HET RIJKSWEGENFONDS.
n. z. H. t. M.
OVER MISDADEN EN MISDADIGERS.
46e Jaargang No. 13950 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Dinsdag 11 December 1923
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per week f 0.27H, met geïllustreerd Zondagsblad f 0.32; per 3 maanden: Haarlem en I ADVERTENTIËN |_5 regels t 1.75; elke regel meer 35 cents. Reclames 00 cents per regel Abonnementen
dorpen waar agent gevestigd is kom der gemeente) f 3.571$. Fo. per post door Nederland f 3.87V$. Losse nummers reductie. Annonces van Vraag en Aanbod 1-4 regels öO cents, elke regei meer 15 cents; buiten Arrondissement
f 0.06. Geïl ustreerd Zondagsblad per 3 maanden f 0.571$, fo. per post f 0.65. dubbele prijs. Onze Groentjes (Woensdag en Zaterdag) 1—4 regels 25 cents, elke regel meer 10 cents.
Bureaux Groote Houtstraat 93, Telefoon Directie 13082, Hoofdredactie 15054, UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Gratis Ongevallenverzekering voor Week-Abonné» Uitkeeringen: Levenslang*
Redactie 10600, Administratie 10724 en 14825. Postgiro No. 38810 Directeuren: J. C. PEEREBOOM en P. W, PEEREBOOM Ongeschiktheid f 600.-; Overlijden f 600.-; Verlies van hand, voet of oog f 400
Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Tel. 10122, 12713. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Duim f 250.-: Wy'avwger f 150.-; Elke andere vinger f 50.-: Arm-of Beenbreuk f 100.»
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
AGENDA
Heden:
DINSDAG 11 DECEMBER
Stadsschouwburg: Dansavond Nirva
del Rio, 8 uur.
Schouwburg Jansweg: Ver. Oost en
West, R. M. Noto Soeroto: „Van Over-
heersching naar Zelfregeering". Cause
rie met lichtbeelden. 8 uur.
Tentoonstelling Javaansche batiks.
10—4 en 7.30—10.30 uur.
Gebouw H. IC. B.: Mandolineclub
„Avanti" dir. Joh. Court. Concert met
.medjew. dubbeJmannenkwartot „Euter
pe". d'lr. A. Bak. 8.30 uur.
Cinema Palace: „De Sloppen van Chi
cago (Underworld!"; „Als Vader aan
den Boemel gaat". 8 uur.
Luxor Theater: „Speelgoed der Vrou
wen"; „Een duivelachtig Complot".
8 uur.
Rembrandt Theater: „Harten en Dia
manten". Toon eel: Bart Elfering. 7—9;
©.1511-15.
Standaard Theater: „De Stad staat op
Stelten"; Tooneel Gezelschap Dirk Jan-
se: „Blonde Greet". 8 uur.
De Waag: „Kunst zij ons Doel". Ten
toonstelling schilderijen en teekeningen
W.llem van der Nat. 104 uur.
Zandvoort: Raadhuis, Gemeente
raad, 7.30 uur.
WOENSDAG 12 DECEMBER
Stadsschouwburg: Abonnementsvoor-
stelling (1ste serie, witte kaart) „Ge
leerde Dames", 8 uur.
Gemeentelijke Concertzaal: Nieuwe
Film der Staatsmijnen. Toelichting G.
de Clercq. 8 uur.
„De Nijverheid": H. R. V. Hermes.
Mr. L. G. v. Dam: „De Rechtspositie
van de Handelsreizigers en Handels
agenten", 8 uur.
Remonstrantenhuis: Rozekruisersge-
inootschap, J. Leene: „Het Christus
mysterie", 8 uur.
Bioscoopvoorstellingen, 's middags en
's avonds.
De Waag: „Kunst zij ons Doel". Ten
toonstelling schilderijen en teekeningen
W-liem van der Nat. 104 uur.
ONZE ADMINISTRATIE.
ALLEEN TELEFOON 14825
Wij vestigen er de aandacht op dal
onze administratie (afdeeling der ad
vertenties en abonnementen) tot nadere
kennisgeving telefonisch uitsluitend be
reikt kan worden op no. 14825.
Bet telefoonnummer 10724 is tijdelijk
huiten werking.
VAN DE SALENTO.
AANGESPOELDE LIJKEN, o.a.
VAN DEN KAPITEIN.
Zondag zijn wederom aan het strand
te Scheveningen drie lijken aange
spoeld, vermoedelijk opvarenden van het
het Italiaansche schip „Salento".
Een der lijken is aangespoeld bij Kijk
duin, een ander bij den vuurtoren en 'n
derde bij de grens van Den Haag en
Wassenaar.
Maandagmorgen is te Noordwijk aan
Zee een lijk aangespoeld, gekleed in een
blauw colbert costuum. Het droeg een
gladde gouden ring en er werd een zil
veren sigarettenkoker op bevonden. De
tweede snijtand links onderaan was van
goud. Vermoedelijk is dit het lijk van
den kapitein van de „Salento". De broer
van den kapitein is eenigen tijd geleder,
hier geweest en heeft toer. verklaard,
dat zijn broer bü' zich moest hebbel
een zilveren cigarettenkoker en dat hij
een gouden snijtand in den onderkaak
had en verschillende gouden ringen,
waaronder een ring met initialen. Alle;
klopt dus, behalve de ring met initia
len. Ook is er te Katwijk aan Zee nog
een lijk aangespoeld.
DE A.S. FEESTDAGEN.
SLUITING CENTRALE WERK-
PLAATS OP 24 EN 31 DEC?
Naar wij vernemen heeft de chef der
Centrale Werkplaats aan de vakvereeni-
gir.gen van het Spoorwegpersoneel het
voorstel ge daar om Maandag 24 en 31
December a.s. de werkplaats te sluiten
en het personeel daarvoor 2 dagen ver
lof in rekening te brengen. De verte
genwoordigers hebbsn .z'.ch bereid ver
klaard dit voorstel bij hunne led-en te
verdedigen, mits aan het lesse _ersor.ee:
hetwelk geen recht op verlof heeft en
feestdagen niet krijgt uitbetaald deze
dagen worden doorbetaald. De chef kon
daaromtrent nog geen toezegging doen.
Dcor de Nederlandsohe Vereeniging
van Spoor- en Tramwegpersoneel is het
personeel thans op heden, Dinsdagavond
in gebouw Olympia tot een samenkomst
opgeroepen, waar een beslissing zal wor
den genomen.
DE TOESTAND VAN
KONING GEORGE.
WEER BEZORGDHEID.
De Tel. verneemt uit Londen:
De ongerustheid over den toestand
van den koning, die togen het einde de:
vorige week plaats had gemaakt voo:
gerechtvaardigde, zij het bescheider.
doop, is 'thans weer herleefd. De bulle
tins van Zondag en Maandag en de oi
ficieele waarschuwing dat „ongerustheid
moet blijven beslaan", wijzen er op, ho:
.ïevig de stryd is dien de koning heef
te voeren tegen de ziekte.
Op Buckingham Palace was mer.
Maandag weirug geneigd commentaar u
leveren op de bulletins maar het is geer
geheim dat men de komende dagen me
>ezorgdheid tegemoet ziet. Alles hang
sr van af, of de kracht van den konm
voldoende zal zijn om aan de zienu
weerstand te blijven bieden
Het bulletin van b.45 Maandagavond
meldt, dat de koning een rustigen dag
neefc gehad. De symptomen der long
aandoening zyn iets beter. De kooru
noudt aan. is echter niet zoo hoog ah
gisteravond en wordt veroorzaakt doo:
eenigen terugkeer van de algemeene in
fectie, die noodzakelijkerwijs de eonditi
van het hart aantast.
Het bulletin is door vier doctoren on
derteekend en is in zijn opstelling niet
geruststellend. Ook de opvatting var.
Buckingham Palace ontbreekt er aan.
Het is merkwaardig hoe het Engel-
sche volk reageert. De belangstelling
voor Buckingham Palace is nu wee.
veel grooter dan aan het eind van de vo
rlge week. 's Avonds laat rijden de be
zoekers van schouwburgen e d. in hur.
auto's neg even langs het paleis, om he:
aatste nieuws te vernemen.
De prins van Wales wordt binner.
twee dagen in de hoofdstad verwacht
Aanvankelijk werd medegedeeld, da:
aij Woensdagmorgen om tien uur in
Londen zou aankomen; dit zal echte:
waarschijnlijk niet het geval zijn in ver
jand met de vertraging die de kruise:
„Enterprise" door het slechte weer op qc
Middellandsche Zee heeft ondervonden
De aankomst te Brindisi van der
prins van Wales had heden om 12-2
plaats.
Officieel wordt gemeld, dat de prim.
Woensdag het Kanaal zal oversteker-
met den kruiser „Porth".
DE SPOORLIJN
HAARLEM—ZANDVOORT.
VOORLOOPIG NOG GEEN
ELECTRIFICATIE?
We hebben onlangs medegedeeld, dat
bij het afdeelingsonderzoek van de be
grooting te Amsterdam aangedrongen
was. om door het gemeentebestuur van
Amsterdam invloed op de directie der
spoorwegen en den Min.scer van Water
staat uit te cefenen om deze lijn te elec-
trificeeren, waardoor een snellere ver
binding met de badplaats zou kunnen
worden verkregen. B. en W. verklaar
den zich daartoe bereid. Tijdens de be-
grootingsdebatten heeft wethouder Abra
hams medegedeeld, dat de Spoorwegen
niet tot electrificatie overgaan, omdat
de resultaten voor de exploitatie er het
weinige vervoer van September tot en
met Mei-Juni zulks niet zouden toela
ten. Alleen indien de Spoorwegen er van
verzekerd zouden zijn, dat een toene
mend en regelmatig verkeer ook over ge
noemde maanden tot stand zou kernen,
zou aan den wensch tegemoet gekomen
kunnen worden.
DE JANSKERK.
VOORLOOPIG GEEN UITWER
KING DER DIACONIE
PLANNEN.
Een5gen tijd geleden hebben wij me
degedeeld, dat de kerkvoogden der Ned
Hervormde kerk de Jans'kerk verkocht
hadden aan de Diaconie dezer kerk.
Blijkbaar- is het de bedoeling om het
Diaconiehuis in de Jansstraat uit te
breiden, zoodat het mogelijk zal zijn om
ook inwonenden op te nemen die een
eigen kamer wenschen.
Wij hebben naar de verdere plannen
van de diaconie gevraagd. Ons werd
evenwel verzekerd, dat nog geen nadere
beslissingen genomen zijn. Het kan nog
wel een heelen tijd duren voor de
Janskerk wordt overgedragen, misschien
nog wel een half jaar. Met de uitwer
king der plannen wordt dan ook neg
gewacht. Het is daarom ook nog niet
te zeggen welk gedeelte van het oude
kerkgebouw gespaard zal worden. Zoo
ais men weet wordt de kerk nu ge
bruikt voor jeugddiensten.
DE „CELTIC".
DE PASSAGIERS AAN LAND.
Aan boord van de „Celtic", het bij
Queens town gestrande stoomschip van
de White Star lijn. waren 27 overleven
den van de Vestris. Het aantal passa
giers van de „Celtic" bedroeg 87 eerste.
48 tweede en 119 derde klas.
De passagiers zijn aan land gebracht,
terwijl de bemanning op het schip is
gebleven.
Het schip zit op de rotsen en heeft
©en groot gat bij de machinekamer,
Met overbrugging der groote rivieren wordt
begonnen.
DE WEGENVERBETERING RONDOM HAARLEM.
Ingediend Is de begrootmg voor het
Wegenfonds voor 1929. Het eindcijfer
der begrooting is f 30.560.000, tegen
f 26.600.000 in 1928 en ruim 15 millioen
voor 1927. Uit deze cijfers blijkt dat het
tempo niet wordt vertraagd.
Bij deze begrooting worden voor het
eerst gelden uitgetrokken voor de over
brugging der groote rivieren. De minis
ter heeft 't plan eerst de Waal bij Nij
megen te overbruggen. Daar elke
eigenlijke brugbouw ongeveer 3 Jaren
duren zal, wil hy elk volgend jaar met
een nieuwe overbrugging beginnen,
zoodat. wanneer in 1931 het program in
volle werking is. jaarlijks aan 3 over
bruggingen wordt gewerkt en jaarlijks
cn overbrugging gereed komt.
De verbinding van Rotterdam met het
Zuiden zal de minister afzonderlijk ter
hand nemen, en doen uitvoeren naast
het bovenvermelde werkplan. Vermoe
delijk komt er een groote overbrugging
over het Hollandsche Diep.
De minister deelt mede, dat over den
aankoop van verscheidene tollen wordt
onderhandeld. Welke dat zijn, wordt
niet nader vermeld. Wat de wegenver
betering rondom Haarlem voor het jaar
1929 betreft, zij het volgende medege
deeld uit de'stukken.
Voor het zuidwaarts verlengen van
de overkluizing van den buitenwater
loop van den windmolen der Gecombi
neerde polders in het vak Sloterdijk—
Halfweg van den Rijksweg Amsterdam
Haarlem, waardoor de plaatselijke in
snoering van den rijweg, die reeds her
haaldelijk tot ongevallen aanleiding gaf,
vervalt, en de tijdelijke houten brug.
waarmede het rijwielDad over den wa-
er loop wordt gevoerd, opgeruimd kan
woeden, wordt f12000 noodig geacht.
Verdere verbetering van den weg in d»
bebouwde kom van Halfweg zal f 58000
vorderen, terwijl voor de vern'euwing
van de Liedeburg nog f 35000 zal noo
dig zijn. Een bedrag van f 4000 is uitge
trokken voo" asphaltverharding onder
Haarlemmeriiede en Snsamwoude.
Het voor den Rijksweg Haarlem—Zuid-
hollandsche grens aangevraagde bedrag
van f 56000 is noodig voor betaling van
schadevergoedingen ingevolge on te ge-
ningsvonnissen en voor doortrekking
van rijwielpaden over den onteigenden
grond en verdere werken. De wegverbe
tering zal hiermede gereed zijn.
In verband met de onteigening moet
voor de verbetering van den Rijksweg
HaarlemVelsen worden gerekend op
f25000, voor het voltooien van de weg
verhardingen op f 135000 en voor het
aanbrengen van wegbeplanting op
f 15000.
In de onderstelling, dat de verbete
ringsplannen voor den geheelen Rijks
weg Velsen—Alkmaar tijdig zullen zijn
vastgesteld, wordt een bedrag van
f300000 voor grondaankoop uitgetrok
ken.
Voor verdere verbetering vay het ge
deelte van den bes taanden weg tusschen
Velsen en den spoorwegovergang te Be
verwijk, is op een bedrag van f 25000 ge
rekend. Hiervoor wordt gemaakt een
ibaan van keibestrating, breed 5,50 M
met ter weerszijden een zijbestrat:ng
van 1 M., terwijl de verhoogde voetpa
den door de gemeente Velsen zullen
worden aangelegd.
Voor de uitvoering der verbetering
tusschen Castricum en Alkmaar over de
drie minst goede vakken wordt achter
eenvolgens f 75000, f 40000 en f 500C0
uitgetrokken.
Met de voor den Rijksweg Alkmaar—
Nieuwediep aangevraagde bedragen
(totaal 175000 gld.) zal de verbetering
van dezen weg vermoedelijk in 1929 kun
nen worden voltooid.
De voo- den nieuwen weg Amsterdam
—Velsen aangev-aagde bedragen dienen
tot voortzetting van het in 1928 begon
nen werk.
Een bedrag van f 420.000 moet dienen
voor een nieuw wegvak van Hembruv
naar Velsen. een bedrag van f55.000
.voor een rijwielpad van Hem brug naar
Velsen en voor den bo"w van b-uerren
in dezen weg is op f 180.000 gerekend.
BESTENDIGHEID.
(De Min. v. Binnenl. Za
ken heeft den gemeentebe
sturen per circulaire er op
gewezen, dat door he' ge
bruik van minderwaardig
papier en slechte inkt de
groote historische waarde
der gemeente-archieven ge
schaad wordt).
Het is voorwaar een droeve,
een afgrijselijke gedachte.
Dat wat thans door de overheid
in wijsheid wordt gedaan
Niet voor de stichting en 't vermaak
van komende geslachten
In ongerepten frisschen staat
zou blijven voortbestaan;
Wanneer men na eer. eeuw of vijf
niet meer zou kunnen lezen
Hoe groot het verre voorgeslacht
wel was in 't stadsbestier
Dan zou dat, op z'n minst gezegd,
betreurenswaardig wezen.
En da.t alleen door zuinigheid
met inkt en schrijfpapier.
Ik weet niet hoe het komt maar 't heeft
me nooit zoo kunnen treffen.
Dat d' overheid in 't algemeen
zoo bijster zuinig was.
Ik ben, het zij ronduit gezegd,
het pas goed gaan beseffen
Toen ik dit roerende pleidooi
van den minister las:
Er zijn misschien wel sceptici,
die smadelijk verklaren
Dat t nageslacht gezegend is,
wanneer het wordt
Voor 't politiek gehaspel,
waar hun ouders gek op waren
Dat het gelukkig voor hen is.
als dit niet blijft bewaard:
Een ander vraagt wellicht: wat nut.
dat dit intact zou^ blijven.
Men zal na eeuwen wijzer zyn
dan 't huidig voorgeslacht.
Ik vind, men moest op perkament
met gulden letters schrijven.
Als was t alleen dat men nog lang
om ons gestumper lacht.
Al was 't alleen omdat mijn
achterkleinkind dan zal lezen,
Bij studie van 't vergeelde
maar behoorlijk leesbaar blad:
Hij mocht dan, naar ze zeggen,
wel een rare snuiter wezen
Maar over-opa heeft het toch
niet makkelijk gehad
P. GASUS.
GASKWESTIE TE
ROOSENDAAL?
De Telegraaf meldt:
De gemeenteraad van Roosendaal
heeft in zijn vergadering van Vrijdag 1.1.
besloten den directeur der gasbedrijven
schiftelijk te verzoeken tegen 1 Januari
ax. zijn ontslag te vragen.
EEN JUBILEUMFONDS.
De N. Z. H. T. M. bestaat ln 1931 50
iaar. Het ligt in het voornemen dit feit
feestelijk te herdenken. Er heeft zich
thans een commissie gevormd, die zich
ten doel stelt een fonds te stichten
waaraan ieder van het personeel tegen
een matig wekelijks te betalen bedrae
kan deelnemen en waaruit bekostigd
zal worden, een huldeblijk aan de
maatschappij. Men overweegt een meu
bileering van de kamer waar directie
en vakvereenigingen confereeren. terwijl
anderzijds het de bedoeling is ook de
hrblleerende trammannen niet te ver
geten.
EEN POSTDIEFSTAL.
IN PLAATS VAN AANGETEE-
KENDE STUKKEN OUD
PAPIER..
Het Haagsch Correspondentie-bureau
publiceert het volgende bericht:
Het personeel van het spoorwegpost
kantoor. ingericht in aen trein, die 9
dezer te 8.15 van Antwerpen naar Rot
terdam is vertrokken, heeft by de ope
ning van de brievenmaal van Genua
station voor genoemd spoorwegpost
kantoor geconstateerd dat de inhoud
daarvan slechts uit oud papier bestond
waaronder een Italiaansche courant.
Bedoelde brievenmaal behoorde uit
sluitend met aangegeven waarde uit
Ned.-Indië te bevatten, welke met het
s.s. „Johan de Witt" te Genua zijn aan
gebracht.
Nog uit Antwerpen kon de Italiaan
sche postadministratie telegrafisch met
de vermissing in kennis worden gesteld
Ook verder heeft de Nederlandsche post
dienst de voor een dergelijk geval noodige
maatregelen getroffen.
Van der. Italiaanschen dienst kwam
bereids telegrafisch bericht in, dat de
verzending van den postzak uit Genua
op regelmatige wijze is geschied.
Het onderzoek duurt voort.
DE KINDERKERK GAAT
JUBILEEREN.
150 JAAR IN DE
BAKENESSERKERK.
In 1879 is het 100-jarig bestaan van
de Kinderkerk in de Bakenesserkerk
plechtig gevierd.
Het volgend jaar zal dus het 150-jari"
feest zijn, want nog steeds houdt de
Ned. Hervormde kerk haar ki"deröien-
sten daar.
Het moet de bedoeling zijn om dit feit
niet onopgemerkt voorbij te laten gaan.
Plannen daaromtrent moeten evenwel
nog nader geregeld worden.
Het woord is aan.
Dr. Maria Montessori:
De toare straf voor den normalen
mensch is het verlies van 't geloof
in eigen kracht en eigen waarde, die
zijn innerlijk menschzijn vormenen
die straf treft vaak hen, die toch
met belooningen worden overstelpt
VLEESCHVERGIFTIGING
TE OOSTERHOUT.
VIJFJARIG KNAAPJE
GESTORVEN.
Dezer dagen heeft zich in een gezir
aan den Tilburgschen weg te Oosterhou:
een verdacht geval van vergiftiging
voorgedaan na het gebruik van een soorr
vleeschwaren. meldt het Dagbl3d van
Noord-Brabant.
Een kleine jongen van ongeveer vijf
Jaar is. nadat hü van die vleeschwaren
had gegeten, ernstig ongesteld gewor
den. Het kreeg hevige pilnen in de in
gewanden. het hoofdje zwol op en reeds
een uur nadat de eerste verschUnseler
zich hadder voorgedaan, is het ventje
gestorven. De politie heeft het lijkje m
beslag genomen.
Van de overige huisgenooten. die
mede van de spijzen hadden gebruikt
ondervond ook de vader eenige nadeel:ge
gevolgen, die niet- van emstigen aard
waren.
OP VRIJE VOETEN
De administrateur van de woning-
bouwvereenlging „De Volkswoning" te
Arnhem die onder verdenking van mal
versaties in het huis van bewaring was
opgesloten is door de recht.br.nk te Arn
hem op vrye voeten gesteld.
VERDACHT VAN
ROOFMOORD.
DRIE PERSONEN
GEARRESTEERD.
De Centrale Recherche te Amsterdam
heeft naar de Telegraaf meldt van
de politie ln Dultschland het verzoek
gekregen om twee mannen van 25-Ja-
rigen leeftijd aan te houden, welke per
sonen verdacht worden roofmoord te
Altona te hebben gepleegd. In den af-
geloopen zomer werd in laatstgenoemde
plaats een banklooper overvallen en
vermoord, waarna een bedrag van j 6000
werd geroofd.
De politie te Amsterdam heeft een
onderzoek ingesteld en aan de hand van
gegevens vond zij in een hotelletje twee
nersonen. die aan het signalement be
antwoordden. In der. nacht zijn eenige
rechercheurs naar hun verblijfplaats ge
gaan en hebben hen daar gearresteerd.
Een 18-Jarig meisie werd tevens aange
houden. Onmiddellijk na hun arrestatie
zijn zij overgebracht naar het hoofdbu
reau van politie. Daar werd hun een
verhoor afgenomen. Het bleek dat zij
andere namen opgaven, aan Dnlt-
sche politie in baar verzoek tot opspo
ring vermeldde. Hun paspoort stemde
met de door hen genoemde nam-m over
een. Naar de mogelijkheid of zij in bet
bezit zijn van vervalschte paspoorten
wordt een nader onderzoek ingesteld.
Het tweetal verklaart niets te weten van
"en roofmoord onde: Altona gepleegd.
Zij warer. ln het bezit van eenig re'sgeld
en van passagebilletten naar Zuid-Ame
rika. De bedoeling was geweest scheep
te gaan.
Er zullen thans nadere gegevens aan
de politie te Altona gevraagd worden.
Zoo lang zal het gezelschap aan hei
hoofdbureau moeten vertoeven.
PERSONALIA.
Voor het doctoraal examen ln de
-echtsgeleerdheid is te Amsterdam ge
slaagd dc heer E. Schokker te Haar
lem.
Commissaris Tenckinck over het opsporingswerk
De gruwelijke misdaad te Rotterdam
en het zceken naar den dader heeft bi'
vernieuwing de aandacht gevestigd op he:
opsporingswerk van misdadigers in het
algemeen.
Bovendien heeft het de aandacht ge
trokken, dat een der substituut-OfL-
c'eren van Justitie te Rotterdam. Mr. C
F. J. Gombault, een artikel in de Tele
graaf geschreven heeft om er op aan te
dringen, dat de Kamers gelden beschik
baar zullen stellen voor een reorgani
satie van het opsporingswerk, omdat
dit nu veel te wenschen overlaat.
Wij hadden een onderhoud met onzrr.
Commissaris van Politie. De heer E. H
Tenckinck verklaarde dat er inderdaad
veel te zeggen is voor een reorganisatie.
De politie in de groote steden is. mis
schien een uitzondering daargelaten
goed ingericht, Ook te HaarlemI Wij
beschikken hier niet alleen over alle
technische hulpmiddelen om de „stille
getuigen" bij een inbraak of moord op te
roepen, maar hebben een speciale re
cherche -diens L mannen die ervaring
hebben bij het opsporen van de mis
dadigers.
Maar in vele dorpen Is het heel an
ders. Daar is. soms zelfs by belang
rijke misdrijven, het onderzoek toever
trouwd aan een burgemeester en een
veldwachter, die beiden geen speciali
teiten zijn in dat vak. De ergste dingen
zijn soms daarvan het gevolg. Het
jaren geleden toch voorgekomen, dat er
in onze omgeving een moord gebeurd
was en dat de veldwachter eerst het
vertrek waarin de vermoorde lag. ging
opruimen, omdatde Officier var
Justitie zou komen kijken! Natuurlijk
waren daardoor alle sporen van der.
dader verdwenen! De moordenaar Is
d3n ook vrij blijven rondloopen
Een enkelen keer komen de Officie?
van Justitie en de Recliter-commis-
saris eens kijken, maar dat behoort tot
de uitzonderingen en bovendien blijf:
het eigenlijke onderzoek dan toch in
handen van den burgemeester en der.
veldwachter.
Het rijk moet hier te hulp komen!
Er is wel een rijksveldwachter, maar
die is alleen belast met surveillance in
landelijke streken, transporten en met
den dienst in het Paleis van Justitie.
Ook is er nog in enkele hoofdsteden een
rijks-recherche maar dit kleine personeel
bemoeit zich alleen met internationale
treindieven, enzoovoorts.
Het is noodig dat het rijk voor het
platteland party trekt van de opspo
ringsdiensten van de groote steden
Daar is immers al personeel en mate
riaal disponibel. Het geheeie land moet
in districten worden verdeeld, met een
stad als centraal punt. Voor Noord -
Holland zouden dit bijvoorbeeld kunner
zijn: Haarlem, Amsterdam. Zaandam
Alkmaar. Hoorn en den Helder.
Als er dan in een dorp een Inbraak
of moord gebeurt, moet de plaatselijke
politie de centrale recherche opbellen
die dan onmiddellijk met een auto me*
personeel en technische hulpmiddelen
daarheen gaat. Dan is er zekerheid, dat
alles gedaan kan worden om den mis
dadiger te ontmaskeren.
Natuurlijk zou dan het rijk een ge
deelte van de kosten van de recherche
diensten der steden moeten dragen.
De Haarlemsche recherche verleent
nu reeds, als dat gevraagd wordt, met
haar technischen dienst hulp aan ver
schillende bultenremecnten. Dit ls al
een stapje op den goeden weg.
Het gesprek kwam daarna op ver
schillende moordzaken. Een feit is. dat
wij in ons land en vooral ook ln or.ze
omgeving, niet gelukkig zijn met het
opsporen van moordenaars. In Haar
lem zijn in de laatste 30 jaar de vol
gende moorden gebeurd, waarvan de
daders ongestraft gebleven zijn:
Haarlem: twee oude vrouwen worden
ln hun woning aan den Raamsingel
vermoord.
Haarlem: een oude dame. bekend als
juffrouw Trip-Trap. wordt vermoord
in haar huis aan den Raamsingel.
Haarlemmermeer: eer. paardenkooper
uit Haarlem, wordt in den Haarlemmer
meer vermoord.
Haarlemmermeer: een bakker wordt
door arsenicum verejft'gd. De verdach
ten worden door de rechtbank vrijge
sproken.
Spaamrlam: de gemeente-ontvanger
en zijn zuster worden vermoord.
Deze misdaden zijn alle langer dan
18 jaar geleden, zoodat verjaring in
getreden ls De daders kunnen dus. als
zij in leven zijn, niet meer vervolgd
worden.
De heer Tenckinck kon zich niet uit
laten over de vraag of van deze moor
den één of meer daders gevonden zouden
zijn als beschikt was over de nu be
kende hulpmiddelen maar wel kan hij
zegven. dat in het algemeen de kans op
ontdekking van den moordenaar veel
grooter is
In den tijd dat de heer Tenck'nck te
Haarlem werkzaam is eerst als hoofd
inspecteur en daarna als commissaris
is hier slechts één groote misdaad
voorgekomen. Een sooorwegwerker werd
:n ziin won'n* in de Schermerstraat ver
moord. Het lijk werd onder „E'*wout"
opgegraven, waarheen de moordenaar
het op eer handwagen gebracht had. De
commensaal een Duitsch deserteur
werd aangehouden en bekende zUn mis
drijf. Hij werd door de rechtbank
veroordeeld en ls na enkele jaren ge
vangenisstraf overleden.
Er zijn in ons land eenige gerucht
makende moordzaken, waarvan de daders
nog vrij rondloopen. De moord op Mr.
Wijsman, die on een Oudejaarsavond in
den trein tusschen Leiden en den Haag
werd doodgeschoten, is nog steeds niet-
opgehelderd Beweringen dat de justitie
zou weten wie de dadeT is. maar dat
geen uitlevering te verkrijgen is. zijn
pertinent onjuist. Er word? nog steeds
aan dit onderzoek dcor de Haagsche
recherche gewerkt, wat natuurlijk n'et
noodig zou zijn als men wist wie de
dader was.
De Culemborgsche moordzaak is o.m.
ook nog niet opgehelderd evenmin de
moord die onlangs in den Haag plaats
had. waar een vrouw door een Indringer
met een bij! werd afgemaakt
Tenslotte de moord die nu deze dagen
in Rotterdam heeft plaats gehad. Het
ls te hopen zoo zei de heer Tenckinck
dat dc Rotterdamsche Justitie en re
cherche er in slagen om den dader te
ontmaskeren.
