BUITENLANDSCH OVERZICHT
Ipürol
BOLIVIA EN PARAGUAY
BESPREKINGEN TE LUGANO.
GEMENGD NIEUWS
LETTEREN EN KUNST.
WEENSCHE BRIEF
HAARLEM'S DAGBLAD DINSDAG II DEC. 1928
Bolivia gaat ten oorlogals het
noodig mocht zijn.
T BELANGRIJKSTE NJF.UWS.
Grensincident tusschen Bolivia en Pa
raguay!
Vrijdag werden door soldaten uit Pa
raguay Boliviaansche strijdkrachten ont
dekt in het gebied van Chaco, waarop
heide staten meenen recht te hebben.
Toen de Bolivianen niet voldeden aan
het verzoek zich terug te trekken en den
bouw van het fort, waarmede zij bezig
■waren, stop te zetten, ontstond een ge
vecht, waarbij 22 man van de Bolivia
nen gedood of gewond werden.
Intusschen zijn de Bolivianen echter
met een versterkte macht naar het be
twiste gebied teruggekomen en hebben
opnieuw de versterking Vanguardia in
bezit genomen, die oorspronkelijk eigen
dom van Paraguay is geweest welk be
zit echter door Bolivia niet werd erkend.
Nadat de Bolivianen zich in de vesting
(hadden genesteld, deed opnieuw een ver
sterkte afdeelins der Paraguanen een
aanval op de vesting, na vooraf de Bo
livianen te hebben verzocht zich terug
te trekken. Na cenlge schermutselingen
trokken laatstgenoemden terug en lieten
de vesting weer in handen van do sol
daten van Paraguay.
De Bolivianen zijn door een en ander
ln een staat van geweldige opwinding
geraakt. President Hernando Sites heeft
al met oorlog bedreigd, als dit noodzake
lijk zcu blijken. Bolivia heeft de gezant te
Asuncion teruggeroepen en den gezant
van Paraguay te La Paz zijn pas over
handigd.
Paraguay vindt dit alles niet netjes:
onbeschaamd en Incorrect. Over oorlog
spreekt het voorloopig nog niet. Het
vraagt om arbitrage. Heel verstandig.
Hier is werk aan den winkel voor den
Volkenbond, waarbij zooveel Bolivia als
Paraguay zijn aangesloten. Het treft dat
thans juist de Volkenbondsraad te Ge-
mève bijeen is.
Zoowel Bolivia als Paraguay hebben
troepen samengetrokken in het grens
gebied. Bolivia beschikt over 7500 man
en Paraguay over 2500 actieve troepen.
Het congres van Bolivia heeft met groo-
ton by val de tot nog toe gevolgde poli
tiek der regeering goedgekeurd.
BriandStresemann
en Chamberlain.
Ter gelegenheid van de Volkenbonds-
raadsvergadering te Lugano worden tus
schen de leiders der buitenlandsche po
litiek in de voornaamste landen druk
besprekingen gevoerd.
Briand had Zondagavond met Stre
semann in de vertrekken der Duitsche
delegatie een onderhoud, dat ruim een
uur duurde en van zeer vriendschappe-
1 ijken aard was. Besproken werden, be
halve verschillende punten der agenda
van de Raadszitting, een reeks politieke
vraagstukken die zich sinds de laatste
ontmoeting der belde staatslieden in
Maart 1923 en ten gevolge van Briand's
rede in de Jongste Volkenbondszitting
hebben voorgedaan. Daarbij kwam om.
ook de Ijwestle van het Fransch-Engel-
sche vlootcompromis ter sprake. Men
kwam overeen, de bespreking op een la
ter tijdstip te hervatten. Even nadat'
Briand in zijn hotel was teruggekeerd,
begaf hij zich voor een kort bezoek naar
Chamberlain.
Volgens een Maandag ontvangen tele
gram zijn de Zondagavond begonnen
diplomatieke bezoeken Maandagmorgen
voortgezet. Om tien uur arriveerde
Briand opnieuw In het Grand Hotel
Palace, vergezeld door den Franschen
consul-generaal te Genève om de be
sprekingen met Sir Austen Chamberlain
voort te zetten.
De Italiaansche staatssecretaris Gran-
di bracht in hetzelfde hotel een bezoek
aan den Roemeenschen gezant te Lon
den. Titulescu.
Briand had vervolgens weder een on
derhoud met Stresemann dat ongeveer
vyf kwartier duurde. Daarna begaf hij
zich opnieuw naar Chamberlain. Dit
bezoek duurde echter slechts korten tijd.
De besprekingen werden tegen elf uur
afgebroken, daar de leden van der Vol
kenbondsraad zich op dien tijd naar de
Kurzaal begaven ter bijwoning van de
openingszitting van den Raad. Men ver
wachtte, dat Maandagmiddag de be
sprekingen tusschen de geallieerde mi
nisters van Buitenlandsche Zaken en
Stresemann zouden worden voortgezet.
Naar de correspondent van de „Matin"
aan zijn blad seint, is door de gedach
tewisseling tusschen Stresemann en
Briand de politieke atmosfeer opgehel
derd.
Nader wordt gemeld:
Maandagmiddag ontving minister Stre
semann Sir Austen Chamberlain op be
zoek, die bij hem de thee gebruikte. Ei-
waren geen tolken bij het onderhoud
aanwezig. In het gebruikelijke commu
niqué dat na het beëindigen van het
bezoek, dat ongeveer anderhalf uur
duurde, werd uitgegeven, werd medege
deeld. dat de in de belangstelling staan
de politieke kwesties op vriendschappe-
1 Ijken toon waren besproken. Men ge
looft echter niet, dat de besprekingen
geloopen hebben over de samenstelling
van de commissie van financieele des
kundigen, maar over de onlangs door
Chamberlam in het Lagerhuis afgelegde
verklaringen inzake de juridische uit
legging van artikel 431 van het Verdra?
van Versailles. Men onderstelt, dat Stre
semann heeft gewezen op den pijnlij
ken indruk, die Chamberlain's rede in
Duitschland heeft gewekt. Stresemann
zal een dezer dagen zoowel het -bezoek
van Briand als van Chamberlain beant
woorden. De onderlinge besprekingen,
die zich tot nog toe toe de Duitsche
Fransche er Engelsche vertegenwoordi
gers hebben beperkt, zullen zich dan
waarschijnlijk ook tot de vertegenwoor
digers van Italië en Japan uitstrekken
DE „GAZETTE DU FRANC"
MEER FINANCIEELE
SCHANDALEN.
Ook te Straatsburg is thans, zooals
reeds kort werd gemeld, een financieel
schaiWaal ontdekt, dat veel gelijkenis
vertoont met dat van de „Gazette du
Franc". Zaterdag is namelijk de dire-
teur van het Institut Financier de l'Est.
de Elzasser Weill, gearresteerd.
Deze onderneming, die twee jaar gele
den in zeer bescheiden omvang werd op
gericht, gaf een financieel blad uit on
der den naam van „Neue Finanz-Zeit-
schrift filr Elsass-Lothringen" dat ten
doel had publiciteit te verleenen aan
twijfelachtige ondernemingen. De zaken
floreerden zoodanig, dat zes maanden
geleden luxueuze kantoren werden ge
opend. Nadere bijzonderheden konden
niet worden verkregen, omdat de officier
van Justitie geen nadere mededeelingen
wenschte te doen.
In verband met dc zaak van de „Ga-
zette du Franc" moet thans ook graaf
Bernard de Courville zich ter beschik
king van de justitie houden. Besloten is
in verband met den ver-gevorderden
leeftijd van dan verdachte, die meer dan
60 jaar oud is, hem niet- gevangen te
zetten.
Graaf de Courville heeft reeds bekend
voor verschillende maatschappijen van
madame Har.au fictieve handteekenln-
gen te hebben geplaatst en deel te héb-
bui genomen aan dc financieele opera
ties van de maatschappij- Hij deelde
anede de oorspronkelijke oprichter te
zijn van de „Gazette du Franc" en de
dupe te zijn geworden van madame Ha
nau en Blcch. die de leiding van het
blad van hem hebben overgenomen.
De graaf had een verlies van 400.000
francs met zijn onderneming geleden en
lil de hoop dit bedrag weer terug te
krijgen heeft hij de relaties met ma
dame Hanau aangehouden ook al was
hij niet geheel gerust over den aard der
zaken.
INGEZONDFN MEDFDFELINGEN
a 60 cent# per regel.
Ruwe Huid
Schrale Lippen
Dooi 30-60 to 90 ct- Tube S0 cl üij Apoih.cn Drogm
Graaf de Courville is o.m. lid van den
raad van commissarissen van Schneider-
Creusot.
De communistische „Humanité" meldt
dat het overbrengen .an den oud-minis
ter van Financiën, Klotz, naar een in
richting voor zenuwlijders beschouwd
moet worden als een „voorbereidende
maatregel", daar Klotz door de uitgifte
van ongedekte cheques voor een miliioen
francs het optreden der autoriteiten
tegen de „Gazette du Franc" zou heb
ben uitgelokt. Dit bericht schijnt beves
tigd te worden, daar verschillende mid
dagbladen meldden, dat er inderdaad
verband bestaat tusschen de opneming
van Klotz en de affaire van de „Gazette
du Franc". Zoo schrijft de „Intransl-
geant", dat de geestesverwarring van
den oud-minister zijn verantwoordelijk
heid vermindert voor „zekere financieele
operaties, waarin hij verwikkeld was".
De ,Rumeur" houdt evenwel vol, dat
Klotz speelschulden had gemaakt, die
door zijn vrienden betaald zijn.
Mme Joseph, cie vriendin van mevrouw
Hanau, heeft den rechter van instructie
een miliioen francs doen toekomen, dat
haar «enigen tijd geleden door me
vrouw Hanau ls geschonken en dat. naar
haar meening, aan de gemeenschappe
lijke activa ten goede dient te komen.
De „Gazette du Franc" is door de recht
bank failliet verklaard. De verdediger
van de „Gazette" betoogde, dat er geen
grond was voor een faillissementsverkla
ring, daar de Gazette haar betalingen
slechts heeft opgeschort in verband met
het hangende onderzoek der autoriteiten.
Voorts verklaarde hij, dat verscheidene
van de andere financieele concerns, die
door Madame Hanau werden bestuur
volkomen in staat zijn aan hun ver
plichtingen te voldoen en dat deze on
dernemingen dus niet failliet kunnen
worden verklaard.
Na Madame Hanau aan een verhoor
te hebben onderworpen, besloot het hof
de bedoelde andere maatschappijen niet
failliet te verklaren.
Intusschen wordt het onderzoek te
Parijs en in de provincie voortgezet. De
lijst van degenen, die beweren gedu
peerd te zijm wordt steeds groot-er.
Behalve de „krach" van de Gazette du
Franc, telt Frankrijk op het oogenblik
nog vier zwendelaffaires. waarbij groote
bedragen zijn gemoeid. Gearresteerd zijn
in verband daarmee in enkele woorden
ls er reeds melding van gemaakt de
Syriër Middart, die een Engelsche bank
voor 18 miliioen francs oplichtte: Max
Rodel, die voor 7 miliioen francs hem
toevertrouwde obligaties ten eigen bate
heeft verzilverd: Paul Lovisi, stichter der
..Société Francaise ImmobHière de la
Seine", die eveneens fondsen tot eigen
voordeel aanwendde en Francois Lanchoc
enLéon Sauret, die geknoeid hebben mei
het beheer van het „Credit Ruai et
Colonial".
Middart heeft onder een valschen
naam chèques op de bedoelde Engel
sche bank getrokken en deze verhandeld
Rodel's affaire doet sterk aan die van
mme. Hanau denken: hij had schitteren
de bureaux ingericht te ParUs en lokte
inschrijvers voor beursoperaties, wier
als waarborg gedeponeerde fondsen hy
verkocht. Lovisi heeft gelden opgenomen
voor een gefingeerd plan tot het ver
filmen van religieuze onderwerpen, het
geen hem 12 miliioen in handen bracht.
Lanchon en Sauret hadden hun onder
neming gesticht in samenwerking met
een kolonel der artillerie en een geeste
lijke, die beiden te goeder trouw moeten
geweest zijn en verscheidene duizenden
in de zaak hebben laten zitten. Lanchon
gaf daarop obligaties uit tot een veel
grooter bedrag, waarvoor nooit dek
king van beteekenis heeft bestaan.
LEVEND VERBRAND.
Ten gevolge van het onvoorzichtig om,
gaan met vuur zijn te Mokotow nabij
Warschau drie arbeiders levend ver
brand, terwijl twee anderen levensge
vaarlijke brandwonden opliepen.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN
a 60 Ct#. per regel.
//et smafte/ij/sst en voedzaamst
voor de boterham of op beschuit
CHOBOTRA
mezzo-voee. Mijn hoofdgrief echter was,
dat ook het zingen van deze Carmen
vooral ln de laagte zeer- dikwijls or
dinair klonk.
De figuur van de hoofdpersoon be-
heerscht de opera van Bizet zoozeer,
dat het werk er mee staat of valt. Ik
behoef dus nauwelijks te zeggen, dat de
opvoering mij gisteren een teleurstelling
was, ondanks de zeer goede bezetting
van de rollen van Don José en Esca-
millo. Signor Tullio Verona bleek over
een prachtig, stralend en zeer sterk ge
luid te beschikken en zijn zang schonk
voortdurend genot. In de vierde acte was
hij ook als acteur voortreffelijk en wij
hebben het aan hem en natuurlijk
aan de geniale muziek van Bizet te
danken dat het slot ook werkelijk de
climax in deze, voorstelling werd.
Signor Francesco Venturino Esca-
millo gaf als zanger eveneens veel te
genieten. Zijn weeke, mooie getimbreer-
de in de laagte wat te zwakke stem
boeide ongemeen. Over het algemeen
wonnen de mannen het in deze Italiaan
sche opvoering verre van de vrouwen.
Ook ln de ensembles. Het mannenkoor
was zelfs bijzonder goed en varraste in
I door zijn beschaafden toon, zijn mooie
nuanceering en groote kracht. Jammer,
dat de vrouwen vooral de alten,
waarvan men zoo goed als rüets hoorde
naast deze krachtige mannenstem
men veel te zwak waren. De eenheid
werd hierdoor in de ensembles wel eens
verbroken.
Qua zang gaven de Italianen anders
als alt ijd ook gisteren veel goeds te
hooren. Het beroemde en moeilijke
smokkelaarsquintet ln n bijvoorbeeld,
kwam volkomen tot zijn recht en de
kor m waren behalve in het knapen
koor :n I over het algemeen zuiver eu
beter aan wi; anders bij opera-op voerin
gen in Holland gewoon ziju. Heel zuiver
was ook net zingen van de wel heei
conventioneel acteerende Micaëla, al
ls de .-em van signorina Emelia Valeggi
wat te dun en te kaal.
Overigens onderscheidde deze opera-
opvoering zich in niets van de opvoerin
gen welke wij in Holland van de Italia
nen gewoon zijn; zij had er alle deug
den en gebreken van. De dames en hee-
ren zongen en speelden vol brio, zooals
de Italianen dat zonder eenlge veran
dering of evolutie reeds meer dan een
eeuw hebben gedaan. Maëstro Gulseppe
Rio leidde het geheel met entrain en
groote muzikaliteit. En dan was er de
geniale muziek van Bizet, die altijd op
nieuw een groot genot schenkt en het
publiek electriseert! Wat ook gisteren
weer bleek.
Ten slotte een woord van hulde aan
Van der Waals voor de kranige wijze,
waarop hij de moeilijke decor-questle
heeft opgelost. De regisseur en Van der
Waals hebben van het tooneel gemaakt
wat ei- met de in onzen stadsschouwburg
beschikbare middelen van Spanje te
maken viel.
JB, SCHUIL.
MUZIEK.
ITALIAANSCHE OPERA.
CARMEN.,
In een interview in het Algemeen
Handelsblad zegt Dr. Peter van Anrooy,
dat de combinatie muziek en tooneel
over het algemeen niet voldoet, omdat
die doorgaans iets rammeligs heeft.
Maar Carmen is volgens den leider van
het Residentie-Orkest een der uitzonde
ringen. In deze opera van Bizet lijkt
hem de combinatie muziek en tooneel
een bijna ideale oplossing.
Ook de leek voelt datl Hoe wordt de
handeling in Carmen vooral in de
laatste acte door de muziek gedragen en
voortgestuwd. En hoe stérk is hier de
handeling! Men kan naast Carmen
geen andere opera noemen, die zoo
voortreffelijk tooneel is en wij hebben
hierin een der redenen te zoeken, waar
om Carmen nog steeds bij .-iet publiek
zoowel van het schellinkje als de
stalles zoo geliefd is.
Er is in heel de opera-literatuur geen
tweede rol aan te wijzen, welke een
kunstenares ook als actrice zoo groote
kansen biedt als Carmen. De rol van
Carmen zit niet aan een bepaalde tradi-
tioneele opvatting vast, zy kan, omdat
zij zoo veel perspectieven biedt tel
kens weer nieuw gecreëerd worden. Car.
men zal steeds weer verschillen al naar
de persoonlijkheid van de kunstenares,
die de rol te vervullen krijgt.
Het ls ln dit opzicht wel interessant
eens te hooren, hoe Jane Bourguignon.
de Carmen van de prachtige Wagner-
opvoering in November te Amsterdam,
deze rol zag. Zij heeft hiervan "erteld
aan Herman Rutters in een ntervlew
voor het Alg. Handelsblad: Jane Bour
guignon ziet Carmen niet als canaille
maar „digne", waardig dus en vooral als
vrouw, volkomen vrouw. (Hierin komt
zij trouwens overeen met Gemma Bel-
lincioni, die Carmen als de vrouw
minnares zag). Carmen ls vrouw
zegt Jane Bourguignon met een der
Spaansche aangeboren gevoel van waar.
digheid, die ten slotte het slachtoffer
wordt van het noodlot. Zij handelt niet
maar ondergaat. De kaarten zeggen het
haar; zij onderwerpt zich bijgeloovig,
maar toch fier, moedig en berustend.
Van deze opvatting, die zeker bij ve
len verwondering en ook bestrijding zal
wekken een tzigane bijvoorbeeld is
eigenlijk geen Spaansche maar een
zigeunerin stond de Carmen welke zij
gisteren bij de Italianen van Signora
Luisa Sllva hebben gezien, wel heel ver
af, ja, wij zouden kunnen zeggen, dat
zij er vrij wel tegenovergesteld aan was.
Waardig kon men deze Carmen aller
minst noemen. Integendeel, deze vrouw
was vooral In I (later werd het
wat beter) wel zeer ordinair. Een meid
uit een sigarettenfabriek, een Tzigane,
zal mevrouw Luisa Silva misschien heb
ben gedacht, maar zij heeft vergeten,
dat Carmen de harten van alle mannen
ook die der officieren in vlam zet.
De Carmen, die wij gisteren zagen, was
sterk verwant aan de vrouwen uit de
matrozenbuurten van een havenstad.
Een breidelooze, toomeloos-wreede,
ontembare, bestiale Carmen is voor
al wanneer men de figuur uit Prosper
Merimée's novelle meer dan die van het
libretto van Meilhac en Halèvy ten voor
beeld neemt volkomen te verdedigen,
eerder zelfs dan een Carmen, die
„digne" is, maar ordinair en triviaal
mag zy nooit zijn. De actrice moet Car
men, hoe zij haar ook ziet, door haar
kunst altijd adelen. Wie La Argentina
heeft zien dansen, zal begrijpen, wat ik
bedoel. La Argentina bleef omdat zij
kunstenares ls ook als canaille of als
boerenmeisje steeds voornaam. Dat nu
konden wy van Signora Luisa Sllva on
mogelijk zeggen.
Ja, eigeniyk voldeed zy my In geen
enkel opzicht ln deze rol. „Carmen
zoo schryft Chavles Gaudier ln zyn be-
langryke studie over deze opera van Bi
zet moet zyn Jong. tenger, lenig, be-
wegeiyk, overmoedig, geanimeerd, hevig
en fier. Wanneer wy aan de opvoering
van gisteravond terugdenken, dan zou
den wij kunnen zeggen, dat deze Ita
lia smsche Carmen precies al deze eigen
schappen miste. En ook muzikaal kon
zij ons allerminst voldoen. De stem van
mevrouw Sllva ls zoo weinig geëgali
seerd, dat het soms was. of er twee Car-
mens zongen, één met een rauwe, leeiyke
borststem en een met een veel beter
middenregister en zelfs een mooie best, kernachtig en oorspronkelijk van
SINT-SERVAES VAN PH. LOOTS.
Een uitvoering van de laatste compo
sitie van onzen vroeg overleden Haar-
iemschen toondichter gewerd ons dooi
de zorgen van de afd. Haarlem van het
Algemeen Nederlandsch Verbond, welks
voorzitter, Mr. J. D. van der Plaats, de
byeenkomst opende. In zyn inleidend
woord wees de spreker er op dat Ne
derlanders niet spoedig overgaan tot het
oprichten van monumenten: uit het feil
dat te Haarlem behalve gedenkteeke-
nen van Laurens Jansz. Coster, Frans
Hals en De Genestet slechts voor
Philip. Loots een monument is geplaatst
(de Loots-bank in den Hout) mag men
concludeeren hoe hoog Loots gewaardeerd
werd. Loots is „als vele anderen, die de
goden liefhebben", jong gestorven, ging
spr. voort: toch heeft hy een groot aan
tal composities nagelaten: een drietal
symphonieën, een Pius-Cantate. een
aantal missen, een Te Deum, koorwer
ken, kinderliedjes enz. Spr. gaf daarna
het woord aan den heer F. Primo, die
onmiddellijk zijn declamatorium begon
De tekst van Prof. Chr. Mertz laat n.l.
den declamator als Cantor Felix de
legende verhalen, zooals de Evangelist
dat in de Passies doet; de muzikale in-
lasschen: kinder- en volkskoren en
reien zyn van lyrischen of beschouwen-
der aard, wat ook op een zekere over
eenkomst met de Passie wyst. Soli komen
in het werk niet voor. De heer Primo
declameerde met veel verscheidenheid
van intonatie, veelal juist zeggend, soms
naar myn gevoel iets te pathetisch,
doch met voortreffelijke uitspraak van
het Nederlandsch. Voor de afmetingen
der zaal, de groote zaal van St. Bavo
in de Smedestraat, had hy wellicht zyn
stem iets forscher mogen gebruiken; al
thans in den aanvang, toen ik in het
achterste deel der zaal zat, ging veel
van het gedeclameerde voor mij verlo
ren.
De muziek van Ph. Loots werd ten
gehoore gebracht door een klein koortje
onder leiding van mej Dora Loots, die
behalve de leiding ook nog de begeleiding
op zich genomen had en deze uitvoerde
op een in Haarlemsche concertzalen
ouden bekende uit de oorlogsjaren, dien
we met gemengde gevoelens weer op het
podium zagen, den grooten Duysen-
vleugel, die altyd leelijk was en er met
de jaren zeker niet beter op geworden
is. Maar de koren waren goed ingestu
deerd door mej. Loots en zij begeleidde
met zekerheid en geestdrift, zoodat we.
ondanks des vleugels blikken klank toch
een voldoend denkbeeld van het werk
haars vaders mochten verkrygen.
De muziek van Philip Leots bij „St.
Servaes" is zeer ongelijk van waarde
en stijl. Een frisch. aardig kinderkoor
van eigen melodisch karakter opent de
ry. Dra volgt een inzinking: het kin
derkoor „Zie, Vader van erbarmen" is
aanmerkelijk zwakker. Zeer naïef klinkt
daarna het „Gezegend, die komt in naam
van den Heer", naïef vooral voor hem
die de hemelsche openbaring van het
„Benedictus" uit de Missa Solemnls
van Beethoven kent. De verzen die nu
volgen en die allen op ..eere(n)" rymen
bieden voor een toondichter niet te veel
inspiratiefs: het mannenkoor was daar
ook niet op zyn best Het zou my te
ver voeren de muzikale illustraties een
voor een na te gaan; we mogen dus
volstaan met hier en daar wat aan te
stippen. In er.ke'.e koren, als in de Rei
.Hoe is het hun zoo slecht vergaan" in
het koor „Gcds Priester hield de altaar-
wacht", volgde de componist den styi
der oude Nederlanders, die men by
Valerius aantreft en hier is hij op zyn
(Van onzen Weenschen correspondent).
De nieuwe president van de Oostenrijksche Repu
bliek, Dr. Wilhelm Miklas. Vader van elf kinderen.
Het lijdelijk verzet by de Posterijen, Telegraphic en
Telephonie.
Na acht jaren als president aan het
hoofd van de Oostenrijksche republiek
te hebben gestaan is dr. Michael Hai-
nlsch heengegaan om een „otium cum
dignitate" te genieten en in zijn plaats
is bhsns Hofrat dr. Wilhelm Miklas ge
komen, die sedert November 1923 on
afgebroken voorzitter van jden Oos-
tenrykschen nationalen raad is geweest.
Hy behoort tot de christelijk^sociale
partij, welke de (klerikale) regeerirvgs-
partij van dr. Ignaz Seipel is. Vóór
Hainisoh was Karl Seifcz de president
der republiek. Seitz is een der voor
naamste leiders van de sociaal-demo
cratische party en ls tegenwoordig bur
gemeester van Weenen. Na het roode
staatshoofd Seitz had men acht jaar
lang dr. Hainisoh, die absoluut neu
traal was en na dezen komt thans een
burgeriyke president. De Groot-Duit-
schen en de „Landbilndler". die vroeger
één blok met de chrisbelyk-socialen
vormden, hebben zich thans van dezen
afgescheiden en hebben een afzonder-
lyken candidaat gesteld, namelijk den
Weenschen politiepresident dr. Schoba.
die door de socialisten ten felste wordt
gehaat en steeds het mikpunt van aan
vallen van de zijde der laatsten is. Op
deze wijze wilden de twee bovengenoem
de partijen het voorkomen, dat de socia
listen wellicht by de keuze van het
nieuwe staatshoofd met hen wilden sa
menwerken. De „Bundesversammlung"
heeft drie zittingen moeten houden,
vóór de keuze van het nieuwe staats
hoofd kon worden vastgesteld.
De nieuwe president werd op den I5en
October 1872 te Krems aan den Donau
geboren. Zyn vader was ambtenaar by
de Oostenryksche posterijen. Hy stu
deerde philologie aan de Weensche uni
versiteit en werd, nadat nU in 1895 ge
promoveerd was, leer aar in het Duitsch,
aardrijkskunde en geschiedenis. Hy
kwam eerst aan een H. B. S. te Triest,
dan te Prossnitz by Ollmuta in Bohemen
en belandde dan aan een gymnasium te
Horn, een klein stadje in het zooge
naamde Waldviertel, niet ver van Wee
nen. Hier werd hy rector van deze
school. In 1907 werd hy lid van den
„Reiohsrat" van het keizen-yk. Na de
revolutie werd hy lid van de „provisori
sche nationalversammlung", later van de
„Konstituierende Nationalversamm
lung" en naderhand lid van het derde
lichaam, dat ln de plaats der twee ge
noemde kwam, van den nationalen raad
Ook was hy van Maart 1919 tot Novem
ber 1920 Onderstaatssecretaris voor gods
dienstige aangelegenheden.
zyn gezin woont nog steeds te Horn
doch ook te Weenen bezit dr. Miklas een
woning. Hij is de gelukkige vader van
niet minder dan elf kinderen. Op het
oogenblik, dat de nieuwe president zyn
waardigheid aanvaardt, zyn de toe
standen hier te lande weer eens verre
van aangenaam, want afgezien van de
heftige politieke tegenstr y digh eden,
waaraan men zich op den duur wel ge
went, is het personeel der posterijen,
telegraphie en telephonie sedert den
vorïgen Zondag in lydelijk verzet ge
treden. Het personeel toch verlangt als
extra-toelage een bedrag, dat zoo groot
is als het salaris van één maand. De
regeering van haar kant wil den amb
tenaren en beambten slechts dertig pro
cent van het verlangde ^toekennen en
daarmee zijn de laatsten niet tevreden.
Daarom proclameeren zy de „passiva
Resistenz", d.wz. dat, zy zich strikt aan
de dienstreglementen houden, maar
alles op hun doode gemakje doen. zy
haasten zich niet. zij overwerken zich
niet en zoodoende komt het, dat op alle
postkantoren van Weenen bergen van
brieven, drukwerken en postpakketten
liggen, die reeds dagenlang liggen te
wachten om onder handen te worden
genomen. Doch de beambten hebben
geen haast en de geadresseerden kun
nen wachten. Op het „Hauptzollamt",
het hoofdbureau der douane ie Weenen,
liggen stapels en stapels kisten, doezen
en pakketten. Of de inhoud ervan kan
bederven of niet, wat kan het de aange-
sfcelden daar schelen! De schade behoe
ven zij er niet van te dragen, dat zijn
anderen!
Sedert vijf dagen heeft uw correspon
dent nog geen enkele courant uit Neder
land ontvangen. De eenige post. die lk de
laatste dagen ontving, waren drukwerk
jes uit Weenen zelf, die drie of vier da
gen onderweg zijn geweest.
We hebben reeds meer dergelijke toe
standen by de Oostenryksche post ge
had en ook herinner ik me nog heel
goed een poststaking van een paar jaar
geleden. Steeds vinden deze aardigheden
in de maand December plaats, wanneer
de posterijen het vreeselijk druk hebben
en een ieder gaarne zijn zendingen zoo
spoedig mogelijk zou zien besteld. Of
wel men kondigt stakingen aan tegen
den tyd, dat de jaarbeurs wordt ge
houden of dat er een groot interna-
Won aal congres zal plaats vinden. Zoo
maakt men steeds gebruik, of liever ge
zegd misbruik van de bijzondere omstan
digheden en zoo wil men een druk op de
regeering uitoefenen.
Nu is de groote vraag, hoe lang het
lijdelijk verzet zal duren en of het wel
licht toch in een staking zal ontaarden,
ofdat..„ wat wel het meest waarschijn
lijk is... dat beide partyen iets toege
ven en er dus een soort comnromis
wordt gesloten. Dat is hetgeen hier in
Oostenrijk meestal gebeurt, maar toch
zijn de toestanden, zooals deze op het
oogenblik zyn, verre van aangenaam.
melodie en harmonie. Het walskoor
..Rozen in de haren" met zijn voort
durende kringvormige modulaties doet
dan wat anachronistisch aan: eer
melodie la Tchaikowsky, harmonieën
uit de school van Liszt. Dan komt een
braaf, doch in geen opzicht uitmiddel
puntig koortje ..Wie denkt een dieper
droefheid uit", gevolgd docr de plotse
ling uitbarstende heftige dramatiek van
het „Dies Irae"; in de derde en vierde
strophe daarvan verzwakt echter de
muzikale zeggingskracht zeer. Een zeer
frisch koor van jongens en meisjes
treft dan weer in den aanvang van
het vierde deel van het werk; de Rei
..Licht in de hemelen" voert ons in ge
dachten terug naar de tyden van hei
Verhulst en Rich. Hol. het Al'elujah.
Amen! van het slot, dat imitatorisoh,
hoewel niet streng fugatisch behandeld
is, doet aan den stijl van Haydn den
ken. Men ziet, er is van alles, en daar
onder veel moois en goeds, maar toch te
weinig van zuiver persoonlijken aard
om ons te doen instemmen met de ver
onderstelling. die de voorzitter van het
Alg. Ned. Verbond in zyn inleidend
woord uitte: dat het werk van Loots
nog zou leven als dat van verschillende
beroemden van tegenwoordig, onder wit
hij Debussy. Ravel, Strawinsky en Ho-
negger noemde, al vergeten was. in geer.
geval kan ik dat aannemen ten opzichte
van Debussy, wiens genie een geheel
nieuwe aera opende. Wel zullen we de
nagedachtenis van Loots blijven eeren
als die van een beminnelijk, en hier en
daar groot talent.
De voorzitter dankte na afloop de
uitvoerenden voor hun bereidwilligheid
en hun uitstekende verrichtingen en hul
digde mej Loots met bloemen.
De heer Plelage bood haar namens
leden van het koortje als dank voor
de aangename en leerzame uren. onder
haar leiding doorgebracht, een groot
en fraai uitgevoerd portret van wyien
haar vader aan. Deze uiterst fyne hulde
werd door mej. Loots met zichtbare ont
roering aanvaard en verwekte den harte-
ïyken byval van alle aanwezigen. Ook
de tekstdichter, prof. Chr. Mertz, die
ln de zaal aanwezig was, verscheen op
verzoek op het pedium en werd door den
voorzitter toegesproken en door het pu
bliek gehuldigd.
KAREL DE JONG.
RECHTSZAALDRAMA.
Evenals Praag heeft ook New-York
zyn rechtszaaldrama gehad.
Toen Woensdag voor de Criminal Courts
zekere Sydney Weiss wegens manslag
terechtstond, haalde deze beklaagde op
eens een revolver te voorschyn en open
de het vuur op zijn dtie bewakers.
Dezen beantwoordden, het met hun
eigen wapens, en Weiss stortte ter aar
de met een kogel in het rechteroog en
twee in den onderbuik, niet echter dan
nadat hy een der bewakers had verwond.
Weiss stierf tydens het transport naar
het ziekenhuis.
EEN VLIEGER ZOEK.
In Duitschland maakt men zich vrij
bezorgd om het lot van kapitein Giin-
ther Plüschow, den vermaalden vliege
nier van Tsingtau. die op een vliegtocht
naar Vuurland met zyn watervliegtuig
zoek ls geraakt en vermoedelyk in de
onbewoonde sneeuwbergen van Zuid*
Argentinië heeft moeten landen.
Plüschow is eerst in een kleine kotter
den oceaan overgestoken en wilde daar
na het onbekende deel van Vuurland
exploreeren. Men is geneigd, gezien het
succesvolle avonturen: verleden van
Plüschow aan te nemen dat, zoo iemand,
hy er in slagen zal, zich uit moeite en
gevaar te redden.
BIJNA 60.009.000 AAN
PENSIOENEN.
Naar uit een overzicht van het mi
nisterie voor de Pensioenen blijkt, ont=
vangen thans nog 1.584.850 personen
Britsche oorlogspensicenen of -uitkee-
ringen. In het afgeloopen jaar zyn
27-000 ooriogspensioentrekkers overleden
terwijl 2500 oorlcgsweduwen zyn her:
trouwd.
De totale pensioenuitgaven beliepen
over het afgeloopen jaar meer dan 59
miliioen pond sterling, hetgeen tegen
over het voorafgegane jaar een vermin*
dering met meer dan 3 miliioen pond
sterling beteekent.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cts. PER REGEL.
gij Ifaliano koopt ter verlichting Uwer hoest en
verkoudheid, dan zult II ondervinden, dat Uwe keuze
de juiste is.
gij het koopt als lekkernij, dan znlt U door
den fijnen smaak er steeds weer naar terug verlangen.
ITALIANO wordt verkocht in rollen a 10 ct. en
in speciale zakjes a 20 ct per ons.
