7/
BUITENLANDSCH OVERZICHT
DE HERSTELBETALINGEN.
PARKER GILBERT, CHURCHILL EN POlNCARé.
GEMENGD NIEUWS
A.E.G.
VERKOOPBUREAU
overwerkte
w zenuwen
HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 20 OCT. 1928
DERDE BLAD
Een belangrijke geheime conferentie
in Parijs.
De verwachtingen.
t belangrijkste nieuws. Antisemitisme.
Zoo heeft dan de bespreking plaats
gevonden tusschen Poincaré, Churchill
en Parker Gilbert. Drie der eminentsten
bijeen. Een bezoek van Winston dat een
half uur slechts duurde, een conferentie,
die geheim gehouden was, en die de con
sequentie is, zooals thans blijkt, van 'n
eerder gehouden bijeenkomst in Londen,
tusschen Gilbert, eenige Engelsche mi
nisters, en de directeuren der bank van
Engeland.
Thans neemt men aan dat een en an
der tot gevolg zal hebben, dat de on
derhandelingen inzake de liquidatie der
oorlogsschulden spoedig in een actieve
phase zullen komen.
Voorts weet men mede te doe
len, dat ook de Duitsche regeering
officieel op de hoogte werd gesteld van
de gehouden besprekingen, zoodat men
ook in dien kring er van overtuigd is,
dat men spoedig iets zal hooren omtrent
de bijeenkomst der deskundigen, ter re
geling van de herstelbetalingen.
De „Matin" is zelfs zoo ver gegaan om
reeds als datum van eerste samenkomst,
den loden December op te geven. Havas
spreekt dit bericht echter ten stelligste
tegen en beweert, dat er te dien aanzien
nog niet6 officieel besloten is.
Over het algemeen wordt echter aan
genomen dat de besprekingen uitsteken
de resultaten hebben. De Tel. weet nog
te melden dat het voornaamste doel der
conferentie is, om, zooals Parker Gilbert
het uitdrukte, uit te vinden welke defi
nitieve taak Duitschland kan worden
opgedragen, op eigen verantwoordelijk
heid, zonder buitenl-andsche controle en
zonder de transfer-clausule. Dit kan al
leen ter plaatse uitgemaakt worden.
Het is algemeen bekend, dat het pro
bleem reeds door Duitsche deskundigen
Is bestudeerd in samenhang met Duitsch
lands eigen belangen. Bij de conferentie
kwam men tot de erkenning, dat niets
definitiefs kan worden gedaan totdat ae
Amerikaansche verkiezingen zullen zijn
afgeloopen, doch dat duurt niet lang
meer, men hoopt echter omtrent de voor
bereidende maatregelen tot overeenstem
ming te komen.
Men is het er over eens, dat de hui
dige situatie zoowel uit financieel oog
punt onbevredigend als uit politiek oog
punt gevaarlijk is en dat zoo goed als
elke oplossing, die definitief Duitsch-
lands herstelschuld zal commercialisee-
ren zonder de lasten op den belasting
betaler in de vroegere entente-landen te
verzwaren de voorkeur verdient boven de
62 annuïteiten, zooals in de schuldvoor-
jiraarden aan Amerika neergelegd.
Uiteraard is Parijs dus' het tooneel ge
weest voor zeer gewichtige besprekingen
die voor de verdere ontwikkeling van
zaken van het grootste belang zijn.
F. A.
Kentering in Lodz.
WARSCHAU, 19 October. De alge-
fceene steking te Lodtz is geëindigd. Het
gemeente-personeel en dat van de tram
wegen en openbare diensten heeft het
werk hervat. Ook de textielstaking
schijnt spoedig een einde te zullen
nemen. (B.TA.)
Donderdag hebben in de Technische
Hoogeschool te Boedapest anti-semiti-
sche relletjes plaats gehad. Een Jooösch
student werd zoodanig mishandeld, dat
hij bewusteloos bleef liggen en naar het
ziekenhuis moest worden overgebracht.
Ook aan de economische faculteit
kwam het tot relletjes. De Joodsche stu
denten werden met geweld uit de ge
hoorzaal verwijderd. Ook hier moesten
eenige personen naar het ziekenhuis
worden overgebracht.
De aanleiding tot deze gewelddaden is
het jongste decreet van den minister van
Onderwijs, waarbij wordt bepaald, dait
veertig Joodsche studenten van de mid
delbare scholen te Boedapest tot de uni
versiteit moeten worden toegelaten.
(V. D.)
Toch nog 4 lijken.
Bij de opruimingswerkzaamheden aan
het onlangs aan de Porioer-straat inge
storte in aanbouw zijnde gebouw zijn
nog vier lijken gevonden aldus de Tel.
De opruimingswerkzaamheden zijn neg
lang niet beëindigd, daar men nog slechts
een deel van de tweede verdieping van
den kelder heeft bloot gelegd. Daaronder
bevindt zich echter nog een verdieping,
die men tot dusverre nog altijd niet
heeft kunnen bereiken. Bovendien heeft
men nog niet de puinhoopen kunnen
doorzoeken, die tegen het belendende ge
bouw opgestapeld liggen, daar bedoeld
gebouw eveneens op instorten staat en
nog slechts door de er tegen aan liggende
puinhoopen staande wordt gehouden.
Ddat onder deze puinhoopen nog tal
rijke lijken bedolven moeten liggen, blijkt
echter uit de doordringende ontbindings-
lucht, die er uit opstijgt. Tot dusver
heeft men in totaal 46 lijken geborgen.
Vertrouwen in
Westarp.
De Duitsch-natlonale Rijksdagfractie
heeft een zitting gehouden waarin de
afgevaardigden met groote meerderheid
hun vertrouwen in den leider der fractie,
graaf Westap. uitspraken. De bekende
grootindustrieel Hugenberg en met hem
een klein aantal anderen stemden ech
ter tegen de betreffende resolutie. Voorts
verlangt de fractie een zoo nauw moge
lijke samenwerking tusschen fractie en
partijleiding, waarmede de fractie op in
directe wijze uiting wil geven aan haar
wensch, dat Westarp ook in de partijlei
ding zitting zal krijgen, aldus meldt de
Tel.
Staking in Marseille.
Uit Marseille wordt gemeld, dat de zee
lieden' hebben besloten morgen alle werk
zaamheden voor den tijd van 24 uur stop
te zetten.
Geen enkel koopvaardijschip, aldus de
TeL, zal Marseille morgen dus kunnen
verlaten. De havenarbeiders en de sto
kers hebben zich aangesloten bij de ac
tie der zeelieden. Dientengevolge zal het
werk in de havens dus geheel worden
stilgelegd.
MOTORTIJD.
(Van onzen Londenschen
correspondent).
Het eigenkjke mctorseizcen is voorbij.
Maar opdat de belangstelling in den
automobiel niet zal dalen, organiseert
men in den Herfst een bijzonderen
motor tijd), met het groote gebouw
Olyirjpia waar de automobiel-ten
toonstelling wordt gehouden als
brandpunt. Daar springt de motorhandel
waarlijk uit den band. En een paar
duizend „salesmen" op eenige honder
den stands werken aan dit proces mede.
Het gebouw zelf moge niet de beste
moderne verstoffelijking zijn van den
Berg der Grieksche goden ondanks
den naam wanneer men er binnen
komt kan men zich gevoegelijk in den
buik van een motor-Oiympus wanen.
De Show die altijd een etiket moet
hebben heet dit jaar om beurten de
„Show van den arme" en de ...Show der
Babies". Er is innig verband tusschen
de twee benamingen. Want ,,3aby"
beieékent in dit gervai natuurlijk .kleine
automobiel". En de kleine automobiel,
düe meteen dapper en vaardig is, kost
niet veel meer dan een 100. De mo
derne „arme man" ziet tegen dat be
drag niet te zeer op, wanneer het er
om gaat een echte auto te bezitten.
Te meer niet daar de betaling, ciüe on
ontkoombaar aan de aanschaffing vast
zit, over een lang leven kan worden ge
rekt-.
Automobielen van velerlei type en
klasse zUn de laatste jaren niet veel
goedkooper geworden. Naar deze Ten
toonstelling toont verrassend d^udelijk
aan dat men aanzienlijk meer voor zijn
geld krijgt dan zelfs verleden jaar. Ook
de wagens van bescheiden prijs zoo
tusschen de 250 en 400 pond ken
merken zich door verfijning in uitvoe
ring en mechaniek, die men nog niet
zoo lang geleden slechts aan de duur
ste anto'szag. Da onharmonische toon
in deze armelui's Show wondt geleverd
door een auto. die met 9 karaats ver
guldsel is „versierd". Het is niet uit
sluitend een „Show-stuk", daar de fa
brikant doet weten dat hij voor 125
extra de wagens van koopens met dit
gouden kleed wil voorzien. De gouden
koets is niet langer het privilege der
konihgen
VOOR DE MODE VAN DE
VROUW.
(Van onzen Dondenschen
correspondent)
(Dit 5s die tijd van de „drass Shows"
In de mode-achtige buurten van Bonden,
in en om Mayfair, wemelt het ovexdiag
van de mannequins, dde in de voor
name mode-huizen op dikke tapijten
voortwiegelen voor het kritisch oog der
wouwen* toonend Herfst- en Winter
jurken voor den dag en den avond,
mantels en „evenhvg clcaks". Al dit
vertoon heeft uiteraard slechts plaats
voor een kleine schare welgestelde
vrouwen. Maar zoo groot is het aantal
„exclusieve" en anfctere winkels, die om
de clandisie van deze kleine schare din
gen dat deze het niet bij kan sloffen
(indien het onelegante werkwoord in
dit verband mag worden gebruikt).
Mayfair heeft nu minstens vijf mode-
parades van munn'equins per dag. Dat
wordlb te veel. En het instituut van de
georganiseerde „mode show" raakt daar
om bier ook in verval. De modehuizen
vertellen nu in hun rondzendbrieven
dat er den heélten dag voor die clientèle
mannequins beschikbaar zijn om de
nieuwste modellen te laten zien. Ze
vehtelien er bovendien bij dat de dames
gastvrij zuDl'cn worden ontvangen. Er
wordt keurig thee geschonken, die ver
scheidene shiri.r.gsn per hoofld kost. Een
paar buitenissige Russische prinsessen,
die een voornamen modewinkel houden,
arrangeeren zelfs qp gezette tijden
ochtend-shows, waarbij de dames, die
vaa haar belangstelling komen getuigen
ce faveur van een cocktail genieten.
Mogelijke klanten worden onthaald op
droge Martöh's en volgestopt met geurig
gebakken aardappelschijfjes, olijven en
Russische hons d'oeuvres. Bij uitzonde
ring krijgen de damesklanten alleen
voedsel voor het oor, in den vorm van
langoureuze muziek. Maar de meeste
uitmoodigingskaarten hebben in een
hoekje de tooverwoorden „Crooktails" of
.Afternoon Teas" staan.
„DE MEER EN MEER
GEBRUIKELIJKE WEG".
(Van onzen Londenschen
correspondent)
I Het lot van de boekenmarkt in
Engeland is als elders een probleem
waarover druk wordt gepraat en ge
schreven. De stelling is dat er geen
boeken genoeg worden gekocht. De
vraag is: boe komt het? Het antwoord
is geweest dat de lezer niet las omdat
ce boekhandel hem niet voldder.de aan
moedigde. Uitgevers waren geheimzin
nig, boekverkoopers onbekwaam. De
lezer wist niet wat er te koop was.
Indien hü het wel wist kreeg hij meer
last van domme en ongedienstige boek
verkoopers.
Die beschuldiging kan niet meer gel
den. Het aantal Jezersgidsen" dat gra
tis verkrijgbaar wordt gesteld, zoowel
door ondernemende uitgevers als door
minder belanghebbende „Nationale
Boe&ennaden" is legio. Toch worden ook
nu nog niet genoeg boeken veTkocht.
Een uitgever in Londen is nu op een
niet zoo heel oorspronkelijk idee ge
komen. Hij wil boeken, series boeken,
heele bibliotheeken leverenop af
betaling. Het jonge echtpaar, dat een
huishouden opzet, volgend „den meer
en meer gebruikelijken weg" zal nu van
het begin af zijn boekenplanken gevuld
kunnen hébben met boeken uit alle
bronnen, alle mogelijke onderwerpen.
Het idee is niet nieuw. Maar in den
boekhandel is het tot nu toe bijna uit
sluitend toegepast voor series van de
Klassieken, voor woordenboeken en en
cyclopaedic ën.
Indien de verkoop van boeken nu
nog klein blijft, zal men niet meer kun
nen beweren dat uitgevers en boekver
koopers hun zaken met kennen. In het
verleden mogen zij hebben gedwaald,
maar nu doen zü ongetwijfeld hun best
om dè verantwoordelijkheid voor het
boekenlooze huis op de schouders van
den huisbezitter, alleen den huisbezitter,
te schuiven.
HET „POLITIEVERTOON"
TE GOUDA.
zullen de veldwachters
vertrekken?
In verband met het requireeren van
twaalf veldwachters, naar aanleiding
van ae uitbreiding van de staking in het
plateelbedryf te Gouda, waartoe, omdat
er van ordeverstoring geen sprake was,
naar hun meening geen aanleiding be
stond, heeft wethouder Van Staal, na
mens drie wethouders en een groot aan
tal raadsleden telegrafisch den procureur
generaal van het gerechtshof in Den
Haag verzocht, deze veldwachters in
overleg met den burgemeester, terug te
trekken. Aan den commissaris der Ko
ningin in Zuid-Holland .is verzocht, de
inwilliging van dit verzoek te bevorde
ren meldt het Hbld.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
H0BBY-VL0ERWR1JVERS
GROOTE HOUTSTRAAT 15
TELEFOON 15497
REMBRANDT THEATER.
Het 1-jarig bestaan.
Welk een belangrijke plaats het Rem
brandt-Theater in den korten tyd van
zijn bestaan zich reeds veroverd heeft
ia Haarlem is ter gelegenheid van zijn
eenjarig bestaan overduidelijk bewezen.
De stampvolle zaal getuigde van de
groote waardcering voor den jubilaris.
De jubilaris, die belichaamd wordt door
den directeur, den heer Bakker, die door
zijn energie en enthousiasme het Thea
ter in dat eene jaar van zijn bestaan
reeds opgevoerd heeft tot een dusdanige
hoogte. Het volgend jaar gaat nóg beter
worden, daarvan is de directeur over
tuigd,
Behalve de eenjarige jubilaris, is er
nog een andere. namelijk de kapel
meester de heer N. Snoeck. die dezer da
gen den dag herdenkt, dat hij twintig
jaar geleden in het vak kwam. Bloemen
'.-an directie en orkestleden spraken van
hartelijke toegenegenheid en waarciee-
ring, waarmee het aanwezige publiek
van ganscher harte instemde.
Het feestelijk geïllumineerde gebouw
met zijn guirlandes en behangen met de
prachtigste tapijten noodt den voorbij
ganger tot een bezoek. Wanneer daar
dan een film gaat als Oostersche Pas
sie, zal hij dubbel tevreden zijn aan de
uitnoodiging te hebben gehoor gegeven.
De Oostersche praal en pracht, gevoegd
bij de, voor ons Westerlingen, zoo vreem
de, moeilijk te bevatten Oostersche ze
den en gewoonten, oefenen op ons altijd
hun bekoring uit. De heer Bakker heeft
er bü gefantaseerd een ..Proloog" in vier
tafreelen, nl. a. Orientaalsche Nacht. b.
Arabische markt, c. Weder Vereenigd en
d. De Harem. De decors zijn ontworpen
door hem en vervaardigd op eigen ate
liers. De heer Na Snoeck. de andere ju
bilaris verzorgde de muziek, terwijl An
nie Ligthart van de Nederlandsche Ope.
ra, en Oscar Huszar. de Hongaarsche
he'dentenor de hoofdrollen vertolken in
de Proloog. Men waant zich in de Opera.
Het geheel is een genot voor het oog
door de mooie kleurige smaakvolle toi
letten en decors en een genot voor het
oor door de prachtige stemmen der so
listen en liet zeer voldoende koortje.
Dit feestprogramma is bijzonder ge
slaagd.
Dat Rembrandt-Theater steeds in bloei
moge toenemen, is ongetwijfeld de
wensch van velen en met stoere noeste
werkers als de heer Bakker en zijn toe
gewijde staf kan succes niet uitblijven.
CABARET MODERN.
De clown Novel wordt zoo langzamer-
hand een vast „verschijnsel" in Modern,
hetgeen in t geheel niet te betreuren is.
daar hij ui tea-mate onderhoudend is en
tot de zeldzaam voorkomende represen
tanten behoort van een klasse uit het
artistendom dat sedert de Fratellini zeer
in aanzien is gestegen. De moderne
mensch heeft gelukkig zin voor humor,
en hij weet goede clownerie nog wel te
vaardeeren. Een goed clown is meestal
muzikaal. Met Novel is dat vooral het
gevaL Hü springt verbazend handig met
zijn verschillende instrumenten om.
Frangois Verdal is voor ons een nou
veauté" in Modern althans (mogen wij
het verklappen?) zyn andere ik. is dat.
Immers voor 50 pet. is hü clown Novel!
Daarom is hü nieuw voor ons en ook
weer niet nieuw. Deze „wederhelft" dan
ontpopte zich als een goed chansonnier-
conférencier. Zyn levenslied cn de gees
tige fluitcompositie sloegen waarlük wel
in.
Verder is 't programma bü liet oude
gebleven. Renati introduceert zün col
lega's op waardige wyze. Greta v. d.
Werff zingt liaar al eerder besproken
cabaretliedjesJEn danst met haar portoer
als ..The Ker.tuckey's" die wü de vorige
week ook al de noodige lof deden gewor
den.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 cents per regcL
Wraaa.
Unends
die D. B. Hetrcrlbast
rookt om eens Uw pijp 0^
«nopen stoppen met ryrt
tabak. Haar heerlijke peur
en zachte smaak zullen U
roor goed dit merk doen
kiezen.
ECHTE FRIESCHf
HEEREN-BAAI
Melange van rijpe fatattro.
UreJ, w SO <t pm),p~4
20 et. po - lOcl.per lo*»
OOK THANS GEEN S.D.A.P^
WETHOUDERS IN HET
AMSTEKDAMSCHE COLLEGE?
Heden zouden de leiders der Amster-
dainsche raadsfracties büeenkomen ten
einde de vervulling der vacatruro, ont
staan door het bedanken van dr. I. H.
J. Vos als wethouder te bespreken. Ook
de sociaal-democraten zün daartoe uit
genood igd, ten einde hun standpunt
te vernemen over het wederom zitting
nemen in het college van B. en W. met
twee wethouders.
De Tel. verneemt van sociaal-demo
cratische züde, dat men daar zal blij
ven by den eisch van drie zetels, welke
bekrachtigd werd destijds door de meer
derheid van de federatie. En verder is
men van oordeel, dat er politiek gespro
ken. door het bedanken van ör. Vos
geen wijziging is ingetreden. welke
thans het zitting nemen van de S. D.
A. P. in het college zou motiveeren. Twee
zetels heeft de SD.A.P. immens altijd
kunnen krygen.
GEVONDEN DIEREN EN VOOR
WERPEN.
Terug te bekomen bü: C. van Hurik,
Heerenweg 23, zllv. damesarmbandhor
loge; Bur. van Politie, Smedestraat,
bril; H. Seignette, Adr, Pauwloan 21,
Heemstede, glas van autolamp; Hehlen-
brink, Ramplaan 3, gele herdershond;
Ran, Olycanstraat 33, damesportemon-
naie (knip); Schutterop, Laurierstraat
6, idem met inhoud; C. Koerd, Colen-
sostaat 21 rd„ hemden penning; Rol
vers. Houtvaatpad 184. hondenpsnnlng;
B. v. Kampen, Emauslaan 6. rüwielbe-
lastin?merk in étui; P. J. Smid. Graaf
v. W i-dstraat 19, idem. idem: W. C.
Dikkeboom, Oranjeboomstmat 126, rü-
wielbelastingmerk: Philippo, Teylerplein
41. rywielbelastingmerk: Bur. v. Politie,
Smedestraat. huissleutel en sierspeld;
W. Platei. Colensostraat 16. schildersge
reedschap; H. W. v. Aalst, Iepenstraat
32, zakje met geld.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
60 cent» per regel.
kal mee ren en worder»
gesterkt door
WJfynfMt's
^wuwAalt&iten
^^^^B^jeTSc^ijAp^ienRnafjotea.
Haarlemmer Halletjes
KKN ZATERDAGAVONDPRAATJE
Er staat vandaag niets in de
krant wat men voor drie ton
koopen kan hoeveel elke Ne
derlander krygen zou, als Sir
Deterding*s vermogen verdeeld
werd veel candidaten, weinig
geschikten prik met een
speld naar den besten,
"Wannéér éen laittgébreiJde redactie,
soms letterlijk in het zweet van haar
aanschijn, een courant van teen of 12
of meer bladzijden heeft volgeschreven,
dé zetters die hébben gezet, de Snak
kers die hebben gedrukt en de rond-
brecgers <üe hebben bezorgd, om niet te
spreken van de Post, die de .posróexem-
plaren sorteert en rondbrengt, dan kan
het nog gebeuren, dat een veeteisdhende
lezer 's avondte of 's morgens tot zijn
vrienden zegt: „er staat vandaag niets
in de krant". Hij bedoelt dat zoo boos
niet, maar wanneer de redacteuren, de
zetters, dé drukkers enz. enz., daarbij
tegenwoordig waren, dan zouxien zü in
weemoed kim kleeren kunnen scheuren,
aeah op hun hoofd strooien en in diepen
rouw tot zichzelf zeggen: „Hebben wü
dan, gisteren den géheelén dag weer
tevergeefs geleefd?" Er is sléchts één
ding tot hun troost en dat £s de zeker -
held, dat wanneer alle couranten op eten
oogenlbXk een® niet meer verschenen,
(diezelfde courant-en, waarin «Jaar niets
heet te staan) dezelfde ovtensriltische
lezer niets haastiger te dóen zou heb
ben dan vragen, om toch alsjeblieft
weer een dagfolad op te richten, opdat
hü net als vroeger zou kunnen voort
gaan met niets in de krant te vindten.
Ik zeg dot niet om het medelijden op
te wekken, want wij hébben dat inder
daad niet nooddg. Wy wéten, wat wij van
die uiringen te dénken hebben en wan
neer wij die hooren, keeren wij onzen
breedten n*ï toe en gaan glimlachend
verder. Het kan dus wel zijn, dot er
vandaag ook weer gezegd wordt: „Er
staat mets in de Haarlemmer Hal
letjes", maar dat zal mü niét bevetten,
om die te soli:yrren, in de hoop, dat er
dan toch menschen zullen zijn. die er
eencg behagen in zullen scheppen.
Overigens moet fk toegeven, dart. er
déze week geen belangrijke gebeurtenis
sen zijn voorgevallen. In Ohina is er
nog afifeyd' géén beslissing gekomen, de
chates in Rusland wordt voortdurend
chaotischer, en zelfs onze krans is deze
week niet bij elkaar geweest. De belang
rijkste gebeurtenis van de wede is zonder
twijfel geweest, dat een klein schilderijtje
van een ouden HollandSdhen Meester
voor die som van f 290.000 aan een
Nederlandschen liefhebber is verkocht.
Gelijk de bouwgrond in de Kalverstraat
te Amsterdam peT M2. meer kost dan
het jaariijksch inkomen is ven menig
gezin, zoo kan ook de vierkante centi
meter van het schilderij „-De Brief" van
Gerard' TeTborch waarschijnlijk een niet
al te groot. Weeshuisje voor eenige jaren
voeden. By mij thuis is ter sprake ge
weest, wat voor een dergelijke som
wel zou kunnen worden gekochtIn de
eerste plaats een huis vol winterjassen,
een ander huis vol wintermantels, ar
tikelen die op dit oogenblik wat wij ple
gen te noemen „in het centrum van
onze belangstelling" staan. Dat ons
huis van binnen en van buiten voor dat
bedrag zou kunnen wordten geschilderd
met een verf. waarvan het "hoofdbe
standdeel uit rein goud zou kunnen- be
staan, spreekt vanzelf, en dat wü al
enze arme bloedverwanten bij wüze
van herfstgroet f 1000 per postgiro zou
den kunnen overmaken, kan men op
mijn verzekering veilig aannemen. Niet
dat ik het doen zal, want bij ervaring
weet ik, dat dergelijke geschenken de
menschen gewoonlijk verder van. huis
brengen en weinig dtenien. De geMtoucht
rru bekruipt mii éven-min by de ge
dachte. wat ik voor dré Kleine 3 ton
wel al zou kunnen uitvoeren. De heer
Deterding heeft er trouwens geen oogen
blik aah gedacht, om mij die som te
vereeren en ik zou inderdaad ook niet
weten, waarom hij zooiets sou doen
omdat ik hem nooit van nrijn 3even ont
moet heb en zélfs niet naast hem heb
geseten op de Twentsche Bank, waar hü
zijn eerste, nu eens niet wankele, maar
stevige schreden zette op het pad van
handel en nijverheid. Ik heb hooren
vragen, welk verbazend groot fortuin
iemand wel moet bezitten, om zonder
eenig bezwaar, aoo maar op een goeden
morgen tot den Directeur van het
Mauri tsihuis te kunnen zéggen: ^Je
krijgt bij gelegenheid een mooie schil
de rij voor het MauritshiUis van mü
present", roet de zekerheid o&tuorifjk,
dat het eenige tonnen kosten zak Ai-
licht komt een hebzuchtig mensch ertoe
cm te zeggen: .Jk wou, dat ik daar mijn
portie maar van had", namelijk van
dat groote fortuin. Welnu, laat ons op
Zaterdagavond, nu wy tooh niets te doen
hebben, eens een klein deelscmmetje op
zetten en aannemen, dat het fortuin
van- dten hoer DetenSing f 10.000,000 is.
Zonder twijfel een aardig kapitaaltje en
ik wil wel erkennen, dat ik het tot
dusver nog niet bü elkaar, gezameld
héb. Tien milïioen dus en is er iemand,
die het niet genoeg vindt en denkt, dat
het meer zou zün, laat ons dan zeggen
12 millioen, en is dat nog niet genoog.
15 millioen, en mochten er menschen
wezen, die denken, dat het nog hcoger
moet zijn. welnu laat ons dan den
kloeken sprong wagen en aannemen, dat
het wel 20 millioen zal zyn. Misschien
zyn er menschen. die zelfs tot 25 mil
lioen zouden durven gaan. maar ik mag
bescheider.hjk even opmerken, dat be
zitters van groote fortuinen er gewoon
lijk ook by zijn. wanneer er ergens ir.
de wereld groote klappen vallen en dat.
dus den heer Deterding zyn aandeel
van regenspced by gelegenheid ook wel
niet zal ontgaan. Derhalve eenmaal,
andermaal en derde maal: wij zullen
het vermogen van Sir Henry Deterding
op 20 millioen vaststellen.
Nu gaan wü aan het deelen, begrijp
my goed, niet in werkelükheid. maar in
onze verbeelding, en dat deelsommetje
is buitengewoon eenvoudig. Nederland
heeft 8 millioen ingezetenen, zoodat ge
steld dat de heer Deterding zün geheele
bezit aan ons afstond, gesteld ook. dat
de fiscus, die graai, die haai, die snaai,
er in ongewone edelmoedigheid geen
cent van in 'sRyks kas zou willen sleu
ren, iedere Nederlander, jong en oud.
een ry'ksdaalder zou krijgen. Onze fami
lie derhalve, Fldelio en zün echtgenoote
f5,en Van Stuiteren en zyn gezin (6
personen sterk) f 15.en de rest van
de kr&nsleden hetzelfde minimum of
iets meer. Nu moet ik eerlijk zeggen, dat
ik voor een dergelijke portie toch liever
den heer Deterding in het bezit van zün
vermogen laat en hem daarmede in
staat stel by gelegenheid nóg eens
een kostelijk geschenk aan het Neder
landsche volk te doen toekomen. Want
als het fortuin eenmaal versnipperd was.
zou niemand meer geneigd of in staat
zijn aan een zoo royale daad zelfs maar
te denken, -
Dit is dus het eene nieuwtje van de
week, ,JDe Brief" van Gerard Terborch.
Het tweede nieuwtje is. dat Wethouder
Bruch Gedeputeerde Bruch is geworden,
dat hij dus de geldmiddelen, die hü
vroeger hielp verteren, voortaan zal hel
pen contröleeren cn dat in de derde
plaats een nieuwe Wethouder voor de
gemeente Haarlem noodig is. Ik noem
het een gelukkig verschünsel, dat wü
blykbaar aan adspiranten of sollicitan
ten nog geen gebrek hebben. Ben ik
goed ingelicht, dan is dj Raad zelfs in
de keus verbü'sterd en zyn er zooveel
personen, die zich voor het ambt ge
schikt achten, dat een goedig man als
ik. liefst zou adviseeren om het aantal
Wethouders met- vüf of zes uit te brei
den, zoodat zy. die het meest in aan
merking komen, niet behoeven te wor
den teleurgesteld. Ik begrüp namelyk
heel goed, dat de post van Wethouder
een begeerde zetel is. Ket is ook maar
geen kleinigheid, des Woensdags om de
3 weken met een klein aantal uitverko
renen om een afzonderlüke groene tafel
te zitten en tusschen die 14-daagsche
perioden door de gemeente te helpen
regeeren. dat wil zeggen u en mü en een
ander, zonder dat wü er over ons mo
gen beklagen, wanneer "net niet naar
onzen zin gaat. Het is waar, zoo om de
14 dagen hebben de Wethouders wel
eens critiek van den Raad te doorstaan,
maar ook dat gewent en het heeft mij
toegeschenen, dat deze heeren langza
merhand een zekere handigheid kry
gen, om de stooten af te weren, precies
als schermers, die juist op het laatste
moment achteruit of opzij weten te
stappen. Inderdaad, nu ik aldus het
prettig bestaan van een Wethouder be
schrijf. in tegenstelling van ons ingeze
tenen, van wie waarschijnlijk veronder
steld wordt, dat wü de Wet niet houden,
hoemeer ik daarover schrüf, lijkt het
my toe, dat het ambt ook voor my bui
tengewoon geschikt zou zün. Een na
tuurlijke opgewektheid, een zekere be
reidheid om althans niet minder hard
te werken dan een ander, een zekere
geschiktheid om met diverse personen
om te gaan en hun naar gelang van dc
zaak. waarover het loopt, een recht-
streeksch, een indirect cf heelemaal
geen antwoord te geven, mogen tot aan
beveling van mijn Candida tuur strek
ken. Misschien is dat woerd „candida-
terar" wat sterk, omdat ik op dit
oogenblik nog niet eens Raadslid ben,
maar wü weten allen, dat de uitzonde
ring den regel bevestigt en waarom zou
men dan by uitzondering eens niet een
gewoon burger tot Wethouder benoe
men, ter bevestiging van den regel, dat
het een Raadslid wezen moet? Iedereen,
die van sleur afkeerig is. zal hiervoor
ongetwijfeld wat voelen en ik haast mü
dus, om mede te deelen, dat ik Maandag
as tusschen 11 en 12 aan het Bureau
van Haarlem's Dagblad voor deze aan
gelegenheid te spreken ben (s.v.p. voor
zichtig zyn by het binnenkomen, om
het hoofd niet aan een uitstekenden
balk te stooten).
Wat myn beginsel aangaat, ik maak
geen onderscheid tusschen den een en
den ander. Het is mün innigste wensch.
alle ingezetenen van Haarlem gelukkig
ie maken, niet aooals Hendrik IV van
Frankrijk met een hoen in den pot.
maai- dan toch met zoo laag mogelijke
belasting en met een vlug antwoord,
zoo vlug mogelijk wel te verstaan, op
billijke verzoeken. Ik zal iederen dag op
het Stadhuis aanwezig zyn, uitgezon
derd de vacantleanaand Augustus. On
der deze omstandigheden verwacht ik.
dat myn candidatuur succes zal kunnen
hebben en bovendien den Raad uit een
groote moeilijkheid zal helpen. Want
wie van al deze bekwame mannen, die
zich bereid verklaard hebben, moet hy
kiezen? Welnu, mün bereidwilligheid
maakt een einde aan de pünlijke onze
kerheid. zoodat ik met gepaste beschei
denheid zeggen mag: ..kies hen geen van
allen, maar kies Fidelio".
Dit moeilijke kiesvraagstuk brengt mü
vanzelf op de moeilijkheid, waarin het
Gemeentebestuur van Velsen deze \x?ek
is komen te vorkeeren. Daar hebben
zich namelijk 221 sollicitanten aange
meld als Directeur van de Arbeidsbeurs
te Velsen cn 551 voor klerk-oontnefieur
van denzeifden nieuwen dienst, teza
men 772. waaruit 2 geschikte personen
zullen moeten worden gekozen. Wanneer
er leden van den Raad mochten zijn, die
met angst opzien tegen dezen torenhoo-
gen stapel van liefhebbers, dan kan Ik
hun misschien een kleinen troost geven.
Vooral by sollicitaties naar dergelijke
betrekkingen is het meermalen gebleken.
d3t alle hout geen timmerhout is. Waar-
schijnlük zijn er personen, die veilig
heidshalve zoowel naar het ambt van
Directeur als naar dat van Klerk-con
troleur iicbben gesolliciteerd, zoodot
hierin reeds een kleine opruiming gele
gen is. Dan zijn er ook nog eenige leden
van den Raad onder de aspiranten,
waardoor voor hen althans dc keus ge
makkelijker worden zal: zü kiezen zich
zelf. En dan is het een geluk dat er geen
koren bestaat zonder kaf; ben ik niet
zelf eens geroepen geweest tot liet be-
oordeelen van de 770 sollicitanten naar
een betrekking? Met mannenmoed stort
ten mijn m«i-;bestuurders en lk zich op
den stapel, die voor ons log en hadden
in den tüd van een uur gezamenlijk 500
liefhebbers uitgezocht, die zeker niet-
in aanmerking kwamen. Dc cisoh was:
„niet boven de 30 Jaar" en er waren er
300 respectievelijk boven de 40 en 50.
Ofschoon zij edelmoediglljk van aile
aanspraken op pensioen afzagen, werden
zU gezamenlyk in de snippermond der
vergetelheid gedeponeerd. Een andere
eisch was, dat zü drie moderne talen
moesten kennen. Ik weet niet precies
meer. hoeveel er waren, die zich tevre
den stelden met Fransch of Duitsch of
Engelsch. aithans van oordeel waren,
dat wü er ons mede tevreden moesten
stellen Maar ook zü verdwenen in den
gapenden afgrond. Toen wij dus iets
meer dan 250 overhielden, volgde de
tweede zifting; hierbü bezweken de
slechte stellers, de slechte schrijvers, ie
sollicitanten, die te veel andere betrek
kingen hadden vervuld, de tactloozen,
die ons te nederig en de andere tactloo
zen, die ons te aanmatigend schreven.
Daarna bleven er 50 over; van hen ver
dwenen er 25, van wie wü te veel of niet
genoeg af wisten, rest 25. Uit dezen werd
©en zestal opgemaakt en uit dat zestal
werd tenslotte de uitverkorene benoemd.
Laat tk u dit ert>ü zeggen, dat. wan
neer wü hem op dit oogenblik konden
loozen, dat zeker zou geschieden. Uit
een aantal»van 779 sollicitanten hebben
wü derhalve nul geschikt gevonden. Dit
tragische resultaat wensch lk den Yel-
senschen Gemeenteraad niet toe. Ik
hoop, dat er maar één geschikte solli
citant te vinden zal zijn. maar toch v-m
Dc mQ bij sollicitaties van dezen aard
dikwijls niet onttrekken aan de gedach
te. dat bet wellicht de veOigste manier
zou zjjn. om wanneer 25 schijnbaar ge
schikter. zijn overgebleven.vasibc raden de
oogen dicht te doen, de namen op pa
piertjes te schrijven en er op gooi geluk
af met een speld naar te prikken. De
gelukkige, die geprikt werd. zou dan da
ajs. functionaris moeten zün.
FIDELIO.