Asp
BUITENLANDSCH OVERZICHT
WAT „MEN" ZEGT VAN GENèVE.
DE PROPAGANDISTISCHE KRACHT DER OPENBARE
MEENING.
„MIJN PLANNEN VOOR HET NIEUWE HUIS VOOR DEN
VOLKENBOND."
HAARLEM'S DAGBLAD WOENSDAG 8 MEI 1929
DERDE BLAD
Critiek en nog eens critiek.
T BELANGRIJKSTE NIEUWS.
Nu wij herhaaldelijk critiek geleverd heb
ben op de handel- en denkwijze van de voor
bereidende ontwapeningscommissie, is het
wel eens aardig te vernemen, wat elders in
de wereld, door de groote persorganen
gezegd. Na lezing der verslagen dier
bladen komt men tot de prettige conclusie,
dat de machtige instellingen, die de publieke
opinie vertegenwoordigen, als de couranten,
gelukkig geenszins tevreden zijn. Integendeel.
Het tweeslachtige geknoei der ontwapenaren
wordt vrijwel algemeen gelaakt. Van deze
reactie gaat vooxal nu Genève weer eens
onbekwaam is gebleken een zeer groote
propagandistische kracht uit. Het zal Genève
langzamerhand toch zeker wel duidelijk wor
den, dat de naties, d.w.z. de volkeren, geen
genoegen nemen met het eindelooze, doch
resultaatlooze gepraat in de ruimte.
De Daily Mail zegt bijvoorbeeld: Nu de
voorbereidende ontwapeningscommissie weer
verdaagd is, is het helaas onmogelijk in de
militaire sfeer eenigen vastomlijnden voor
uitgang of selfs een vast vooruitzicht van
vooruitgang op te merken, en meent dat de
gedragslijn van den Duitschen vertegenwoor
diger n.l. om zijn regeering van alle verant
woordelijkheid voor den vorm dien het ont-
werp-conventie bezig is aan t-e nemen, te
ontslaan en zijn toekomstig streven op een
poging te richten om in de volledige ontwa
peningsconferentie zijn standpunt door te
zetten, in ieder geval logisch is, omdat de
moeilijkheden, die een vooruitgang verder in
den weg staan, in werkelijkheid meer van
politieken dan van technisch en aard zijn.
Ook de Daily Herald schrijft scherp over
het resultaat der zitting. De formule van
Gibson, want meer dan een formule voor
de waardeering van schepen is zij naar het
oordeel der Daily Herald niet, zal volgens
Cushendun eerst een lange studie moeten
ondergaan en Japan heeft reeds gezegd dat
de tijd voor het sluiten van een overeenkomst
nog niet gekomen is. Aan den militairen kant
daarentegen is de commissie uiterst onpro
ductief geweest en is de eene soort van be
perking na de andere verworpen, tot niets
meer overblijft dan het belachelijke publi
catie-besluit.
De Daily Herald besluit haar critiek te
recht met de opmerking dat de commissie
er in geslaagd is, als drie beginselen voor
verdere ontwapening vast te leggen, de
drie begrippen: onbeperkte manschappen, on
beperkte amunitie, nobeperkte geldmiddelen.
O paradox!
F. A.
Anhalt weigert den Rooden
Frontstrijdersbond te
ontbinden.
DESSAU, 7 Me! (W.B.) In den land-
dag van Anhalt deed staatsminister dr.
Weber in antwoord op een vraag van com
munistische zijde mededeeling van een ver
zoek van den rijksminister van binnenland-
sche zaken om den Rooden Frontstrijders-
bond ook in Anhalt te ontbinden. Het staats-
ministerie zal aan dit verzoek niet voldoen,
daar in Anhalt alles een kalm verloop heef*
gehad. Het staatsgerechtshof heeft bepaald
dat er speciale redenen voor de ontbinding
in de betrokken landen moeten bestaan,
doch dat is in Anhalt niet het geval De
regeering zal den gang van zaken echter
nauwlettend gadeslaan.
Streeruwitz9 plannen.
WEENEN, 7 Mei (V.D.) Heden heeft
de nieuwe regeering haar intrede in het
politieke leven gedaan met een verklaring van
bondskanselier Streeruwitz in den Nationa-
len Raad.
Spreker herdacht in warme bewoordingen
zijn voorganger en gaf vervolgens een over
zicht van de besprekingen tijdens de crisis.
Dr. Streeruwitz ontwikkelde hierna zijn
regeeringsprogram. dat overwegend een eco
nomisch karakter had en geen nieuwe ge
zichtspunten bevatte.
Uitdrukkelijk wees de bondskanselier op
den plicht der regeering den nood van den
landbouw te helpen leenigen. Voor den ar-
beidsvrede bestaan de beste vooruitzichten.
Verder kondigde Steeruwitz verlaging der be
lastingen aan, en stelde het bevorderen van
de rechtsgelijkheid met Duitschland in uit
zicht. Oostenrijk kan zich niet de weelde
van een veelvoudige wisseling der partijen
permitteeren, daar de regeering zich dage
lijks met de eischen der economie moet
bezighouden. Met een beroep op de werk
lust van den Nationalen Raad besloot de
bondskanselier zijn eerste politieke verkla
ring.
Paraguyaansche troepen-
af deeling beschoten.
ASUNCION, 7 Mei. Gemeld wordt-, dat
een Boliviaansche militaire patrouille giste
ren gevuurd heeft op een kleine afdeeling
Paraguyaansche troepen, in de nabijheid van
het fort Vanguardia. Er vielen geen dooden
of gewonden.
TOESTEL NEERGESTORT.
7 MILITAIREN TE BOURGES GEDOOD
Het „Journal" meldt uit Bourges: Een
vliegtuig dat oefeningen verrichtte met het
werpen van bommen boven het schietterrein
van de artillerie te Bourges en waarin zich
zeven militairen bevonden, is door nog on
bekende oorzaak neergestort en verpletterd.
Verschillende bommen waren reeds gewor
pen toen plotseling een der draagvlakken
van het vliegtuig los raakte en het toestel
met razende snelheid neerstortte. Op het
oogenblik, dat het ongeluk plaats had viel
een valscherm uit het toestel, waaraan zich
echter niemand bevond. Men vermoed, dat
een der inzittenden nog getracht heeft zich
te redden.
Twee niet-ontplofte bommen bevinden
zich nog aan boord van het vliegtuig. De lij
ken der slachtoffers moeten voorloopig on
der de overblijfselen der machine blijven lig
gen totdat de competente diensten de bom'
men zullen hebben weggehaald.
DE SPOORWEGVERBINDING
HAARLEM—ZANDVOORT.
ELECTRIFICATIE DRINGEND
NOODZAKELIJK
Een onzer medewerkers schrijft:
Dezer dagen heeft de chef van de afdee
ling personenvervoer der Nederlandsche
Spoorwegen aan een vertegenwoordiger van
het Handelsblad medegedeeld, waarom tot
heden de Spoorwegen niet een meer inten
siever vebrinding tusschen Haarlem en
Zandvoort hebben tot stand gebracht.
Het verkeer op de lijn HaarlemZand
voort, dat slechts gedurende enkele zomer
maanden druk is, doch overigens behalve op
enkele zonnige dagen in voor- en najaar van
geen groote beteekenis is zou geen electri-
ficatie wettigen, daarover zijn, aldus bedoel
de chef, de deskundigen het eens. Voor een
uurdienst tusschen Haarlem en Zandvoort
zou buiten het badseizoen geen voldoende
verkeer te wachten zijn.
Het forensenverkeer zal gebruik blijven
maken van doorgaande stoomtreinen naai
en van Amsterdam en de menigte „dagjes-
menschen" zal in het seizoen ook met door
gaande treinen naar en van Zandvoort ge
leid moeten worden. Deze stroom gaat binnen
enkele ochtenduren zeewaarts en binnen
een paar avonduren weer stadswaarts en
heeft bij een halfuurdienst of uurdienst ge
durende een helen dag geen belang, zoo wordt
betoogd.
Benzine-motorrljtuigen zijn wegens hun
beperkte vervoerscapaciteit voor het verkeer
op deze lijn ongeschikt. Indien des winters
meer treinen moeten worden ingelegd, dan
zou dit beter kunnen geschieden door uit
breiding van het aantal stoomtreinen, dan
door 's winters de stoomtractie door benzine-
tractie te vervangen.
Tenslotte wordt dan medegedeeld, dat het
niet uitgesloten is dat mettertijd toch tot elec-
trificatie van de lijn HaarlemZandvoort
zal worden overgegaan en dat bij wijze van
proef in den komenden winter eenige uit
breiding aan het aantal treinen op het baan
vak HaarlemZandvoort zal worden gegeven.
Op deze mededeeling zouden we gaarne
eem'ee kantteekeningen willen maken.
Laten we beginnen met deze mededeeling,
welke teekenend is voor de geheele situatie
waarin dit vraagstuk verkeert, dat toen vóór
zeer geruimen tijd door het gemeentebestuur
van Zandvoort bij de Directie der Snoorwe-
gen od verbetering van den bestaanden toe
stand werd aangedrongen, de opmerking
werd gemaakt en wel door een der meest
op den voorgrond tredende hoogere spoor
wegautoriteiten, dat het voor Zandvoort zeer
te bejammeren was, dat de Spoorwegen de
groote meerderheid van de aandeelen der
N.Z.H.T.M. in haar bezit had en dat daardoor
de voor Zandvoort gewenschte oplossing heel
wat moeilijker was.
De vraag of dus de lijn HaarlemZand
voort vroeg of laat geëlectrificeerd zal worden,
hangt niet af van de normale factoren, die
in elk ander geval de loonende exploitatie-
mogelij kheid bepalen. Ook de belangen
gemeenschap met de N.Z.H.T.M. speelt een
rol en een niet onbeduidende rol.
De N. Z.H.T.M. is een bedrijf.dat meer naar
eigen goeddunken kan worden geëxploiteerd
dan de Spoorwegen en waarop de wetgever
niet die dwingende invloed kan uitoefenen als
op de Spoorwegen. Zoo zijn de dividenden
niet gegarandeerd als bij de Spoorwegen,
wordt door de Regeering en vooral door
het Parlement niet die invloed op de tram
uitgeoefend als op de Spoorwegen.
Bezien we nu even de argumenten waarom
de electrificatie niet wordt ingevoerd.
Omdat slechts gedurende de zomermaan
den een zeer druk vervoer valt waar te
nemen zou de electrificatie niet gewettigd
zijn. Het spreekt wel vanzelf, dat door de
Spoorwegen nauwgezet zal zijn nagerekend
of het bedrijf bij electrische tractie meer
loonend zou zijn, dan bij stoomtractie en wij
nemen gaarne aan, dat de berekening ten
nadeele van de electrificatie is uitgevallen.
Het komt ons echter voor, dat bij deze
berekening eenige zeer belangrijke factoren
zijn verwaarloosd.
Allereerst de zeer belangrijke kwestie, dat
indien de Spoorwegen tot Alkmaar zijn ge-
electrificeerd het Locomotiefdepöt Haarlem
vrijwel uitsluitend moet blijven bestaan ter
wille van de rangeerterreinen, voornamelijk
voor het goederenstation, en voor het rijden
van de goederentreinen en de enkele stoom
treinen naar Zandvoort.
Het wil ons voorkomen, dat door volledige
electrificatie van de baanvakken Amster
damIJmuidenZandvoort, Alkmaar via
Zaandam en Beverwijk het locomotiefpark
alhier gemakkelijk opgeheven zou kunnen
worden, hetgeen ongetwijfeld duizenden gul
dens zou besparen.
Er zal wel niemand van de deskundigen
zijn, die wil beweren dat dit onmogelijk is.
Voor het vervoeren van de goederentreinen
en voor het rangeeren aan het goederensta
tion en personenstation kon heel gemakke
lijk gebruik gemaakt worden van locomotie
ven die dan zouden behooren tot het depót
Amsterdam.
De eventueel niet loonende electrische ex
ploitatie van de lijn HaarlemZandvoort zou
wellicht hiermede ruimschoots gedekt kun
nen worden. Nemen we nu het feit, dat ont
kend wordt, dat het vervoer niet zoo veel
vuldig zou zijn, dat daardoor verbetering
noodzakelijk wordt.
Het is o.i. buiten kijf, dat gedurende de
zomermaanden behoorlijke bedrijfsresultaten
worden verkregen.
We hebben op grond van een veeljarige
practijk wel wat af te dingen op het argu
ment, dat het vervoer slechts druk is op
eenige uren van den dag. maar geven heden
deze bewering gaarne cadeau. Blijft over het
vervoer in den winter. Verlangd zal toch
niet worden, dat ook dan de treinen volge
stopt met reizigers moeten zrtten. Wie echter
de bezetting van locaaltreinen in andere
streken van ons land nagaat, zal het met ons
eens zijn, dat dit argument niet voldoende
hout kan snijden. Daar komt nog iets bij. De
aannneming van de wet de Geer, het ver
vallen van de fo-ensenbelastïng, zal bij
velen den tvIm-pi rmr-mo-r, om de werkstad a1?
woonstad te verlaten en zich buiten te ves
tigen.
De stadsmensch die de werkstad verlaat zal
behalve op een rustiger omgeving en op
natuurschoon er ook zeer zeker op letten
1e verbinding tusschen woonnlaats en werk
stad is, hoe vaak hij he<m weer kan er
hoeveel ti.id hem dit, zal kosten.
Zandvoort en zijn omgeving is ongetwij
feld een der plaatsen waar de naar rust ver
langende stadmensch zich zal willen vesti
gen.
De slechte verbinding niet alleen in de
ochtend- en avonduren, maar ook in den
middag, zal ongetwüfeM voor Zandvoort een
minder
zijn, dat slechts weinigen Zandvoort tot vaste
woonplaats zullen kiezen.
Een <-• ^pgj.
zeker een gunstigen invloed op blijvende ves
tiging te Zandvoort uitoefenen, waar het
spoorwegverkeer zal toenemen en het dus
tenslotte de spoonv^eri zullen zijn die de
vruchten zullen plukken.
Zoo bezien is de oplossing van het verbin-
'mgsvraagstuk niet alleen in het belang van
Zandvoort, maar ook een gewichtig be
lang voor de srwvwocren zelve.
A1" *- - TTorVrp-
gen is zal de waarheid hiervan duidelijk
blijken.
Lade snoorwegen dus mot. nroefnemin-
;n «moedigste me^edee1pn:
het baanvak HaarlemZandvoort wordt
geëlectr:ficeerd en er 'T'>, een veel intensiever
dienst worden ingevoerd.
KANTONGERECHT.
DE VERKEERS-CHAOS TE
VELSEN.
ARTIKEL DER POLITIE
VERORDENING NIET VERBINDEND.
Een IJmuldensch vischhandelaar is verba-
liseerd wegens het met een auto berijden van
den Driehuizerkerkweg te Velsen in de rich
ting Oost-West, hetgeen verboden is en ken
baar gemaakt door borden.
Verdachte was niet verschenen.
Als gemachtigde trad op mr. J. H. J. Si
mons.
De ambtenaar van het O. M. zeide, dat
B. en W. in het belang van de veiligheid
van het verkeer het besluit tot afsluiting
hebben genomen, maar dat het Motor- en
Rijwielreglement hun niet de bevoegdheid
geeft om deze bepaling in de politieverorde
ning op te nemen indien zij niet met rede
nen is omkleed. Spr. vroeg dus op grond van
nietigheid van de bepaling ontslag van
rechtsvervolging.
Mr. Simons haalde het artikel in Haar
lem's Dagblad aan, waarin de aandacht ge
vestigd wordt op den verkeerschaos teVelsen.
Uit de borden kunnen de menschen niet
wijs worden.
Bovendien meende de verdediger, dat niet
B. en W. maar de Raad de bepaling had moe
ten maken. Verder betwistte pleiter of de
weg wel door B. en W. afgesloten kon wor
den, omdat hij niet, geheel in den bebouwden
kom ligt. De bevoegdheid berust dan bij Ged.
Staten. De uitdrukking Oost naar West, of
daaromtrent" in de dagvaarding geeft vol
gens pl, geeneriei definitie.. Hij concludeerde
nus evenzeer tot ontslag van rechtsvervol
ging.
De ambtenaar van het O. M. was het ten
opzichte van de door den verdediger ge
wraakte delegatie van wetgevende macht met
den verdediger oneens.- Hij meende, dat de
Raad B. en W. machtisen kan tot het ne
men van besluiten als deze.
De kantonrechter ging hiermede accoord,
doch achtte wegens het niet motiveeren van
de bepaling in de verordening deze niet ver
bindend en ontsloeg verdachte van rechts
vervolging.
HET .AFSLUITEN VAN DEN DRIEHUIZER
KERKWEG
Hedenmorgen werd voor het Kantonge
recht behandeld de zaak van J. L. U., wo
nende te IJmuiden, die terecht stond voor
het inrijden van den Driehuizerkerkweg te
Velsen in verboden richting.
U. werd door den Kantonrechter ontslagen
van rechtsvervalging op grond van het feit,
dat het besluit van B. en W. niet goedge
keurd is door den gemeenteraad en omdat
procesverbaal werd opgemaakt buiten de
bebouwde kom der gemeente, terwijl wegen
buiten de bebouwde kommen alleen door
Ged. Staten mogen worden afgesloten.
DE PRECARIOBELASTING.
EEN ADRES VAN DE BEURTVAART-
VEREENIGING „HAARLEM".
Door de Beurtvaartvereeniging „Haarlem"
ter behartiging van de belangen der binnen-
landsche beurtvaart is een adres gericht aan
den Gemeenteraad inzake de verhooging der
Precariobelasting.
Adressante zegt dat het tarief in de nieuwe
verordening genoemd haar ongerustheid
heeft gewekt.
Volgens dit tarief wordt de heffing op
beurtvaartbedrijven gelegd voor:
a. het plaatsen van een onbespannen voer
tuig;
b. het gebruik maken van openbaren ge
meentegrond voor opslag van goederen, ver
dubbeld.
Hierdoor wordt wederom een zware last
Door JOSEPH VAGO.
Uoor T nuv.
(Architect en ontwerper van het nieuwe Volkenbondsgebouw, wiens ontwerp be-
roond werd.)
kroond werd.)
De publieke opinie in de geheele wereld
interesseert zich buitengewoon voor de bouw
plannen voor een nieuw gebouw van den
Volkenbond, waarvoor meer dan achttien
maanden geleden een internationale prijs
vraag werd uit geschreven, ofschoon de eigen
lijke bouwwerkzaamheden nu nog niet be
gonnen zijn. Deze vertraging wordt veroor
zaakt door het feit, dat zooals deskundigen
zullen begrijpen, de voorbereidingen voor de
stichting van zulk een monumentaal gebouw
veel tijd eischen. Ook is de toestand gecom
pliceerder geworden door de milde gift van
den heer Rockefeller Jr., die 2000000 dollars
schonk voor het bouwen van een Wereld
Bibliotheek die alle boeken, over internatio
nale quaesties geschreven, zou moeten be
vatten.
Deze schenking maakte het noodig de twee
oorspronkelijke gebouwengroepen met een
derde paleis te vermeerderen: een monumen
tale bibliotheek en een hernieuwd onderzoek,
op de beschikbare terreinen ingesteld, toonde
aan dat deze drie gebouwen daarop niet kon
den worden gesticht op een wijze die de
prachtige omgeving waardig zou zijn. Het
aangrenzende bouwterrein dat het Volken
bondspaleis verbond met het Arbeids Bureau,
konden wij niet in handen krijgen, daar de
eigenares, mevrouw Barton, het niet wilde
verkoopen en daarom moest naar een ander
terrein worden uitgezien. De heet Barton had
indertijd zulke groote schenkingen aan
Genève gedaan dat de gemeenteraad zijn
weduwe niet wilde dwingen den bedoelden
grond te verkoopen.
Na langdurige onderhandelingen ruilde de
stad Genève het oorspronkelijk voor den
bouw van een Volkenbondspaleis bestemde
terrein, dat 65000 M2. groot was, voor het
groote „Ariana Park" van 250.000 M2., waar
op dan nu het nieuwe Paleis zal verrijzen.
De nieuwe terreinen liggen 50 meter boven
de oppervlakte van het meer van Genève en
bieden een prachtigen aanblik. Door hun
grootte maken zij eventueele uitbreiding
mogelijk. Voor het oogenblik liggen zij nog
buiten de stad, zoodat verbindingswegen ge
durende den bouw moeten worden aangelegd.
Het stadsbestuur is bereid de omgeving te
verfraaien. Dit maakt nieuwe plannen
noodig om bij de omgeving aan te passen,
ofschoon het oorspronkelijke ontwerp in
hoofdzaak hetzelfde blijft-
Drie gebouwen, bestemd voor verschillen
de doeleinden, van verschillende afmeting
en smaak moeten tot één practisch bruik
baar en goed samensmeltend geheel veree-
nigd worden. In het eene zal het Secretari
aat gevestigd worden dat zal moeten bevat
ten: ruimte voor 500 ambtenaren, een paar
groote zalen voor commissie-vergaderingen
en waar het publiek ook zal worden toege
laten en een Raadkamer waar de Volken
bondsraad vier maal per jaar zal samen
komen.
Het tweede gebouw is de monumentale Bi
bliotheek die op het oogenblik ontworpen is
voor één millioen boeken (maar waarbij op
eventueele uitbreiding moet worden gere
kend) en verder leeszalen, ateliers en zalen
voor het houden van lezingen zal bevatten.
Het zal een openbare bibliotheek worden,
maar zij staat toch in hoofdzaak ten dienste
van het Secretariaat. Het is te betreuren dat,
nu het Paleis niet op de oorspronkelijk er
voor bestemde terreinen zal worden ge
bouwd, het Arbeids Bureau op een grooteren
afstand er van zal komen en de Bibliotheek
er dus niet onmiddellijk mede in verbinding
zal staan. De mogelijkheid van de meest
ideale oplossing is dus nu verloren.
De grootste moeilijkheid geeft de groote
Vergaderzaal, waaromheen 13 zalen voor de
commissie-vergaderingen en 60 kantoren voor
de verschillende staten moeten gegroepeerd
worden, behalve dan nog een groot aantal
kamers en zalen die alle noodig zijn voor den
gecompliceerden arbeid, die hier wordt ver
richt.
De Vergaderzaal zal 2700 menschen kun
nen bevatten. De delegatie van eiken staat
zal een schrijftafel noodig hebben en de zaal
zal zoo reusachtig groot zijn dat 2700 men
schen er in geplaatst zouden kunnen wor
den op klapstoelen als in een schouwburg, dat
is dus evenveel alsdevijfverdiepingen
van het groote Scala Theater te Milaan te
zamen kunnen bevatten.
Op de eerste verdieping zullen 600 Journa
listen aan lessenaars zitten en duizend toe
schouwers zullen de tweede verdieping be
volken. Zij worden zoo geplaatst dat zij niet
alleen het gezicht hcvben op den spreker,
maar ook de geheele zaal kunnen overzien.
Het spreekt vanzelf dat zulk een zaal reus
achtige afmetingen moet hebben. Ik ben er
trotsch op dat ik dadelijk in den beginne
de overdrijving der afmetingen, die opgege
ven werden als noodzakelijk, heb doorzien en
ik heb den moed gehad die afmetingen met
30% te verminderen. Maar zelfs nu is de
zaal nog te groot voor de kleinere zittingen,
vooral voor de conferenties van de Interna
tionale Arbeids Unie die er elk jaar in Mei
in gehouden worden.
Om deze reden ben ik nu bezig een instal
latie te bedenken, waardoor het mogelijk zal
zijn, eenvoudig door op een knop te drukken,
de zaal langs electrischen weg op de helft
van haar grootte te brengen, zonder schade
te doen aan de acoustische en artistieke
qualiteiten. Zij kan dan nog 1500 menschen
bevatten.
Wij zijn tot de slotsom gekomen dat de
acoustiek niet van zooveel belang is als wij
in den beginne dachten, omdat deze zaal
geen schouwburg Is waar groote tenoren
zullen optreden, maar een ruimte waar zeer
dikwijls sprekers met zwakke stemmen het
woord zullen voeren, die In zulk een geweldige
zaal toch niet gehoord kunnen worden zon
der hulp van een geluidsversterker. Maar
afgezien hiervan zal nog een andere instal
latie de luisteraars te hulp komen. Met deze
inrichting werd een proef genomen geduren
de de laatste Arbeids Conferentie. Bij elke
zitplaats is een telephoon aangebracht waar
door de toehoorder elke redevoering in zijn
eigen taal zal kunnen hooren. Dit is, al
schijnt het verwonderlijk, inderdaad zeer
eenvoudig. Achter den spreker zitten bekwa
me en ervaren tolken verborgen die de rede
voering vertalen terwijl zij tiiigesproken
wordt en haar herhalen in de telephoon. die
van een microphoon voorzien is- De luiste
raar heeft slechts op een knop te drukken
om verbonden te worden met den tolk die
de redevoering in zijn taal overbrengt.
Voor het oogenblik kan lk niet meer zeg
gen over het uitwendige van het nieuwe
Paleis, omdat wij het nog niet eens zijn over
het eindplan voor de nieuwe terreinen. Ik kan
alleen spreken over mijn eigen opvatting.
Naar mijn meening hadden wij op de oor
spronkelijke terreinen moeten trachten, in
verband met het vlakke terrein en het feit
dat het meer in het front lag, de gebouwen
te plaatsen volgens een horizontale lijn, om
den algemeenen indruk van de omgeving
niet te verstoren. Maar nu een heuvel in het
bouwplan Is opgenomen, zal het noodig zijn
dat op den top van dien heuvel een hooger
gebouw komt, dat de geheele omgeving be-
heerscht en even karakteristiek is als de St,
Pieterskerk te Rome, of de Nötre Dame of
de Eiffeltoren te Parijs, zoodat de vreemde
ling al op grooten afstand zal uitroepen:
„Aanschouw de stad van den Volkenbond:
Genève!"
Maar dit gebouw moet niet alleen de aan
dacht der wereld op den Volkenbond vesti
gen; het moet ook uitdrukken en symboli-
seeren de groote technische vorderingen van
de beschaving van dit tijdperk en de bedoe
ling van de volken der wereld om in vreed
zame eendracht tc arbeiden.
Wij kunnen geen gebruik maken van de
wijze van bouwen in vervlogen tijden; wij
kunnen die ook niet nabootsen. Een tradi
tioneel gebouw zou de groote Idéé van den
Volkenbond niet kunnen uitdrukken. Een
oorspronkelijk werk is altijd van grootere
waarde dan de knapste nabootsing. Wij kun
nen niets anders bouwen dan een modern
gebouw (ik houd over 't algemeen niet van
het woord „modern", omdat het herinnert
aan onaangename excessen), omdat de
grootschheid der Paleizen de modernste ijzer-
beton-constructie eischt. Deze nieuwe en
stoutmoedige methode van bouwen, die de
triomf van den menschelijken geest verkon
digt moet worden gebruikt om de nieuwe
schoonheden te ontsluieren en niet om ze
te verbergen, want dit verbergen zou niet
alleeen uitloopen op overbodige kosten en
aesthetlsch verlies maar het zou ook schade
doen aan de practische bruikbaarheid van
het gebouw.
(Nadruk verboden).
op transportbedrijven gelegd, terwijl juist
een vermindering der lasten die op de tran
sportbedrijven te water drukken, dringend
noodzakelijk is.
Adressante verzoekt daarom het voor
stel voor de nieuwe verordening niet onge
wijzigd aan te nemen en in de tarieven zoo
danige wijziging te brengen, dat de lasten
die de binnenscheepvaart uit hoofde der ver
ordening heeft op te brengen, niet vermeer
derd worden.
DE BRAND TE ROSSUM.
Een vrouw overleden.
HULP IS DRINGEND GEBODEN.
De vrouw van Th. de Leeuw, die Maandag
bij den brand te Rossum ernstige brandwon
den kreeg, is in het Protestantsche zieken
huis in Den Bosch overleden, meldt de N
R. Crt.
Dc eerste aanval
Wij lezen nog in de Tel.:
„Toen het eerste alarm gemaakt werd.
kwamen de Rossumsche spuitgasten inder
haast aangedraafd met het wrakke pompje,
waarop een directeur van een oudheden-
museum nauwelijks belust zou zijn. Met
dit hoopje oud ijzer, waaraan een paar hand
vaten, moest het vuur in eersten aanval
bestreden worden, wat natuurlijk op een
fiasco uitliep. Waterputten om de slangen in
te doen bezit Rossum niet en het onbenul
lige spuitje was tot overmaat van ramp in
geen vier jaar nagezien. Wij geloofden het
grif toen wij de resultaten van dien „koffie
ketel" gadesloegen.
Zaltbommel heeft de situatie gered en
met deze brandweer dient die van Kerkdriel
met eere te worden genoemd",
Bij informatie te Rossum vernam het Hbld.
dat de brandspuit en 't andere materiaal elk
jaar werden nagezien.
Voorts schrijft de Tel.:
„Of er aanleiding bestaat een hulpactie op
touw te zetten? Volgens het gemeentebe
stuur zeer zeker. Toen wij hedenmorgen
(Dinsdag) op het als door een toeval ge
spaard gebleven raadhuis verschenen, was
juist de loco-burgemeester, de heer P. J.
van Willigen, in conferentie met de overige
leden van het college. Unaniem verklaarden
deze heeren, dat hulp dringend geboden is.
Hoe de zaak verder geregeld zal worden, kon
de loco-burgemeester ons nog niet zeggen,
daar over een en ander nog een beslissing
moet worden genomen. Het R.K. Huisves
tingscomité te Den Bosch en het Roode
Kruis hebben reeds hulp toegezegd. Tot nog
toe zijn de slachtoffers liefderijk opgenomen
bij vrienden en bekenden; dit kan natuur
lijk niet zoo blijven en de meesten hunkeren
trouwens naar het oogenblik, weer een eigen
dak boven het hoofd te hebben".
De schade nog niet te schatten.
Het Hbld. meldt nog. dat de schade, welke
zeer aanzienlijk is, nog niet valt te schat
ten. Er zijn verschillende brandwaarborg-
maatschappijen bij betrokken, het meest wel
de Tielsche; verder de Haarlemsche Verze
kering Maatschappij Dc Jong en Co. en de
Brandwaarborg-maatschappij te Koog aan
de Zaan.
INGEZONDEN MEDEDELINGEN
a 60 Cts. per regeL
bil
bil verkoudheden
en rheumatïek
Weiger namaoi en let a op dol op elke
tablet het woord "Bayer* Jtaoi. Pr Us 75 cts.
