f •>-
m
Vrachtdienst Amsterdam-Londen
DATUMSTUKJES
46e Jaargang No. 14032
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestd-—S
Woensdag 20 Maart 1029
HAARLEM S DAGBLAD
DIRECTEUREN: J. C. PEEREBOOM EN P. W, PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week f0.27rA, met Geïllusteerd Zondagsblad 0.32.
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) f 3SÏV». Franco per post door Nederland 3-87 A- Losse nummers
ƒ0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0-57'A, franco per post
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13C82 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN: 1—5 regels 1-75. elke regel meer ƒ0.35. Reclames
f 0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbc«j 14 regels f 0.60,
elke regel meer ƒ015, buiten Arrondissement dubbele prijs. Ome Groentjes
(Woensd- en Zaterd.) 14 regels ƒ0 25, elke regel meer 0.10, uitsL a contant
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Dnim f 250.-, Wijsvinger 1150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.»
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN
EERSTE BLAD
Voor nieuwe abonnés
Zij, die zich thans met ingang van
1 April aus. voor drie maanden abon.
neeren, ontvangen van heden af de
vóór 1 April verschonende nummers
van Haarlem's Dagblad gratis.
DIRECTIE
HAARLEM'S DAGBLAD.
AGENDA
WOENSDAG 20 MAART
Gem. Concertgebouw, "Tuinzaal: Openbare
Voordrachtoefening Klein Orkest en Leerl.
Joh. Steenman, 7.30 uur.
Kerk Broedergemeente: Kerkconcert. Ma
ria de Petit, zang, Henk van Kempen, fluit,
Jan Booda, orgel. 8 uur.
Cinema Palace: „Ramona", 2.30 en 8 uur.
Luxor Theater: „Het Proces om 3.000.000";
„Geschaakt". 2.30 en 8 uur.
Rembrandt Theater: „De Koning der
Charleston". Tooneel: Theilon Troep. 7—9;
9.15—11.15 uur. Matinée 2.30 uur.
Standaard Theater: „Madame sans Géne";
„De Vrouw van m'n Vriend". 2.30 en 8 uur.
DONDERDAG 21 MAART
Stadsschouwburg: „Kunst aan het Volk®
5e Abonnementsavond. „Escudero" (dans)
8.15 uur.
Gem. Concertgebouw: Chr. Oratorium
Ver. Gen. Repetitie „Matthaus Passion" o.l.v.
George Robert. 7.30 uur.
Tuinzaa.1: Propaganda Kunstavond „Is
raël", 8.15 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
N. V. Van Waverens Graanhandel, Kenau
park 5. Buitengew. Alg. Verg.'v. Aandeelhou
ders, 3 uur.
N.V. Mij. tExpL v. Onr. Goederen. „Bron-
stee",' 3. M- Molenaerplein 8, Heemstede, Alg.
Verg. v. Aandeelhouders, 7.30 uur.
Heemstede. Raadhuis: Gemeenteraad,
8 uur.
Zandvoort. Raadhuis: Gemeenteraad,
7.30 uur.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
WONINGBUREAU HENK TH. FIBBE
14 NASSAUSTRAAT 14
HET SPIONNAGE-DEBAT.
De Belgische eerste-minlster Jaspar, die van
antiooord diende in de débatten over de
spionnage-kioestie, naar aanleiding van de
Utrechtsche publicaties. (Men zie ook de
eerste pagina van het derde blad).
SPEENHOFFAVOND IN DEN SCHOUW
BURG JANSWEG
Vrijdag 22 Maart zal in bovengenoemden
Schouwburg een populaire Speenhoffavond
gegeven worden, met medewerking van de
geheele familie Speenhof f. Dan zal voor het
eerst het Columbia Gramofoon repertoire
gezongen worden.
SCHOORSTEENBRANDJE
Door aanlading van roet ontstond Dins
dagmorgen half tien een schoorsteenbrandje
in het perceel Tweede Hoogerwoerddwars-
straat 28, bewoond door den heer C. A. Hoen
derdos. Deze wist de vlammen zelf te blus-
schen. De brandweer was aanwezig maar be
hoefde geen dienst te doem
ZANDVOORT
VERLAGING DER BADPRIJZEN?
Donderdag stelt de Raad bet verzoek van
den heer Termes om hem nog 10 jaar pacht
te willen geven voor de exploitatie van zee
baden aan de orde. Zooals bekend biedt de
heer Termes o.m. aan de badprijzen te ver
lagen tot f 0,55 inplaats van f 0,70.
We hebben een onderzoek ingesteld naar
de prijzen welke te Scheveningen en Noord-
wijk worden geheven en ons bleek, dat de
Gemeentelijke Volksbadinrichting te Sche
veningen buitengesloten wordt het aan
bod van den heer Termes aanvaard, de prij
zen te Zandvoort lager zullen zijn dan te
Noórdwijk en te Scheveningen. Deze lagere
prijs wordt hoofdzakelijk bereikt, rmdat men
van de genoemde plaatsen voor het gebruik
van een badpak f 0,20 in rekening brengt en
voor het gebruik van een handdoek f 0,10
De heer Termes is van plan voor een badpak
f 0.10 te vragen en een handdoek bij hst bad
gratis te verstrekken.
De heer Termes zou dan 14000 baden moe
ten verstrekken" tegen vroeger 10.000 om de
zelfde inkomsten te verkrijgen, terwijl bij
14.000 baden zijn uitgaven ongetwijfeld
grooter zullen zijn.
Er bestaat te Zandvoort groote belangstel
ling voor wat de Raad zal beslissen.
WELDADIGHEID NAAR VERMOGEN.
Door de Vereeniging Weldadigheid naar
Vermogen werd in Januari en Februari 1929
uitgegeven
Aan brood en brandstoffen f 342.16; aan
geld (afdeelingen) f 1270.65; aan nieuwe ar
men f 404.25; aan losse giften f 164; aan
schoolgeld f 102.65. Totaal f 2283.71.
Het woord is aan.,
Dr. Frederik van Eeden:
Er Is geen wonder te wonderbaar om te
geschieden.
TROTSK1 HOUDT VOL.
Wij lezen in het Hbld:
Naar uit Moskou wordt gemeld, is het be
stuur der communistische partij uitermate
verbolgen over het optreden van Trotzki in
het buitenland, dat het bestuur onwaardig
noemt.
De sovjetregeering heeft aan alle Russi
sche diplomatieke vertegenwoordigers in het
buitenland order gegeven alle betrekkingen
met Trotzki te verbreken en hemzelf mede
gedeeld, dat de U.S.SR. genoodzaakt zou zijn
hem zijn Russisch staatsburgerschap te ont
nemen, indien hij zijn houding niet wijzigt.
In een brief aan zijn vrienden te Moskou
verklaart Trotzki, dat hij er niet aan denkt
den strijd tegen Stalin op te geven.
Oud-Minister Vander-
velde, leider der Bel
gische socialisten, die
verklaarde, dat de Bel
gische regeering te
goeder trouw gehan
deld heeft. (Zie ook
de eerste pagina van
het derde blad).
GESCHILLEN TUSSCHEN HAARLEM EN BLOEMENDAAL
Niet alleen over den Zeeweg, ook over de Kleverlaan en
en den Leidschevaartweg.
BLOEMENDAAL'S BEZWAAR TEGEN ONZE WATERLEIDINGPLANNEN.
de Bloemendaalschewég idem. de wegen In
de Bloemendaalsche parken aan de My
„Hartenlust", enzoovoort. In den loop der
jaren heeft de gemeente Bloemendaal aan
dien ongewenschten toestand een einde ge
maakt en het eigendomsrecht van bijna alle
wegen overgenomen.
Haarlem weigert tot nu toe om den Leid
schevaartweg aan Bloemendaal af te staan.
Het gevolg is, dat Haarlem nu ook voor het
onderhoud" moet blijven zorgen, waarmede
eik jaar vrij groote bedragen gemoeid zijn.
Er wordt gemompeld, dat Haarlem den
weg als pand in handen wü houden voor de
regeling van de schadeloosstelling in ver
band met de annexatie.
Tenslotte is er ook nog oneenigheid tus-
schen Haarlem en Bloemendaal over de Wa
terleidingplannen. Haarlem heeft zooals
onze lezers weten de onteigening aange
vraagd van een groot duinterrein dat de te
genwoordige prise d'eau omgeeft. Het ge
meentebestuur van Bloemendaal maakte te
gen die Haarlemsche plannen bij de regee
ring bezwaren.
Haarlem heeft wij hebben dit voor
eenige weken breedvoerig uiteengezet
geen andere bedoeling dan om de tegen
woordige prise d'eau „zeker te stellen"..
Maar in Bloemendaal denkt men daarover
blijkbaar heel anders. In het bezwaarschrift
aan de regeering is door Bloemendaal be
toogd, dat Haarlem aan het tegenwoordige
duinbezit voldoende heeft. Bloemendaal
haalt zijn water voor de eigen waterleiding
uit een zeer klein stuk duin door het toe
passen van diepboringen. Dat dit zeer goed
mogelijk is, bewijst ook het feit, dat de Pa
pierfabrieken te Velsen van een klein ter
rein door diepboringen meer water halen
dan Haarlem uit zijn uitgestrekte duinen.
Tenslotte wordt in het Bloemendaalsche do
cument ook gewezen op het succes dat de
Haagsche waterleiding heeft met diepborin
gen. Gaat Haarlem dus ook tot diepboringen
over, dan behoeft de prise d'eau niet ver
groot te worden.
Tot zoover deze toelichting van het Bloe
mendaalsche standpunt. Het is ons evenwel
gebleken, dat er ook nog andere redenen
zijn, waarom Bloemendaal het ongewenscht
vindt, dat Haarlem zijn onteigeningsplannen
gaat doorvoeren. Bloemendaal verwacht van
Haarlem verschillende bezwaren voor het
doorkruisen van de prise d'eau door wegen,
die Bloemendaal wil aanleggen. Indertijd
wilde Haarlem niet toestaan, dat een Bloe
mendaalsche tak van den Zeeweg werd ge
maakt, omdat die over de prise d'eau zou
loopen. Haarlem stelde toen den eisch, dat
een groot viaduct gemaakt zou worden op
de plaats waar die weg de prise d'eau zou
kruisen. Dat werk zou schatten gelds gekost
hebben, zoodat Bloemendaal daarvan moest
afzien.
Hei heeft evenwel de aandacht van Bloe
mendaal getrokken, dat nu de Rijkswater
staat de Haarlemsche prise d'eau met een
weg voor snelverkeer HaarlemVelsen gaat
kruisen, Haarlem geen bezwaren maakt.
Haarlem neemt dus tegen het rijk een ander
standount in dan tegenover Bloemendaal.
In Bloemendaal is men bang, dat als Haar
lem, dat nu het duingebied van de prlse
d' eau slechts in eeuwigdurende erfpacht
van de familie van der Vliet heeft, nog stroe
ver tegen Bloemendaal zal optreden, als het
eenmaal het volle eigendomsrecht heeft ver
kregen over het geheele duingebied, waar
van nu de onteigening is aangevraagd.
Vandaar het verzet van BloemendaaL
Er zijn tusschen de gemeentebesturen van
Haarlem en Bloemendaal enkele geschillen
hangend, die om een spoedige oplossing vra
gen. Dat er iets gaande Is met den Zeeweg,
weten onze lezers reeds. Bloemendaal heeft
verzuimd op tijd het door de Haarlemsche
Rechtbank vastgestelde bedrag te betalen
voor het van Haarlem onteigende gedeelte
van de prise d'eau der waterleiding, waar
door dit vonnis feitelijk niet meer kan wor
den uitgevoerd. Het gevolg is dat Bloemen
daal zonder recht van dien grond het be
gin van den Zeeweg, waar die weg de duinen
der Haarlemsche Waterleiding snijdt ge
bruik maakt en Haarlem het in zijn macht
heeft om het verkeer op den Zeeweg te be
lemmeren.
Haarlem en Bloemendaal zijn al eenigen
tijd aan het onderhandelen om het in deze
aangelegenheid op een accoordje te gooien,
maar de gemeentebesturen kunnen het maar
niet eens worden! In Haarlem meent men,
dat het gewenscht is om nu aan Bloemen
daal verschillende voorwaarden op te leg
gen, terwijl men in Bloemendaal de Haar
lemsche eischen als „chantage" kenmerkt.
Rechtsgeleerden trachten nu om een basis
te vinden voor overeenstemming; die pogin
gen hebben tot nu toe heel weinig succes.
Maar het blijft niet bij deze Zeeweg-
quaestie. Er is ook al eenigen tijd een ge
schil over de Kleverlaan.
Haarlem is eigenaar van de geheele Kle
verlaan, dus ook van het gedeelte dat onder
de gemeente Bloemendaal ligt. Het Haar
lemsche gedeelte is in de laatste jaren flink
verbeterd. Aan het Bloemendaalsche stuk is
alleen het hoog noodige gedaan. Bloemen
daal wil dit gedeelte wel verbeteren, maar
Haarlem weigert zijn eigendomsrecht zonder
meer af te staan. Een bedrag van 10-000
wordt van Bloemendaal gevraagd voor het
afkoopen van de Haarlemsche rechten.
Bloemendaal denkt daaraan niet. Wan
neer zoo werd ons in Bloemendaal ge
zegd Haarlem zelf wegen overneemt, moe
ten de eigenaars geld toegeven voor Open
bare Werken. Dat is dus juist het tegen
overgesteld van hetgeen Haarlem nu van
Bloemendaal eischt.
Maar het gevo'g van die oneenigheid is.
dat het Bloemendaalsche gedeelte van de
Kleverlaan niet verbeterd wordt. Er is bij
den bouw der huizen gerekend op twee we
gen voor verkeer in twee richtingen, maar
toepassing daarvan is thans niet mogelijk.
Het drukke verkeer moet zich blijven be
helpen met de nu veel te smalle Kleverlaan,
hetgeen herhaaldelijk tot ongelukken aan
leiding geeft.
H.et. is in verband met de eischen van het
moderne verkeer dringend noodig, dat Haar
lem en Bloemendaal in deze aangelegenheid
tot overeenstemming komen.
Dan is er ook nog een eigendomsouaestie
over den Leidschevaartweg. Die weg onder
Bloemendaal is ook eigendom van Haarlem-
Het eigenaardige is, dat in den ouden tijd
feitelijk behoeven we niet meer dan een
kwarteeuw daarvoor terug te gaan! bijna
alle wegen in Bloemendaal aan andere ge
meenten, maatschappijen, of particulieren
toebehoorden.
Eenige voorbeelden: De Zilkerweg en Mar
grietenlaan onder Vogelenzang behoorden
aan een polder, de Elswoutslaan aan de Er
ven van der Vliet, de Zandvoortsche laan
aan een commLssie, de Zijlweg aan een
maatschappij die eigenares van de tol was.
Tot nu toe werd door de KIM. het lucht-
goedorenvervoer vereenigd met het passa
giersvervoer.
Het steeds toenemend goederenvervoer
deed echter reeds geruimen tijd de behoefte
gevoelen aan een splitsing, doch door ge
brek aan speciale vrachttoestellen was dit
tot heden nog niet mogelijk.
Doch thans is er verandering ln dezen toe
stand gekomen. Met 'haar gewone voortva
rendheid heeft de KLM, met ingang van 18
Maart een speciaal vrachttoestel ingelegd in
den dagelijksc-hen dienst op Londen.
En dat dadelijk van deze gelegenheid een
dankbaar gebruik wordt gemaakt blijkt uit
bovenstaande reproductie van een foto,
waarop men het bevrachten van het vliegtoe
stel, ziet.
Weer een schrede voorwaarts op het ge
bied der vliegverbindingen. -
Links op het toestel is te zien, dat het uit
de Fokker-fabrieken afkomstig is!
BELGIë—NEDERLAND.
De wedstrijd HollandBelgiS uw krant
heeft het gemeld,
Is om 't gevaar dor politiek voorloopig
afbesteld.
Ik vind dit niet zoo'n groot bezwaar, omdat
ik me verbeeld,
Dat politiek die match niet lang gelèe
reeds is gespeeld
En als ik nu nog even aan dit feit herlnn'ren
mag,
Dan geef ik u, zij 't wat verlaat, hieronder
het verslag.
Er was tevoren, vreemd genoeg, niets van
den strijd gemeld.
En voor men wist. wat er geviel stonden de
teams in 't veld.
't Was Nederland dat voor het eerst den
bal aan 't rollen bracht.
Zijn middenvoor liep recht naar 't doel en
schoot met al zijn kracht
De Belgische verdediging was eerst
verbouwereerd,
Maar had zich spoedig weer hersteld, de
aan va1 werd gekeerd,
Toch bleef 't begin voor Nederland, het
speelde forsch en snel.
De ploeg vertoonde goed verband en
keurig samenspel,
Een nieuwe aanval, sterker nog, werd
hierna oogezet
Met een totaal onhoudbaar schot, vond
Nederland het net.
De Belgen appelleerden in aaneengesloten
drom.
De scheidsrechter (de Volkenbond) deed wel,
maar zag niet om,
Het was voor beide ploegen een zeer
spanningsvol moment,
De scheidsrechter bleef zwijgen en het punt
werd niet erkend
Oranje, eens zoo homogeen, was nu finaal
van streek.
Zoodat van sommigen het spel al gauw naar
niets meer leek,
Het werd een heen en weer getrap, een
zeer verwarde boel
Een enkele schoot meer dan eens zelfs hard
op eigen doel,
De Belgen vielen daarna aan met nieuwen
moed en lust.
En tot geluk voor Nederland, kwam kort
hierna de rust,
Toen na de pauze door den Belg opnieuw
was afgetrapt.
Bleek dat het eerst verwoede spel aan
weerszij was verslapt.
De strijd was niet geestdrif!:g meer en
eerdoi loom dan fel.
En beide zijden appelleerden steeds voor
buitenspel.
Geen forsche aanval werd gezien en zwak
was de tactiek.
En lang voor 'fc afgeloopen was, verdween
reeds het publiek.
Het bleef een heen en weer getrap, zonder
het minst verband,
En ieder schot was zwak gericht en naast
het doel beland.
Een enkle zwakke aanval werd met groot
gemak gestuit.
Zoo ging die groote voetbalma'ch nog als
een nachtkaars uit
Het eindigde tenslotte in een dikke grijze
mist.
Waarin je niets meer zien kon- en de strijd
bleef onbeslist.
P. GASUS.
Haarlem, 20 Maart.
Het Spionnage-debat.
La de Belgische Kamer heeft de socialist
Mathieu geïnterpelleerd over de publicaties
van het Utrechtsch Dagblad en de door de
Belgische regeering genomen sanctiemaat
regelen. U vindt cr een uitvoerig verslag van
in dit blad, en ik raad u aan om het aan
dachtig te lezen. U zult de slotsom er uit
trekken dat noch de Belgische Kamer, noch
de Belgische regeering in staat zijn om de
zaak precies op te helderen. Twee feiten
komen merkwaardig-duidelijk op den voor
grond: het vertrouwen, door de socialisten
geuit ten aanzien van de eerlijkheid der re
geering ten opzichte van het buitenland, en
de algemeene begripsverwarring bij alle par
tijen en bij de regeering zelf, die eenvoudig
buiten de methodes van den splonnagedienst
zijn gehouden. Deze dienst is dan ook over
geplaatst naar het departement van Justitie,
zoodat de burgerlijke overheid er nu ten
minste gezag over heefteen maatregel,
zooals al eerder gezegd, die alle toejuiching
verdient. De Belgische premier Jaspar heeft
dan ook gezegd: „Wij zullen in ons eigen
huis orde brengen. Dat is de bedoeling van
de maatregelen der regeering".
Het Belgische Kamer-debat geeft wel be
wijzen t-e over van hetgeen ik in de afgo-
loopen weken zoo vele malen betoogd heb:
dat de generale staven met hun geheime
diensten te werk gaan, in aangelegenheden
die voor de volken van vitaal belang zijn,
zonder controle van de wettelljk-ingesteldo
burgerlijke overheid, zy werken en intrigee
ren in het duister, worden geleid door men-
schen met geborneerde Inzichten, behoorend
tot een kaste met sterke vooroordeelen, en
vormen aldus een gevaarlijk gebrek in de
organisatie van den modernen staat.
Dat de Belgen dit nu eens in realiteit on
dervonden hebben is voor hen een voordeel.
Ook zij, mogen het Utrechtsch Dagblad
dankbaar zijn voor zijn publicaties, die deze
rotte plek in hun eigen staatsbestel hebben
blootgelegd.
Het volgende is een typisch staaltje uit hefc
debat.
„De heer Mathieu (lnterpellant)„Men
heeft mij verzekerd dat kolonel Duthoit, de
chef van den militairen veiligheidsdienst,
een man van eer is. Maar de militaire vei
ligheidsdienst kende sedert een jaar reeds
het bestaan van een Duitschen spionnage-
dienst te Mühlhelm, en heeft daarvan niets
medegedeeld aan den minister van Buiten-
landsche Zaken. Heeft de minister van Bui
ten landsche Zaken daar wél iets van ge
hoord?"
Minister Hymans schudt ontkennend het
hoofd.
De heer Mathieu: „Dus deelt het depar
tement van Landsverdediging aan het de
partement van Buitenlandsche Zaken niets
mede van de gebeurtenissen en feiten die
het uit Duitschland verneemt"En ver
derop: „Waarom speelde de militaire veilig
heidsdienst een rol in onze blnnen'andsche
politiek?Waar het op aankomt is. de
onrust weg te nemen die thans in den lande
heerscht"enz.
De regeering heeft dus eenvoudig moeten
erkennen en dit is er maar een enkel
staaltje van dat de militaire „veiligheids
dienst" haar eenvoudigweg buiten de zaken
hield. Zij had er blijkbaar niets mee te ma
ken. Waarom ook? De heeren kunnen het
zeil het best, en de inmenging van die bur-