VOOR DE LUISTERVINKEN
RADIO-PROGRAMMA
TIJDSCHRIFTEN
SCHEEPSBERICHTEN
HAARLEM'S DAGBLAD
ZATERDAG 12 JANUARI 1929 PAB»S ..radio-PARIS», 1750 M.
Onze Radio Rubriek.
Hallo! Hallo!
Over het begTip „terugkoppe
ling". Waarom het meestal on
misbaar is. Methoden van terug
koppeling.
Wij zijn allen zoo langzamerhand gewend
.geraakt om de „terugkoppeling" in onze
Radiotoestellen als iets heel gewoons te be
schouwen, en we maken er dan ook heel veel
en een nuttig gebruik van (soms ook wel
eens niet! Mexicaansche hond!) Zonder al
te diep op de moeilijke theorie van de terug
koppeling in te gaan lijkt het me toch van
belang om er iets over te zeggen en verschil
lende methoden, om terugkoppeling te be
reiken, kort te bespreken.
Velen onder ons zullen wel eens het kunst-
Je uitgehaald hebben om een telefoontoestel
te laten „zingen".. Dat wil zeggen: vroeger
hebben we dat kunnen probeeren, want te
genwoordig met de moderne telefoontoe
stellen, waar de telefoon en microfoon sa-
mengebouwd zijn tot een telemicrofoon, lukt
dat niet meer. Maar wanneer we vroeger de
(afzonderlijk) telefoon tegen het bekertje
hielden, waarachter de microfoon gemon
teerd was, hoorde men meestal een toon.
Vooral wanneer we even met de telefoon te
gen het bekertle stootten, trad dit verschijn
sel heel spoedig op. Dit was het „zingen" van
de telefoon.
Hoe kwam dit nu en waar kwam die be
paalde toon vandaan?
Om dit eenlgszins te kunnen begrijpen
moet men de grondbeginselen kennen, waar
op de werking van de telefoon berust. Maar
dat is iets wat bij de meeste Radioluisteraars
waarschijnlijk wel bekend is. Laat ik ze nog
eens aanstippen.
Wanneer gesproken wordt komt de lucht
ln trilling. Deze trilling deelt zich ook mede
aan een koolplaatje van den microfoon. Dit
koolplaatje rust tegen koolkorreltjes. De
druk op de koolkorreltjes varieert dus, door
dat het koolplaatje heen en weer trilt. Hier
door varieert dus ook de weerstand, die de
tegen elkaar rustende korreltjes bieden aan
een door den microfoon gestuurde electri-
sche stroom. Deze stroom verandert dus in
sterkte en na meestal tot een hoogere span
ning getransformeerd te zijn heeft deze ver
anderlijke stroom ten gevolge dat de tril
plaat van den telefoon din weer aangetrok
ken, din weer afgestooten wordt en het is
dus duidelijk dat deze trilplaat dus in de
zelfde trilling (of trillingen) komt, als voor
den microfoon werden voortgebracht. Dit is,
heel in 't kort en onvolledig, de werking van
den telefoon, maar voor ons doel is deze
uitleg voldoende.
Wanneer de telefoon nu dicht bij den mi
crofoon wordt gehouden en er wordt even
een bepaalde toon van b.v. 2000 trillingen
per seconde voortgebracht, dan kan het zijn
dat de telefoon deze toon blijft weergeven.
Wat is hiervan nu de oorzaak?
Die van buitenaf komende toon 2000 doet
zijn werk in den microfoon, wordt omgezet
ln een veranderenden electrischen stroom,
hierdoor spreekt de telefoon aan. Doordat
deze dicht bij den microfoon gehouden
wordt, wordt het uit den telefoon komende
geluid (toon 2000) weer ln den microfoon
opgevangen enz. enz. Men voelt nu wel, dat
dus onder bepaalde omstandigheden deze
toon 2000 blijvend gehoord zal worden, net
zoolang totdat de batterijen zullen zijn uit
geput.
Het even „kunstmatig" voorbrengen van
den toon 2000 dient er voor om de wissel
werking aan den gang te krijgen („aan te
stooten")
Werd een andere toon (dan 2000) voortge
bracht bij dezelfde afstand van telefoon en
microfoon dan zou geen „zingen" verkregen
worden. Er blijkt dus één toon of één be
paalde frequentie (d. w. z. aantal trillingen
per seconde te zijn, die, als er kwestie van
„zingen" is, dan ook optreedt. Deze noemen
we de eigen frequentie van het geheele
systeem (telefoon, microfoon enz.)
Het „aanstooten" (dat is dus het „aan den
gang krijgen" van het verschijnsel) kan ook
geschieden door met den telefoon even te
gen het bekertje van den microfoon te tik
ken. Ook dan zal men weer toon 2000 te
hooren krijgen, d.w.z. de toon waarin het
geheele systeem het gemakkelijkst trilt.
Wanneer het verschijnsel aan den gang Is
en we brengen nu den telefoon hoe langer
hoe verder van den microfoon dan zullen
we een punt bereiken waar het verschijnsel
ophoudt. Wij zeggen dan (en men ziet nu
dat wij al aardig in onze radio-taal verzeild
raken) dat de koppeling tusschen telefoon
en microfoon nu te zwak geworden is, om
de trilling te onderhouden. Voor het ver
schijnsel is dus in het algemeen een bepaal
de minimum koppeling noodzakelijk. Deze
methode van koppelen noemt men nu
terugkoppe'cn, (omdat men als het ware
uit den telefoon weer energie terugvoert
naar den microfoon). Wanneer we nu het
verschijnsel zelf, dat ln hét geval van het
telefoontoestel wel zingen genoemd wordt,
met genereeren aanduiden, dan zijn we op
bekend gebied aangeland en we komen dan
tot de conclusie, die we allen uit den prac-
tljk reeds kennen.
Voor het genereeren in de eigen frequentie
ïs een bepaalde minimum terugkoppeling
noodzakelijk. Is de terugkoppeling zwakker,
dan treedt genereeren niet op.
Wanneer we dus de terugkoppelspoel
die geschakeld is ln den plaatkring van de
detector, al dichter bij de roostersposl bren
gen, komt er een oogenblik waar de detec
torlamp gaat genereeren in de eigen fre
quentie van de roosterkrlng, dat is natuur
lijk die frequentie waarop roosterspoel en
variabele condensator samen zijn afgestemd.
Het eenige verschil met het kunstje van te
lefoon en microfoon is, dat daar de terug
koppeling tot stand kwam door geluidsover
dracht, terwijl bij het radiotoestel het de
transformatorwerking tusschen terugkop
pelspoel en roosterspoel (ook wel secundaire
spoel genoemd) is, die voor de terugkoppe
ling zorg draagt.
(Wordt vervolgd).
E. W. OTT.
CORRESPONDENTIE.
De belangstelling voor het A A 3 schema
blijkt groot te zijn. Wij hebben dan ook de
fa. van Seters verzocht ons nog een 10-tal
exemplaren beschikbaar te willen stellen.
Aanvragen voor dit gratis schema kunnen
reeds thans weer worden ingezonden. Zooals
reeds vermeld is het A A 3 toestel een 3-
lamps gelijkstroomontvanger met ingebouw
de niet verwisselbare spoelen. De ontvanger
is zeer selectief en de onderdeelen zijn niet
.duur. Ook wij zullen dezen ontvanger zoo
epoedig mogelijk zelf beproeven.
De omschakeling voor het korte en lange-
golfberelk geschiedt met behulp van een spe
ciale, zeer doelmatig geconstrueerde scha
kelaar. Ook uit de verdere gebruikte onder
deelen en uit het montageplan is reeds bij
voorbaat te voorspellen, dat deze ontvanger
zeer goed en selectief moet zijn.
RADIOVRAGEN.
VRAAG: De heer Ph. v. H. wil de nieuwste
Baltic-spoelen (SPO?) in het H. D.-schema
gebruiken.
ANTWOORD: Ik zal het voor u uitzoeken
en het gecorrigeerde schema u toezenden.
De smoorspoel zal waarschijnlijk een andere
bestemming krijgen. De A 435 is beter dan
de A 409 op die plaats, zoowel wat sterkte
als selectiviteit aangaat.
ANTWOORD aan den heer G. J.: Dan kan
ik u tot mijn spijt voorloopig niet aan het
Cocktailschema helpen. Neemt u liever een
A A 3 schema (zie correspondentie).
VRAAG: De heer J. G. vraagt een anten
neconstructie tegen tramstoringen.
ANTWOORD: Uit de situatieteekening
moet ik tot mijn spijt opmaken, dat u zeer
waarschijnlijk by geen enkele antennecon
structie baat zult vinden. Ook de antenne,
die ik beschreven heb in H. D. van 29 Sept.
en 3 Oct. 1928, durf ik in uw geval niet aan
bevelen.
ANTWOORD aan den heer C. P.: Het be
doelde telegraafschema raad ik u niet aan.
Zie correspondentie. Wanneer u het toch
wilt maken, meld het mij dan. Dan zal ik
uw andere vragen trachten te beantwoorden.
ANTWOORD aan den heer W. J. B.: Het
goedkoopst is natuurlijk zelf een toestel te
bouwen. Omtrent aankoop van complete
radio-toestellen mogen wy hier niet advisee-
ren dat zouden wy ook niet kunnen doen,
daar er zeer veel verschillende merken zijn,
die wy niet allemaal kennen. Wendt u zich
tot een goeden radio-handelaar.
VRAAG:De heer J. B. C. A. vraagt een
goed 4-lamns schema.
ANTWOORD: Een 3-lamps ls voor uw doel
voldoende. Zie verder correspondentie I
ANTWOORD aan den heer Jac. v. W.: Zie
bovenstaand antwoord aan den heer J. B.
C. A.
VRAAG: De heer F. W. L. klaagt over zelf-
genereeren op de korte golf.
ANTWOORD: Dat ligt aan onderlinge be
ïnvloeding van de variometers. Deze werken
op elkaar. Een condensator van 40 c.M.
maakt het nog erger! Neem in plaats van
variometers afgetakte honigraatspoelen of
de spoelstellen die in A A 3 schema gebruikt
zyn (zie correspondentie). Verder komt het
vooral by de A 442 zeer veel aan op goede
montage!
VRAAG: Bij den heer C. W. J. de V. te
IJmuiden ..zakt" de ontvangst telkens weg.
ANTWOORD: Ik vermoed een defect aan
één van de lampen. Het gebrom ls afkomstig
van het plaatstroomapparaat. U moet uw
toestel eens door een vakman laten onder
zoeken.
ANTWOORD: Aan den heer B. B.: Uw idee
van voeding van een A 415 en A 409 uit uw
plaatstroomapparaat is practlsch onmoge-
ïyk. Leest u eerst myn artikelen daarom
trent eens na. Het A A 3 schema is u toege
zonden.
ANTWOORD aan den heer A. J. van Z.:
Het Capa-supra schema raad ik af. In het
gezonden schema zit bovendien een ernstige
fout. Ik zal het zoo goed mogeiyk corrigeeren
of liever u een beter schema met dezelfde
honingraatspoelen toezenden.
ZONDAG 13 JANUARI.
HILVERSUM, 1071 M.
9.45 VARA. Lezing door I. G. Keesing: Hist,
aanl. tot arbeidswetgeving. 10.50 VARA.
Lezing door Ir. Gorter: Stofgassen en dam
pen in fabrieken en werkplaatsen. 10.30
V.P.R.O. Dienst in de Ned. Herv. Kerk Naar-
den. Voorganger Ds. H. H. Dorgelo. H. V. P.
Schoonderbeek en V. P. Schoonderbeek, fluit
en orgel. Naarder Kerkkoor. 12.Schaak-
les. 12.30 Concert door het Boris Lenski
Trio. 2.Pianoconcert door A. v. Zech.
2.30 Concert door het Omroep-orkest. 4.
Wedstryduitslagen. In de pauze's gramo-
foonmuziek. 5.Kinderuurtje VARA.
6. VARA Concert door het versterkte Cine
ma Royal Orkest o.l.v. H. de Groot. 7.45
Persber. 8.„Mignon", opera van Thomas,
in 3 acten. Medew. o.m. Magda LItef (Mignon)
Couvreur en Henri Bloemgarten.
HUIZEN, 340,9 M. Na 6 uur 1852 M.
8-30 K.R.O. Morgenwyding. Spr. E. Wormer.
De H. Man Job. 9.30 N.CH.V. Kerkdienst in
de Geref. Kerk te Zaamslag. Voorganger ds.
A. B. W. E. Kok. 12.30 K.R.O. Concert door
het K.R.O.-trlo. 1.30 KÜ.O. Spr. J. A. de
Jong. Het doel van de Pool-expedltle. 2.
KR.O. Spreker B. J. Koldewey. Literaire cau
serie. 2.30 K.R.O. Concert door het Ensche-
desche dubbelmannenkwartet o.l.v. T. Borg
huis. 4.K.R.O. Zlekenlof uit Bloemen-
daal. 5.— N.CR.V. Dienst in de Ned. Herv.
Kerk te Oostenend (by Sneek). Voorganger:
Ds. H. Giuttert. 7-.30 K.R.O. Spr. E. v.
Beukering: Liturgie van het H. Misoffer.
8.K.R.O. Concert. De Amsterdamsche Or-
kestvereeniging o.l.v. F. v. Diepenbeek. Mevr.
Soph. Both Haas, zangeres. 19.45 K.R.O.
Epiloog door het Klein Koor o.L v. Jos. H.
Plekkers.
DAVFNTRY, 1582 M.
3.50 Concert. Symohonle-orkest, o.l.v. Her
man Scherchen. V. Hely—Hutchinson en B.
Mason, piano. 5.20 De Wireless Singers. H.
Isaacs, plano. 5.50 Voorlezing uit het Oude
Testament. 6.05 Bach's kerkcantate no. 112.
Cooper, sopraan, d' Orsay, alt. E. Greene, te
nor, Logan, bariton, Christopher, continuo.
Koor en orkest. 8.15 Kerkdienst. 9.10
Nieuwsber. 8,25 Concert. G. Johnson,
sopraan, G. Eastman, bariton. Olof Sextet.
10.50 Epiloog. 11.De „Silent Fellowship".
12.20 Morgenwyding. 1.05 Orkestconcert.
4.50 Gramofoonmuziek. 7.05 Gramofoon-
muziek. 8.05 Circus. 8.35 Symphonie-
coneert.
LANGENBERG, 4G9 M.
8.25 Morgenwyding. 11.20 Kerkconcert.
Bachkoor en solisten. 12,20 Örkestconcert.
2.40 Schubertliederen. 3.50 Vocaal en in
strumentaal concert. 7.35 ..De Barbier van
Bagdad", opera in 2 acten van Cornelius
Daarna dansmuziek tot 11.20.
ZEESEN, 1650 M.
8,20 Morgenwyding. 10.50 Orkestconcert.
Koor. 3.50 Orkestconcert. 7.10 ..De Bar
bier van Bagdad", opera van Cornelius. Daar
na tot 11.50 Dansmuziek.
HAMBURG, 395 M.
8.35 Morgenwijding. 10.50 Orkestconcert.
12.25 Solistenconcert. 4.20 Orkestconcert
5.20 Een avond met F. Lehar. 9.50 Nieuws
ber. en causerie.
BRUSSEL, 509 M.
2.50 Symphonieconcert. 5.20 Dansmuziek
6.50 Kamermuziek. 8.35 Concert. Orkest
en Mile Tenaerts, zangeres.
y^/Zo'ufitr. OO,
iSteecïs /zet JV/eurvste ist flacflo.
r, /fersfr/ï/rrafn aewanrborgd^
(Adv. Ing. Med.)
MAANDAG 14 JANUARI.
HILVERSUM, 1071 RL
10.Morgenwijding. 12.15. Concert door het
Boris Lenski Trio. 2.45. Filmmuziek uit de
City Bioscoop, Den Haag. 5.Kinderuurtje.
6.Concert door het Boris Lenski Trio. 7.15.
Engelsche les, beginners. 8.Lezing door Mr.
G. H. A. Grosheide: De nieuwe N.V.-wet.
8.30. Operaconcert. Leden van de Italiaansche
opera en het omroep-orkest. In de pauze mu-
ziek-anecdoten door Louis Schmidt. 10.30
Persberichten.
HUIZEN, 340,9 M. Na 6 uur 1852 RL
(Uitsluitend NCRV.-uitzending).
11. Ziekendienst onder leiding van ds. N.
P. E. G. van Uchelen. 12.30 Orgelconcert door
H. J. Eekhof. 2. Schooluitzending. Practische
gezondheidsleer door drs. H. Schilp. 4.
Ziekenuurtje o. 1. v. ds. H. A. de Geus. 5.30
Literaire causerie. 7.Stenografieles. 7.30
Zangles door Jac. Ph. Caro. 8.— Concert. Het
Chr. Radio-orkest o.l.v. J. Pouwels. Dr. K.
Bult: Gods Majesteit in de Sterrewereld.
DAVENTRY, 1562 M.
10.35 Morgenwyding. 11.03 Lezing. 11.20
Gramofoonmuziek 12.20 Balladeconcert (alt
tenor). 12.50 Dansmuziek. 1.20 Orgelconcert.
2.20 Voor de scholen. 2.40 Muziek. 2.50 Lezing.
3.15 Muziek. 3.25 Voorlezing. 3.40 Muziek. 3.50
Balladeconcert (sopraan, bariton, piano)
4.35 Orkestconcert 5.35 Kinderuurtje. 6.20
Causerie. 6.35 Nieuwsb. 6.50 Voor de padvin
ders. 7.05 Bach's koorpreludes. 7.20 Liter,
critiek. 7.35 Muziek. 7.45 Lezing. 8.05 Concert.
De militaire kapel V. Lambelet, sopraan. B.
Lebish alt. 9.20 Nieuwsb. 935 Lezing: Crime
and society. 9.50 Nieuwsb. 9.55 Kamermuziek.
De Wireless Singers. Stratton strijkkwartet.
11.20 Dansmuziek..
PARIJS „RADIO-PARIS", 175C M.
12.50 Orkestconcert. 4.05 Orkestconcert.
7.05 Gramofoonmuziek. 8.35 Concert. Hr.
Colin en zyn gezelschap: „Richard 111"
Shakespeare. Mile. Visconti, zang. Kamermu
ziek.
LANGENBERG, 469 RL
11.30 Mechanische muziek. 12.25 Orkest-
concert. 5.05 Kamermuziek. 7.20 Concert.
Klein Werag-orkest. 8.20 „Mit Meissel, Pinsel
und Palette", concert en declamaties. Daar
na tot 11.50 dansmuziek
ZEESEN, 16.50 RL
11.20 Lezingen. 3 50 Concert. 4.50 Lezingen.
7.20 Oostenryksche Componisten-avond.
Groot solistenconcert. Daarna tot 11.50 dans
muziek. Hoffman-kapelle.
HARIBURG, 395 RL
10.20 Gramofoonmuziek. 5.20 Vroolijk
concert. 7.20 Plat-Duitsche avond. Orkest en
solisten. 9.50 Sluiten.
BRUSSEL, 509 RL
5.20 Dansmuziek. 6 50 Trioconcert. 7.20
Gramofoonmuziek. 8 35 Gramofoonm"*iek.
8.50 Concert. L. d. Vocht, dirigent. Solis
ten.
'NGEZONDEN MEDEDELINGEN a 60 Cent»
per regel.
RADIO-MOORS
PHILIPS-, TELEFUNKEN- en „ERREM".toeste1'en
SPECIALISTEN KONINGSTRAAT 27
DE BEVOLKING.
STATISTIEK OVER 1928.
Aan een statistiek der gemeente Haarlem
over den loop der bevolking ln 1928 ontleenen
wy:
Op 31 December 1927 bestond de bevolking
uit 53.859 mannen, 59.445 vrouwen, totaal
113.304. Zij vermeerderde in 1928 met 1127
mannen, 1061 vrouwen, zoodat de cyfers op 31
December 1928 waren 54.936 mannen, 60.506
vrouwen of 115.492 totaal.
In deze gemeente geboren 1202 mannen en
1129 vrouwen, totaal 2331.
In deze gemeente overleden 555 mannen, 591
vrouwen, totaal 1146.
In deze gemeente gevestigd 4019 mannen,
4947 vrouwen, totaal 8968.
Uit deze gemeente vertrokken 3565 mannen,
4456 vrouwen, totaal 8021.
Meer gevestigd dan vertrokken 454 mannen
en 491 vrouwen, totaal 945.
Meer geboren dan overleden 673 mannen,
570 vrouwen, totaal 1243.
Gevende een totale vermeerdering van 1127
mannen, 1061 vrouwen, totaal 2188.
BILLY BOE
VOOR DE KINDEREN.
Toen Billy de vogels zag vluchten,
Uit Vader Mopperaar's langen baard,
Lachte hij zóó luid en spottend,
Dat Redneb riep„Bill, wees bedaard.
Die oude is een kwaje rakker.
Die jou niet zien of luchten kan.
Ik wed, hij laat niet eens je proeven,
Van zijn huisje, die booze man."
Billy stond al in de houding.
Als een flink en stram soldaat.
En zei: ,,'k Ben Billy Boe van de aarde,
'k Ben hier met Redneb, mijn kameraad
„Wat zeg je? Wie ben je?" riep d'oude.
Hield een hoorn aan Billy vcor,
„Wil je mij het nog eens zeggen,
Schreeuw je naam er nog eens door."
Vader Mopperaar is heel amusant met zijn slecht gehoor, zooals we zien zullen.
VERBOND VAN HOOFDARBEIDERS
De lezing van den heer J. Vader, directeur
der gemeentelyke Arbeidsbeurs, over het on
derwerp: „De werkloosheldsbestrydlng en wat
daarmede samenhangt", die Donderdagavond
ln Café Brinkmann voor het Correspondent
schap Haarlem van het „Verbond van vakor
ganisaties van hoofdarbeiders in Nederland"
zou plaats hebben, is uitgesteld. Op 17 Ja
nuari zal de heer E. W. Venema, leeraar aan
het Gemeenteiyk Lyceum, een lezing houden
over het onderwerp: „Gemeenschappeiyke
gebruiken by primitieve en beschaafde vol
ken (geheimzinnige krachten, amuletten, ge
bruiken by oogst, woningbouw, inwyding der
jongelingen, huweiyk, geboorte, ziekte, dood
en begrafenis"). Deze lezing wordt met licht
beelden verduideiykt.
VISSCHERU-UITKOMSTEN.
Gedurende de week van 3 tot 10 Januari
zyn te LJmuiden aan den rijksvischafslag
aangekomen 63 Hollandsche en 5 Duitsche
stoomtreilers, 3 motorloggers en 53 kustvis-
schers. De besommingen waren als volgt:
Hollandsche stoomtreilers van 522 tot
6252.
Duitsche idem van 3186 tot 5809.
Motorloggers van 465 tot 885.
Terwyi de kustvisschers te zamen 2726
besomden.
De aavoer bestond uit 495.255 K.G. treil-
visch. De totaalopbrengst bedroeg 241.888.
BADHUIZEN „WITTE KRUIS", HAARLERL
Het aantal genomen baden in de afgeloo-
pen maand was:
Badhuis Koudenhorn 1280 mannen, 449
vrouwen,, totaal 1715.
Badhuis Leidscheplefn 2246 mannen, 1087
vrouwen, 627 schoolbaden, totaal 3960.
Badhuis Schotersingel 2957 mannen, 1145
vrouwen, 610 schoolbaden, totaal 4712.
Badhuis Hofdykplein 1845 mannen, 754
vrouwen, 764 schoolbaden. totaal 3363.
Het spreekt vanzelf dat de automobiel vak
bladen verschynen met extra nummers ter
gelegenheid van de Automobieltentoonstel
ling te Amsterdam. De Auto, het officieel or
gaan van de K.N.A.C. geeft reeds haar
tweede tentoonstellingsnummer en het is
een waar boekdeel geworden. De Minister
van Arbeid, Handel en Nyverheid leverde
er een inleidend woord voor, gevolgd door
Prof. Dr. J. G. Sleeswyk mee een bydrage
over Techniek en Ethiek en den voorzitter
van het R.A.I. bestuur J. Leonard Lang die
het doel der tentoonstelling uiteenzet. Ver
der bevat dit nummer een uitgebreide stand-
beschryving, zoo kwistig geïllustreerd, dat
het by na een tentoonstelling op zich zelf ls.
Tenslotte is hieraan toegevoegd een reeks
van artikelen over technische onderwerpen,
verkeersvraagstukken enz. Een trotsch num
mer van dit frissche, energiek geleide Haar-
lemsche auto-weekblad.
Auto-Leven komt eveneens flink uit den
hoek met een extra uitgebreid nummer, het
eerste van een serie van drie speciale ten
toonstellingsnummers. Het bevat als specia
le attractie de eerste van een reeks gekleur
de platen „hors texte" die de ontwikkeling
van het verkeer door de eeuwen heen zal be
handelen. Het begin, door deze in het aan-
trekkelyk rotocolor procédé uitgevoerde
plaat met de 14e eeuw. Verder bevat het
nummer speciale artikelen over zulke on
derwerpen als Verkeersrariteiten, Hoe men
op de beste manier zijn auto kiest, De We
tenschap in dienst van het automobilisme
en verder, naast een tentoonstellingsover
zicht, de gewone bekende rubrieken.
KINDERBOEKEN.
Kinderboeken!
Daar zat ik, reeds lang, o hoe lang helaas!,
den kinderschoenen ontwassen en maakte
aanstalten om eenige nieuw binnengekomen
kinderboeken te recenseeren. Wat 'n pretentie.
Wat weet ik ervan, of een kinderboek geslaagd
is of niet? Ik kan zeggen, dat ik het bandje
mooi vind, de teekeningen aardig of niet en ik
kan ook wel zeggen, dat „dit boekje zeker in
den smaak zal vallen bij het jonge grut",
maar dan matig ik me toch een kennis aan,
die ik niet bezit. Vindt een kind ooit het
mooist wat wy als zoodanig uitkiezen. Is de
pop met den gebarsten, ontverfden kop en het
rompje (minus een arm) waar de houtwol uit
puiltmaar dit is al zoo vaak gezegd.
Ik heb in deze ure der bescheidenheid de
drie boekjes „ter recensie" mee naar huis ge
nomen en ze onderworpen aan het oordeel
van de eenige, die ertoe competent is en de
eenige, wiens oordeel onbarmhartig streng is
het kind.
Het waren Zorvnige Verhalen door W. P.
Ebblnge Wubbenvan Hasselt met prentjes
van Jan Wiegman, Vertellen en Spelen door J.
C. de BooneSwartwolt, met plaatjes van
Ella Riemersma, belden uitgegeven door J. M.
Meulenhoff te Amsterdam. En tenslotte nog
Als we zingen zyn we biy, 24 kinderliedjes
met pianobegeleiding van Antoinette van Dijk
en teekeningen -van W. Heskes (Scheltens en
Giltay, Amsterdam).
Ik kan uitgevers, schrijfsters, componiste en
teekenaars gelukwenschen, het oordeel is zeer
gunstig uitgevallen. Vooral de Zonnige Ver
halen vielen zeer in den smaak, zoowel van de
jongste, die zich nog slechts met plaatjes op
houdt als van de oudste, die er het verhaal
by opeischt. Voor Vertellen en Spelen waren
de myne denk ik nog wat klein en daar moet
ik dus zelf weer aan te pas komen. Laat ik
volstaan met de opmerking, dat wy het boek
je zorgvuldig voor ze zullen bewaren.
Antoinette van Dyk is, zy moge my de
beeldspraak vergeven, -van de wijnsoort die
geen krans meer behoeft. Na een paar dagen
had myn oudste verscheidene van de liedjes
in dit boekje reeds op haar vaste repertoire
genomen. Daar blyf ik Antoinette van Dijk
dankbaar voor, want „Zie de Maan schijnt
door de boomen" is heel aardig, maar zoo te
gen half Januari wil je weieens wat variatie
hebben.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cts.
per regel.
Alderamin 10 Jan. te Port Said, Rotter
dam n. Japan.
Alkmaar 9 Jan. v. Talara n. Pimentel.
Almelo 9 Jan. v. Cristobal n. Curasao.
Alcor 10 Jan. te Rio Grande do Suel, Rot
terdam n. Santa Fé.
Alphacca 10 Jan. te Santos, Buenos Ayres
n. Rotterdam.
Alcyone p. 10 Jan. Kaap Verd. Eil., Buen.
Ayres n. Rotterdam.
Andyk, p. 10 Jan. Ouessant, Rangoon n.
Rotterdam.
Boschdyk 10 Jan. te Port Said, New-York n.
Java.
Billiton 11 Jan. te Antwerpen v. Hamburg.,
Blitar 9 Jan. te New-York v. Batavia.
Breda, 9 Jan. v. het Panamakanaal n.
Buenaventura.
Brielle p. 10 Nov. de Azoren, Corral n. Am
sterdam.
Crijnssen 10 Jan. va. Cristobal n. Pta Co
lombia.
Heemskerk 11 Jan. te Hamburg van Rot
terdam.
Indrapoera 10 Jan 14 u. v. Marseille, Bata
via n. Rotterdam.
Jagersfontein 9 Jan. v. Lourenzo Marques
n. Durban.
Johan de Witt 10 Jan. te Genua, Amster
dam n. Batavia.
Lochkatrine 10 Jan. van Liverpool, Pacific-
kust n. Rotterdam via Londen.
Leerdam 10 Jan. v. Vigo, Rotterdam n. New-
Orleans.
Melampus p 11 Jan. Gilbraltar, Makassar
n. Amsterdam.
Makasser 11 Jan. te Malta, Rotterdam n.
Batavia.
Mars 9 Jan. v. Pto. Barrios naar King
ston.
MilTaïs 9 Jan. v. Barry n. de Noord-Pacific.
NU 10 Jan. te Lourenzo Marques v. Port
Natal.
Nijkerk 10 Jan. v. Genua n. Marseille, Béiru
n Rotterdam.
Poeloelaud 10 Jan. te Bremen v. Ham
burg
Rijnland 10 Jan. v. Takoradi n. Freetown.
W.-Afrika n. Amsterdam.
Slamat 11 Jan. 4 u. te Southampton. Rot
terdam n. Batavia.
Springfontein 10 Jan. te Antwerpen, Beira
n. Rotterdam.
Schiekerk p. 10 Jan. Perim, Rotterdam n.
Calcutta.
Soeka^oeml 10 -Tan. 15 u. te Marseille, Ba
tavia n. Rotterdam.
Sltoebondo 11 Jan. v. Belawan, Batavia n.
New-York.
Salabangka p. 10 Jan. Gibraltar, Amster
dam n. Java.
Soemba 10 Jan. v. Genua, Batavia n. Arn-
:terdam.
Saleier 10 Jan. v. Perim, Batavia n.
Volendam 11 Jan. v. Southampton, Rotter
dam n. New-York.
Waaldijk 10 Jan. v. East London n. Port
Elizabeth.