LETTEREN EN KUNST.
WEEK
NENYTO
LOTERIJ
Nog slechts enkele dagen
ftanoYf
FEUILLETON.
HetMysterie van Heath Hover
HAARLEM'S DAGBLAD MAANDAG 22 OCT. 1928
HET TOONEEL
DRIE PROCESSEN VAN
MARY DUGAN.
Y Het „groote Tooneel" heeft al te lang
vergeefs op Fientje de la Mar gewacht!
Men wist van haar zeer groot talent cn
algemeen werd In de tooneelwereld ge
zegd, dat zij tot de „uitverkorenen" zou
blyken te behooren. wanneer zij een
anaal de planken, die de wereld verbeel
den, betrad. Allen, die haar Zaterdag
Mary Dugan hebben mogen zien spelen,
zullen daarvan nu ook wel overtuigd
zijn! En zeker zij, die dit proces ook bij
de andore gezelschappen hebben ge
volgd en Mary in drie verschillende ge
daanten hebben aanschouwd. Want de
Mary Dugan van Fientje de la Mar
overtrof verre die van Nel Stants en
zelfs ook die van MagdaJanssens.Inde
voorstelling van Het Hofstad Tooneel
werd de verdachte plots de hoofdper
soon, voor haar was al de aandacht, zy
beheerechte door haar prachtig spel de
opvoering geheel.
Reeds dadelijk in het eerste bedrijf
was haar stille spel veel suggestiever dan
van de twee andere Mary Dugan's. Haar
medeleven was veel intenser hoe
mooi was bijvoorbeeld dat nerveuze
handenspel! en de eerste ontmoeting
met haar broer aan welk tooneel ik
van de andere opvoeringen nauwelijks
een herinnering heb bewaard werd
nu een moment door die ontroerende,
door alles heen dringende cri de coeur
van Fientje de la Mar. En hoe wist deze
actrice door haar innig en mooi geva
rieerd spel het kruisverhoor op te voe
ren tot hèt hoogtepunt niet alleen van
deze. maar van al de drie opvoeringen,
welke wfj van dit proces hebben bijge
woond.
Voor allen, die Fientje de la Mar
nooit te voren in een dramatische roï
mochten zien. zal dit spel zeker een
openbaring zfjn geweest, Hoe weet deze
actrice als alle grootcn sterke ef
fecten te bereiken met haar pauzes, hoe
ontroert die stem, wanneer z{j nauwe
lijks in staat tot spreken haar ant
woorden als uit haar keel wringt. En hoe
volmaakt was ook mimisch dat spel!
Een tooneelspeelster bij de gratie van
een aangeboren buitengewoon talent,
van bijna genialen aanleg, een actrice
van het zuiverste ras, dat is mijn indruk
van Fientje de la Mar's eerste optreden
in een dramatische rol te Haarlem! Ik
ben zeer verlangend haar in een be
langrijke, groote rol van meer beteeke-
nls te zien. een voorrecht, dat wij spoe
dig in ..Het Graf van een Onbekenden
Soldaat" van Ruynal zullen hebben.
Of deze. Mary Dugan. die door haar
diep doorvoeld spel zoo sterk de
aandacht voor zich opvroeg, ook In de
opvoering van het Vereenigd Tooneel
had gepast? Ik vermoed van niet! Want
Verkade was het ln zijn regie er blijk
baar om te doen een sfeer van geladen
spanning in de zaal te brengen en dat Is
het kan moeilijk worden ontkend
hem ook het meest gelukt. De opvoering
van het Vereenigd Tooneel lijkt mij als
geheel het best geslaagd. Ik schreef het
reeds in mijn korte bespreking van de
opvoering van „Het Proces Mary Du
gan" door het Nieuw Nederlandsch Too
neel, dat Verkade, dank zij het zeer
vlugge tempo het best er in geslaagd is
de spanning het meest op te voeren.
Vragen en wedervragen flitsten door de
zaal, het werd een vuurwerk, een duel,
een strijd om het leven van de verdach
te tur-srhen den officier van justitie,
den koel-berekenenden. zich steeds in
bedwang houdenden man van het Intel-
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 cent» per regel.
laatste
HOOFDTREKKING
DER
ONHERROEPELIJK
31 OCTOBER A.S.
LOTEN ALOM
VERKRIJGBAAR
lect en den jeugdigen, hartstochtelijken,
onbeheerschten verdediger, die tevens
de broeder van de beklaagde is. De ver
dachte Nel Stants werd bijpersoon
en moést dit in deze opvatting ook m:n
of meer zijn. Het ging immers voorna
melijk tusschen de twee mannen! Een
uitspelen van de rol van Mary Dugan.
zooals Fientje de la Mar tot onze
groote vreugde deed. zou het tempo
cn daarmee de spanning verbroken heb
ben. Want het was opmerkelijk, dat èn
bij het Nieuw Nederlandsch Tooneel èn
bij het Hofstad Tooneel herhaaldelijk
een sfeer van matheid in de rechtszaal
was, als Mary Dugan niet actief kon op
treden. Het proces interesseerde veel
minder, en het melo-dramatische kwam
vooral bij Het Nieuw Nederlandsch
Toor.eel veel sterker naar voren.
Toch was Anton Roemer de mensche-
lfjkste officier van justitie. Hij speelde
minder zichtbaar „komedie" dan Paul
Hul en Johan Gobau. Maar ook deze
officier van justitie van Roemer zou in
de voorstelling van Verkade niet heb
ben gepast. Paul Huf en Roemer gaven
sterk afwijkende, doch beiden evenzeer
te waardeer en creaties van Galwey, den
officier van justitie. Johan Gobau kon
mij in deze rol veel minder voldoen. Hij
speelde deze rol te antipathiek, was al
te barsch en deed meer aan een snau-
wenden Schneldiger Duitschen garde
luitenant dan aan een Amerlkaanschen
officier van justitie denken.
Van de drie verdedigers zou ik den
eerepalm dadelijk aan Frits van Dijk
geven. Heel dat schijnbaar onbeheersch-
to in deze jongen man werd juist be-
heerscht door de liefde voor zijn zuster
en door zijn jeugd. Geen moment was
de spanning er bü hem uit, angst en
verlichting wisselden elkaar telkens bij
hem af, er was geen oogenblik van
geestelijke verslapping. Bij Jan van
wel. Van Ees had nu eens momenten
van tè sterke expansie, waarbij hij zich
artistiek niet voldoende in bedwang had
wat zich o.m. uitte in rauw en over
dreven schreeuwen dan weer van in
zinking. Maar er waren ook momenten,
waarin hij boeide door zijn spel, vooral
in het kruisverhoor van Mary, waarin
zijn actie zich volkomen aanpaste bij die
van Fientje de la Mar. De verdediger
van Elias van Praag vond ik het minst
overtuigend. Hij miste de charme van
de jeugd!
Drie wel zeer verschillende rechters
hebben wij ook gezien, Henri Eerens
koel, voornaam, uiterlijk onbewogen,
min of meer ..machine", Saalborn waar
dig. aartsv: f erlijk, gemoedelijker en
meer mensch, Willem Huysmans het
minst decoratief, te weinig een de
rechtszaal beheerschende persoonlijkheid
en daarom van de drie het zwakste.
Van de drie mevrouwen Rice zou ik
in verband met het stuk als jurylid het
hoogst aantal punten geven aan Minny
ten Hoven. Zij speelde het meest kome
die, was het minst overtuigend in haar
smart, het meest intrigante en men
kon het van haar het best aannemen,
dat zij een minnaar had gehad. Louise
Kooiman zou ik uitstekend hebben ge
noemd, als mevrouw Rice een waarlijk
onschuldige vrouw ware geweest 1 Haar
spel miste het nooclige relief, was te veel
ln één toon, wat mijns Inziens vooral tn
III een te kort beteekende. Sophie de
Vries stond als de derde mevrouw Rlcc
ongeveer er tusschen ln.
Onze oud-stadgenoot Rob Geraerds
trachtte als advocaat Weit in zijn spel
het meest te laten uitkomen, dat hij in
dit proces ook r.og een andere rol dan
die van een gewoon verdediger speelde.
Nu en dan was dit wat al te opzettelijk
en ging het spel zelfs even lichtelijk in
de richting van den marqué. De heer
Eringard zocht het in een heel ander
uiterste en bleef de correcte, onbewogen
man tot in de hachelijkste momenten
toe. Hij koos als speler de gemakkelijk
ste partij, maar geheel juist leek het mij
toch niet, Touraiaire, de meest gerouti
neerde, was wel wat heel gemoedelijk
voor een man en minnaar npg wel
die zooiets op zijn geweten had.
Juliette Roos won het van de drie ka
meniers. Zij was de eenige, van wie men
gelooven kon, dat zü Frangaise was, en
haar spel was geestig en zeer knap ty
peerend. Antoinette Sohns maakte er
een malloot van en Marie Faassen stond
tusschen deze twee opvattingen in.
De getuigende variété-juffertjes wa
ren bij Het Hofstad Tooneel al heel
zwak bezet. Bij het Nieuw Nederlandsch
Tooneel viel het ons moeilijk te geloo
ven, dat deze dames met milliardairs
verkeerden, by liet Vereenigd Tooneel
kek ons dit althans bij Willy Haak
waarschijnlijker, al zocht Sara Hey-
blom het effect wel heel sterk in de
charge.
Van de drie dokters krijgt de heer
Fiolet van het Nieuw Nederlandsch
Tooneel van my den prijs. La Chapelle
vond ik wat te mat en te kleurloos, wat
mij echter liever was dan de „half-gare"
dien Jan van der Linden van dezen arts
maakte.
Voor Johan Kaart werd d'e korte
episode van het oude mannetje een zeer
persoonlijk succes. By het Hofstad Too
neel liet men dit scènetje geheel weg en
by het Nieuw Nederlandsch Tooneel
speelde Rien van Noppen het meer in
het komische, zonder ook maar in de
schaduw van Kaart te kunnen staan.
In deze vergeiykende kritiek mogen
wy niet vergeten de kleine rol van
Paulina Agguerro, de ter dood veroor
deelde Italiaansche, die door Dora Wal-
lant bU het Vereenigd Tooneel zeer tref
fend, door Mien LandheerFels by het
Hofstad Tooneel nog mooier werd ge
speeld.
Het décor van het Nieuw Neder
landsch Tooneel was het meest stem
mingsvol, maar de algemeene groepee-
ring vond ik van Verkade veel beter.
Het was van Verkade zeer goed gezien,
de „gevangeniskooi" op den achter
grond in stede van links te plaat
sen, waardoor de binnenkomst en de
sortie van Pauline Aguerro en Mary
Dugan meer momenten werden en de
..publiek bank" ook niet werd gemas
kerd. Ik heb van ht^ „publiek" by het
Nieuw Ned. Tooneel en het Hofstad
Tooneel niets bemerkt, terwijl ik toch
vrijwel in het midden van de zaal zat.
Het moge de drie Mary Dugan's ver
der goed gaan, als ik ze nu maar nooit
meer behoef te zien. Ik neem hierbij
afscheid van hen zonder smart, na
„ambtshalve" nog te hebben meege
deeld, dat ook Zaterdag de belangstel
ling voor dit proces zeer groot was en
het publiek aan het eind de drie hoofd
personen harteiyk toejuichte.
Ten slotte een woord van hulde aan
Cor van der Lugt Melsert, die Nap en
Fientje de la Mar de plaats bood, wel
ke deze ras-artisten vader en doch
ter krachtens hun groot talent toe
komt.
J. B. SCHUIL.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Ct». per regel.
Stofzuigerhuis MAERTENS
BARTELJOR1SSTRAAT 16
TELEF. No. 10756 5
Apen Klop-Veeg-Stofzuigers f 175.
Haarlem Zylweg 57
Groote sorteering instrumenten
N. V. Meubeltransport Mij.
v/h VAN HULST
Den Haag Haarlem
A!ex»Dderpleiol-25 M»«rlei> v. Heemikerk-
«Iraat 25a.
Tel. 13052 Tel. 15166
Verhuizingen
per auto- en voigtapissifcre* worden geheel
met eigej personeel uitgevoerd.
DE V. D. J. O.
JUBILEERT.
NAAST POLITIEK OOK
OPVOEDINGSCENTRUM.
De receptie.
20 en 21 October herdacht de Vrij
zinnig Democratische Jongeren Organi
satie haar vyfjarig bestaan. De viering
van dit lustrum had plaats te Haarlem
de bakermat der organisatie en begon
Zaterdagmiddag met een receptie -in
Hotel Lion d'Or. Daar was vertegen
woordigd het bestuur der afdeelin;
Haarlem van den Vryzinnig Democra
tischen Bond door de hceren H. Heid-
stra. H. van Leeuwen en J. Over Azn.
Omdat de voorzitter, de heer A. H,
GUnther Jr. door familieomstandighe
den niet aanwezig kon zyn leidde de
heer S. H. Philips lid van het Hoofd
bestuur de bijeenkomst. In 't bijzondc
gold zyn welkom de Tweede Kamerleden
mevr. van Itallievan Embden en me
vrouw Mr. B. BakkerNort. De laatste
kwam als vertegenwoordigster der
Tweede Kamerfractie.
In zyn felicitatie aan de afdeeling
Haarlem, die ook jubileert, memoreerde
de voorzitter, dat deze den stoot gaf tot
oprichting van de nationale organisatie,
achter de afdeeling stond echter haar
oprichter. Mr. L. G. van Dam. Deze toch
was het, die als juridisch candidaat stel
ling nam tegen verouderde ideeën en
fascisme onder de jongeren en hen na
tionaal tot elkaar bracht. Later bleef
het nauwe contact tusschen de organi
satie en Mr. Van Dam bestaan. Als
spreker op vergaderingen elr promotor
van nieuwe afdeelingen ondervindt het
bestuur van hem nog zeer veel steun.
Spr. ging na den groei der organisatie,
die behalve de oudste afdeelingen te
Haarlem en Zwolle nu ook vertakkingen
heeft te Sneek, Leeuwarden, Assen,
Olst.
Thans dankte de voorzitter Mr. Van
Dam voor zyn belangstelling als voor
zitter der Federatie van Jeugdwerkbe-
sturen te Haarlem, en verwelkomde Mr.
Wagemaker, eere-lid der afdeeling
Haarlem, oud-lid van het Hoofdbestuur.
Hy dankte den Ned. Bond van Absti
nent Studeerenden, voor het gezonden
bloemstuk, het Hoofdbestuur van den
V. D. B., de schoolvereeniging „Die
Raeckse" en verschillende particulieren
voor de gezonden telegrammen.
De voorzitter der Haarlemsdhe af
deeling, de heer M. J. v. d. P1 a s, sloot
zich aan by de welkomst- en dank
woorden van den heer Philips, vooral
aan den heer Van Dam.
De afdeeling tiet thans 60 a 70 leden
en hoopt binnenkort de 1C0 te bereiken
door hard werken. In zyn danik begreep
spr. de Federatie van Jeugdwerkbesturen
en de afd Haarlem van den V. D. B.
Mevrouw Mr. B. B a k k e rN o r t
hield daarna een toespraak, waarin zij
haar verheugenis uitsprak over den bloei
van de aan den V. D Bond verwante
vereenlging. Het stemt haar blij het
idealisme van de jongen te zien in
den moeilijken stryd om het verwerven
van een plaats voor allen in deze maat-
schappy. Zy toonde aan. dat de V.D.B.
de jongeren noodig heeft.
De heer H. van Leeuwen sprak
by ontstentenis van den heer A. G.
Bols namens de afd. Haarlem van den
V. D. B. woorden van gelukwensch, hij
noemde de vereeniging een prachtige
leerschool voor de ontwikkeling van het
V. D.-beginsel.
Mr. P. J. Oud afgevaardigde van het
Hoofdbestuur van den Vrijz. Dem. Bond
herinnerde er aan met hoeveel vreugde
het Hoofdbestuur van den V. D. B. de
oprichting van de V. D. J. O. begroette,
hoe graag zy het heeft, dat frisch bloed
in den Vryzinnig Democratischen Bond
kemt. Al is de taak van V. D. B.
V. D. J. O. verschillend, beide werken
och aan verbreiding der V. D.-beginse
len.
Zoo het in dezen tijd voor de jeugd
moeilijker schynt te zijn voor demo
cratie te voelen dan vroeger, is er toch
nog de V. D. J. O. om te wijzen op het
beginsel: „de strijd voor het recht"; die
vooral ook op internationaal terrein ge
streden moet worden. Het is een geluk
kig verschijnsel, dat ook de groote vre
desbeweging onder de jongeren snel om
zich heen grij-.pt. Plet H.B. is d,e V.D.J.O.
dankbaar voor de verspreiding zijner be
ginselen onder de jeugd.
Prof. dr. D. van Embden sprak
namens de Eerste Kamerfractie zijn be
langstelling uit In het streven der V. D.
J. O., en roemde den vrijzinnigen geest
van het losse verband tusschen jeugd
organisatie en staatspartij. Vooral, gelijk
de heer Oud zei. het dienen van de ge
dachte „Reelat boven Macht" noemde
spr. urgent ln deze na-oorlogsche jaren
en een taak voor de V. D. J. O.
M r. L. G. v a n D a m wenschte geluk
namens de Federatie van Jeugdwerkbe
sturen te Haarlem. De Federatie be
schouwt de V. D. J. O. als de stichtster
van het federatief verband.
Niet het'werk van personen, maar het
idealisme moet de V. D. J. O. groot ma
ken, dat zijwerd wat zij is danken wij
tenslotte de groep van trouwe leden,
dat de organisatie zooveel vat heeft op
de Jongerenschrijft spr, hiér aan toe,
dat'zij niét alleen is een politiek ontwik
kelingscentrum, maar een opvoedings
centrum het „derde milieu" in de opvoe
ding. Het belang hiervan ls, dat zij bij
draagt tot karaktervorming.
De groep van jongeren in den Vrij
heidsbond was vertegenwoordigd door
den heer A. J. Tom, voorzitter van de
Vereenlging van Jonge Liberalen
Haarlem, die verklaarde, dat zijn groep,
die op hetzelfde vry zinnige staatkundi;
standpunt staat als de V. D. J. O., on
danks verschillen gaarne bereid is tot
eerlijke samenwerking.
De receptie werd o.a. nog bezocht door
Mr. Dr. A. M. Joekes, lid der Tweed-
Kamer. De heer en mevrouw Th. M.
Ketelaar. Mr. M. Slingenberg en de heer
D Kooiman hadden bericht van verhin
dering gezonden.
Na de receptie vereenigden allen zich
aan een gezelligen maaltyd.
De Feestavond.
Des avonds had in den schouwburg aan
den Jansweg een feestavond plaats,
waarvoor een zeer bevredigende belang
stelling bestond; beneden althans was
de zaal flink bezet met vele jongeren, al
len in feeststemming en met een bloem
getooid.
Aanwezig waren o.m. eenige leden
van het bestuur van de afdeeling Haar
lem van den Vrijz. Dem. Bond en van
het Hoofdbestuur der Jongeren Organi
satie en de Inspecteur van het Han-
delsonderwys, Dr. Elzinga.
Namens het Hoofdbestuur der Vrijz.
Dem. Jongeren-organisatie opende de
heer Van Zuiden, uit Zwolle den avond
en wensohte de jubileerende afdeeling
geluk, daarbij dankbaar den pioniers
arbeid der oprichters gedenkende.
Daarna was het woord aan den heer
M. J. van der Plas, voorzitter der afdee
ling Haarlem, die een korte rede van
propagandistische strekking hield en
het een en ander mededeelde over de
werkwyze der organisatie, de studie
kringen, enz.
Vervolgens hield Prof. Mr. F. G. Schel -
tema, hoogleeraar in het Staats- en Ad
ministratief Recht te Amsterdam. ee:i
rede over het onderwerp: ..De enke
ling in de gemeenschap".
Spr. begon met er de aandacht op
te vestigen dat de band die den enke
ling aan de gemeenschap bhadt steeds
sterker wordt Deze tendenz komt vooral
uit in de sociale wetgeving, die zien
voortdurend weer bezig houdt met het
regelen der verhouding tusschen werk-
jeveer en werknemer. De spheer van de
vrye persoonlykheid wordt door een en
ander noodwendig beperkt.
De Vryzinnig-Democraten zullen de
sociaal-economische ontwikkeling toe
juichen ondanks, niet omdat, zij
de vrye persoonlykheid beperkt, ook al
geeft deze beperking altyd een onaange-
namen bysmaak.
Hoe verhoudt zich de mentoh in z'yn
persooniyk leven tegenover de gemeen
schap en hoe moet de gemeenschap zich
gedragen tegenover de innerlyke over
tuiging van den enkelen mensch?
Ons waarachtig leven ligt bulten de
maatschappy en in dat leven heeft elk
een wel eens een conflict op te lossen.
Voor de oplossing van zulk een conflict
bestaan voor den enkeling geen objec
tieve regelen, als waaraan bij voorbeeld
een rechter goed en kwaad toetst.
Geen macht ter wereld kan den
mensch ontheffen van de verantwoor-
deiykheid voor de keuze die hy doet by
oplossing van het conflict.
In zaken van geweten en overtuiging
is de enkele mensch souvereln en is -hy
slechts aan regelen gebonden als hij die
erkent als juist en waar. Zoo staat in
laatste instantie de mensch die worstelt
eenzaam.
Staat en gemeenschap hebben dus
voor den enkelen mensch slechts secun
daire beteekenis.
Nu zal de gemeenschap vaak den
enkeling beletten om naai- zyn overtui
ging te leven en hiermede is het tra
gisch conflict tusschen enkeling en ge
meenschap geboren, waarvoor gods
dienstmartelaars, dienstweigeraars, her
vormers, worden gesteld.
Zulk een conflict is eigenlijk onoplos
baar, maar als oplossing wordt meestal
beschouwd dat de wil der gemeenschap
aan den enkeling wordt opgelegd Li
het overgroot aantal der gevallen staakt
de enkeling dan zyn verzet en spr. wil
allerminst een verwijt richten tot den-
gene die in zoo'n geval wijkt: tal van
omstandigheden vormen daarvoor een
verontschuldiging.
Sprekende over dienstweigering heeft
Prof. Anema in de Eerste Kamer gezegd
dat de eerste indruk is, wanneer men
denkt over het dienstweigeringsvraag-
stuk, dat de overheid moet wijken voor
de hooge concientiebezwaren der be
trokkenen. Maar dit is slechts de eer
ste impuls. Bij nader inzien begrijpt
men dat de overheid niet voor den en
keling kan wyken, want ook zij heeft
haar consciëntie en haar door God opge
legde taak.
Inderdaad: wanneer de overheid al
tijd voor den enkeling uit den weg zou
:gaan, zou dit ontwrichting der maat
schappy tengevolge hebben.
Mag gehoopt worden, vroeg spreker,
dat op den duur de overtuiging van den
enkeling zal worden erkend? Het gaat
eenigszlns in die richting, maar het
ideaal zal toch nooit bereikt worden,
want dikwijls bleek het inzicht van den
enkeling onredelyk. Het zal daarom
goed zijn dat ook in de toekomst de ge
meenschap niet dadelijk voor elke hei
lige overtuiging wijkt. De vrijzinnig-de
mocraten kunnen dit wijken ook niet in
alle gevallen van de overheid wenschen
maar wél als zy het met inachtneming
van haar wezen en taak kan doen.
Dikwijls staan enkelingen al vroegtij
dig op de hoogte, die de gemeenschap
eerst veel later bereikt. Ten koste van
veel leed dier enkele menschen wordt
dan tenslotte hun ideaal bereikt en zoo
is dan vaak het huidige leed van de
enkelen de voorbode van het geluk van
de velen.
De belangwekkende rede van Prof.
Schel tema werd met luid applaus be
loond. De heer van der Plas sprak een
woord van dank.
Verder was de avond aan de vroolyk-
heid gewyd.
Dames- en heeren-dilettanten gaven
een voor niet-beroepsartisten uiterst ver
dienstelijke opvoering van het blyspel'
„Een groote nul". De lach was niet van
de luoht. Het blyspel vormde een goede
voorbereiding voor het bal onder lei
ding van de heeren Martin dat volgde
en dat nog door eenige voordrachten en
cabaretliedjes werd afgewisseld.
Zij nog vermeld dat namens het be
stuur bloemen werden overhandigd aan
mej. Netty van Vloedorp a-ls bewijs van
erkentelijkheid voor haar vele be
moeiingen inzake de viering van het
lustrum.
De algemeene vergadering
Zondagochtend werd de algemeene
vergadering van afgevaardigden van de
V. D. J. O. gehouden. Nadat de waarn.
voorzitter de lieer M. J. van Zuiden uit
Zwolle de vergadering had geopend werd
de begrooting voor het nieuwe Vereeni»
gingsjaar goedgekeurd. Op deze begroo
ting werd een belangrijk bedrag voor
propaganda geplaatst.. De voorzitter con
stateerde. dat de organisatie zich in toe_
nemenden bloei verheugt. Met ingeno
menheid werd vastgesteld dat ae De
mocratische gedachte onder de jongeren in
Nederland steeds meer aanhang ver
werft.
Vervolgens werd het Hoofdbestuur als
volgt samengesteld:
S. H. Philips. Jur. cand. Amsterdam
Voorzitter, M. J. v. d. Plas, Jur. cand.
Havenkade 11. IJmuiden, secretaris, Mej.
H. v. Dam, Haarlem,pemiingmeesteresse,
Mej. M. J. van Zuiden, Zwolle, Mej. S.
Tjallema, Sneek, Mej. R. H. v. Vloodorp,
Haarlem; C. S. Tolsma, Nat. PhiL
stud. Assen.
De verg. besloot candidaat te stellen
voor het Dag. Bestuur van de Jongeren
Vredesactie. S. H. Philips, 't Voornemen
bestaat in verschillende plaatsen van
het land het 5-jarig bestaan der org.
feestelijk te herdenken.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
In qualiteil gelijk aan de
beste 10 cents sigaren
Massaproductie
uit de fabrieken der
N.V. HOUBAER Co.. AMERSF00R1
In alle sigarenwinkel* verkrijgbaar
totdot Uw verkoudheid tot volle
ontwikkeling Is gekomen, doch
neem! U bij de eerste teekens
van een keelkatarrh (droge keel)
de beproefd gebleken Panflavin-
Pastilles, om de besmetting In
den kiem te dooden. Panflavin»
«SMA Pastilles richten tegen de binnen-
§N$É> gedrongen ziekteverwekkers een
onoverkomelijken muur op, zijn
aangenaam van smaak en tosten
BKgBfe de maag niet aan. Door eersta
vakgeleerden warm aanbevolen.
Verkrijgbaar bij apothekers en
raAM drogisten.
AMSTERDAM
Nieuwendijk 225-229
UTRECHT
Oude Gracht 151
(Een verhaal van duistere krachten)
uit het Engelscli van
BERTRAM MTTFORD
3)
Gelukkig kende hy lederen centime
ter van den weg on de manestralen die
door de bladorlooze boomtakken speel
den, hielpen hem niet weinig. Toch
leek er wel nooit een eind. aan te ko,
men en. met zyn zwaren last, schoot hy
dan ook maar langzaam op.
Bon je er nog? riep hy, terwijl h'y
eindeiyk de elzenstammetjes uit elkaar
boog om by den oever te komen en bcr-
wyi hy de ladder langs het gladde. gUin
zende oppervlak schoof Er kwam geen
antwoord, maar ln het maanlicht zag
hy de verspreide, bewegende IJsschot,
sen en daartusschen vastgeklemd.
1 langende op belde uitgestrekte armen,
het hoofd en de schouders van eon
man.
Die was klaaTbiykelijk nog maar half
bij bewustzijn.
Het was inderdaad haast een wonder
dat liU niet alle houvast had verloren,
en terugglijdende, in het zwarte water
een killen doei had gevonden. Hu
scheen ook al zoo ver heen. dat hy niet
meer in het minst zou kunnen mee
werken aan zijn eigen redding. Dlc red#
ding zou healemaal neerkomen op den
man, die hem te hulp was gesneld en
niet mogelijk zijn zonder groot gevaar
voor het leven van den redder.
Want Mervyn wist. dat het water lxier
vier vaam diep was!
Het ijs kraakte en boog toen hU de
adder over het- gladde vlak voort-schoof
en voorzichtig en plat uitgestrekt om
zUn gewicht zooveel mogelijk te verdoe
len, erover voortkroop. Toen brak het
ijs met ten splinterend geluid als van
glas en water spatte tusschen de spor»
ten door. Toen verdween de maan ach
ter. een wolk en een wilde sneeuwjacht
dwarrelde naar beneden.
Hier, hou je taai. man, en pak de
ladder beet, hijgde hij. toen hy vlak
by zyn doel gekomen was. De drenke
ling, wiens starende oogen en blauwe
lippen verrieden, dat zlln uithoud'.tigs,
vermogen het laatste stadium bereikt
had, deed een wilde poging om te ge
hoorzamen. maar zyn hand miste net
even. en de steunende schotsen, losge
maakt door die beweging zouden hem
hebben laten doorschieten en zich het
volgende oogenblik boven zlln hoofd
hebben gesloten, als niet zlln pols met
;cn vasten greep beetgepakt was ge
worden.
Nou zyn we er! hijgde Mervyn. Pal:
nu met je andere hand beet en scharrel
over de sporten van de ladder Toe dan.
Pak jezelf aan.
De lialf verdronken cn door en door
verkleumde man scheen hem ie begrij
pen. want hoewel hy niet by machte
was te spreken, deed hy precies, wat
hem gezegd werd. Er was gesplinter van
Ijs cn gespat van water, toen de ladder
onder het dubbele gewicht doorzakte,
maar Mervyn hield zijn hoofd helder en
verdeelde zyn eigen gewicht, terwijl hij
den ander langs de half ondergedoken
ladder leidde. Eindelijk, tergend lang.
zaam en met veel moeite bereikten zy
den oever.
Hier. maak maar dadelijk dait je
liier een mondvol van naar binnen
krijgt! zei Mervyn, terwyi hy de vier
kante whiskey.flesch uit den zak op
diepte. waar hll haar als voorzorgsmaat
regel haastig had ingestopt,
.pan zullen we zoo snel mogelijk
naar huis loopen. Dce, wat lk zeg! veeg:
de hy er op scherpen toon aan toe,
toen de ander scheen te aarzelen. Da:
kan net het verschil tusschen laven ei.
dood beteekenen.
De vreemdeling gehoorzaamde en
nam een ferm en slok. ZUn redder volgde
zyn voorbeeld.
Hier. pak er nog maar eentje
drong hy vervolgens aan onder de
ze omstandigheden zal het je geen
kwaad deen!
De vreemdeling voldeed aan zijn be
vel en de alcohol werkte bllna cn:n;d
i'.'.iyk. De klapperende tendon werdrii
stil cn de vreeslijke verstijving, die zijn
leden had bevangen, liet af. teen de
warmte van het opwekkende x»ht door
zijn aderen stroom/de. Maar spreken
deed hy nog niet. Mervyn bekeek hem
eens aandachtig:
Kom vooruit, zei hil. Myn wo
ning is hier vlak bü. Hoe eerder we
daar zijn hoe beter, want ik ben er al
bijna even erg aan toe als u. Lieve he,
mal. ik rixcop van het zweet en daar
bovenop die yseiyke kou. zooals van
nacht en dat op myn leeftyd. hartelyk
bedankt. Hier ik zal u een arm geven!
U moet wel heelemaal uitgeput zyn.
Dat ben ik, zei de ander, nu voor
het eerst een woord sprekend. Maa:
daar bleef het by. Geen wcond van dank
of van uitleg. Mervyn sloeg zijn sterken
arm om zyn gast heen en leidde hem
langs liet pad onder de booinen. Om de
ladder bekommerde hij zich verder niet.
i-.e kon hy den volgenden ochtend wel
hier terugvinden. Twee uilen, die over
de boomkruinen zweefden, riepen elkaar
'dagend 2 klanken toe
Zoo hoorde ik ze ook roepen teen
k erin lag. Het klonk duivelsslem-
"::rn.
Mervyn keek den spreker nleuwsgie.
rig aan. Ze waren nu bllna bU het
jcortje gekomen dat van de donkere
bosschen leidde naar het duikerpad. De
.-tem had diep gek'.cnken, niet onaan-
;enaam. maar een beetje overspannen.
"Tcmei, stj? voor da: de man na de
'aitge spanning van zijn onderdompeling
;ens een aanval van hersenkoorts kreeg.
V/at ter wereld moest hy beginnen met
een ijlenden patiënt in zyn eenzaam
spookhuis? dacht Mervyn.
O, maken ze dien indruk op u?
antwoordde hy kortaf. Er is niets
van den duivel aan ze. hoor. Het zyn
leuke rakkers en ik luister er altyd met
plezier naai-. Maar ik moet toegeven, dat
wanneer je je midden in den nacht met
alle macht aan eer. ijsschots vastklemt,
alles je een beetje onwezenlijk voor,
komt. Wel. hier zyn we. waar we we
ien moeten, hier woon ik Past u op,
voorzichtig dit pad af! Eigenlijk zyn
het traptreden. Apropos, zooals u ziet
iigt het huis meters beneden het op
pervlak van den vyver. Als die dam het
?ens opgaf zou het water mil en mijn
huis wel gauw naar de andere wereld
helpenDie vyver is wel een halve myl
lang, en vult wat, practisch gesproken,
de bodem van een vallei is. U kunt dus
nagaan hoe diep hy is.
Al pratende had hij den man dien
hU gered had veilig het trapje afge.
icodst en de voordeur bereikt, ale by
:ijn overhaast vertrek half was blijven
openslaan. De lamp in de zitkamer
brandde nog en hier bracht hy den
vreemdeling binnen
Ziezoo, nu direct al uw natte kiee-
ren uit. vervolgde hy. Hier is het eeni-
vuur uit het heele huis. dat In mi jr.
'laapkamsr is uitgebrand Ik zal u een
paar ruwe handdoeken halen, dan me:
:i zich afwrijven tot u gloeit. Dan zult
u verder ge.-n slechte geve.'gen van uw
bad ondervinden.
Mervyn pookte in het vuur en sta
pelde er verscheiden groote blokken op
Na een oogenblik schoten de vlammen
bulderend den schoorsteen in Terwijl hij
dat deed. dwaalden zyn blikken naar de
geheimzinnige deur in den donkeren hoek
Die was stuf dicht en de lange krul was
weer in den gewonen stand terug, hee
lemaal horizontaal.
Ik heb bepaald gedroomd! zei hy
bij zichzelf, terwijl hij naar boven liep
om de handdoeken op te schommelen
en om verder te halen wat zlin nieuwe
gast noodig zou kunnen hebben.
En toch, als dat krankzinnige gezichts
bedrog esr niet was geweest, wel, dan
zou ik kalm in slaap zyn gesukkeld en
de hulpkreten van cic-n man nooit ge
hooid hebben. Wel, ik heb wel eens wat
over iets dergelijks gelezen, maar dit is
nu wel een typisch geval
Maar hier maakten zlln overpeinzin
gen plotseling halt. Want de griezelige
verhalen, die omtrent zyn woning de
rende deden, zeiden alle, dat de geheim#
zinnige verschijnselen slechte vcortceke-
ncn waren voor degenen aan wie ze
werden geopenbaard; zeker nooit wat
goods, voor geen enkel levend wezen.
En toch. was deze manifestatie, als het
dan al een manifestatie geweest was.
de directe aanleiding geweest tot het
redden van een menschenleven! En met
deze overdenking kwam er een nieuwe,
weinig geruststellende; n.l. dat, als
men iemands leven gered heeft, hy of
zy voorbestemd is, om den redder on
heil aap te brengen.
.(Wordt vervolgd.).
