LETTEREN EN KUNST
Na de Wasch
INGEZONDEN.
HANDELSBLAD
SCHEEPSBERICHTEN
RADIO-PROGRAMMA
HAARLEM'S DAGBLAD
DINSDAG 22 JANUARI 1929
GYSBERT JAPICX.
VOORDRACHT VAN DEN HEER
G. GRONDSMA.
Het is nu al weer bijna 18 jaar geleden, dat
Mr. P. J. Troelstra by „Gysbert Japicx" in het
zaaltje van „De Kroon" uit zijn Rispinge voor
droeg. Dr. J. B. Schepers had met zijn
Jow oan dyn lan, dyn moaye tael, de dichter,*)
Jow oan dy seis it mimerlock werom,
Dan fait it ljeafjen dy mei gauwens lichter
for lit dyn kalde tinzen: dichter, kom!
Pi'eter Jelles uit zijn tent gelokt en onzen
Haarlemschen Frieschen bard dankten w:j
het, dat Troelstra zich weer herinnerde, dat
hij niet alleen politicus maar ook Friesch
dichter was.
De Friesche avond met Troelstra, het is mij
alsof hij gisteren was! Zelden heb ik de
Friezen zoo enthousiast gezien als toen. Aller
harten klopten even warm voor den man,
die daar op het podium uit zijn gedichten
voordroeg! Er waren dien avond geen socia
listen, geen liberalen, geen an ti-r evolution-
nairen, geen Katholieken, er waren enkel
Friezen, en Pieter Jelles was voor allen de
Friesche dichter, die zong van „Binnert's
Sankje", „it aide Doarp", de „Tipeltange" en
van zooveel, dat de Friezen bekend en lief
was. Het was niet de politicus, die sprak tot
het verstand, het was de dichter die de ziel
beroerde.
Aan dien mooien Frieschen avond dacht ik
gister telkens terug, toen de heer G. Gronds-
ma uit Alkmaar vele van de gedichten voor
droeg zooals De Wynharp, Binnert's Sankje,
De Ternhernster Melkers en aide Plakjes
die wij ondertijd van Pieter Jelles zelf hebben
gehoord. De heer Grondsma is beter declama
tor dan Pieter Jelles was.
Onze Friesche dichter, die toch als politicus
een nieuwen tijd inluidde, was als declamator
vreemd genoeg wat ouderwetsch. Zijn
voordracht deed denken aan den tijd, toen
predikanten nog de geliefde sprekers waren
op het „Nut"; zij was min of meer rhetorisch
en pathetisch. Even in Ut de striid om 't
Heechste" deed de heer Grondsma in zijn
voordracht ook aan dien tijd denken. In dat
gedicht was de toon nu en dan bepaald
ouderwetsch, wat te meer trof, omdat de heer
Grondsma zich juist van pathetiek en van
galmtoon in zijn voordracht weet te onthou
den. Hij is in zijn declamatie eer modern dan
ouderwetsch en weet elk gedicht dank zij
ook zijn prachtige en zeer buigzame stem
in het juiste licht te plaatsen.
Ja, de stem van den heer Grondsma Is
wel zeer bijzonder! Zelden hoorde ik een zoo
klankvol, mooi baritonaal-geluid en deFriesche
taal klonk waarlijk nu en dan als muziek,
zooals zij gisteren in de voordracht van den
heer Grondsma tot ons kwam. Welk een
daverende kracht in dat strijdlied: „In nye
tiid", van Troelstra en in de laatste twee
gedichten van Fedde Schurer! En nooit werd
het schreeuwen, steeds kregen wij het woord
in volle schoonheid! De heer Grondsma moge
„koopman" zijn, als declamator kan men hem
moeilijk een dilettant noemen. Hij beheerscht
zijn prachtige stem volkomen, weet blijkbaar
precies de waarde van de plastiek van het
woord, heeft een zuiver taalgevoel, tempe-
rament en gevoel voor het dichterlijk sen
timent. Door al deze eigenschappen weet
hij kleur en gloed aan de gedichten te geven
en ik zou gewenscht hebben, dat ook niet-
Friezen gisteren in het benedenzaaltje van
ons Concertgebouw waren geweest om eens
te hooren, hoe mooi de Friesche taal klinkt,
als zij zoo wordt gezegd.
De heer Grondsma lijkt mij als declama
tor meer aangelegd voor het lyrische en
heroïsche dan voor het humoristische. De
humor een zoó ryk element in de Friesche
litteratuur kwam bij Pieter Jelles althans
beter tot zijn recht. Maar de talrijke hoorders
hadden alle recht den heer Grondsma dank
baar te zijn, ook zooals Dr. Schepers in
zijn nabetrachting terecht opmerkte voor
het zeer mooie en van goeden litterairen
smaak getuigend programma dat 'n overzicht
gaf van de ontwikkeling der Friesche dicht
kunst van 1820 tot heden! Het woord van
hulde, dat Dr. Schepers tot den heer Gronds
ma sprak, was volkomen verdiend.
J. B. SCHUIL.
I) Geef aaii uw land, uw mooie taal,
den dichter,
Geef aan u zelf des peinzers vreugd
terug,
Dan valt de liefde u dra licht en
lichter.
Verlaat dat kille denken: dichter, kom!
WILLEM ANDRIESSEN
Men schrijft ons:
Donderdagavond a.s. zal onze oud-stadge
noot een Beethoven-Chonin-avond geven in
den stadsschouwburg WÏIsonspleln. Op dit
concert zal o.a. Beethoven's belangrijkste pia
no-sonate worden uitgevoerd, n.L de zooge
naamde Hammer Klaviersonate.
Dit werk, met welke uitdrukking lyiets
anders bedoeld is dan een sonate voor onze
gewone, moderne piano kan veilig het
machtigste monument der geheele Klavier
literatuur worden genoemd. Enkele woorden
ter inleiding daarvoor mogen hier volgen.
L Het eerste deel wordt hoofdzakelijk be
heerscht door het Koninklijk heroïsche the
ma, waarmede dit werk inzet. Als een sterke
band omsluit het den geheeLen satz, en zoo
ooit een thema levenswekkende kiem was
voor een muzikaal organisme, dan hier. Trots
alle uitgebreidheid, alle rijke en stoute fan
tasie, is het eerste deel zeer klaar en over
zichtelijk, een meesterwerk van muzikale ar
chitectuur.
n. Het Scherzo wordt eveneens door een
kort, maar nu liefelijker, thema gedragen. De
structuur van dit beknopte, bondige stuk is
wel zoo eenvoudig, als men nauwelijks in een
Sonate als deze zou verwachten. Maar vóór
het slot komt een korte episode, die den gees
telijken samenhang met het voorgaande en
de volgende deelen doet gevoelen, en daar
door het Scherzo de hooge vlucht verleent, die
het anders zou hebben gemist.
III. Adagio. Hier spreekt in woordenlooze
taal het menschenhart
Voor wie het aangrijpend document van
menschelijke ellende kent het „Heiligenstad-
ter Testament", zeventien jaar vroeger in
diepsten zielenood neergeschreven, is dit ada
gio als een ander testament: waarbij de
woorden klank zijn geworden, en de klanken
ziel. Maar het is niet louter herhaling van de
ontstellende smartkreet van 1802; in dit
adagio is de mildheid van het ouder gewor
den zijn, de berusting van de levenswijsheid
naast de droefenis van het weten en den
weemoed van het aanvaarden.
IV. LargoAllegro risoluto. Na een Inlei
dend Largo, hetwelk men een „lied van over
peinzing en stilte" zou kunnen noemen
want in welke muziek is de stilte zóó tot ruim
te, zóó tot muziek geworden? na dit won
dere gedicht: de slotfuga. Een finale, even
veel bestreden als die van de Negende Sym-
phonie. Alleen: om andere redenen.
Het thema heeft in zijn geweldige energie-
ontplooiïng meer dan alleen karakterovereen
komst met het hoofdthema van het eerste
deel der Sonate. Na talrijke contrapunctische
verwikkelingen (vergrooting, omkeering,
kreeftengang) een heftig half slot, daarna een
rustige episode op een thema gevolgd door
nog grootscher stijgingen, die naar het pom
peuze slot voeren. Deze fuga is een storm van
energie, een verbijsterde ontlading van schep
pende wilskracht.
Als een ontzaglijke rots staat dit werk tus-
schen de laatste vijf sonates van den meester.
Steil en eenzaam zijn de wegen die omhoog
voeren. Want slechts in eenzaamheid kan de
geestelijke rijkdom dezer muziek leven.
Over zijn optreden te Amsterdam schrijft
de Telegraaf o.a.: Het belangrijkste is, dat hij
juist door een grooten strakken eenvoud een
werk als Beethoven's „Sonate für das Ham-
merklavier" bijna geheel beheerschen kon, en
dit grootsche epos tot een geweldige spanning
wist op te voeren.
De geestelijke krachttoer, dien Willem An-
driessen hiermede verrichtte, is alle bewon
dering waard, en wij zijn hem innig dank
baar voor zijn weergave van dit werk, in de
eerste deelen vooral.
UITGAAN.
N.V. VER. ROTTERDAMSCH-HOFSTAD-
TOONEEL
Zondag 27 Jan. geeft dit gezelschap in den
Stadsschouwburg een laatste vertooning van
Merijntje Gijzen's Jeugd (Het Verraad) te
gen Zondagsprijzen.
Zooals reeds gemeld, werd eindigen op het
einde dezer maand de overeenkomsten die
voor dit stuk gesloten zijn,*zoodat het inder
daad de laatste opvoering is die te Haarlem
wordt gegeven.
Met Nap de la Mar als de Kruik, en Siska
Kremer als Merijntje treden hierin op Jo
Koster, Henriette van Kuijk, Pierre Balledux,
Charles Gilhuys, Jacques Reule, Louis Gim-
berg, Louis v. Gasteren e.a. Regie: Nap le
la Mar.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cta
per regel.
beeft men vaak last van schrijnende handen
Dit schrijnen houdt dadelijk op door Purol
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de Redactie
zich niet vïnn'w ordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst of nie»
geplaatst, wordt de kopij den inzender niet terug
gegeven.
Haarlem, 17 Jan. '29.
Aan de redactie van Haarlem's Dggblad,
ter plaatsing in uw blad.
Als mij het woord vergund wordt, wil ook
ik nog iets zeggen naar aanleiding van de
door u verkondigde afschuiftheorie en uwe
commentaar op 't ingezonden stuk van den
heer v. Boekhoven, in H. D. van Woensdag
16 Januari.
Dat Von Schönaich de grootindustrie als
een oorzaak opgaf van den oorlog, vind ik
een groote waarheid; ik noem haar de hoofd
oorzaak. En 'k geloof wel, dat men het mi
litarisme als een secundair verschijnsel moet
zien; niemand vecht om te vechten, tenzij
het hem altijd voorgehouden is, dat het
heerlijk, hoog-menschelijk, schoon is, te
strijden en sterven voor 't vaderland. Een
dergelijke opvoeding heeft een doel, dus
ook een oorzaak! Is 't niet typeerend. dat
juist in de industrie-landen het militarisme
bloeit en levend gehouden wordt.
Weet de ontwerper van de afschuiftheorie
niet, dat in Frankrijk de grootindustrieelen
tijdens den oorlog niet veel voelden voor
wapenstilstand, omdat de fabrieken, die
het oorlogsmateriaal leverden, anders moes
ten ophouden met produceeren? Bloeide de
Krupp-industrie niet in dien +ijd? Had de
grootindustrie geen belang in den oorlog? Is
er na den oorlog niet gekibbeld over kolonie-
verdeeling etc., en kwam ook toen niet even
de aap uit de mouw kijken?
Neen, Von Schönaich heeft een groote,
ja, de voornaamste waarheid gezegd, die te
gen den oorlog te zeggen is: de grootindus
trie is een oorzaak en ik beweer de hoofd
oorzaak van den oorlog. Ik wil niet ver
der uitweiden over dit onderwerp, en alleen
nog wat zeggen over kritiek enover den
persoon Von Schönaich.
In dit geval, waar èn de heer v. Boek
hoven èn de redactie van 't H. D. zich voor
doen als anti-militaristen, zal men toch ze
ker onder afbrekende critiek die critiek moe
ten verstaan, welke den vrede niet bevordert.
En m.i. heeft de afschuiftheoreticus dan
geen opbouwende critiek geleverd. Nog daar
gelaten, hoe een redactie zich kan voorstel
len als anti-militarist (zeker met meerder
heid van stemmen aangenomen!), wil ik nog
opmerken, dat de „redactie" van H. D. on
sympathiek tegenover den persoon Von
Schönaich schijnt te staan. Nu goed, goed,
als zij dan nog niet daaraan toe is, om een
Pruisisch ex-generaal te kunnen hoogach
ten, die nu voor den vrede strijdt, ik dan
we), en met mij velen gelukkig!
Had de generaal in den bloeitijd van 't
militarisme moeten doen, wat hij daarna
deed? A'sof iemand anti-militarist zoo maar
wordt! Net zoomin als dat men voor den
vrede arbeidt, terwijl er geen oorlog ooit
bestaan heeft! Net zoomin als dat uit een
koe een big geboren wordt! Dat bij Von
Schönaich 't inzicht toen pas kwam. is dat
een wonder? Hij, die volgroeid militarist
was? en daarom een harderen stoot noodig
had om daartoe te geraken, dan individuen
uit een ander milieu? Het ware te wenschen,
dat het elkeen gegaan was als den heer
Von Schönaich. al was het dan na een ver
loren oorlog: dan waren wij thans dichter
bij den vrede, en had de oorlog 1914—'18 ten
minste dat nut gehad, dat hij de laatste
was daarom! Ik neem mijn hoed af voor
hem, die na dwaling durft erkennen, dat hij
gedwaald heeft, en dan naar 't goede wil
streven. Zoo'n mensch doet weer eens iets
warms in me groeien, en daar vooral ben
ik hem dankbaar 7oor.
Pruisisch ol niet-Pruisisch, ex-generaal of
niet-ex-generaal, hetzij één. die langen tijd
het militaire régime heeft gehuldigd, of niet.
ik ben hem dankbaar, zoo'n op-gegroeide,
die boven 't schoon-vinden van sterven-
voor-'t vaderland stelt de schoonheid van
strijden-voor-den-vrede!
En dan te weten, dat zonder meerderheid
van stemmen, hij daartoe besloot!
Ik houd van dezen ex-Pruisischen-generaal!
Daarom!
C. W. J. DUIN,
p/a. P. J. P. Vogel,
Vooruitgangstraat 127, Haarlem.
De redeneering van den inzender kunnen
wij niet volgen. Begrijpen wij het goed, dan
beweert hij dat de militairisten onder den
aandrang handelden van de groote industrie
(niet de groot-industrie, want dat is geen
Nederlandsch!). Een groote dwaling. Want
toen Duitschland nog vóór alles een mili
taire staat was, onder aanvoering van den
keizer, had de industrie niets te vertellen
Alles werd aan het leger ondergeschikt ge
maakt, nijverheid, geleerden, burgerij, alles
Behalve dan misschien Krupp, de groote
vriend van den Keizer! Maar de rest van de
nijverheid, de fabrikanten van landbouw
werktuigen, drukpersen, kortom alle leveran
ciers van werktuigen des vredes, heeft ont
zaglijke verliezen geleden ook in Duitsch
land, zóó zelfs, dat zij nu nog, elf jaar
na den oorlog, hypotheek zoekt op haar be
zittingen voor 7 procent en nog hooger, een
rente die men in geen enkel land betaalt.
Neen, de industrie als geheel heeft belang
bij den vrede en ondervindt de grootste
schade bij oorlog, omdat alle leverantie dan
ophoudt of ernstig belemmerd wordt.
De bewering dat de Fransche industrieelen
tijdens den oorlog niet veel voelden voor
wapenstilstand, omdat de fabrieken die het
oorlogsmateriaal leverden, anders moesten
ophouden met produceeren, zou monsterach
tig zijn wanneer zij niet belachelijk was. Ge
looft u zelf, dat die enkele fabrieken tot
voortzetting van den oorlog hadden kun
nen dwingen tegen de publieke meening
die naar vrede snakte en de rest van de
industrie in? Het is toch al te dwaas en ik
noem dengene, die dat schandelijke sprookje
verzonnen heeft, een gek of een leugenaar.
Dat in Amerika veel geld aan oorlogs
materiaal verdiend werd, is waar. Waarom
vermeldt u dat niet? Omdat Amerika zeer
tegen zijn zin tot den oorlog is gedwongen,
namelijk door den Duitschen duikbootoorlog,
een van de gemeenste uitvindingen van het
Duitsche militairisme. Het is of reeds nu de
eenvoudigste feiten uit den oorlog zijn ver
geten!
Waarom een redactie zich niet kan „voor
stellen als anti-miiitairist" begrijpen wij niet
wij dragen met ons voortdurend betoog
tegen den oorlog stellig heel wat meer bij
tot de vredesgedachte, dan een ex-Pruisisch
generaal, die wegens den voor zijn partij
slechten afloop van den oorlog omgedraaid
is en bovendien nog de smakeloosheid heeft
zich te beklagen omdat zijn kring hem uit-
gestooten heeft. Daarover vraagt een kloek
man geen medelijden van anderen. Hij
draagt het stilzwijgend!
Inzender mag naar hartelust den heer von
Schönaich bewonderen. Wij doen daar niet
aan mee. AI is natuurlijk iedere nieuwe strij
der voor den vrede en tegen den oorlog zoo
veel gewonnen.
Wij achten de zaak nu voldoende toege
licht en sluiten het debat.
REDACTIE.
NOODLIJDENDE DIEREN.
Nu wij aan 't begin van een nieuw jaar
staan, zal het zeker velen interesseeren een
statistiek te lezen over het noodlijdende en
zwervende dier.
Het drukke verkeer is ook voor de dieren
een groot gevaar In 1928 werden door ons
177 gewonde of overreden dieren van de
straat gehaald en opgenomen. De meeste
waren reeds dood In zeer weinig gevallen
was de eigenaar bekend of meldde deze zich
aan. Het zal den lezer dan ook niet verbazen,
als wij nog eens vragen om toch nooit een
hond in drukke straten los mede te nemen
of midden op den dag alleen uit te laten.
Een ieder die een hond of kat als huisdier
neemt, draagt toch ook de verantwoording
daarvoor. Als men, zooals wij de ernstige
verminkingen eens zag van de overreden
dieren, gelooven wij zeker, dat men voorzich
tiger zou worden.
Met aller hulp kan zooveel leed voorkomen
worden, vooral ook voor de zwervende dieren
Als men nagaat dat in 1928 door ons 721
zwervende dieren werden opgenomen, komt
men toch tot de overtuiging, dat vele eige
naars niet voor him dieren doen wat zij
kunnen. Voegen wij hieraan toe, dat van die
721 dieren slechts 72 dieren door de eigenaars
werden opgeëischt, dan is het toch wel
zeker, dat de overige dieren moedwillig aan
de straat zijn prijsgegeven. Dit is nu iets
wat wij zoo graag anders zouden willen
Als uw hond of kat u tot last wordt, om de
een of andere reden, doe dan de moeite, en
laat het dier pijnloos afmaken, doch zet
het niet buiten de deur, in afwachting of
deze of gene dierenvriend, zich over het
beest zal ontfermen. De kosten kunnen toch
geen bezwaar zijn. En mocht het zijn dat de
eigenaar geheel -invermogen.i is. zoo willen
wij zeer zeker het dier ook kosteloos pijn
loos dooden.
Dan zijn het ook vooral veel Jonge poesjes
die als zwervertjes op straat worden gezet.
Heele nestjes van deze diertjes worden soms
onder struik, heg of in plantsoen neer ge
zet. Het is toch zoo wreed, want heel dik
wijls worden ze door honden aangevallen,
terwijl ze nog te klein zijn om zich te ver
weren. En met een weinig moeite en mede
gevoel kan zooiets voorkomen worden.
Wij willen hopen, dat bovenstaande regels
tot resultaat zullen hebben, dat einde 1929
het aantal noodlijdende dieren aanmerkelijk
minder zal zijn geworden.
U. KLAASBEN,
Kennel fauna".
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cent,
per regeL
Geeft uwe advertenties op
ter plaatsing in het
HET algemeene GROOTE
dagblad der beschaafde
kringen. - ALLE soorten
advertenties worden zonder
prijsverhooging aangenomen
22 bii het
Bijkantoor Handelsblad
(Wensing's Alg. Advert.-Bureau)
TEMPELIERSSTR. 32
Telefoon 10209
BILLY BOE
VOOR DE KINDEREN.
„Wat is Mars groot," meende Billy,
„Zoo had ik het niet gedacht."
„Ja," zei Redncb, heel wijsgeerig,
„Vaak komt,wat men niet verwacht."
„Maar nu heb ik dorst," zei Billy,
,,'k Wou. dat 'k wat te drinken vond.1*
„Ja. ik zou ook wel wat lusten,
„Mijn tong is als zoolleer in mijn mond."
„Best," zei Billy en hij stopte,
Wreef maar weer de apestaart.
„Breng mij," zei hij, „limonade,
Twee glazen cn een groot stuk taart."
Nauw'lijks was zijn wcnsch geëindigd,
Of alles stond al voor hem gereed,
„Jc ziet," zei Billy, ,,'t is een kunstje.''
„Zeker, als je 't kunstje weet."
Het eerste buitengewoon spannend avontuur is op het volgende plaatje te zien.
Astrea 18 Jan. van New York naar Cap
Haïtien.
Alkmaar 18 Jan. te Mollendo van Amster
dam vertr. 19 Jan. n. Arica.
Alcyone 21 Jan. te Rotterdam van Buenos
Ayres.
Alireo 20 Jan. van Amsterdam n. West-
Afrika.
Almkerk 21 Jan. van Hamburg naar Rot
terdam.
Aagtekerk 20 Jan. "Lu. te Gibraltar, Smirna
n. Rotterdam.
Blitar 19 Jan. van Philadelphia n. Havana,
Batoe 19 Jan. van Rangoon n. Java.
Billiton 20 Jan. van Rotterdam naar Port
Natal.
Bussui 20 Jan. v. Concepclon naar Las
Palmas v.o.
Cotteca 19 Jan. van New York naar Port
au Prince.
Crijnssen 20 Jan. van Barbados naar
Plymouth en Amsterdam.
Delfland 19 Jan. te en van Bahia, Zuid-
Amerika n. Hamburg.
Dinteldijk 20 Jan. 24 u. 33 m. 90 mijl Oost
van Land's End, Rotterdam naar Vancouver
via Swansea.
Dj ember p. 21 Jan. 3 tl Perim, Australië
n. Rotterdam.
Djambi 19 Jan. 18 u. te Marseille, Rotter
dam n. Batavia.
Eemland vertr. 23 Jan. van Buenos Aires
n. Amsterdam.
Edam 19 Jan. van Havana, Tampico naar
Rotterdam.
Eemdijk 20 Jan. 250 mijl West van Bishops,
Paclfickust n. Rotterdam.
Gelria 20 Jan. v. Lissabon. Amsterdam n.
Buenos Ayres.
Glamorganshire 17 Jan. te Portland.
Pacifickust n. Rotterdam.
Gaasterland 20 Jan. te Londen, Antwerpen
n. de Pacifickust
Hilversum 20 Jan. v. Aalborg i«- Randers
Hendonhall 19 Jan. te Bombay, Rotterdam
n. Kurrachee.
Insulinde 20 Jan. 12 u. van Port Said
Batavia n. Rotterdam.
Jagersfontein 20 Jan. van Durban naar
East London.
Jan van Nassau 18 Jan. van Tacopella n.
Antofagasta.
Johan de Witt p. 20 Jan. Perim, Amsterdam
n. Batavia.
Klipfontein 19 Jan. van Durban naar
Lourenco Marques.
Karimata p. 19 Jan. Perim. Batavia naar
Amsterdam.
Kota Gede 20 Jan. te Rotterdam van
Hamburg.
Koudekerk p. 20 Jan. Kaap Bon, Rotter
dam n. Kurrachee.
Koningin der Nederlanden 20 Jan. van
Algiers. Batavia n. Amsterdam.
Kield recht 20 Jan. te Rangoon, Rotterdam
n. Calcutta.
Makian p. 21 Jan. Ouessant, Rotterdam
n. Batavia.
Majang p. 19 Jan Kaap Guardafui, Rotter
dam n. Batavia.
Mapia 21 Jan. te Port Said, Amsterdam n.
Java.
Montferland vertr. 25 Jan. v. Buenos Ayres
n. Amsterdam.
Meerkerk 20 Jan. v. Algiers, Rangoon n.
Rotterdam.
Meissonier 17 Jan. van San Francisco
Portland O. n. Rotterdam.
Nieuw Zeeland 19 Jan. van Melbourne n
Singapore.
Nieuw Holland 19 Jan. van Singapore n
Melbourne.
Nickerie 10 Jan. van Paramaribo n. Madeira
en Amsterdam.
Nias 18 Jan. van Beira naar Mozambique
Nijkerk 20 Jan. te Antwerpen, Beira naar
Rotterdam.
Oldekerk 20 Jan. te Amsterdam van Rot
terdam.
Orion p. 20 Jan. de Azoren, Amsterdam
n. W.-Indië.
Prinses Juliana p. 18 Jan. Ouessant, Am
sterdam n. Batavia.
Pardo 21 Jan. te Hamburg van Rotter
dam.
Rondo 21 Jan. te Port Said, Amsterdam n.
Java.
Randfontein 20 Jan. van Aden, Rotterdam
n. O.-Afrika.
Rlouw 18 Jan. te Penang. Amsterdam n
Batavia.
Roepat 20 Jan te Suez, Batavia n. Am
sterdam.
Sirra 18 Jan. te Santos, Rotterdam naai
Santa Fé.
Saparoea 20 Jan. van Suez. New York n
Java.
Schiek .rk 19 Jan van Colombo, Rotterdam
n. Calcutta.
Springfontein 21 Jan. te Hamburg van
Rotterdam.
Sommelsdijk 29 Jan. van Suez, Rotterdam
n. Calcutta.
Samarinda p. 21 Jan. 2 u. Vlissingen, Rot
terdam l.v. Antwerpen n. Batavia.
Sibajak 21 Jan. 6 u. van Sabang, Batavia
n. Rotterdam.
Soemba 19 Jan. te Havre. Batavia naar
Amsterdam.
Simon Bolivar 20 Jan. 6 u. te Havre van
W.-Indië vertr. 21 Jan. 24 u. naar Amster
dam.
Simaloer p. 19 Jan. Perim, van Batavia.
Siantar 16 Jan. te Seattle van San Fran
cisco.
Telamon 20 Jan. 9 u. van Hamburg naar
Bremen.
Tjimanoek 19 Jan. te Manilla van Hong
kong.
Tabanan 20 Jan. te Amsterdam van W.
Afrika.
Ternate 20 Jan. 19 u. van Perim, Batavia
n. Rotterdam.
Tapanoeli p. 20 Jan. 8 u. Galle, Batavia
xl Rotterdam.
Veendijk 02 Jan. van Hamburg naar Ant
werpen.
Volendam 20 Jan. te New York van Rot
terdam.
Van Rensselaer 20 Jan. 11 u. van Hamburg
n. Amsterdam, 21 Jan. 18 u. te IJmuiden
verwacht.
Waaldijk 19 Jan. van Kaapstad n. Las
Palmas en Rotterdam.
Waterland p. 20 Jan. Dungeness, Amster
dam n. Buenos Ayres.
Westerdijk 18 Jan. 18 u. 35 m. 1050 mijl
West van Bishops, New York naar Rotter
dam.
Wolsum 19 Jan. van Buenos Ayres naar
Bahia del Grande.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a O0 cenU
per regel.
WOENSDAG 23 JANUARI.
HILVERSUM, 1071 RL
10.00 Morgenwijding. 11.00 Samenkomst tot
herd, van de totstandkoming voor 350 jaren v.
d. Unie van Utrecht, bijgewoond door H. M. de
Koningin. Dubbelkwartet Coer's Liederen-
koor. Rede van Prof. Dr. G. W. Kernkamp.
12.30 Concert door het Boris Lensky Trio. 2,00
Gramofoonmuzick. 2.30 Cursus Leerbewerking
3.00 Maak het zelf! 4.00 Lezing: Het Oude
Egypte, door Prof. Dr. D. Cohen. 5.00 Gramo-
foonmuzlek. 5.45 Landbouwhalfuurtje door
Dr. H. A. Zwljnenberg. 6.15 Concert, door het
Boris Lensky-trio. 7.15 Gezondheidshalfuurtje,
door J. H. H. Piccardt. 8.00 Lezing Dr. N. B.
TenhaeffDe Unie van Utrecht,. 8.30 Kerkcon-
cert. Di Moorlag, sopraan. F. Hasselaar, orgel.
Amsterdamsch a capella koor „Bel Canto",
Omrocp-orkest oXv. Nico Treep.
HUIZEN. 340,9 M. Na 6 uur 1852 M.
(Uitsluitend NCRV.-uitzending),
11.00 Ziekendienst oJ.v. Ds. D. Tom. 12.30
Concert. Mevr. de Knegt—ter Haar, sopraan.
Mej. Beute, piano. 5.00 Kinderuurtje o.l.v. mej.
Ingwersen. 6.30 Fransche les. 7.00 Engelsehc
handelscorrespondentie. 7.30 Causerie over
Pluimveeteelt. 8 (f) Concert in Amersfoort. In
de Geref. kerk. Sprs.: Ds. M. Gerritsen en Ds.
E. Schouten. Amersfoortsche muziekver. Kin
derkoor „Gabrie Mehenschool". Chr. Gem.
Koor Soil Deo Gloria. Chr. Gem. Zangver. Sur-
sum Corda.
DAVENTRY, 1562 RL
10.35 Kerkdienst. 11.05 Lezing. 11.20 Gramo-
foonmuziek. 12.20 Balladenconcert (sopraan,
bariton). 12.50 Gramofoonmuzlek. 1.20 Orkest
concert. 2.50 Voor de scholen. 3.15 Muziek. 3.20
Lezing. 3.50 Voor de Vrcrw. 4.05 Licht klassiek
concert. M. Cadbury, sopraan. Bolton Trio. 5.05
Concert-orgelbespeling. 5.35 Kinderuurtje. 6.20
Gramofoonmuziek. 6.35 Nieuwsberichten. 6.50
Tuinpraatje. 7.00 Muziek. 7.05 Strijktrio's van
Beethoven. 7.20 Lezing. 7.35 Muziek. 7.45 Vocd-
sel-praatje. 8.05 Vaudeville. Dans-orkest en
variété-artlsten. (Palladium). 9,20 Nieuwsbe
richten. 9.35 Lezing: The Cinema. 9.50 Nieuws
berichten. 9.55 Planoconcert door Ella Noy.
10.20 „The last voyage", tooneel van P. Smith.
Daarna tot 12.20 Dansmuziek.
PARIJS „RADIO-PARIS", 1750 M.
12.50 Orkestconcert. 4.05 Orkestconcert7.05
Gramofoonmuziek. 8.40 „Lakmé", opera van
Délibes. Orkest, koor en solisten.
LANGENBERG, 469 RL
11.30 Mechanische muziek. 12 25 O stcon-
cert. 5.05 Orkestconcert. 7.20 Concert. Werag-
orkest. W. Bauer, bariton. Onbekende wa'scn
van Strauss. Daarna tot 11.20 Dansmuziek.
ZEESEN, 1649 RI.
11.20 Lezingen. 3.50 Orkestconcert. 4.50 Le
zingen. 7.20 Lessingfeest. Orkestconcert, d cla-
matles. Rede van Am. Zweig. 8.50 De Journa
list spreekt. Daarna tot 11.50 Dansmuziek.
HARIBURG, 395 RL
10.20 Gramofoonmuziek. 3 50 Kamermuziek.
Rathje-kwartet. 5.20 Orkestconcert. 7.20 Raff-
kes Hausmusik. Kultuurhist. studie. 10.05
Dansmuziek.
BRUSSEL, 509 RL
5.20 Orkestconcert. 6.50 Trioconcert. 8.35
Gramofoonmuziek. 8.50 Concert in den Die
rentuin Antwerpen, o.l.v. Flor. Alpaerts.