TWEEDE KAMER.
BUITENLANDSCH OVERZICHT
COOLIDGE'S ZEER OPTIMISTISCHE BOODSCHAP
ZELFBEWUSTHEID EN OVERMACHT
GEMENGD NIEUWS
HAARLEM'S DAGBLAD DONDERDAG 6 DEC. 1928
DERDE BLAD
Een uitbundig loflied opde V. S.
T BELANGRIJKSTE NIEUWS.
Coolidge's boodschap aan het zeven
tigste proces der Vereenigde Staten is
in zeer optimistischen toon gesteld, 't Is
erg prettig wanneer emn kan beginnen
als volgt:
Geen enkel Congres der Vereenigde
Staten zoo verklaarde de president
heeft bijeenkomend en zich bezighou
dend met een onderzoek van den toe
stand der Unie. een prettiger vooruit-
jacht aangetroffen dan dat van thans.
Wat den binnenlandschen toestan 1
betreft heerschen er rust en tevreden
heid, harmonieuze betrekkingen tusschen
bedrijfsleiding en loonarbeiders, afwezig
heid van verwikkelingen in de industrie
en sedert jaren de grootste welvaart.
Wat de positie van Amerika in het bui-
land aangaat, heerschen er vrede, de
Calvin Coolidge.
goede wil, die voortkomt uit weder-
zijdsch begrijpen, en de wetenschap dat
de problemen, die kortgeleden nog zoo
omineus schenen, wijken bij het opdoe
men van de tastbare vriendschap. „Deze
ongeëvenaarde zegeningen" schreef de
president toe aan de „integriteit en het
karakter van het Amerika ansche volk",
terwijl zijn oprechtheid bij het verkeer
met de buitenlandsche regeeringen eer
bied en vertrouwen had afgedwongen.
President Coolidge hield zich vervol
gens beig met de verlaging van de be
lastingen en de bezuinigingen, door de
regeering bij de openbare diensten ver
kregen, waarvan het gevolg was geweest
dat het nationaal inkomen met bijna
vijftig pet. was vermeerderd, dat thans
op ver over de negentig milliard dollar
werd geschat. Het afgeloopen jaar was
de nationale schuld met ongeveer 906
millioen dollar verminderd.
Ach, ach, kan het fraaier, schooner,
welvarender, 't Is voor mevrouw Europa
om stekeblind van jalouzie te worden.
Met bewonderenswaardig gemak schreed
Coolidge over zekere delicate quaestie
heen:
„Wat betreft Nicaragua, „waarheen ik
op dringend en herhaald verzoek van de
regeering van dit land onze marinetroe
pen zond, ter bescherming van levens en
eigendom der Amerikaansche onderda
nen", verklaarde Coolidge ..dat het land.
dank zij de Amerikaansche tusschen-
komst. zijn welvaart aan het herwinnen
was en een groote schrede heeft gezet
in de richting van vredelievend zelfbe
stuur".
Hoe heerlijk om te kunnen zeggen:
„Wij kunnen ons veroorloven om edel
moedig te zijn". Doch welk een ver
waandheid en egoïsme spreekt ook uit
deze phrase die gezegd werd naar aan
leiding van de Grieksche en Oostenrijk-
sche schulden.
Maar.... Onze vloot heeft volgens de
algemeen aanvaarde normen een tekort
aan kruisers. Wij hebben tien betrekke
lijk nieuwe schepen en twintig, die oud
zijn. Het is duidelijk dat in vernieuwing
en vervanging moet worden voorzien.
Deze zaak is in de vorige Congreszitting
grondig onderzocht en behoeft geen
nieuwe verklaring. De president drong
aan op aanneming van het desbetreffend
wetsontwerp door den Senaat, met
schrapping daaruit van de clausule be
treffende den tijd, welke bepaalt dat de
schepen binnen drie jaar op stapel moe
ten worden gezet. Voor de bedeesden en
achfcerdochtigen, verklaarde de president
wensch ik te herhalen dat Amerika mi
litaristisch noch imperialistisch is. Ve
len in Amerika en in het buitenland die
voortdurend deze beschuldiging uiten
zijn dezelfden, die er in zich zelf nog
sterker naar hunkeren, dat Amerika ziin
hulpverleening tot buitenlandsche mo
gendheden uitbreidt. Wanneer dergelijke
hulp wordt verleend is daarvan het on
vermijdelijke gevolg dat wil belangen in
het buitenland krijgen.
Herziening van onzen gebruikelijken
steun en bescherming aan dergelijke be
langen zou neerkomen op een afbreuk
aan de souvereiniteit van Amerika. Onze
grootste buitenlandsche belangen lig
gen in het Britsche Rijk. Frankrijk en
Italië. Omdat wij voortdurend bezorgd
zijn om deze belangen, betwijfel ik of
ook maar iemand de veronderstelling
zou wagen dat deze landen meer.en dat
wij militaristische of imperialistische
bedoelingen tegen hen koesteren. Wat
de kleine landen betreft wenschen wij
stellig geen hunner. Onze algeheele in
vloed wordt aangewend ten behoeve van
hun onafhankelijkheid".
Eigenlijk is hier weinig tegen te zeg
gen. Coolidge is zich wel bewust dat al
leen de V. S. het recht en de macht
hebben om politie-agent te spelen.
F. A.
Miklas tot Bonds
president van Oosten
rijk gekozen.
WEENEN, 5 Dec. (V D.) De Bonds-
vergadering, die heden bijeenkwam ten
einde een nieuwen Bondspresident te
kiezen, ging tweemaal tot stemming over
zonder dat de beide stemmingen eenig
resultaat hadden. Bij de derde verkiezing
hedenavond om half acht, onthielden
de sociaal-democraten zich van stem
ming, door hun stembriefjes blanco in
te leveren. Daardoor verkreeg Miklas.
de voorzitter van den Nationalen Raad.
94 stemmen en politie-president Schober
26 stemmen. Daar het tot nog the bij
presidentsverkiezingen gebruikelijk was.
blanco stemmen als ongeldig te be
schouwen. was het totaal aantal uitge
brachte stemmen thans 120. De absolute
meerderheid bedroeg dus 61 stemmen.
De tegenwoordige president van den
Nationalen Raad, Miklas, is daardoor
dus met 94 stemmen tot Bondspresident
gekozen.
Miklas werd den 15en October 1872 te
Krens aan de Donau geboren. Hij is
thans dus 57 jaar. Na beëindiging van
zijn universitaire studie werd Miklas
leeraar en wel op een reeks middelbare
en hoogere scholen en was ten slotte
rector van het gymnasium in Horn. Van
1918 tot 1920 was hy lid van de con-
stitueerende nationale vergadering der
republiek Oostenrijk. Van 1919 tot 1920
secretaris voor godsdienstaangelegen
heden. Sedert 1920 is hij voortdurend lid
geweest van den Oostenrijkschen na
tionalen raad, waarvan hij ook reeds
van 1907 tot 1918 lid was geweest om
zijn bekendheid met school- en gods
dienstkwesties. Sinds 1923 is hij presi
dent van den nationalen raad van Oos
tenrijk. Hij is lid van het bestuur van
de chrisielijk-sociale vereeniging in
den Oostenrijkschen nationalen raad.
Miklas is vader van 11 kinderen. Als
president van den Oostenrijkschen na
tionalen raad heeft hij de .algemeens
achting weten te verwerven.
Engeland en de
ontruiming.
In het Lagerhuis hebben de ver
schillende afgevaardigden beproefd om
een uitvoeriger verklaring van Sir Aus
ten Chamberlain te verkrijgen aangaan
de de houding van de regeering te
genover Duitschland inzake de ontrui
ming van het Rijnland. Kolonel Wedg
wood vroeg, of de regeering had beslo
ten de ontruiming van het Rijnland af
hankelijk te stellen van een wijziging
in of afdoening van Duitschlands her-
stelveiplichtingen. De minister verwees
Wedgwood naar zijn reeds vroeger af
gelegde verklaring, aldus het Hbld.
Daarop vroeg Wedgwood of de regeering
instemde met. het Fransche standpunt,
waarbij verband tusschen de beide
vraagstukken wordt gelegd, dan wel
met het Duitsche standpunt, dat tus
schen de beide vraagstukken onder
scheid maakt. Sir Austen zeide. dat hij
op deze vraag niet onmiddellijk kon
antwoorden, daar dit antwoord tot ver
buiten de mimen van het Huis zou wor
den gelezen.
Ook de Ai-beidersafge vaardigden
Thurtle en Rennie Smith stelden ver
schillende vragen. Thurtle vroeg, of de
minister bij zijn verklaring van Maan
dag rekening had gehouden met de ver
klaring van Juni 1919. geteekend door
wijlen president Wilson, Clemenceau en
Lloyd George, waarbij art. 431 van het
Vredesverdrag werd toegelicht. Ja. zeide
de premier, die verklaring behelsde, dat
als Duitschland vóór 20 Juli 1935 het
bewijs heeft geleverd, dat het al zijn ver
plichtingen wensch te te vervullen,
Groot-Brittannië. Frankrijk en de Ver
eenigde Staten beroid zouden zijn tot
overeenstemming te komen over een
spoediger beëindiging van de bezet
ting. In dien geest werdte Genève op
den lOden September 11. een verklaring
afgelegd door de afgevaardigden van
Groot-Brittannië, Frankrijk, België, Ita
lië, Japan en Duitschland, waarbij toe
stemming werd verleend voor het ope
nen van officieels onderhandelingen
over een spoedig opheffen van de bezet
ting.
De onrust in
Kroatië.
De politie te Ag ram arresteerde naar
het W. B. meldt een jongeman, Brkisj
genaamd, den leider der Agramsche
Jeugdorganisatie der Kroatische boeren
partij, die verdacht wordt bij het hij-
schen der zwarte vlaggen op de kathe
draal zijn medewerking te hebben ver
leend.
Een proces tegen de
stad Hamburg.
BERLIJN, 5 Dec. fW. B.) Te Ham-
burg begon het proces van 100 door de
gifgascatastrofe van 20 Mei 1.L aan hun
gezondheid benadeelde personen tegen
den Hamburgschen staat-.
De aanspraken werden gemotiveerd
met de verklaring dat het opslaan van
zoo gevaarlijke gifgassen in de nabijheid
van een groote stad niet mag worden
toegelaten, en dat de wijze van opslag
verkeerd was.
Uitspraak 11 December a-s.
NIEUWE SPAANSCHE
LUCHTLIJNEN.
El Debate meent te weten, dat de
Spa ansche luchtvaartmaatschappij de
instelling bestudeert var. drie nieuwe
luchtlijnen ter gelegenheid van de ten
toonstelling te Sevilla. De belangrijkste
Ujn zal van Parijs naar Sevilla loopen.
met een tusschenlanding te Madrid, ten
einde den reizigers gelegenheid te geren
op het vliegveld een maaltijd te gebrui
ken. De afstand zal kunnen worden af
gelegd in 10 uur. De andere lijnen wel
ker oprichting men op het oog heeft zijn
BarcelonaSevilla en SevillaGrana
da. (N. R. Ct.)
MODERNE STEDENBOUW
In verband met den heerschenden wo
ningnood heeft eene onderneming thans
het gemeentebestuur Boedapest aange
boden. een huizenblok te bouwen met
600 woningen van een- of twee kamers.
Binnen in het blok wil de onderneming
eene badinrichting bouwen met afdee-
lingen telkens voor 52 woningen, ver
der een centrale waschinrichtlng, eene
kinderspeelplaats, eene kinderbewaar
plaats, eene leeszaal enz.
(N. R. Ct.)
VERDEDIGING VAN EEN
BEROEMDEN NAAM.
Een zeer moeilijk vraagstuk, dat de
rechten van geschiedschrijving betreft-,
zal thans voor een Parijsch gerechtshof
worden behandeld. Het kleinkind van
de schrijfster Georges Sand, wier vijftig
ste sterfdag twee jaren geleden werd
herdacht, mevrouw Lauth Sand, die
zelf een schrijfster van naam is. heeft
een aanklacht ingediend tegen den litte
ratuurhistoricus Jacques Boulanger. Zij
verwijt hem, dat hij in een onlangs ge
publiceerd boek bijzonderheden uit het
liefdeleven van haar grootmoeder heeft
medegedeeld, die in staat zijn, haar
naam te denigreert- - Dat George Sani
vele liefdesavonturen heeft gehad, durft
ook haar kleindochter niet te ontken
nen. Zij erkent haar verhouding met
Jules Sandeau. aan wien de jonge me
vrouw Dudevant haar introductie in de
letterkunde en den naam Georges Sand
te danken had; zij wil ook haar be
roemde liefdeshistorie met de Musset
niet loochenen en evenmin haar rela
ties met Mérimée, den criticus Gustave
Planché, den grooten advocaat Michel
de Bourges enz. Maar mevrouw Lauth
Sand verklaart, dat deze liefdesgeschie
denissen tot het particuliere leven van
haar grootmoeder behooren en niet in
alle détails uitgesponnen mogen wor
den. zoolang zU de levende leden van
haar familie kunnen kwetsen. Het ge
rechtshof heeft de behandeling voorloo
pig geschorst, om over de oplossing van
dit probleem eens rijpelijk na te den
ken.
VOOR DE IRRIGATIE VAN
HONGARIJE.
In eene vergadering van de Hongaar -
sche liga tot verhooging der productie
hield Otto Betsch een voordracht, waar
in hy op de voordeelen van. een flinke
irrigatie wees. Dc landbouw in de groo
te Hongaarsche laagvlakte is, zeide hy,
geheel van de irrigatie afhankelijk, aan
gezien er tusschen Donau en Theiss
droogteperïoden van 120 tot 180 dagen
voorkomen. In het comltaat Pest be
draagt de gemiddelde productie van
aardappelen nauwelijks 25 centenaars,
terwijl er in Gödöllö met zyn minder
waardigen landbodem. die echter ge-
irrigeerd is. 200 worden geproduceerd
Ook de Hortobagy zou men door irrigatie
in cultuur kunnen brengen en de spaar
zame productie van deze vlakte van on
geveer 18.000 H-A. tot het vyftlg- en
honderdvoudige kunnen verhoogen.
LADY ASTOR IN 'T ROOD.
Lady Astor. het vrouweiyke parle
mentslid. verwekte by haar verschyning
in het Lagerhuis, groote opschudding,
met een vuurroocle japon en een erby
kleurenden vuurrooden hoed. aldus de
N. R. Ct.
Lansbury was Juist bezig met een
vraag te stellen, maar kon zich temid
den van het gejuich voor haar niet ver
staanbaar maken.
Verscheidene leden van de arbeiders
party riepen haar luid toe. dat zü „rood
was geworden" en noodigden haar uit.
om by hen te komen zitten.
Lady Astor was zoo van streek door
de ovatie, dat 7,y haar handen een
oogenblik voor haar gezicht hield, dat
waarschyniyk even rood als haar toilet
was geworden.
ARROND.-RECHTBANK.
TREFFENDE LOOP VAN
HET LOT.
DE SCHIPPER DER
„AMPLITUDO" GEDAGVAARD.
Het lot heeft wel een eigenaardigen
loop gehad. Nu byna onfeilbaar zeker
de berichten worden omtrent het ver
gaan van den IJmuidcr trawler .„Am
plitudo" staat de naam van den schip
per Th. H. P. op de rol der Rechtbank,
wat te pUnlyker treft aangezien het als
verdachte is.
Tegen het hedenmorgen verleende ver-
stek zal de schipper we! nimmermeer in
verzet kunnen komen. Ook de getui
gen L. Mastemaker en J. Kryger waren
er niet om dezelfde reden. Mede-ver
dachten waren J. 't H.. schipper van den
trawler „Asimit". die ook niet versche
nen was. en E. K., directeur dc-r N.V.
Visschery-Maatschappy „Neerlandia I
en II" te Koog a. d. Zaan. Allen ston
den terecht als verdacht van overtre
ding der Octrooiwet Hun was nJ. ten
laste gelegd, de „Amplitudo" en de „Asi
mit" voorzien te hebben van sleepnetten,
waarop een geoctxoyeerde, niet aan hen
behoorende vinding was toegepast.
Allereerst werd gehoord de heer A.
Schippers, makelaar in schepen. Deze
getuige legde verklaringen af omtrent
de door een Engelsche Maatschappy ge
kochte octrooien nos. 11.128, 15670 en
15959, betreffende een verbindingskabel
by sleepnetten. De heer Schippers is
vertegenwoordiger van de Engelsche
maatschappij, die daarop licensles ver
leent. 5 April 1927 was geconstateerd,
dat schipper P. misbruik maakte van
het octrooi, per deurwaardersexploit is
toen directeuren der reedery aangezegd,
dat zy van de werkwyze geen gebruik
mochten maken.
Verd.: Wü hebben toen een onderhoud
aangevraagd met den heer Schippers,
maar deze trad direct zeer rigoureus op,
waardoor toenadering achterwege bleef.
Aan de hand van een exemplaar van
het net, dat aanwezig was, gaf de heer
Schippers een uiteenzetting van de
functie der nieuwe vinding.
Verdachte K. gaf niet toe een octrooi
gebruikt te hebben. Wat hy op de sche
pen liet gebruiken was allang bU de
visscherij bekend, en verschilde van het
geoctroyeerde net.
Tweede getuige was de heer F. W
Janssen, werktuigkundig ingenieur, lid
van den Octrooiraad te Voorburg. Ook
deze gaf technische verklaringen om
trent de toegepaste vindingen. De om
schrijving van het eerste octrooi vond
hij zeer zwak, die van het tweede vol.
doende sterk om vast te stellen of liet
overtreden is. Volgens get. is dit wel
het geval. Het derde octrooi is een ver,
betering van het weede.
Verd ache K. zeide netten volgens
Fransche patenten te hebben gebruikt,
en het advies daarover te hebben inge
wonnen van een Octrooibureau.
De president las eenige verklaringen
voor van personeel der trawlers, waar
in zy zeiden te hebben moeten visschen
met door den directeur voorgeschreven
materiaal, onder octrooien, waarvoor
deze niet betaald had
Verdachte gaf toe de schippers me:
door hem voorgeschreven materiaal te
hebben doen visschen Het materiaal
was echter niet geheel volgens de oc-
r ooien.
De Officier van Jusitie geloofde, dat
deze zaak beter behandeld ware in ci
viele zitting. Het strafproces was eigen.-
lljk het gevolg van het mislukken van
de onderhandelingen. De instructie is
bemoeilijkt door verdachte's houding,
als wist hij van niets, die tot sprekers
genoegen nu gewijzigd is. Van hem heb,
ben wij de bekentenis los gekregen, da"
hij heeft laten visschen met het be
twiste vischtuig, waaraan hü kleine ver
anderingen liet. aanbrengen. Het oc
trcoi mag dus geschonden geacht wor,
den, zooals get. Janssen ook meende.
Door de houding van verdachte heeft
spr. de twee schippers moeten dagvaar
den, de schippers zullen na de wüziging
in verdachte's houding moeten worden
vrijgesproken. Desnoods hadden ze als
rteuigen kunnen optreden.
Spr. vroeg schuldig verklaring van
verd. K. aan het uitlokken van het ten
laste gelegde misdrijf en eischte wegens
den ernst van het feit 800.of '10 da
gen hechtenis.
De verdegiger Mr. J. Deenik, be,
twistte de uitdrukking „uitlokken", om,
dat de dienstverhouding tusschen een
reeder en een directeur in dit bedrijf dit
niet mcgeiyk maakt. Op grond van dc
technische verschillende betwistte pi
den inbreuk op het octrooirecht. PI
vroeg dus vrijspraak voor dezen ver
dachte.
Uitspraak over 14 dagen
SCHIETEN.
HAARL. BURGERWACHT.
Dinsdagavond had de prystütreikin.
plaats van de onderlinge wedstrijden ge
durende het geheele zomerseizoen ge
houden door de Haarlemsche Burger
wacht.
Schutterkoning voor dit jaar is Fr
van Pelt.
Koningschutter 1ste klas is behaald
door L. Blind en P. de Groot. Koning-
schutter 2de klas: H. A. Bank; F. J
van der Ham en O. J Keyser.
VaaraigheidsproefKlas A.: niemand
Klas B. H. Boots, J- P. C. G. Pielage
H. J. Fortgens Jr.; P. Alders. Klas C. A
Vernout, J. van Balen, W. P. van Baak
De houtgravure welwillend door een
der leden beschikbaar gesteld is gewon
nen door J. Pielage met gemiddeld 4ó,2
punten op 4 avonden in de Stadsdoelen
met cyiindergeweer.
TIJDVUUR. Vetcranenklasse:
1. L. de Raad met gem. 59 punten.
2. G. Luttik met gem. 58 punten.
3 J. Jacobs met gem. 57.6 punten.
4. A. Pielage met gein. 57 punten.
Klasse A.
1. P. Prenen met gem. 56.3 punten.
2. P. Alders met gem. 54.3 punten.
3. W. Waalewijn met gem. 54 punten.
4. P. A. Deken met gem. 54 punten.
Klasse B.
1. A. Vernout met gem. 54.3 punten.
2. W. van Baak met gem. 53.3 punten.
3. J. Pielage met gem. 53 punten.
4. J. van Balen met gem. 50 punten.
Klasse C.
1. A. Themmen met gem. 52.6 punten.
2. G. Jansen met gem. 52.6 punten.
3. J. G. Vaars met gem. 49.G punten
4. A. Scholten met gem. 4>.3 punten.
5. J. Strybosch met gem. 48 punten.
Personeel. Veteranenklasse.
1. G. Luttik met gem. 48.3 punten
2. J. Jacobs 48.3. 3. H. Spoor 47.6. 4. L.
de Raad 47.3
Klasse A:
I. P. A. Deken met gem. 48 punten
2. P. Prenen 46.6: 3. XV. WaalewUn 46.3:
4. P. Alders 46.3; 5 N. Hoogland 46.3.
Klasse B:
1. A. H. Jeursen me*, gem. 46.3 punten
2. J. Voskuül 45.3; 3. N. Nelissen 45;
4. M. Spoor 44.6; 5. W. P. van Baak 43.3;
6. A. Vernout 43; 7. J. Poelen jee 43.
Klasse C:
1. G. Jansen met gom. 45 punten;
2. A. Themmen 44.3; 3. H. Boots 44;
4. L. A. Duyn 44; 5. J. Strybosch 43;
6. A. C. de Wit 42.3; 7. W. M Radsma
5 December.
De Onderwysbegrooting. Minister Waszink ver
dedigt zich. Zakelijk en financieel verweer. Een
leerstoel in het Friesch.
St.-Nicolaasavond in het verschiet.
De Kamer wilde vroeg naar huis!
En dus begon zü vanmorgen om 11
uur en om 3 uur sloot de vaderlijke ty-
delijke voorzitter, wien de bisschopsmuts
niet slecht zou staan, de vergadering.
Meer afgedaan dan de algemeene
beschouwingen over de onderwysbegroo-
ting heeft ons Lagerhuis niet.
Het aantal sprekers neemt, gelooven
we, gestadig toe: daar hebben by de
algemeene beschouwingen over „onder
wijs" niet minder dan 21 dames en hee
ren zich over doen hooren. Gisteren nog
moest aandacht gegeven worden aan
de dames de VriesBruins en Katz en
aan de heeren ren Zadelhoff, van
Wijnbergen, Gerihard. Weitkamp cn
Rutten.
Hunne opmerkingen vatten wij samen
met de rede des ministers. Op één uit
zondering na.
Mej. Westerman maakte gisteren en
kele opmerkingen over het gemak, waar
mede naar haar gevoelen door het bij
zonder onderwijs éénmansscholen wor
den gesticht. Daartegen kwam de heer
Van Wynbergen op: hy vroeg den
linksche afgevaar .igde niet steeds
te prikkelen. Waarop dan weer de
Kamer had op die manier nog lang
kunnen voortgaan! de heer Gerhard
betoogde, dat in vele gemeenten de
openbare school in het gedrang komt en
dat de bijzondere scholen maar halen.
wat er te halen valt.
Thans de minister.
MINISTER WASZINK.
De heeren die in de Kamer voor on-
derwys in het Friesch hadden gepleit,
kunnen tevreden zyn. Ook zy, die
evenals de heer Rutten voor dialect-ken
nis (van de Limburgsche talen) opkwa
men kunnen tevreden zyn. Immers,
de minister zegde toe, dat spoedig te
Groningen de benoeming is te wachten
van een buitengewoon of een gewoon
hoogleeraar in het Friesch. En, hy deel
de ook mede, dat hy tot overeenstem
ming is gekomen met de Kon. Academie
van wetenschappen over een gecentrali
seerd aanpakken van de dialecten-stu
die. Er was nog slechts verschil van
meening over de organisatie daarvan.
Een nieuwe schryfwyze brengt de
minister niet, de oude spelling blijft
voorloopig gehandhaafd, maar mr.
Waszink zelve een voorstander van het
Kollewijnsch. is overtuigd, dat de oude
spelling natuuriykerwyze zal worden
vervangen cn verdrongen door een
nieuwe spelling. Waarvoor ooi. de heeren
Gerhard en Zadelhoff nog een pleidooi
hebben gehouden. De tyd brengt de
oplossing betoogt de bewindsman.
Mej. Katz eischte een leerstoel voor
de homoeopathie zy zeide. dat deze
nieuwe richting in de geneeskunde het
recht heeft te ioonen. wat zij kan.
„Een nieuwe richting?" vroegen de
minister en mevrouw de VriesBruins
tezamen. Hoogstens een s t r o o m i n g
in de gencesmicdelenleer antwoord
den zy. Aan de methode-Hahnemann
wordt aan de universiteiten voldoende
aandacht besteed, zeide de minister, die
geleid door de adviezen van den Onder
wijsraad en de Kon ink]Academie van
Wetenschappen, geen leerstoel wensch t.
Deze adviezen zullen worden gepubli
ceerd. De minister zette "t ook op de
schuldeniyst van de voorstanders der
homoeopathie. dat zy nooit aangeven,
hoe zy den leerstoel willen ingericht
zien. klinisch of pharmacologisch.
Minister Waszink zegde nog eens soe
pelheid toe by de toepassing der bepa
lingen. die bü e-v, sollicitaties aan
wachtgelders de voorkeur moeten geien
bij de vervulling van vacatures. Hy be
loofde ook met een, zij het beperkte,
onderwüsstatistiek te zuilen komen. Een
onderzoek in te stellen naar het aantal
buitengewone leerkrachten by liet L.O.,
zegde de minister evenzeer toe.
Minister Waszink heeft zich tegen de
criliek geweerd.
HU betoogde, dat noch zakelijk, noch
financieel de critiek eenigen grond
had.
Zakelijk. Minister Waszink deelde
mede. dat toen hy aan het departement
kwam, hij alleen het schoolgeld-ontwerp
voorbereid vond. Dit heeft hy uitgewerkt
Dat het in de Kamer van de agenda
3 fgevoerd werd, vond niet zijn oorzaak
in des ministers beleid, maar in het
feit, dat een Kamerlid uitvqerige gege
vens had gevraagd aan zijn ambtgenoot
van Binr.enlandsche Zaken, waarop te
wachten r.iet meer dan wellevend was.
De minister had gehoopt, bij zfjn op
treden, door de spoedige instelling van
een tweede pacificatie-commissie en door
een spoedig ontvangen van een rapport
dier commissie, ter wijziging van de
L.O -wet heel wat tot stand te kunnen
brengen. Maar de commlssie-Rutgers
kwam in dien tijd noch met een geheel
ontwerp, noch met partiëele voorzienin
gen. Kon de minister daarmede dan zelve
niet komen? Neen antwoordde Mr
Waszink, wan: daarmede zou ik het
werk der commlssie-Rutgers totaal on-
mogeï.jk hebben gemaakt.
Te minister zoo luidde de klacht
heeft niets gedaan om het departe
ment te reorgar.Lseeren Weet ce kamer
wel, vroeg Mr. Waszink, dat de reorga
nisatie zou worden uitgewerkt door de
bezulnigingscommissie-Pop? En dat ik
ondank: herhaalde beloften, tot nog too
niets ontvangen heb?
,Dat komt vanavond bö de verras
singen!" interrumpeerde mej. Groene-
weg.
Moet er nu weer niet een commissie
benoemd worden om de bezuinlgings-
commissie-Pop aan te dryven?
Die zelfde commissie vroeg of er niet
wat te doen ware tot bezuiniging op het
NUverheidsor.derwUs. Het zou onbeleefd
geweest zijn, wanneer ik het- aanbod
der bezuinigingscommissie niet had aan
vaard „maar het rapport, ook op dit
punt. heeft mü. na lar.g wachten, nog
niet bereikt".
Zelf heeft de minister reeds het een
en ander aan reorganisatie ter hand
genomen met betrekking tot de inspectie
van het handelsonderwüs en tot de
comptabele aldeelingen.
De minister blijkt nog altüd te hopen
op een behandeling van de wet op het
Middelbaar- en Voorbereidend H. O.
Wü verwachten die behandeling niet.
Wanneer men meent, dat de voorbe
reiding van dat ontwerp gesneden koek
geweest Is. dan is men er „naast"
aldus de leider van het OnderwUs-
departement.
Maar ook noemde de bewindsman
in financieel opzicht de hem tegen ge
voerde critiek ongegrond. Want hy
maakte geen onderscheid tusschen sün
beleid en dat van het kabinet. Hy zeide.
dat het kabinet-de Geer was opgetreden
met het doel de belastingen te verlagen.
En wanneer men dus van hem eischte,
dat hy heel wat meer zou hebben ten
uitvoer ge'.egd. dan eischte men zoo
zei hy dat hy ontrouw zou geworden
zUn aan het financieel program van het
kabinet, waarmede hy van harte in
stemde.
De heer ZUIstra klaagde over de niet-
uitvoering van zyn ontwerpje. Maar
vroeg de minister zeer terecht zou
de heer ZUIstra met zyn ontwerpje ook
gekomen zün. wanr.ccr er een A. R.-
premier aan het hoofd had gestaan?
De minister heeft met zyn verdediging
geen slecht figuur gemaakt.
Morgen „Hooger Onderwijs".
Tot slot moet nog vermeld de klacht
van den heer Weitkamp. Deze zag or.s
land door al het onderwys en alle
scholen intellectueel topzwaar worden.
„Wat hebben wy aan al die geletterds
stommerikken?" aldus des landmans
conclusie.
Die afkeer van scholen nam intusschen
niet weg. dat hy om meer steun vroeg
voor het Landbouw-huishoud-onderwys.
De waarde van kennis miskent de heer
Weitkamp dus toch niet!
INTIMUS.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN
a 00 cent» per regel.
DE HARTSEISMOGRAAF.
Dat men met de seismograaf, die voor
het registreeren van aardbevingen wordt
gebruikt, ook opnemingen van de hart-
wericlng en de bloedcirculatie kan doen.
is een denkbeeld, dat onlangs door prof.
Angenheister en dr. u in het geode
tisch instituut te Potsdam werd ten uit
vier gebracht. Van dit onderzoek maken
de beide geleerden melding in „Natur-
wlssenschaften". Voor de opneming
van de hartkloppingen werden fotogra
fisch registreerende b-n-ingmeters van
het geodetische instituut gebruikt. Deze
seismografen registreeren de horizontale
en de verticale bewegingen. Aldus wordt
een getrouwe afbeelding mogelijk van
de hartworklng. Dc vergrooting ligt tus
schen 3000 en 8000 en de registrcersnel-
heid bedroeg ongeveer 30 mm. per se
conde. De proefpatient lag op een vast*
-•aande tafel met korte poolen, waarvan
de uiteinden op vilt of rubber stonden of
op een vaste plank op een drievoudig ta
pijt, Daardoor werd het mede-schokken
van den ondergrond sterk gestempeld.
De curven, die op deze wijze van de
hartwerking werden verkregen, geven
een zeer duidelijk en nauwkeurig beeld
van de beweging van het hart en van
-iet bloed. Dc opneming der curven had
plaat« zonder dat de onderzochte er
hinder van had en men meent aldus een
nieuwe belangrijke methode voor hart-
onderzoek te hebben gevonden.
DE N'JL-DAM BIJ
ASSOEAN.
De internationale commissie die be
last is met het bestudeeren van dc mo-
geUJkheid om den grooten stuwdam in
don Nyi by Assoc an te verhoogen heeft,
volgens een telegram uit Kaïro, haar
werkzaamheden geëindigd, aldus de N.
R. Ct.
Meen meent te weten dat de commis
sie de verhooging uitvoerbaar acht en
aanbevelingen geeft voor de beste mid
delen, om het werk te verrichten.
„ZEPPELIN'S"
GEDRAGINGEN.
Het luchtschip „Graf Zeppelin" is te
Friedrichshafen opgestegen om den eer
sten van de zeven door de ..Deutsche
Versuchsanstalt für Luftfahrt" voorge
schreven proeftochten te doen, aldus do
N. R. Ct.
Het luchtschip is na zyn terugkomst
uit Amerika terdege nagezien. Er bevin
den zich ongeveer 90 menschen aan
boord, van wie de meestcn op de werf
werkzaam zijn.
Kapitein Lehmann heeft de leiding
van den tocht, die ongeveer zes a zeven
uur zal duren: men zal slechts boven
het gebied van het Boden meer biyren
kruisen.
Het vertrek ging vlot; het weer is
prachtig, maar het is koud, de mist is
aan het optrekken.