„De Kindervriendbestaat 25 jaar
DATUMSTUKJES
36e Jaargang No. 14021 .Verschijnt dagelijks, behalve óp Zon- en Feestd?"erT Donderdag 7 Maart 1929
HAARLEM S DAGBLAD
P1RECTEUREN: J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER HOOFDREDACTEUR: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week 0.27J4. raet Geïllusteerd Zondagsblad 0.32.
Per 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) /3.57!4. Franco per post door Nederland f 3.87J4. Losse nummers
0.06. GeTll. Zondagsblad per 3 maanden 0-57franco per post.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen; Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.®
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN: 1-5 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclame.
/0.60 per rcgeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 14 regels 10.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(Woensd. en Zaterd.) 1—4 regels 0.25, elke regel meer ƒ0.10, uitsL a contant
Voor de kinderen in het Leidsche kwartier.
Het bestuur va» „De Kindervriend". Van links naar rechst: P. ran Til, H. J. Spoor (penningmees.
ter); J. de Vries, H. Veiling* (eere-voorzitter), G. de Vries, (voorzitter); Dijkstra, Christiaan en
xnej. Christiaan.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
AGENDA
DONDERDAG 7 MAART
Stadsschouwburg: „De Getemde Feeks",
8 uur.
Gebouw Protestantenbond: Volksuniversi
teit, lezing H. Bloem over Zuid-Afrika, 8 uur.
Leger des Heils, Schagchelstraat 26: Bij
zondere Heiligingsdienst o, 1. v. Stafkapitein
F. J. Buiterman, 8 uur.
Cinema Palace: „De Hel van Rio". 8 uur.
Luxor Theater: „De drie Weezen"; „Chi
cago na Middernacht", 8 uur.
Rembrandt Theater: „Vorstenkind"; Too-
neel: Los Fernandos. 79. 9.1511.15 uur.
Standaard Theater: „De Bloedbruiloft'
„De Paardendief". 8 uur.
VRIJDAG 8 MAART
Schouwburg Jansweg: Vijfde abonne
mentsvoorstelling „De Legende van een
Leven", 8.15 uur.
Gem. Concertzaal: Gem. Orgelconcert. Ro
sa Spier, harp, George Robert, orgel. 8 uur.
Bioscoopvoorstellingen, nieuw programma.
Noord-Hollandsche Expl. Mij. Bosch en
Vaartstraat 28: Jaarl. Alg. verg. v. aandeel
houders, 2 uur.
Holl. Voorschotbank, Kruisweg 70: Alg.
verg. v. aandeelhouders, 3.30 uur.
Haarlem, 7 Maart.
Het Symbool.
Weer heeft een van de vrouwelijke leden
van het Lagerhuis gezondigd tegen de adat
van „de Moeder der Parlementen". De Vrouw
is nu eenmaal minder conservatief dan de
Man aangelegd, en vindt de oude tradities
en gebruiken, die hij aan zijn openbare in
stellingen heeft verbonden en ten allen tijde
wil handhaven, vrij belachelijk. Soms zijn ze
dat misschien ook wel eens. Maar in dit geval
had de schuldige miss Ellen Wilkinson, het
toch heelemaal bij het verkeerde eind. Zij
had zich namelijk veroorloofd om in een ar
tikel in een weekblad schampere opmerkin
gen te maken aan het adres van den plaats-
vervangenden „Speaker", in diens qualiteit
van voorzitter van het Huis. En omdat de
adat ten strengste verbiedt om ooit den ge-
ringsten twijfel te uiten aangaande de onpar
tijdigheid van den voorzitter, diende een an
der lid een motie van afkeuring aangaande
dit artikel in. Miss Wilkinson was daarop ge
noodzaakt om in de openbare zitting haar
excuses aan het Huis aan te bieden, dat
daarmee genoegen nam. Later werd
verklaard, dat men er alleen genoegen mee
had genomen omdat het een vrouw gold.
Vroeger, toen het Huis alleen mannelijke af
gevaardigden bezat, is wel eens een lid voor
den duur van een heele zittingsperiode ge
schorst, als straf voor ditzelfde vergrijp.
Ook in ons parlement wordt de onpartij
digheid van den voorzitter als feit aan
vaard. En dit is een goede en schoone tradi
tie, want zij omhult het hooge ambt met
een aureool, waarvan niemand sterker de
beteekenis voelt dan de bekleeder van het
ambt zelf. Men kiest er alleen menschen
voor die groot vertrouwen genieten, wier ka
raktereigenschappen naast hun verstandelij
ke begaafdheden, buitengewoon hoog worden
aangeslagen. Zij zelf voelen het dus als een
groote eer om tot die functie te worden ge
roepen. Zij voelen tevens, ofschoon zij men
schen zijn zooals anderen, en ook hun zwak
heden hebben, en ook wel eens in de ver
leiding komen om partijdig op te treden,
dat een zware verantwoordelijkheid op hun
schouders is gelegd. Zij naderen vol eerbied
het Ambt. Het is voor allen, maar vopr hen
in de eerste plaats, veel meer dan een nuch
tere instelling met een titel. Het is een in
den loop der eeuwen opgebouwde traditie,
een symbool van integriteit. Door hun eer
bied daarvoor overwinnen zij hun momenten
van zwakheid. Het Ambt verheft hen, door
zijn onzichtbare, ongeschreven, ongedefi
nieerde waardigheid en nobelen trots, tot de
karaktervastheid die van hen gevergd wordt
in hun uitoefening van het voorzitterschap.
Daarom mag dit monument der onpartij
digheid nimmer beleedigd worden. Daarom
wordt het beschermd door „privileges". Het
is iets van de Waarheid, die in het openbare
leven erkend wordt. En er wordt zoo weinig
waarheid erkend, dat het weinige inderdaad
een bijzondere en nauwlettende bescherming
yerdient.
Er zijn meer nationale instellingen, meer
nationale symbolen die zulk een erkenning
in dezelfde of in wat minder mate genieten.
De Volkenbond daarentegen mist haar to
taal. De Volkenbond is. eigenlijk voor ieder
een, niets meer dan een nuchtere instelling
met een titel. Hij heeft geen tradities, niet
omdat hij te jong is, maar omdat er in de
tien jaren van zijn bestaan niet aan is ge
bouwd.
Hij is tot dusver niet anders geweest dan
een vergadering van min of meer handig
redeneerende, betoogende en vooral phrasee-
rende diplomaten. Een openbare vergadering
met een achtergrond van stiekeme onder
onsjes.
Mijn vorige artikel besloot ik met: Alleen
internationale eerlijkheid kan internationaal
.wantrouwen wegnemen. Niets anders.
pe eenige kans yoor den Volkenbond is om
Het woord is aan
Daniël Stern (comtesse d'Agoult)
De vrouw kent den man beter dan de man
de vrouro. Aangezien de liefde bij alle volke
ren de voornaamste, om niet te zeggen de
eenige aangelegenheid is geweest van het
zwakke geslacht, behoeft het niet te verwon
deren dat dit al zijn scherpzinnigheid daar
aan ten koste heeft gelegd, en ook die won
derbare gave van waarneming, welke de
vrouw eigen is.
een traditie van eerlijkheid op te bouwen,
om alles wat naar. militaire verdragen en
geheime overeenkomsten zweemt te onder
zoeken, aan het licht te brengen, te looche
nen. Om te streven naar de onpartijdigheid
die een parlementsvoorzitter, al is hij zelf
altijd lid van een politieke partij, weet toe
te passen en te handhaven. Om een Symbool
te worden van hooge integriteit
Als de ware voorstanders vsn den Volken
bond die er óók wel te Genève zijn
zich dat hooge ideaal niet gaan stellen, en
niet afzien van hun zwakke pogingen om
er met eindeloos gemarchandeer en mooie
woorden te komen, en zioh daarmee tevreden
te stellendan kunnen zij het even goed
opgeven. Dan zullen zij nimmer hun doel
bereiken.
Dit is een tijd, zegt men, zonder Idealen
in het maatschappelijk leven.
Dat is niet waar. Laat het u niet wijs
maken. De idealen zijn er wel, in ons aller
besef. Als men er maar den langen, zwaren
strijd voor wilde aanbinden!
R. P.
LEVE SIAM!
(De regeering vraagt om goed
keuring van een verdrag tus-
schen Nederland en Siam tot be
slechting van geschillen door
rechtspraak en verzoening).
Nu heeft toch de regeering,
Een grootsch besluit genomen,
Nu kan ons volk gerust zijn,
Het is er van gekomen;
Nooit hoeft ons dapper leger,
Met Siam meer te vechten,
Wij zullen de geschillen,
Naar recht met zoen beslechten;
Doen wij dan, hoor ik vragen,
Met Siam groote zaken,
Wat hebben wij tenslotte,
Nou met dat land te maken;
Ah, dat zijn de belangen,
Van wederzijdsche klanten,
Wij leveren jenever,
Zij, witte olifanten;
Dus Siam heeft nu voortaan,
Niets meer van ons te vreezen,
Wij duchten geen bedreiging
Meer van de Siameezen;
Een heerlijke gedachte,
Een nationale streeling,
Zoo nauw verknocht te wezen,
Als 'n Siameesche tweeling.
P. GASUS.
DE RIJN KOMT LOS.
DE IJSDAM BIJ HARDINXVELD
OPGERUIMD.
Woensdagmiddag tegen half drie heeft te
Emmerik het ijsdek in den Rijn zich over
ruim een kilometer in beweging gezet, ten
gevolge waarvan verscheidene schepen van
hun ligplaatsen werden gerukt. Eén schip
werd zelfs met lading en al op den wal gezet.
Vele boomen, waar de schepen aan gemeerd
lagen, knapten eenvoudig af. De verschuiving
duurde slechts een kwartier.
De ijsgang te Emmerik is oorzaak, dat en
kele booten langs de kaden door het op
stuwende ijs zijn vernield.
Er heeft zich een incident voorgedaan,
omdat schippers, ondanks het verbod van den
burgemeester, kabels wilden vastmaken aan
den fraaien boom, die het „Denkmal" voor
de gevallen krijgers overschaduwt. De burge
meester heeft politietroepen moeten laten
aanrukken om te verhinderen dat de schip
pers aan dien boom meerden
Prachtig werk
van de „Siberië".
Gisterenmiddag zijn de ijsbrekers „Siberië"
en „Christiaan Bruning", bijgestaan door de
kleinere ijsbrekers „Spaarne" en „IJsel", er in
geslaagd den ijsdani nabij Hardinxveld op te
ruimen. De „Siberië" en de „Christiaan Bru
ning" namen den ijsdam voor hun rekening,
lerwijl de „Spaarne" en de „IJsel" de losko
mende ijsvelden in stukken braken, meldt de
TeL
Eerstgenoemde twee booten verrichten prach
tig werk, vooral de „Siberië", die soms 300 a
400 meter achtereen door het ijs liep en door
haar groote bestuurbaarheid en korte draaien
het ijs loswrong. De ijsbrekers worden thans
te Gorcum verwacht.
De schippers, die met hun sleepen in de
Voorhaven van de Linge liggen, zullen zich
naar Rotterdam laten sleepen, daar zij zich
bij kruiend ijs in de Voorhaven nog niet
veilig achten, hoewel het gevaar, nu de ijs-
dam weggebroken is, aanmerkelijk is ver
minderd. Het tankschip „Naflha" in de Voor
haven, waarover velen zich ongerust maken,
is door de goede zorgen van den Rijkshaven
meester zoodanig door de daar liggende
schepen beveiligd, dat ook voor dit schip het
gevaar aanzienlijk verminderd la,
Dit jaar is het 25 jaar geleden dat eenige
bewoners van het Leidsche kwartier bij el
kaar kwamen om tot oprichting te komen
van een St. Nicolaas-vereeniging voor de
kinderen woonachtig in genoemd kwartier.
Dat dit niet zoo gemakkelijk ging onder
vonden de pioniers al dadelijk, want er moest
begonnen worden met geld bij elkaar te
krijgen en dat was wel een der zwaarste
punten, maar moedig werd de zaak voortgezet
eh met resultaat.
Zoo werd dan in 1904 opgericht de Sint
Nicolaasvereeniging „Kindervreugd" Leld-
schekwartier. Dus de vereenjging was er, maar
daar was men niet meer klaar. Nu werd alles
in het werk gesteld om zoo veel mogelijk
leden te krijgen, dat was wederom een zwaar
werk, want dat viel niet mee om aan alle
huizen aan te bellen en te vragen of de be
woner er iets voer voelde lid van deze pas
opgerichte vereeniging te worden; heel wat
hebben deze menschen moeten hooren, want
er waren bewoners bij die dachten dat de
oprichters er financieel voordeel uit wilden
slaan.
Maar toch kwamen de noodige gelden bij
elkaar om in 1905 het eerste St. Nicolaas-
feest te kunnen vieren met ongeveer 150 kin
deren.
Dit feest slaagde schitterend.
Elk jaar ging het ledental vooruit tot aan
de 300 kinderen. Gedurende de oorlogsjaren
was het moeilijk de jaarlijksche feesten te
laten doorgaan, maar dank zij de medewer
king der diverse autoriteiten kon er elk jaar
GEMEENTELIJK ORGEL
CONCERT.
ROSA SPIER.
Vrijdag 8 Maart a.s. geeft de heer George
Robert, stadsorganist, het laatste gemeente
lijk orgelconcert in de groote Gemeentelijke
Concertzaal, met medewerking van de har
piste mevrouw Rosa Spier.
Het programma laten wij hier volgen:
1. Choralvorspiele, Joh. Bhahras.
a. Kerzlich tut mich verlangen.
b. O Welt, ïch muss dich lassen.
Orgel.
2a. Variations pastorales sur un vieux Noël,
M. S. Rosseau.
b. Phoebé se mirant dans l'eau, Ch. Scharrès
Harp.
3. Choral I, César Franck.
Orgel.
4a. Alpine Sketch, b. A Song from the East,
Cyril! Scott.
Orgel.
5. Schubert-fantasie, H. Trnecek.
Harp.
6. Variations de Concert J. Bonnet.
Orgel,
nog St. Nicolaasfeest gevierd worden met de
kinderen.
In 1924 werd het 20-jarig bestaan der
vereeniging gevierd, dit is op schitterende
wijze geslaagd, op dit feest werd de heer
Vellinga benoemd als eerevoorzitter der ver
eeniging. Deze had 20 jaar voor de vereeni
ging als voorzitter op de bres gestaan en al
zijn vrijen tijd voor de kinderen beschikbaar
gesteld.
In 1926 kwam er een merkbare verslap
ping in de gelederen zoo zelfs dat er ge
praat werd over opheffing der vereeniging.
Dit was heelemaal niet naar den zin van
den heer Vellinga. Deze was zoo gelukkig er
weer wat nieuw bloed in te pompen, er kwa
men namelijk eenige nieuwe bestuursleden
bij, zoodat er een geheele wijziging in het
bestuur kwam. Er werd flink gewerkt, avond
aan avond ging net bestuur op zoogenaamd
huisbezoek, en gelukkig, de vereeniging ging
weer aanzienlijk vooruit.
Het nieuwe bestuur durfde er zelfs een
zomerfeest bij in te lasschet. hetwelk voor
het eerst in 1928 werd toegepast, dit jaar
ging het bestuur met alle kinderen een dag
naar Artis, zij die 's avonds de kinderen
hebben terug zien komen, behoefden niet te
vragen of deze dag geslaagd was.
En zoo werkt het bestuur maar door, altijd
alles en belangeloos voor de kinderen. Bin
nenkort houdt de vereeniging weer haar al-
gemeene vergadering, deze zal geheel besteed
worden aan het maken van plannen tot het
vieren van dit 25-jarig bestaan.
HET TRAMVERKEER TE
HAARLEM.
BELANGRIJK HOOGERE OPBRENGST.
Toen de statistiek betreffende het vervoer
met de N. Z. H. T. M. over Januari verscheen
hebben wij reeds geconstateerd, dat na 31
December de reorganisatie van het
tramnet, bestaande uit de opheffing van de
Ceintuurbaan, de instelling van de nieuwe
lijn StationLeidschevaart en het verkrijg
baar stellen van overstapjes het tramver
keer belangrijk toegenomen is.
Ook in Februari.
De opbrengst van de tramlijnen te Haar
lem was in Februari 1929: f 68.990 tegen
f 61.441 in Februari 1928, hoewel die maand
toen nog een dag meer telde.
De opbrengst per KM. per dag van de
tramlijnen te Haarlem was f 119.26 tegen
slechts f 95.19 op de lijnen Scheveningen
Leiden—Katwijk—Noordwijk en de stadslij-
nen te Leiden.
De opbrengst van de lijn Amsterdam—
Zandvoort was deze maand f 89.313 tegen
f 101.141 in Februari 1928.
BESMETTELIJKE ZIEKTEN.
NOG VEEL ROODVONK EN
DIPHTHERITIS.
Blijkens de opgaven in de Staatscourant
zijn te Haarlem in de week van 24 Februari
tot en met 2 Maart voorgekomen 8 gevallen
van roodvonk (waarvan 3 gevallen in één
gezin), 5 gevallen van diphtheritis en 1 ge
val van meningitis cerebrospinalis epidemica.
Te Haarlemmermeer 2 gevallen van rood
vonk.
Te Heemstede 2 gevallen van roodvonk.
Te Velsen 2 gevallen van roodvonk en 3 ge
vallen van diphtheritis (alle drie in één ge
zin).
Te Beverwijk 1 geval van roodvonk.
HET UTRECHTSCH DAGBLAD
EN DE REGEERING.
WAAROM GAF DE REGEERING
GEEN WENK?
(Zie ook elders in dit nummer).
t In het Ochtendblad van het Utr. Dagblad
van heden een hoofdartikel over de Regee-
ringsverklaring, waaraan wij het volgende
ontleenen.
Op de verklaring van de Regeering, aldus
het U. D., komen wij nader terug. Zij roept
verschillende vragen op, die moeten gesteld
worden. Dit zal in alle rust, met alle nauw-
keurigheid geschieden.
Na er de aandacht op gevestigd te heb
ben dat de Regeering erkent reeds weken
vóór de publicatie in het bezit te zijn ge
weest van een afschrift van het document,
dat haar bovendien in orlginali was ver
toond en aanstonds een deskundig onder
zoek naar de echtheid te hebben gelast, vindt
het U. D. het „zeer opvallend, dat de Regee
ring in haar verklaring met geen enkel
woord te kennen geeft; dat hare deskundi
gen het document valsch hebben geoor
deeld, noch dat zij in haar oordeel van dat
harer deskundigen afweek".
Tenslotte deelt de Regeering thans voor
het eerst, als nieuw feit mede, dat de Minis
ter-President en de Minister van Buiten®
landsche Zaken de publicatie in hooge mat©
betreurden, en dat zij van die publicatie
„een schadelijke werking" verwachtte.
De Regeering, aldus het U. D. heeft niets
gedaan om die schadelijke werking te voor
komen, terwijl zij toch contact met de pers
had kunnen zoeken door de bijzondere pers-
afdeellng van het Ministerie van Buiten-
iandsche Zaken. Een wenk aan het U. D.. die
toch gemakkelijk te geyen ware geweest, is
uitgebleven.
De overtuiging der Regeering dat g*en in
grijpen van haar publicatie had kunnen
voorkomen steunde op niets.
Had de Regeering een wenk gegeven, „hoe
ontzaglijk sterk zou zij thans tegenover
Europa en tegenover het Nederlandsche volk
staan, indien zij kon aantoonen, onze hoofd
redactie tegen de schade der publicatie te
hebben gewaarschuwd. Die waarschuwing
zou hare zedelijke verantwoordelijkheid heb
ben gedekt, en zou ons vonnis geweest zijn",
aldus het U. D„ dat tenslotte de meening
uitspreekt dat de publicatie géén schadelijke,
maar zuiverende gevolgen heeft gehad.
DE STAND DER ONDERHANDE
LINGEN.
Aan de Memorie van Antwoord op het
Voorloopig verslag der Eerste Kamer is het
volgende ontleend aangaande de onderhan
delingen over een Nederlandsch-Belgisch
verdrag.
De bezwaren van algemeenen aard, door
verschillende leden geopperd tegen de ge
heimzinnigheid waarin zijn departement
zich steeds zou hullen kan de minister
naar hij uitvoerig betoogt. niet als gegrond
erkennen. Men bedenke o.m. dat een regee
ring die met een andere regeering bespre
kingen voert, naar goed gebruik niet vrij Is,
om, vooral vóór deze beëindigd zijn, dien
aangaande openbaar te maken wat haar
goeddunkt.
Wat meer in het bijzonder den stand van
i&ï de onderhandelingen met België
betreft, wordt medegedeeld:
Gelijk is bekend gemaakt, zijn in October
j.L voorloopige besprekingen gevoerd tus-
schen door de Nederlandsche en de Belgische
regeering aangewezen deskundigen betref
fende de verbinding te water tusschen Ant
werpen en den Rijn, het punt waaromtrent
naar het oordeel der regeering te Brussel
overeenstemming moest worden verkregen,
alvorens tot eigenlijke onderhandelingen
kan worden overgegaan. In denzolfden tijd
heeft de Nederlandsche regeering aan de
Belgische regeering doen weten, welke op
lossing eerstgenoemde meende te kunnen
geven aan een aantal van Belgische zijde ge
uite desiderata, indien van Belgischen kant
eenige Nederlandsche wenschen werden in
gewilligd. De bedoeling zat daarbij voor, aan
de regeling, die de regeering tusschen de bei
de landen tot stand wenscht te zien komen,
een zoodanig wederkeerig karakter te geven
als mogelijk is met het oog op de werke
lijke beteekenis der prestaties, die over ea
weer gedaan kunnen worden.
De Kamer zal het billijken indien de mi
nister zich in dit stadium onthoudt van
een overzicht van bijzonderheden.
Een Belgisch memorandum.
Op 14 Januari 1929 heeft daarop de Bel
gische regeering een memorandum aange
boden. Dat die regeering in de gegeven om
standigheden haar positie niet wenscht prijs
te geven zal geredelijk worden verstaan en
het behoeft dan ook geen bijzondere teleur
stelling te wekken dat zij voor de Neder
landsche rechten en zienswijzen, met name
op het gebied van de waterverbinding tus
schen Antwerpen en Den Rijn niet die waar
deering toont, die de Nederlandsche regee
ring, gegeven den door haar getoonden goe
den wil, had gehoopt te zullen ontmoeten.
Bij de overweging van de verschillende
punten, van het Belgische memorandum
blijft de regeering, rekening houdende met
den Internationalen toestand, ten volle be
reid mede te werken tot de herziening der
verdragen van 1839, maar van haar ia
Liet te verwachten dat zij daarbij zonde*