INGEZONDEN
-a ge zijt
*n1et te jong
de Centrale
HAARLEM'S DAGBLAD
IN DEN WINKEL.
Pannetjes.
In den winkel verscheen ce mevrouw
In de dure bontjas. Verder behoef ik
haar niet te beschrijven, want zij deed
dit zelf en wel in het volgende gesprek:
„Meneeme»eik moet een nieuw
pannetje hebben om eieren in te koken.
Ziet u het vorige is "nu al op en ik heb
bet toch maar drie jaar gehad vindt u
dat niet kort?"
„Neen mevrouw", zei de winkelier.
„Ik wel het is my erg tegengevallen
en ik moet het hebben om eieren in te
koken en dan moet ik zeker een panne
tje mot een steel hebben hebt u een
pannetje met een steel?"
„Ja mevrouw", zei de winkelier, en
bracht een pannetje met een steel.
„Dat is een klein pannetje vinlit u
niet en ik moet er eiken dag vier eieren
in laten koken want mijn man eet dl»
ken dag een ei en mijn dochter eet eb
ken dag een ei en mijn zoon eet eiken
dag een ei en ik eet ook eiken dag een
ei is dat pannetje niet te Mein voor
vier eieren?"
„Neen mevrouw", zei de winkelier.
>rEn dit pannetje heeft geen deksel
daar koken ze niet gauw in hebt u ook
een pannetje met een deksel?"
„Ja mevrouw", zei de winkelier, en
bracht een pannetje met een dieksel.
„Ja dit is nu een pannetje met een
deksel maar gaan er wel vier eieren in
hebt u hier soms eieren in huis dat ik
zc er even in kan passen?"
„Neen mevrouw", zei de winkelier.
„Dat is wel jammer ziet u hoe weet
ik het nu enfin dan maai- kookt een
pannetje met een deksel niet gauwer
over dan dat pannetje met een steel
zonder deksel misschien valt dat mee?
„Ja mevrouw", zei de winkelier
„Ik hoop het ziet u want dat moet ik
niet hebben want we hebben pas een
nieuwen gaskachel en mijn man is zoo
lastig en het is een heel mooie gas
kachel dat zeg ik maar zoo ofschoon ik
hem niet bij u heb gekocht dat moet u
maar niet kwalijk nemen".
„Neen mevrouw", zei de winkelier.
„En hoevee! kosten nu die pannetjes
zit de prijs eraan o dit met een steel
kost negentig cent en dat met het deksel
één gulden tien kost dait dekseltje twin:
tag cent dat is duur of is het ook voor
de hanavatjes?"
„Ja mevrouw", zei de winkelier
„Tk vind het duur dat het twintig
cent meer kost maar ik kijk niet op die
twee dubbeltjes daar is het niet om dit
zul ik dan maar nemen pakt u het maar
in en wilt u eens iemand sturen om
naar den geyser te kijken die lekt cn
mijn man vraagt kornt d&t nooit in
orde en ik heb het laatst cok al eens
gevraagd maar mijn man denkt dan dat
jk het vergeten heb zeker omdat ik
zoo'n haast maak met winkelen ziet u
Sk doe de dingen maar liefst vlug af ik
denk een winkelier heeft ook zijn tijd
noodde en aan zooveel klanten te den»
kon en dan zijn personeel dank u hebt
u van veertig gulden terug o wat jam
mer wat is dat tooh altijd een last dat
groote banlkpapier schrijft u heb dan
maar op o dan wou ik nog zeggen.
Hier geleidde de winkelier haar tooffe,
Bjk, suggestief naar den uitgang. Hot
Ingepakte pannetje, aan een lusje, wipte
mee op hot kostelijk bont. Het geratel
Stierf weg terwijl de overige klanten,
wachtend, elkaar vertwijfeld aanblikten.
Na niet langer dan vijf minuten
fcwam de winkelier terug.
Zijn gelaat was volmaakt onbewogen,
ondanks het verlies in arbeidstijd dat
zijn winst op dat pannetje meer dan te
niet gedaan moet hebben.
„Mevrouwsprak hij beleefd tot-
wie-volgde.
Het Leven Is vol Stille Helden.
En vrouwen als deze scheppen hen
thuis esi in winkels.
DE LINKS-SOCIALISTEN.
CONFERENTIE TE
AMSTERDAM.
Zaterdag en Zondag werd door de
linksohe groep in de SJXAF., gegroe
peerd om het weekblad ..£>e Socialist",
in ,De Harmonie" te Amsterdam eer.
conferentie gehouden, waar een aantal
inleiders stellingen ter bepaling van het
standpunt in een aantal zaken van de
iüiksche socialisten opperde, aldus de
Telegraaf.
IDe heer J- de Kadi betoogde, aan de
hand van zijn stellingen „Standpunt en
taak der linksche socialisten", dat een
oppositie slechts recht van bestaan heeft
als zij inderdaad, ook een richting is.
Noch de reformisten, die gelooven langs
don weg van geleidelijke horvormingen
binnen het kapitalisme het socialisme
te kunnen verwezenlijken, noch de com
munisten, die beweren, dat het kapita
lisme in zijn laats ten doodstrijd is, hou
den rekening met de werkelijkheid. Noo
dig is een internationale politiek, welke
omvat do arbeiders van West-Europa,
van Sovjet-Rusland en de Oostonrijk-
Fohc volksbewegingen. De eenheid zal tot i
stand gebracht moeten worden, door do
Soc. Arbeiders Internationale cn het I
T.V.V. naar links te drijven.
Nadat een aantal debaters het woord
hadden gevoerd en door den inleider
waren beantwoord, werden de stellin
gen van den heer De Kadt in stemming
gebracht en met een aantal stemmen
tegen, aangenomen.
Zondagmorgen werd de conferentie
heropend met een inleiding van den heer
F. v. d. Goes over zijn stellingen „Het
Ministerlalisme in verband met de ko
mende verkiezingen". Als wij thans gaan
samenwerken met andere partijen, zegt
.«pr., moeten wij over een schikking on
derhandelen en in de huidige omstandig
heden zijn wü de zwaks ten. der onder
handelende partyen en zullen wy con-
-> 5 moeten doen len koste van ons
socialistisch beginsel. Erger vindt hy.
dat de soc. tijdens de samenwerking
steeds weer tot concessies overgaan, om
dat bij elk geschilpunt zich weer de
vraag voor doet: „Moeten wij de samen
werking nu reeds verbreken?" Een an
der bezwaar is, dat men met het oog op
het samenregeeren vooruit steeds con
cessies doet.
Na de debatten worden ook deze stel
lingen met een aanvullend amendement
en een geringe wijziging met één stem
tegen aangenomen.
DINSDAG 18 DEC. 1928
In de middagzLtting werd begonnen
met verkiezingen. De aftredende redac
tie van het weekblad .De Socialist", de
heeren Edo Fimmen, J. de Kadt en P. J.
Schmia.*. werder. herkozen, evenals de
voorzitter, de heer H. Schutjes en de
secr.-penningmce.ster, de heer J. H. Oi-
denbroek. Het bestuur werd verder uit
gebreid met twee te Amsterdam wonen
de leden en acht leden uit het land.
De heer P. J. Schmidt voerde daarna
het woord aan de hand van zijn stellin
gen: .De algemeene economische grond
slagen der links-socialistische politiek".
Daarna worden de stellingen van den
heer P. J. Sdhmidt over „Imperialisme
en Koloniale politiek" in discussie ge
bracht, aangezien hij zijn standpunt ge
noegzaam bekend achtte en daarom een
inleiding overbodig. Een aantal debaters
voerde het woord, o.a. de heer Edo Fim
men, waarna met- een kleine wijziging
de stellingen, worden aangenomen met
2 stemmen tegen.
DE MOORD OP DEN HEER
LANS.
Dc procuratiehouder blijft in
het hui» van bewaring.
Woensdag is de procuratiehouder v. O.
als verdacht van zich te hebben schul
dig gemaakt aan verduisteringen en
valschheid in geschrifte en bovendien
als verdacht van te zijn betrokken by
den moord op den heer J. C. Lans, welke
moord Donderdag 29 November is ge
pleegd. naar het huis van bewaring te
Rotterdam overgebracht. De wettelijke
termijn van 6 dagen raakte dus om.
Naar de N-R.Ct. verneemt is de ver
dachte Maandagmiddag voor de recht
bank in raadkamer geleid. De recht
bank heeft daarop den termijn met 30
dagen verlengd.
BOUWTERREIN.
P. H. Meyer vraagt van de gemeente
635 M2 grond te koop op den hoek
Santpoorterstraat—Molynstraat, tegen
f 16. Er zullen 4 woonhuizen op gebouwd
worden.
—De N.V. bouw- en aannemersbe
drijf „Persevero" wil 170 M2 grond aan
de Zomervaart koopen tegen f 17 om
daarop een beneden- en een bovenhuis
te bouwen.
TWEE KINDEREN
GESTIKT.
Te Wifctenau bij Berlyn zijn twee meis»
jes van 11 en 10 jaar in een klein hou
ten huisje dat ze met hun ouders en
hun broertje bewoonden, door verstik
king om het leven gekomen, aldus de
N. R. Crt. De ouders waren 's avonds
uitgegaan om een bezoek te brengen
aan buren. Tijdens hun afwezigheid
ontstond brand in de woning. Er out»
wikkelde zich zeer veel rook en toen de
ouders om middernacht huiswaarts
keerden, vonden zij hun drie kinderen
bedwelmd. De brandweer slaagde er in
het driejarig zoontje met lamstmafcige
ademhaling in het leven te houden, de
meisjes konden niet meer wonden ge»
red.
NACHTVERGADERING TAXI
CHAUFFEURS.
De Centrale Bond van Transportar
beiders en de Ned. R.K. Bond van
Transportarbeiders, (afdeeling Haarlem)
hebben de werknemers in het taxi-be
drijf opgeroepen tot een nachtvergade
ring, te houden in den nacht van Don
derdag op Vrijdag as. in ,De Centrale".
Aan de orde komen: het opzeggen van
thans geldende arbeidsvoorwaarden en
diverse voor te stellen verbeteringen in
het taxibedrijf.
DE PRINSELIJKE TOERISTEN OP
JAVA,
Ei- was geweldige belangstelling van
hec publiek bij de aankomst van de In-
sulinde te Tandjong Priok, met welke
boot het Belgische Kroonprinselijk paar
aankwam. Ter verwelkoming waren aan
wezig de Belgische Consul-Generaal,
de heer G. van Schendel, met zijn echt-
genoote en de Zweedschc consul-gene-
raai. de heer F. Th. E. Fevrell. Verder
begaven zich aan boord een dochter van
den Gouverneur-Generaal en den inten
dant van het paleis luit.-kol. J. W.
Stoutjesdyk. De Kroonprins zeide, dat
hij groofe bewondering had en zeer
enthousiast was over hetgeen hij tot
dusver van Indië had gezien. Vervol
gens vertrok het Kroonprinselijk paar
met gevolg in auto's van den Gouver
neur-Generaal naar Buitenzorg, De
menigte juichte hen zeer hartelijk toe.
SPOORWEGONGELUK
WARSCHAU, 17 December (Wollf»
bureau). Gisteren zijn op den spoor
weg tussclien Kattowttz en Posen twee
goederentreinen tegen elkaar gebotst.
Vier personen, waaronder de beide ma
chinisten kwamen om het leven. Zes
passagiers werden zwaar gewond.
Vier en veertig goederenwagons wer
den vernield.
FUSELIER DOODELIJK GEWOND
DOOR EEN KRANKZINNIGE.
BANDOENG, 15 Dec. (Aneta). Bij
het legerbestuur is een telegram uit
Atjeh ontvangen, dat een losgebroken
krankzinnige in de gevangenis te Tja-
lang een Javaansch fuselier aanviel en
verwondde. De fuselier is later aan de
gevolgen overleden.
HOOVER IN MONTEVIDEO
MONTEVIDEO, 17 December (Reuter)
De niouw gekezer. president der Ver»
eenigde Staten. Herbert Hoover, is he
den hier aangekomen. Hij werd ontvan
gen door chn president der republiek en
talrijke autoriteiten. Bij den uitgang
van het station hieven een trcep beteo-
gors dc kreet aan: „Leve Sandino". De
betoogers werden door dc polit ie uiteen -
gedreven.
DE REBELLEN VALLEN KABOEL
AAN
LONDEN, 17 Dec. (VD.) Uit New
Delhi wordt gemeld, dat de rebellen Ka-
boul hebben aangevallen. Hevige gevech»
ten worden geleverd aan den voet van
de stad. In de Afghaarische hoofdstad
heerscht groote ongerustheid.
HILLEGOM.
ANDERMAAL VERZET.
De receptie van Dr. J. H. der Weduwen
is andermaal verzet en nu bepaald op
Zaterdag 22 Dec., om 3 uur. De ver
trekkende geneesheer gaart binnenkort
een pleizierreïsje maken naar Oost-
Indië.
DE NOODKERK.
Het bouwen van een noodkerk voor
de Ned. Herv. Gemeente is onderhands
aanbesteed. Ingeschreven werd door de
firma's van Wijnen voor f 3497, J. van
der Jagt en Zn. voor 2734; A. Graeper
voor f 2569 en B. Imthorn en Zn. voor
f 2384. Het werk is aan den laagsten
inschrijver opgedragen.
CONCERTEN.
De Stem des Volks geeft Woensdag
avond een uitvoering van het gemengd
koor en van het mannenkoor. Boven
dien worden twee tooneelstukjes opge
voerd.
Hiliegomsch Gemengd koor zal Don
derdagavond een concert geven onder
leiding van den nieuwen dirigent den
heer W. Mizee van Leiden. Een sopraan-
zangeres en een fluitist zullen welwillende
medewerking verleenen.
BEGROOTING.
De gemeentebegrooting voor den dienst
1929 Is thans in druk verschenen.
De eerste post die bij het bezien der
uitgaven van den gewonen dienst op
valt is f 21.995 voor jaarwedden der
ambtenaren ter secretarie, welke voor
1928 waren begroot op f 11.103.33 en in
1927 bedroegen f 18.962.67.
Bij raadsbesluit van heden (bedoeld
wordt vermoedelijk Vrijdag a.s.) is voor
het jaar 1929 aan de weduwe van Bur
gemeester D. Wenthol't een toelage toe
gekend van 1000.
Voor de brandweer wordt uitgetrok
ken f 1000 voor 400 M. slang en f 200
voor het vorst vrij houden der brand-
kranen.
Verwacht wordt <Jat 1 Juli 1929 het
abattoir in exploitatie zal komen.
f 400 is uitgetrokken voor een bij
drage aan den houder van een zieken
auto.
Het onderhoud van straten en pleinen
steeg tot f 9502, van wegen en voet
paden tot f 8600, pompen en riolen
daarentegen worden goedkooper, even
zoo de gemeentereiniging. Er zijn 14
gemeentewerklieden, waarvoor f 20.957
is uitgetrokken, voor zoo ver niet onder
andere posten vallende.
De ondersteuning van werkloozen doro
werkverschaffing is wederom uitgetrok
ken met f 10.000, de subsidie aan werk
lozenkassen bedraagt f 3000.
De ontvangsten van den gewonen
dienst opent met de mooie post van
f 113.369.76 als batig saldo over 1927.
De opbrengst van de 80 opcenten der
belasting op de gebouwde eigendommen
is stijgende, terwijl de 20 opcenten op
ongebouwde vrijwel gelijk blijven, de
opcenten op de personeele belasting
gaan door het raadsbesluit vam 16
October terug tot f 10.000. De plaatse
lijke 'belasting naar het inkomen zal
moeten opbrengen f 195.300.681/2. Het
Gasbedrijf zal een winst geven aan de
gemeente van f 610.65, het waterleiding
bedrijf f 475.48, terwijl de posten voor
het abattoir voor memorie zijn uitge
trokken.
De kapitealdienst brengt de post van
f 1250 voor den bouw van een perma
nenten droogtoren der brandweer; het
noodsl achthuis zal brandspuitenhuis
worden.
De Oude Beekbri$g en de Hippelaars-
brug worden in 1929 gesloopt of verlaagd
de kosten zijn f 3250.
De volgende straten zullen de daarbij
vermelde bedragen kosten: Hoogewerf-
straat f 2860: Meerstraat f 9432;
Brouwerslaan f 6030; Haven f 1792, Meer-
dorpstraat f 3902, Kerkstraat en plein
f 675. Leidschestraat f 12740, voor be
tegelen en voetpaden. Weeresteinstraat
f 18.067 voor voetpaden en rioleeren
Loosterweg n f 15.960 voor rioleeren,
van de Endelaan f 315. Loosterweg III
f 1890, Stationsweg f 4500 voor trottoir
noordzijde. Stratenplan „Elsbrcek"-
f 60.000 welk bedrag aan de gemeente
door d"e My. „Elles" terugbetaald wordt.
Een auto-vrachtwagen zal f 2450 kos
ten. een pneumatische faecaliën zuig-
installatie op aufco-tractie f 6500 en een
stoom- of motorwals f 7500.
Dat zijn de drie belangrijke posten,
gelijk ook de volgende van beteekenis
zijn. Doortrekken van de Nieuwe Haven
f 18225, verbreeden van de oude Haven
f 29.750, baggeren van Hillegommer-
beek f 10.000, stichten van een kantoor
voor openbare werken met wagenloodsen
bergplaatsen en gemeentewerf f 37.800.
De thans bestaande worden te klein ge
acht.
De gewone dienst sluit met een totaal
van f 580.950.76 en de kapitaaldienst
met f 298-241 ontvangsten f 284,391
uitgaven, per resto f 13850.
ZANDVOORT
GEMEENTERAAD.
Er wordt een openbare vergadering
van den Raad der Gemeente Zandvoort
gehouden op Donderdag 20 December
1928 des namiddags 7.30 uur.
De agenda luidt:
1. Voortzetting van de behandeling
der gemeente-begrooting voor 1929.
2. Benoeming van 4 leden der Fhran-
cieeie Commissie.
3. Benoeming van 4 leden der Com
missie voor de Bedrijven en van Pu
blieke Werken.
4. Benoeming van een Gemeente-ge
neesheer.
5. Benoeming van Schoolartsen.
6. Benoeming van 3 Regenten van het
Oude Mannen- en Vrcuwengasthuis.
7. Benoeming van leden en plaats
vervangende leden van het Stembureau
in School C.
8. Benoeming van een lid van het
Burgerlijk Armbestuur.
Voor den inhoud dezer rubriek stelt
de Redactie zich niet verantwoordelijk-
Van ingezonden stukken, geplaatst
of niet geplaatst, wordt de kepij dec
inzender niet teruggegeven.
BOSCH EN VAART TRAMVERBIN
DINGEN, VERKEERS STA G NAT IE EN
GEMEENTEBESTUUR
Geachte Redactie,
Myn ingezonden stukje over Bosch
en Vaart en de tramverbindingen heeft
aanleiding gegeven tot eenige schrifte
lijke voorstellen van andere belangstel
lenden.
Een dezer voorstellen luidde: een
tramlijn aan te leggen vanaf het Bosch
en Vaart-kwartier via Wilhelnünapark.
Tempeliersstraat, Kleine Houtweg. Turf
markt, Klokhuisplein, Dit plan lijkt mij,
hoewel getuigend van medeleven in een
publiek belang, niet geschikt omdat er
overal terecht naar gestreefd wordt, en
dus ook in Haarlem met -haar nauwe
straten gestreefd moet worden, naar
opheffing of althans geen uitbreiding
van tramlijnen.
Als overtuigend voorbeeld van de be
lemmeringen voor het ryverkeer, zelfs
op ruimere wegen, door trams veroor
zaakt wijs ik op de volkomen stagna'
tie die dit verkeer tientallen malen per
dag op het Plein ondervindt.
Deze wordt veroorzaakt door het feit.
dat de trams van en naar Heemstede
vry regelmatig tegelijk op het Plein
stoppen om een aantal, vaak niet vlugge
passagiers op te nemen of uit te laten.
De tramkaartjesverkoopende cn abon-
nementencontroleerende wagenvoerders
kunnen werkelijk niet sneller hun zware
taak vervullen, maar niettemin wordt de
stagnatie er toch ook nog grooter door.
Ik hoop dan ook dat, indien de ver
keerspolitie niet reeds thans in dien
wantoestand verbetering kan brengen
het Gemeentebestuur in elk geval voor
zieningen zal willen treffen bij het vast
stellen der plannen voor den bouw der
Houtbrug.
Inmiddels zou de halte van de tram
uit Heemstede wellicht naar het begin
van de Dreef kunnen worden verplaatst,
welbekend uit den tijd der Bloementen
toonstelling in Groenenaaal.
Verder denkt bovengemelde voorstel
ler zich het gebruik in van een gedeel
te der nu nog bestaande Ceintuurbaan.
Indien ik goed ben ingelicht dan zal.
na den bouw van een nieuwen brug over
het Zuider Buitenspa arne (waarvan
binnenkort sprake schijnt te zyn) de
electrische trambaan naar Amsterdam
langs het Brongebouw rechtuit gebouwd
worden naar het Spaarne, waardoor het
traject Kleine Houtweg, Kampervest,
enz. vervalt, die tramlijn dus geen reden
van bestaan meer heeft en noodig di
rect dient te worden opgeruimd.
Een andere belangstellende deelt mede
dat, behalve de Bostih en Vaarters, ook
de bewoners van Heerenweg, Wester-
houtpark, Wilhelminapark en Wagen
weg eveneens slachtoffers der nieuwe en
wonderlijk samengestelde verkeersrouten
worden.
Volkomen juist! De tramdirectie zou
kunnen getuigen dat de halte Wagen
weg een der drukste van de Ceintuur
baan was.
Het eenige wat al die bewoners, vol
gens mijn meening, in de toekomst hel
pen kan, is een goede autobusverbin
ding direct naar het centrum der stad,
via Hazepaterslaan, Dreef, Gr. Hout
straat Spekstraat, Klokhuisplein, Jans
straat, Stationsplein en desnoods ver
der en vanaf Stationsplein via Jans
straat Klokhuisplein, Spekstraat, Zijl
straat, Gedempte Oudegradht, Gier
straat, Dreef, Hazepaterslaan naar Bosch
en Vaart en vice versa, met inachtne
ming van de bestaande of te verande
ren verkeersbepalingen.
Indien de verruiming der Damstraat
en Jansstraat noodig zal blijken, kan dit
toch geen groot bezwaar meer opleveren
waar met de eigenaren van eenige per-
ceelen zeker wel overeenstemming te
verkrijgen zal zijn.
Ter zake van de door mij voorgestelde
autobuslijn komt het mij voor dat de
Directie der Electrisdhe tram toch wel
inziet dat het zelf exploiteeren van
autobus-lijnen belang voor haar kan
hebben.
Immers moet deze Directie aan Burg.
en Weth. van Bloemendaal hebben ver
zocht om een bespreking inzake de ex
ploitatie eener. door dit College voorge
stelde autobusdienst Vogelenzang—Duin
lustpark.
Indien een of meer vooruitstrevende
gemeenteraadsleden van Haarlem zich
nu eens onmiddellijk tot Burg. en Weth.
van Haarlem wilden wenden met het
dringend verzoek om, in het algemeen
belang, onverwijld plannen te overwegen
en tot uitvoering te brengen waarbij de
belangen van de bewoners van boven
gemeld stadsgedeelte gebaat zouden zyn.
Bovendien ook de belangen van de
gemeente Haarlem zelf, in wier finan-
oieele lasten niet onbelangrijk door meer
gemelde, meest welgestelde bewoners, in
den vorm van belasting, wordt bijge
dragen.
Ik hoop en vertrouw dat Gemeente
bestuur en tramdirectie in hun beider
welbegrepen eigen belang, nu eens een
snelle oplossing zuilen willen nastreven.
Of is, zoodra de dienst op de Cein
tuurbaan wordt gestaakt, hiermede voor
de tramdirectie het recht vervallen vair
tramberyding dezer baan zoodat B. en
W. direct een autobusdienst kunnen
instellen.
Desnoods blijve de Ceintuurbaan
nog gehandhaafd tot aan het tijdstip
van de nieuwe tramhaan naar Am-
sterdm.
De Jansweg, Jansstraat en Klokhuis
plein zullen over eenige jaren ook nog
wel geasphalteerd kunnen worden.
Zorgt de tramdirectie eventueel nog
thans voor sneller verkeer op de Cein
tuurbaan, dan zullen ook de bovenge
melde bewoners hierdoor voorloopig ge
diend zijn en de Ceintuurbaan zich in
grooter populariteit mogen verheugen
dan thans het geval is.
De autobusplannen kunnen dan in
middels grondig bestudeerd en overi-
wogen worden. Mag ik, zoo noodig. la
ter nog eens over een of meer dezer
onderwerpen, uwe gastvrijheid inroe
pen?
Met dank voor de plaatsing.
EEN BELANGSTELLEND INWO
NER VAN HAARLEM.
tGecn Bosch cn Vaarter).
ONZE HALSEN TE SCHOON?
Ofschoon gevoelig voor 's heeren Gra-
tama's oordeelkundige repliek op mijn
aanklacht, heeft zijn verdediging van
Haarlem's absemie ter Londensche Ten
toonstelling toch niet mijn algeheeie in
stemming. Ik weet wel, ce grond waarop
ik sta is Heiligland, maar slechts een
schuchter muiltje schoeit myn ongewij-
den voet.
Dat een museum niet het allermooiste
mag sturen is een standpunt als ieder
ander. Ik voor mij zou er hoegenaamd
niets voor voelen, een gala-voorstelling
bü te wonen in hemdsmouwen of naar
een nette receptie myn kantoorjasje
aan te houdenmaar als de heer
Gratama straks aankondigt, dat hy deze
dingen juist nooit anders doet dan zóó
dan zal ik de laatste zijn om er aan
stoot aan te nemen.
Een andere kwestie is: werd den heer
Gratama om het allermooiste gevraagd?
Is het niet wat overdreven om een
psychologisch wel curieus product als die
verzuurde „Regentessen van het Oude
mannenhuis" nu ineens het allermooiste
te gaan vinden en lijkt liet niet een
tikje al te absurd om een werk als
dit te weigeren, omdatde Nacht
wacht toch ook niet naar tentoonstel
lingen wordt gezonden!
Daarentegen heeft de stad Amsterdam
den loffelijken moed gehad, na rijp en
deskundig overleg, de „Joodsche Bruid"
in te zenden, een meesterstuk dat den
fijnproevers meer schijnt te zeggen dan
het „mooiste" uit wélk museum ook.
Ais de heer Gratama zich dus op een
Amsterdamsch voorbeeld wil beroepen
is hier een heel geschikt.
Ons terecht zoo zeer voorzichtige ge
meentebestuur is natuurlijk meer een
formaliteit dan een factor. Geleid door
een meer veelstemmig dus minder een
zijdig advies zou de decisie dezer ma
gistraten vermoedelijk anders zijn uitge
vallen zonder dat er voor den geest,
van Hals directe reden ware ontstaan,
rond hun vroede sponde te komen spo
ken.
Terwyl het blijkbaar zoo geschuwde
gemurmureer der balsturigen (hou' je
immers altijd, getuige deze regelen) met
een ons „bevoegdheid" en een pond
geestdrift uit de wereld zou zijn ge
weest.
D HOOGENDIJK.
Mijne Heeren,
Nog dit als antwoord op het boven
staande schrijven van den heer Hoogen-
dyk, ter ondersc'nijving van hetgeen u
hem reeds Donderdag uit mijn naam
antwoordde.
De Halsen zijn het mooiste wat het
Haarlemsche museum bezit en behooren,
vooral door de Regenten van het Oude-
Mannenhuljs, tot de allerhoogste uitin
gen van de schilderkunst in d« wereld.
Het werd, evenals in 1921 voor de
Parysche tentoonstelling, onverantwoor
delijk geacht deze kostbare doeken aan
ae gevaren van een reis bloot te stél
len.
Dit werd besloten voor er iets bekend
was wat er met andere schilderyen als
„de Nachtwacht" of het „Joodsche
bruidje" zou geschieden.
Dat sommige autoriteiten er anders
over denken en de aan hun zorgen toe
vertrouwde schilderijen aan een derge
lijke tentoonStelliing afstaan, moeten
zij weten, hier is men voorzichtiger ge
weest en heeft het risico niet aan
gedurfd.
De toekomst zal uitmaken wie het bij
het rechte eind heeft en of het cul-
tureele belang niet meer gebaat is bij
een angstvallig bewaren van ons hoogste
kunstbezit dan bij een telkens afstaan
er van aan buitenJandsche tentoonstel
lingen,
Met de meeste hoogachting,
uw dienstw.
G. D. GRATAMA,
Directeur Frans Halsmuseum.
IN MEMORIAM HUBERT LAROCHE.
„Cadetten van t oude Gascon jé
Van Castel-de Carbon- Jaloux".
Nog schalt Laroche's machtig geluid
in m'n ooren, den roem en luister der
Gasconjev cadetten als in een visioen
voor ons oproepend, neg hoor ik Cyra
no's doodssnik „Mijn panachenog
hoor ik de schoone stem lokken en stree-
len. en heel Cyrano's bloedend hart uit
storten; in de onsterfelijke balconscène
en 't is al verstomd.
Die stem, dat wondere instrument,
van een souplesse en nooit falendt zui
verheid, die het luisteren er naar tot
een muzikaal genot maakte, de stem,
die wist te donderen en bevelen, kon
grauwen en bijten, maar ook vleien en
liefkoozen, ze is voor altijd tot zwijgen
gedoemd, geworden tot niets dan een
schoone herinnering méér.
O, er zal genoeg over Laroche ge
schreven worden, en door wie 't beter
kunnen dan ik. maar toch is het mij een
behoefte, hier eenige bescheiden rege
len te wijden aan de nagedachtenis van
één der grootste tooneelkunstenaars, die
wij ooit in ons midden hadden.
Wel lijdt dc dramatische kunst in. ons
land zware verliezen, de laatste jaren:
Greet en David Lobo, L. H. Chrispijn,
Jean Louis Pisuisse, Henri Brondgeest,
Wilh, van der Horsten thans ook
Hubert Laroche. Want hij mocht dan
Vlaming vair geboorte zijn, we beschouw
den hem, door zijn jarenlangen arbeid
in Nederland, toch als een van onze too.
neelspclers.
En hoeveel schoons heeft hij ons in
z'n Hollandsche jaren niet geschonken,
en hoe gul! Hoe gaf hy zich aan een
rol. gansch en al. met heel de uitbun
digheid van z'n Vlaamsch temperament.
Hij speelde niet, hij doorleefde z'n rol,
was een mensoh in vreugde of smart, en
die vreugde en smart doorleefde hy zóó
intens, dat elke vol van hem werd tot
een brok trillend leven.
Bon ar don„Isidore Lechat"
.Mark Violier". „Tartuffe" „Géronte",
„Cyrano". „Mefisto", in bonte rij trek
ken ze aan mijn herinnering voorbij, en
allen werden tot monumenten van
schoonheid.
„Bonardon" maakte hij van een vlug
onbeduidend Fransch draakje door zijn
magistrale creatie van de hoofdrol tot
een aangrijpend drama, hij liet je mee
leven in den trots en glorie op den zelf
groot gemaakten naam, meevoelen, z'n
martelenden angst en onzekerheid, hui
veren van ontzetting bij de benauwende
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
om Uw leven te verzekeren.
Het noodlot kent geen leef
tijd. Voor de Centrale is Uwe
jeugd echter in zooverre van
beteekenis. dat zij voor een
geringe premie U een be
langrijk kapitaal kan aan
bieden en dus Uwe familie
veilig stelt. Vraag eens tarief.
RUNSTRAAT. DEN HAAG
realiteit van z'n smartulting in de laat
ste acte, om je eindelijk, wanneer dat
gruwelijk zenuwkrampen overging in
gewoon natuurlijk schreien, als een ver
lichting dikke tranen mee te doen hui
len, met den armen Bonardon.
En nog gewéldiger was geloof ik zijn
Isidore Lechat, hij hield je vast, van
z'n eerste entréo. als drukke schreeuwe
rige parvenu, tot aan z'n laatste, jam
merlijk tragische sortie, dat ontzettende
oogenblik, als hij 't tooneel afwaggelde,
het lijk van z'n zoon tegemoet
En niet alleen was 't hier de mach
tige uiting van z'n temperament, die je
in een greep als van een klauw vatte,
maar hoe wonderlijk fijn kwam hier zijn
typeerkunst aan het licht. Die lawaaieri
ge protser, meedoogenlooze zakenman
vóór-alles, deze geldmaniak, met één
enkel gevoelig plekje in z'n verhard ge
moed: de trots op z'n miserabelen déca
denten zoon, hij werd nooit geheel
onsympathiek, want hy was eigenlijk
zoo kinderlijk in zijn trots op zijn geld.
kasteel, schilderijen, zijn zoon, die „def
tig" geld stuksmeet, en op zijn eere
naam „le chat-tigre".
En om dat echt menschelijfce dat hij
in dezen Lechat liet leven, kon je
medelijden voélen met dien armen ge
broken kerel aan het slot.
En Cyrano! Och daarmede souden
boekdeelen 4e vullen zijn. Het is niet
doenlijk, in enkele regels te wijzen op
al het schoone, dat hy in deze rol ge
schonken heeft. Het werd een gamma
van alle menschelijke aandoeningen:
liefde, hoop, vreugde, smart, zelfverlooche
ning, heldenmoed, weergalooze bravoure,
sprenkelend vernuft, dit alles leefde in
éénen mensch, en deed hem voor ons
schitteren als een zeldzaam juweel, met
ontelbare facetten, flonkerend in de
schoonste kleuren.
Tartuffe. Een naam, voor wie hem
eenmaal in deze rol zagen, onafscheide
lijk aan Laroche vefbonden.
„Tartuffe is niet aan een tijdperk ge
bonden, 'hy is van alle tijden, want
Tartuffe is niet één bepaald persoon,
maar de „Huichelarij", die de wereld
beheerscht", zei Laroche me eens, een
bittere uitspraak misschien en zijn
Tartuffe werd waarlijk een verpersoon
lijking van het monster Huichelarij, hij
werd een monster, uiterlijk en inner
lijk, een monster van verdorvenheid,
verborgen onder schoonen schijn.
En naast deze rollen, grootsch van op
zet en uitwerking, staat in mijn herin
nering die uiterst fijn en sober gespeel
de figuur van den tooneelspeler in Tris
tan Bernards geestige stuk „le Oo
medien", zyn jubileum-stuk.
Verwonderlijk scheen het, dat Laroche
de man van den grooten stijl, voor zijn
40-jarig pubileum juist dit stuk koos maar
wél moet deze rol van den comédien
pur sang hem na aan 't hart hebben ge
legen, in de slotwoorden, die de
tooneelspeler, gewond in z'n liefste il
lusie spreekt: maar morgenavond
sta ik weer op de planken!", trilde heel
zijn aanbiddende liefde voor de kunst,
die zijn leven vulde en tot wier grootste
discipelen hij behoorde.
Hij is thans heen gegaan, nog op "t
hoogte punt van zijn kunnen, een leegte
achterlatend als weinigen, en eerbiedig
herdacht door allen, die ons tooneel
liefhebben.
Hubert Larocherust zacht.
C. VAN BOMMEL—KOUW.
Bloemendaal 17 Dec. 1928.
Haarlem, 16 December 1928.
Orayenesterlaan 24.
Den Heer Hoofdredacteur
van Haarlems Dagblad.
WelEdelgeboren Heer,
Met buitengewone belangstelling las
ik in het nummer van j.l. Zaterdag dc
geschiedenis van den Hout.
U vermeldt o.m. dat in 1702 de Hout
vergi-oot werd doordat „het Hobbelig-
Bobbelig Veld" bij het bosch werd ge
trokken
Onze vaderen hebben blijkbaar een
deel van dat veld onbebosclit gelaten,
en nu is het misschien niet oninteres
sant voor de Haarlemmers om te weten,
dat een deel van dat „Hobbelig-Bob -
belig" veld ten huidigen dage nog steeds
ongerept daar ligt, en zóó voor ieder
als „historisoh-natuurmonument" te be
wonderen valt.
Dit natuur-monument is zeer gemak
kelijk te vinden; het ligt in de nabij
heid van de Fonteinlaan en wel tus-
schen de bekende „paaltjes".
Wilt U de*belangs tellende lezers van
uw blad eens op deze bijzondere merk
waardigheid wijzen?
Hoogachtend.
J. H. A. EVERS.
Gaarne, ofschoon zonder genoegen.
Wij begrijpen en beamen de bitterheid
des geachten inzenders. Wij fietsen ook
eiken dag over dit historische natuur
monument, en hebben het al vaak be
schreven en op zijn vernietiging aange
drongen. Laat ons de hoop niet op
geven. B. on W. zijn diligent. Ree?.
