SCHEEPSRAMP_BIJDEN HOEK.
LEZING
DATUMSTUKJES
46e Jaargang No. 13979
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdageri
Donderdag 17 Januari 1929
HAARLEM S DAGBLAD
DIRECTEUREN: J. C PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week f 0.27J4. met Geïllustreerd Zondagsblad
f 0.32. Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is
(kom der gemeente) f3.57H* Franco per post door Nederland f 3.87^. Losse
nummers f 0.06. GeilL Zondagsblad per 3 maanden i 0ö7y3, franco p. post
BureauxGroote Houtstraat 93 DrukkerijZuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 12713 Drukkerij .0122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN: 1-5 regels 1 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclames
f 0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Annonces van Vraag en Aanbod
1-4 regels 10.60, elke regel meer 10.15 buiten Arrondissement dubbele prijs.
Onze Groentjes (Woensdag en Zaterdag) 1-4 regels f 0.25, elke regel meer 10.10
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levens
ange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
VOOR DE AGENDA
verwijzen wij naar de tweede vagina van
dit blad.
DE RAMP TE HOEK VAN
HOLLAND.
Inschrijving voor de
nabestaanden.
De vreeselijke ramp met de stoomreddings-
boot „Prins der Nederlanden", van Hoak van
Holland, die omsloeg bij een heldhaftige
poging om de bemanning van het in nood-
verkeerende Letlandsche schip „Valka" te
hulp te komen, heeft het Nederlandsche
volk met ontzetting vervuld. Hoek van Hol
land verkeert in rouw nu acht zijner flinkste
en sterkste zonen het leven lieten bij hun
menschlievend werk. Tal van vrouwen en
kinderen verloren hun man en vader en
blijven in moeilijke omstandigheden achter.
Dit is een oogenblik, waarop wij ons ge
drongen voelen, steun te bieden en tevens
een beroep te doen op den zoo vaak reeds'
tevoren gebleken weldadigheidszin van de
bevolking van Haarlem en Omstreken.
Wij openen hierbij een inschrijving voor
de beklagenswaardige nabestaanden van de
dappere redders, die hun leven lieten in d;en~t
van de hoogste menschelijke gedachte der
hulpvaardigheid. Wij doen dit na overleg
met de Zuid-Hollandsche Maatschappij tot
Redding van Schipbreukelingen te Rotter
dam, bij wie de reddingsbooten te Hoek van
Hol'and ressorteeren en die ons mededeelde,
dat zulk een actie zeer op prijs zou worden
gesteld en bovendien zeer noodig was.
De binnengekomen gelden zullen in ons
blad worden verantwoord en aan boven ge
noemde maatschappij worden afgedragen.
Medeburgers, steunt naar uw vermogen,
elke bijdrage, hoe klein ook, zal het lot van
de achtergebleven vrouwen eiï kinderen ver
lichten.
DOET HET NU!
Wij kunnen onze lijst reeds openen met:
F. T. v. B. Jr.
Haarlem's Dagblad
N. N.
X.
H. M.
P.
Dr. K.
E. J. W. K.
J. J. P.
E. P.
I.
E.
C. E. K.
v. T.
K. J.
Dr. M.
Itoe Dya
100.—
50.—
2.50
2.50
2.50
25.—
25.—
5.—
0.50
0.50
0.50
0.50
2.50
2.50
2.50
50.—
50.—
Totaal f 322.—
WELKOM, VREEMDELING!
(Boven Wieringen werden twee
flamingos waargenomen. Een
bewoner van het eiland schoot
er een neer. Courantbericht)
U kent het schoone Wieringen?
Een eiland in de Zuiderzee,
Met kabeljauw en spieringen,
En een ex-kroonprins kort gelêe,
Een afsluitdijk begint er hier,
Maar verder is er schaarsch vertier;
Daar wiekte in de wijde lucht,
Een Afrikaansch flamingopaar.
Onschuldig, voor geen kwaad beducht,
Zonder gedachte aan gevaar,
Wat dunkt u, mogelijk was het wel,
Het huwelijksreisje van dit stel;
Aan d'oever van de Nijl misschien,
Had hun een oude ooievaar.
Geraden: ga eens Holland zien,
Er wonen goede menschen daar,
't Is mooi voor wie van water houdt,
Al is 't mij 's winters wat te koud;
Zoo vloog dit koene vogelpaar
En blikte op het eiland neer.
Zij zagen groene weiden, maar
Geen menschen en ook geen geweer,
Zij zagen niet, hoe iemand schoot,
Toen viel er een ter aarde dood;
En door de wijde winterlucht,
Vloog een flamingo ijlings heen,
In opgeschrikte snelle vlucht,
Naar huis terug, maar nu alleen,
Daar zijn gezel het leven liet,
Omdatmen hem hier zelden ziet;
Als hij, in 't Nijl dal weergekeerd,
Dien ouden ooievaar ontmoet.
Dan zal hij zeggen: 'k heb geleerd.
Hoe Nederland den vreemdling groet,
Wat riedt gij ons, o ooievaar,
Er wonen booze menschen daar!
P. GASU81
Haarlem, 17 Januari.
Het Einde.
Zeven maanden geleden keerde koning
Aman Oellah van zijn Westersche reis in
Afghanistan terug, en werd door zijn volk
met geestdrift en daaruit voortspringende
ovaties ontvangen. Twee maanden later
kwamen de berichten dat hij in volle vaart
aan het hervormen en europeaniseeren was.
Vier maanden later werden de berichten
omtrent stijgend verzet en rebellen-acties
in het Afghaansehe binnenland onrustba
rend. Zes maanden later 2.at de koning in
zijn hoofdstad Kaboel opgesloten, met een
leege schatkist aan zijn zijde. Nog een
maand later, nu enkele aagen geleden, trok
hij alle hervormingen in, veroverden de re
bellen zijn hoofdkwartier er- deed hij troons
afstand ten bate van zijn ouderen broer
Inayat Oellah, dien hij indertijd zelf had
laten opsluiten om van de concurrentie af
te wezen. En nu komen de geruchten dat
Aman Oellah is vermoord. Ze zijn nog niet
bevestigd, maar als logisch gevolg van de
snelle ontwikkeling der gebeurtenissen lij
ken ze verre van onwaarschijnlijk. En de
rebellen blijken met den inderhaast-ge-
kroonden Inayat evenmin genoegen te ne
men zoodat zij maar stug blijven oprukken.
Het is een kort een tragisch proces ge
weest met Aman Oellah, dat heel Europa
met zoo ongewoon-groote belangstelling
heeft gevolgd. Anders pleegt de Westersche
beschaving zich 'ang zoo druk niet te ma
ken over de avonturen der Oostersche po
tentaten. Maar aangezien deze onze civilisa
tie in zijn land wou importeeren en dat nog
wel in stormtempo, en r.adat hij het voor
recht had gehad om al onze corlogsvliegtui-
gen, duikbooten, houwitsers, tanks en andere
overbeschaafd moordtuig te bezichtigen,
waren wij er wel nauw bij geïnteresseerd.
Blijkbaar is Aman Oellah een meer ener
giek dan verstandig man. Hij heeft in zijn
overdreven haast verschrikkelijke blunders
begaan, waarvan zijn hervorm'ngen van de
heeren- en damesmodes beide wel de ergste
leken. Toen onlangs het fatale nieuws kwam
van den storm, die de vervanging van de
pet-van-lamsvel door den Europeeschen
vilthöed veroorzaakt had, leek des konings
lot al bezegeld. Zulke dingen moet je nooit
doen. Nog erger, nog wlld-roekeloozèr was
zijn poging om de kleederdracht der vrou
wen in een bepaalde richting te forceeren.
Machtiger dan alle koningen ter wereld is
de Mode. en wee hem diè tracht deze gril
lige fee te dwarsboomen
Het is een les voor de collectie nieuwe
Europeesche dictatoren. Een waarschuwing
die zij ongetwijfeld al ter harte hebben ge
nomen, en in hun kladboekjes genoteerd.
Gooi desnoods de heele wetgeving onderste
boven, onderdruk de vrijheid van het ge
sproken en geschreven woordhet is
allemaal mogelijk, als je het leger er bij op
je hand hebtmaar dwing een man niet
om een kaasbol op te zetten als hij aan een
pet van lamsvel gewend is, en vooral: dwing
een vrouw niet om b.v. lange rokken te gaan
dragen als korte in de mode zijn. Evengoed
kun je als dictator zijnde, om je eigen exe
cutiepeloton telefoneèren en vast met ge
kruiste armen k^aar gaan staan.
Als de historie van de Afghaansehe revolu
tie verder onthuld wordt zal ook wel blijken
welke bekoorlijke vrouw Aman Oellah's da
den geïnspireerd heeft en de heele crisis ver
oorzaakt. Vermoedelijk is het een Europee
sche geweest, en geen begaafde, anders zou
het verloop wel ietwat verschillend geweest
zijn.
Het spijt mij om die veronderstelling van
de-vrouw-achter-de-schermen te moeten
uiten. Maar ook achter de acht Europeesche
dictaturen heeft ongetwijfeld
Neen. Laat ons op dit chapiter verder
zwijgen. Het is wat pijnlijk.
Maar als u lust hebt om er de wereldhisto
rie nog eens op na te lezen
R. P.
ZWEDEN.
SLACHTOFFERS VAN DEN STORM.
STOCKHOLM, 16 Jan. (V.D) Tengevol
ge van den hevigen sneeuwstorm is aan de
Zuid-Zweedsche kust een schoener gezonken,
waarbij de kapitein en twee leden der be
manning zijn verdronken.
DE PANTSERBOOT BRINIO.
TEGEN EEN SLUISMUUR GEVAREN.
De pantserboot Brinio, commandant de
kap. luit. ter zee tit. T. L. Kruys, die van 13
Nov. 11. af op 's Rijkswerf in reparatie is
geweest, zou naar haar station te Vlissingen
terugkeeren, maar kwam bij het verlaten van
de werf, zoo wordt uit Hellevoetsluis aan de
Tel. gemeld, met een sluismuur in aanvaring,
waardoor een groote scheur in de voorsteven
ontstond. Zij moest terugkeeren om in het
droogdok te worden opgenomen. Daar bleek
dat er een nieuwe plaat moest worden inge
zet.
ONZE VERDWIJNENDE FIETSEN
Wij behoeven onze dagelijksche rijwiel
diefstal niet te missen. Dezen keer stond het
in een voortuintje van perceel Kleverpark
weg 43 tot het oogenblik, waarop de kwade
genius der Haarlemsche fietsers het voor
zich opeischte.
ZWEM- EN BADINRICHTING IN
HET AMSTERDAMSCHE
KWARTIER.
EEN VOORSTEL DER S. D. A. P.
Er bestaat bij het gemeentebestuur het plan
om een zwem- en bad-inrichting in het Am
sterdamsche kwartier e laten bouwen. Maar
in 1929 zal daarvan, zoo schreven B. en W. ir.
de memorie van antwoord op het afdeelings-
verslag van de gemeentebegrooting nog
niets komen.
Hedenavond vergadert de afdeeling Haar
lem UI •/an de S.D.AP. In die vergadering ^ai
behandeld worden een vcorstel om aan le
raadsfractie te verzoeken bij den gemeente
raad een voorstel in te dienen om over te
gaan tot stichting van bedoelde zwem- en
badinrichting.
BESMETTELIJKE ZIEKTEN.
VRIJ VEEL DIPHTHERITIS.
Uit de officieele opgaaf in de Staatscou
rant over het aantal gevallen van besmette
lijke ziekten, blijkt, dat in de week van 6 tot
en met 12 Januari te Haarlem zijn voorgeko
men 5 gevallen van diphtherltis. Voorts 1 ge
val van roodvonk.
Te Haarlemmermeer 3 gevallen van rood
vonk. Te Velsen 2 gevallen van roodvonk.
Het woord is aan.,
Oscar Wilde:
De ziel wordt oud in het lichaam géboren,
dat veroudert om haar te verjongen. Plato is
de jeugd van Socrates.
DE ZIEKTE VAN KONING
GEORGE.
Van bevoegde zijde wordt volgens Reuter
gemeld,, dat de koning thans sterker is dan
hij sedert het begin zijner ziekte is geweest.
De toeneming der krachten gaat echter zeer
geleidelijk en kan niet bij den dag worden
afgemeten, hoewel de koning, vergeleken b'j
14 dagen geleden aanzienlijk sterker is. De
moeilijkheid om den koning er toe te bren
gen voedsel te gebruiken is men in groote
mate te boven gekomen en de laatste wee&
heeft hij meer voedsel gebruikt. Dit heefi
zich afgespiegeld in de toeneming der sterkte.
FOCH'S TOESTAND.
De doktoren hebben een lichte verbetering
in den toestand van maarschalk Foch ge
constateerd.
Havas meldt dat de maarschalk tal van
telegrammen met goede wenschen voor zijn
herstel heeft ontvangen, o.a. van koningin
Mary van Engeland. De koning van Spanje
droeg zijn gezant te Parijs op naar den toe
stand te informeeren.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
N00RD£RKERK - VELSERSTRAAT
VRIJDAGAVOND
8^4 UUR
Dr. J. R. C ALLEN BACH VAN BOTTERDAM
.GEESTELIJKESTROOMINGEN IN DE
MODERNE POEZIE"
GAS VAN DE HOOGOVENS.
STEEDS MEER AFNEMERS.
In de vergadering van den gemeenteraad
van Wormerveèr werd definitief besloten het
gas te etrekken van de Kon. Hoogovens en
Staail abrieken te IJmuiden. Dit besluit hee't
tot gevolg, cal ook de gemeenten Zaandijk.
Wormer cn Jisp het hoogovengas zullen moe
ten gebruiken. De gasfabriek te Wormerveer
zal worden stopgezet.
AARDBEVINGSRAMP IN CHINA.
PEKING, 16 Jan (V.D.) Door een aard
beving in de Chineesche provincie Sjansi,
in Mongolië, zijn honderden personen om het
leven gekomen Het getroffen gebied behoort
tot de streken, die het meest door
hongersnood bezochtizljn.
STOOMREDDINGSBOOT „PRINS DER NEDERLANDEN" OMGESLAGEN
DE GEHEELE BEMANNING OMGEKOMEN
T-ï W'
ri-f/V-, :v
v - V
De verongelukte stoomreddingbool „Prins der Nederlanden" in volle zee.
(Zie ook de eerste pagina van het derde blad)
Onze redacteur seinde hedenmorgen uit
Hoek van Holland:
Een trieste, grauwe winterdag, met don
kere luchten in het Westen en een straffe
koude wind.
De Hoek ziet er nu nog troosteloozer uit
dan gisteravond.
Het gerucht ging vanmorgen, dat de red-
dingsvlet van schipper Slis van Oost-Voorne
onderweg was met de 2 gevonden lijken aan
boord.
Aan de werfhaven is het nu druk. De
menschen staan in groepjes bijeen en men
kijkt telkens uit over het grauwe water, of
de vlet nog niet in zicht komt., doch er is
niets van te zien. Groote stoomers varen den
Waterweg uit; het schijnt op zee niet meer
zoo te spoken.
In een onderhoud, dat wij hedenmorgen
met den Commissaris van het Loodswezen
den heer H. Vruggink hadden, deelde deze
ons mede, dat het bericht, volgens hetwelk
de lijken van schipper van cler Klooster en
machinist Meyboom op het Oost-Voornsche
strand aangespoeld zou zijn, onjuist is en
pertinent tegengesproken moet worden.
Uit Stellendam werd hedenmorgen gemeld,
dat de „Koningin Wilhelmina", die gisteren
op de Scheelhoeksplaat vasteeloopen was.
omstreeks zeven uur hedenmorgen bij hoog
water op eigen kracht is vlotgekomen.
De Reddingsboot is naar Spellendam ge
varen om olie in te nemen, en zou daarna
weer uitvaren en trachten bij de „Valka"
te komen. Omtrent het lot van de bemanning
van dit schip Is niets met zekerheid be
kend. Den ganschen nacht heeft de marco
nist met een morse-lamp dringend om
hulp geseind. De vrees, dat het schip door
de kracht van wind en golven zou wrak
slaan, blijkt ongegrond te zijn geweest.
De Reddingsbrigade van den Hoek onder
leiding van Dr. Knip, welke gisteren den hee-
len dag op Rozenburg is geweest, keerde he
denmorgen in de vroegte terug. Er was niets
gezien of gevonden hoewel voortdurend langs
het strand geloopen werd. Het verblijf op het
vrij vlakke, onbewoonde Westelijke deel van
het eiland is naar Dr. Knip ons vertelde nog
al meegevallen.
Ondanks de storingen in de telefonische
verbindingen op de eilanden blijkt via Zie-
nxzee en Haemstede toch in Burghsluis het
bericht ontvangen te zijn, waarin verzocht
werd de motor-reddingsboot Prinses Juliana,
naar de Valka te sturen. De boot is uitgevaren
doch nadere berichten omtrent haar tocht
ontbreken nog. Hoek van Holland rouwt
thans om haar verdronken redders.
Langs de haven, waar enkele huisjes voor
leden der bemanning van de reddingsbooten
staan, zijn overal de luiken gesloten en ook
elders in het plaatsje ziet men hier en daar
neergelaten gordijnen; toch leeft nog hoop
bij de menschen, een klein sprankje wel is
waar, doch men hoopt immer nog, dat een of
meer leden der bemanning niet verdronken
zijn.
In dit verband is het goed even te memo
reken, dat zeven jaar geleden een Engelsch
schip op de Zuiderpier vastgeloopen is.
Bij de pogingen om de bemanning te red
den voer o.a. de President van Heel uit on
der commando van schipper de Geus.
Deze boot sloeg echter om en op één na
verdronken alle redders.
Die eene, van der Vlies, had kans gezien,
zich met een touw aan de boot vast te maken
en zoo boven te blijven. Vijf uur lang heeft
hij in het koude water gelegen, vóór men
hem wist op te pikken en door de herinnering
aan dit feit leeft nu nog de hoop, dat ook
van de Prins der Nederlanden een of meer
mannen zich boven water hebben weten te
houden, hoewel het onmogelijk te achten is
bij deze koude.
Wij moeten hier maar lijdelijk wachten op
nadere berichten; overvaren naar Rozenburg
heeft voor ons nog geen doel.
Om half elf hedenmorgen is de reddlngs-
vlet met schipper Slis de Werfhaven blnnen-
geloopen.
De mannen waren zeer vermoeid en zijn
direct onder de wol gekropen, nieuws hadden
zij niet.
Toen wij om elf uur nog eens informeerden
bij den commissaris van 't Loodswezen, deel
de deze ons mede, dat hij nog geen nadere
berichten omtrent de „Prinses Juliana" en de
„Kijkduin" had ontvangen.
Het weer is thans goed, de wind is gaan
liggen. Er is een beetje zon.
