ONZE GROENTJES
ONZE GROENTJES
AGENDA
De ramp bij den Hoek
De salarisherziening in
Noord-Holland.
De verbouwing van het Paviljoen
DE RAMP AAN DEN HOEK.
HET GEMEENTELIJK ELECTRICITEITSBEDRIJF.
46e Jaargang No. 13985
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Donderdag 24 Januari 1929
HAARLEM S DAGBLAD
DIRECTEURENJ. C PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week f 0.27J^, met Geïllustreerd Zondagsblzd
i 0.32. Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een aeent gevestigd is
(kom der gemeente) f 3.571-$. Franco per post door Nederland f 3.87Losse
nummers f 0.06. GellL Zondagsblad per 3 maanden 1 0.57H, franco p. post
BureauxGroote Houtstraat 93 Drukkerij Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon No».Directie 13082 Hoofdredactie 150S4 Redactie 10600
Administratie 10724, 12713 Drukkerij .0122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN: 1-5 regels I 1.75. elke regel meer f C.35. Reclame»
f0.60 per rege'. Reductie bij abonnement. Annonces van Vraag en Aanbod
1-4 regels 10.50, elke regel meer 10.13 buiten Arrondissement dubbele prijs.
Onze Groentjes (Woensdag en Zaterdag) 1-4 regels f 0.25, elke regel meer 0.10
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekafconnés. Uilkeerngen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-. Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
I
EERSTE BLAD
De eerstvolgende rubriek ran
Kwartjes-Ad verten ties van Vraag
en Aanbod
verschijnt ZATERDAG 26 JANUARI u.
Tot VRIJDAGAVOND 9 nor kunnen die
worden aangeboden aan onze Bureaux
Groote Houtstraat 93.
De goedkoopste Advertenties zijn die,
welke bet meest gelezen worden. Dat is
eenvoudig als 2 X 2 is 4.
HAARLEM'S DAGBLAD
heeft verreweg de meeste Abcmnes
(ver boven 18009)
dus zijn
de GOEDKOOPSTE Advertenties sa
Haarlem en Omstreken.
Heden:
DONDERDAG 24 JANUARI
Stadsschouwburg: Beehoven-Chopin-avond
Willem Andriessen, 8 uur.
Gem. Concertzaal: Ledenconcert H. O. V.
onder leiding van Ed. v. Beinum. 8.15 uur.
Ned. Protestantenbond, Haarlem-Noord,
Berkenstraat 10: Ds. D. Drijver: „De Vrijzin
nige Beschouwing van den Bijbel", 8.15 uur.
Cinema Palace: „Rose Marie", 8 uur.
Luxor Theater: „Het Geheim dèr Golven'
„Roode Rijders van Canada". 8 uur.
Rembrandt Theater: „Het Vierde Gebód";
Toon eel: Het Gezelschap Pisuïsse. 7—9. 9.15
11.15 uur.
Standaard Theater: „De Dorpsdokter";
„Bully Eenarm", 8 uur.
Heemstede. R.-K. Vereenlgïngsgebouw,
Heerenweg: Groote jubileumstentoonstelling
afd. Heemstede Alg. Vereeniging voor Bloem
bollencultuur. 26 uur.
Zandvoort. Raadhuis: Gemeenteraad,
7.30 uur.
VRIJDAG 25 JANUARI
StadsschouwburgAbonnementsvoorstelling
4de Serie: „De Strafzaak Mary Dugan", 3 uur.
Schouwburg Jansweg: Centrale Kunst Or
ganisatie. Frieda Boot, zang, Ellen Kok, piano.
S.15 uur.
Gem. Concertzaal: Gemeentelijk Orgelcon
cert. Sepha v. Beinum Jansen, viool; George
Robert, orgel, 8 uur.
Bioscoopvoorstellingen, nieuw programma.
Heemstede: R.-K. Vereenigingsgcbouw.
Heerenweg: Grooto Jubileumstentoonstelling
afd. Heemstede Alg. Vereeniging voor Bloem
bollencultuur. 10G uur.
Voor de nabestaanden
der 8 helden
Onze inschrijving
Dames H. f 5. Wim f 1.50, N.N. 1 5, W. A. B.
1 10, D. L. t 2.50, Fam. M. f 10, D. en L. f 2.50,
'L. v. Z. en echtgenoote f 2, J. G. L. Aerden-
hout f 25 van Albertje f 0.50, W. A. f 1, C. B.
f 1, T. f 2.50, M. F. f 2.35, Fam. de G. f 1, Coll.
Leerlingen Ambachtsschool f 69.20, N.V. Hin,
afd. Opmakerij f 4, X. Z. f 1, J. K. f 2.50, Fam.
H. v. d. V. f 2.50, J. de J. f 1, Durk f 1. Fam.
Lindeman f 2,50, P. F. f 1, Fam. Th. en Lena
f 3.50, Wesselius f 1, Personeel Amsterd. Wa
terleiding afd. Leiduin f 41.58, Fam. S. S. f 2,
F. M. A. f 2, Uit Leo's Spaarpot f 0.50, H. G.
f 1, G. f 10, Uit den spaarpot Fien en Corry
f 1,50, J. A. H. f 25, K. S. f 5, van Henk en
Fennie f 1, L. Drïelsma, Bilthoven f 2,50, Em
ma en Marthie f 1.00, van Corrie en Adxiaan
t 2.50, van A. tot Z. f 0.50, N. N. f 1, J. V. S.
f 2.50, N. N. f 20. C. A. H. f 0.50, fam. O. f 3.25,
B. A. H. f 3, V. C. f 25, L. D. f 1, P. P. Heem
stede f 2.50, Fam. R. f 1, Scholier R. f 0.50, J.
W. f 2.50, Uit den spaarpot van Bart f 1, C. L.
f 1, K. J. en S f 2.50, Pers. der Hardingsfabr.
Cohen cn van der Laan, Waarderpolder f 40.45
V/cd. M. C. f 1, M. B. f 2.50. Uiej. M. f2, J. V.
i 2.50, B. N. f 1, Zangkoor „Eben Haëzer" f 6.70
Opbrengst inzameling gemeente-secretarie en
ontvangers-kantoor f 51.30, B. L. f 0.50, J. A.
Sch. f2,59. frm. K. f5, N. N. f25, Mevr. v. A.
f 1 Fam. M. f 2.50, Uit den spaarpot van Jan
Daniel de Br f 1.50, F. V. f 2.50, H. d. C. Bloe-
mendaal f 5 fam. v. V. f 4, C. V. f 0,75, fam. v.
d. L. f 1, Hendrik Bruin f 2.15, P. T f 1.10, Fa
milie S. f 3.50, H. v. B. Bloemendaal f 5, Mej.
J. M. f 10, Person. Vcrv.cursus VI f 21,50, Pers.
Openb. Lag. school 36, f 9,50, Pers. openb. lag.
school 37, f 10, Abonné G. V. f 1, P. B. f 2.50, C.
f2,50, Tante N. en Bores f 2» Jo en Cor v.
L. f2,50, 2 schooljongens f2, een klein offertje
f 1, 4 kinderen H. f 2.50, Fam. A. de R. f 2.50,
van 't klavertje vier f 2, J. J. K. f 10. J. W. W.
f 1, fam. Sch. fl,50, mevr. H. f2, Greta f0,60.
H. v. L. f 1, N. N. f 1,50, fam. PI. f3, Radio
avond Bloemendaal f 4,20, P. F. f 1, Henk
f 0,25; Jaque f0 25, Bert f 1, G. T. L. f3, J.
H. B. f 1. G. R. S., Heemstede f 1, fam. v. D.
f5, uit Koosjes spaarpot f2, A. K. f2, fam.
R. f4.
J. H. S. f 1, J. S. Sr. f 2,50, Klas le Kenne-
mer Lyceum f 16,50, P. I. f 25, Uit de spaarpot
van W. f 0 50 Eddeck f0,25, E. v. M. f0,50. A.
Z. f2,50, Mej. N. N. f3, familie B. f2.50, kin
deren H. f 0,751/2, fabriekspersoneel N.V.
Cohen en v. d. Laan, Leidsche Vaart f 51,01,
Kinderen P. f 1, J. C. W.—V. te Bid. f 2,50,
v. V. te A. f 10, van Mientje B. f 0,25 1/2, N.
N., Bloemendaal f 5, F. C. J., Bloemendaal
f 10, fam. v. B. T., Hillegom f3, K. W. A. M.,
Jloemendaal f 2, G. K. C. f 2,50, J. P. G. 1 10,
F. C. v. G. f 2.50, H. Z. f 5, O. H. H. f 20. van
Miekie f 5, N. G. A. f 25, Wed. S. f 20, F. S.
f 5, X f 10, Ir. D. J. B. f 10, B. V. f 1, J. S. f 1,
D de L. f 2,50, van atelier „de Roes'.ige Naalct"
f 7, E. J. V. f 1, A. B. f 2,50, G. W. Hzn. f 25, W.
v. L f 1. G. W f 1 J. Ph. H. C. f 1 F. A. B.
f 1, F. K. f 1, J. G. v. K. f 1, J. de B. f 1, J. M.
f 1, G. A. f 1, M. B. v. B. f 1, Joh. V. f 1, M. S.
f 1, W. R. f 1, Ch. C. W. f 1, H. K. S. f 1, V. f 1.
N. N. f 1, M. K. f 1, W. v. d. K. f 1, A. G. B.
f 1, B. f 1, M. H. G. f 1, N. N. f 1, fam. v. d. H.
f 10, P. f 0,50, N. N. f 2, ,Q. Q. f 1, J. K. f 1, J. en
R. f 1, opbrengst feestavond Chr. Nat. Werk
mansbond afd. Bl'daal-f23,29, Chrileja f2,50,
van eenige leden van het technisch perso
neel van H. D f 5,50, N. N. te BI. f 1,25.
Jut en Juul f 2. K. S. f 10, M. M. L. f 2. fam.
van T. f 5,50, J. de V. f 2,50, N. N. f 2,50, Uit
de spaarpot van Bob en Tom f 1,50, Willy en
Marie f 1,50, fam. D. P. f 5.
Totaal heden f 1008,94, gaat af 2 maal ver
antwoord A. B. f25, blijft dus f933 94. Vorig
totaal f 7445,33. Samen tot heden f 8429,27.
Hebt n al bijgedragen?
Doe het nu!
Actie van gemeentebesturen
De gemeente Harenkarspe! heeft uit den
Raad een commissie van 3 personen benoemd,
welke commissie zich in opdracht van den
Raad tot de Gemeentebesturen ïn Noord
Holland heeft gewend met het verzoek een
actie tegen het voornemen van Gedeputeer
de Staten te willen steunen en afgevaardig
den te benoemen naar een vergadering, wel
ke vermoedelijk te Alkmaar zal worden ge
houden, waar het plan van actie zal worden
besproken.
In het adres deelt de commissie mede, dat
de financieele toestand van vele gemeenten
zóó is, dat zij de hoogere uitgaven niet kun
nen dragen terwijl hi. de salarissen veel te
hoog zullen zijn voor den gevorderden arbeid.
Daar zoo wordt betoogd Gedeputeer
de Staten van Noord Holland blijk geven de
adviezen van gemeentebesturen in den wind
te slaan, indien deze adviezen aan Gedepu
teerden niet welgevallig zi.in, is het noodza
kelijk, dat de gemeenten zich onderling ver
staan en gezamenlijk een protestactie gaan
voeren.
Het is de bedoeling van het gemeentebe
stuur van Harev karspel ook bij de Kroon een
gezamenlijk protest van gemeentebesturen
ïn te dienen.
Het woord is aan
Marie von Ebner-Eschenbach:
De verstandsmensch hoont niets zoo hitter
als de edelmoedigheid, tot welke hij zichzelf
niet in staat voelt.
ALLE FOKKERS VLIEGEN
(Er vliegen thans Fokker
vliegtuigen in 32 landen in
bedrijf bij 30 luchtvaartmaat
schappijen).
Nu door België en Frankrijk,
Ook al Fokkers zijn besteld,
Vliegen ze in haast alle landen,
Twee-en-dertig welgeteld;
Fokker Is als vliegtuigfokker.
Iedereen voorbij gestreefd,
Tot hij hoog boven cVï and^en,
In het wijde luchtruim zweeft;
Van zijn trotsch verheven hoogte,
Blikt hij op de aarde neer,
Een mechanisch soort van arend,
Koning van het vooglenheir;
Fokkers vliegen naar de Pool toe,
Over berg en oceaan.
Naar ons verre Insulinde,
Alom ziet men Fokkers gaan;
Fokkers vliegen door Europa,
China en Afghanistan,
Zuid-Amerika, Timboektoe,
Denemarken en Japan,
Altijd meer zien wij ze vliegen,
Vliegsport is al populair,
Als ik me niet zal bedriegen,
Is de toekomst niet meer ver,
Dat v/ij tot elkander zeggen,
(O, dat ik 't beleven mocht)
Zeg ik ga mijn Ford je wegdoen,
'k Heb een Fokkertje gekocht,
Waarom zou dat niet gebeuren,
Vordert de techniek met snel?
Alle (Fokker) voeels vliegen,
Ts een prachtig Holland sch snel;
Fokker's vliegtuig wordt op aarde,
Thans erken i als t beste merk,
En wij, als zijn landgenooten.
Hebben eerbied voor zijn werk....
Naar *k zooeven het gelezen.
Heeft een astronoom ontdekt,
Dat dé zon ln deze da^en.
Weer bijzonder is gevlekt;
'k Ben volstrekt niet sterren-kundig,
Maar als leek op dat terrein,
7ou ik toch wel wijten vragen:
Kan die vlek geen Fokker zijn?
P. GASUS.
DOOR HET IJS GEZAKT.
Twee broers verdronken.
Twee zoontjes van den rietsnijder W. de
Vries te Schuilenburg (Fr.), die hun vader
zouden afhalen, zijn door het Ijs gezakt en
verdronken, meldt de TeL
Zeven jongens gered.
Dinsdagmiddag zakten te Waalwijk zeven
Jongens door het ijs. De landbouwer Pulles
wist zes jongens met gevaar voor eigen le
ven te redden. De zevende werd door esn
toevallig passeerenden wielrijder bewuste
loos onder het ijs uitgehaald. Met behulp
van kunstmatige ademhaling slaagde men er
in de levensgeesten weer op te wekken, maar
de toestand van den jongen ls nog ernstig,
aldus de TeL
Het bijgebouwde gedeelte toot de Pror, Griffie
aan den Dreef.
Reeds in ons nummer van 20 Mei 1926 heb
ben wij critiek uitgeoefend op de verbouwing
van het Paviljoen voor Provinciale Griffie.
Daarin werd betoogd, dat het niet mogelijk
zou zijn een uitbreiding te maken voor verblijf
der ambtenaren, dat eenigszins overeenkwam
met den stijl van het Paviljoen. Die vrees is
bewaarheid. Uit de twee afbeeldingen, die bij
dit artikeltje zijn gevoegd, kan men duidelijk
opmerken, hoe weinig het nieuwe gebouw zich
aansluit bij den westelijken gevel van het
paviljoen. Aan den ontwerper mag daarvan
geen verwijt worden gemaakt; hij kreeg een
onmogelijke opdracht en het blijkt nu zonne
klaar hoe verkeerd de oplossing is geweest,
die aan de behoefte van een nieuwe Provin
ciale Griffie is gegeven. Het is niet te veel
gezegd, dat de Dreef er door wordt ontsierd
en dat men veel beter had gedaan, indertijd
het aanbod van de Gemeente te aanvaarden,
toen deze kosteloos terrein beschikbaar stelde
Pe westzijde van bet Paviljoen aan den Dreef,
bestemd voor Prov. Griffie.
op de plaats Yan de vroegere Katoen-Maat
schappij. Daar had een nieuw gebouw kun
nen verrijzen, waarschijnlijk niet duuraer dan
wat nu de gebrekkige verbouwing kost, die
een van onze fraaiste stadsgedeelten belache
lijk maakt en bovendien de Provinciale Grif
fie vestigt op eèn plaats, waar zij niet behoort
en die bovendien zeer ongelegen is, omdat
vele personen, die uit de Provincie naar het
Provinciaal gebouw komen, zoo spoedig moge
lijk weer per trein willen vertrekken. Daar
voor ligt het oude gebouw in de Jansstraa'
veel beter dan het nieuwe aan den Dreef.
In ieder opzicht is deze bouw dus een mis
lukking en het is jammer, dat zij tegen veler
waarschuwing in, zoogenaamd uit zuinigheid
is doorgezet. Zoodra de kosten bekend zijn, zal
dit wel blijken en in de praktijk blijft deze
nieuv^p lap op een oude deken ongetwijfeld
een fout, om van den architectonischen mis
stand nog maar niet eens te spreken.
V/at gebeurt er met de
EEN GESPREK MET DEN PRESI
TOT REDDING VAN
De Inschrijvingen door Haarlem's Dagblad
en elders, ten bate "an de slachtoffers van
de jongste ramp bij Hoek van Holland,
heeft de verwachtingen ver:e overtroffen.
Als alle giften uit den lande verzameld zul
len zijn dan zal de twee honderd vijftig
duizend gulden waarschijnlijk verre over
schreden zijn. Deze omstandigheid heeft bij
eenige persoren de meening doen postvat
ten dat het benoodigde bedrag inderdaad
kleiner is en dat er dus een flinke som op
zal overschieten waarmee men de vorming
van een b'ijvend fonds voor dergelijke ram
oer 7ou kunnen bewerkste"teen. Zoo schreef
de N'euwe Rotterdapr'che Courant Dinsdag
avond aan het hoofd van haar inschrij-
virgsüjst:
Reeds onze derde verantwoording van in
gekomen bijdragen wees uit, dat de Zuid-
Ho'tendsche Maatschappij tot redding van
schipbreukelingen in staat zou zijn, het aan
de gezinnen der omgekomenen krachtens
de Zee-ongevallenwet 1919 toekomend pen
sioen derwijze aan te vullen, dat zij voor
groote financieele zorgen in de toekomst zou
den zijn behoed.
Het daartoe b°noodlede bedrag wordt, ge
lukkig. allengs flink overtroffen, zoodat de
Zuid-Hoilandsche maatschappij waarschijn
lijk zal kunnen overgaan tot hetgeen reeds
'ang een wensch was: de vorming van een
blijvend fonds, waaruit in de toekomst bil
derge'ijke rampen, a's er een den Hoek heeft
getroffen, kan worden reput".
D°ze verklaring wekte onze verbazing on,
in de eerste n'aats ^mdat diegenen die of
ferden dit hebben gedaan met het doel uit
sluitend om de nagelaten betrekkingen van
de omgekomen redders te steunen, in de
tweede p'aats omdat wij van meening zijn
dat het thans nog niet uit te maken is of
e°n bepaald bedrag te groot of te klein zal
zijn.
Ter opheldering van deze kwestie hebben
wij Woensdagmiddag een bezoek gebracht
aan den president van de Zula-Hollandsche
Maatschappij tot redding van schipbreuke
lingen, A. A. Baron Sweerts de Landas Wy-
borgh die ons in th'n woning ontving. Daar
verklaarde deze dat het thans onmogeliik
is om te zeggen of er te veel of te weinig
geld is. Men bedenke maar eens dat er be
halve de weduwen nog 37 kinderen zijn voor
wier toekomst gezorgd moet worden. Dat is
geen kleinigheid. Bij uitstek deskundigen
(bijvoorbeeld op het gebied van de levens
verzekering) moeten deze zaak grondig be-
studeeren. Ook de tweede onln'e die in de
betreffende passage in do N. R. Ct. voor
komt, werd door onzen zegsman een on-
ingezamelde gelden?
DENT VAN DE Z.-H. MAATSCHAPPIJ
SCHIPBREUKELINGEN.
Juiste voorstelling van zaken genoemd.
Al het geld dat voor de nagelaten betrek
kingen dezer slachtoffers binnenkomt, wordt
gestort bij R. Mees en Zonen te Rotterdam
voor rekening van het daartoe gestichte
..Heldenfonds Prins der Nederlanden". Toen
Indertijd de ..President van Heel" een onge
luk overkwam heeft men de Ingezamelde gel
den op dezelfde wijze beheerd. Meer kon
Baron Sweerts de Landas Wyborgh ons over
deze principieele kwestie niet mededeeleru
Wel vestjgde hij er de aandacht op dat tal-
loozen een geheel verkeerd idee hobben over
een dergelijke zaak. Voor het beheer van
zooveel duizenden komt heel wat kijken.
Het ontbreekt den president der „Zuld-Hol-
'andsche" echter niet aan raadgevingen die
hem van heinde en verre worden toege
stuurd. Raadgevingen die over het algemeen
eebter eenicszins voorbarig zijn.
Alle noodige maatregelen (voor zoover ze
althans nog niet genomen zijn) zullen te hun
nertijd getroffen worden, nadat de ver
schillende conferenties en vergaderingen die
daarvoor noodlg zijn gehouden zijn gewor
den.
Natuurlijk ls de president van de Noord-
Zuld-Hollandsche enthousiast over de offer
vaardigheid van het Nederlandsche volk.
Men mag echter volgens hem - niet zoo
schermen met het woord liefdadigheid. H'er
is immers geen sprake van liefdadigheid: Het
Nederlandsche volk heeft eenvoudigweg en
suontaan biijk gegeven van waardeering.
Waa»-deering is hier h~t eenlg Juiste woord.
En dit is dan ook de charme van deze mooie
geste, een charme die men tevergeefs zal
zoeken als de staat alleen de hulpverleening
op zich neemt.
Baron Sweerts kwam nog even terug op
de oorzaak van de ramp van de .Prins".
Deze moet volgens den marconist en den
kapitein van de Valka veroorzaakt zijn door
dat kapitein Klooster tengevolge van de aan
varing met de Valka zwaar aan de beenen
werd gewond. Het roer ls toen waarschijnlijk
overgenomen door iemand, die ln de con
sternatie niet zoo bekwaam was als Klooster.
Verder veronderstelt men dat de machinist
en de stoker on het moment dat de toestand
critiek begon te worden naar boven zijn ge
komen. Een boot als „de Prins" moet echter
door zijn soeciale constructie en d^n lucht
druk gesloten blijven. Toen daarop „de
Prins" op een omkrullende brandingsgolf
kwam moest zij kanseizen.
Tegen een dergel'jke dramatische oneen-
volglng van feiten is natuurlijk niets opge
wassen.
De toestand na het uiteen vallen van de P. E. G. E. M.
HET RAPPORT VAN PROF. VAN SWAAY DAT DE DOODSTEEK WAS
VOOR DE COMBINATIE.
De P. E. G. M. de combinatie van de ge
meenten Haarlem en Amsterdam en de pro
vincie Noord-Holland voor de electriciteits-
voorziening behoort tot het verleden. Met
ingang van 1 Januari is de scheiding vol
trokken. Wel worden er voorloopig nog onder
ling zaken gedaan, omdat het Provinciaal
electriciteitsberljf stroom betrekken moet van
Haarlem en Amsterdam, maar de boekhou
ding is gescheiden. Elk zet de zaak geheel
zelfstandig voort. Het P. E. N. zal alleen door
de centrales van Haarlem en Amsterdam aan
electrische energie geholpen worden totdat de
nieuwe Hoogoven-Centrale, die de provincie
te IJmuiden gaat bouwen, klaar ls. Dat wordt
tegen redelijke voorwaarden gedaan. De twee
gemeenten laten hun vroegeren compagnon
niet in den steek voor hij weer geheel op eigen
beenen kan staan!
Vermoedelijk zal het wel eenige Jaren du
ren voor die centrale volledig in gebruik ge
nomen kan worden, want er zijn heel wat
moeilijkheden bij den bouw te overwinnen
Er wordt thans onderhandeld om een nieu
wen vorm voor de PJS.GH.M. te vinden. Reeds
dadelijk toen de geruchten kwamen over het
uiteenvallen van de P. E. G. E. RL stond vast.
dat de provincie, Haarlem en Amsterdam ln
de toekomst op zeer beperkte schaal zouden
blijven samenwerken.
Er zijn groote kabels, die gemeenschappelijk
eigendom zijn en die zullen ook in de toekomst
voor gezamenlijke rekening geëxploiteerd
worden, terwijl ook de gczamen'ijke slroomle-
vering aan de spoorwegen zal blijven bestaan.
Maar overigens heeft de Haarlemsche cen
trale weer haar volle vrijheid herkregen.
Voor Haarlem is dat van zeer veel beteeke-
nis! Dit zal wel duidelijk blijken uit hetgeen
hieronder volgt.
In debatten in de gemeenteraden van Haar
lem en Amsterdam en ook in de Provinciale
Staten van Noord-Holland is meermalen ge
zinspeeld op een geheim rapport van Prof. G.
J. van Swaay, den oud-minister van Water
staat. Dit rapport was slechts in het bezit van
enkelen die zeer nauw betrokken waren bij de
PE.G.E.M. Zelfs leden van het rollege van
Ged. Staten van Noord-Holland die in die
qualiteit zitting hadden ln den raad van
commissarissen van de P. E. G. E. M. weiger
den him medeleden van het college met den
inhoud van dit rapport in kennis te stellen,
omdat het door Prof. van Swaay uitgebracht
vras aan den raad van commissarissen van
de P.E. G. E. M. en gedeeltelijk een vertrou
welijk karakter droeg.
Toch bleek uit het weinige dat losgelaten
werd duidelijk, dat dit rapport de doodsteek
voor de P. E. G. E. M. is geweest.
Nu wij dezer dagen kennis kregen van be
doeld rapport, bleek ons, dat die Indruk vol
komen Juist was.
Prof. van Swaay heeft ln dat rapport een
technische uiteenzetting gegeven van het
werk van de P. E. G. E. M. en daarbij den
nadruk gelegd op het feit, dat de P. E. G.
E. M. veel te duur werkte. Andere centrales
in ons land hadden een veel lageren kosten-
den prijs per K.W.U.
De hooge kostende prijs van de K.W.U. bij
de P. E. G. E. M. wordt voor een groot deel
beïvloed door de centrale van Amsterdam
In de laatste jaren is, zoo wordt verder door
Prof. van Swaay geconstateerd, de kostende
prijs bij de P. E. G. E. M. wel gedaald. Een der
oorzaken van den hoogen prijs ls het groo'.e
aantal arbeidskrachten. In 1927 werd
nog 60 pet. meer aan arbeidsloon per K.W.U,
uitgegeven dan bij de P. E. G. E. M. in Gel
derland. En toen was de post arbeidsloon bij
de P. E. G. E. M. van Noord-IIolland al sinds
1922 met ongeveer 90 pet. gedaald.
In een statistiek die de Centrale Bezuini
gingscommissie van de Ned. Maatschappij
voor Nijverheid en Handel heeft gepubliceerd
(men zie ons vorig nummer) ls ook gewezen
op het feit dat de P. E. G. E. M. van Noord-
Holland zooveel besteedde aan arbeldsloonen
ln vergelijking met andere centrales.
Het personeel is evenwel van 599 man in
1925 gedaald tot 459 in 1927.
Prof. van Swaay heeft verder ln zijn rap
port betoogd, dat uit de feiten gebleken is. dat
samenwerking van centrales niet alt"d tot
gunstige financieele resultaten behoeft te
leiden.
Van zeer veel beteeken'.s is de vraag of de
kostende prijs per K. W. U. voor de Haarlem
sche centra'e lager zal worden dan hij bij de
P. E. G. E. M. was.
Maar die kos.ende prijs Is pas vast te stel
len over IScO
1929 wordt voor onze centrale een over
gangsjaar.
Een groot nadeel van het samengaan met
Amsterdam en de Provincie ls geweest, dat de
Haarlemsche centrale niet met zijn tijd ts
medegegaan. Haarlem werd als derde (ea
kleinste!) in den bond, wanneer het uitbrei
ding en modemiseering betrof, achter gesteld.
Het gevolg is wel, dat nu Haarlem 4jn «elf.
