HAARLEM'S DAGBLAD
UIT DEN RAAD.
TWEEDE KAMER.
fa ar
STADSNIEUWS
DONDERDAG 25 OCT. 1928
DERDE BLAD
Weer een tamme agenda. De dure lichtdruk
machine. Een woonwagenkamp-conversatie.
Prettige stemming in den Raad. Verlichting aan de
Houtvaart.
In den laatsten tijd blinken de raads-
figenda's niet uit door belangrijkheid.
De onlangs behandelde Pegem-kwestie
was een uitzonderingsgeval, maar dit
maal was het weer een tam agendaatje
een van die programma's waarvan
men niet begrij.pt waarom zij niet in een
uur afgewerkt zouden kunnen worden.
iDe raadsleden weten dit evenmin op te
helderen. Individueel vinden zij het
blijkbaar allen onnoodig dat het lang
zou duren, maar als college hebben
zij er, tot him individueele verbazing,
dirie uur voor noodig.
De burgemeester sprak hartelijke af
scheidswoorden aan het adres van den
afgetreden wethouder van Onderwijs,
mr. A. Bruch, waarmee de heer Peper
zich niet wilde vereenigen omdat hij
mr. Bruch's aftocht laakte, en deze
beschouwde als "een in den steek laten
van de gemeetite. De geloofsbrieven van
het nieuwe raadslid, den A.R. heer Baas,
iwerden al goedgekeurd.
Daarna begon een langdurig debat
over de aanschaffing van een licht-
drukmaehine voor Openbare Werken,
ad f 2155 een bedrag van den omvang
dat gemeenteraden steevast aan het
praten brengt.
De heer Klein Schiphorst had zeer
gegronde bezwaren. Hij rekende uit dat,
aangezien er gemiddeld maar zes licht
drukken per dag noodig zijn, iedere licht
druk de gemeente 30 ets. zou kosten,
terwijl zij bij een particuliere firma
slechts 20 ets. zou behoeven te betalen.
De heer Roodenburg, als zijnde accoun
tant, eritiseerde deze cijfers en ver
hoogde het bedrag van 30 ets. tot 37
ets, voor kosten van afschrijving op de
machine.
Wethouder mr. Gerritsz zei dat alle
■takken van dienst hun lichtdrukken
bij Openbare Wei-ken zouden moeten
laten maken, om de machine in vol be
drijf te brengen. En dat er een jong
maatje voor de bediening noodig zou
zijn en geen teekenaar meer. zooals
vroeger, hetgeen een bezuiniging is. Maai
de heer Klein Schiphorst meende dat
het met lichtdruk-ramen ook wel kon,
zonder machine, en verscheidene leden
waren het met hem eens en toonden
weinig fiducie in het streven der andere
gemeentebedrijven om hun lichtdrukken
bij. O.W. te laten maken.
De anbeidsstatus van het jongmaatje
moet ook nog worden uitgerekend. De
wethouder zal zorgen dat het geen
„doodloopend beroep" wordt.
Tenslotte werd de machine met 2411
stemmen aan B. en W. gegund. Het lijkt
mij een duur beestje te zullen worden.
De andere bedrijven zullen er zich wel
feestelijk van onthouden, het jong
maatje zal een extra gemeentefunctie
en derhalve op den duur geen bezuini
ging vertegenwoordigen, en ik geloof in
het algemeen dat het voor gemeenten
nimmer voordeel oplevert om er van die
nietige technische bij-bedrijfjes op na
te houden. Het Rijk geeft in dit opzicht
een allesbehalve glorieus voorbeeld met
de Landsdrukkerij.
Het voorstel van B. en W. tot aan
koop van grond aan den Slaperdijk, om
daar een nieuw woonwagenkamp in te
richten, werd na zeer lange conversatie
aangehouden. Ik schriif: conversatie,
want bij dit punt bleek duidelijk dat er
een ietwat ongewone stemming heerschte
ongetwijfeld gevolg van de Wethouders-
crisis. Het geval is zoo ingewikkeld ge.
wonden dat het nu wel een crisis mag
gaan heeten.
Nu moet u niet denken dat des Raads
stemming in deze omstandigheden ge
dwongen, of verbitterd, of netelig of
zooiets is geworden. Neen. heelemaal
niet. Integendeel. Een soort van prettige
emotie doet zich gelden, een Wild genie
ten. Er gebeurt gelukkig weer eens wat
bizonders! Dat is de stemming, volkomen
begrijpelijk en zeer menschelijk. Wat
men ook van de politiek moge zeggen, zij
is menschelijk.
Mr. Slingehberg, de Man od de Wip,
die in dit wethoudersprobleem een zeer
moeilijke beslissing moet nemen, scheen
vroolijker en onbezorgder dan ooit. Hij
hcud't van een flinke moeilijkheid En de
toon dgs ddbats werd) bepaald convensa-
tioneel, vooral teen de heer Meyei-s ge;
zellig ging uitpakken over de wam
daden van woonwagenbewoners, met hun
laakbare opvattingen van het eigen
domsrecht zij schijnen- zelfs 's nachts
de koeien der boeren „uit te melken"
en toen de heer Wolff eon aardige anec
dote ging vertellen. Dat was over een
boer in wiens malsche weide de wooru
wagenbewoners 's nachts him „paardjes"
hadden gejaagd om er te grazen. De
boer haalde de brug over de vaart weg,
en de woonwagenbewoners konden niet
meer bij hun paardjes komen, Toer.
moesten zij wel naar den boer gaan, en
hij liet hen „over de brug komen"
Een heel aardige woordspeling. Tem
slotte verkreeg de heer Wolff aanhou
ding van het voorstel. Hii zelf zal trach
ten een ander terrein voor dit doel te
vinden. Wij worden nu erg zuinig op
,het landelijke deel der gemeente" bij
annexatie aangeworven
De heer Wolff, die jaren wethouder
van Schoten is geweest, viel af en toe
onwillekeurig terug*in den „Dagelijksch
Bestimrstoon". En het ging hem zoo
goed af dat hy als zoeker naar nieuwe
gronden werd aanvaard een nogal
origineele functie. Zooiets als „wethouder
ad hoe", zou men zeggen
De bestrating van het Spaarne tus-
schen Damstraat en Gravesteenebrug
zal ten koste van f 11.000 worden ver
beterd.
Het voorstel van B. en W. om af
wijzend te beschikken op een adres van
bewoners van het Houtvaa-rtpad, waarin
zij om straatverlichting vragen, lokte
veel verzet uit en werd aangehouden.
De commissie voor de lichtfabrieken zal
gehoord worden. Wij zijn van meening
dat deze ingezetenen, die hun volle pond
betalen in de lasten die de gemeente
oplegt, alle recht hebben op een zoo
normale en noodzakelijke faciliteit als
straatverlichting. Als zij het niet kregen
zouden zij wel alle aanleiding hebben
om zich te beklagen over de groote ge
meente die hen heeft geannexeerd.
R. P.
ARROND.-RECHTBANK.
UITSPRAKEN.
Een barretje op
een grindweg.
De twee mannen, die een ouden koop
man op den Lagen Weg te Spaarnwoude
iberoofd hadden van f 31 en hem van
een karretje gegooid hadden om hem
aan den kant van den weg ach te te
laten, werden heden veroordeeld con
form den eisch.
De jongste A. v. S. tot 3 maanden ge
vangenisstraf, de oudste de 65-jarige J.
D. tot 6 maanden,
Aanrijding te
Heemskerk.
25 Juni a-ee'd op den Rijksstraatweg
te Heemskerk P. T. S. met een vracht
auto. Voor hem uit een handkar, ge
duwd door G. v. D., een 60-jarig man.
Van tegenovergestelde zijde kwam ook
een auto. S. meende de handkar te kun
nen passeeren voor de andere auto ter
plaatse was, maar haalde niet genoeg
naar links uit.
Getuigen hebben gezien dat de hand
kar onderste hoven ging en de be
stuurder er onder terecht kwam. v. D.
brak den linkerarm en kreeg een lichte
hersenschudding. Voor een ouden man
zwaar lichamelijk letsel, verklaarde de
dokter.
Verdachte zei nu, dat de aanrijding
te wijten was aan het springen van een
zijner banden, waardoor hij het stuur
niet meester bleef.
Aan de politie vertelde verd. eohter,
dat de band later gesprongen was.
Verd. verontschuldigde zich met te
aeggen, dat het verkeer ook zoo hard
gaat langs de wegen.
De president: U had ook moeten
voorkomen, dat u zoo hard reed.
Verd.: Ja, de beste schippers staan
aan wal
De president protesteerde tegen die
vergelijking van rechters met schip
pers,
Verd.: „Ik ben ook geen schipper".
Het O.M. vroeg omdat verd. nog nooit
veroordeeld is, en hij niet den persoon
maar de kar aangereden heeft, een geld
boete n.l. f 40 of 20 dagen.
De zoon van den aangeredene zal een
civiele vordering instellen var. f 740,
die de verzekering te betalen krijgt.
Uitspraak I November.
BOOGLAMPEN IN DE KENNEMER
STRAAT.
In de Kennemerstraat is men bezig
een viertal booglampen te plaatsen f
twee aan iederen kant op het trottoir
Dat zal een belangrijke verbetering ge
ven in deze thans drukke verkeersstraat.
APOLLO.
10 November geeft de arbeiders-man
dolineclub „Apollo" een feestavond in
het gebouw van „Zang en Vriendschap",
waar ook genoodigden toegang hebben.
Behalve de mandolineclub treden op
mej. J. Bonn, declamatie uit Amster
dam, de aspiranten afdeeling en eenige
solisten uit de club.
Na afloop is er gelegenheid tot dansen.
In de 2de helft van Februari geeft
„Apollo" een concert. Hiervoor is in
studie genomen, Sonatine voor Man
doline-orkest No. 1 van Joh. B. Kok en
Lied ohne Worte van F. MendeLssohn-
Bartholdj* (Andante espressivo andante
en moderato)
GEMEENTELIJK ORGELCONCERT.
Programma van het 2e Gemeentelijk
Orgelconcert op Vrijdagavond a.s.:
1. Adagio en Andante uit het Concert
G gr. t. G. F. Handel.
(orgel)
2. Sonate J. B, Loeillet.
Larghetto-Allegro
Largo-Allegro assai
(hobo en orgel)
3. a. Nun wandre, Maria Hugo Wolf.
b. Agnes.
c. Mir ward gesagfc
(zang)
4. Tweede Choral César Franck.
(orgel)
Pauze.
5. Liederen van den Nijl
B. v. d. Sigtenhorst Meyer,
a. Zonneweelde.
b. Machmoéd.
c. Het Bijbeluur
(sopraan en hobo)
6. Hymne: Ave Maris Stella
Marcel Dupré.
3 Versets e.t Final
(orgel)
7. a. Es halt' es mit der blinden Welt
J. S. Bach.
b. Ich nehme mein Leiden mit Freu-
den auf mich
(sopraan met obligaat oboe d'Amore).
NOG 89 WACHTGELDERS
Het ministerie 1*311 Onderwijs, K. en
W. heeft, naar den toestand on 1 Octo
ber, een lijst van op wachtgeld gestelde
onderwijzers vastgesteld en. voor even-
tueele vacatures, aan de gemeentebe.
sturen gezonden
Het aantal onderwijzers, dat. naar wij
vernemen, voor een benoeming bij het
lager onderwijs in aanmerking ge,
bracht wordt en dat 00 1 Januari ruim
300 bedroeg, is thans belangrijk minder,
ni. 57 leerkrachten beneden den leef
tijd van 55 jaar (t.w. 7 hoofden van
scholen, 41 onderwijzers en 9 onderwij
zeressen). Verder 18 personen van 55 tot
~60 jaar (7 hoofden. 10 onderwijzers en 1
onderwijzeres) en 14 personen van neu=
trale bijzondere scholen; totaal 89 leer;
krachten.
HAARL. CHR. BESTURENBOND.
Propaganda-vergadering.
De Haarlemsche Christelijke Bestu
renbond heeft Woensdag een propagan-
da-avond gehouden in het gebouw van
den Protestantenbond, die druk bezocht
was.
Na een openingswoord van den voor
zitter, den heer E. Overbeek, waarin
deze de wenschelijkheid betoogde van
meer aansluiting van het Ciir. volks
deel bij de Chr. vakbeweging, sprak ae
heer W. Strybis voorzitter van den Ne-
derlanaschen Chr. Bond van Fabrieks-
en Transportarbeiders te Den Haag,
over „Chr. sociale actie een zaak van
rechtvaardigheid en naastenliefde".
In tegenstelling met de socialisten en
liberalen neemt de Christen aan, dat
de mensch van nature slecht is, zeide
spr., dat de slechte invloeden niet van
buiten komen, doch van binnenuit. Daar
om ziet hij geen heil in omverwerping
en vernieuwing der huidige maatschap
pij. Men verwijt hem wel eens de feiten
in het rijke menschenleven niet te er
kennen, maar hij erkent juist een mach
tig feit, het bestaan van de zonde. Daar
om voeren de Christelijken de sociale
actie op het terrein Gods. Daarvan
uitgaande, zette spr. uiteen, dat overeen
komen, bemiddelen en recht doen de
taak is der Chr. sociale aciie.
Waar de socialisten hun ethische wet
ten afhankelijk stellen van de toestan
den in de maatschappij belijden de Chr.
steeds dezelfde zedewet, het woord Gods,
dat door alle eeuwen stand houdt.
Behalve het recht, moet de Christen
de liefde dienen zooals de Samaritaan
in de gelijkenis, teneinde het leed in
de samenleving te verzachten. Daarbij
wijdt hij de oorzaak van dat leed niet
aan de maatschappij, maar aan den
menschelijken zondeval. Hij vraagt zich
af, wat God van hem vergt ter be
strijding van het leed. en wat hij doet
is ter eere Gods. Zoo verwacht hij een
nieuwe samenleving, maar een andere
dan de socialisten, een met God.
Ds. L. J. van Leeuwen, die vervolgens
een rede hield, trok een vergelijking
tusschen den optocht van de kinderen
Israels, die in goede orde uittrokken en
de Christelijke arbeidersbeweging. Die
Exodus was goed georganiseerd. Zoo
moet het ook zijn met de vakbeweging
Ook stelde hij den langen weg, dien God
het volk van Israël deed nemen naar
het Beloofde Land, hoewel er een korte
was, als voorbeeld van de niet-revolu-
tionaire houding der Christenen. Onder
leiding van God (de rook- en vuur
kolom) werd dit de rechte weg. De
Chr. Arbeidsbeweging wil niet anders
doen dan vragen wat God's wil is, zy
stuurt niet aan op den korten weg
naar succes, dat later voos blijkt, maar
kiest den langen zekeren.
De heer Overbeek sprak tot allen een
dankwoord, en drukte uit het gevoel
van bereidwilligheid om te arbeiden in
den zin als de sprekers aangaven.
De welwillende medewerking van
Schoten's Gemengd Koor maakte het
mogelijk door zang een mooi cachet aan
de bijeenkomst te geven. De dirigent
de heer Jac. Zwaan leidde de dames en
heeren met vuur, de zang was dan ook
hoogst aangenaam voor het gehoor. Er
werd „Het gebed der Heeren" van Pom-
per en een „Hymne a la Nuit" van L.
de Rillé gezongen. Voorts een werkje
van Isr. J. Olman, „Zomermorgen", en
„Het Nachtegaaltje" van P. de Nobel,
Besloten werd met „Een vasté Burg is
onze God" op muziek van Bach, waarvan
alle aanwezigen tezamen het derde
couplet zongen. Daarna sprak ds. Van
Leeuwen het dankgebed tot sluiting.
Den heer Jac. Zwaan zij ook nog
hulde gebracht voor de mooie orgelsoli
van Bach, Boëllmann en T. Dubois,
waarmee hij de pauzes vulde.
DON KOZAKKEN-KOOR.
Na het ineenvallen van het oude Rus
land hebben eenige muziek- en zang-
clubs, destijds in de militaire gevangen
kampen gevormd, getracht door him
kunst in het levensonderhoud te voor
zien. Zoo zijn er ook eenige Don-Ko-
zakken-koren gevormd, die op hun
kunstreizen steeds welverdiende succes
sen oogstten.
In den loop der jaren hebben wij met
eenige Balalaika-orkesten kennis ge
maakt, als ook met een Don-Kozakken-
koor en de Kuban-kozakken. Nu heeft
het concertbureau Krauss nog een an
der Don-Kozakken-koor, „Platoff", in
ons land geintroducerd.
De belangstelling die de Haarlemmers
getoond hebben, was niet groot. In den
Stadsschouwburg waren slechts een 200-
tal luisteraars. Dit ontmoedigde de ko
zakken blijkbaar niet, vooral niet omdat
dit kleine publiek hun kunst zoo warm
bewonderde.
Dit koor van 30 man, onder bezielende
leiding van Nikolaj Kostrjukoff, is een
keur-verzameiing zangers. Er zijn wel
eenige geschoolde stemmen onder, maar
het bekoorlijke zit in het natuurlijke
van den zang. Hier staan niet zooveel
zangers, maar hier is een saamgegroeide
eenheid, inderdaad een koor.
Het militaire cachet is nog niet ver
loren gegaan. Het zit niet alleen in den
uniform de witte buis, blauwe broek
en roode streepen maar meer nog in
de gehoorzaamheid aan den leider, die
het. „.commando" voert.
Het programma vermeldde in hoofd
zaak Russische volks- en kozakken-lie
deren.
Natuurlijk ontbraken de Wolga-slee-
pers niet. Nu eens trof de weemoedigheid
van den zang die deed denken aan de
verlatenheid der steppe, dan weer spran
kelde de levenslust van het avontuur
lijke leven der kozakken.
Na het Russische lied „Eintönig eritlingt
das Glöckchen". waarin de tenorsolo
werd gezongen door Krutov, waren de
hoorders opgetogen. Ook de bariton
Sotzkoff trad eenige keeren als solist op
en oogstte daarbij veel succes. Evenzoo
de bas Wasilewsky.
Het laatste der 13 nummers was ,.Ko-
zacek" een nationale dans der kozak
ken. die zooveel bijval kreeg, dat een
herhaling noodig was.
De kennismaking met dit kozakken-
koor is zeer goed geweest. /Is het nog
eens naar Haarlem komt verdient het
een volle zaal.
SERENADE.
Naar aanleiding van het 25-jarig ju
bileum van den heer E. Bruins bij het
politiemuziékkorps zal op Maandag 29
October door het Haar!. Politiemuziék
korps onder leiding van den heer Van
't Hoff een serenade aan de woning van
den heer Bruins in de Maarten van
Heemskerkstraat 38 's morgens van 11-12
r.ur, gebracht worden.
24 October.
Er wordt opnieuw een wetsontwerp van minister
Lambooy geschorst. Voor hoe lang? De interpel-
latie-v. d. Heuvel over de beetwortelsuikercultuur.
Weinig toezeggingen van den minister.
MINISTER LAMBOOY.
Minister Lambooy is allesbehalve ge
lukkig in den laatsten tijd.
Had, vóór hij het ontwerp tot samen
voeging van de departementen van
Oorlog en Marine verdedigde, hij niets
dan succes bij de Kamer, nadien is het
anders. Niet dat dit samenvoegings-
ontwerp de Kamer heeft geprikkeld,
want met groote meerderheid is het
aanvaard. Maar misschien heeft de mi
nister van Defensie (zooals thans de ti
tel luidt) gedacht, dat alles zóó goed
was, wat hij voorstelde, dat hij niet
meer alle kansen overwoog.
Daar was o.m. het ontwerp-capitulan-
tenwet-, dat nu precies uit geen hoek
van de Kamer steun ondervond.
Eu vandaag was het niet veel beter.
Ook over het ontwerp dat vandaag
werd behandeld, heeft de minister
schorsing der beraadslagingen ge
vraagd, omdat de Kamer er maar niet
aan wilde.
Waarover het ontwerp liep?
Over de bevordering der officieren en
het ontslag der officieren.
Allereerst wilde minister Lambooy
bereiken dat de bevordering der offi
cieren niet anders dan krachtens wet
telijke bepalingen geregeld kan wor
den en tevens wilde hij naast de be
vordering bij keuze, ook de vóórbevorde
ring by keuze mogelijk maken.
In de tweede plaats wenschte de mi
nister het mogelyk te maken, officieren
te kunnen ontslaan, wegens de opheffing
van hun betrekking of de reorganisatie
van hun wapen of dienstvak. Hier zou
den de officieren" gewone wachtgelders
worden en niet meer, zooals gewoonte
is, op non-actief worden gesteld.
De bedoeling van de buitengewone be
vordering bij keuze was, de bevordering
anders dan bij ouderdom van rang uit te
breiden en de geschiikten vroegtijdig in
hooge rangen te brengen. Hiertegen is
vrijwel de geheele Kamer opgek<xmen.Dr.
Deo'kei-s gaf den minister nog de mede-
deeling ten beste, dat, hij dde buitenge
wone bevordering (in beperkte mate)
thans bij K. B. had geregeld. Terwijl
de Grondwet eischt, dat de bevordering
van officieren bij de wet behoort te
worden geregeld.
De Kamer had besswaar tegen de
buitengewone bevordering bij keuze. De
heeren van Rappard, Tilanus, van Dijk
en Duymaer van Twist hadden onover-
komenlyke bezwaren, de heer Deckers
evenzeer groote, al wilde hij op sommige
punten met den minister medegaan. En
ook de S.-D. afgevaardigde K. ter Laan
keerde zich tegen het ontwerp op dit
punt.
De minister wilde en later verde
digde hij het ontwerp op denzelfden
grond de minister wilde de jonge of
ficieren, in wie gcede capaciteiten ste
ken, naar de Hoogere Krijgsschool drin
gen, door de beloonrng van buitengewone
bevordering by keuze in uitzicht te stel
len. Maar- zoo voerde men den mi
nister tegen dan worden over het
hoofd gezien degenen, die als troepen-
officier getoond hebben leiders te zyn.
Niet ieder is het gegeven de H. K. te
bezoeken. De goeden onder hen zullen
worden achtergesteld op de ranglijst en
alle orde zal gaan ontbreken. Men vrees
de voor verwydering van staf en troep.
Men was bevreesd voor een belooning
aan „de vriendjes". Men wilde de voor
bevordering niet, omdat men de noodza
kelijkheid daarvan niet inzag voor het
leger. Men vreesde achterstelling, wil
lekeur, ontevredenheid.
De heer Deckers was nog wel met den
minister medegegaan, wanneer deze
maar niet buitengewoon bevorderde vóór
den ka,pit einsrang: men moest toch
eerst toonen in de practyk een goed of
ficier te kunnen zijn. Ware de Kamer
aan de behandeling der argumenten
toegekomen, da.n zou op dit punt de
minister Dr. Deckers wel zyn tegemoet
getreden maai' zoo ver kwam het
niet.
Ook de heer Ter Laan die zloh op
dit punt zeer sober uitdrukte achtte
's ministers voorstellen betreffende de
voorbereiding allesbehalve gelukkig.
Op dit punt had de minister dus nog
eenige kans al was het een schimme
tje van een kansje.
belasten, hetzy eenige verlaging van
accyns en een weinig Invoerecht Op de
buitenlandsche suiker;
b. door het weder invoeren van de in
1903 door ae suiker-conventie vervallen
productiepremie, vermenigvuldigd met
het algemeen indexcyfer.
c. een tydelijk facultatief varieerende
garantieregeling, waarbij een zekere
prys wordt gegarandeerd al dan niet
met een maximum voor den te verlee-
nen steun?
6. Indien de Regeering geen van deze
middelen wil toepassen, heeft 2y dan
een ander middel, om aan de suiker
industrie hulp te verlet nen?
Op het tweede punt dat. of men
nu de verslechtering der rechtspositie
van de officieren gerechtvaardigd vindt
of niet. of men nu de officieren t.a.v.
hun rechtspositie met andere rijks
ambtenaren wil gelijkstellen, toch een
verslechtering was op het tweede
punt kreeg minister Lambooy heel de
Kamer tegen zich.
De verschillende heeren wezen er op.
dat juist om den by zond eren aard van
het leger niet. zijn discipline, de rechts
positie van den officier van hooger ge
halte moest zyn, dan die van andere
rijksambtenaren, dat de officier veilig
moet zyn in de uitoefening van zijn
ambtelijke plichten en niet om politieke
redenen of wat ook moet kunnen wor
den ontslagen. Den laatsten grond veerde
ook de heer K. ter Laan aan. Ook hy
achtte het mogelijk, dat met- 's ministers
plannen een officier om andere dan om
dienstredenen kan worden ontslagen. De
heer ter Laan pleitte warm voor een
goede rechtspositie voor de onderoffi
cieren.
De minister verdedigde het ontwerp
met precies dezelfde argumenten, waar
mede hy in de memorie van toelichting
was gekomen. En kon dus de Kamer
niet overtuigen: integendeel
Toen de heer K. ter Laan by art. 1
stemming vroeg, ivas er alle kans. dat
reeds dit principieele artikel zou ver
worpen worden en daarmede het geheele
ontwerp kelderen zou,
De minister, die opmerkte deze stem
ming verkeerd te achten, omdat hy de
Kamer op enkele punten wilde tege
moet komen, kon dat kelderen alleen
voorkomen door schorsing te vragen
en te beloven met een nota van wyzi-
ging te zullen komen.
Hoe lang die nota zal uitblijven is
natuurlijk niet bekend.
Gezien de stemming in de Kamer kan
het wel heel lang duren.
Plotseling was de discussie geëin
digd.
Rennen deden de griffiers en de
kamerbewaarder aan de telefonen om
de ministers te waarschuwen, die by de
interpellatie-v. d. Heuvel zyn moesten.
Binnen 10 minuten de Kamer pauzeer
de even was minister de Geer aan
wezig, na een half uur de heer Kan en
weer even later minister Slotemaker de
Bruine.
De interpellatie-v, d, Heuvel bedoelde
de regeering vragen te stellen over den
slechten toestand in de suikerindustrie
dien wel niemand ontkennen zal te be
staan en over de maatregelen, die daar
tegen genomen zouden kunnen worden.
De heer C. v. d. Heuvel betoogde, dat
de bietencultuur meer kost, dan zy op
brengt, dat dit een gevolg is van de
hooge tariefmuren by suikerprodu-
ceerende landen en vervolgens, dat dit
feit groote nadeelen met zich sleepen
kan voor de streken met bietencultuur,
waar deze cultuur gewoonlijk de eenige
is.
De interpellant stelde de volgende
vragen
1. Is de Regeering in staat en bereid
mede te deelen, tot welke con
clusie de interdepartementale com
missie is gekomen, welke biykens de
Memorie van Antwoord op hoofdstuk I
der Staatsbegrooting voor 1927, der Re
geering ten aanzien van de moeilijk
heden in de suikerindustrie, van advies
zou dienen?
2. Is de Regeering, afgedacht van het
rapport dezer commissie, op andere wij-
ze niet reeds tot de overtuiging geko
men, dat de toestand uiterst moeilyk
is en voor 1929 op een belangryke in
krimping der beetwortelteelt moet wor
den gerekend?
3. Is de Regeering niet van oordeel, dat
een halveering der Nederlandsche beet
wortelindustrie voor verschoillende plat
telandsgemeenschappen zeer ernstige
gevolgen zal hebben?
4. Is de Regeering. afgedacht van den
inhoud van het rapport van bedoelde
commissie, bereid krachtig te bevorde
ren het tot stand komen eener interna
tionale regeling in den zin der suiker
conventie van 1902?
5. Is de Regeering bereid, in afwach
ting van het tot stand komen van zulk
een internationale regeling, als tydeiy-
ken maatregel de ernstig bedreigde sui
ker-industrie te hulp te komen door een
van de navolgende middelen:
a. een verschil te. maken tusschen den
door, hetzy den binnenlandschen accyns
door, hetzy den binnenlandsche accyns
te verlagen en van de buitenlandsche
suiker een invoerrecht te heffen, gelijk
aan de verlaging van den binnenland
schen accyns; hetzij door den bestaan-
den accyns te handhaven en de buiten
landsche suiker met een invoerrecht te
7. Indien de Regeering door middel
van invoerrechten bescherming zou wil
len verleenen, is zy dan met liet oog op
de belangen der raffinaderijen bereid
een klein verschil te maken tusschen
ruwe en witte suiker?
8. Tndien de Regering b"r> id is
te verleenen, is zii dan tevens bereid
voorstellen daartoe zoo tydig aan
hangig te maken, dat by den uitzaai in
1929 er mede gerekend kan worden?
Minister de Geer antwoordde, dat
juist dezer dagen 't rapport der inter
departementale commissie was versche
nen, maar dat de regeering nog de gele
genheid ontbroken had het te besVi-
deeren. Zij zou dit echter spoedig doen.
Wel kon de minister iets zeggen van de
conclusie. Verschillende maatregelen
waren overwogen, de meeste waren een
stemmig verworpen, de maatregel der
productiepremie met groote meerderheid.
De minister zeide nog te aarzelen over
de vraag of het wel juist is. dat tot in
krimping van de suikerbietenteelt moet
worden overgegaan. Al zag zy de ge
volgen van zoodanige inkrimping
ernstig in.
Gaarne zal de minister medewerken
aan het tot stand brengen van een in
ternationale regeling.
Het voorstel van den heer v. d. Heu
vel cm het vrrschll tusschen accijns en.
Invoerrechten te vergrooten zal de mi
nister overwegen. Komt de regeering
daartoe, dan zal zij onderscheid maken
tusschen ruwe en witte suiker.
Wanneer er iets gebeurt, dan sa! de
minister zorgen, dat een beslissing valt
vóór Maart 1929.
Hoe deze verklaringen van minister
de Geer door de Kamer ontvangen zyn.
hooren we morgen. Want morgen is de
interpellant in repliek en de Kamer aan
net woord. Gezien de vele aar.teekenln-
genmakers zyn er maar weinig Kamer
leden die van bietencultuur geen biet
verstand hebben.
INTIMUS.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Ct«. per regel.
ibgoee/e tada/i
LOUIS D0B8EU1AMM-ROTTERDAM
IN 1929 IEDERE MAAND PER
VLIEGTUIG NAAR INDlë.
DEELNEMING VAN RIJK IN AAN-
DEEI.ENKAPITAAL DER K.L.M.
Een wetsontwerp is ingediend tot aan
vulling en verhooging van de Water-
staatsbegrooting voor 1928 (deelneming
in het aandeelenkapitaa'. der K.L.M.) In
de Memorie van Toelichting wordt vol
gens de Tel. het volgende opgemerkt:
Het. lag aanvankeiyk in de bedoeling
de overblijvende 400 aandeeien. welke
het Ryk nog heeft le nemen, ingevolge
artikel 14 achtste lid van de subsidie
overeenkomst met de K.LM. voor Ne
derland en Kolcniön niet eerder te ne
men dan op de in dat artikel als uiter
ste termUnen genoemde tijdstippen, t.w.
den aanvang van 1929. 1930 cn 1931. Het
Is thans evenwel wenschelUk gebleken,
die aandeeien eerder te nemen en wel
de helft zoo spoedig niogeiyk on do
overige in den loop van 1929. zulks ter
wille van de ontwikkeling van het post
vervoer naar Ned.-Indië. welko ontwik
keling sneller blykt te moeten worden
bevorderd dan zich by liet ontwerpen
van de overeenkomst liet voorzien. De
K.L.M. is voornemens gedurende 1929
maandeiyks postvluchten naar Indië en
terug uit te voeren en heeft thans voor
de aanschaffing van liet voor die vluch
ten noodige vliegtuigmaterieel behoefte
aan kapitaal. Daar de luchtverbinding
tusschen Nederland en Indië een lands
belang is te achten, is er naar het oor
deel van den minister van Waterstaat
alle aanleiding om deze zooveel mogelijk
te steunen. Dit zou kunnen geschieden
door de helft der aandeeien reeds thans
nomen, waartoe het onderhavige wets-
T.twerD dient, waarop voer dit doel
200.000 wordt aangevraagd. Omtrent
de overige aandeeien zal bij de ontwerp-
begrooting voor 1929 kunnen worden
voorzien.
ANTI-MILITAIRISTEN IN DEN
HAAG IN ACTIE.
PAPIEREN IN BESLAG GENOMEN.
Het Int. Anti-Militairisten Bureau
heeft een open brief gericht aan de deel
nemers aan de 15de Internationale Roo
de Kruisconferentie, waarin het een be
roep doet op deze deelnemers om alle
connecties met de regecringen en met
name met de oorlogsministeries waarvan
het Roode Kruis in de meeste landen
deel uitmaakt, te verbreken, lezen wy in
de N. R. C.
Naar de meening van het I. A. M. B.
staat het nl. vast, dat zoodra de regee
ringen de afweermiddelen vernomen heb
ben, die het Roode Kruis noodzakel'yk
acht ter bescherming van de burgerbe
volking in den gasoorlog. wat een on
derwerp op de conferentie uitmaakt, de
ministeries van oorlog de chemische des
kundigen opdracht zullen geven midde
len te zoeken, waartegen de gevonden af
weermiddelen niet baten.
Deze brief werd gisterenmiddag by de
Ridderzaal aan de deelnemers door drie
personen uitgereikt, uitsluitend in de
Fransche, Dultsche en Engclsche taal.
Hoewel de brief naar de meening van
den secretaris van het I. A M. B. geen
enkele opruiende passage bevat en in
ieder geval niet door de dienstdoende
agenten geconstateerd kon worden, daar
zy verklaarden geen vreemde talen te
kennen, werd nadat ongeveer ae halve
voorraad was uitgereikt, het overgeble
ven deel In beslag genomen.
GRONINGEN ZONDER ELEC-
TRISCHEN STROOM.
STOKING SPOEDIG OPGEHEVEN
Aangaande ae storing in de electrische
centrale te Groningen, waardoor de ge
heele stad zonder stroom kwam, meldt
het Hbld. nog:
In den kelder van het gemeentelijk
electriclteitsbedrUf ontstond Woensdag
morgen door het uitschakelen van een
schakelaar een explosie in den hoog
spanningsschakelaar, tengevolge waar=
van kortsluiting ontstond en op de bo*
vcnliggends étage drie stroom-trans
formatoren verbrandden en de geheele
etage zwart brandde Daar od deze étage
alle uitgaande kabels en ^vele machines
liggen en niets gebruikt kon worden
vóórdat alles was schoon gemaakt, stond
het geheele bedril f stil
Onmlödeliyk trachtte men over het
provinciaal net wisselstroom te krygen
doch men kon die niet direct omvormen
daar ook de machines hiervoor onklaar
waren gemaakt. Te ongeveer half één
was een omvorm-turbine in bedryf ge»
bracht en was het mogelijk op deze wijze
stroom te geven. Te ongeveer één uur
kon de hoogspanning weer te werk wot;
den gesteld.
De arbeiders die naar het ziekenhuis
waren vervoerd, behoefden niet le wor
den opgenomen. Zy liaaden beiden niet
ernstige brandwonden in het gelaat ge
kregen.
