BUITENLANDSCH OVERZICHT
EINDELIJK DAN MANIU!
DE VOORGESCHIEDENIS.
FEUILLETON.
GEMENGD NIEUWS
's Morgens en 's Avonds
BERLIJNSCHE BRIEVEN.
HAARLEM'S DAGBLAD MAANDAG 5 NOV. 1928
DERDE BLAD
Bratianu en de zijnen treden af.
Jorga en Maniu aan het ivoord.
T BELANGRIJKSTE NIEUWS.
Wat het georganiseerde verzet niet is
mogen gelukken, daar is de zich langs
de lijnen van geleidelijkheid ontwikke
lende politiek eindelijk in geslaagd.
Dit voorval bewijst weer eens te meer
dat vooraf aangekondigde revoluties
veel minder gevaarlijk voor een régee-
ring zijn dan hardnekkige en onophoude
lijke goed georganiseerde oppositie.
Zooals men weet is Boekarest reeds
geruimen tijd getuige van den verwoe
den strijd tusschen de regeering Vin
tilla Bratianu, en de oppositie be-
Vintilla Bratianu_
lichaamd door den boerenleider Maniu
en Prof. Jorga. Joanel Bratianu die de
regeering door den dood ontviel toen
zijn krachtige arm nog lang niet gemist
kon worden was een veel sterker figuur
dan zijn broeder Vintilla die hem op
volgde. Joanel was altijd in staat geweest
het land met onverwrikbaren wil te be
sturen, zooals het bestuurd moest wor
den, en onder zijn eerste ministerschap
kwam machtig veel goeds tot stand.
Reeds eenige dagen na zijn dood, toen
„ondershands" een regeering gevormd
werd waarvan Vintilla de premier was,
eischte de oppositie het ontslag van het
ministerie, op grond van den eisch dat
een kabinet der- nationale eenheid ge
vormd moest worden. Deze eisch werd
tallooze malen onder den grootsten en
dikwijls oproerigen aandrang herhaald.
Tot nu toe was de regeering er echter
in geslaagd, den vijand de baas te blij
ven, eenvoudig door het innemen van
een volmaakt passieve houding.
Dat deze zaak vroeg of laat spaak zou
loopen was te voorzien. Manui, de boe
renleider, die betrekkelijk nog maar
kort geleden den mislukten boeren op-
marsch organiseerde wachtte met Jorga,
den leider van de nationalistische intel-
lectueelen zijn dag af.
Dezer dagen had zich de situatie
uitermate verscherpt, daar de premier
aan den regentschapsraad den eisch
had gesteld, dat hem een termijn zon
worden toegestaan, om de buitenland-
sche leening te verzekeren en de sta
bilisatie van de lire door te voeren.
Aangezien men daarbij echter met een
ongelimiteerden termijn had te doen,
werd Bratianu's eisch door den regent
schapsraad klaarblijkelijk van de hand
gewezen. Daarop bood Bratianu de de
missie van het kabinet aan.
Alvorens zijn ontslag aan te bieden
heeft het kabinet Bratianu echter doen
gevoelen, dat het er zich geenszins mee
zou kunnen vereenigen als de liberale
partij (die thans aan het bewind zal
komen) geen enkele partij kan steunen
die de ontbinding van het parlement op
haar programma heeft staan, daar de
huidige Kamer het werk van den eco-
nomischen wederopbouw des lands be
hoort voort te zetten.
Dit is natuurlijk een steek aan het
adres van de rebellische boerenpartij die
ondanks Bratianu in den persoon van
Maniu (als eerste minister) toch aan
het bewind zal komen. Eindelijk dan!
Klaarblijkelijk heeft de regentschaps
raad ingezien, dat dit de beste en
vreedzaamste oplossing was. voor het
vraagstuk dat al vele malen dreigde in
opstand en bloedvergieten uit te loopen.
De Geschiedenis van
Lois Reddle
Naar het Engelsch van
EDGAR WALLACE.
54:1 HOOFDSTUK XXXIV.
Zij zag hem aan. volkomen verbijsterd,
als was de beteekenis van zijn woorden
niet door haar begrepen.
,Dat ik met u trouw?" herhaalde zij.
„Dat gij u morgen met mij laat trou
wen. Ik heb de voorzorg genomen
daartoe vanmiddag een bijzondere ver
gunning te laten opmaken, zoodat ik
morgen met u in het huwelijk verbon
den kan worden. Het viel mij niet zoo
gemakkelijk haar te krijgen, doch hier
is zij...." en hij klopte op zijn borstzak.
.Alvorens Londen te verlaten, zond ik
den vicaris te Leitworth een telegram,
en verzocht hem de plechtigheid mor
genochtend te tien uur te doen plaats
hebben."
Zijn aangezicht was wit; oogenschijn-
hjk verkeerde hü onder den invloed
van een diepe innerlijke aandoening.
Weldra ging hg op langzameren. toon
voort:
De aanleiding door den regentschaps
raad aangegrepen is dan de quaestie
der buïtenlandsche leening.
Toch had niemand reeds zoo spoedig
deze oplossing verwacht. Jorga en Maniu
werden reeds door den regentschaps
raad ontvangen!
F. A.
Beslissende
wending?
Naar allen schijn is in het metaal
conflict een beslissende wending te
wachten, aldus meldt de Courant, De
rijksminister van Arbeid en die van
Economische Zaken overwegen het on
dernemen van bemiddelingspogingen op
basis van een nieuwe regeling. Men zal
n.l. trachten, beide partijen ertoe te
brengen, vervroegde onderhandelingen
omtrent den arbeidstijd te voeren voor
de totstandbrenging van een nieuw
contract voor den duur van een jaar.
In geval een vrijwillig accoord tusschen
beide partijen niet kan worden bereikt,
zal een arbitrale uitspraak geveld wor
den, waaraan beide partijen zich bij
voorbaat onderwerpen. De in deze uit
spraak te vervatten regeling zou den
werkgevers zeker equivalent voor een
zwaarderen loondruk kunnen bieden. In
ieder geval zal de regeering probeeren.
vóór de beslissing van het arbeidsgerecht
over de vraag van de geldigheid der
eerste arbitrale uitspraak een compro
misactie te beginnen.
De deskundigen
commissie
In verband met de verschillende be
sprekingen, welke Poincaré met den
Duitschen gezant en met Parker Gil
bert, den agent der schade ver goedings-
betalingen, heeft gehad, deelt Havas
mede dat Poincaré de diplomatieke ver
tegenwoordiger der overige bij de schade-
vergoedingsquaestie betrokken mogend
heden heeft ontvangen en dezen in ken
nis heeft gesteld van zijn besprekingen.
Het schijnt, zoo voegt Havas er aan.,
toe, dat op grond dezer gedachten wisse
ling de quaestie van het in het leven
roepen eener deskundigencommissie in
een beslissende fase is getreden.
Het B.T.A. zegt dat de Belgische
regeering haar standpunt tegenover de
Duitsehe regeering inzake de deskundi
gencommissie nog niet kenbaar heeft
gemaakt. België heeft ook nog geen des
kundigen benoemd aldus het Hbld., het
is echter waarschijnlijk dat de voor
malige minister van financiën Francqui
als zoodanig zal worden aangewezen.
Congres der
radicalen.
In tegenwoordigheid van ongeveer 800
gedelegeerden is het congres der radicale
partij, door Daladier. den voorzitter dezer
partij, geopend. De radicale minister
Herriot, Sarraut, Queuille en Perrier.
alsmede Caillaux woonden de bespre
kingen bij, aldus het Hbld.
In zijn openingsrede verklaarde Da
ladier:
„Ik blijf trouw aan de eensgezindheid
der linksche partijen, die het werk der
bevrijding, hetwelke de Republiek tot
eer heeft gestrekt, alleen hebben vol
bracht. Indien onze partij zich op een
bondgenootschap met de conservatieven
zou oriënteeren, zou zij haar waardig
heid en haar recht van bestaan verlie
zen".
Herriot, die over Art. 71 inzake de
wedertoelating der congregatie sprak,
zeide o.a., dat de quaestie der missies te
berde werd gebracht door een groot
aantal mannen der wetenschap, dié zich
ongerust maken over een mogelijke
vermindering van den Franschen in
vloed in het buitenland. Hij vroeg het
congres de aangelegenheid in alle kalmte
te onderzoeken; daarna oefende hij
critiek op den oorspronkelijken tekst der
in het geding zijnde artikelen.
„Ik zal u tot een rijke vrouw maken.
Ik zal het u en uw moeder aan niets
laten ontbreken. Ik zal u een zoodanige
positie in de maatschappij geven, als
waarvan gij nooit hebt kunnen droomen.
En ik zal nog iets méér doen'. Hij kwam
dichter bij haar staan, en voor zij besef
te wat hij deed, had hij haar bij de
schouders gegrepen. „Ik zal den naam
van uw moeder in eere herstellen de
jaren, die zij in de gevangenis door
bracht, heb ik niet in mijn macht haar
terug te geven...."
Zij wrong zich vrij van zijn greep.
„Neen!" zeide zij. „Het spijt mij. doch
ik kan niet. Zij mogen waar zijn
alle dingen die gij zegt doch ik kan
niet met u trouwen, mijnheer Praye, en
ik ik geloof u niet. Mijn moeder be
vindt zich in de gevangenis."
Hij liep naar de deur en haar ope
nende riep hy den doctor bij den naam.
..Breng mevrouw Pinder beneden",
zeide hij.
Het meisje stond aan het andere ein
de van het vertrek, de handen samen-
gestrengeld, wachtende, hopende, en
toch niet durven hopen. Zij vernam
een lichten tred op de trap. de deur
werd opnieuw geopend, en de vrouw
trad binnen.
Eén blik op dat berustende gelaat was
voldoende. Nog één seconde en zij lagen
in elkanders armen, en het meisje snikte
het uit aan den boezem van haar moe-
De Hongaarsche
effecten-affaire.
PARIJS. 3 Nov. (N.T.A.) De cor-
rectioneele rechtbank heeft in het pro
ces inzake de vervalsching der afgestem
pelde Hongaarsche effecten op voorstel
der verdedigers besloten de vijf zich in
hechtenis bevindende beklaagden. Josef
Blumenstein, de gebroeders de Failiois.
de voormalige consul Lacace en Simon
Torbini voorloopig in vrijheid te stel
len.
Havas vermeldt onder alle voorbe
houd het gerucht, dat er onderhande
lingen zijn geopend om te bewerkstel
ligen, dat de beklaagden de onrechtmatig
verworven winsten terugbetalen.
PARIJS, 3 Nov. (B.T.A.) Op
verzoek der verdedigers heeft de recht
bank besloten de eerste zitting der zaak
over veertien dagen te houden.
WAT WIL BYRD AAN DE
ZUIDPOOL?
De expeditie van den Noordpool en
Oceaanvlieger Bvrd heeft New-York ver
laten. Met den walvischvanger „Calar-
sen" is hij van Los Angeles naar Nieuw-
Zeeland gezeild, van waar hij met de
„Elianor Bolling" en „City of New-
York" de groote reis naar het Zuide
lijke vasteland begint. Een zoo goed als
onbekend gebied strekt zich daar uit in
en uitgestrektheiddie gro'oter is dan de
Vereenigde Staten en Mexico te zamen.
Dit onder sneeuw en ijs liggend land
is de laatste uitdaging aan onderzoekers
en vliegeniers, want wie weet, welke ge
heimen zich nog in dit oneindig gebied
verbergen, een gebied, dat nog door geen
menschelijk oog werd aanschouwd. Zoo
lang het tegendeel niet is bewezen, is
het volstrekt niet onmogelijk, dat zich
aan de verbaasde blikken der vliegeniers
een ijs- en sneeuwvrij met bloemen be
dekte weide zal vertoonen, zooals eens
Peary ze in 1897 op Groenland vond,
waar hij ze niet verwachtte. Wie weet.
of de vluchten niet de aanwezigheid van
kostbare delfstoffen kan vaststellen, of
niet een werkende vulkaan wordt ont
dekt, of niet nieuwe diervormen en ver
schijnselen ran tot ver onbekenden aard
kunnen worden waargenomen. De aan
lokkende mogelijkheden zijn vele.
Scott en Amundsen hebben slechts een
smalle strook van het reusachtige land
betreden. Niettegenstaande is het nog
absoluut een onbekend land, dat rondom
door een hoogen muur van ongeveer 100
Meter is omringd. Dagenlang woeden
daar ijsstormen met een snelheid van 80
KM. per uur en ontwikkelen zich tot
blizzards, die in een uur soms 200 KM.
afleggen. Daarbij is er een temperatuur
van meerdere dozijn graden onder nul en
vier maanden van het jaar volkomen
nacht, dan vier maanden schemering, en
vier maanden dag. Op het ijs van de
Rossbarrière, rond vier duizend KM.
zuidelijk van Nieuw-Zeeland, wordt door
de bemanning der expeditie een kamp
ingericht en zal daar blijven, terwijl de
schapen, om te overwinteren, naar het
eiland terugkeeren.
„En wanneer het ijs afbreekt en drij
ven gaat?"
„Men meet ook met die mogelijkheid
rekening houden", verklaarde Byrd op
bovenstaande vraag. „Het zou een toeval
zijn, een van de vele op een expeditie".
Bij de Poolschemering kunnen dan de
voorbereidingen voor de vluchten worden
getroffen. De vlucht gaat eerst ongeveer
700 KM. over een zich geleidelijk ver
heffend door sneeuw bedekt gletscher-
veld, dan over den door Scott. Shackle-
ton en Amundsen ontdekten 2000 Meter
hoogen bergwand en dan de Pool tege
moet, die ongeveer 3600 Meter boven de
zeespiegel moet liggen. Maar dan begint
het eigenlijke werk: Vluchten naar het
Oosten en het Westen, om de vele mil-
lioenen vierkante Kilometers te verken
nen.
Technisch is de expeditie van Byrd,
welke 60 man omvat, schitterend uitge
rust. Byrd neemt niet alleen een appa
raat voor hoogtezon mee, maar ook gra-
mophoonplaten, jazzinstrumenten en een
bibliotheek. Hij heeft ook een prachtigen
korte golfzender bij zich, waarvan de ra
dius 20.000 KM. bedraagt en welke rond
60.000 gulden heeft gekost. Dagelijks zal
Byrd mededeelingen doen over den stand
der expeditie naar de bewoonde wereld
en zoo kan het gebeuren, dat, terwijl wc
aanstaanden zomer van de hitte puffen,
telegrammen ons bereiken, met ongeveer
den volgenden inhoud:
„Zon verdwenen, hier heerscht volko
men duisternis. Temperatuur 70 gr. on
der nul. Sneeuwstormen, alles wel. Byrd."
Daar de reis over landijs gaat, zullen
de onderzoekers zich bedienen van sle
den met breede onderstellen, zooals ze
ook door Amundsen zijn gebruikt. Op
deze sleden worden voor de honden 100
ton robbenvleesch vervoerd. Op de rob
ben zal eerst jacht worden gemaakt in
de baai nabij het kamp. Twee tract-ors
zullen helpen de lading van het schip
over de barrière te trekken en dan ver
dei' naar de overige hoofddepots, van
der.
Een minuut heerschte er in de kamer
een stilte, slechts door de gemompelde
liefkoozende woordjes van de oudste
vrouw onderbroken. Toen hield me
vrouw Pinder het meisje op armslengte
van zich af en keek haar in het met
tranen bevlekte aangezicht.
„Mijn kleine Lois!" mompelde zij
zacht. „Het lykt nauwelijks mogelijk.
Lois beproefde te spreken,
„En ben je gekomen om mij mede te
nemen?"
Chesney verloor het meisje niet uit
het oog en toen hij haar met het hoofd
zag knikken, maakte hij zich met her
leefde hoop blij.
„Ik ben Ohesney Praye", zeide hij
linksch. „een een vriend van juf
frouw Reddle."
.Reddle? Dan heeft mevrouw Reddle
jou haar naam gegeven?" Zij keek
naar Chesney. „Wanneer vertrekker,
wij?" vroeg zij.
„Zoodra er in zekere voorwaarden toe
gestemd is. Wilt gij ons thans weer al
leen laten mevrouw Pinder?"
De -vrouw liet haar oogen naar het
meisje dwalen. Haar in de armen ne
mende, kuste zij haar teeder In zijn
koortsachtige spanning en in zijn drin
gende haast, scheurde Chesney hen bijna
van elkander. Hij sloot de deur achter
mevrouw Pinder en keerde tot Lois te
rug, - -
waar de honden voor de verdere trans
porten zorgen. Bovendien moeten de
tractors zorgen voor het vervoer van ae
vliegtuigen naar 't geschiktste startter
rein. Voor de Poolvlucht is het groote
van drie motoren voorziene Ford vlieg tuig
Floyd Bennott" bestemd, waarvan de
hoofdbestuurder Bernt Balchen zal zijn.
Voor de verkenningsvluchten dient een
Fairschild vliegtuig en een derde vlieg
tuig zal dienen voor nauwkeurig geo
grafisch onderzoek. Waarover Byrd ook
zal vliegen, automatisch werkende ca
mera's zullen het beeld van het overge
vlogen gebied op de film vasthouden.
De voornaamste zorg van Byrd is. eerst
de Eskimo's en de Poolhonaen gelukkig
door de heete zóne te brengen. Want.
ofschoon zijn medegezellen van het blan
ke ras voor de reis zijn voorbereid en toe
gerust als geen ander Poolvaarder te
voren, ofschoon ook de hem ter beschik
king gestelde technische middelen tot ae
meest moderne en de meest geperfectio
neerde behooren. van de Eskimo's en de
honden, die reeds lang het overnachten
in geweldige koude gewoon zijn. kan on
der zekere omstandigheden de gelukkige
terugkeer van de expeditie afhangen.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Ct*. per regel.
zijn de meest geschikte momenten om
Purol toe te passen; daarom behoort op
iedere slaapkamer een doos oï tube Purol
aanwezig te zijn.
Berlijn, 30 October.
In een van de groote provinciale bla
den van Duitschland. den „Hannover-
schen Courier" las ik dezer dagen in een
artikel over de Duitsehe schooljeugd de
treffende opmerking, dat de scholieren in
dit land tot de groep der „Schwerarbei-
ter" behooren.
Wie in dit land gezinnen met kinde
ren kent, weet hoe juist die klacht is.
Ik weet, dat men ook in Nederland reeds
jaren lang er over piekert, of men van de
scholieren niet wat al te veel verlangt.
En stellig is het bij ons al veel beter
geworden in vergelijking met de jaren,
toen ik nog zelf in de klas zat en eigen
lijk nimmer rust. maar wel doorloopend
spanning, angst om examens en „proef
werk", en meer van die schoolkwellingen
kende.
Maar het onderwijsideaal is toch ook
in Duitschland nog lang niet bereikt.
Men is hier andere wegen gegaan en
heeft getracht ouders en scholieren meer
dan elders in het onderwijs te betrek
ken. „Elternbeirate" zijn benoemd, die
zoogenaamd een oog in het zeil houden
en met de gemeentebesturen, de onder-
wijs-instantie's en de onderwijzers zelf
beraadslagen. Ja, de scholieren hebben
ook hun eigen vereenigingen en cpmmis-
sie's. De Pruisische hoogescholen had-
den tot voor kort een Bond, die met re-
geeringshulp tot stand was gekomen, die
een officieus karakter had. en waarvan
het lidmaatschap door de autoriteiter.
verplichtend gesteld was. Een organisa
tie. die na de revolutie in hoofdzaak
reactionnair en anti-semitisch gebleken
is. en die daarom onlangs na langen
strijd door den Pruisischen Minister van
Onderwijs ontbonden is. Ze bestaat nog
wel in anderen vorm (volgens de grond
wet heeft ieder, dus ook de student, het
recht van vereeniging en vergadering),
maar de republikeinsche elementen zijn
er geen lid meer van, en de kracht van
den Bond is door de opheffing van het
verplichte lidmaatschap natuurlijk met
vroeger niet meer te vergelijken.
Oppervlakkig beschouwd is intusschen
het resultaat van zooveel tolerantie en
democratische opvattingen tot nu toe
niet bijzonder groot geweest. De Duit
sehe jeugd munt niet uit door levens
vreugde. Zelfmoorden van scholieren, die
de lasten van een overstelpend onder
wijsprogramma niet langer dragen kun
nen. zijn aan de orde van den dag. Men
schrijft daar gewichtige artikelen over.
zonder met zulke middeltjes natuurlijk
ook maar de minste verbetering te kun
nen brengen. De opleiding bij het mid
delbaar onderwijs is reeds in vier hoofd
groepen gesplitst. En toch klagen ouders
en scholieren, dat het onderwijs al te
veel van den jeugdigen intellectueel
vergt, dat er haast geen tijd overblijft
voor andere dingen, die toch zeker niet
minder belangrijk zijn dan het instam
pen van boekengeleerdheid.
Er is een machtig streven in Duitsch
land om daar de militaire dienstplicht
met alle daaraan verbonden voordeelen
voor de volksgezondheid niet meer be-
Welnu?" zeide hij. „Heb ik u de
waarheid niet gezegd?"
Zij gaf met een hoofdknik toe.
,Rn zult ge het nu doen?"
„U trouwen?" Zy schudde het hoofd.
.Doch tegen uw moeder zeióet gij
van wel!" riep hij woedend uit. „Ge
weet wat de gevolgen zullen zijn, niet
waar. waarneer gij weigert?"
„Ik kan niet, ik kan niet! Hoe kan ik
met u trouwen, mynheer Praye? Gy zijt
immers verloofd met de Gravin van
Moron
Met een vloek belette hij haar he:
voortgaan.
„Laat de gravin er buiten! Ge weet
wat ik voor u doe, niet waar? Ik red u
liet leven, ik geef u uw moeder terug...."
Langs hem heen keek zij naar de ge
sloten deur.
„Ik kan niet!" herhaalde zij machte
loos. „Hoe kunt gy op een belissing aan
dringen? Ik.... ik ken u niet. umoet mij
den tijd geven."
„Ik zal u zooveel tijd geven als noodig
is om dit papier te onderteekenen."
Hij nam een vel folio-papier uit zijn
zak en legde het op de tafel.
„Wat is dat?" vroeg zy.
..Het is een overeenkomst. Ge be
hoeft niet de moeite te doen het te
lezen. Plaats eenvoudig uw handteke
ning hier en ik zal den doctor roepen
om getuige te zijn."
„Doch wat is da' voor een document?"
EEN HOTEL UIT HET
TIJDPERK DER
ROMEINSCHE KEIZERS.
Bij de opgravingen ju Hercul&num is
kort geleden een gebouw blootgelegd,
dat voor een oud-Romeinsch hotel
wordt gehouden, te oordeelen naar het
aantal kamers.
Het is althans het eenige tot nu toe
blootgelegde gebouw, dat een dergelijke
opvatting rechtvaardigt. H-: bestaat uil
een rij van op de benedenverdieping
gelegen vertrekken met gewelfde zol
dering, waarvan de wanden met geo
metrische figuren en kleine land
schappen zijn versierd. De vloer is met
een mozaïk bedekt., welke zich nog in
een goeden staat bevindt. Ten Oosten
van den hoofdingang voert een trap
naar een langen smallen corridor, waar
aan tal van kleine, onversierde vertrek
ken uitkomen. De hoofdingang van het
hotel, welke aan den kant van de zee
is gelegen, moet nog worden blootge
legd.
Aan de zijde van het hotel, het verst
van de zee gelegen, lag een ruime tuin,
welke een vlakte van 800 vierkante
KM. bedekte. De westzijde van dezen
tuin is door een lagen muur. waarboven
zich een zuilengalerij verheft. afge
sloten. Tien witte marmeren zuilen,
waarvan de mees ten gebroken zijn, wer
den hier gevonden en zullen weer op hun
oorspronkelijke plaats worden opge
richt.
staat, althans door sport en gymnastiek
op grooten schaal de schade eenigszlns
goed te maken. Tal van Duitsehe steden
hebben de laatste jaren prachtige sta
dions gebouwd en millioenen voor wed
strijden, zweminrichtingen en gymnas
tiekzalen overgehad. Maar voor een be
hoorlijk „weekend" volgens Engelsch
voor beeld zijn de meeste Duitschers toch
nog niet te vinden.
Wie zal ontkennen, dat desondanks
sport en gymnastiek oneindig veel voor
de volksgezondheid gedaan hebben en
nog dagelijks doen De resultaten van de
Duitsehe mededingers aan de jongste
Olympische Spelen in Amsterdam heb
ben duidelijk genoeg aangetoond, op welk
een verrassend-hoog peil de lichamelijke
geoefendheid van een door wereldoorlog
en inflatie ongelooflijk-geteisterd volk
al weer gestegen is. Maar beziet men de
Duitsehe jeugd van een ander stand
punt, dan is het resultaat toch allesbe
halve verheugend.
Het schijnt dan toch. dat oorlog en re
volutie een uitwerking gehad hebben, die
een waarschuwing moge zijn voor de ook
in Duitschland nog talrijke elementen,
die met zulk een „Stahlbad" dweepen
en de bijbladen der monarchistische dag
bladen. die als ae „Kreuzzeitung" nog
wekelijks met een „militair bijblad" ver
schijnen. waarin de modernste machts
middelen der andere staten getoond wor
den en over het ontbreken van -zulke
vernietigingsmiddelen binnen de Duit
sehe grenzen gejammerd wordt, met
graagte plegen te verslinden!
Deze groepen, die inderdaad .niets ge
leerd en niets vergeten" hebben, zien
blijkbaar ook nog niet in, dat de tegen
woordige jeugd wat al te liberaal opge
voed wordt- En waar ze het wèl inzien,
maken ze er zich wat al te gemakkelijk
van af door te beweren, datde re
publiek daar schuld ran is en dat zooiets
onder een monarchie onmogelijk zou ge
weest zijn.
Tot op zekere hoogte hebben ze na
tuurlijk gelijk.
De revolutie van 1918. die zoo bitter
weinig ten goede veranderd heeft, zag
tenminste kans. het Duitsehe volk zoo
genaamde „vrijheden" te bezorgen, waar
van de critieklooze jeugd in de eerste
plaats misbruik maakt-Behalve misschien
in het Italië van tegenwoordig is stellig
in geen enkel ander land ter wereld de
schooljeugd zoo politiek-geïnteresseerc
als juist in Duitschland. Deze jeugd is
als gewoonlijk radicaal. Radicaal in elke
richting, maar vooral geneigd, zich bij
vleugel groepen met een zeer markt-
schreeuwerig programma aan te sluiten
Jonge Duitschers zijn communisten of
sociaal-democraten of rechtsradicale
dweepers. voor zoover ze niet door de
katholieke kerk in andere directie ge
dwongen worden.
Tegen dat jeugdig radicalisme is op
zichzelf niet veel te zeggen. Het slijt met
de jaren wel af. en het is eigenlijk ge
zond. dat het bestaat. Geen enkele be
weging is zonder den heftigen stimulans
dezer jongeren denkbaar. Maar beden
kelijk is, dat het Duitsehe radicalisme
vroeg zij en trachtte te lezen wat er op
de eerste bladzijde stond, doch hij voor
kwam haar.
Haar wantrouwen groeide, en de re
actie van de overstelpende ontmoeting
van zooeven had haar koud en wezen
loos gemaakt. Een onrustbarende twijfel
dat hij niet in staat zou zijn, zijn
gedane beloften na te komen was haar
hart binnengeslopen. Haar ge-
heele gemoed kwam er tegen in opstand
aan de woorden van dezen man waarde
te hechten.
„Ik kan niets doen alvorens mijnheer
Dorn te hebben gesproken."
Waarom zij van allo andere den naam
van den detective noemde, zou zij niet
hebben kunnen zeggen. Wat zij verlang
de was uitstel. Zij noemde den eersten
naam die haar in de gedachten kwam.
en zou evengoed dien van mijnheer
Shaddles genoemd kunnen hebben.
,Dom! Ha. is het er zoo mede gesteld.
Michael Dorn is de bevoorrechte? Wel
nu Dorn en geen Dorn. morgenochtend
te tien uur zult ge met mij trouwen. Ik
ben thans te ver gegaan om terug te tre
den. En, in ieder geval, Dorn is dood."
„Dood?" riep zij vol ontzetting uit.
.Hij kwam vanmorgen hier aan om
naar u te zoeken, en
De deur werd langzaam geopend.
„Ik moet je niet hebben, Tappatt. Doe
de deur dicht, verd
Doch langzaam, zeer Jengaaam, werd
geen grenzen kent, dat het, om een
Duitsehe uitdrukking te gebru.'en.
.hemmangslos" (remloos) is. De groote
politieke bonden met een half-mllltair
karakter hebben in dat opzicht heel wat
op hun geweten Zij trekken de jeugd
meer aan dan een politieke party, en
worden daarom door ce groote partijen
der volwassenen terecht als een onmis
bare aanvulling op prijs gesteld.
Het ..Reichsbanr.er". de „Rotfront-
kampferbund". de „Jungdeutscher Or
den". de „Stahlhelm". „Wehrwolff en
soortgeiyke bonden zijn kweekplaatsen
van een jeugdig romantisch gedoe, dat
met „veemgerichten" en dergelijke m'i-
deleeuwsche tradltle's pleegt te werken
en een menschenleven vooral in vorige
jaren niet al te hoog meer schatte. Een
uiterste, dat natuurlijk alleen door de
oorlogszeden mogelijk was geworden.
In deze bonden met hun uniformen,
rangverschillen, vaandels, muziek, mee
tings met allerlei tra ra en antieke onder-
scheidingsteekencn voelt de Duitsehe
jeugd die niet meer heusch-soldaatje
kan spelen, zich meer dan thuis.
Maar de Bonden hebben steeds meer
een zuiver-politiek karakter. En dus wor
den de jonge Duitschers op een leeftijd,
die nog geen gezond oordeel mogelijk
maakt, reeds in de politiek verwikkeld.
Zy lezen dus de partybladen, die helaas
in Duitschland een toon plegen aan te
slaan, die ook ouderen reeds bedorven
heeft. Deze pers kent geen tolerantie,
geen eerbied voor den tegenstander, geen
eigen ongel Uk. maar slechts strijd in den
meest onsmakelijken vorm, dien men
zich denken kan.
De heeren journalisten kennen geen
grooter genot dan elkaar dagelijks uit
schelden in termen, die vischwijven nog
als al te onbehoorlijk versmaden zouden.
Het helpt niet dat de beste journalistieke
elementen daartegen sinds jaar en dag
ten strijde trekken. De lezers slikken dit
alles, en de uitgevers zien er blijkbaar
voordeel in Er wordt verder gescholden:
en de jeugd, die deze bladen leest krijgt
den indruk, dat deze soort van polemiek
de juiste is, en aapt ze maar al te graag
na.
Onder zulke omstandigheden groeit ln
Duitschland een nieuw geslacht op. waar
van we na tien of twintig jaren als de
omstandigheden andere geworden zijn en
Duitschland weer een actieve rol van
beteekenis zal kunnen spelen nog het
noodige verwachten kunnen!
Er zyn genoeg Duitschers van een ge
heel ander kaliber, die dit alles inzien en
die ook reeds hun waarschuwende stem
doen hooren. Maar Ik krijg niét den in
druk dat naar die stem mén geluisterd
wordt De jeugd zelf luistert er zeker niet
naar en men kan haar dat niet eens
kwalijk nemen. Haar natuurlijk radica
lisme trekt veel meer naar de uitersten
en wil de gematigden niet als betere ele
menten erkennen. Waar het niet om een
bolsjewistisch ideaal gaat. begrijpt men
in scholierenrijen ook het andere uiter
ste: een herstel van een „glorieriik
Duitschland". geiyk men het uit de ge.
schiedenisboeken kent Een herstel van
al de heerlijkheden van wereldmacht,
van koloniaal bezit, van sterke regimen
ten en aloude traditie.
De onderwijswereld, in de eerste plaats
di der hoogescholen. is voor 85 pet. reac
tionnair en voedt de studenten op tot
strijders voor nationalistische einddoe
len.
Op zichzelf waarlijk bewonderenswaar
dige prestaties als de oostwest-Amerika-
vliegreis van Koehl en Hünefeldt en de
Zeppelin toch ten van Eckener worden in
het klasse-onderwUs tot overmatige hel.
denvereering opgeblazen. Het onderwijs
ondermijnt ook de eerbied voor den te-
genwoordigen staatsvorm, ofschoon die
toch door de meerderheid der bevolking
nog altijd gewenscht wordt. De scholie
ren krijgen in radicale bladen zelfs te le
zen. dat een vereerenswaardlge persoon,
lijkheid als de rijkspresident von Hin
denburg een „mislukking" is. Werkelijke
heerschers over de Duitsehe jeugd zijn
.rücksichtslose" leiders als de Moskou-
sche bolsjewikl, de krantenkoning Hu-
genberg. de fanatieke leiders der bonden
als Seldte en Dllsterberg. Mahraun en
Thalmann. die als nationale of interna
tionale helden vereerd worden.
En intusschen geeft de democratische
republiek gelegenheid, zich „uit te leven',
geschriften in handen te krijgen, die ten
slotte tot excessen als scholiemioorden cn
zelfmoorden leiden, processen te volgen,
die de laagste menschelijke hartstochten
blootleggen.
Ik kan het niet helpen, my schUnt de
Duitsehe jeugd op te groeien tot een ge
slacht. dat ons nog te denken, en mis
schien helaas ook nog te handelen zal
geven. Maar er biyft één hoop: dat ik de
dingen ten slctte toch te donker heb in
gezien!
H. v. B.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
i 60 cent» per regel.
de deur verder opengeduwd. Toen werd
door de gemaakte opening de zwarte
tromp van een revolver zichtbaar, en.
eindelijk, het lachende gezicht van
Michael Dorn!
.Handen omhoog. Praye!" riep hy.
Jk moet jou hebben!"
Toen de deur nog verder geopend werd
en de geheele hand naar binnen stak.
grepen de vingers van Chesney Praye
een ebbenhouten liniaal, en by den ha-
telijken aanblik van het gelaat van
Michael, sloeg nU de op tafel staan
de petroleumlamp stuk. Een gerinkel,
het neervallen van verbrijzeld gl3s en
een gil van Lois
Praye snelde haar voorby; zy hoorde
het mot geweld dichtslaan van de deur,
en het gekerm van tomand. De volgende
seconde waren de beide mannen hand
gemeen geraakt en zy drong zich hoo
langer hoe verder r.aax het uiteinde
van de kamer terug, toen tafels en stoo
len by de worsteling betrokken werden
Zy hoorde Ohesney luidkeels om den
doctor schreeuwen.
.Doctor help! Neem dat zwijn voor
je rekening!" Toen weerklonk het ver
schrikte meisje het geluid van 'n deur
die opengerukt wordt in de oorgen. het
wegsnellen van voeten en de stem van
Ohesney zweeg.
,31ijf staan waar gy zijt!"
(Wordt vervojgdjj
De Duitsehe jeugd
EN HUN MOEILIJK BESTAAN.
ROMANTISCH GEDOE.
(Van onzen correspondent.)
