echter een goed medicus en chirurg nooit de minste verbazing toonen. Hoe het zy, de heer Gaillard blijft by zyn bewering, dat de specialist in een viaag van verstrooidheid heeft gehan deld. De chirurg zou echter geen bekwaam vakman geweest zyn, als hy niet on- middeliyk, na van zyn verbazing her steld te zijn. een aannemeiyke verkla ring van liet geval gereed had. Hy beweerde tydens de operatie ap pendicitis geconstateerd te hebben en een blindedarmoperatie voor dringen der gehouden te hebben dan de operatic van de breuk. Als een verdachte omstandigheid wordt tegen den chirurg aangevoerd, dat deze zich bereid verklaard heeft, naderhand de breuk-operatie zonder speciaal honorarium te verrichten. Dit zou op een slecht geweten duiden. Ondanks deze bewysvoering van den heer Gaillard en ondanks de bestaande mondelinge en schriftciyke overleverin gen omtrent chirurgen, die scharen, lancetten en sigarenpypjes in de licha men hunner patiënten achterlaten, wil de het gerecht toch maar niet zoo gr.f gelooven, dat een chirurg zoo maar ui 1 pure verstrooidheid een blinden darm zou wegnemen. Het besliste daarom, dat eerst eens eenige deskundigen over het hoogst eigenaardig geval hun licht zullen komen laten schynen. DE BUS IN IERLAND. Nederland heeft in de jaren na 1920 de ontwikkeling gekend van het autobus- verkeer, een omwikkeling, cjie. ook door de wetteiyke regularisatie, wel byna het hoogtepunt bereikt schynt ,te hebben. Het platteland is overdekt met een net van autobusiynen, voor nieuwe is vrU- wel geen plaats meer. Engeland, dat van ouds het land was van motorbussen heeft dezelfde uitbrei ding van het verkeerswezen gezien, die er verder gaat dan by ons, zoo ver, dat men van een omwenteling ln het ver keerswezen kan spreken. Moet in Neder, land al eens een voor-historische stoom tram het opgeven tegen de bus, in het Britsche Eilandenrijk neemt de zaak af metingen van een vraagstuk aan, om dat vele spoorwegmaatschappijen him lynen niet kunnen handhaven tegen de concurrentie. Is er al niet een lyn Lon den—Liverpool met auto-slaapwagens? Vooral in Ierland kan men van een verkeersrevolutie spreken. Tientallen mylen spoorweg verdwynen, terwyl mil- lioenen ten koste gelegd worden aan groote verkeerswegen, in t bijzonder bestemd natuurlyk voor autobus- en vrachtauto. In Ierland kan de autobus toekomst hebben, omdat het land zoo goed als geen grootindustrie, en dus geen massa-goederenvervoer heeft- Er worden geen mineralen gevonden, die goederenvervoer per rail noodzakelyk maken, en de havenstad Belfast heeft genoeg aan het zeetransport, dat zy voor negen tiende van haar producten gebruikt. Ierland is een land van vele boeren, en de veeteelt-producten eischen een grootere frequentie van vervoersmogelyk heden dan op een spoorweg mogelijk zou zyn. Hier dus geen lange goederen treinen, maar snelle en steeds gereed staande vrachtauto's. Het treinverkeer is een onderdeel ge worden, dat slechts op lange afstanden nog goede diensten bewyst. Dat een goed ontwikkeld busverkeer de toestanden op het Iersche platteland wel grondig wyzigen zal in den loop van den tijd is te voorzien. Op het oogc-n- blik vindt men in de Vrystaat 6000 kleine plattelandsscholen, meestal ge huisvest in onvoldoende gebouwen, onder de hoede staande van één onderwyzer. De autobus zal concentratie daarvan mogelyk maken ten voordeele van on- derwyzers en kinderen. Door dat de boe ren niet meer overgeleverd zyn aan marskramers zal het leven goedkooper en comfortabler worden. Maar eerst moeten de boeren er dub bel en dwars voor betalen, om de wegen en de bruggen, die tijdens de Iersche troebelen werden opgeblazen, weer per fect in orde te krijgen. ONTPLOFFING. Uit Elsegundo wordt bericht: Gemeld wordt, dat drie oersonen zyn gedood en velen gewond, van wie vier ernstige brandwonden hebben opgeloo- pen, door een ontploffing in een raffi naderij van de Sandard Oil. De directie weigert nadere inlichtingen te geven. DUIKBOOTEN. MEER VEILIGHEID. De Amerikaansche marine heeft, naar de correspondent van de „Times" ie New-York meldt, een toestel beproefd, dat naar verwacht wordt de kans op het verloren gaan van mensohenlevens by ongelukken met onderzeeërs aanzienlUk zal verminderen, doordat het 't ontsnap pen van leden der bemanning, opgeslo ten in gezonken vaartuigen, mogelyk maakt. Bij proefnemingen dezer dagen op 40 a 45 M. diepte in de baai van Chesapeake is het een volledig succes gebleken. Het toestel bestaat uit een rubber-reservoir met zuurstof dat slechts ongeveer 1 k.g. weegt. Twee buizen lei den uit het reservoir r.aar een mond stuk door een kleine ruimte die caustic soda bevat heen. waardoor de uitge ademde lucht gezuiverd wordt, zoodv. zy opnieuw kan worden gebruikt. De- geen, die het toestel gebruikt, ademt alleen door den mond. daar de neus dicht wordt gehouden door middel van een knyper. Een officier van den onder- zeeërsdienst werd van een mynenveger met behulp van een duikinrichting neer gelaten ln een van de diepste gedeelten der baai. Op den bodem deed hy het toestel aan en een lyn grypend die van de duikinrichting naar den mynenveger leidde, klom hy langzaam naar de op pervlakte, voldoenden tijd nemend om spierkramp te vermyden. die veroor zaakt wordt door te plotselinge verande ringen van druk op het lichaam. Voor de veiligheid stopte hy telkens, maar toch was hy in 8 min. 25 sec. boven. Daarop werd hy bij wUze van voorzorg, onder een druk gebracht geiyk met den waterdruk op 30 M. diepte. Die druk werd geleidelyk verminderd tot hü 't ge wone atmosferische peil had bereikt Twee marinematrozen, diepzeeduikers, deden er slechts 5 min. 35 sec. en 4 min. 11 sec, over, om naar boven te ko men. In October zullen er „echte" proeven mee worden genomen: de officier en zijn manschappen zullen duiken met de S 4. waarmee verleden jaar tal van menschen het leven lieten. Op den bo dem zullen zU zich in de ..ontsnappings kamers" begeven en een boei loslaten, die naar de oppervlakte zal gaan, en waaraan het eind van een lichte hjn verbonden is. Ze zullen dan met. het nieuwe toestel trachten zich in veilig- heid te brengen. SPOOKGESCHIEDENIS. De correspondent van de Lonöensche Star deel: mede dat by het herstel Tan de uit, de 14de eeuw dagteekenendc pastorie te South Mlmms menschelljke overblijfselen zijn gevonden, vlak onder den vloer van een slaapkamer, waar het vele jaren gespookt had. Ds. Allen Ilay. de predikant vertelde dat hy. dadelijk nadat hij dertig jaren geleden, zyn intrek in de pastorie had genomen, gemerkt had. dat er af en toe om drie uur des nachts een geest in zyn slaapkamer op bezoek kwam. Een tante van den dominee zag op zekeren dag toen zy den slaapkamer voorbijkwam. een lange dame in ouder- wetsche kleederdracht uit die kamer ko men en de trap afloopen. „Wie is die logée?" vroeg de tante en zy beschreef wat zy gezien had. De vrouw van den dominee antwoordde: „wy hebben geen logee gehad. U moet het spook gezien hebben". Een andere maal toen de dominee niet thuis had geslapen, had de tante die daar niet van wist, geklaagd dat de dominee 's nachts om drie uur by het naar boven gaan zoo*n leven had gemaakt, dat zy er wakker van geworden was. De vrouw van den dominee was alweer overtuigd dat het spook haar parten gespeeld had. Een anderen keer zag een gemeente naar het spook in de kerk. Het knielde eerst by het altaar en liep toen kalm naar de sacristie. EEN NIEUW BEROEP. Het Parysche tooneel en muzicksci- zoen staar, vreemde dingen te wachten. Een aantal trouwe schouwburgbezoe kers. die genoeg hebben van slechte stukken en middelmatige spelers, heeft besloten tot directe actie, teneinde her publiek uit zyn onverschilligheid te wekkeen. ZU hebben een vereenlging ran „chahuteurs" gevormd, die bü elke slechte vertooning in een schouwburg of elders luidkeels hun protest zullen laten hooren. Voorzitter van deze vereenlglng die reeds tienduizend leden hgeft, uit allerlei klasen, is Anaré Bloch. zy ls voornemens om pressie op schouwburg directeuren uit te oefenen om slechte en beleedigende stukken te weren. Bloch heeft verteld hoe hy te werk wil gaan. Critici en de leden der ver- eeniging zullen over de waarde van een nieuw stuk aan het bestuur inlichtingen moeten geven. Dan zullen deze mede- deelingen geverifieerd worden, biyken zy waarheid te bevatten, dan zal den direc teur verzocht worden het stuk in te trekken. Weigert deze dit te doen, dan zullen de „chahuteurs" tüdens de voor stellingen hun protest laten hooren. „Er zijn onder ons menschen". zclde hy. „die niet bang zyn voor een stomp en een schop en wy zullen ons verstaan baar maken." IJSBERGJAGERS. Sinds het tragische einde van de Tita nic zooken jaarlyks de schepen der In ternationale üspatrouille het noordeiy- ke gedeelte van den Atlantischer. Oceaan naar ysbergen. die een gevaar voor de scheepvaart kunnen worden. Titans vormen de beide wachtschepen Mojavc on Modoc de Üspatrouille. Zoodra het wat warm wordt in Groenland, dat voor 7/8 met Us bedekt is breken geweldige massa's van de ran den der gletschers af en zeilen als ysber gen in de verschillende stroomingen van den Atlantischen Oceaan naar het Zuiden, Menige van deze reuzen stooten tegen de kusten van Labrador, van an dere landen aan de groote New-Found- landbank. Waar labrador en de warme Golfstroom elkaar raken, daar draaien zich de ysmassa's in een kring tot ze een bepaalde richting kiezen. Deze plaats is in de scheepvaartkringen als de ..koude muur" bekend en beteek ent voor de schepen een ernstig gevaar. Vele van deze ysbergen worden, wol ii- waar, door de patroullleerende schepen reeds ln het hooge Noorden opgeblazen, maar vaak is het onmogelijk de drUvcn- de reuzen te ïyf te gaan. Er zijn ysber gen van 65 voet hoogte boven den zee spiegel en byna zeventien honderd voet lang. Daar nu slechts het kleinste deel boven het water zichtbaar is. ongeveer 2/3 is onder het water, kan men zich een voorstelling maken van dc gewel dige massa Us, welke vernietigd moet worden. Zulk een berg omvat 36 milllocr: ton Us (een ton is 100 K.G.). Op zulke massa's zijn alle pogingen om ze op te blazen te vergeefsch en in zulke geval len is het de taak van ds schepen, be last met het patrouilleeren, om de Usber gen te volgen en de schepen draadloos te waarschuwen, wat reeds daarom noo dig Is, omdat de ijsbergen heel dikwerf door een dichten nevel zijn omgeven Om de ysbergen te doen ontspringen gebruikt men mijnen, die in d"n drijven den berg worden geplaatst. Met schui ten naderen de manschappen van met de bewaking belaste schepen den yskolos, plaatsen een bom en laten stuk na stuk springen. Op het gedeelte, dal zich onder water bevindt, worden torpe do's afgeschoten. Het Is een gevaarlijke en langdurige arbeid en niet zelden ge raken schip cn booten in liet grootste gevaar. Twee keer per dag 's morgens en cv avonds omstreeks 6 uur, worden dc schepen op den Oceaan over den stand der waargenomen, ijsbergen draadloos ingelicht. En oen keer per dag wordt aan hefc Hydrografisch Instituut te Washing ton een rapport gezonde. Dit jaar werd een bijzondere expeditie met het schip „Marton" naar dc Pool streken gezonden, met liet speciale doel onderzoek togen te doen over den staat der- ijsbergen, voor deze hun drijftoch ten begonnen. Het schip, dat slechts 125 voet lang Is. is van uitstekende instru menten en hulpmiddelen voorzien. Het heeft Dieselmotoren en kan zonder nieu we brandstoffen te moeten innemen, den halven aardbol omvaren, hetgeen noodzakelyk is, daar het schip van het vertrek uit Sydney in Nieuw Schotland tot zijn terugkeer in dc haven nergens aanlegt en daarom ook niet in staat Is nieuwe voorraden op te doen. De ..Ma rion" kruist in de Usbergdrift van de Baffinsbaai. Om het half uur wordt met het dieplood de diepte van het water gemeten en tempo ratuurproevon met aparte ^instrumenten genomen De waar nemingen worden nauwkeurig genoteerd en het Hydrografisch Instituut vervaar digt na deze opgaven nauwkeurige sta tistieken cn kaarten die mede kunnen helpen de vermoedelijke drift vnn een Usberg vooraf vast te stellen en daardoor een aanwUzing kunnen zUn, waar ijs- bergvrUe en door ysbergen gevaariyke zones zUn te linden. UIT DE GESCHIEDENIS VAN ALBANIë. Achmed Zcgoe is nu Koning van Al banië onder den naam van Seandorbeg III. Hy volgt hiermede een oude. histo rische traditie van het land Scaudorbeg I is een nationale held van Albanië, die ln do jaren 1443 tot 1467 een groot en sterk rijk stichtte, dat hem. overigens, niet overleefde. De vader van Sounder- beg. die eigenlijk George Kas triotas heette, moest in het Jaar 1425 zUn zoon Goorge die toen 20 jaar was. aan Sultan Murad II met nog drie andere aoons als gijzelaars afstaan. Verscheidene jaren bracht George in hot serail door. ging toen tot den Islam over cn werd vorst van Sjandsjak. Na den dood van zyn vader vergiftigde hU zijn broeders en kwam kx> in het volledig bezit van de heerschappij. Scande rbcg. ook wel Iskonderbeg, klinkt in het eerste oogenbllk als van Scandin avischen oorsprong. maar slechts voor een oogenblik. want Scan der of Iskander be toekent in de Alba- neesehe taal 200 veel als Alexander, ter wijl Beg vorst bet eekent. Eenige jaren na den moord op zyn broeders, toen de Hongaren met succes tegen de Turken optraden, verliet Scan- der bes met 300 Albaneezen de Turken en wist rich, door list. meester te ma ken van dc vesting Kroja. Van hier uit gelukte hot hom 23 Jaar lang de Turkse he wapenen met succes te weerstaan. Eens sloeg 1U1 aan liet hoofd van S00O ruiters en 7000 infante risten 40000 Mohammedanen. Een in het jaar 1449 gevormd leger van 100-000 man. onder persoonlijke lei ding van Sultan Murad, moest onver richter zake teruskeeren van de ves ting Kroja. I11 1461 werd Albanië ein delijk als een onafhankelijk vorstendom erkend. Intusschcn was Scanderbeg roods lang weer tot het Christendom teruggekeerd cn Paus Pius Ff gaf hem de opdracht de leiding op zich te ne men van een kruistocht tegen do Tur ken. van welken tocht niets kwam, om dat de middelen er toe ontbraken. Zyn onmondige zoon. Scanderbeg II stond weliswaar, onder de bescherming van het machtige Venetië, maar het. was hem onmogelijk, gelijke heldendaden als zUn vader te volbrengen Ofschoon Scandorbcg I ongetwyfeld de grootste vrUheidsheld van Albanië is gewoest, komt All van Jiuiinu hem in boteekenis zeer nabij. Deze A'.baansche despoot, die. van Noord-Griekenland uit, een onafhankelijke Mohammedaaasche heerschappU In het leven wilde roepen, zas. evenmin als Soonderbeg. logen de middelen op om zijn doel te bereiken. In de eerste Jaren van dc negentien de eeuw gelukte het hem. voorloopig nog formeel afhankelijk van de Porte, gehoed Albanië, Noord-Griekenland cn West Macedonië in zijn macht te kry- gen. Slr.ds liet Jaar 1807 hoerschte Ali onafhankelijk in deze streken en slechts een jaarlykschc schatting was nog de laatste schakel, welke het rilk van Ali aan het Turkaohe rijk verbond De buStenlnndsche mogendheden er kenden hem als zelfstandig heerschar en Engeland. FrankrUk en Rusland had den aan zijn hof permanente gezant schappen. Ali was, ofschoon hit tot den Islam behoorde, zeer tolerant tegenover zyn Chrlsteiyke onderdanen. HU ontwik kelde een groote militaire macht en leefde ln zijn paleis met veel pronk en praal. In 1821 brak een door de Turken geleide opstand tegen hem uit. hU moest zich overgeven cn werd. in opdracht van den sultan, op don 5en Februari 1S22 vergiftigd. Toon kwam Albanië weer A-oor negen tig Jaar orider Turkije tot hot. 11a eten Balkanoorlog tot een onafhankeiyk vorstendom werd verklaard. Vele pretendenten streden om don troon. n.l. afstammelingen van Scander - bes en blnwnlandsche leiders als Essad Pascha cn Prenk Bib Doda. In het voorjaar van 1914 werd Prins Wilhelm von Wied tot Mmbrct van Albanië be noemd. zyn schil nkonlnkriJk duurde slechts enkele maanden. KORT EN BONDIG. De weduwe van Stefan Raditsj heeft zich tot den Volkenbond gewend met een verzoek zyn invloed aan te wenden by het houden van het onderzoek inzake den moord van 20 Juni. Dc Bulgaarrehe premier heeft in de Karr.er het decreet voorgelezen van de nieuwe peering, die dezelfde politiek zal volgen als vroeger. De wrakstukken van een vliegma chine, die ten zuiden van Tromto zijn gevonden, zyn afkomstig, niet van dc Latham, mnar var. een vliegtuig van de „Strasbourg", dat Zaterdag j.l. lichte averij heeft opgcloopen. Naar het fascistisch orgaan „Tcwre" meldt, zal Mussolini in de nieuwe kies wet een bepaling doen opnemen, waar bij wordt vastgesteld, dat hoofden van groote gezinnen lid van het parlement worden. EIGENAARDIGE VOLKSSPELEN De vorige maand, gedurende 7'.jr. ver- blyf in Oost-Java. bezocht de Soeree- hoennn van Soeraknrta en gevolg, ver gezeld van resident Ncys, van Bondo- woso uit, de badplaats Paslr Poctih (Straat v. Madoera). Voor de gelegen heid hadden zeilwedstrijden tu chcn gcpavoiscerde vlerkprauwtjes plaat terwyi groote met bonte vlaggen en wimpels versierde visschersvaArt to gen elkaar in de roeikunst «ie l.jf trachtten af te steken. Een byzondcr aantrekkeiyk en zeker ongewoon schouwspel bood een kippenwcditrijd. waarby de mededingsters ongeveer 300 meter van do kust door haar eigenaars in de lucht worden geworden en dan maar op eigen kracht naar den wal moeten zien te komen. Het behoeft geen betoog, dat do angst voor het water voor een groot deel debet was aan dc vlieg kunst der kippen. Tegen 10 uur, meldt het Socr. Hbld. vertrok de Socsoehoenan naar Sitoe- bondo tot bywonlng van de „kerapan" stlcrcnrennen over natte sawahs die, zooals altyd, grooto belangstelling trok. De Solosche vorst amuseerde zich kosteiyk by het voor hein ongewone schouwspel; hy schonk verschillende giften aan de gelukkige winners.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1928 | | pagina 9