HAARLEM'S DAGBLAD
Keelpijn?
fORMAMJNT
DONDERDAG 18 OCT. 1928 DERDE BLAD
DAT KONDEN HOLLAND'S ZEESLEEPERS ALLEEN
De reis van het Engelsche Marine-dok naar
Singapore.
EENTONIG WERK VOOR DE MANNEN VAN L. SMIT EN GO'S
BLAUWPIJPERS.
(P-
De twee secties van het dok bü El Kantara, in een der wijkplaatsen van hst
Suezikanaal. Hier is het kanaal zoo breed, dat andere schepen konden passeeren.
Drie lente's geleden, toen ik nog vrije
lijk rondzwierf met schrijfpapier en vul
pen, geviel het, dat ik op een (inder
daad) goeden morgen in April bü het
stille, stijve stadje Maassluis aan boord
stapte van de „Roode Zee", een der
grootste zeesleepbooten van L. Smit en
Co's Internationale Sleepdienst. Een dag
of tien heb ik toen met kapitein Niels
Person gevaren, in Hamburg werd een
20.000 tons droogdok van de Reiherstieg-
werf gehaald, om over lichtelijk ruwe zee
naar Schiedam te sleepen, waar het nu
bij Wilton dienst doet. Dit is het groot
ste dok dat ooit door de ,31auwpijpers"
van L. Smit en Co. versleept is, vüf da
gen daverden de 1500 PK. machi
nes. zwierde het dok mee achter de
dikke trossen over de wijde, groene zee,
tot wij veilig weer binnen de hoofden
van den Hoek waren.
Van dit verblijf onder het eenvoudige,
maar voor zijn taak zoo volkomen bere
kende scheepsvolk is vooral deze indruk
imü bijgebleven: het is machtig interes
sant voor een buitenstaander, dooli wat
imoet het een geweldig eentonig bestaan
zijn voor hen, de zeesleepers.
Want op de lange reizen over de zeeën
der wereld is iedere dag als de vorige,
is er steeds om je heen de matelooze
wijdheid van zee en hemel, steeds klot
sen in monotone dreun de golven tegen
de boot, steeds stampen in de stalen
fouik van het schip de machines hun
ïhythmisohen slag.
Daarom heeft ieder, die het werk wat
van nabij kent groote bewondering voor
de bemanningen der acht sleepbooten
die nu juist dezer dagen het groote En
gelsche marine-dok veilig en wel na
een reis van drie-en-een-halve maand
te Singapore hebben binnengebracht, be
wondering niet alleen voor de kapiteins
en de stuurlui die door hun beleid en
groote ervaring zorgden, dat alles goed
verliep, doch ook voor de tremmers en
runners, de machinisten en stokers en
andere leden der bemanning ;n, die mon
ter en trouw steeds him werk hebben
gedaan. Want denkt niet dat alles voor
elkaar is, wanneer het dok achter de
trossen ligt. Neen, nu eens moet de
tros gevierd worden, dan .weer moet hij
ingehaald worden, vrü vaak heeft dit
tros-versohieten plaats en telkens wor
den daarna windsels van zeildoek om
de kabeltouwen gewonden, opdat de tros
bij het verschuiven over de beugels op
het achterdek niet zal slijten. Maar
vooral is het de verschrikkelijke een
zaamheid die een reis als deze voor de
mannen physiek zoo vermoeiend maakt.
Het begin van de reis.
Ruim twee jaar geleden zijn de on
derhandelingen met L. Smit en Co.'s In
ternationale reeds begonnen over het
versieepen van het dok dat bestemd is
voor de Engelsche vlootbasis te Singa
pore. 50.000 ton meet en gebouwd werd
op de werk van Swan Hunter
Wigham Richardson Ltd. te Wallsend-
on-Tyne in Engeland. Dat men zich
daarvoor direct tot de Hollandsche zee
sleepers wendde, pleit wel voor den
naam dien wij op dit gebied hebben, maar
tevens vond het zijn oorzaak in het feit,
dat nergens in het buitenland een
maatschappij met zulk sterk en goed-
geoutilleerd materiaal bestaat.
L. Smit en Co's Internationale maakte
acht booten vrijde Roode Zee, de Zwar
te Zee, de Indus, de Schelde, de Witte
Zee, de Humber, de Java-zee en de Oost
zee. Tien kapiteins, acht voor de sche
pen en twee voor het dok. benevens 16G
man waren noodig voor dit werk.
Was het dok voor Wilton het grootste
stuk dat ooit versleept werd. dit dok
moest in drie deelen geplitst worden: de
midden-sectie die een gewicht heeft van
12,350 ton en gesleept werd door Roode
Zee, Zwarte Zee, Indus en Schelde,
met kapitein Nils Person van
de Roode Zee als leider, en de twee an
dere gedeelten, voor- en achterstuk die
met 72000 kinknagels aan elkaar wer
den gemaakt en door de vier andere
sleepbooten onder commando van kapi
tein C. Verschoor van de Witte Zee naar
Singapore gebracht zou worden.
Van élk transport was een der booten
uitgerust met een korte-golf-zend-in-
stallatie, zoodat gedurende de geheele
reis de rechtstreeksche draadlooze ver
binding met Scheveningen-Haven on
derhouden kon worden.
En zoo voer op 21 Juni de middensec-
tie naar zee. In het Kanaal verspeelde
de Roode Zee al een tros; maar och,
wat beteekent dat? Hebben kapitein
Person en zü'n mannen niet verscheidene
malen by vliegend- stormweer stuurloos
ronddrijvende schepen opgepikt? Welnu,
een nieuwe tros werd uitgebracht en
over de deinende golvenruggen ging het
voort, het Zuiden in. Langzaam slechts
heel langzaam. Soms was de snelheid
vrijwel nihil, in gunstige omstandighe
den kon vier mijl per uur gehaald wor
den. Intusschen was het tweede trans
port vertrokken en zoo dreven de booten
en de geweldige staalmassa's langzaam
voort over den wijden Oceaan.
Al ging het dan niet vlug, men vor
derde toch, men ging steeds verder. Te
Gibraltar zou gebunkerd worden, doch
de reis ging voort. Eén voor éen maak
ten de sleepbooten los, om aan den wal
kolen in te nemen, de drie anderen
werkten dan verder.
De Middellandsche zee was kalm er
gebeurde niets bijzonders en op 29 Juli
waren beide convooien te Port-Said.
Spanning.
Toen kwam er spanning in.
Radio-berichten vlogen over de heele
wereld, ieder was in spanning hoe de
tocht door het Kanaal zou verloopen.
Kapitein Person zal toen wel eens even
ernstig gekeken hebben, hij kan dat >oo
doen. Dan spreekt hij niet, geeft kort
zijn bevelen, ijsbeert over de brug heen
en weer, laat hieuwen of vieren.
Hét Suez-kanaal was dan ook het
moeilijkste gedeelte van de geheele
reis. Dagen van te voren was alles
reeds'in orde gemaakt, de Kanaal-maat
schappij die de verantwoordelijkheid
had voor den doortocht, bracht al het
beschikbare sleepmateriaal op het water,
de boeien werden weggenomen, een be
richtendienst tusschen de Kanaal-sta
tions was in orde.
De scheepvaart werd gedeeltelijk stil
gelegd en Zaterdag 4 Augustus vertrok
ken de sleepen van Port Said. De meest
bekwame Kanaal-loodsen hadden de lei
ding. onophoudelijk stonden de booten
draadloos met elkaar in verbinding,
uiterst voorzichtig werd gevaren, want
slechts enkele voeten van den kant
schoof het dok voort, tusschen de zand-
massa's Des nachts werd gemeerd, over
dag ging het verder, voorzichtig, heel
voorzichtig. Dinsdagmiddag om twee
uur werd het door den aether geseind:
het dok is in Suez. Stoomfluiten gil
den, de kapiteins lachten weer, de beman
ning kon rusten. Het groote werk was
tot hiertoe volbracht.
Voort ging het daarna door de Roo
de Zee, waar het "op de vuurplaat niet
uit te houden was van de warmte, voort
naar Aden, naar den Indischen Oceaan.
Maar de Zuid-West-moesson stond nog
zoo door. dat het niet geraden was de
reis voort te zetten. Men keerde naar
Aden terug waar tien lange dagen heen
en weer gevaren werd. De midden-
sectie werd door valwinden uit de ber
gen overvallen, twee booten liepen lichte
averij <>P-
Toen kwamen gunstiger weerberichten
van den Indischen Oceaan, voort ging
het, langs het gigantische rotsenbastion
van Guardafui. naar Colombo, naar Sa-
bang, voort door de Straat van Malakka,
naar Singapore waar men op 13 en 16
October aankwam, en de beide secties
in de Strait of Johore werden ge
meerd. Een
zeer gunstig verloop,
heeft deze reis gehad, drie weken eer
der dan men verwacht had waren de
Een fraaie tegenlichtopnamc, die een stadgenoot ons deed toekomen. Het dok
kruist bij Aden, wachtende op gunstiger weer.
Booten op de plaats van bestemming,
was het grootste sleepwerk dat ooit ter
wereld verricht werd, volbracht..
En wanneer eerlang de sleepers weer
in Maassluis terug zijn. zullen ze zeg
gen dat het niets bijzonders" was.
Maar dat kennen wij.
Laat ze bescheiden zijn, die tien kapi
teins en die honderd-zestig andere stoere
zeelui, zij zullen toch de hulde ontvan
gen die hen toekomt Want zij hebben
weer voor de zooveelste maal getoond
wat Holland's zeesleepers kunnen, wat
alléén Holland kan
Dappere, kranige kerels, die mannen
van onze zeesleepbooten!
C. G. B.
HET TOONEEL.
HET NIEUW NEDERLANDSCH
TOONEEL
Het Proces Mary Dugan.
Voor het Nieuw Nederlandsch Tooneel
beteekende het een handicap, dat het
met „Hei Proces'Mary Dugan" als twee
de in het strijdperk trad. Hierdoor was
althans voor hen, die het stuk reeds
hadden gezien het element der span
ning dat voor zulk soort stukken een
domineerend iets is geëlimineerd en
bleef eigenlijk alleen de zwakke zijde
de melo-dramatische over. En dit
was nog sterker het geval, omdat inde
opvoering door het Nieuw Nederlandsch
Tooneel die kant ook door het spel
aanmerkelijk feller werd belicht.
In de voorstelling onder Verkade's
regie weid de spanning veel sterker op
gevoerd door het vlugger tempo en het
strakker spel van den officier van jus
titie en den verdediger. Heel het proces
van Mary Dugan werd eigenlyk een
strijd tusschen deze twee personen. De
replieken flitsten door de zaal, het was
een snelle opeenvolging van vraag en
wedervraag, het werd een soort geeste
lijk duel, waarin men ons. toeschou
wers, nauwelyks den tijd gunde om op
ons verhaal te komen en na te denken.
Onder de regie van Saalborn werd al
les veel meer uitgespeeld, misten wij die
voortdurend geladen sfeer en het bleek
wel heel duióelyk in de opvoering van
gisteren, dat het stuk daar eigenlyk
niet tegen kan. Het vooze en laten
wy het nu maar bij zijn naam noemen
drakerige van dit Amerikaansche
sensatie-stuk kwam hierdoor veel meer
bloot.
Ik wil in dit verslag enkel maar het
cardinale verschil in de twee opvoerin
gen aangeven. Wanneer wij het proces
van Mary Dugan in zijn derde phase
hebben gezien dat is dus in de voor
stelling door het Hofstad Tooneel op
Zaterdagdan zullen wy de drie op
voeringen en het spel der hoofdpersonen
onderling vergelyken. Dan eerst komt
dus de eigenlijke uitspraak van het
jurylid
J. B. SCHUIL,
JACOB VAN LEENEP".
De plannen.
Woensdagavond werd een algemeene
ledenvergadering van de Koninklijk
Erkende Tooneelvereeniging „Jacob van
Lennep" gehouden in het clubgebouw
H.K.B. In zijn openingswoord bracht
de voorzitter, de heer Jac. van Maris
hulde aan de werkende leden voor hun
kranige prestaties in „Zenuwpatiënten",
Maandagavond,
De rekening en verantwoording van
den penningmeester, den heer E.
Meyerink sloot met een batig saldo ran
f 429, en werd door de Commissie tot
nazien der boeken in orde bevonden.
De penningmeester werd onder dank
gedechargeerd.
De voorzitter deed eenige mededeelin-
gen over het begin van het seizoen. Er
zullen drie een-acters ingestudeerd
worden onder leiding van den heer Fr.
Primo.
A.s. Dinsdag wordt in het gebouw
H. K. B. een groote balavond georga
niseerd met medewerking van Stoeken's
volledige jazzband en de cabaretclub
H.K.B., met een geheel nieuw repertoire.
Tevens zal het dansconcours geopend
worden, dat over drie avonden verdeeld
wordt. De winnaar van eiken avond zal
een beker ontvangen, de jury bestaat uit
drie bekende dansleeraren uit Haar
lem.
Voor 7 November heeft de vereen!ging
„Modem" afgehuurd, waar het caba
ret-ensemble voor „Jacob van Lennep"
zal optreden, na afloop is er bal.
Het programma van de cabaretclub
H.K.B. vermeldt Pierrotliedjes, solo-dans
optreden van de H.K.B.-girls en com
munity singing van populaire liedjes
met refreinen om door de leden mee
te zingen.
KANTONGERCHT.
Door de arrondissementsrechtbank te
Alkmaar is. ter vervulling der vaca
ture van kantonrechter te Hoorn, een
lijst van aanbeveling opgemaakt, waarop
voorkomt: Jhr. Mr. Dr. B. van den
Brandeler, substituut-griffier bü de ar
rondissementsrechtbank te Haarlem.
ROODVONK EN DIPHTHERITÏS.
Blijkens de officieele opgave in de
Staatscourant zijn ir. de week van 7 tot
en met 13 October te Haarlem voorge
komen 4 gevallen van roodvonk en 4 ge
vallen van diphtheritis (waarvan 2 in
één gezin).
Te Hiilegom 1 geval van roodvonk.
DE BEVER',VIJKSCriE
OUD-WETHOUDER J. E. VOOR HET
GERECHTSHOF.
Voor het Gerechtshof te 's Graven-
hage is behandeld de zaak tegen J. E.,
koopman te Beverwijk en oud-wethouder
dier gemeente, die in eerste instantie
door den politierechter te Haarlem,
wegens eenvoudige beleediging van twee
dienstdoende politieagenten, is veroor
deeld tot veertien dagen gevangenisstraf.
In hooger beroep veranderde het Ge
rechtshof te Amsterdam deze straf tot
een maar.d. 's Hofs arrest werd even
wel door den Hoogen Raad gecasseerd
en dit college verwees de zaak naar het
Haagsche Hof.
Na hernieuwde behandeling heeft de
advocaat-generaal Mr. Brasch, bevesti
ging van het vonnis van den politie
rechter te Haarlem gevraagd.
PLUIMVEE,
Maandag 22 October houdt de Haar-
lemsche Pluimvee- en Konijnen Vereeiü-
ging „Nut en Sport" een lezing in het
gebouw „St.-Bavo" aan de Smedestraat.
Als spreker zal optreden de heer B. van
Asperen Vervenne, Rykspluimveeconsu-
lent uit Den Haag, over het onderwerp:
.de Pluimveeteelt, in het algemeen". De
voordracht zal met lichtbeelden worden
verduidelijkt. De toegang Is voor
iedereen vrü.
De „COLUMBIA KOLSTER"
Men schrijft ons:
Woensdagavond gaf de heer Th.
Kastercum, alhier een demonstratie met
de „Columbia Kolster" op een vereeni-
gingsavond van de dansclub „Gennania"
in het gebouw „Tivoli".
De dansmuziek werd afgewisseld door
bovengenoemd instrument, die alle mo
derne muziek, benevens de thans gang
bare variéténummers liet hooren. Deze
muziek is zwaarder en doordringender
dan van een Jazzband. Blijkbaar viel
dit wel izi den smaak. Er werd telkens
om meer gevraagd.
Een woord van dank komt zeker het
bestuur van „Germania" toe voor de
BRANDKAST OP EEN
KRUIWAGEN.
ALLES ER UIT GESTOLEN.
Men schrijft uit Megen (N.-Br.) aan
het .Huisgezin":
In den nacht van Maandag op Dins
dag hebben inbrekers zich toegang ver
schaft, tot het kantoor van een heer
Koeken, gem. ontvanger en administree-
rend armmeester van het Burgerlijk
Armbestuur. In het voorjaar is daar een
degelyke inbraak gepleegd, waarbij de
gemeentebrandkast werd geplunderd. De
dieven hebben zich thans op dezelfde
wijze toegang tot de woning verschaft
door het opschuiven van een raam, na
dat door een boring de sluiting was ver
broken. Ze hebben toen de brandkast
van het Armbestuur meegenomen.
Dinsdagmorgen vroeg is die gevonden
bij den molen. Met een kruiwagen, die
op eenigen afstand stond, hebben zij de
kast daarheen vervoerd. Ze was geheel
opengebroken. De gelden zijn er uit ont
vreemd tot een bedrag van ongeveer 1100
gulden.
VEEL ROODVONK TE
ARNHEM.
SCHOOL ALS HOSPITAAL.
Het aantal gevallen van roodvonk te
Arnhem breidt zich voortdurend uit. In
de laatste dagen zijn er weer vier pa
tiënten bijgekomen, zoodat het aantal
gevallen de 42 heeft bereikt, meldt de
Tel.
De leegstaande school aan het Roer
mondsplein is gisteren als hospitaal in
gebruik genomen. Drie zalen zyn daartoe
in gereedheid gebracht en in een dezer
lokalen zijn acht bedden door roodvonk
patiënten ingenomen. Ook in een tweede
zaal staan acht bedden gereed. By een
sterke uitbreiding van de epidemie be
schikt men in deze school over zes lo
kalen in elk waarvan ten minste twaalf
bedden kunnen worden geplaatst.
De barakken achter het gemeentehuis
zijn thans vrijwel geheel met patiënten
gevuld.
Dinsdagnacht heeft zich het eerste ge
val met doodelijken afloop voorgedaan.
Van de 42 patiënten zyn vijf roodvonk-
lijders boven de 18 jaren. In verhouding
is dit getal van oudere roodvonkpatien-
te groot.
Was er een bepaalde ziektehaard, dan
zouden de scholen in Mat stadsdeel geslo
ten worden: thans bestaat tot sluiting
van de scholen, die dan algemeen zou
zijn, nog geen aanleiding.
BREDA VIERT FEEST.
De opening.
Woensdagavond om 8 uur zijn op het
voorplein der Kon. Militaire Academie te
Breda onder geweldige belangstelling de
feesten ter eere van het 100-jarig be
staan der K. M. A. officieel geopend. Te
voren had om 7 uur in het gebouw der
K. M. A. de aanbieding plaats gevonden
van het geschenk der Bredasche burgerü
aan de jubiieerende instelling. Dit ge
schenk bestaat uit een volledig kostbaar
ameublement voor de receptiezaal der
K. M. A.
By de officieele opening der feesten
heeft de burgemeester een sjmpathieke
rede uitgesproken. Hierna vond de uit
voering plaats van den algemeenen
feestmarsc'n (K. M. A. marsoh) door alle
Bredasche muziek- en zangvereenigin-
gen.
De feestmarsch werd op de Gr&ote
Markt herhaald, waarna een muziekuit
voering plaats vond.
De stad is door de -versieringen als 't
ware in een lustoord herschapen. Bijna
geen straat of er zijn eerepoorten, groen
en bloemenversieringen aangebracht. De
versiering der Groote Markt is in een
woord overweldigend en de verlichting
«tier stad. van het Valkenberg, Markt,
van Stadhuis en van tal van andere ge
bouwen en particuliere woningen is in
een woord feeëriek.
Het feest van heden.
Hedenmorgen was Breda reeds vroeg
in feeststemming. Reeds voor acht uur
heerschte er op ce Markt en in de aan
grenzende straten een voor dit uur on
gekende drukte. Immers, om acht uur
zou de reveille plaats hebben, te geven
door de staf muziek van het Zesde.
Op liet bordes van het Stadhuis ston
den de burgemeester, de leden ran het
Oranje-comité en tal van militaire- en
burgerlijke autoriteiten opgesteld. In
drukwekkend klonk het Wilhelmus, waar
na een driewerf „Hoera!"' voor de Ko
ningin opsteeg.
Na afloop der reveille bracht de staf-
muziek een ochtendgroet aan de Acade
mie en vereenigde de heer Charles Smits,
voorzitter van het Oranje-comité, de le
den totaal een tachtigtal aan een
dejeuner in de Beurs. Hierna hebben de
leden van het Oranje-comité een be
zoek gebracht aan verschillende straten
der stad. teneinde de versieringen in
oogenschouw te nemen.
De rétmhten komen.
Om half elf arriveerden onder enorme
belangstelling de réunlsten aan het sta
tion. Ook hier was de staf muziek van
het Zesde op het appèl De begroeting
was zeer hartelijk en de intocht der réu
nlsten werd een ware zegetocht. Voorop
schreed het studentenmuziekkorps. Het
publiek juichte de honderden bezoekers
hartelijk toe. Op de K -M. A. werden ce
réunisten door den gouverneur ontvan
gen.
Te half twaalf had de aanbieding
plaats van geschenken aan de jubilee-
rende instelling, door de commissie, ge
vormd uit de officieren van het Ne
derlandsche en het Nederlandsch-Indi-
sche leger, de commissie, gevormd uit de
officieren van het garnizoen Breda en
de Kon. Vereeniging Ons Leger.
AMSTERDAM KOOPT UIT
COLLECTIE-SIX.
„BINNENHUIS" EN EEN
REMBRANDT.
Woensdagavond ls een voordracht ran
B. en W. van Amsterdam verschenen
waarin voor den aankoop ran de teeke-
ning ran Rembrandt, voor de schilderij
,,De Anatomische Les" van Dr. Johan
Deyman" een crediet gevraagd wordt var.
10.000 en te bekrachtigen een aankoop
van de schilderij ran Pieter de Hooch
voorstellende een binnenhuis voor
f 140.000 met de veilingskosten 154.000.
In de toelichting wordt gezegd, dat
onder hetgeen door de familie verkocht
is, zich echter toch verschillende zaken
bevonden, waarvan het behoud voor Am
sterdam van groot belang moest worden
geacht Door de zeer hoe ge prijzen, die.
zooals verwacht werd. op de railing wor
den gemaakt, moest de Gemeente zich in
de keuze van hetgeen ztf wilde aankoo-
pen wel tot het uiterste beperken. In de
eerste plaats werd gedacht aan het schil
dery van Pieter de Hooch, een Kol-
landsch binnenhuis voorstellende. Dit
typisch Nederlandsche meesterwerk
vormde naar de meening van B. en W
met de Brief van Gerard Terborch welk
schildery aan het Mauritshuïs werd ge
schonken. voor Amsterdam het meest
begeerenswaardige bezit uit de collectie.
zy hebben daarom aan de vereeniging
Rembrandt verzocht het voor de Ge
meente Amsterdam aar. te koopen on
der voorbehoud van bekrachtiging van
dezen aankoop door den Raad. Het
mocht gelukken het schildery van De
Hooch te verwerven voor 140.000. Met
de veilingkosten a 10 pet. maakt dit
een totaal van 154.000 uit. Het ligt in
de bedoeling het schilderij een plaats te
geven in het Rijksmuseum.
Verder meenen B. en W. dat het be
houd van de teekening van Rembrandt
voorstellende de Anatomische Les van
dr. Johan Deyman op prys zal worden
gesteld. Om dit merkwaardige document
voor de gemeente Amsterdam die eige
naresse is van het schilderij te verwer
ven achten B. enW. de uitgare van een
bedrag van 10.000 gerechtvaardigd. De
teekening heeft op de veiling 15000
opgebracht; degeen die haar op de vei
ling heeft gekocht, heeft aangeboden
haar voor hetzelfde bedrag aan de Ge
meente af te staan. Door particulieren
en instellingen is reeds een bedrag van
f 5000 ter beschikking gesteld. Wordt
de teekening voor Amsterdam aange
kocht, dan zouden zij haar willen zien
opgehangen bij het schilderü De Anato
mische Les van Dr. Deyman, ter voor
lichting van het publiek.
INGEZONDEN
Voor den inhoud dezer rubriek stelt
de Redactie zich niet verantwoordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst
of niet geplaatst, wordt de kopij den
inzender niet teruggegeven.
JEUGDHERBERGEN
In de Haarlemsche bladen van Zater
dag stond een circulaire afgedrukt be
treffende de oprichting eener Kenne-
mer Vereeniging voor Jeugdhei$>ergen te
Haarlem, met vermelding van een comi
té van aanbeveling, waarin tal van voor
aanstaande Haarlemmers van alle rich
ting zitting hebben. In dat comité zal
de nauwgezette lezer eiken representant
der groote jeugdvereeni.gin.gen hebben
gemist. De zaak lijkt my van genoeg
belang om de gronden mede te deelen.
waarom ik gemeend heb op de driemaal
tot my gerichte vraag, om myn naam
voor dit comité te willen geven, even
zoovele malen een ontkennend ant
woord te moeten geven.
My bereiken als voorzitter der Fe
deratie van Jeugdwerkbesturen herhaal-
delyk vragen om zitting te nemen in co-
mité's van aanbeveling enz. Bij de be-
oordeeling van de vraag of ik in deze
comités zou zitting nemen, heb ik steeds
gemeend persoonlijke sympathieën en
overtuiging te moeten terzijde laten, zoo
dat ik niet beoordeelde, of de betrok
ken vereeniging my persoonlyk sympa
thiek was Slechts de vraag, of de ver
eeniging uit een algemeen jeugdwerk
oogpunt steun verdiende mc-ende ik te
moeten beoordeelen. Op hetzelfde stand
punt heb ik my gesteld bij het be
oordeelen der vragen betreffende het
comité ran aanbeveling voor de Kenne-
mer Vereeniging voor Jeugdherbergen.
Voor de bedoeling dezer vereeniging en
hare plannen gevoel ik persoonlijk
groote sympathie. Nu ik desondanks ge
weigerd heb in het comité zitting te ne
men, meen ik daarom belangstellenden
de gronden daarvoor niet te mogen ont
houden te meer nu zoovele invloedrijke
stadgenooten, waarschynlyk meeren-
deeis niet volledig den stand van het
vraagstuk der jeugdherbergen in Neder
land kennend, hunne namen aan de
nieuwe vereeniging hebben gegeven.
Ziehier dan de kwestie:
Nadat in Duitschland met steun der
overheid een machtig Jeugdherbergen-
net was tot stand gekomen, maakten
daar verschillende Nederlanders kennis
met het Jeugtiherbergenwerk Hierdoor
ontstond de wensch ook in Nederland
Jeugdherbergen te bezitten De finan-
cieele moeilijkheden zouden voor Ne
derland, waar de schoolreisjes een veel
minder belangrijke plaats innemen dan
in Duitschland. grooter zijn, doch daar
tegenover stond de verwachting, dat
vele Duitsche trekkers de Nederlandsche
jeugdherbergen, die een net zouden
moeten vormen van de grens tot de
zee, zouden komen bezoeken. Dc prac-
tijk in Duitschland heeft echter bewe
zen, dat naast groote voord eel en, ook
niet onbelangrijke nadeden paedagogi-
sehe en moreele. kleven aan het ge»
bruik maken ran Jeugdherbergen. Deze
nadeelcn, die men hier en daar zelfs
gevaren kan noemen, zijn zoo groot, dat
het zeker op den weg van de verant
woordelijke leiding der Nederlandsche
Jeugd geacht kan worden te Hfgcn,
deze nadoelen ernstig cider de oogen
te zien. Dit vooropstellende hebben
voorzitter en secretaris van 't Nederland
sche Jeugdleiders Instituut tde heoren
Dr. C. P. Gunning en H. L. F. J. Deelen.
inspecteur der Vrije Jeugd vorming van
de gemeente Amsterdam) genteend,
daarbü geholpen door enkele belangstel
lenden in het werk der Jeugdherbergen,
deze materie in studie te moeten ne
mer.. daarbij overwegende, dat de naam
van het Nederlandsche Jeugdwerk bij
een minder goed doordacht opzetten
der Jeugdherbergen ernstig gevaar
zou loopen (de bewoordingen zün van
het bestuur van het Neder!. Jeugdlei
ders Instituut). Het was dus zaak van
ce ervaringen in Duitschland gebruik to
maken om by de organisatie in Neder
land de gebleken gevaren te vermijden.
Vóór den weg daartoe is gevonden, mag
de verantwoordelijke Nederlandsche
Jeugdbeweging haar naam niet in den
waagschaal stellen.
Nadat in J.uni 1927 het Nederlandsche
Jeugdleiders Instituut dat de zaak der
Jeugdherbergen thans voorbereid, de
eerste stappen hiertoe deed. zijn er ech
ter moeilijkheden van organisatorlschen
aard gerezen. Een groep belangstellen
den. waaromter ook eenige leden van
het thans gevormde, Haarlemsche co
mité. riep een vergadering bijeen oen tot
een vereeniging voor Jeugdherbergen
(buiten het Neder!. Jeugd InsL) te ge
raken en van allerlei andere kanten
kwamen plannen. Het ls niet noodig op
de verschillende kwesties thans in te
gaan: slechts vermeld ik. dat het groote
verschil tusschen al deze pogingen ea
het Ned. Jeugdl. Inst, is, dat het Ned.
Jeugöl. Inst. de beslissing over de bepa
lingen betreffende inrichting van en
toelating tot de Jeugdherbergen in han
den wilde leggen van een stichtingsbe
stuur, bestaande uit drie afgevaardig
den van Jeugdvereenigingen. aan te
wijzen door het N. J. I„ drie aan te wij
zen door vereenigingen buiten het N.
J. I. en een voorzitter door de zes afge
vaardigden aan te wijzen. Hierbij zou
dus de leiding geheel berusten bü de
vertegenwoordigers der groote organi
saties op dit terrein.
Hiertegenover wilden de aanhangers
der andere groep dat de zeggenschap
grootendeels zou berusten bij de gebrui
kers der jeugdherbergen zelve. De
Haarlemsche concept-statuten b.v. ge
ven aan de algemeene ledenvergadering
tot taak vast te stelien:
a. de bepalingen, waaraan de jeugd
herbergen moeten voldoen:
b. welke personen toegang hebben tot
de jeugdherbergen;
c. de instructie voor de jeugdherberg-
leiders:
d. reglement van orde voor de bezoe
kers der Jeugdherbergen.
Bü de besprekingen in het N. J. I. ls
gebleken, dat dit verschil niet alleen
theoretische beteekenis heeft: er bleek
reeds terstond meeningsversehil tus
schen de „oppositie" en het bestuur van
het N. J. I. over dc door het N. J. I.
voorloopig voorgestelde algemeene voor
waarden voor toelating tot de jeugdher
bergen.
In deze omstandigheden schynt het
mij het meest gewenscht toe, dat b.v. de
Centrale Jeugdraad, zooals ook reeds
voor het kampeeren is geschied, alge
meene regels voor de jeugdherbergen
vaststelt. In elk geval zal eerst een be
vredigende oplossing hiervoor moeten
worden gevonden, vóórdat de georgani
seerde jeugdbeweging haar steun geeft
aan jeugdherbergen.
Daar ik van het Haarlemsche Comité
niet de toezegging heb leunnen verkrij
gen. dat géén jeugdherberg zou worden
geopend, vóór dat omtrent organisatie,
inrichting en toelating een regeling is
getroffen, welke de goedkeuring der
Jeugdbeweging, zooals zy in het Nederl.
Jeugdleiders Instituut is gefedereerd,
wegdraagt, heb ik gemeend voorloopig
geen medewerking te moeten verleencn.
Men begrüpe dus. dat müne weigering
over welke ik intusschen geenerlei over
leg pleegde met mijne medebestuursle
den of met de. bü de Federatie aange
sloten vereenigingen, zoodat het boven
staande slechts müne Individueel© mee
rling weergeeft, niet voortkomt uit ge
brek aan sympathie voor het jeugdher
bergen werk. doch uitsluitend zich richt
tegen ontydig en gevaarlijk overhaas
ten, dat de zaak sleohts kan schaden.
Mr. L. G. VAN DAM.
Voorzitter der Federatie van Jeugd
werkbesturen.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
60 Ct». per regeL
Neem dan zonder uitstel
Formamint. Dan zult ge Uw
keelpijn spoedig genezen.
Formamint doodt de bacteriën
in mond en keel en voorkomt
zoodoende besmettelijke ziek
ten, zooals Griep, Roodvonk,
Influenza, enz.
Bescherm ooi ét fuwxftdtf
van 'Ju haltgen ooten door hun
gertgtla forma min. te gtütn.
De keel-onUmcttendo tabletten
k aQe A po tb. eo Drog. l/l,—
