HAARLEM'S DAGBLAD
H. D. VERTELLINGEN
ALS DE HARINGDRIFTERS BINNEN ZIJN.
FEUILLETON
Anthony Marston
Dolende Ridder
DONDERDAG 15 NOV. 1928 DERDE BLAD
De drukste dag van het seizoen.
GROOTE BEDRIJVIGHEID TE IJMUIDEN.
Vol bedrijvigheid is de visschershaven in dezen tijd van 't jaar, aan de overzijde
liggen de drifters kop aan kop.
(N&drak verboden; auteursrecht voorbehoud*©.)
De Jurk
door ..JILLY".
Mee met de miTTioenen baringen trek
ken telkenjare weer de vele visschers-
schepen, In den voorzomer vangt men in
't noorden en bü 't naderen van den
wintertijd zakken de kleine booten mee
het ruiden in, langs de Hollandsehe
kust, waar dan plots in 't begin van
de Octobermaand de lang verbeide drifs
ters in LJmuiden binnenvallen. Veertig,
vijftig, zestig mijlen uit de kust staan
de netten in 't groene water der Noord
zee, schier zonder rustpoozen arbeiden
aan dek de mannen bxi 't inhalen der
zilveren haringen, overdag onder de
Alweer een mand
grauwe trieste najaarsluchten, 's nachts
in den schijn van enkele lampen die
vreemde lichtschitteringen too veren in
de glanzende vischmassa, od de natte
dekken, die fantastisch belichten dc
stoere visschers op de kleine dobberende
drifter
Na twee, drie dagen weg en weer
kruisen stevent snel de boot die roestig
is en vuil naar Holland's golvende dui
nen-kust, naar daar. waar als verwelkor
mend de lange pieren in zee vooriitste-
(Een verhaal uit den tijd van den
Spaanschen Successie-Oorlog.)
Naar het Engelsch var
MORICE GERARD.
4)
Zie je wie dat is? riep Marston uit,
in zijn opwinding vergetend te fluiste
ren.
Stil wat. Sir. Wel wie is het?
De groote Prins Eugeniu- van Sa
voy e! Ik heb hem vaak genoeg gezien
en zou zijn figuur uit duizenden her
kennen. Heelemaal buiten zich zelf
wendde Anthony zich fluisterend tot
Mark. Nu kan ik ook wel gissen wie
de man daar vlak-tegenover ons is. Dat
kan niemand anders dan de Hertog zijn!
Hij greep zijn dienaar bij den arm. De
voorgewende herbergier was uit de por
tiek te voorschijn gekomen om het
paard van den zoo juist aangekomene
over te nemen. Marlborough als hij
t tenminste was boog voorover tilt 't
venster, riep een woord van begroeting
en daarop verdween Prins Eugemus in
de herberg.
Een moment later wisselde hij een
ken, naar IJmuiden. dat nu bü den af
slag drukte en bedrijvigheid ziet, waar
het leven forsch en schoon klopt.
Ze komen er te liggen, de „Marion",
de „West Anglia", de „Golden Gift", de
„Haring Ho" en hoe ze verder mogen
heeten volgens het bordje aan den
stuurstoel. Ze zijn allemaal hetzelfde, die
drifters, ze zijn hetzelfde uitgerust, even
stoer van bouw, even groezelig door het
telkens overbrulsende water. Alleen de
pijpen rijn in verschillende kleuren ge=
schilderd en de letters op den boeg
de LT. van Lowestoft, de YT van Yar
mouth, de BF. van Banff en de PD. van
Peterhead die bewijzen, dat het vrij
wel zonder uitzondering Engelse he boo=
ten zijn, die hier de zilveren schatten
der zee binnen brengen, de Hollandsehe
trawlers werken meer op pekelharing,
met zoo zeer op den aanvoer van. ver-
sche haring.
Kop aan kop, op drukke dagen zooals
Woensdag die volgens ingewijden de
drukste dag van het seizoen werd
meeren de drifters langs de kade, de
luiken liggen reeds open, de winchen
beginnen te roffelen, katrollen knarsen,
en nauw ligt de boot tegen den wal of
de eerste mand zwaait al. vol met ha
ving buiten boord naar de kade, waar
stevige handen haar grijpen, kantelen,
terug laten draaien om weer vlug een
nieuwe vracht aan- te pakken.
Op de tegels liggen de hoopen blim,
kende visch, als-maar haring met groe
ne ruggen en groote oogen en bloede^
rige plekken hier en daar. De hoopen
giroeien, 'n man gooit met bneeden zwaai
van zijn schop grauw, grof-korrelig zout
er over en de glanzingen verdoffen.
Doch stapels kisten worden aange
voerd en hier en daar en ginder, waar
je ook riet, worden de kisten gevuld,
slaat men bandijzer er om heen.
Het is geweldig, die bedrijvigheid, hom
derden mannen en jongens in water
laarzen en blauwe truien graven in. de
hoopen, laden de kisten, lossen de
schepen. Massa's visch liggen hier, en
steeds maar zwaaien de volle manden
uit die ruimen, door de lucht, naar de
kade. En is zoo'n drifter leeg. dan wor
den de netten opgeschoten in het ruim,
de trossen gaan los en met een schreeuw
van de stoomfluit stormt de drifter weer
weg, naar zee toe, voor nieuwe vangst.
En aan den anderen kant. achter de
loodsen giert een locomotief, komt
schokkend een trein in beweging, die in
zijn vele wagons millioenen haringen
bergt, die weg zal snellen naar plaatsen
waar de rookerijen wachten on nieuwen
aanvoer.
En je toeft daar als vreemde tusschen
de schreeuwende en sjouwende mannen.
groet met. de beide heeren in de bo
venkamer. Daarop werd het venster ge
sloten en de beide mannen in het zo
merhuisje konden niets meer zien.
„De Spin" keek op toen hij het ven
ster hoorde sluiten; hij liet den teugel
dien hij in de hand had even s'Jppen,
wreef zich in ce handen, grinnikte ver
heugd. nam de teugels veer ter hand
en verdween in de richting van den
stal.
Het tooneel was doodstil en verlaten;
een argelooze voorbijganger zou hebben
gedacht dat de plaats onbewoond was.
Toen de avond inviel leek de herberg
van Sehr de meest-eenzame plek ter
wereld.
Wat zouden we nu krijgen? vroeg
Anthony.
Zijn dienaar scheen zich een duidelijk
beeld van de komende gebeurtenissen te
hebben gevormd.
..De Spin" zal direct terugkomen. Hij
moet dezen kant uitkomen om zijn man
netjes bü elkaar te roepen, antwoordde
Mark.
Wat denk je dat hü van plan is?
Ze alle drie te vermoorden. Mark
zei het zoo nuchter, alsof hij de do«i-
gewoonste opmerking maakte.
Anthony knikte. Ik vrees dat je ge
lijk hebt. Iemand moet de lucht van deze
samenkomst gekregen hebben en ge
zorgd hebben dat het voor „de spin" en
zijn trawanten de moeite waard is om
de twee éénige mannen voor wie Loae-
tusschen bergen zout en hoooen visch.
op dat betrekkelijk groote terrein met
ter eene zijde de visscherschepen in
de rooktdoorslierte atmosfeer van zon.
milde gulden herfstzon die de tinten
verlevendigt, die wondere tafereeltjes
schept hier en daar.
Schepen varen aan en weg, treinen
dreunen heen de landen in. er is ijs
te weinig, vaten zijn er niet meer, zout
komt over de visch. IJmuiden is mooi
nu, met hec gewoel en de drukte, hei
loeien der stoomfluiten, het geschreeuw,
de kleuren, de menschen.
C. G. B.
MUZIEK.
JAN KUBELEK.
Men kon waarlijk in de meening ver
keer en dat er om een toegangskaart
tot het concert van den grooten violist
zou worden gestreden.
In dit geval mocht men lachen om
zijn eigen naïveteit, als men den Stads
schouwburg zoo akelig leeg zag, dat
was een ding waar men zich aanvanke
lijk moeilijk overheen kon zetten. Toen
Kubelik, 't zal een goede 25 jaar ge
leden zün, voor 't eerst naar Holland
kwam en hier door zijn phenomenaal
vioolspel met één slag de harten ver
overde, was overal de zaal uitverkocht.
Men vergastte zich aan het spel van
den knaap, door den Boheemschen
paedagoog Sevcik gevormd tot een
violist die over alles beschikte wat hem
den zegetocht over de wereld zou bor
gen.
Sinds heeft hij dien tocht herhaal
delijk volbracht. Hoe hü, om een ver
sleten uitdrukking te gebruiken, overal
koninklijk werd ingehaald, hebben we
herhaaldelük uit dagbladen en tüd-
schriften kunnen ervaren. Als een
jongen nog, de zwierige lokken om de
slapen, zelf verbaasd allicht over zijn
eigen ongewone begaafdheid, verliet hij
ons. Als gerüpt kunstenaar, de Vijftig
naderend, stond hü nu voor ons op het
podium. De ledige zaal scheen heru, die
een dergelijke nuchtere ontvangst niet
veel onderging, naar onze uiterlijke
indrukken, met te deeren.
Toen; hü evenwel de eerste tonen
streek uit zün wonderschoon instru
ment, waren we aanvankelijk toch ver
rast, ja heel even teleurgesteld. Het
duurde slechts kort, want Kubelik. de
man met den vastberaden trek om den
fünbesneden mond, het werd ons dra
tot een verheugenis hoe hü elke zweem
van sensatie in zijn spel mist. De viool-
k'unstenaars, ook de besten onder hen,
verraden allen een sterken drang naar
individualistisch spel, die rich in hoofd
zaak uit in den drang, een grooten
volumineuzen toon te ontwikkelen.
Büna zonder uitzondering gooien zij
het daarbij, zü 't bü momenten, op een
accoordje met het tempo, dat onder hun
strijkstok zucht en kraakt. Ofwel dit
speciale violisten-tempo moet zich voe
gen naar den vixtuoozen rechterarm en
heeft er al de nukken en grillen van te
ondergaan.
Kubelik zal nooit den toon forceeren,
toch draagt hü ver en diep. Hü zal
terwille der virtuositeit niet het tempo
dwingen, 't welk hem beter dient om de
lusten van zün hoog ontwikkelden
rechterarm bot te vieren. Aanvankelijk
maakt zijn spel een koelen indruk. Maar
als men er even maar de bekoring
van heeft ondergaan, verlaat zü u niet
meer. En dan komt, bü Mozart, bü
Bach (praeludium uit de solo-partita
in E) de schoonheid in zóó overstelpen
de mate over u, dat ge zuiverder dan
ooit - aanvoelt den absoluten zin dezer
groote muziek die u, ontdaan nu van
alle realiteit, wordt tot een openbaring.
En nu hü, Kubelik u zóó ver heeft op
geheven, wükt ook van Sarasate's kunst
alle sensatie, de virtuositeit van een
symphonie espagnole van Lalo merkt ge
niet eens meer. Daar staat de man,
van wien ge Mozart en Bach ontving en
van wien ge nu ook verder alles aan
vaardt wat hü wil geven, wül hij dit
alles opheft in de sfeer zijner machtige
kunst.
Slechts wil 't mij voorkomen dat tegen
het einde van den avond zün Paganini-
spel een kleine inzinking bood. Ik wil
aannemen dat hij er na zulke momen
ten van hocge schoonheid, de ledigheid
en voosheid van bemerkte. Want mogen
wij ons eigenlijk niet verwonderen, hoe
de uitvoerende kunstenaar niet veel
meer nog het willig werktuig wordt van
de onder 't spelen op hem aanstormen
de gedachten?
Hoe subjectiever kunstenaar, hoe
lichter hü is te beroeren door wat op
die momenten van hoogste geestelijke
inspanning eigenlijk verre van hem
moest blyven. Een Sehafer zal een mo
ment vóór den aanvang van het concert
zijn programma wijzigen. En zoo wij
zijn kunst liefhebben, wijl we die zuiver
ondergaan, mogen wij dat een gelukkig
oogenbiik prijzen.
In deze richting ging mijn denker-
toen Kubelik „bezig was" met Paganini.
Ik vor.d het technisch ook niet af. en
althans bij lange na niet overtuigend.
Maar zóó gingen wü niet naar huis.
In een mij onbekend stuk. maar van
een spontaneïteit, ontspruitend aan de
wijk bang is en die zün plannen in den
weg staan, van het tooneel te doen ver-
dwynen
Met sluipende passen kwam de mar.
over wien zü het hadden weer van om
der. hoek van de herberg te voorschijn.
Hij beek op naar het raam waar achter
de beide reldheeren zich bevonden en
bleef staan luisteren of hü ook geluid
hoorde. Blükbaar gerustgesteld liep hij
door naar de voordeur van de herberg.
Deze was van zwaar eikenhout- Hij trok-
haar dicht, draaide den sleutel om en
stak dien in zijn zak. Daarop, nog
steeds met sluipenden tred. stak hij
het voorplein over en sloeg een pad in
dat naar een brug over den stroom
leidde. Eenige oogenblikken later hoor
de hü zacht fluiten.
Vooruit sir!
Ga -voor!
Ze liepen zoo vlug zü konden de lad
der af. holden de ruimte beneden door,
het erf van de herberg op. Aan de voor
deur hadden zü niets; zor.der den sleu
tel zouden zü een stromram noodig heb
ben gehad om die te openen. Ze vlogen
naar den achterkant.; Fagan had een
ladder gezien aan den kant van den
zolder boven de stallen; hij oordeelde
terecht dat alle deuren van de herberg
wel gced gesloten zouden rijn. Teen hij
de ladder bereikt had, hield Ihj plot
seling zijn vaart in en slaakte een lich
ten kreet.
Hemelsche goedheid; hier hebben
allerhevigste SpielfreudSgkeit. zong Ku
belik nog eenmaal zün ziel uit. He: was
een toegift, die de kleine groep van
dankbaren hem afdwong. En wfjl hy
wist dat hü de schoonheid van zyr.
spel niet had verkwist, gaf hü er nog
een: het Abendlied van Schumann.
Prof. Otto Hasa begeleidde in alle op
zichten uitnemend.
G. J. KALT.
COMA VOX.
Wü ontvingen een uitnoodiging van
het Technisch bureau J. v. d. Berg, dat
in samenwerking met het Ingenieursbu
reau Connector in de schermzaal Bras-
sinne Woensdagavond een demonstra
tie gaf met de „Comavox".
De „Comavox" bestaat uit een 50
watts krachtversterker, gecombineerd
met een electrischen gramofoon-motor,
een electrischen opnemer en den electro-
dynamischen .Magnavox" luidspreker.
Men gebruikt daarbij uitsluitend élec-
trisch opgenomen gramofoonplaten. om
dat deze de lage tonen veel beter weer
geven dan de volgens het oude procédé
opgenomen platen. Het geheele apparaat
kan met een enkelen steker aan net ge
wone 220 Volts stadsnet worden aange
sloten. zoodat de bediening al uiterst
eenvoudig is en zich bepaalt tot het ver
wisselen van de platen op de gewone
wyze.
Wü hoorden eenige muziek- en zang
nummers. die met een zeer groote na
tuurgetrouwheid werden weergegeven,
waarbij de geluidsterkte geheel gelijk
was aan die van het origineel.
Bepaald verbluffend is het geluids
volume dat men kan reproauceeren. en
waarmee men zeker een zaal van ab
normaal grooten omvang zou kunnen
bestryken.
WANNEER VERDWIJNT
DE MUIDER TOL?
VRAGEN VAN DEN HEER
KETELAAR.
Naar de Tel verneemt, heeft de heer
Th. M. Ketelaar de volgende vragen
gesteld aan den minister van Water
staat:
1. Is de minister bereid mede te
deelen waarom nog steeds geen beslis
sing is genomen omtrent den afkoop
van den brugtol te Muiden terwijl toch
reeds in September algeheele overeen
stemming moet verkregen zyn met het
Hoogheemraadschap omtrent het bedrag
der afkoopsom en bovendien de Konink
lijke Ned. Automobiel Club, de Bond van
Bedrijfsautohouders in Nederland en de
Aigem. Ned. Wielrijders Bond zich weder
bereid hebben verklaard en niet onbe-
langrüke büdrage in 's Ryks schatkist
te storten voor afkoop van bedoelden
tol?
2. voordat de minister het bedrag
van den afkoop van den Muidertol
vaststelde, overleg gepleegd met zün
ambtgenoot van financiën zoodat een
nader overleg na die vaststelling thans
geen vertraging behoeft te veroorza
ken?
3. Is de minister thans in staat en
bereid mede te deelen, wanneer de
Muidertol zal opgeheven worden?
JHR. RUTS DE BEERENBROUCK.
Naar Vaz Dias verneemt zal Jhr.
Mr. Ruys de Beerenbrouck bü de a.s.
Kamerverkiezingen niet meer voorkomen
op de lüst voor Limburg, doch op dien
van d enHaag, waarop liü dan als num
mer één zal voorkomen.
DE NIEUWE BRUGGEN.
Aan de Oostzüde van de Manegebrug
is thans de kistdam geslagen in de
Nieuwe Gracht voor het wegsloopen van
de oude en de grondwerken voor de
nieuwe Manegebrug. Aan de Oostzijde
wordt ook een voetbrug geslagen, ter-
wül de tram voorloopig over de oude
baan blijft rüden. totdat aan de zijde
van den Kinderhuissingel de verbree-
dingswerken zün aangevangen. De zoo
veel breedere nieuwe brug zal zich n.l.
ook verder naar de zijde van dien
singel uitstrekken. Bü de Jansbrug is
ook reeds een begin gemaakt me: de
voorloopige werken. Aan beide züden
van de Nieuwe Gracht zijn helaas
twee der prachtige boomen gerooid
moeten worden voor den bouw van de
eveneens zooveel breedere nieuwe brug.
als offers aan het modeme verkeer.
Over een paar weken zal de Nieuwe
Gracht ook bü de Jansbrug worden af
gedamd en zal men ook daar met de
grondwerken beginnen. De scheepvaart
is echter sedert, eenige dagen door die
gracht gestremd, hetgeen voor <ie schip
pers een groot ongerief is, omdat slechts
kleinere schepen via den Kamper- en
Gasthuissingel de Leidschevaart kun
nen bereiken. Een ongemak, dat eenige
maanden zal aanhouden.
we het eerste slachtoffer!
Een lichaam lag voor hun voeten uit
gestrekt. Hot gezicht was wit en spook
achtig in het vage schemerlicht in de
schaduw van den muur.
Het was de herbergier; hij was door
stoken.
Anthony knielde bü het lichaam neer;
de man was al gestorven. Naast het
lichaam lag een bijl; vlakbij stond een
hakblok en lagen spaanders hout. De
waard was waarschijnlijk bezig geweest
hout te hakken voor het haardvuur
toen hü doorstoken werd.
De byl was een bruikbaar wapen;
Marston nam liaar op.
Ik ben van plan, zei hij om met
de bül van den herbergier hetzelfde
compliment te make::, dat ze hem er
mee gemaakt hebben!
Mark was .van zyn zijde weggegaan.
Hü had de ladder tegen een venster ge
plaatst, waarvan zy later merkter dat.
het op een gang uitkwam die over de
gehecie verdieping van de herberg liep.
In een oogwenk was het open. De slui
ting was dicht, maar hij sloeg een ruit
•in en opende zoo den knop.
Marston volgde zij" dienaar onmid-
dehük op de ladder. Terwijl zü door de
opening raar binnen gingen hoorden zü
van den anderen kant mannen naderen.
Zy haalden de ladder achter zich naar
binhen. Aan het uiteinde van den steel
van de bül zat een koord, dat om den
pols kon worden gewonden. Dit was
Langzaam opende zü de deur trad
toen aarzelend de kamer binnen met
gebogen hoofd. Eén oogenbiik keek zü
op om dan doodsl'. te blüven staan
Was zü dat werkelük daar in dier.
grooten spiegel tegenover haar met
dat bleeke gezicht en die groote wan-
hoops-oogen?
Haar eerste impuls w as. om te draaien
en weg te loopen maar nee ze kon
haar belofte niet breken althans nu
niet meer.
Ze klemde de lippen op elkaar, vastbe
sloten. Nog drie stappen, dan was zü by
de kast 't was een moeilyke gang.
Met de hand aan den sleutel keek zij
nog eens in den spiegel, lachte zich
zelf spottend uit en opende met een
ruk de deur.
Op de bovenste plank daar lag 't
ze wist "t precies. Hoe dikwüls had zü er
niet naar gekeken zich ermede ge
tooid. zich allerlei luchtkasteelen ge
bouwd. Daar op de bovenste plank, daar
lag die lap ragijne witte stof m*"
groote zacht lila en rose bloemen erop
geborduurd-
De vriendinnen zeiden ,,'t was een
droom, zooiets teers en fijns juist
geschikt voor een bruidsjapon."
Dat had zü zelf ook gevonden en
tot dat doel. werd de lap zorgvuldig op
gerold en weggeborgen. Voor de grn.p
had zy met haar vriendin afgesproken
..wie "t eerst trouwt, krijgt haar als
bruidsjapon". Eigenlük geen eerlijke af
spraak. want zy was verloofd en zou
niet zoo heel lang meer duren, vóór ?s
ging trouwen, terwyl de vriendin nog
aan geen verloven zelfs dacht. Doch de
mensch wikt lot beschikt.
Haar verloving was verbroken.
't ging niet meer samen zü werd te
modem in haar opvattingen, de were! 1
liet z'n rechten op haar gelden zc
wilde van het leven genieten volgens
hem te veel hij was het niet met ha u*
eens. Kleine strubbelingen kwamen
groeiden aan tot groote re ze gingen
uit elkaar.
En zü, die altü'd near haar vrühetd
A.V.R.O. EN V.A.R.A.
EEN TELEGRAM VAN
IR. DAMME AAN DE V.A.R.A.
Naar het Hbld. verneemt, heeft de
directeur-generaal van de P. T. T„ ir.
Damme het volgende telegram gestuurd
aan het bes turn- van de V.A.R.A.:
„Uw aanval op A.V.R.O. by uitzen
ding op Zondagochtend is in strijd met
het uitdrukkelijk verbod beginselen en
gedragingen van Omroeporganisaties in
het microfoon te behandelen; verzoeke
omgaand verklaring aangaande den
aanval en uw houding in het ver
volg".
GEEN LOONS-
VERHOOGINGEN.
De officieele bolsjewistische „Torgowo-
Promysjlennaja Gazette" Dubliceert hot
volgende besluit van het Russische
fbolsjewistische) Vakverbond: „In het
vervolg zal loonsverhooging alleen dan
komen, wanneer de productiviteit van
den arbeid van een arbeider hoogei
wordt. Alleen in eenige vakken, waar de
loonen te laag zün. zullen kleine loons-
verhoogingen plaats vinden. Tegelyker-
tyd moet er naar gestreefd worden, dat
de productiviteit van den arbeid en de
discipline der arbeiders opgevoerd won
de. De vakvereenigingen moeten den ar
beiders aan het verstand brengen, dat
de verdere ontwikkeling van de indus
trie en de verbetering van de positie der
arbeiders geheel afhangen van de ver
wezenlijking van de bovenvermelde om
standigheid (d.w.z. van de opvoering van
de productiviteit van den arbeid en van
de discipline op de fabrieken)."
SANTPOORT.
VOLKSONDERWIJS
V oensdag was door dc afdccling
„Santpoort" van Volksonderwijs ccn
propagandamiddap Cn =avond belegd in
..Zomcrlust". 's Middags om 2 uur
speelde voor dc jeugd van school F
een marionettentheater. wat natuur»
lyk ten zeerste in den smaak viel.
Des avonds trad in dezelfde zaal op
de Amstcrdamschc Onderwijzers Too^
heel vcreeniging. Met zeer veel succes
voerden dc Amstcrdamschc „school
meesters" voor ccn vrijwel geheel bc»
zette zaal op het door Fred Berends
uit het Duitsch* vertaalde tooneclspel
heel gemakkelijk, want daardoor had de
drager zü" beide handen vrij. als het
noodig fvas. Ze renden door de gang
naar de voorzijde van he: huis en pas
seerden onderweg verscheidene deuren.
Het was binnen in huis al vrijwel don
ker. Toen zü voor de deur van de ka
mer kwamen, waar de conferentie plaats
had. hoorden zij op hetzelfde moment
geluid van tweeërlei aard. Het eene ge
luid was het gemurmel van stemmen
binnen in de kamer; het. andere dat
van een sleutel die in de voordeur werd
omgedraaid.
Waarschuw jij de heeren daar. zei
Ar.thony tegen Mark. Ik zal de bo
venzijde van de trap verdedigen tot ze
klaar zyn.
Fagan klopte zachtjes op de deur. en
trad de kamer in. toen êen s:em, die
gewoon scheen om te bevelen, „bin
nen!" geroepen had.
Een ondeelbaar oogenbiik "ater kwa
men „de spin" met zyn mannen de
benedengang in en slopen met katach-
tigen tred bü tweeën fcegelyk de trap op.
Anthony, die onzichtbaar voor ze was
door dat hij in de schaduw van den
gangmuur was gaan staan, zag hun na
dering met grimmig welbehagen. In
rijn rechterhand hield hij de bijl; in
zyn linker een ontbloot rapier.
Toen. de hoofden van de twee man
nen die vooraan liepen, boven de bo
venste trede van de trap uitkwamen,
sprong Marston op hen toe. „De Spin"
had verlangd, genoot er nu met volte
teugen van. Uitgaan, roeien, dansen, ten
nissen. flirten, zich.aan niemand behoe
ven te storen ze haalde haar schade
in.
Wel kwam zoo nu en dan haar „betere
ik" boven, maar dat onderdrukte zo
met geweld ze wilde niet denken ze
wilde niet. want dan zou ze hebben moe
ten bekennen, da:, met het terug krij
gen van haar vrijheid, 't moo!e uit haar
teven was weggegaan Soms kon se met
heel haar ziel terugverlangen Maar ze
had het toch immers zèif gewild en
dan maakte ze zich wijs dat ze gelukkig
was. Dom. dom meisje.
Dit alles ging haar door t hoofd,
toen zü de lap stof uitpakte; want nu
was 't oogenlbik gekomen, dat er een
bruidsjapon van gemaakt zou worden
doch niet voor haar.
Dien morgen was haar vriendin (die
zich in dien tijd verloofd had) plotse
ling met 't bericht gekomen: „Hans
heefs een betrekking ik ga zoo gauw
mogelük trouwen en naar Indië." Toen
de eerste vreugde wat bedaard was.
kwam de Jurk ter sprake Ja "t was
beloofd.
Met haar hoofd in de soepele wnziga
stof geborgen snikte ze "t uit. 't Was
niet om de jurk, maar de gedachte, die
er aan vast zat. Hoe menigmaal had ze
rich zelf in die jurk gezien en nu.
„Maar meisje je hebt 't toch alle
maal zelf gewild" fluisterde een stem
diep in haar.
„Ja", ze had 't zelf gewild en met een
resoluut gebaar veegde ze haar tranen
af zóó mocht ze niet beneden komen:
ze mocht geen schaduw op 't geluk van
haar vriendin werpen.
Zichzelf volkomen meester, trad ze
even later lachend dc huiskamer bin
nen. Eerst wilde de vriendin 't niet aan
nemen zou ze misschien voelen, wat
't haar kostte? maar "t was afgesproken
dus.
De jurk héér bruidsjurk werd in
gepakt ging weg voor altüd. En
met de jurk ook haar luchtkasteelen.
in 4 bedrijven ..De ïïcr". In dit too»
ncclspcl hebben wc kennis gemaakt
met verschillende opvattinficn om»
trent ccr. Ook werd ons duidelijk ge»
maakt hoc men in sommige kringen:
denkt over dc ccr van hen. die fi
nancieel minder welgesteld zijn.
Dc A. O. T.'crs hebben uitstekend
spel tc zien gegeven. F.r waren er on«
der hen. die als geknipt voor hun rol
waren. Het stuk sloeg dan ook in cn
een krachtig applaus beloonde dc on»
dcrwijzcrs(csscn) voor hun werkelijk
uitnemend spel.
Tusschen het tweede cn derde bc»
dryf werd ccn kort propaganda woord
gesproken door Mr. L. W. C. v. Dam.
Liet kind zoo zcide Mr. van Dam
is een vrije persoonlijkheid, die
men niet moet wringen in een eng
keurslijf. De openbare school wil het
brengen in een sfeer vrij van politiek,
rcligieusc opvattingen enz. van ccn
bepaalde gcdnchtenwcrcld.
Dc bijzondere school daarentegen,
wil de kinderen van dc bewaarschool
af tot aan dc universiteit toe geen
kennis laten maken met dc gedaeh»
tcnwercld van anderen.
Dc openbare school kiest geen stel»
ling. Zij werkt dc vcrdccliny van het
volk in groepen niet in de' hand. In
het bewaren van dc eenheid kan ccn
klein volk groot zijn. Dc openbare
school strijdt hiervoor, predikt eerbied
voor dc overtuiging van anderen,
kweekt verdraagzaamheid, waarheids»
zin. enz. Dat is dc ware Christelijke
school, niet die, waar dc Bijbels in
de kasten liggen.
De pacificatie op onderwijsgebied
heeft verspilling gebracht op groot©
schaal. Zii is de oorzaak gewest. Hat
o.a zooveel bijzondere neutrale rcho»
len zijn verrezen. Bij de/c scholen zijn
dc mensóhen samen gedreven door
een klasse«gedachte. waardoor dczul»
ken getoond hebben weinig gevoel te
hebben voor de eenheid van het Ne»
Herlandschc volk. Tegen deze toenas»
sing van dc L.O.»wet kiest Volks»
ondcrwiis" stelling. Dat is ccn mocilij»
ke strijd. Krachtig spoorde snr. dc
aanwezigen aan ..Volksonderwijs" in
dezen moeilijken strijd tc steunen, om
tenslotte tc eindigen met: .-Het bc»
lang van *t Ncderlandschc volkskind
ik het belang van alle groepen der bc»
volkïng".
Een krachtig applaus toonde aan.
dat men de woorden van den spreker
begrepen had.
was het dichtst by hem. Hü hief de bül
op en <feed deze met alle kracht neer
komen op hec hoofd van den naderen
den man: daarop snel als de weer
licht stak hü rijn rapier diep in den
schouder van d?n man naast dezen.
Op dit oogenbiik traden de drie hee
ren. gevolgd door Mark. op het portaal.
Anthony Marston •wist niet dat ze er
varen. Zyn bül had hü omhoog ge
heven. zün voet rustte op het lichaam
van den eersten man dién hü neerge
veld had en met den eenen slag na den
anderen dreef hü de mamvcn die ach
tereenvolgens de trap opkwamen terug;
een gigantische figuur; de verpersoon-
lyking van menschelükc kracht en bo-
venmenschelyken moed!
Een minuut later was de trap schoon
geveegd; vier van de aanvallers hadden
het leven gelaten: de anderen hadden
hun heil in de vluciht gezocht.
HOOFDSTUK m.
Jn de Raadkamer.
Marlborough en de twee krijgslieden
die bij hem waren, hadden geen ge"e-
zenheid zich ir. het gevecht te mengen.
Fagan had rich, toen zijn meester alarm
had geroepen, direct bü hem gevoerd,
maar tot reel meer dan tot een enkelen
houw bracht hü het niet; zoo spoedig
was de strijd beslist.
.(Wondt vervolgd.).
