ONZE GROENTJES
ONZE GROENTJES
Levensgevaarlijke gladheid van
den weg
DATUMSTUKJES
Een jeugdig redder verdronken
Het drama te Grootegast
f
46e Jaargang No. 13982
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon-en Feestdagen
Maandag 21 Januari 1929
HAARLEM S DAGBLAD
DIRECTEURENi X C PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week f 0.27J-4. met Geïllustreerd Zondagsblad
f (X32. Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is
(kom der gemeente) f 3.57V$. Franco per post door Nederland f 3-87^4. Losse
nummers f 0.06. GeilL Zondagsblad per 3 maanden f 0.57^4, franco p. post
BureauxGroote Houtstraat 93 DrukkerijZuider Buitenspaarue 12
Telefoon Nos.Directie 13082 4 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 12713 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENT1EN: 1-5 regels 1 1.75, elke regel meer f CL35. Reclames
f0.60 per regel. Reductie bij abonnement Annonces van Vraag en Aanbod
1-4 regels 10.50, elke regel meer 10.15 buiten Arrondissement dubbele prijs.
Onze Groentjes (Woensdag en Zaterdag) 1-4 regels f 0.25, elke regel meer 10.10
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levens
ange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250
-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
VOOR DE AGENDA
Verwijzen wij naar de tweede pagina van
dit blad.
De eerstvolgende rubriek van
Kwartjes-Advertenties van Vraag
en Aanbod
verschunt WOENSDAG 23 JANUARI a*.
Tot DINSDAGAVOND 6 uur kunnen die
worden aangeboden aan onze Bureaus
Groote Houtstraat 93.
Haarlem's Dagblad heeft verreweg de
meeste Abonnés, namelijk meer dan 18000;
dus zijn
de goedkoopste Advertenties in deze streek.
Wü tarten ieder om dat tegen te spreken. -
Wij kunnen bet bewijzen-
De ramp bij den Hoek
Voor de nabestaanden
der 8 helden
Onze inschrijving
Gebr. V. V. f 10, E. M. V. f 2, M. K. f 50, J. O.
f 1, N. N. N. f 25, Fam. van O. f 12.50, Van een
•zieke f 1, M. B. W. f 2, C. S. f 10, J. Misset f 1,
N. N. f 1, M. B. f 2, Ingenieur S f 10, H. M. f 1,
J. C. E. f 1, J. H. D. K. f 1, V. Z. f 25, Mevr. V. te
Heemstede f 2.50, K. S. f 2.50, J. D. f 10, Fam.
K f 5. Weldadigneidsfonds „Het Schemer
lampje" f 50, Pers. Nutssoaarbank te Haarlem
f 10, d. B. f 5, v. W. G. f 100, Mr. H. Ph. V. t
H. f 25, Mej. B. f 2.50, R. D. M. f 2.50, H. F. f 1,
S. f 10, C. M. f 2.50, Mevrouw S. v. L. f 2.50, J.
T. f 3, v. O. t 1. F. B. f 2, J. G. f 2.50, A. R. f 10,
V. S. f 1.50, W. B. f 1.50 R. C. S. f 25, M. E. J.
1 25, Juffr. Keyzer f 0.25, J: B. f 1, Mevr. Wed.
F f 1, W. M. v. E. f 1, Annie f 5; Oud-Zeeman
f 2.50, A. K. f 1, R B. f 1, G. IL f 1, Nora f 1,
Mevrouw M. f 100, Huisgezin V, f 3.85, H. Bon
f 0.75, A. M. f 2.50, Coll. vergadering corps
leerlingen der M.T.S. f 12.32, Vacantiepot Cia_
ra en Bob f 1, Fam. S. f 2, Mr. v. E. f 10, H. f 1,
E. f 0.60, Familie d. H. f 2.50, R. S. f 1, W. f 1,
D. B. f 1, Bouwvakarbeiders Slachthuis f 7,
Fam. H. f 5, K. L R. I 2.50, Fam. v. d. B. f 2.50,
A. d. W. f 3, H. B. f 2.50, Uit de spaarpot van
Co en Ria f 1, Pers. de heer K. f 21, N. N. f 0.75
W. v. D. f 5, H. L. S. f 1, N. N. f 2.50, N. N.
f 2.50, G. B. f 1, Pers. Rijbroek f 6.50, Jan f 1,
Pers. M. f 3.25, Fam. M. van L. f 10, Mevr. L.
A. R. de L. f 10, Wed. v. D. f 0.50, C. G. f 0.50,
Kaartclub je f 2, Fam. J. v. d. S. f 2.50, Arthur
f 0.50, Yvonne f 0.50, Straatkapel G. Q. f 2, Le-
nie en Bea f 2.50, Ph. J. J. K. f 10, M. S. E. f 1,
D. W. f 10, C. en R. f 1.50, L. J. H. f 1, Huisge
zin W. f 2.25, A. T. f 1.50, Kantoorpers. Gebr.
B. f 22, J. K. f 5, N. N. f 1, N. N. f 1, G. C. P.
Heemstede f 2.50, L. K. f 15, Fam. v. d. M.
f 1.50, Mej. v. S. f 1.50, P. B. f 1, Gretha en
Lena f 1, Fam. N. N. f 25, Jopie's spaarpot f 1,
Personeel ,Le Nobel" f 23.25, abonné L. f 2.50,
H. C. B. f 1, Willy en Tiny f 1, J. v. H. Heem
stede f 25, Wed. v. A. f 1, N. N. f 1, IL E. f 1,
T. K. f 1, Fam. T. f 5, N. N. f 2.50, Fietje en
Henny f 1, Fam. J. J. Fr. f 2.50, J. W. de B. en
kinderen f 3, Pers. Werf Hubertina f 4!50, N. N.
f 2, v. I. f 1, v. M. f 0.50, L. M. f 2, Dames E. v.
V. f 15. R. M. E. f 2.50. Wed. A. H. v. d. H. f 2.50
Dr. S. f 25, 2 dames f 1.50, N. N. f 2.50, A. v. D.
K. f 1, M. f 1. Harm f 1. P. K. Bloemendaal
f 6. A. Th. f 0.75, van een weduwe f 1, C. W.
f 5, Harry, Jan en Freddie f 0.75, L. f 1, van
E. Heemstede f 1, Wie volgt f 10, Mevr. T. f 3,
P. A. T. t 2.50, Art. H. f 2, Fam. B. f 3. de L. f 2,
H. H. f 11, S. f 2.50, Mevr. Z. N. Overveen f 1,
J. R. f 2.50, H. B. f 2.50, N. N. f 0.75, J. A. D. f 1
Fam. G. f 3.50, P. A. S. f 10, Z. f 2.50, Moeder
en Zoon f 1, Jannie's spaarpot f 0.64, J. en J.
f 1, Fam. B. f 1.50, Hansje en Corrie v. A. f 2,
Bezuinigd op t huishouden f 1, E. f 5,
N. N. f 1, A. de V. f 1, W. S. f 1,1. V. f 1. J. M.
v. M. f 5, Kinderen van H. f 1. C. R. f 1.50, W.
N. i 0.15, Henkie, Gerri en Zus f 2.50, Fam. K.
f 1, N. N. f 1. W. S. K. f 2, H. G. T. f 1, K. W.
f 0.50, Willem f 0.50, d. V. f 3, C. J. en G. A.
f 20, M. F. f 2. A. G. B te H. f 2.50, J. B. te 's-
Gr. f 2.50, A. W. Bloemendaal f 25, J. F. R. f 5,
van Willy en Nelly M. f 1.10, E. G. L. f 1, Fam.
A. te Haarlem f 27.50, W. F. f 2.50, P. J. J. f 1,
Collecte bruiloft fam. Kan f 10.50, C. R. f 20,
Fr. R. f 0-.25, Zondagavondkaartclub f 3.55, D.
f 0.50, Dames S. f 5, Dames R, f 2.50. Martinus'
zakcenten f 0.25, N.V. Haarl. Scheepsbouw afd.
Tïmmerwinkel f 10, Oud-matroos K.M. f 1, van
Hilda f 1, X. Y, Z. f 1, A. M. te H. f 6. J. J. B.
f 2.50, H. R. - f 2.50, J. en W. Haarlem f 2.50:
W. J. V. f 10, Vt. D. f 10. H. S. L. f 20, J. F. te
Heemstede f 2.50. A. R. W. K.T. Bid. f2, J.
C. T. te O. f 10, Mej. W. Santpoort, f 5, C. S. te
Bloemendaal f 80, fam. B., Haarlem f 10, H. C.
M. f 2.50, M. v. T. f 5, A. H. L.—B. f 5, P. v. A.
f 2.50, E. C. C. D. f 100, C. H. f 2.50, C. H. A.—
E. f 10, Dr. G. f 10, E.*G. A. SI. f 5, A. T. f 2.50,
M. J. Th. A. te O. f 2.50, J. J. D. t,e He. f 10, Jo
C. v. G. f 5, C. N. f 1, v. B. te Heemstede f 25,
Personeel van H. f 2.50, Z. v„ W. f 10, Fam. J.
f 1 M. f 1, Hanny en Lidy f 1, P. V. f 3.50, S.
P. f 100, S. P. f 5, J. H..f 10, N. N. f 1. Voet
balclub D. W. O. f 20. F. J. S. f 2.50, A. M. f 1,
C-K.fl, H. H. f 15, A. v. N. W. f 5, E. G. W.
f 5, L.H. v. A. S. f 50, Alle tien een kwartje
f 250, M. f 1, de Snelle visschers f 25; Controle
P T.T. f 15.50, Maurlts en Karei de Vries en
I ïesje Winnink f 2.50, Uit de spaarpotten van
Jopie en Hannie f 0.50. D. f 5. N. N. f 1, Juffr.
W. S. f 1, juffr. L. v. D. f 1, de Ambtenaren
van den Incassodienst f 40, M. Kloos f 0.50.
Hannï en Jesse f 1, Kaartclubje 1-2 prijs f 200
f <25 Adrie en Ant. f 1, A. R: N. te Heemstede
f 10, N. N. f 0.25, J. M. V. f 1, Personeel Heenk
f 12L5, Coll. op den verjaardag van L. door T.
f 1.75, J. B. te Bloemendaal f 10, Juffr. S.
f 2 5o' 't Vriendenclubje uit Vijfhuizen f 2, W
V S f 2.50, T. f 1. H. S. W. f 3, Verjaring fam.
T H B f 6, N. N. te H. f 10, Personeel Elec
tro Lux f 14, N. N. te Heemstede f 2.50^ N. N.
f 10 Gep. spoorman f 1, V. W. R. f 10.50, Aa.
Schipper Jr. f 2.50, A. G. v. V. f 1, C. D. D. f 1,
N N f 10. N. L. f 1, M. de H. f 2.50, F. d. G. f 1.
Totaal heden f 2026.62. Vorig totaal f 2571.65
Samen i 4593-27.
Hebt aï bijgedragen?
Doe het nu!
EEN SLEDE-ONGELUK
BLOEMENDAAL.
TE
EEN JONGEN UIT SANTPOORT AAN
DE GEVOLGEN OVERLEDEN.
Een zoontje van den heer P. R. Jr. kreeg
Vrijdag j-1. bij het „sleetje-rijden" in Let
Duinlustpark te Bloemendaal een slede tegen
de borst, wat zóó aankwam, dat de kleine
naar een ziekenhuis moest worden vervoerd,
alwaar hij Zondagmorgen is overleden.
LONDEN.
WEDEROM EEN GASLEIDING
GESPRONGEN. -
LONDEN, 19 Jan. (V.D.) In Londen is
wederom een gasontploffing geschied, waar
door het plaveisel over een afstand van 8
Meter werd opengescheurd. Door het strooien
van zand kon de brandweer een brand voor
komen; persoonlijke ongelukken kwamen
niet voor.
Het woord is aan.
Etienne Reyt
Ten opzichte van vrouwen moeien de gebe
zigde woorden des te eerbiediger zijn naar
mate dc gebaren -het minder zijn.
De verongelukte auto op den Heer en weg.
JZie voor verslag des. 3de# pagina-Y
Haarlem, 21 Januari.
Nog een opwekking.
Wij kunnen niet anders dan onze vreugde
uitspreken over de wijze, waarop gevolg
gegeven wordt aan onzen oproep tot steun
voor de nagelaten gezinnen van de dappere
mannen van Hoek van Holland. Sinds Zater
dag is het totaal van onze inschrijving bijna
verdubbeld: er is meer dan tweeduizend
gulden bij gekomen. De lijst bleek vandaag
zoo lang dat wij, met het oog op de plaats
ruimte, genoodzaakt waren om dc namen
niet meer onder elkaar te planden, maar
„achter elkaar door te zetten", zuoals dat in
de termen van de zetterij, heet,.
Ook verheugt het ons dat er zooveel kleine
giften bij zijn. En tocli kunnen er nog veel
en veel meer bij komen.
De gemeente Haarlem alleen telt ongeveer
vijfentwintigduizend gezinnen. Wij kunnen
niet nagaan hoeveel milde gevers er tot dus
ver geweest zijn, want in verscheidene ge
vallen zijn ons bijdragen toegezonden die
het totaal waren van een collecte, gehouden
on^er het personeel van openbare en parti
culiere bedrijven. Maar boven de tweedui
zend zal het aantal zeker niet komen.
Daarom doe ik nog eens een beroep op de
overigen, op de groote meerderheid, waar
van er ongetwijfeld nog velen hun bijdrage
zullen willen geven.
Dat wij allen den heldenmoed en de zelf
opoffering beseffen van de acht mannen,
die bij hun poging tot redding van mede-
menschen in de golven omkwamen... dat
de strijd tegen de zee ons Hollanders nader
aan het hart ligt dan wat anders ook, en
dat wij trotsch zijn op den naam dien ons
volk in den loop der eeuwen verworven
heeft door zijn onversaagden moei en vol
harding in dien eindeloozen strijd..., dat
alles heb ik Vrijdag onder den titel „No
blesse oblige" in deze rubriek getracht te
schetsen. Het is niet noodlg om daarover
verder uit te weiden.
Maar wel Is het misschien nuttig om er
nog eens even de aandacht op te vestigen
dat. er heel veel geld noodig is om die acht
gezinnen acht weduwen met 37 kinderen
werkelijk afdoend te helpen. Het Konink
lijk Nationaal Steuncomité heeft tiendui
zend gulden gegeven, en een inschrijving in
Rotterdam, de gemeente waartoe Hoek van
Holland behoort en waar bovendien zooveel
belangrijke reederijen gevestigd zijn, blijkt
een groot succes. Ook komen er uit het heele
land bijdragen in bij de instellingen, die zich
bereid hebben verklaard ze in ontvangst te
nemen. Het spreekt trouwens vanzelf dat
Haarlem niet meer dan een deel van den
steun kan verleenen. Bij een nationale ramp
als deze moet van alle kanten hulp verleend
worden.
Hoeveel er noodlg is kunt u overigens zelf
nagaan door maar eens even te ver
onderstellen dat er honderdduizend gulden
in totaal een flink hoog bedrag dus bij
een zou komen. Men kan dan rekenen op
een rente-opbrengst van zesduizend. Dat is
dan gemiddeld vijftien gulden per week per
gezin.... Lang niet genoeg.
Daarom doe ik nogmaals een ernstig be
roep op de velen die nog niet hebben ge
geven. Vrijwel iedereen kan toch minstens
een paar kwartjes voor zulk een doel mis
sen, en velen kunnen meer geven. Het is
een kleine moeite om even ons bureau bin
nen te loopen en het geld door het loket tè
schuiven, met een stukje papier, waarop een
paar initialen, erbij. Of om de bijdrage te
gireeren. Het kost een oogenblikje werk en
het geeft de voldoening dat men voldaan
heeft aan den sinds het noodlottige bericht
gevoelden impuls: „Daar moet ik aan mee
doen, daar mag ik niet bij achterblijven".
Er zijn al heel wat spaarpotten van kleine
jongens en meisjes voor dit doel aangespro
ken, en dat heeft ons ook bijzonder genoegen
gedaan. Een vader van een negenjarigen
zoon heeft mij verteld hoe hij zijn jongen de
zaak had uitgelegd en hem gevraagd: „Wat
wil jü er nu aan geven?" Waarop de zoon
zijn spaarvarken had geleegd. Er bleek 2.25
in te zijn. Hij gaf zonder aarzelen twee gul
den aan zijn vader en zei: „Het kwartje wou
ik graag houden, want ik spaar voor een
fiets".
In onzen tijd wordt er zoo eindeloos veel
geschreven over opvoedingsmethoden, dat
vele ouders twijfelen wat zij nu eigenlijk uit
die verscheidenheid van meeningen als het
ware moeten aanvaarden. Maar niemand
kan er aan twijfelen dat het goed is om kin
deren, die oud genoeg zijn om het te begrij
pen! te vertéllen van een ramp zooals die
van de „Prins der Nederlanden", en hen op
te wekken tot een edelmoedige daad. Dat is
toch wel een van de grootste en mooiste
dingen die men bij een kind kan stimulee-
ren: Edelmoedigheid, en erkenning van de
verdiensten van anderen. Laat hen vroeg be
seffen wat werkelijke mood is, wat waarlijk
groote daden zijnen wat mildheid is
jegens hen die haar verdienen!
Wij hopen dat de giften zullen blijven toe-
stroomen in nog sneller tempo.
Hoe grooter het aantal gevers, hoe meer vol
daan wij ons allen met het resultaat van
deze inschrijving zullen voelen.
U?.
Droevig ijs-ongeluk bij Spaarndam.
De plek aan het Zjjkanan] 3 bu Spaarndam waar de 13«jarige om het leren kwam
Zondagmiddag heeft het ijs ln onze om
geving een slachtoffer geëischt.
Een jong leven, dat werd afgesneden bij
een dappere poging om een nog jonger
vriendje te redden.
Zondagmiddag omstreeks 4 uur reden twee
jongens uit Santpoort schaatsen op het Zij -
kanaal B., dat van Spaarndam naar het
Noordzeekanaal loopt. Het waren de 8-jarige
C. Tervoort en de 13-jarige Gijs Hartog. Zij
hadden zich daar op het ijs gewaagd, hoewel
het niet betrouwbaar was. Er werd evenwel op
dat moment, ook door meer menschen op dat
kanaal gereden. Omdat er ook volwassenen
reden, meenden de jongens blijkbaar dat hen
ijs voldoende draagkracht had.
Plotseling zakte de 8-jarige Jongen door het
ijs. Zijn vriendje bleef op 3 Meter afstand
staan en riep om hulp. Dit werd gehoord door
den heer J. C. Balm, die met een plank kwam
aandragen. Die plank werd op het ijs gelegd,
maar bleek te kort te zijn. De 13-jarige knaap
wilde de plank over het ijs naar zijn vriëndje
toeschuiven, maar toen is hij zelf door het
ijs gezakt. Hij viel achterover en verdween
meteen onder het ijs.
Intusschen had de. heer Balm hulp gekre
gen van den heer Berk. Zij wisten de plank
tee te steken aam het 8-jarige knaapje, waar
op dit ventje uit het water getrokken kon
wordën.De heer Balm is met dezen door koude
verkleumden knaap naar zijn woning gegaan
om hem van droge kleeren te voorzien en in
bed te stoppen. Daardoor heeft de drenkeling
geen nadeelige gevolgèn van het koude bad
gehad.
De heer Berk bleef op de plaats van het
ongeluk. Met hulp van verschillende men
schen die toegeschoten waren, is getracht ook
den 13-jarigen jongen uit het ijs te bevrijden.
Het ijs is daartoe opengehakt en met. dreg
gen is gewerkt. Het mocht evenwel eerst niot
gelukken den jongen te vinden. Er kwam een
automobilist langs die met alle geweld te
water wilde gaan om reddingspogingen aan te
wenden. De politie had eerst bezwaar in ver
band met het gevaar dat daaraan verbonden
was. Maar de dappere redder liet zich niet
afschrikken. Daarop gaf de politie toestem
ming, mits hij een lijn om het lichaam boud.
Vijf minuten is de man daarop in het water
geweest, maar hij-heeft den knaap niet ge
vonden. Toen was hij zoo verstijfd van de
koude, dat hij uit het water getrokken moest
worden.
De zwemmer ls daarop in de woning van
den veldwachter van droge kleeren voorzien,
waarna hij gauw naar huis zou gaan om ook
onder de wol te kruipen. De naam van dezen
redder is tot heden niet bekend geworden.
Intusschen werd nog steeds naar den dren
keling gedregd. Eerst na 1 1/2 uur werd de
jongen opgehaald, ongeveer op 15 Meter af
stand van de plek waar hij door het ijs ge
zakt was.
Dr. Smit uit Spaarndam kon slechts den dood
constateeren. Het. lijk werd naar het lijken
huisje te Spaarndam overgebracht.
Het ongeval had veel belangstellenden naar
het Zij kanaal getrokken, die do reddingspo
gingen gadesloegen.
Het gebeurde heeft ook te Santpoort, waar
de familie van Gijs woont, veel deelneming ga
wekt.
Nader vernemen wij dat de Jongens familie
te Spaarndam hadden en dat zij naar
Spaarndam op 1 »eg waren om daar schaat
sen te gaan rijden. Een familielid had hen
gewaarschuwd: ..Ga over de slooten ln het
land. maar niet op het kanaal". Eerst hebben
zij aan deze waarschuwing gevolg gegeven,
maar toen hebben zij toch nog over een klein
deel van het kanaal gereden, met het bekende
treurige gevolg.
Als reddingsmateriaal werd gebruik ge
maakt van een groot stuk hout, van de zoo
genaamde „bruggetjes" bij de Spaarndam-
sche vLrscherslieden in gebruik en van een
vischnet.
EEN NIEUW GELUID.
iPhilips heeft een pionster-
luidspreker geconstrueerd met
een' draagwijdte van 5 K.M.)
Neen Philips, neen, gij gaat te ver.
Dit kan zich niemand wenschen.
Er is toch al voldoende her
rie voor ons arme menschen;
Geen zang en geen gesproken woord.
Dat rondvliegt door den aether,
Verdient versterking tot men 't hoort.
Op zooveel kilometer;
En 't ergste is nog niet die klank.
Voor mijlen ver in 't ronde,
Maar denk eens aan 't versterkt gejank,
Der Mexleaansche honden;
Als j' op vijf kilometer bent,
Wanneer het ding gaat werken.
Dan is er op dit instrument,
Nog weinig aan te merken.
Maar van elk, wonend in de buurt.
Waar 't. onding opgesteld is.
En die het helsch gebrul verduurt,
Vind ik, dat hU een held ls;
Neen. waarlijk, doe ons dit niet aan,
Dien veel te luiden spreker,
We hebben toch geen kwaad gedaan.
Bespaar ons dezen beker,
Neen, als ge weer aan 't zoeken gaat,
Moest ge dit eens probeeren.
Kunt gij geen draadloos apparaat,
Geluidloos construeeren?.
(Foto. van bet N. v. 't N^)
Wat er overbleef van de woning van Wükstra, nnc'*t de moordenaar deie ia brand
geatokm had.
Nadat ÏJje Wijkstra Vrijdagmorgen vanuit
zijn huisje te Lucaswolde onder de gemeen
te Grootegast vier veldwachters dood schoot
en hun de keel had afgesneden is hij aan
sijn fauisgenoote Aaltje van der Tuin gaan
vertellen wat er gebeurd was. WIjkstra heeft
toen de petroleum uit de lamp op den vloer
gesprenkeld cn brand gesticht. Men ziet
hierboven dat slechts enkele brokstukken en
verkoold hout overbleven»
