BUITENLANDSCH OVERZICHT
VAN OUDE TIJDEN.
LETTEREN EN KUNST
DE AGITATIE IN DELHI.
.HET IS ONVERMIJDELIJK PERSONEN TE OFFEREN OP
HET ALTAAR DER REVOLUTIE."
REMINGTON Schrijfmachine Mij
haarlem's dagblad
Vaders autoriteit
n.
De brief van 11 Juli 1775 waarin de heer
Godin aan vader zijn verontschuldiging aan
biedt, draagt alle kenteekenen van oprecht
heid. Ik twijfel dan ook niet aan de juist
heid zijner voorstelling van het gebeurde, te
minder omdat hij in zijn toon een fierheid
legt, die getuigt van onschuld. Hij is bereid
zijn leedwezen te betuigen „over een onbe
zonnenheid die mij den toorn van Uw E.
Gestr. op den hals heeft gehaald en over
dewelke ik nogmaals bij deeze als zodanig
dog niet als over een misdaad vergiffenis
verzoeke". Een misdaad'? Dat avondbezoek
was een onschuldige grap. „Het was vijf uur
en toen ik hoorde dat er juffrouwen bij
mejuffrouw UwE.gestrenges Dogter verwagt
wierden; mijn verlangen zijnde om het ge
liefde voorwerp te zien, wilde ik gaarne mede
binnen koomen, dog daar Ik hoorde dat al
leen Juffrouwen zouden worden afgewagt,
beraadslaagde ik schielijk en onbezonnen om
met een grap. die mij helaas te kwalijk be
komen is, een grap die nogtans zo dikwijls
onnozel gebeurd is, onder den naam van
Juffrouw ook meede met de andere een
oogenbiik binnen te treeden en aanstonds
daarna v/eer heenen te gaan; het is mislukt,
zodra ik gekent ben, ben ik aanstonds weeder
■teruggekeert: ik heb een onbezonnenheyd
gedaan, ik koom ervan overeen openhartig,
ik heb er een grievend berouw over, en ik
vraag ootmoedig vergiffenis over mijn on
bezonnenheyd".
De heer Godin wijst erop, dat zulke grap
jes wel meer worden uitgehaald. Inderdaad
bewaart menig familiearchief de herinnering
van dergelijke pogingen om „het geliefde
voorwerp te zien". Niets natuurlijker, zoo
meenen wij, in een tijd toen de omgang
tusschen „heoren en juffrouwen" minder vrij
minder ongedwongen was, en de gelegenheid
om elkander te ontmoeten minder talrijk
waren. Dat zijn grap, hoe onschuldig be
doeld, hora niettemin „kwalijk bekomen"
zou, had de onvoorzichtige minnaar echter
kunnen en moeten inzien. Hij had gezondigd
'tegen het decorum, tegen de welvoegelij ik
heid zooals men die in zijn tijd en in zijn
kringen verstond. Kon het erger? Wat zou
den hem dan zijn smeekingen baten? Wat
zijn verzekering van zijn „onschuld en de
opregte liefde die ik aan haar toedraag die
ik tot de dood beminne?" Wat zijn ver
zuchting, dat het „onmogelijk was banden
te breeken die in mijn hart gelegd zijn en
die mij voor altijd aan Mejuffrouw UwE.gs.
zo beminlijke dogter zullen doen vasthou
den?"
De vraag was, of Adriana den geliefde
niet zou loslaten. Of de beminnelijke doch
ter den strijd zou volhouden en niet ten
slotte eindigen met vaders autoriteit te er
kennen. Ze moest kiezen. Lang, van Februari
tot October, heeft het meisje gestreden. Ge
durende die maanden stond ze onder het
toezicht van een oom en tante te Renswoude,
dje, blijkens de gevoerde briefwisseling, ge
heel op haars vaders hand waren. Hier
schreef ze, 1 October 1775, het briefje dat
ik laat. volgen, omdat het zoo teekenend is
voor de opvatting die destijds een dochter
had van haar plicht tegenover haar vader.
Groot Agtbaare Heer en
zeergeliefde Vader,
Dewijl de Liefde mijns zeer waarde Vader
alleenlijk 't geluck mijnes levens kan bevor
deren en ik dezelve ter mijner innerlijke
smertc seedert eenige maanden geheel ver
flauwt heb gevonden, zoo heb ik gedagt ter
herwinning daarvan alles op te offeren en
dus voorgenomen den heer Godin voor altoos
vaarwel te seggen; 't geen dan ook gisteren
DINSDAG 9 APRIL 1929 eigen opvatting, die afwijkt van de gang
bare, maar waarmee hij een diepen indruk
wist te maken.
Van Cor Hermus was ook de zeer te loven
regie! Hermus heeft in een heel langzaam
tempo laten spelen, waardoor de voorstelling
ook, doordat er niet in het stuk „gekapt"
was meer dan vier uren duurde, maar
ook alle tooneelen volkomen werden uitge
speeld en dikwijls groote stemming werd be
reikt. Alleen het slot van het derde bedrijf
miste door het t.e langzame tempo en het
al te veel uitspelen zijn sterke werking. Te
gen dat tooneel bleek men niet of neg
niet opgewassen. Daar werd het indivi
dueel spel melodramatisch en stelde ook het
samenspel te leur. Hoe veelmachtiger was
van dat slottooneel de indruk bij dc Russen,
die in een sterke spanning, met grooten
climax en in één voortdurende stuwing naar
het slot toe speelden.
Maar overigens alle lof voor Hermus'!
regie! Ik kan niet ontkennen, dat enkele
fragmenten in III mij wel eens wat lang
vielen, maar dat ligt voornamelijk aan
Gorki, die hier met al die levensbiechten
erg langdradig en ook doordat hij de
handeling telkens stopzet allerminst dra
matisch is. Grooten indruk heeft deze op
voering van Gorki's stuk in de zeer
stemmingsvolle décors van Dullé en bij zeer
gelukkige belichting op de stampvolle
zaal gemaakt. Gespannen heeft men de
voorstelling gevolgd en aan het slot heeft
het publiek, zooals één der bezoekers mij
later vertelde ik kon de voorstelling
slechts tot de pauze bijwonen een zeer
geestdriftige en langdurige ovatie aan de
spelers gebracht.
Zou het niet mogelijk zijn, dat Nachtasyl
ook hier te Haarlem voor de leden .van
„Kunst aan het Volk" op een extra-matinee
werd gegeven? Deze „daad" van Bouber ver
dient een ruime belangstelling in grooten
kring!
J. B. SCHUIL.
niet zonder grote aandoening ter uytvoer is
gebragt; dese is dienende om mijn lieve
Vader zulx bekent te maken, desselvs liefde
nedrig terug te vraagen, te verzeokoren dat
nimmer een huwelik zonder vaderlijke goed
keuring zal doen en bid clan ook, dat mij
noyt zal gevergt worden zonder inclinatie
te trouwen; ik verzeeker Vader en Moeder
van mijr. respect en blijve levenslang met
alle gehoorzaamheyt,
Groot Agtbaare Heer en zeer geliefde Vader,
UWelEdele Groot Agtbare
onderdanigste Dienaresse en
gehoorzame Dogter.
Iets had het arme kind bij deze overgave
nog bedongen: de belofte dat zij nooit tegen
haar zin uitgehuwelijkt zou worden. Voor 't
overige is de onderwerping volkomen. Vaders
autoriteit heeft gezegevierd. Hoort hem
juichen nu „gij also u wederom ten cenemaal
onderwerpt aan de gehoorsaamheid van een
Vader, die op dat eerste ogenblik in zig zag
herleven die teedere liefde die hij gevreest
had voor altoos van u te zuilèn moeten af
trekken". Zoo schrijft hij haar, in antwoord
op haar briefje, en nog kon hij niet nalaten
erop te wijzen, dat hij „altoos zal begeren,
dat G U bepaaldelijk na zijnen raad ge-
draage". En aan zijn zwager zegt hij grooten
dank verschuldigd te zijn „omdat ik door en
door gepenetreert ben van hot maintenu,
dat uwEhgr. aan 's Vaders authorlteit gewis-
selijk heeft gegeven".
Men ziet, het ging hier om de maintenue,
om de handhaving van het vaderlijk gezag,
dat een oogenbiik bedreigd scheen. Zonder
gehoorzaamheid uwerzijds, geen liefde mij
nerzijds, zoo zou ik willen weergeven den
indruk, dien deze geschiedenis bij ons ach
terlaat. Het is mogelijk, dat er nog ouders
zijn die dit beginsel voorstaan? maar het
is onmogelijk, dat er nog kinderen zijn die
het eerdiedigen. Een briefje als dat van
Adriana kan niet meer geschreven worden.
Dat deze burgemeestersdochter haar vader
aanspreekt met „Groot Agtbaare Heer" en
zich zijn „onderdanigste Dienaresse" noemt,
behoeft u niet te verwonderen. Zoo te doen
was in haar tijd gebruikelijk. Cornells De
Ville, pensionaris van Haarlem, placht zijn
vader te betitelen met „Seer Waerde en Hoog-
Geagte Papa", en te onderteekenen „UWEd.
Ootmoedige Dienaer".
Dit zijn maar bijkomstigheden, die ons
aangaande de verhouding der kinderen tot
hun houders weinig of niets leeren. De In
houd van het briefje uit Renswoude daaren
tegen is bedroevend duidelijk. Hier is, na een
aanvankelijk krachtig verzet, een onderwor
penheid die bereid is „alles op te offeren"
om de verloren liefde eens vaders te her
winnen. Of, moet ik zeggen, om de boosheid
eens vaders te bezweren? Er is geen reden om
te twijfelen aan de goede bedoelingen van
den ouden heer. Vader had zijn Adriana, zijn
jongste, ongetwijfeld hartelijk lief. Hij ver
zekert haar een- en andermaal „geen ander
oogmerk te hébben als om U gelukkig te
maken". Maar zijn liefde was niet verstandig
genoeg om te begrijpen, dat het meisje zelf
haar geluk wilde en behoorde te kiezen. Zij
van haar kant dwaalde, toen zij meende,
uit liefde voor haar vader, den jongen man
dien zij liefhad „voor altoos te moeten vaar
wel zeggen". Een offer, dat de vader niet
vragen, dat de dochter niet brengen mocht.
Zoo zien wij deze dingen. En daarom zeide
ik, dat een briefje als dat van Adriana be
zwaarlijk meer geschreven kan worden.
het tooneel te amsterdam.
NACHTASYL
door
HET ENSEMBLE BOUBER.
De Nederlandsche tooneelspelers en zij
hebben dit gemeen met onze schilders
zijn het sterkst wanneer zij realistische kunst
kunnen geven. Dat hebben wij Zaterdagmid
dag weer kunnen constateeren bij de opvoe
ring van Max Gorki's Nachtasyl in den
Stadsschouwburg te Amsterdam door het ge
zelschap van Herman Bouber! Daar speelden
nu acteurs en actrices, die althans voor
het. meerondeel in de tooneelwereld als
„tweede en derde rangskrachten" worden
beschouwd en zie, er werd een geheel ver
kregen, zoo verrassend goed en sterk, dat
deze voorstelling een der belangrijkste eve
nementen van dit seizoen mag worden ge
noemd.
Herman Bouber, aangemoedigd door het
ongemeene ook artistiek succes van
„Zeemansvrouwen" en de officieele waar
deering, welke in een subsidie van het ge
meentebestuur van Amsterdam tot uit
drukking kwam. heeft thans willen toonen,
dat zijn ensemble ook tot grooter werk in
staat. is. HU heeft met zijn gezelschap
aangevuld door eenige belangrijke artisten
als Cor Hermus, Willem van der Veer, Coen
Hissink, Charlotte Kohier en Marie v. Wes-
terhovon voor leden van den „Kunstkring
voor Allen" en de leden van de Wereld-
Bibliotheek eon voorstelling gegeven van
Nachtasyl, welke een zeer groot en alleszins
verdiend succes heeft gehad. Het was een
verheugenis deze tooneelgebeurtenis mede
te maken, niet alleen onidat een ernstig
artistiek streven hier volkomen tot zijn
recht kwam, maar ook, omdat wij or getuige
vau mochten zijn, dat acteurs, die tot, nu toe
zelden of nooit, in belangrijke^ rollen op den
voorgrond tradon zooals Ko van Sprlnk-
huizen en Emllc Timrott in dit werk zulk
een prachtige kans kregen en er zoo geluk
kig gebruik van hebben weten te maken.
Dat, de leden van Bouber's gezelschap een
graad van bijna volmaaktheid bereikt heb
ben in liet typeeren van menschen uit de
Amslcrdamschc volksklasse hebben wU meer
malen mogen constateeren, maar in Gorki's
stuk stonden zU voor vrtj wat moeilijker taak,
omdat de levensschipbreukelingcn, die in
dit nachtasyl te zamen komen, voor hen
geheel vreemde types zUn. In een Amster-
damsch volksstuk kunnen deze acteurs voor
een deel imiteerend te werk gaan, in dit
Russische stuk moeten ze zuiver „scheppen".
En nu was hot verrassend te zieri, hoe prach
tig velen van deze acteurs hierin geslaagd
waren. Welk een sterke talenten zijn er on
der deze zoogenaamde „volksacteurs"!
Zie zoo'n Bocbnof, den mutsenmaker, een
voudig, maar sfcerk-levend daar neergezet
door Johan Elsensohni Of hij volkomen een
Rus was, kan ik moeilijk beoordeelen, maar
hij gaf er mij met de herinnering aan de
voorstelling van de Moskouers volkomen
de illusie van. En eveneens Klesjtj, de slo
tenmaker van Jan Lemaire in zijn ruwe on
verschilligheid zoolang zijn vrouw nog leeft
en dan la,ter, als zij gestorven is heel
knap, bijna pijnlijk realistisch speelde Mlen
Erfmann deze sterfscène in zijn doffe ver
slagenheid en totale ontreddering! Hoe
prachtig kwam het ras-talent van Anny
Verhulst uit in de rol van Nastja, het „meis
je"!
Het was spel van sterke gespannenheid en
hevig uitlaaiend temperament, dat mij de
nog altijd, zoo zeer betreurde Greet Lobo in
herinnering bracht. Anton Burgdorffer een
voortreffelijke wild-hartstochtelijke Aljosjka
de man met de harmonica Aaf Bouber,
misschien niet fel genoeg, maar toch wel heel
suggestief als Wasilisa, de vrouw, die met
haar blik alleen al haar „pensiongasten"
beheerscht! En dan Bouber zelf als Kosty-
lef, de herbergier, die als een hyena daar
rondsloop door zijn huis! Ik noem opzettelyk
eerst de leden van Bouber's gezelschap, om
dat wij hen allen uit de Amsterdamsche
volksstukken kennen.
Maar daar was ook Ko van Sprinkhuizen,
de acteur, die zoo dikwijls ik hem zag
nog nooit eenigen indruk op mij vermocht
te maken en nu de zeer moeilijke rol van
den verloopen tooneelspeler zoo vol fanta
sie, teer on gevoelig en soms met verrassen
de lyriek speelde. Hoe mooi en ontroerend
was hU ia zUu vertrouwen in Louka, als deze
hem een nieuw leven voorspiegelt! En wie
zou tevoren Emlle Timrott ill staat hebben
geacht tot een zoo gave creatie van den „ba
ron", zich zelf éindelijk eens totaal wegspe
lend en geheel opgaande in zUn rol?
Dat Willem van der Veer een mooie Waska
Pepel zou zijn, was te venvachten. HU brengt
voor deze rol alles mee, zijn imposante fi
guur, zUn prachtige, donker-getimbreerde
stem en zijn forsche speelkracht. En ook van
Charlotte Kohier wisten wU van te voren,
dal, zU Natasja gevoelig zou spelen, evenals
dat wU van Marie Westerhoven een goede
Kwasjaja zouden te zien krijgen. Coen His
sink bleek te veel romanticus voor dit natu
ralistische milieu en hU viel er dan ook min
of meer uit.
Het allerbeste van dezen middag gal' Cor
Hermus als de oude Loeka. Hermus maakte
van dezen landlooper niet een „apostel", een
soort heilige, maar hU speelde hem heel
menschelijk, eenvoudig en met mllden hu
mor. Hy was onder al deze verschoppelingen
een verschoppeling mede, doch één, die het
leven tot in zyn diepste diepte gepeild heeft
en er de groote alles begrupende zachtheid
door heeft verworven. Hij weel. tot de harten
van al deze ongelukkigen door -te dringen,
MUZIEK.
JOSEFA ROSANSKA.
Te midden der lawine van piano-avondis-
ten en -recitalisten, die dezen winter de
hoofdstad van ons land overstroomde, maar
die grootendeels weer in de afgronden der ver
getelheid verdwünt, is een jonge Russische
pianiste er in geslaagd zich staande te hou
den en van haar debuut een triomf te ma
ken. Een herhaling van haar optreden, groo
tendeels met hetzelfde programma, volgde
binnen enkele dagen, doch nu niet voor een
nagenoeg leege zaal met de enkele traditio
nele vrUbiljetters en de pers. zooals den
eersten keer, doch voor een uitverkocht huis.
En zij was er meteen in. na één avond met
mooie geestdriftige critieken. Welke Neder
lander doet haar dat na? Dirk Schaf er heeft
tal van jaren noodig gehad om er in te ko
men.
Ik hoor echter dat de Hollandsche kun
stenaars in Amerika zeer in trek zijn. Geluk
kig voor diegenen die zich de kosten van den
Oceaan-overtocht zonder bezwaar kunnen
veroorloven en dan nog wat overhouden om
de onvermydelyke Amerikaanschè reclame
te kunnen bekostigen. Ik zal alvast dezer da
gen aan George van Renesse een mooi
plaatje va.n de „Statendam" dat ik in ndjn
bezit heb, sturen, pro memorie natuurlijk.
We hebben, dank zU de activiteit van het
bestuur van de HaarL vereeniging „Kunst
aan het Volk" gisteravond gelegenheid gehad
met het talent van de jonge Russische, Jo-
sefa Rosanska geheetëri, kennis te maken en
te beoordeelen of de roep die van haar uit
ging gerechtvaardigd was. Een groot aantal
belangstellenden had -zich daartoe in den
Stadsschouwburg verzameld.
't Begin v/as niet bijzonder gelukkig. Een
krakende klavierstoel gaf eenig oponthoud,
hilariteit, gebrek aan stemming. Misschien
was het daaraan te wijten dat de pianiste in
het eerste gedeelte van Cësar Francks „Pré
lude, Clioral et Fugue" een ernstige geheu
genfout maakte, die wel geen oponthoud ten
gevolge had, maar toch den bouw van het
prélude verstoorde. Aanvankelyk was het
spel noch technisch, noch muzikaal impo
neerend; eerst in de Fugue konden we de
uiterst klare doorzichtige voordracht van het
veelstemmige weefsel bewonderen. Ook Beet-
hovens laatste pianosonate speelde zij met
groots duidelijkheid, met parelende techniek
hi de laatste Variatie der Arietta, met prij
zenswaardige eenvoud en bezonken
heid maar toch bleef haar spel
mij nog te veel 'aan de oppervlakte, het
was uit een pianistisch oogpunt mooi werk,
maar zij voerde ons nog niet tot de transcen
dentale hoogten, waarop elke gedachte aan
techniek verdwUnt. En ook in de Arietta
bleek haar memorie niet geheel vertrouw
baar: een tweetal afdwalingen konden den
kenners niet ontgaan.
Tot zoover was het oordeel over haar spel
nog eeniszins gemengd.
Na de pauze kwam moderner werk aan de
beurt. En hierin was het spel van Josefa
Rosanska zonder eenig voorbehoud uitmun
tend en bewonderenswaardig te noemen.
Schitterende techniek, voortreffelUk pedaal-
gebruik, groote kleurenrijkdom bij uiterste
duidelUkheid waren overal op te merken.
De klaterende fonteinen van Ravel's „Jeux
d' Eau", de humor van Debussy's „General
La vine" de fUne arabesken van Albeniz'
„Triar^.", de brutale kunst van Strawinsky
hef. werd alles even uitstekend gegeven als
de wat oudere virtuositeit in de etudes van
Liszt, van wie zU de tweede der „3 Etudes de
Concert", en de vijfde en zesde der „Paga-
nini-etudes" voordroeg. Onverminderd ble
ven kracht, duidelijkheid en frischheid bij al
deze moeilUke opgaven onverminderd ble
ven zij ook toen zij na de geestdriftige toe
juichingen aan het slot weer aan den vleugel
nplaatsnam en het geestige „Feu a'Artifice"
(evenals „General Lavine" uit het tweede
deel der Préludesl liet schitteren. Nog niet
voldaan vergde het auditorium nog een
tweede toegift.
Het programma was dus in hoofdzaak het
zelfde als dat. waarmee zij te Amsterdam de
buteerde. En wij kunnen gerust zeggen dat
Josefa Rosanska een uitnemende pianiste,
een brillante virtuose is. Dat haar spel op de
modernen wellicht nog meer ingesteld is dan
op de ouderen, wie zou haar dat kwalijk mo
gen nemen? Geen enkel kunstenaar speelt
alle stalen even goed. En naarmate zU ouder
wordt zal zU zich in de ouderen en romantici
misschien ook nog' meer verdiepen.
KAREL DE JONG.
energieverhopgtng van
spaansche zenders.
In verband met de opening van de Interna
tionale Tentoonstelling te Barcelona zal de
energie van het station der Union Radio ver
dubbeld worden. Ook andere Spaansche zen-
doordat hU mensch is zoonis zij. Een zeer ders worden versterkt.
Actie van het
keinsch leger".
Socialistisch rppubli
T BELANGRIJKSTE NIEUWS.
Het roode biljet, dat tegelijk met de bom
men in de vergaderzaal van de Wetgevende
Vergadering in Delhi is omlaag geworpen,
blijkt geteekend te zün door den z.g. opper
bevelhebber van het socialistische republi-
keinsche leger van Hindoestan. Daarin wordt
gezegd: „Wij wenschen te zeggen, dat, ter-
wyl men nog meer hervormingskruimeltjes
verwacht van de commissie-Simon en zelfs
twist over de verdeeling der verwachte klui-
van, de regeering ons nieuwe onderdrukkende
maatregelen opdwingt, zooals de wet op de
openbare veiligheid en die in zake de bedrijfs
geschillen. Het zonder aanzien des persoons
arresteeren van arbeidersleiders zegt ons uit
welke richting de wind waait. In deze bU-
zonder prikkelende omstandigheden heeft de
republiekelnsche bond vanHindoestan in vol
len ernst en in vol besef van zUn verant-
woordelUkheid zyn leger opdracht gegeven
tot deze daad, teneinde aan deze vernede
rende klucht een einde te maken. Laat de
volksvertegenwoordigers terugkeeren naar
hun districten en de massa's voorbereiden
vcor de komende revolutie".
Het pamflet betreurt dat er bloed vergoten
wordt, doch verklaart dat het onvermUdelijk
is personen te offeren op het altaar der re
volutie.
Reeds de vorige week heerschte er in de
Wetgevende Vergadering een vrij opgewon
den stemming, zulks in verband met het
aanhangig maken van het wetsontwerp op
de openbare veiligheid, waarbij het depor-
teeren van buitenlandsche agitatoren wordt
toegestaan.
De voorzitter der Wetgevende Vergadering
was van oordeel, dat de debatten over het
wetsontwerp behoorden te worden uitgesteld
tot na het proces tegen de op 20 Maart j.l. in
verschillende deelen van Britsch-Indië gear
resteerde personen, aangezien deze debatten
zouden leiden tot de bespreking van aange
legenheden, waaromtrent nog een rechter
lijke uitspraak zou moeten volgen. De regee
ring evenwel was gekant tegen een uitstel
der behandeling van het wetsontwerp.
De voorzitter zou juist zijn beslissing in
deze kwestie kenbaar maken, toen de bom
men gewopen werden. ZU waren van In
disch fabricaat, doch niet krachtig genoeg
tot het aanrichten van aanzienlijke schade.
Niettemin was de ontploffing zeer hevig. Zij
werd gevolgd door twee revolverschoten, wel
ke aan het optreden der bommenwerpers een
einde maakten en zoodoende verdere vernie
lingen voorkwamen. De schuldigen boden bij
hun arrestatiegeenerlei tegenweer.
Omtrent de gewonden wordt nog gemeld,
dat dezen niet in gevaar verkeeren, raet. uit
zondering van 'n. bejaarden Indischen afge
vaardigde.
F. A.
Ook Schober vertrekt.
Na dr. Seipel gaat dr. Schober, de direc
teur van politie, heen, althans zoo meldt de
Weensche correspondent van de „Voss. Ztg\".
HU zou president van de Rekenkamer wor
den. Het aftreden van den directeur van po
litie zou een toenadering tusschen burger
lijken en soc. zeer vergemakkelijken. Dit
heengaan is waarschijnlijk nog door dr. Sei
pel voorbereid, als maatregel tot effening
van den weg voor zijn opvolger.
Een optimistisch Duitscher en
de herstelbetalingen.
Op een vergadering van de Duitsche volks
partij te Stuttgart heeft, naar 't W.B. meldt,
de rijksdagafgevaardigde dr. Kraemer een
rede gehouden over „de Duitsche moeilijk
heden en de Duitsche verwachtingen". In
den loop daarvan betoogde hij oa.. dat van
de onderhandelingen te Parijs met waar-
sc.hijnhjkheid te verwachten is, dat een op
lossing gevonden wordt, welke althans voor
een reeks van jaren de Duitsche betalingen
zoo aanmerkelijk beneden die van het plan
Dawes zal vastleggen, dat Duitschland mag
hopen, de gelden alsdan uit de begrootings-
opbrengst te kunnen voldoen.
De nadruk bij de onderhandelingen moet
erop worden gelegd, dat de lasten aan
Duitschland minstens de eerste 15 jaren
zooveel mogelijk verlicht worden. Wij kun
nen derhalve, verklaarde de heer Kraemer,
de herstelquaestie met een zeker optimisme
beschouwen. Een Parijsche regeling waaron
der de namen van de voornaamste leiders
van het Duitsche bedrijfsleven staan, zal
door Duitschland niet kunnen worden af
gewezen met de bewering, dat de voorgestel
de eischen het Duitsche kunnen te boven
gaan.
Na de Oostenrijksche
kabinetscrisis.
WEENEN, S April (VT>.) De Rijks-
partijleiding van de Christelijk-sociale partij
heeft Maandag haar met groote spanning
verwachte eerste beraadslaging gehouden.
Aan de zitting namen ook de Christelijk-
sociale landeLijke leiders, resp. hun plaats
vervangers deel. Byzonder opzien werd in
politieke kringen gebaard door het feit dat
de landelijke leider van Tirol door Dr. Steidle
vertegenwoordigd werd.
Steidle n.l. is eerste bondsleider der Oos
tenrijksche I-Ièimatwehren. Steidle maakte
van de gelegenheid gebruik om met nadruk
het standpunt van de Heimwehren voor de
RUkspartijleiding uiteen te zetten.' Den so
ciaal-democraten moet de gelegenheid ge
boden worden htm bereidwilligheid té be-
wij zen tot vruchtbaar medewerken in het
parlement. Wanneer een verzoening met ds
oppositie niet tot stand kan komen, zou
een kabinet moeten gevormd worden, om
als laatste poging tot redding van hst
Oostenrijksche parlementarisme de oppositie
met zuiver parlementaire middelen te over
winnen.
Dr. Steidle heeft evenals de geheele ver
gadering de werkzaamheden der met de só-
siaal-democraten onderhandelende parle
mentariërs goedgekeurd. Hun werd toestem
ming gegeven tot voortzetten van hun werk
zaamheden. Men uit zich ongunstig over den
indruk der onderhandelingen met de soc.-
dem. De onderhandelingen hebben uitslui
tend betrekking op het door de meerderheids-
parrijen opgestelde werkprogram, dus huur
wet, bevordering van woningbouw, de zoo
genaamde principieele wetten. Men neemt
aan, dat de onderhandelingen lang zullen
duren en rekent op een duur der crisis van
nog ongeveer een tot twee weken. Deze week
is een beslissing niet meer te verwachten.
Botsingen tusschen Roemeen
sche communisten en politie.
BOEKAREST. 8 April (V.D.) Na de
conferentie der communistische vakvereeni-
gingen in Temesvar is het tot botsingen ge
komen tusschen communisten en politica De
communisten wilden het lijk van een hunner
kameraden, dié eenige dagen tevoren ge
storven was ter aarde bestellen. He lijk was
op verzoek der communisten naar Temesvar
gebracht, waar de begrafenis zou plaats vin
den, die gepaard zou gaan met. een groote
plechtigheid. Het luk, dat reeds tot ont
binding overging, werd in het vergaderlokaal
opgebaard. Toen de gezondheidspolitie beslag
wou leggen verzetten de communisten zich,
waarop de politie het lokaal binnendrong
om het lijk met geweld weg te halen. De
communisten boden weerstand en losten een
aantal schoten op de politiebeambten. Een
commissaris werd zwaar gewond, 2 andere
commissarissen en 2 gendarmen bekwamen
lichtere verwondingen. Ook de politie maakte
hierop van de wapens gebruik waardoor ver
scheidene communisten gewond wérden. Allo
in het lokaal aanwezigen, ongeveer 250 per
sonen, waaronder vrouwen en kinderen, wer
den gearresteerd, eveneens een verslaggever
van het blad „Vittorul", aangezien hij in
zijn verslag beweerd had, dat de prefect
van Temesvar tydens de conferentie door
een communist geslagen was.
LOODDIEF AANGEHOUDEN.
Door de Haarlemsche recherche is in
Amsterdam aangehouden de 32-jarige T. H.
B., verblijvende in een logement aldaar, ver
dacht van diefstal van een hoeveelheid lood
uit een onbewoond perceel in het Frederiks-
park te Haarlem.
LOODDIEFSTAL.
By de politie is aangifte gedaan van dief
stal van een hoeveelheid lood uit een on
bewoond perceel aan dé Jacob van Lennep-
laan.
BRANDJE.
Maandagmiddag ontstond een brandje in
het perceel Kleine Houtstraat hoek Helra-
brekersteeg, bewoond door den heer H. J.
Kappers. Het vuur was ontstaan doordat een
gasslang in de keuken had vlam gevat. De
bewoners bluschten het vuur met een paar
emmers water. De brandweer was wel ter
plaatse, maar behoefde geen dienst te doen.
Een keukenkast brandde uit.
UIT EEN DAKGOOT GEVALLEN.
Maandagmiddag half drie was de schil
der P. Egglnk bezig in de dakgoot van het
perceel Generaal De Wetstraat 67, Plotseling
verloor hU zUn evenwicht en viel op straat.
Hy kreeg een snUwond aan het hoofd en
schaafwonden aan handen cn knieën. Na
door een dokter verbonden te zijn, werd hij
per auto naar het Sint Elisabeths Gasthuis
gebracht, waar bleek dat hij bovendien een
lichte hersenschudding had opgeloopen. Dc
man werd ter verpleging opgenomen.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
SCMPTJFMACHTNFMAMOEL
ZuLblhAAT 90 b.d GR. MAi.iv f
TELEFOON 11161 HAARLEM
OFFICIEEL AGENT VAN DE N.V.
Nieuwe modellen uit voorraad 3
REIS-SCHRIJFMACHINES
Goedkoop® aanbieding in herbouwde tr achines!
ïen merkwaardige operatie
met een zakmes.
De ochtendbladen te Boedapest maken
melding van een merkwaardige operatie, die
in vakkringen groot opzien heeft, gebaard.
De laryngoloog en privaatdocent aan de
universiteit, dr. Ellener Pollaczek, was op
bezoek by zUn collega, prof. dr. Ballint, die
reeds eenigen tijd hjaende is aan keelkanker,
toen de patiënt plotseling een aanval van
hevige benauwdheid kreeg. Dr. Po'aczek rag,
dat prof. Ballint door oogsnbükkelijk oe-
ratief ingrijpen te redden zou zUn, green zijn
zakmes en door daarmede het strottenhoofd
van den patiënt te behandelen, redde hij
dezen het. leven. Prof. Ballint werd onmid
dellijk naar een ziekeninrichting overge
bracht, waar de operatie ten einde gebracht
werd. De toestand van' den patiënt :s iets
verbeterd, aldus de N. R. Ct.
