BUSTENLANDSCH OVERZICHT HET FRANSCH-BELGISCH MILITAIRE VERDRAG EN DE INTERNATQNAIE BEWOGENHEID. WAT DE BELGISCHE BLADEN ZEGGEN. SCHEEPSBERICHTEN HET GEPUBLICEERDE GEHEIME VERDRAG. HAARLEM'S DAGBLAD DONDERDAG 28 FEBRUARI 1929 Jn Engelsch démenti. Wat wist Vandervelde? '7 BELANGRIJKSTE NIEUWS Nu de eerste stormachtige dagen voorbij zijn, nu de Belgische Kamerdebatten achter den rug liggen en de diverse regeeringen hun démenti's (alle meer of minder zwak behalve dat wellicht van Engeland hetgeen hieronder volgt) uitgesproken hebben, kan men constateeren, ten eerste: dat men zijn verontwaardiging in Brussel en Parijs heeft gedemonstreerd vanwege de démarches on zer gezanten aldaar bij de betrokken regee ringen, ten tweede dat men er op uit is om de rollen om te draaien en inplan ts van ver dachte zich als aanklager te gaan voordoen. Vele Belgische bladen nebben een stroom van verdachtmakingen over ons uit gestort. Jn middels doen allerlei hoogst, bevreemden geruchten de ronde omtrent de herkomst van de stukken: De. „Indépendance Beige" schrijft, dat de knappe vervalscher gezocht moet worden in dé kringen, die- tégen een overeenkomst met België zijn, ih samenwerking met Duitsche nationalisten, en zij zou den persoon reeds opgespoord hebben n.l. een genaturaliseer- den Belg van Hollandschen oorsprong, reeds bekend door zijn verdachte houding in ac tivistische en germanophiele kringen. Her haaldelijk heeft dit heerschap, zoo schrijft de „Indépendance", blijk gegeven van groo- te verbeeldingskracht, en door het gebruik maken van een diplomatiek pseudoniem heeft hij kunnen ervaren, hoe gemakkelijk sommige lieden beetgenomen kunnen wor den. Uit eeuwigen geldnood zou deze persoon het hoofd nu naar Nederland gewend heb ben. De „Indépendance" noemt geen naam, doch bedoelt ongetwijfeld een zekeren Heine, die een tijd lang te Brussel een pacifistisch orgaan heeft geredigeerd, zegt het Hbld. Van belang ls ook wat één der correspon denten van het Hbld. uit Berlijn schrijft: Men hoort dezer dagen algemeen de vraag stellen, of de soc.-dem. Vandervelde niets heeft geweten van het door het „U. D." ont hulde geheime verdrag en de interpretaties van 1927. De Soz. Dem. Pressedienst, hot offlcieelc persbureau der soc.-dem. partij, heeft zich gehaast deze vraag ontkennend te beant woorden en ook de meeste democratische bladen zijn overtuigd, dat de so.c.-dem. mi nisters in België niets van deze onverkwik kelijke affaire hebben geweten. Het Duitsch-nationale blad „Der- Tag" zegt dat Vandervelde minister van buitenl. zaken ls geweest juist In dc jaren, toen het Pransch-Belgische militaire accoord werd gesloten en de interpretaties van 1927 tot stand kwamen. Bovendien heeft hij zich bij herhaling in het Belgische parlement over deze geheime verdragen als minister uitge laten en zelfs verklaard, dat de geheime con ventie diende te worden beschouwd als een aanvulling van het pact van Locarno. Het moest, wel een zeer eigenaardig» minis ter van buitenl. zaken zijn, zegt het blad, die een verdrag met een vreemde mogendheid ten. aanzien van de heele wereld waagt te inferpreteereu zonder dit te kennen. In België bestaan slechts twee afschriften van het geheim verdrag, een is gedeponeerd In het archief van den generaleu staf, het andere ln het kabinet van koning Albert. Dit tweede document kan slechts op een speciaal besluit van hef kabinet aan de mi nisters ter Inzage worden verstrekt. Daar toe dient het kabinet een commissie van drie Ministers te benoemen. Wij bestrijden niet, aldus het blad, dat de soc.-dem. ministers met de bekende opvatting van hun taak heb ben verzuimd, zich op deze wijze te oriën- teeren, omtrent verdragen, die voor hun land van geweldig belang zijn. Wij weten echter anderzijds, dat er in het Belgische dept. van buitenl. zaken een brief van Vandervelde aan De Brouckère wordt bewaard, waarin de Inhoud van het geheime verdrag, kort sa mengevat, wordt medegedeeld. Dit zijn krasse bewoordingen die zeker in het heftige internationale debat meetellen. Belgische methodes. De „Soir" heeft een specialen correspon dent naar Amsterdam gezonden, die daal den indruk heeft opgedaan, dat men aldaar niet lang de bewering zal handhaven, dat het stuk niet valsch is. Hij meent, dat de Nederlandsche regeering het bestaan van de stukken wel kende en zelfs wist, dat zij zou den worden gepubliceerd eii hij stelt de vraag, waarom de regeéring niet is opgetre den aldus de Tel. Dó menschen in wier bezit de stukken zijn en die meer macht dan verstand hebben, wenschten de documenten volgens het blad o.a. ook te gebruiken voor internationale doeleinden. Publicatie beteekende in ieder geval voor iedereen een goede zaak, aldus het blad, voor dc activisten, die ln casu han delden met den Dultschen spionnagedienst, zij bevorderde verder de belangen van de te genstanders eener goede verstandhouding met Be^lë. verstevigde de verkiezingspositie der anti-sociaal-democraten enz. Een vodje voor goede guldens. Het b7ad besluit met te zeggen, dat over enkele dagen, wellicht enkele uren onze col lega's niet meer de authenticiteit van het vodje papier zullen handhaven, dat men hun tegèn goede guldens ln de handen heeft ge- stoot. Maar de onvriendelijke geestesgesteld heid, die wij hebben kunnen constateeren, zal die veranderen? De „Llbre Belgiq'ue" zet als kop boven het artikel „De laster verpletterd". De categori sche ontkenning van Hymans. zegt het blad, is door Vander vél de ei v Van Cawuelaért- be vestigd en onderstreept. De Nederlandsch pers, dié zoo trotsch is op haar objectiviteit en bezonnenheid en fatsoen, heeft zich la ten beetnemen door een mystificatie, zonder zich rekenschap te geven van de gevolgen. De „Nation Beige" is zeer opgewonden en begint met de woorden: Genoeg! Het blad spreekt van provocaties en wenscht, dat de openbare meening in België wakker wordt en reageert op zooveel boosheid, schijnheilig heid en kwade trouw. Het vijandige Neder land heeft het masker afgeworpen en toont zijn ware gevoelens. Onze regeering moet zich te weer stellen tegen dit Bataafsche offensief en het land zal achter haar staan. Het is goed, dat Den Haag dit weet en dat het hierover nadenkt. Maar de „Standaard" is verstandiger. AJle bladen, die de Belgische Kamerdebat ten commenteeren. geven opnieuw blijk van een groote zelfverzekerdheid. De „Indépen dance" betoogt, dat na'de "verklaringen van Hymans en Vandervelde de naïefste Hollan der dwaas zou moeten zijn om nog eenig geloof te hechten aan een blijkbaar Zoo valschf stuk. Voorts wijzen veel bladen op de „desobligante houding van de HollandsChe pers, die zich onverwijld overtüigd betoonde van de authenticiteit van den tekst, die toch onmiddellijk apöciief had moeten blijken". Er is echter nog iets ergers, zoo schrijven sommige bladen, nJ. de offlcieele stap der Nederlandsche regeering. In een dergelijken stap, aldus deze bladen, schuilt iets beleedi- gendsl „De Standaard", het blad van Van Cauwe- laert, laat een eenigszins ander geluid hooren, aldus de Tel., dan dat van Van Cauwelaert gisteren in de Kamer. „Het feit blijft echter", schrijft de „Standaard", „dat het accoord van 1920 en in samenhang daarmede heel de groote mogendheids- en militaire alliantie- politiek van België al het kwaad hebben ge brouwen, waar de heer Hymans zich thans over beklaagt. Nooit zou daartoe aanleiding hebben bestaan, indien België, zijn beperkte rol indachtig, zich na den wapenstilstand op een bescheiden positie had teruggebracht en indien het zijn zelfstandigheid gansch had bewaard. In strijd met deze houding hebben politici, o.w. de heer Hymans op de eerste plaats zijn verantwoordelijkheid dient te nemen, een beleid gehuldigd, dat ons niets dan rampspoedigheden heeft bezorgd met als eerste gevolg, dat de achterdocht van Europa tegenover ons ln aanzienlijke mate werd opgewekt". In de „Schelde' schrijft het frontistlsche Kamerlid Herman Vos: „Het is een noodlot vóór de Belgische regeering,. pat de om zijn loensch bêlëid:meest gediscrediteerde minister van Buitenlandsche Zaken voor haar zuivere, intenties en vlekkelobze politiek moet op komen": Verder schrijft Herman Vos: „Wij vroegen en wij vragen nog aan de regeering: Geef ons de noodige geruststelling door een afdoend bewijs te leveren van wat ge beweert een grove mystificatie'te zijn, en dat bewijs kan geleverd worden zelfs zonder publicatie van het verdrag/welke de regeering ln strijd met het Volkenbondspact "blijft afwijzen. Wij zullen het niet" ontkennen, één verklaring ls er wel, dié' indrukwekkend was Het was, toen Vandervelde' de ministerieéle .verantwoorde lijkheid beklemtoonde, die naar hij z'ei'de, Belgische ministers, door wie een dergelijk Verdrag, als werd gepubliceerd, onderteekénd zou zijn, naar hot hóoger gerechtshof zou doen verwijzen". Wat Berthelot tot Jhr. Loudon gezegd heeft. ,.j Ten aanzien van het schriftelijk antwoord van den Quai d'Orsay aan ons gezantschap te Parijs meent de correspondent van het Hbld. te weten, dat het volstrekt niet de onaangename pointe heeft, die in de bla den in uitzicht gesteld werd, maar slechts de hoop uitspreekt, dat de gegeven verkla ringen de Nederlandsche regeering in staat zullen stellen, den twijfel op te heffen, in Nederland gewekt door zoo grovelijk on juiste publicaties, en het hare te doen om een einde te maken aan de tendentieuse campagne, die daarvan het gevolg gewor den is. Het zou misschien niet ongewenscht zijn, zegt het Hbld., indien onze regeering, ten einde de onjuistheid van bovengenoemde ge- rcuhten omtrent een onvriendelijk antwoord van de Fransche regeering aan onzen ge zant aan te toonen, aanleiding vond den brief in extenso te publiceeren. Londen's démenti. V;" LONDEN, 27 Febr. In het Lagerhuis heeft de onderstaa.ts-secretaris van Buiten- laudsché Zaken,Locker Lampsori, die den wég'ens ziekte' afwezigen sir Austen Cham berlain verving, geantwoord op de vragen, wélke waren Ingediend naar aanleiding van het Fransch-Belglsche- en Engelsch-Belgl- sche militaire accoord. Locker Lampson verklaarde: „Afgezien van het verdrag van Locarno is er tusschen Engeland en België geen enkele militaire overeenkomst gesloten, welke eeni- gerlei militaire verplichting' medebrengt. Evenmin bestaat er een 'militaire overeen komst óf verstandhouding tusschen den Brit- schen generalen staf en dien van eenige buitenlandsche mogendheid.' Geen enkele Britsche militaire attaché te Brussel heeft ooit bij eenigerlei gelegenheid deze kwestie ook zelftf maar besproken". (Reuter). Japan's laatste voorstellen. Het officieele dagblad „Tokio Nitsji Nlts.il" publiceert een verklaring van de Jaoansche regeering, waarin wordt medegedeeld, dat dc Japansche gezant den Chl- neeschen minister van Buitenlandsche "Zaken de volgende voorstellen heeft gedaan, ten einde te komon tot een regeling der Ja- paiiseh-Chineesche betrekkingen 1. Het onderzoek naar de incidenten te Tslnanfoe en de regeling van de schadeloos stelling zullen volkomen van elkaar ge scheiden worden. 2. Beide partijen verplichten zich van scha deloosstelling af té zien. 3. De Japansche regeering ïs bereid, de hoofdstad van de provincie Sjantoeng, Tsl nanfoe, per 15 Maart aa. te ontruimen, In dien de Nanking-regeerlng afstand doet van haar eisch tot onmiddellijke ontruiming van den Sjangtoeng-rpoorweg. De Japansche regeering verklaart, dat di< de laatste voorstellen zijn, die Japan aan de Chineesche regeering zal doen. Overeenkomst met 't Vaticaan goedgekeurd. BERLIJN, 26 Fefcr. Uit Rome wordt ge meld, dat de groote fascistische raad, nadat Mussolini een grootsche ovatie was gebracht, de overeenkomst met het Vaticaan heeft goedgekeurd. INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN a öO Cu per regel. If** f-ffi A A Ba?teljoriastraat 39-41 V^. HAARLEM Gevestigd 1833 Telef. 10250 MATRASSEN FABRIEK OOK REPARAT IËN Barneveld 25 Febr. te Antofagasta v. Am sterdam vertrok n. Valparaiso. Bennekom 24 Febr. te Corral, v. Amster dam, vertrok n. Lebu. Brielle 27 Febr. v. Amsterdam n. Pacific- küst. Chr. Huygens 27 Febr. v. Genua, Batavia n. Amsterdam. Gaasterdijk, 23 Febr. v. Champerico, Ant werpen n. Pacifickust. Lochgoil 25 Febr. v. Colon, Pacifickust n, Rotterdam. Mars 26 Febr. te Bordeaux, Amsterdam n. W.-Afrika. Millais 23 Febr. te Portland 0„ Pacifickust n. Rotterdam. Narënta 23 Febr. v. Los Angeles, Pacific kust n. Rotterdam. Nijkerk p. 27 Febr. Vlissingen, Amsterdam n. O.-Afrika via Antwerpen. Oranje Nassau, 23 Febr. v. Barbados. Polydorus 27 Febr.'te Suez, Batavia n. Am sterdam. Poelau Roebiah 26 Febr. v. Padang, Bata via n. Amsterdam. Randfontein 27 Febr. te Algoabaai, Beira n. Rotterdam. Singkep 27 Febr. te Amsterdam v. Batavia. Sumatra 28 Febr. v.a Antwerpen te Am sterdam verwacht. Venezuela p. 27 Febr. 10 u. de Azoren, W.- Indië n. Amsterdam. Völendam 23 Febr. v. Kingston J. n. P.-au- Prince. IJselkerk 27 Febr. v. Rotterdam n. Ham burg. Zeelandia p. 27 Febr. 10 ut. Fernando No- ronha, Amsterdam n. Buenos Ayrës. Koningin der Nederlanden 27 Febr. van Suez, Amsterdam n.'Batavia. Kota Radja p. 27 Febr. 7 u. Kaap Bon, Rotterdam n. Rotterdam. Kota Gede 27 Febr. 15 u. te Padang, Rot terdam n. Batavia. Patria p. 27 Febr. 14 u. Perim, Batavia n. Rotterdam. Slamat 27 Febr. van Batavia naar Rot terdam. Streefkerk 26 Febr. te Rangoon, Rotter dam n. Calcutta- Sckiekërk 25 Febr. te Colombia, Calcutta n. Rotterdam. Alderamln 23 Febr. te Kobe van Rotter dam. Almkerk p. 27 Febr. 2 u. Perim, Rotterdam n. Australië. Abbekerk p. 27 Febr. 9 u. Suez,, Australië n. Rotterdam. Boskoop 25 Febr. te Curacao van Amster dam. Bovenkerk 27 Febr. te Antwerpen, Rangoon n. Rotterdam. Bondowoso 25 Febr. te Batavia van Ran goon. Billiton 26 Febr. van East Londen naar Durban. Chr. Huygens 27 Febr. te Genua, Batavia n. Amsterdam. Cottica 27 Febr. te Amsterdam van West- Indië. Enggano 25 Febr. van Belawan Deli naar Batavia. Flora 26 Febr. van Pto. Cabello naar Trinidad. Garoet p. 26 Febr; n.m. 2 u. Ouessant, Ba tavia n. Rotterdam. Grijpskerk 26 Febr. van Beira naar Mozam bique. Gelria 26 Febr. van Las 'Palmas, Buenos Ayres n. Amsterdam. Heemskerk 26 Febr. van Mosselbaai naar Durban. Jagersfontein 27 Febr, te Antwerpen, Beira n. Rotterdam. Karlmoen 27 Febr. van Algiers, New York n. Java. itlipfontein 25 Febr. te Suez, Beira naar ^Rotterdam. Kota Baroe 27 Febr. van Bremen, Rotter dam n. Batavia. MelLskerk 25 Febr. 24 u. van Las Palmas n. Dumke'rken, Beira n. Rotterdam. Nijkerk 20 Fèbr. van Amstérdam n. Oost- Afrika, via Antwerpen 2 u. van LTmuiden. Oldekerk 27 Febr. van Sabang, Amsterdam n. Japan. Oranla 27 Febr. van Amsterdam naar Zuid- Afrik a. Ouderkerk 25 Febr. van Hong Kong naar Rotterdam. P. C. Hooft 26 Febr. van Sabang, Amster dam n. Batavia. Rotterdam 27 Febr. te Tunis v. Napels. Rijperkerk 26 Febr. van Suez, naar Pt. Soedan, Amsterdam n. O.-Afrika. Randfontein 26 Feb'r. van O.-Londen naar P. Elizabeth, Beira n. Rotterdam. Salawati 25 Febr. van Sabang n. Belawan Deli. Spaaradam 26 Febr. te Vera Cruz, Rotter dam n. New Orleans. Sumatra vertr. 27 Febr. 12 u. van Antwer pen n. Amsterdam. Texel 27 Febr. te Hamburg van Amster dam. Tjimanoeh 25 Febr. van Hong Kong naar Amay. Tjlleboet 25 Febr. te Hong Kong. Tabanan 27 Febr. 12 u. van Port Said, Rot terdam n. Batavia. Tjlpapas 25 Febr. vau Manila n. Amay. Van Rensselaer vertr. 27 Fèbr. vaü Curasao n. Fto. Cabello. „Alleen publicatie van hst werkelijke verdrag zal de valschheid van dit document aantoonen." DE INTERPRETATIE STRATEGISCH! STAFWERK. Emotie in Indië. Aneta seint uit Batavia: „De onthullingen van het „Utrechtsch Dag blad" omtrent het Fransch-Belgisch verdrag en de interpretatie daarvan hebben groote sensatie gewekt. De dagbladen publiceeren op de meest opvallende wijze en onder sensationeele opschriften de desbetreffende Aneta-telegrammen. „Het Bat. Nieuwsblad spreekt de meening uit, dat de omstandigheid, dat Brussel zich met ontkenningen haast, veel zegt. In den regel aldus het blad reageeren de hooge heeren niet zoo snel op een schot los kruit. Het blad vraagt zich af of wellicht het woord dat Kitchener gesproken heeft aan het begin van den wereldoorlog namelijk dat de Britsche grenzen door den wereldoorlog ver plaatst zijn naar de boorden van de Maas een laten weerklank heeft gevonden". „Een der ergste misdaden". Het A'g. Handelsblad (liberaal) schrijft: „Da ontkenningen van de echtheid van het stuk, dat het „Utréchtsch Dagblad" heeft ge publiceerd, zijn gekomen; wij hebben, zooals men weet, niet anders verwacht. Is daarmee de va'écbheid van het stuk komen vast te staan? Wij gelooven het niet. Wij weten nu wel dat. in de diplomatieke wereld en die der regeeringen zulke ontkenningen, wanneer men ze in het staatsbelang noodig acht, he laas als leugens om bestwil, geoorloofd wor den geacht. Er zal dus iets meer moeten ge beuren, om ons ervan te overtuigen, dat het „U. D." dupe is geworden van zijn vertrou wen in het gepubliceerde stuk. „De voor naamste en overtuigendste tegenspraak had moeten komen uit de Belgische Kamer. Maar ook vandaar hebben wij ze niet gekregen". „In België, en ook in Frankrijk, ziet men in de geheele zaak een manoeuvre om de ver standhouding tusschen België en ons, die in derdaad beter moet worden en inderdaad wel beter stond te worden, te verstoren. Meen den wij dat, wij zouden de publicatie een der ergste misdaden achten, die op dit gebied gepleegd zijn. Daartoe zou ook het „II. D." zich natuurlijk nooit geleend hebben; dan zou het mede dupe zijn geworden". Wat ons niet koud laat. De Telegraaf (neutraal) schrijft, nu men in Parijs verklaart, dat de inhoud van de mi litaire afspraken ons niet regardeert, zoodat wij ons niet ermede hebben te bemoeien; „Nederland heeft er récht op o.a. dit te we ten: Is er bij de besprekingen tusschen de Fransche en Belgische militaire staven, wanneer ook, ooit gesproken over de moge lijkheid van een militair'optreden tegen Ne derland? En heeft men daarbij ooit Neder land tot „aanvaller" geconstrueerd? „Dit, naast enkele (gisteren) reeds genoem de punten, moeten wij weten. Wat er In het verdrag van 1920 én in zijn interpretaties staat, kan ons, voorzoover het Nederland niet direct raakt, betrekkelijk koud la ten met volle erkenning natuurlijk van de internationale beteekenis van dergelijke af spraken. Maar niet koud kanv> ons laten dat gene wat ér zonder ons over wordt bekok stoofd. „Opdat in dit opzicht eindelijk volkomen openhartige en duidelijke taal worde gespro ken, zullen verdere démarches onzer regee ring moeten worden verricht. Zij zal wel niet in gebreke blijven". .Niet op zijwegen" Onder dezen titer schrijft de Maasbode (r.k.) „De verklaring van den Belgischen minis ter van buiteniandsche Zaken aangaande het geruchtmakend Verdrag is niet in staat ons volkomen gerust té stellen. Omdat zij eenvoudig de hoofdzaak niet raakt. De hoofdzaak zien wij niet in het eigenlijk ver drag. Dat Nederland daarin niet met name genoemd worat, behoefde men niet te ver klaren. Dat konden wij allen in het „Utrechtsch Dagblad" lezen. En of Nederland genoemd wordt is van tweederangs-be- teekenis. Voornamer is, of ook op Nederland gedoeld werd- ,>Maar het allervoornaamste is, of van een dergelijk verdrag door de generale staven der betrokken landen een interpretatie kan worden gegeven, als door het Utrechtsche blad is gepubliceerd. En of dit geschiedde met goedkeuring of althans met voorkennis van de respectieve regeeringen of zonder en buiten deze. „Men weet haast niet, wat het ergste is. Als men ons op het punt der „interpretaties gerust kan stellen, dan laat het eigenlijk verdrag ons betrekkelijk koud. Maar „ofii- cieele" heeren kennen of weten alleen het „officieele"; daar alleen praten zij over. Het officieele is echter vaak minder belangrijk dan het „officieuze" of zelfs geheel persoon lijke. In dit geval interesseert het laatste ons het meest". De militaire medewerker van de Maasbode schrijft in zijn blad, dat mocht de interpreta tie van 192/ „een vervaischmg zijn, wao wjj op grond daarvan juist niet kunnen aanne men, dan is het zuik knap werk uit het oog punt van strategie, dat niemand zou aarze len het toch als s t a fwerk aan te merken. ,Van een schending- der neutraliteit moe ten de staven krachtens den 'opzet niets hebben. In deze strategische voorbereiding is daar ook geen sprake van, al zou men bij vluchtige lezing het trekken door Neder landsch Limburg daarvoor aanzien. Men gaat eerst door Limburg, als de oorlog ver klaard is, en daarvoor gemakkelijk, volgens de interpretatie, een aanleiding te vinden- Men denke aan de befaamde maatregelen van rivierpolitie. „Dat bij de voorbereiding ook aan een uit- gelokten oorlog gedacht is, blijkt uit het feit, dat de troepen niet voor een deel op Maastricht gedirigeerd worden, waar een brug is, maar Noordelijker, Als er oorlog is en een bedreiging uit het Westen, hebben we deze zeker laten springen, daarom wordt er bij den strategischen opzet reeds rekening mede gehouden dat deze er niet meer is". Verder wijst de medewerker er op, dat o-a. het ontworpen strategisch spoorwegnet aan alle eisehen der strategie voldoet, en, dat het Fransch-Belgisch militair verdrag uit strategisch oogpunt een stuk is, dat volko men den toets der critiek kan doorstaan. Verdoezelen vau verant woordelijkheden. In een drietal beschouwingen geeft het Volk i S.D.A.P.) zijn meening weer over het gepubliceerde geheime doc-umént. Zoo schrijft het blad, dat zich verheugt „dat de Nederlandsche regeering aanstonds te Brussel en te Parijs opheldering gevraagd heeft" en het blad hoopt „dat zij zich niet met het kluitje eener formeele tegenspraak in het riet zal laten sturen. De zaak is van te hoogst ernstigen aard, dan dat niet alle verantwoordelijkneden in. deze volkomen vast zouden moeten komen te staan. In wat tot dusver uit het buitenland werd medege- deeld, zien wij een streven om die verant woordelijkheid te verdoezelen." Elders lezen wij in het blad: „Tot onzen spijt moeten wij zeggen, dat de bespreking in de Belgische Kamer over'het geheim militair verdrag met Frankrijk ons niet voldaan heeft. „Natuurlijk zegt het ons wat, dat men zoo goed als algemeen de door het „Utrechtsch Dagblad" gepubliceerde documenten als vér- valschingen beschouwt en met name, dat onzeBelgische" partij genooten die meening ten volle deelen. „Wanneer inderdaad het Stichtsche orgaan vervalschte stukken voor echt heeft uitgege ven, dan zijn geen woorden sterk genoeg om dat verfoeilijk bedrijf van stoken tegen den nabuurstaat te brandmerken. ,Het valt echter aanstonds op, dat in Belgische Kamer met veel meer zekerheid te Utrecht gepubliceerde tekst van het door de beide regeeringen gesloten geheime ver drag van 1920 voor valsch is verklaard dan de interpretatie der beide generale staven uit 1927. En het is vooral deze laatste, die hier te lande zoo groote onrust gewekt heeft". Geheim verdrag en Locarno, In het Bultenlandsch Overzicht, schrijft het Volk ten slotte )rDe beroering, die de stukken, door het Utrechtsch Dagblad gepubliceerd, ln Neder land en in België' hebben gewekt, is' groot, Het merkwaardige daarbij is, dat in Neder land dé neiging groot was en nog niet ver dwenen is om die stukken voor echt té hou den, terwijl in België het spontane antwoord van allen die niet tot de fröntpartij behoo- ren, een besliste loochening van de echtheid was. „Dit verschil is in den grond een verschil in de geestelijke gesteldheid van .do-rtwee volleen. Na vier jaren het juk te 'hebben ge dragen van een militairen overheerscher, houdt het -Belgische volk hartstochtelijk vast aan de landsverdediging,'ziét het in een leger een solider waarborg voor de veilig heid dan in een papieren verdrag, zelfs al heet het Locarno-verdrag, en al staat er de plechtige belofte van Dui'tschland in, om nimmer meer de grenzen van België te schenden." De taak van den Volkenbond. De Tijd schrijft: Voor openbaarmaking van dat officieel nog altijd „geheime" vedrag (van 7 September 1920) ls er nu meer dan ooit reden. Niet al leen, omdat! het Statuut van den: Vólken- bond de openbaarmaking zóó uitdrukkelijk en zóó gebiedend .voorschrijft, dat de heereh van Brussel toch op den duur,, om hun in ternationaal fatsoen op te houden, .- niet de stukken over de brug-zullen moeten /kómen, doch óók, omdat publicatie van den werke- lijken tekst van het verdrag, in de gegeven omstandigheden, het eenige middel is om d- „valschheid" van het eerste der Utrechtsch a documenten aan te toonen. Deze-eenige ge legenheid kan de Belgische Regeering op den. duur niet blijven verzuimen." Hetblad concludeert dan: „Zoolang de registratie niet', heeft plaats gehad,: -' mist (dus) het verdrag bindende, execqtoir® kracht zoowel tusschen partijen als tegen over derden." „Transigeert de Bond met art. 18 en zondert hij van de registratie en openbaar making die verdragen en afspraken uit, die alleen reden van bestaan hebben als zij ge heim gehouden worden, de regelingen dus, waarom het juist te doen is,, dan zoude hij zeer veel van zijn bezag. Inboeten. De Morgen (R.K. democratisch) schrijft: „Fel en duidelijk is nu ook weer belicht, dat het nimmer iets kan worden met den vredes arbeid, als niet de algemeene gelijk tijdige ontwapening als direct na te streven doel aan de orde wordt gesteld. „Zoolang er nog beteekenende legers en vloten zijn, zoolang zullen er hooge militai ren zijn, die zich onmisbaar achten. „Zoolang" er nog militairen zijn, die zich onmisbaar achten, blijven de geheime confe renties en afspraken, welke de volkeren plot seling in de kolken van bloed en tranen, kun nen storten." CHINA WIL UIT DEN VOLKENBOND TREDEN. PEKING, 27 Februari (V.D.) Volgens een bericht uit Nanking heeft de regeering bij den Centralen Raad het uittreden van China uit den Volkenbond verklaard, door er op te wijzen, dat alle onderhandelingen over den permanenten zetel van China vruchteloos zijn gebleven. De regeering heeft het partijcongres dit besluit ter be vestiging voorgelegd. De staatraad onder voorzitterschap van Maarschalk Tsjang Kal Sjek heeft het Kel- loggpact geratificeerd. INSTORTING IN DE MIJN „HENDRIK". EEN HOUWER GEDOOD. In een pijler van het ondergrondsche be drijf van de staatsmijn „Hendrik" te Bruns- sum heeft Woensdagmiddag een onvoorziene instorting van het dak plaats gehad, waar door een groote verwoesting werd aangericht. - Van de twee houwers welke zich in de nabij heid bevonden werd er een totaal door het puin bedolven. De tweede werd wel geraakt doch gelukkig niet ernstig getroffen. On middellijk werden alle pogingen in het werk gesteld om den bedolven houwer, dén 35-ja- rigen v. Voorst te bevrijden. Nadat eenige stutten waren aangebracht kon met het op- ruimingswerk worden begonnen. Deze werk zaamheden namen den geheelen middag en avond in beslag. Omstreeks' 7'uur werd het lijk vaiï Van Voorst onder bet puin vandaan gehaald. Het- slachtoffer woonde'te Heërler» heide, was gehuwd en vader van vijf kinde ren, aldus.de TeL

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1929 | | pagina 6