AGENDA
De gebroken ladder
DATUMSTUKJES
BloemententoonstellingteHeemstede
46e Jaargang No. 14010
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 22 Februc;! 1929
HAARLEM S DAGBLAD
DIRECTEUREN» J. C PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: pet week f 0.27H, met Geïllustreerd Zondagsblad
f CL32 Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is
(kom der gemeente) f3^7H- Franco per post door Nederland f3.B7Vfc. Losse
nummers f 0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 1 0Ó7H, franco p. post
Bureaux Groote Houtstraat 93 DrukkerijZuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENT1EN; 1-5 regels i 1.75, elke regel meet I 1X35 Reclames
f 0.60 pet regel. Reductie bij abonnement Annonces van Vraag en Aanbod
1-4 regels 10.60, elke regel meet f0.15 buiten Arrondissement dubbele prijs.
Onze Groentjes (Woensdag en Zaterdag) 1-4 regels f 0.23. elke regel meer 0.10
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uiikeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk I 100.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN
EERSTE BLAD
VRIJDAG 22 FEBRUARI
StadsschouwburgAbonnements voorstelling
2e serie, roode kaart: „Samen uit". 8 uur.
Gem. Concertzaal: Gem. Orgelconcert, Cora
de Langevan Rijn, zang. George Robert,
orgel. 8 uur.
Cinema Palace: „De Prins-Student van
Heidelberg", 8 uur.
Luxor Theater: „Katja de Zigeunerin";
„De Groote Match". 8 uur.
Rembrandt Theater: „Zijn Terugkeer".
O^oneel: Heger-Terzet. 79; 9.1511.15 uur.
Standaard Theater: „Woestijngoud"; „De
Adelaar". 8 uur.
ZATERDAG 23 FEBRUARI
Stadsschouwburg: Ver. Rott. Hof stad-
Tooneel (Cor. v. d. Lugt Melsert). „De Le
gende van een Leven". 8 uur.
De Kroon: Jubileum Speenhof f. Cabaret
avond. 8.30 uur.
Bioscoopvoorstellingen 's middags en
's avonds.
Het resu'taat van het onderzoek
Zooals onze lezers weten is enkele weken
geleden bij het nieuwe gebouw voor Rijks
waarden dat in de Appelaarsteeg wordt gezet
een ijzeren hangladder gebroken, welk nood
lottig ongeluk aan twee mannen het leven
kostte.
De politie en pok de Arbeidsinspectie heb
ben een uitgebreid onderzoek naar de oor
zaak ingesteld. Uit het deskundig onderzoek
is gebleken, dat hier van schuld in het minst
niet sprake is. Het ijzer van den ladder was
cok op de breuk geheel gaaf. De draagkracht
was berekend op 8 ton, terwijl de ladder op
het moment van het breken alleen belast
was met het gewicht der twee mannen en
eenige materialen. Dus bij lange na nog
niet het tiende deel van het toelaatbare ge
wicht.
Het wordt aangenomen, dat de zware
ijzeren staaf afgeknapt is door de strenge
vorst. Het is in deze vorst-periode ook voor
gekomen dat rails van spoorwegen en trams
zijn afgeknapt. Met die mogelijkheid was
te voren nooit rekening gehouden, omdat
zulke ongevallen nog niet voorgekomen
waren.
Het is thans de taak van de Arbeidsinspec
tie om te overwegen of in het gebeurde aan
leiding gevonden moet worden om maatrege
len te nemen tegen zoo'n thans mogelijk ge
bleken invloed van vorst op ijzeren ladders.
De Haarlemsche en de
Amsterdamsche Waterleiding
Het nut van de neutrale zSne
Het Is bekend, dat de Amsterdamsche
duinwaterleiding niet in staat is om aan de
steeds stijgende behoefte aan water in de
hoofdstad te voldoen.
Nieuwe pogingen om het duingebied van
Amsterdam te vergrooten hebben gefaald.
Wel waren eigenaars van groote duinter
reinen onder Vogelenzang bereid om te ver-
koopen, maar door tusschenkomst van
Haarlem is daarvan niets gekomen. Haarlem
heeft namelijk herinnerd aan een ongeveer
30 jaar geleden gesloten overeenkomst tus-
schen Haarlem en Amsterdam over het er
kennen van een neutrale zóne tusschen de
wingebieden der Haarlemsche en der Am
sterdamsche waterleiding. De te koop aange
boden duinen te Vogelenzang behoorden
reeds tot die neutrale zóne. Amsterdam had
toen geen reden meer om die duinen te
koopen.
Deze overeenkomst omtrent de neutrale
zóne is voor onze Watervoorziening van zeer
veel beteekenis, omdat daardoor voorkomen
wordt, dat Amsterdam water aan de duinen
zou onttrekken die op ons wingebied van in
vloed zijn.
Het nieuwe H.B.S. gebouw
De officieele opening
Op Zaterdagmiddag is het nieuwe gebouw
van de H. B. S.-B. niet voor het publiek te
bezichtigen. Maandagmorgen a.s. te 10 uur
begint de eigenlijke officieele opening in
het gymnastieklokaal. O.a. zal het woord ge
voerd worden door den Wethouder van On
derwijs, den Inspecteur van het Middelbaar
Onderwijs, een der leerlingen en den voorzit
ter van de schoolveresniging. Vervolgens
heeft in de hall de aanbieding aan de ge
meente namens het personeel van geschen
ken plaats, waaronder een zestal lampen in
glas en lood, ontworpen en uitgevoerd door
leeraren en leerlingen van de Ambachts
school alhier. Tenslotte zal ook een raam in
glas en lood met inscriptie worden aangebo
den. Daarna zal de school door de genoodig-
den bezichtigd kunnen worden. Maandag
middag van 2 tot 4 uur is de school voor het
publiek ter bezichtiging opengesteld.
HET VERGAAN DER
GLORIA IJM. 325
Niet alles gedaan om de ramp
te voorkomen
EEN DUISTER GEVAL
De Raad voor de Scheepvaart te Amster
dam heeft gisteren uitspraak gedaan inzake
het verloren gaan van het stoomvisschers-
vaartuig Gloria IJM. 325 op de Noordzee in
de nabijheid van het lichtschip Terschellin-
gerbank, meldt de N. R. C.
De Raad is met den hoofdinspecteur voor
de scheepvaart van oordeel dat de ware toe
dracht van deze ramp niet is gebleken en
dat er hoogstwaarschijnlijk tusschen 3 en 4
uur iets gebeurd is, waardoor er binnen kor
ten tijd zooveel water in het schip kan zijn
gekomen. Toch is uit het gehouden onder
zoek wel dit gebleken ,dat aan boord niet
alles is gedaan om deze ramp te voorkomen.
Van den schipper ging geen krachtige lei
ding uit en de machinist heeft niet gedaan
wat hij kon om het water uit het schip te
krijgen. De schipper beklaagde er zich over
dat de machinist heeft geweigerd zijn order
om de pompen bij te zetten op te volgen.
Toch stond er toen nog geen water in de
machinekamer. Met groote haast is men te
werk gegaan om het schip te verlaten. Te 3
uur 55 min. werd de schipper gewaarschuwd
nadat het schip te 3 uur lens gepompt zou
zijn en te 4 uur 10 min. zat de schipper,
zooals hij zelf verklaarde, reeds te roeien 'in
de boot. Toch is het schip daarna nog eenige
uren drijvende gebleven. De verklaring van
den machinist dat er, bij het verlaten van
het schip, 5 voet water in de machinekamer
stond en dat het water er van boven af in
liep, komt den Raad dan ook niet aanneme
lijk voor. Ware dit zoo, dan zou het schip
veel eerder gezonken zijn. Intusschen, gelijk
hiervoren reeds werd opgemerkt, wat hier
nu eigenlijk gebeurd is, is voor den Raad in
het duister gebleven.
DOOI
Vrienden, 't Is zoover gekomen,
Gister was de groote dag,
Die weer eens de thermometer,
Boven tweeëndertig zag;
Bijna veertien dagen was het
Zonder pauze vorst geweest,
En nu rees het kwik in 't buisje,
Boven nul het was een feest;
In den nacht wil 't nog wel vriezen,
Maar de zon helpt ons aan dooi,
Hulde, brave aardverwarmer,
Wat is 't dooie leven mooi;
Als het nou maar door wil zetten,
Schiet het dubbel spoedig op,
En terwijl het ijs gaat smelten,
Komen boom en struik in knop;
't Zal nog wel een tijdje duren,
Eer al 't ijs weer water is,
Laat ons zeggen tegen Paschen,
Als het niet nog later is;
En er past een woord van dringend,
Zij het vriendelijk, vermaan.
Tot het kind, dat nu gewend is,
Onbezorgd op het ijs te gaan;
Als de zon het ijs gaat smelten,
Lijkt het lang nog sterk en mooi.
Maar het wordt gauw onbetrouwbaar,
Niets gevaarlijker dan dooi;
Wijze ouders, houdt uw kindren,
Als het dooit van 't ijsvlak af,
Onvoorzichtigheid kan leiden,
Tot een vreeselijke straf;
Volop hebben wij genoten,
Van de ijspret dezen keer,
Nu het einde is gekomen
Of begint het morgen weer?
Haarlem, 22 Februari.
Hoe Kennis
gehoond tserd.
(in de Tioeede Kamer).
In de Tweede Kamer bezigde gisteren mi
nister Slotemaker de Bruine verscheidene
Fransche citaten, uit een in die taal opge
steld verdrag, waarop de plattelander Braat
en de communist De Visser protesteerden. De
eerste riep: „Een Nederlandsch volksverte
genwoordiger behoeft toch geen Fransch te
kennen!". Daarop interrumpeerde de heer
Oud (V.D.)„Och, in het Hollandsch zou je
het ook niet begrijpen" welk staaltje van
„humor" men in de meeste kringen als een
grofheid zou betitelen. In deze omgeving
evenwel verwekte het „luid gelach", waar
mee de heer Braat trouwens instemde. Toen
later mgr. dr. Nolens ook in het Fransch ci
teerde, protesteerde de plattelander opnieuw
en kreet: „Straks gaat men nog Italiaansch
praten", waarop de voorzitter, weer onder
luid gelach, hem tot de orde riep.
Er is vele malen door Tweede Kamerleden
over geklaagd dat de kiezers geen of heel wei
nig belangstelling voor hun beraadslagingen
toonden. Meestal schrijft men dat dan maar
alleen toe aan de onfortuinlijke uitwerking
van het nieuwe kiesstelsel, dat als oplossing
van een wiskundig probleem een succes is
gebleken, maar den kiezers vrijwel alle con
tact met hun vertegenwoordigers heeft ont
nomen, den permanenten en dus beroeps
politicus ingesteld en bovendien schier alle
spanning en strijd aan de verkiezingen ont
trokken.
Maar er is meer. Menschen als de heer
Braat verkondigen in de Kamer luidkeels aan
den volke dat zij geen vreemde talen kennen,
iemand als de heer Oud, die ze zelf wel kent,
dikt de zaak nog wat aan door te zeggen
„In het Hollandsch zou hij het ook niet be
grijpen". En de Kamer lacht daar luid om!
Het is alsof het een soort van glorie is, iets
om er zich op te beroemen, dat men daar in
's Lands Vergadering zit zonder er de ont
wikkeling voor te hebben, die er toch
minstens voor Vereischt mag worden. En dat
in een land als het onze, waar hoogA- elschen
dan vrijwel overal elders aan schoolopleiding
eesteld worden! Een land waarin men eischt
bij benoemingen van typistes op kantoren, die
geen stukje werk doen dat ze niet in détail
wordt opgedragen, van wie dus geen atoom
initiatief wordt vereischt, dat zij eind
examen hebben van een middelbare school
en dus haar talen en nog veel meer weten
schappelijke kennis machtig zijn! Een land
waarin men aan politie-agenten vreemde ta
len leert, waarin tal van arbeiders, uit lust
om hun ontwikkeling te verruimen, cursussen
volgen om die talen nog te leerenl Een land
waar men minachtend neerkijkt op de zoo
veel beperkter staatsexamen-eischen die in
den vreemde gesteld worden! Het land van
het examen, altijd en overal en voor alles
examen, en van den wetenscliappelljken titel,
waar de concurrentie tusschen gestudeerde
menschen zoo groot is, dat ingenieurs en
meesters in de rechten blij zijn als zij, na vele
sollicitaties, nederige baantjes van een paar
duizend gulden tractement kunnen bemachti
genbaantjes, die vaak weinig of niet het
minste verband houden met de langdurige
studie, die zij hebben doorgemaakt.
In dit land roept een lid van een der hoog
ste colleges van Staat, en zeker het mach
tigste, uit, dat een volksvertegenwoordiger
toch zeker geen Fransch hoeft te kennen!
En als een collega daaraan toevoegt, dat de
man het in het Ho"9"'Vnh ook niet begrij
pen zou, lachen de heeren, l •-<
Er zullen niet veei tw^ers zijn, die van
daag bij het lezen van dit mooie „incident"
met hen meelachen. Laten zij daar verze
kerd van zijn. En laten zij zich heusch de
moeite besparen van zich te verbazen over
het feit, dat het publiek zoo weinig belang
stelling voor hun vergaderingen heeft.
Het verloren contact tusschen kiezers en
OVERZICHT VAN' DE TENTOONSTELLING. OP DEN VOORGROND EEN FRAAI PARK
TER OPLUISTERING.
r
{Zie ook elders ln dit nummer.).
volksvertegenwoordigers is blijkbaar wel ho
peloos zoek, anders zouden de laatstgenoem
den begrijpen dat zulke gevallen op de eerst-
genoemden een allertreurigsten indruk ma
ken. En dat zij het aantal onverschilligen,
dat straks bij de verkiezingen niet eens de
moeite zal nemen om ter stembus te gaan,
vergrooten.
Het eerste dat de kiezer van de Tweede
Kamer verwacht is toch wel dat zij uit ont
wikkelde menschen bestaat. De kennis van
vreemde talen biedt veel en velerlei voor-
deelen, die een volksvertegenwoordiger be
hoort te bezitten. Hij toch zeker behoort in
staat te zijn om verder te kijken dan de
grenzen van ons kleine landje, om het we
reldgebeuren te begrijpen, om de gebeurte
nissen en vaak ook de wetgeving in het bui
tenland te kunnen bestudeeren, om aan in
ternationale besprekingen en gedachtenwis-
selingen van allerlei aard deel te nemen. Dit
is de meening ook van honderdduizenden
kiezers die zelf het voorrecht van een mid
delbare schoolopleiding niet genoten heb
ben.. Als Kamerleden zooals de heer Braat
meenen dat zij met hem instemmen, of als
leden zooals de heer Oud meenen dat zij hem
zullen toejuichen om zijn grappigheid, dan
hebben zij het 'ver mis. Men ergert er zich
voortdurend en algemeen aan dat de norm
van ontwikkeling, die vereischt wordt voor
een benoeming tot honderden functies van
veel minder belang in het maatschappelijk
leven, voor het Kamerlidmaatschap niet be
staat. Men ergert zich nog meer als de Ka
mer zelf daarom gaat zitten lachen.
Kennis is Macht.
Die spreuk is wel nergens zoo geëerd en
vooropgesteld als in ons land.
In onze Tweede Kamer is gisteren door
sommigen Kennis bespot en gehoond. Het
is wel heel droevig.
Als men de ellendes van de dictatuur in
ons land wil voorkomen als men het parle
mentarisme wil redden, is wel de eerste
voorwaarde om het op hooger peil te bren
gen zoodat het den eerbied van de kiezers
kan herwinnen. Het zou al een heel ding zijn
als men kon beginnen met het bezit van een
einddiploma 3-jarige, net als voor de oplei
ding tot reserve-luitenant, verplichtend te
stellen....
Want werkelijk, meneer Braat, ofschoon u
het niet begrijpt een Nederlandsch volks
vertegenwoordiger hoort Fransch te kennen!
R. P.
DE BLOEMENDAALSCHE
RAADHUISQUAE3TIE.
WAT DE RAAD BESLOOT.
In den Raad van Bloemendaal deelde de
voorzitter aan het einde van de behandeling
van de ingekomen stukken mede, dat van
Ged. Staten bericht was ingekomen dat Ged.
Staten hun goedkeuring hebben onthouden
aan het Raadsbesluit tot aankoop van het
terrein aan de Noordzijde van den Zeeweg,
bestemd voor het bouwen van een nieuw
Raadhuis, van welk besluit wij reeds uitvoe
rig mededeeling deden in ons vorig nummer.
De Voorzitter voegde daaraan toe: „Ik stel
voor over te gaan tot de behandeling dei-
agenda".
De heer Schulz stelde de vraag of het
voornemen is bij de Kroon in hooger be
roep te gaan.
De voorzitter antwoordde: Ik zie het stuk
van Ged. Staten pas voor het eerst, laten
we de zaak maar aanhouden tot aan het
einde van de zitting. Dan kan het eerst nog
eens bezinken".
Verder werd er niets meer over gezegd in
openbare zitting. Nadat de agenda was
afgehandeld volgde de rondvraag en daarna
ging de Raad over in een zitting met geslo
ten deuren.
Nader vernemen wij, dat na de geheime
zitting nog geen besluit over de raadhuis
kwestie genomen is.
Dit zal in een volgende raadsvergadering
plaats hebben.
De raad heeft 30 dagen den tijd om te be
slissen of bij de Kroon hooger beroep zal
worden aangeteekend tegen de beslissing van
Ged. Staten.
BLEEKERIJ UITGEBRAND.
Op de Brouwersvaart.
GROOTE SCHADE.
Uit het Politie-rapport.
Donderdagmiddag ongeveer half twee ls
brand ontstaan in de wasscherlj van P. Evers,
Brouwersvaart 60 bij de pijp van den stoom
ketel, die gloeiend rood stond. Eenig wasch-
goed, dat in de nabijheid hing heeft vlam
gevat.
De geheele wasscherlj en drogerij zijn uit
gebrand. De brandweer heeft het vuur ge-
bluscht met twee slangen op de waterlei
ding.
Ook de zolder van perceel 62 waarin ge
vestigd is de conservenfabriek van J. Win
terswijk werd door het vuur aangetast. Een
hoop stroohulzen, die er opgeslagen waren,
vatte vlam. Dit vuur is gebluscht met één
slang op de waterleiding.
De staf der brandweer was aanwezig. De
schade, die groot is (al het. waschgoed ging
verloren), wordt door verzekering gedekt.
Het woord is aan.,
Emanuel Wertheimer:
Zoo vele onmisbaren zijn reeds heenge
gaan en toch bestaat nog steeds deze
wereld.
IJSVERSCHIJNINGEN.
HL
Midden ln het druk gewoel,
Rustig zittend op de baan.
Vol verachting voor een stoel.
Bindt hij zelf zijn schaatsen aan.
Straks zal hij met trotsch gevoel,
Op de smalle Ijzers staan,
Strevend naar zijn toekomstdoel.
Wereldrecords te verslaan.
Buitelingen zonder tal,
Grootste enthousiast van al.
OOST-SPAARNDAM
WATER.
ZONDER
GRATIS WATERVERSTREKKING
UIT EEN STANDPIJP.
Ten Oosten van de sluis te Spaarndam zit
men zonder water, omdat de hoofdbuis be
vroren is. waarschijnlijk omdat deze niet diep
genoeg ligt. De menschen die nu geen water
hebben kunnen dit gratis krijgen, daar van
gemeentewege een standpijp geplaatst ls,
waar tweemaal per dag, ook op Zondag,
water verstrekt wordt.
VERBODEN TOONEELVOOR-
STELLINGEN EN DE
BURGEMEESTERS.
DE KRIMPENSCHE ZWARTE PIET.
Eenige leden var de Eerste Kamer brach
ten in het Vocr.'eopig Verslag over de be
grooting van Minister Kan nog eens de in
handen van den burgemeester gelegde cen
suur op tooneclstukken ter sprake en oor
deelden deze regeling niet omgeven van vol
doende waarborgen tegen willekeur. Zoo ver
bood de burgemeester van Lelden de opvoe
ring van „Allerzielen", van Heljermans. Dit
voorbeeld werd gevolgd in andere gemeenten
als Alkmaar en Heilo, terwijl de burgemeester
van Groot Schermer de opvoering van
Heijermans' „Op hoop van Zegen" verbood
'en de burgemeester van Maastricht de op
voering van „Het proces van Mary Dugan",
welk tooneelstuk door drie tooneelvereenigin-
gen tegelijk hier te lande wordt ongevoerd.
In het bijzonder werd voerts door deze
leden de aandacht gevestigd op het feit. dat
de burgemeester van Krimpen aan den IJssel
volgens hen niet altijd van zijn macht een
behoorlijk gebruik schijnt te maken. Zoo heeft
hij het houden van een St. Nicolaas-optocht
verboden op den enkelen grond, althans voor
namelijk, wijl dit onschuldig feestbetoon met
zijn persoonlijke godsdienstige overtuiging
in strijd was. Zoo heeft hij de opvoering van
het tooneelspel „De Twee Wezen" verboden,
wijl die on Zaterdagavond zou plaats vin
den en hij beducht was. dat dit alsdan tot
te groote verteringen zou leiden. Kan de
minister, zoo vroegen deze leden, dergelijke
machtsuitoefening goedkeuren?
Gaarne zouden zij. evenals de vroeger aan
het woord geweest zijnde leden, zien, dat de
Minister zijn invloed zoude aanwenden, opdat
door de burgemeesters^op dit stuk een bree
der standpunt in den'' vervolge worde inge
nomen.
ALLIANCE FRANgAISE.
Woensdag 27 Februari zal voor de teden
der afdeeling Haarlem van de Alhance
Francaise de heer Franc Noha'n. dichter en
letterkundig criticus, ln Hotel L'.on d'Or een
voordracht houden over het onderwerp: „Les
Fables dans la Llttérature Franealse".
Maandag 4 Maart wordt in het Gem. Con
certgebouw een Grande Soivée Musicale ot
Dramatique gegeven door Alle?- en Alfred de
Clauzel, met medewerking van mej. Véluard
(piano).
Fransche liederen zullen worden besproken
en gezongen in het costuum van het tijd
perk,