ASM BI H
Prinsessedag in Haarlem en Omstreken
l - n S
HAARLEM'S DAGB* ,r>
WOENSDAG 1 MEI 1929
V1ERDF BLAD
i
W\>"
ssjts&msjsm->
I miwS J J
v;zS^!^S -
De aubade ov *e Groote Markt.
3n het Amsterdamsche
kwartier.
In het Amsterdamsche kwartier begon de
viering van Prinses-verjaardag onder auspi-
cieën van den Kinder Oranjebond „Prinses
Juliana" om half twee. Op het Teylerplein,
waar de draaimolen al lustig draaide stelden
de kinderen zich op voor de formatie van den
stoet, die hier wel een bijzonder kleurigen
aanblik zou leveren omdat vele kinderen ge-
costumeerd waren. Voorop kwamen de man
nen van de politle-muziekvereeniging met
den heer Reynier van 't Hoff als leider. Die
bliezen maar en de speelsche wind droeg de
tonen ver weg over het heele kwartier, door
de opene ramen de kamers in, zoodat ieder
t wist, dat hier feest was. Allerlei pakjes
hadden ze aan, de kinderen, er waren er
vier, als dwergjes verkleed, met de bruine
puntmuts en lange witte baarden. Er liepen
feeën en elfjes in de rij, met gazen vleugel
tjes, die heel doorzichtig waren, zooals de
dartele libel ze heeft. Kleine jongens stapten
mee in lange broeken met witte slagérskiel-
tjes er boven en manden by zich, waarin zij
de boodschappen hadden.. Anderen zagen er
vervaarlijk uit met geweren en zware kap
laarzen, of ze waren als Tirolers verkleed in
rood en groen. Doornroosje ging mee, zoo
goed als de politie-agent, de bakker, Lode-
wijk de Zestiende zelfs. Een zigeunerin deed
voor de Tiroler niet onder, ook waren er
pierrots als op een gemaskerd bal, een cow
boy en een Oostersche prins, en behalve een
Indiaan ook een clown.
Heel dit heterogene gezelschap met vele,
vele andere kinderen in hun gewone kleeren
er bij is door de straten getrokken, bren
gend er een vreugde van muziek en vlaggen
in oranje en rood wit blauwe kleuren. Voor
op in een bakfiets die versierd was met bloe
men en oranje, reden de gnooms en midden
in den stoet werd een baldakijn meegedra
gen; waarop de opwekking geschilderd stond
om de vereeniging te steunen. Door het Am
sterdamsche kwartier, door het Bavodorp en
door de Slachthuisbuurt gingen ze. De moe
ders kwamen in de deuren staan, of liepen
mee, de straathoeken werden telkens vol en
het verkeer zelfs moest stilstaan voor den
langen kindertrein.
Te drie uur werd op het Teylerplein de
optocht ontbonden, maar de deelnemers gin
gen niet naar huis dan na een glas limo
nade en een krentenbroodje te hebben ge
kregen in het patronaatsgebouw.
's Avonds vijf uur kwamen ze op het plein
weer samen om door de Amsterdamstraat en
de Spaarnwouderstraat, langs het Spaarne,
de Gedempte Oude Gracht en de Groote
Houtstraat naar het gebouw St. Bavo te
gaan in de Smedestraat, waar hun de feest
avond wachtte.
Ai weer waren het hier leden van de po-
litiemuziekvereeniging, die met leutige wijs
jes voor een echte Julianadag-stemming
zorgden. Overigens heeft de aanwezigheid
van koek en chocola ook hier haar uitwer
king op de stemming niet gemist.
En dan de poppenkast! Die werd vertoond
nadat de heer J. H. van Engelen als voorzit
ter alle ouders bedankt hadden voor de zor
gen, die zij aan de costuums besteedden, de
firma's voor wat zij aan tractaties beschik
baar stelden, het gemeentebestuur en de mu
ziekvereniging voor het hunne.
De poppenkast werd vertoond door den
heer en mevrouw M. J. Kellenbach uit Den
Haag. die paedagogie leggen in hun popoen-
soel. Dat constateerden wij in „Zwaan kleef
aan", het aard'ge sorookle, waarmee de kin
deren zoo meeleefden. Er werd naar harte
lust gezongen van „Zwaan, zwaan, zwaan,
kleef aan, als je niet mee wil dan blijf je
maar staan". Een tweede nummer was
kan en mag het ook anders dat van on
zen oud -Hollandschen Jar. Klaassen, die
nooit zijn populariteit verliest, zooals al weer
bleek.
Te negen uur was het feest voor de kin
deren van het Amsterdamsche kwartier ten
einde.
Op de Zomervaart was een zweefmolen ge
zet, die over weinig bezoek niet te klagen
heeft gehad.
Nog een voornaam ding: Het feest is mo
gen gevierd worden onder een drogen hemel!
Het Orgelconcert.
In ons vorig nummer konden wij nog mel
den, hoe het begin van de orgelbespeling, die
de he?r George Robert van half twee tot half
drie in de Groote Kerk gaf gekenmerkt werd
door een buitengewoon groote belangstelling.
Dat b'eef den geheelen middag zoo. Er kwa
men steeds meer menschen de kerk binnen
en met aandacht werd geluisterd naar de
Gavotta van Padre Martini, de Cantabile van
Enrico Bossi, de Fantaisie III van Saint
Saëns en de werken van Siegfried Karg-Elert
..Was Gott tut 1st wohlgetan" en „Npn dan-
ket alle Gott". Het uur van wijdingsvol ge
nieten werd besloten met het Wilhelmus.
Het orgelconcert blijft altijd een der schoon
ste deelen van den feestdag.
De feesten in Schoten.
Ook in Schoten was het Dinsdagmorgen
de druilerige regen, die maakte dat weinig
menschen zich op straat vertoonden, doch
nauwelijks klaarde het een beetje, stond de
lucht niet meer zoo egaal grauw ever de
voorstad, of. 't werd me op 't Soendapleln,
hét centrum der feestviering een drukte van
belang.
Daar stond en hem noemen we opzet
telijk 't eerst de man met de poppenkast,
zoo'n echte ouwerwetsch^, typisch Holland-
sche poppenkast met 'n wonderlijke beschil
dering en simpele poppen. Jan Klaasen had
zijn puntmuts op en sloeg bijwijlen Katrijn
of de andere personagiën zooals een ras-Jan
Klaasen het behoort te doen. En vol aan
dacht. telkens gierend van pret, luisterde en
keek Schoten's jeugd toe naar al 't fraais,
dat daar in de poppenkast gebeurde.
En even verder, bij de juichende, joelende
muziek van een orgel draaide de electrische
caroussel van Sipkema. met zijn tientallen
lampjes, zijn versiersels en den ganschen
dag stond een dichte drom van menschen en
vooral van kinderen te kijken naar den ron
dedans der wagentjes.
En er was een kraam met rose zuurstokken
en pepermuntstelen, met „echte Deventer
koek", met' nougat en chocolade, wat verder
op werd 't oude vaderlandsche gebruik van
't koekhakken in eere gehouden, en zoete
geuren van waren oliebollen en versche wa
fels dreven de lucht in.
Tusschen die kramen zwierf de jeugd, werd
opgeschept over de kapitalen die ze meege
kregen hadden, werd zwaar en langdurig ge
delibereerd of je je laatste stuiver nu om
zou zetten in een zuurstok, een wafel of een
zitje in de caroussel.
't Was goed drie uur in den middag, toen
de aandacht werd getrokken door muziek.
Want naast de remise op 't Soendaplein was
een muziektent geïmproviseerd muziek-
kraam klinkt wat vreemd, al was deze naam
toenasselijker.
Daar liet het muziekorps „Willen is Kun
nen" zich hooren, daar schalden ferm en
fleurig de marschen de lucht in en luisterden
velen naar het concert. En de jeugd had be
slag gelegd op een groote stapel steenen, die
schitterend ais tribune fungeerde.
Toen de avond kwam werd het flink druk
op 't Soendaplein. De caroussel verd bijna
bestormd en draaide voortdurend met volle
wagentjes, de exploitanten der kramen had
den niet te klagen over belangstelling.
En onder leiding van haar directeur den
heer Chr. Huvboom, gaf de R.-K. Harmonie-
vereeniging St. Caecilia in de muziektent
's avonds een keurig concert, een uitvoering
die af en goed was en vele luisteraars tot
zich trok. Al was het misschien door 't drei
gende weer óf omdat heel wat Schotenaars
de stad in waren getrokken, dat de belang
stelling niet nog grooter was, gelijk men had
mogen verwachten.
St. Caecilia bracht ook verder in Schoten
muziek, want door velen gevolgd, maakte dit
korps, evenals „Willen is Kunnen" het had
gedaan, een rondgang door verschillende
straten.
Avondfeest van de Chr.
Oranje-vereeniging „Schoten".
De Christelijke Oranje-vereeniging „Scho
ten" had in het gebouw voor Christelijke be
langen in de Colensostraat ter gelegenheid
van den verjaardag van Prinses Juliana een
avondfeest georganiseerd, dat heel goed ge
slaagd is.
De groote zaal was stampvol en de te-laat
komers vonden slechts met moeite een
plaatsje. Op 't podium stonden, niet al te
moderne borstbeelden van de Koningin en
Prins Hendrik, gesierd met sjerpen.
Met gebed onende de voorzitter, de heer
Z. Eikerbout, de bijeenkomst. Hij heette allen
hartelijk welkom en zeide o.a. dat de ouders
als ware Christenen- dienen te zorgen dat
hun kinderen liefde voor God en Oranje
hebben. Spreker constateerde, dat men blij
moet zijn dat de Prinses wandelt in Gods
vrucht, daarom heeft men zeker alle reden
om op dezen dag feest te vieren.
Nadat allen staande 't eerste couplet van
't Wilhelmus hadden gezongen, trad de heer
P. Spiering naar voren, wijl hij als voorzitter
van het vaandelcomité het vaandel van de
vereeniging aan den voorzitter zou aanbie
den. Wie had ooit durven droomen, dat wij
nog bijna anderhalf jaar voor wij ons vijf-
Jarig bestaan vieren, reeds een vaandel zou
den bezitten, vroeg soreker. Na eenig overleg
met den heer Van Oven uit Den Haag had
men'echter een oplossing van de financleele
kwestie gevonden, en zoo was het mogelijk
geworden, den heer Van Oven opdracht te
geven voor het vervaardigen van het vaan
del. De heer Spiering dankte daarom recht
hartelijk allen die het vaandelcomité ge
steund hebben en wees de leden op hun
plicht te zorgen, het bedrag dat de heer Van
Oven nog moet ontvangen, spoedig bijeen te
brengen.
Zich tot den voorzitter wendende zeide de
heer Spiering, dat het iets droevigs was, het
vaandel, dat met zooveel moeite verworven
was, nu al weer uit handen te moeten geven
Maar hij zag in den heer Eikerbout den
rechten man op de rechte plaats, hij wist
dat deze het vaandel wél zou beschermen.
Terwijl de aanwezigen een, op de wijs van
het „Wien Neerlandsch bloed" gemaakt
feestlied zongen, werd het vaandel onthuld.
Op een donkerblauw fluweelen fond ls 't wa
pen van Schoten aangebracht met daaron
der de oprichtingsdatum en de naam der
vereeniging, benevens een opengeslagen boek
waarop Psalm 78 18 geborduurd is.
Met een kort speechje aanvaardde de voor
zitter het vaandel en hij sprak de hoop uit,
dat ook spoedig de vereeniging Koninklijke
goedkeuring zal verkrijgen.
Door een strijkkwartet werd vervolgens
met pianobegeleiding uitgevoerd Mozart's
„Kleine Nachtmusik", terwijl jongedames
ranja en andere versnaperingen ronddeel
den.
Negen leden van de reclteerclub „Ons Ge
noegen" oogstten veel bijval met het blijspel
„De gevolgen van een leugen", dat dan ook
aardig en vlot gespeeld werd, terwijl ter on
derbreking in de pauze een verloting werd
gehouden om de onkosten van dezen feest
avond te bestrijden en een violist het Largo
van Handel op uitstekende wijze ten gehoore
bracht.
Nadat de aanwezigen nog van Psalm 118
het eerste vers hadden gezongen, sprak de
heer Eikerbout een slotwoord. Zooals aan
alle aardsche dingen komt ook aan dezen
feestavond een einde, zei hij. Men heeft
heerlijk feestgevierd en spreker bedankte
daarom hartelijk de dames en heeren die
medegewerkt hebben voor hun, met succes
bekroonde, moeite. Na een dankgebed ging
men vervolgens uiteen.
Er was voor de gecostumeerden een groot
aantal prijzen beschikbaar gesteld, die als
volgt toegekend werden:
Voor de groepen le groep Deraue, 2e groep
d'Haine. 3e groep Flipsen, 4e J. Jonkhof en
W. Peper, 5e groep Kuyk, 6e Knip en Moo-
nen, 7e Van Engelen, 8e Dijt, 9e Giesberts.
Voor de personen: le R. v. d. Goes, 2e W.
Luinenburg, 3e Steynman, 4e H. v. d. Wijde,
5e Leuven, 6e Ruiters, 7e Ruiters, 8e D. Veld
huizen. 9e P. Douzy, 10e M. Puts, lie T. Krom
hout.
HET AVONDFEEST IN DE STAD.
Er was veel meer volk oo de been dan men
had mogen verwachten. De regen viel om
streeks acht uur bij stroomen neer. Maar
desondanks trok het muziekfeest op de
Groote Markt en op het Stationsplein drom
men menschen. Gelukkig werd het later op
den avond droog, zoodat althans de fakkel
optochten in ongestoorde vreugde konden
plaats vinden. Want wat is een flambou in
een gletbui? Een treurige paradox!
In het centrum van de stad heerschte na
tuurlijk de grootste drukte. Vooral toen het
later op den avond droog werd, zag de
Markt zwart van menschen. Lampions wer
den rond gedragen en het jongere geslacht
paradeerde als op Koninginnedag met wan
delstokjes. Van waar stamt toch deze eigen
aardige mode, die tien jaar geleden bij der
gelijke gelegenheden reeds heerschte en die
zich tot nu heeft weten te handhaven?
De heer H. W. Hofmeester en de Harmo
nie-Crescendo die in de „tent" aan de voeten
van Coster's standbeeld optrad, blies alle
naargeestigheid die in den vorm van neer
slag de stemming had willen bergen mijlen
ver weg. Er werd een populair enthousias
meerend programma, verdienstelijk uitge
voerd. Tot half elf amuseerden eenige hon
derden zich; de politie handhaafde de orde.
maar scheen een zeer gemakkelijke taak te
hebben. Tusschen Stationsplein en Groote
Markt was het een onderbroken komen en
gaan, want in een hoek, bij den ingang van
het station conceerteerde de Tramfanfare, de
„uitgelezen bend" van den vermaarden Rey
nier van 't Hoff. 'üitteraard was de belang
stelling daar niet zoo groot als op de Markt,
't Station leent zich nu eenmaal niet zoo
goed voor samenscholingen.
De gezelligheid in de stad bereikte het top
punt door den fakkeloptocht, die van twee
kanten als een glimworm van reusachtige
afmetingen door Haarlem's smalle straten
trokken. Eén, die vertrok van de Groote
Markt en één die het Stationsplein als uit
gangspunt gekozen had. De Harmonie koos
de route Groote Markt, Smedestraat, Krocht,
Nieuwe Groenmarkt, Zijlstraat, Zijlvest, Wil-
helminastraat, Raamsingel, Gr. Houtstraat
en Groote Markt. Deze stoet had de grootste
nasleep, en werd gevolgd door de uitgelaten-
ste menigte, die op klassieke wijze hoste,
joelde, en zong. Ons dunkt dat een Juliana-
dag nog nimmer met zooveel vreugde is ge
vierd als dit keer. Nu is een fakkeloptocht
wel een bezielend voorbeeld! 't Is overigens
een buitengewoon aardig gezicht, de dan
sende walmende oranje flambouwen, die
vreemd belichte gezichte, die uitgelaten trits
feestgangers.
Zij die den stoet van de Harmonie bij de
Krocht in den steek lieten en de Kruisstraat
en den Kruisweg op wandelden ontmoetten
bij de Parklaan „de concurrentie". De fau-
tastisch verlichte tramfanfare, die zich op
het Stationsplein opgesteld had en eveneens
gevolgd werd door vele tientallen t.aptoe-be-
lusten, die zich evenwel aanzienlijk kalmer
gedroegen dan de collega's die de Harmonie
trouw waren gebleven.
Deze optocht koos r.a Kruisweg en Kruis
straat, de Koningstraat, passeerde de Boter
markt (die er in feesttooi uitzag als weleer,
toen er nog kermis gehouden mocht worden
en trok verder door de Gierstraat en de
Groote Houtstraat, naar den Gasthuissingel
om vervolgens de Kleine Houtstraat in
stormachtige en daverende ontroering te
dompelen (die nog lang nawerkte) en daarna
de gloed der flambouwen te voeren door de
Lange Veerstraat en de Riviervischmarkt.
Het eindpunt as ook voor deze route de
Groote Markt, alwaar zich natuurlijk de apo
theose van het feest voltrok.
Het programma vermeldde koeltjes: 11 uur
sluiting op de Groote Markt. Dat die „slui
ting" minder koel geschiedde behoeft voor
waar geen betoog. Honderden stroomden
hier samen, in den gloed van eenige tiental
len flambouwen, nog één keer steeg uit de
koperen monden schetterende muziek op.
Daarna sluiting. Formeel was die sluiting
gauw voltrokken. Maar het publiek ««f het
niet zóó gauw op.
Dit was waarlijk c ongekende feestdag.
Dit enthousiasme heeft, vooral in aanmer
king genomen het weer, de verwachtingen
toch wel overtroffen.
De uitvoering op do
Groote Markt.
„Haarlem sterft nog niet uit!", hoorden
we Dinsdagmiddag een dame op de Groote
Markt roepen, toen zij den onafzienbaren
stoet kinderen zag, die met oranje-sjerpen
om met vlaggetjes zwaaiende uit de Barteljo-
risstraat zag aanmarcheeren.
Inderdaad, heel groot was het aantal kin
deren. dat aan de uitvoering van verschillen
de marschen en liederen op trommels, klep
pers, fluiten en mondharmonica's deelnam.
Het duurde niet minder dan twintig mi
nuten, eer de laatste kinderen waren opge
steld.
De Groote Markt bood ditmaal een heel
anderen aanblik dan op den gewonen Ko
ninginnedag, dan staan de deelnemertjes
aan de a immers allen met het front
naar het Stadhuis. Thans stonden de onge
veer 5000 kinderen met het gezicht naar het
café-restaurant Brinkmann gericht. Wij ver
namen, dat er 's morgens plotseling een wij
ziging in de opstelling was aangebracht,
waarop de hoofdleider, de heer H. Stinls,
niet voorbereid was. Het strekt hem tot eer,
dat de opmarsch en het plaatsen van de kin
deren toch heel ordelijk verliepen. Maar hij
genoot daarbij den steun van een groote po
litiemacht, zoowel te voet als met de zijspan
en te paard. Als altijd maakten de Inspecteur
P. van Tongeren en zijn ruiters weer een
kranlgen indruk.
Alle toegangen tot de Groote Markt waren
behalve voor de trams voor het rij- en
voetverkeer afgesloten, zoodat de Vilv .V on
gestoord kon plaats hebben.
De uitvoering had wel een bijzonder ka
rakter, want thans lieten vele kinderen mar
schen op trommels, kleppers en mondharmo
nica's hooren. Dit sloeg geweldig in.
Onder leiding van den heer H. W. Hof
meester en begeleid door de muzlekvereenl-
ging „Harmonie-Crescendo" werden de ver
schillende liederen op enthousiaste wijze ten
gehoore gebracht. Vooral de medewerking
van de jeugdige tamboeren en kleppers werd
op hoogen prijs gesteld.
De belangstelling van de zijde van het pu
bliek was bijzonder groot. Het gemeentebe
stuur van Haarlem was vertegenwoordigd
door wethouder Mr. J. N. J. E. Heerkens
Thijssen. De gemeente-secretaris, Mr. Th. A.
Wesstra, woonde de Viibaae achter de ramen
van zijn kamer ten Stadhuize bij.
De uitvoering begon met het Wilhelmus,
dat door allen met ontbloot hoofd werd aan
gehoord.
Hoewel de taak van den heer Hofmeester
verre van gemakkelijk was. heeft hij er zich
als steeds weer dapper doorheen geslagen.
Niet alle zangertjes en tromir lagers keken
naar zijn maatstok, waarvan de gevolgen af
en toe wel hoorbaar waren.
Maar als geheel is de uitvoering schitte
rend geslaagd, dank zij vooral het weer. Hoe
wel het 's morgens bijna aanhoudend gere
gend had, was het gedurende de aubade
droog. Leiders, ouders en kinderen waren
daar dankbaar voor.
Na afloop trok de massa kinderen langs
Koningstraat, Ged. Oude Gracht, Zijlstraat,
Zijlvest, Wilhelminastraat en Wilsonspleln
naar den Stadsschouwburg. Dat werd ook
een geweldige optocht, die door duizenden
langs den weg werd gadegeslagen. Achter in
specteur Van Tongeren en zijn manschappen
liep de afdeeling tamboers en hoornblazers
van de muziekvereenlging „Harmonie-Cres
cendo" onder leiding van dén tamboer-mai-
tre C. J. van Baren.
Verder werd de optocht opgeluisterd door
de muziek van de vereenigingen „Utile Dul-
ci" (directeur de heer A. C. Jutjens) en .„Arti
et Religione" (directeur de heer A. van Rijn).
In den Stadsschouwburg ontvingen alle
kinderen een versnapering, waarna ze wel
voldaan naar huis of naarden draaimo
len op het Wilsonspleln gingen.
Bijeenkomst van Centrum-
Comité en leiders in de Kroon.
Te vijf uur had er ln één der zalen van De
Kroon een gezellige bijeenkomst plaats van
het Centrum Comite en de leidsters en lei
ders der aubade.
De stemming was hier zeer geanimeerd.
De voorzitter, de heer W. Worst, uitte er
zijn dankbaarheid over, dat het weer droog
gebleven en de uitvoering zoo schitterend ge
slaagd was. Dit dankte hij vooral aan den
heer H. W. Hofmeester, die onvermoeid en
enthousiast alle repetities en tenslotte de
openbare acba-Ie geleid had en als steeds op
een wijze, boven allen lof verheven. Spreker
bood hem onder daverend applaus der aan
wezigen namens het Centrum-Comité een
geschenk onder couvert aan.
Aan mevrouw Gussenhoven overhandigde
de heer Worst bloemen en aan de heeren
Cassée en Terhorst een kistje sigaren voor de
vele moeite en zorgen, die zij zich getroost
hadden. Ook dankte spreker den Ongeval-
lendienst, die eveneens bij de repetities en
bij de fc.utide tegenwoordig was geweest.
Tenslotte richtte spreker zich tot den
hoofdleider, den heer H. Sthiis, die het initia
tief tot de massa-uitvoering genomen had.
De heer Worst sprak de hoop uit, dat de heer
Stinis nog vele jaren met dezelfde energie en
ambitie voor het Centrum-Comité zou blij
ven werken.
De heer C. ten Boom richtte woorden van
dank tot den heer Worst, voorzitter van het
Centrum-Comité, die ook zeer veel tot het
welslagen van dezen dag heeft bijgedragen.
Spreker feliciteerde het comité met zulk een
energiek voorzitter: hij hoopte dat de heer
Worst nog langen tijd deze functie zou blij
ven vervullen.
De heer P. J. M. van Teterlng prees den
ijver van den penningmeester, den heer J.
J. A. van der Linden, die er voor gezorgd
heeft, dat het ledental nu al bijna duizend
bedraagt. De heer Van der Linden moest er
voor zorgen, dat het bedrag voor de feest
viering, die 2600 heeft gekost, binnen kwam
en dat was binnengekomen. Den penning
meester werd daarvoor dank gebracht.
Hiermede was het officieele gedeelte van
deze bijeenkomst afgeloopen. Dc aanwezigen
bleven nog eenigen tijd gezellig bijeen.
N.V. NOORDHOLLANDSCH LANDBOUW-
CRLDIET.
In de op 29 April 1929 gehouden Jaarlijk-
sche algemeenc vergadering van aandeelhou
ders werden de balans en winst- en verlies
rekening per 31 December 1928 goedgekeurd.
Het dividend over 1928 werd zoowel voor
de gewone als voor de preferente aandeelen
bepaald op 6 pet. In mindering hierop heb
ben dc preferentie aandeelhouders in No
vember 1928 reeds 3 pet. ontvangen.
Dc heer F. X. M. H. Keller die als commis
saris aan de beurt van aftreding was, werd
als zoodanig herkozen,
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN
k 60 Ct» per regal.
TABLETTEN
lET °P oranje bano
Weiger namaak en let er op cat op elke
tablet het woordBAYER" staat. Prljs76cts
HET TOONEEL.
JACOB VAN LENNEP.
Dc Sociëteit „Onder Ons". Vroolijk
spel in 3 bedrijven door Gerard Nieien.
„Hij draait het toch maar aardig in me
kaar. die Nieien!" zei een der bezoekers gis
teravond tUdens het laatste bedrijf van De
sociëteit „Onder Ons" tegen mU- Precies m'n
idee! Nieien heeft in dit „Onder Ons" heel
wat moeten draaien, voordat hij de kinderen
van den stUven meneer Brandhuizen en don
nog stIjveren Van Doesburg aan do -dochter
en zoon van den koekfabrikant Bolle en aan
Suze, de met een erfenis gezegende dienst
bode had gekoppeld. Als jo Je dat tot dool
stelt en je laat daarbU nog een deel van do
handeling in den tuin van een soctetelt spe
len, waar de menschen in rangen van elkaar
gescheiden zijn. dan moet je het met de
waarschijnlijkheid maar niet al te nauw ne
men en de wereld wel nu en dan heele maal
op haar kop zetten! Je draalt en duwt het
dar. later wel weer recht,
Nlelen's „Soeleteit Onder Ons" z!t lang
niet zoo goed ln elkaar als zUn Gebroeders
Kalkoen. Het 16 alles te veel geforceerd, tc
veel „ïn elkaar gedraaid". Het is louter
klucht en het duurt ook nog al lang, voordat
de eigenlijke gang er ln komt. Maar als dc
familie Bolle verschijnt de familie met
den ruwen bolster en de blanke pit komt
er meer levendigheid op het tooneel en weet
Nieien met zijn drastischen dialoog den lach
ïn de zaal te brengen. Ook in deze klucht
toont hij weer kUk op het tooneel te hebben.
Er zUn aardige vondsten zooals de manier,
waarop Van Doesburg wordt bekeerd en het
samentreffen van de families Bolle en
Brandhuizen op de sociëteit en Nielen's
dialoog doet het altUd bU het publiek.
Absoluut pretentieloos als dit voor dilet
tanten geschreven werk is, ls de kritiek bij
den lach ontwapend!
Wanneer Nieien veertig Jaar eerder ge
leefd had, zouden zijn stukken zeker even
geregeld .door het beroepstooneel gespeeld
zUn geworden als Justus van Maurlk's FtJne
Beschuiten, Janus Tulp en Paketten voor
Dames en ze zouden ongetwUfeld een even
groot succes hebben gehad Nu moet hU het.
zoeken bU het dilettanten-tooneel en het
is wel zeker, dat hU met den bUval, dien hij
daar oogst, meer dan tevreden is.
De vereeniging Jacob van Lennep. die het
seïzoen inzette met een nieuw stuk van
Nieien heeft van deze eenige Jaren oudere
klucht, welke het op haar slotvoorstelllng
bracht, niet minder pleizler gehad. Nlelen's
stukken zijn louter voor liefhebbers ge
schreven en ze stellen den dilettanten dus
ook voor weinig moeilijkheden. En omdat
Nieien dankbare tooneeltypes geeft, hebben
zUn stukken al heel gauw succes! ,Ook zUn
Sociëteit „Onder Ons", zooals gisteren bleek!
Heel de ban en achterban en ook Jonge re-
cruten van Van Lennep waren voor deze
klucht in het geweer geroepen en men had
het „onder ons" ingestudeerd. Dat laatste
was nu en dan wel degeiUk te merken. Het
tempo zou bU stevige, vakkundige regie ze
ker veel vlugger genomen zUn en de hande
ling zou vooral in het tweede bedrijf
ook minder vaak gehokt hebben Maar het
was als geheel toch een voorstelling, welke
het publiek zeer geamuseerd heeft en dc
menschen herhaaldelijk tranen heeft doen
lachen! En wat wil men bij zoo'n pretentie-
looze klucht eigenlUk nog meer?
Er is door velen aardig Individueel spel
gegeven, al bleef het dan natuurlijk ook op
het niveau van de klucht. Het meeste suc
ces was gisteren voor den heer Snocks en
mevrouw Cobi van den Berg.
De koekfabrikant Bolle was voor den heer
Snoeks „gesneden koek".
HU speelde Bolle met groote opgewektheid
en wist in zyu ongebolsterdheid telkens de
goedhartigheid van dezen burgerman te laten
doorschemeren! Een zeer goedo rol van
Snoeks! En mevrouw Cobi van den Berg
vond in de gezellige, loslippige dienstbode
een rol geheel „pasklaar" voor haar gemaakt!
Zulk soort rollen liggen haar wU herinne
ren het ons nog uit „De Schande" uit
stekend en Nieien zal zich deze Suze dan ook
wel moeiluk beter hebben kunnen denken-
De spelerslijst is dit maal zoo groot, dat
wU ons van een gedetailleerde kritiek moe
ten onthouden! Het stuk was daar trouwens
ook niet belangrUk genoeg voor. De dames
Tony Groeneweg en Dit Tuninga hadden
weinig moeite met de huwbare, sympathieke
dochters en mevrouw Jo Bouwmeester stond
ln haar dialectiek haar Bolle even na als de
dames Jo van Meurs en Llngeman in haar
opgeprikte deftigheid de ware vrouwen voor
Van Doesburg en Brandhuyzen waren.
Van Zandbergen is bU Van Lennep de
aangewezen man voor de deftige, conventio-
neeie heerenrollen en het sprak dus vanzelf,
dat Johan Brandhuyzen voor hem was. Door
hem kwam het vooral, dat de handeling nu
en dan stokte, doordat hU op sommige mo
menten te veel „spel wilde maken". Zyn com
parant in dc deftigheid vond een goeden ver
tolker in den heer Nottelman. Hulb Tuninga
heeft zUn hart weer eens kunnen ophalen
aan een geaffectueerden baron hoe
komt men er toch bij in een Neder-
landsch stuk een baron met zijn adel-
UJken titel te laten aanspreken, lnplaats van
gewoon met „meneer" en de heer Groe
neweg toonde temperament ln de rol van
Lankhorst. den voorzitter van Onder Ons.
De recruten kunnen van den oud-gediende
Van den Borg nog veel leeren. Van den Borg
was ln zijn spel veel jeugdiger en losser dan
zUn jonge collega's.
Dat er veel en herhaaldelUk gelachen ls.
schreef ik reeds. Onder Ons was en voor
Nieien én voor Jacob v. Lennep een succes.
J. B. SCHUIL,