46e Jaargang No, 14074
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdac-'d"
Zaterdag 11 Mei 1929
HAARLEM S DAGBLAD
DIRECTEUREN] J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR, ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week 0-2754. met Geïllusteerd Zondagsblad 0.32.
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeentel f 3.5754- Franco per post door Nederland 3.8754. Losse nummers
0.06- GeïlL Zondagsblad per 3 maanden 0-5754, franco per post
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTlENl 1—5 regels f 1.75. elke regel meer f 0-35. Reclames
f 0.60 per regel- Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 14 regels 0.6<V
elke regel meer ƒ0 15. buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(Woensd- en Zater J.) 14 regels f 0 25, elke regel meer 0.10, uitsl i contant
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreak I 100.»
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
AGENDA
ZATERDAG 11 MEI
Brongebouw: Operett-ekoof „Excelsior":
,De Mascotta".
Cinema Palace: „Vier dagen uit het leven
van een onfatsoenlijk meisje"; „Song", 2.30
en 8 uur.
Luxor Theater: „Vijf bange nachten";
^Artistentragedie". 2.30 en 8 uur.
Rembrandt Theater: „Geheimen van het
Oosten". 7 en 9.15 uur. Matinée 2.30 uur.
Gem. Concertgebouw: Bazar voor 't Doops
gezinde Broederschapshuis te Elspeet. 2.30
5 uur, 7.3010 uui\
De Waag, Spaarne: Tentoonstelling van
werken der leden van Kunst zij ons Doel".
10—5 uur.
ZONDAG 12 MEI
Stadsschouwburg: Ensemble Bouber. „Zee
mansvrouwen", 8 uur.
Schouwburg Jansweg: „Gekke Lotje", S.15
trar.
Den Hout: Concert H. O. V. 2.30 uur. i
Cinema Palace: „Vier dagen uit het leven
van een onfatsoenlijk meisje"; „Song" 27
en 8 uur.
Luxor Theater: „Vijf bange nachten";
^Artistentragedle". Van 2 uur af.
Rembrandt Theater: „Geheimen van het
Oosten". Van 2 uur af.
Cultuurfilm. „Menschen, Dieren en Zeden
in Abessinië". 12 uur v.m.
De Waag, Spaarne: Tentoonstelling van
werken der leden van „Kunst zij ons Doel".
10—5 uur.
Heemstede. Giroenendaal: Concert
St. Michaël 3—5 uur.
MAANDAG 13 MEI
Stadsschouwburg: Ensemble Bouber. „Zee
mansvrouwen". 8 uur.
- Bioscoopvoorstellingen,
HaarL Bankvereemging, Zijlstraat. Jaarï.
Alg. Vergadering Expl. Mij. van Onroerende
Goederen „Zuidérhout'V 4.15 uur.
4e VERANTWOORDING AUTOTOCHT VOOR
BEJAARDEN.
B. M. S. 10.—
A. A. v. d. W. 2.50
J. D. H. 2.50
B. 5.—
J. V. S. 2.50
N. N. 0.50
N. N. H 3.—
ÏL 5.—
Dr. M. 5.—
C. H. V. r, 2.50
38.50
Vorige verantwoordingen 63.50
Totaal 102.
GROOTE HONGERSNOOD IN HET
GEBIED VAN WILNA.
WARSCHAU, 10 Mel. (VJD.) Naar een
avondblad alhier schrijft, heeft de hongers
nood in het gebied om Wilna zeer ernstige
afmetingen aangenomen. Volgens officieele
opgaven zouden ruim 62 duizend volwasse
nen* 77,5 duizend kinderen aan de grootste
ellende ten prooi zijn. In een enkel dorp zijn
reeds 15 kinderen aangetast door een soort
horigertyphus.
MR. J. B. BOMANS.
121/a JAAR LID DER TWEEDE KAMER.
Het zal 13 Juni 12 1/2 jaar geleden zijn, dat
onze stadgenoot Mr. J. B. Bomans tot lid der
Tweede Kamer gekozen werd.
Zooals men weet is hij een van de verte
genwoordigers van de R.-K. Staatspartij.
Voor de nieuwe Kamerverkiezingen heeft
hij zich niet opnieuw beschikbaar gesteld.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
MET GEVULCANI5EERDE
ZUIVERE PLANTAGE CREPE ZOLEN
Burgemeester Maarschalk.
31 Mei a.s. zal het 10 jaar geleden zijn, dat
de heer C. Maarschalk benoemd werd tot
Burgemeester van Haarlem.
DE GEVAARLIJKE HOEK
GIERSTRAAT—DOELSTRAAT.
VERBETERING KOMT SPOEDIG
Onze lezers weten, dat de gemeente eenige
maanden geleden het pand groote Houtstraat
140 voor 50.000 heeft aangekocht om daar
door mogelijk te maken, dat de gevaarlijke
hoek GierstraatDoelstraat verbeterd wordt.
Wij hebben daarna medegedeeld, dat over
wogen werd om alleen het achterste gedeelte
van dit pand af te breken. Het nieuwe ge
deelte in de Groote Houtstraat zal dan nog
door de gemeente als winkel verhuurd
worden.
Naar wij vernemen heeft deze aangelegen
heid zelfs eenige keeren een punt van be
spreking uitgemaakt in de raadscommissie
van Openbare Werken. Het resultaat is, dat
het thans wel zeker is, dat tot uitvoering
van dit plan zal worden besloten. De raad
zal daarin evenwel nog wel gekend moeten
worden, omdat het gedeelte van het pand in
het Woningbedrijf moet worden ingebracht.
Het winkelhuis dat gespaard wordt is
slechts klein,, evenzoo de bovenwoning, zoo
dat het alleen bewoond zou kunnen worden
door een klein gezin.
Ons werd verzekerd, dat als het gedeelte
van het huis aan de Gierstraat dan gesloopt
zal zijn, er zooveel grond' bij den openbaren
weg getrokken kan worden, dat ter plaatse
een zeer goede verbetering ontstaat.
TRAMVERBINDING
HAARLEM—LEIDEN.
BINNENKORT ELECTRIFICEERING
DER STOOMTRAMLIJN?
Zooals bekend is heeft de directie der N.
Z. H. T. M. bij den Raad van State bezwaar
gemaakt tegen de aan de Brockwaymaat-
schappij en de Maatschappij De Sleutelstad
verleende concessies tot het exploiteeren van
een autobusonderneming op het traject
HaarlemLeiden. Door Gedeputeerde Staten
van Noord- en Zuid-Holland is aan bedoelde
maatschappijen voor drie jaren concessie
verleend.
De N. Z. H. T. M. heeft in haar bezwaar
schrift o.m. betoogd dat het haar door de
concurrentie van de autobussen onmogelijk
zou zijn om haar voornemen deze lijn te
electrificeeren uit te voeren.
Reeds wordt ongeveer 1 1/2 jaar op de te
nemen beslissing van den Raad van State
gewacht.
Wij vernemen thans van welingelichte
zijde dat de plannen voor de electrificatie
door de N. Z. H. T. M. reeds voor geruimen
tijd volledig zijn uitgewerkt en dat het zeer
waarschijnlijk is. dat deze lijn bij het 50-
jarig bestaan der N. Z. H. T. M. gereed zal
zijn en in exploitatie zal worden gebracht.
Door de N. Z. H. T. M. wordt dus blijkbaar
aangenomen, dat aan de autobussen na af
loop der concessie geen nieuwe machtiging
zal worden verstrekt.
Bij onlangs ingewonnen inlichtingen te
Den Haag kon ons nog niet worden mede
gedeeld wanneer de Raad van State een
beslissing zal nemen.
BEROOVING VAN EEN BANK-
LOOPER IN MAART 1926.
Twee verdachten vrijgesproken, de
derde kreeg* twee jaar.
De vierde kamer der Amsterdamsche
rechtbank heeft uitspraak gedaan in de
zaak tegen den 33-jarigen metselaar J. v. d.
G., den 28-jarigen timmerman K. A. J. H.
en den 30-jarigen brochurehandelaar H. W.
S„ die zich te verantwoorden hebben gehad
ter zake van ae bsrooving op 8 Maart 1926 ge
pleegd in de Linnaeusstraat te Amsterdam
op een 78-iarigen looper van de Spaarbank
der Stad Amsterdam.
De metselaar en de brochurehandelaar
werden vrijgesproken, de timmerman werd
wegens diefstal in vereeniging gepleegd ver
oordeeld tot 2 jaar gevangenisstraf, meldt
de N. R. Ct.
EEN REEKS ONTPLOFFINGEN IN
AMERIKA.
Chloorgashouder ontploft.
ERNSTIGE VERSCHIJNSELEN VAN
GASVERGIFTIGING.
In de chemische fabriek van de Solvay
Process Cy. te Syracuse in den staat New
York is gisteren een groote gashouder ont
ploft, die 9000 gallons chloorgas bevatte.
Het hoofdgebouw, waarin deze gashouder
geplaatst was is door de ontploffing geheel
vernield. Het gas verspreidde zich in den
omtrek en veroorzaakte bij 30 menschen ver
schijnselen van gasvergiftiging. Twee hunner
zullen wel ten d^ode gedoemd zijn. Onder
de bevolking ontstond een paniek, die nog
versterkt werd, doordat juist op het oogen-
blik van de ontploffing het luchtschip Los
Angeles boven de stad kruiste en verschei
dene menschen dachten, dat men met een
aanval uit de lucht te doen had. Aan den
anderen kant hebben verscheidene menschen
er het leven aan te danken, dat zij juist uit
het vernielde gebouw geloopen waren om
het luchtschip te zien.
Te Elizabethtown in Tennessee is het huis
van een gewezen arbeider van de fabriek van
Bamberg in de lucht gevlogen tengevolge
van een ontploffing. De politie meent, dat
de ontploffing veroorzaakt moet zijn door
nitroglycerine, dat .en onbekende onder de
vloer van de woonkamer moet hebben ge
legd. De arbeider was op het oogenblik van
de ontploffing juist naar een vergadering van
zijn vakvereeniging, waardoor hij aan een
wissen dood ontkomen is.
Te Hannover in Massachusetts heeft zich In 'n
vuurwerkfabriek een viervoudige ontploffing
voorgdaan, waarbij drie menschen gedood
en verscheidene gewond zijn. De heele stad
trilde van de ontploffingen, die mijlen ver
in den omtrek gehoord zijn.
Op het terrein van de Vacuum Oil Cy. is
een petroleumtank ontploft. Door den brand
die daarbij ontstond, zijn nog vierft-tanks
vernield.
Te Brooklyn lis een vernisfabriek, die drie
verdiepingen hoog was, door een ontploffing
vernield. Daarbij zijn vier menschen gewond.
TWEE BRANDEN IN
AMSTERDAM.
IN EEN PAKHUISJE EN IN EEN
PAPIERHANDEL.
Vrijdagavond omstreeks half zeven werd
de Amsterdamsche brandweer gewaar
schuwd, dat er brand was uitgebroken op de
Bloemgracht bij het Technisch Bureau
„Electro". Uit een pakhuisje acher in een
gang sloegen heftig de vlammen. De poort
moest door de brandweer worden geforceerd
om bij het brandende gebouwtje te komen.
Het bleek geheel gevuld met kratten en em
ballage. Met twee stralen werd het vuur ge-
bluscht. De schade beperkte zich tot het
verbranden van een groot deel der embal-
Te ruim zeven uur gisteravond, toen de
brandw er was uitgerukt naar een brand in
een perceel aan de Bloemgracht, werd zij
opnieuw gealarmeerd, ditmaal voor een
brand, welke ontstaan was in een voorraad
papier in de zaak van den papier- en recla-
mehandel van den heer L. Cok, Tweede Jan
van der Heijdenstraat 85. De brand is ver
moedelijk ontstaan doordat de heer Cok in
zijn zaak een pijp heeft gerookt en vonken
daaruit op het papier zijn terecht gekomen,
waardoor dit ging smeulen en ten slotte in
brand vloog. De vlammen baanden zich een
weg langs de waranda naar de tweede en
derde etage, bewoond door de gezinnen
Querido en Koopman. Deze etages brandden
aan den achterkant geheel uit en eveneens
geschiedde dit met het achterste gedeelte
van den papierhandel.
Onder leiding van hoofdbrandmeester
Förch werd het vuur met vier stralen ge-
bluscht.
DROEVIG ONGELUK BIJ
OEGSTGEEST.
HAARLEMMER DOODGEREDEN.
Vrijdagmorgen ongeveer tien uur fietste de
29-jarige reiziger G. v. d. N., wonende Leid-
schestraat 49 te Haarlem, even voorbij de
Haagsche Schouw in de gemeente Oegstgeest
op het fietspad van den Rijksweg.
Hij kwam van Den Haag en ging
in de richting Oegstgeest. Bij het uit
wijken voor een auto raakte een citybag, die
hij met het hengsel over zijn stuur had ge
hangen, beneld tusschen zijn knie en het
stuur. waardoor dit laatste omsloeg.
De fiets zwenkte en v. d. N. kwam tegen
een juist naderenden tramtrein van de H.
T. M. van Den Haag naar Leiden aan. De
klap, die hij daarbij kreeg was zoo hevig,
dat hij onmiddellijk gedood werd. Het lijk
werd naar het lijkenhuisje bij het Groene
Kerkje overgebracht, v. d. N. was gehuwd.
Het woord is aan. oo.e
Coolidge
Wij hébben geen behoefte aan meer tntel-
lectueele, maar wel aan meer moreéle kracht
Wij hebben geen behoefte aan meer ken
nis, maar aan meer karakter.
Wij hebben geen behoefte aan méér regee
ring, maar aan meer beschaving.
PRECARIO.
Als Je dien term voor t eerste hoort,
Dan word je door den klank bekoccd,
't Lykt zoet en melodieus en zoo:
Precario! Precario!
Maar als je weet wat het beduidt,
Dan is 't met de verrukking uit.
Want het omvat een heele groep.
Een uithangbord, een woningstoep,
Een bordje waar je naam op staat.
Een drooglijn, die je huis langs gaat,
Een zonnescherm, een kelderluik,
Elk ding van dagelijksch gebrirk,
De fiscus noemt maar alles zoo:
Precario!
Voor ieder ding boven den grond
Stuurt hij pardoes een aanslag roild,
Als je tot een verzet besluit.
Je schokt in elk geval vooruit
„Uitstekend" gold voorheen als lof
Maar die beteekenis is er of,
Al wat u i tstekend zich betoont.
Wordt met Precariostraf beloond.
TOM DE RIJMER.
VERNIETIGEND OORDEEL OVER
GLOZEL.
ONDERZOCHTE STEENEN NIET OUD.
De correspondent van de N.R.C. te Parijs
meldt:
Eindelijk is het eerste rapport van de
scheikundige Bayle, aan wien de rechter
van instructie het onderzoek van de voor
werpen te Glozel opgedragen had, verschenen
Voor het onderzoek waren verschillende
voorwerpen ten huize van de Fradins en in
het museum van de boerderij in beslag ge
nomen.
Dit eerste deel van het rapport behandelt
alleen de steenen met teekens. Bepaalde ge
leerden hadden daarin letters uit een zeer
ver verleden meenen te herkennen. Het
tweede deel van het rapport zal pas over
een maand of later verschijnen. De bladen
vernemen, dat Bayle onder anderen heeft
verklaard:
„De onderzochte steenen zijn korter dan
5 jaar geleden gemaakt. Geen enkele heeft
langer in den grond gezeten. Bepaalde
steenen lagen er zelfs maar enkele uren of
in het geheel niet in. Bayle verwerpt dus on
voorwaardelijk de veronderstelling dat het
„doodenveld" tot het steenen tijdperk zou
teruggaan".
DE INVLOED DER ELECTRIFI
CATIE DER SPOORWEGEN.
GEWELDIGE TOENEMING VAN HET
AANTAL REIZIGERS.
Uit een publicatie in het orgaan „Spoor-
en Tramwegen" blijkt hoe groote invloed de
electrificatie op het reizigersvervoer der
spoorwegen heeft gehad. Na er aan herin
nerd te hebben, dat op 4 April 1927 de elec-
trlsche tractie op het baanvak Rotterdam-
Amsterdam werd ingevoerd en gedurende den
loop van dat jaar uitgebreid, waarna op
15 Mei van dat jaar ook het baanvak Haar
lemIJmuiden in exploitatie werd gebracht,
worden de volgende cijfers gegeven:
Aantal reizigers:
1926
1927
1928
te
Leiden vertr.
634.139
728.341
889.845
te
Leiden aangek.
738.373
826.633
975.535
te
Delft vertr.
374.785
407.213
532.698
te
Delft aangek.
326.121
343.624
418.613
te
Velsen en
IJmuiden vertr.
216.728
322.717
395.452
te
Velsen en
IJmuiden aangek.
212.174
292.878
351.535
Ge constateerd wordt dat deze toeneming
hoofdzakelijk aan de electrificatie te dan
ken is geweest.
Het is begrijpelijk, dat met- deze cijfers
voor oogen Zand voort op electrificatie van
het baanvak HaarlemZandvoort blijft
aandringen.
60 MENSCHEN VERBRAND.
BIJ DE BOSCHBRANDEN IN MEXICO.
MEXICO. 10 Mei. (N.T_A.) Bij den
enormen boschbrand in het Xochigilage-
bergte ten Zuiden van de stad Mexico, is
het dorp Xochilapa in den staat Guerrero
bij het aanbreken van den dag door de
vlammen aangetast en geheel vernield. Hier
bij kwamen veertig kinderen en twintig vol
wassenen om het leven, die voor het meeren-
deel in hun bedden verbrandden.
DE PENSIOENEN VOOR HET
TRAMWEGPERSONEEL.
EEN TOEZEGGING.
Door het congres van Tramwegpersoneel
georganiseerd in de Nederlandsche Vereeni
ging van Spoor- en Tramwegpersoneel werd
onderstaande motie aangenomen:
Het congres enz.,
behandelende het pensloenvraagstuk bij de
Nederlandsche Tramwegen;
sluit zich aan bij de uitspraak van het
besturencongres van 10 April 1929,
heeft kennis genomen van de defenitleve
toezeggingen van den minister van Water
staat op 8 Maart 1928 in de 2de Kamer en
op 10 April 1929 in de le Kamer, waarin een
commissie voor regeling der pensioenen werd
toegezegd, spreekt haar ernstige ontstem
ming uit oved de houding van dezen minis
ter. die thans een commissie heeft samenge
steld voor regeling van ae financieele ver
houding tusscehn het Rijk en de Tramwegen
en daarbij niet heeft bepaald dat ook het
pensioenvraagstuk tot de taak dezer com
missie behoort,
en draagt het hoofdbestuur op alle maat
regelen te treffen die er toe kunnen leiden
dat de minister zijn toezegging gestemd zal
doen."
Deze dagen heeft een delegatie der Ne
derlandsche Vereeniging een onderhoud met
den minister gehad, waarbij deze de toezeg
ging heeft gedaan, dat de in de motie be
doelde staatscommissie alsnog nadrukkelijk
opdracht zal worden gegeven het pensioen-
vraagstuk te behandelen.
HAAR KIND VERDRONKEN.
VIER JAREN GEVANGENISSTRAF
TEGEN EEN AMSTERDAMSCHE
DIENSTBODE GEëlSCHT.
Op 22 December van het vorig jaar wer
den twee wachtmeesters van de marechaus
see te Nieuwer Ainstel gewaarschuwd dat
in een tochtsloot van den Bovenkerkerpolder
onder genoemde gemeente een kinderlijkje
lag. Onmiddellijk stelden belden eert onder
zoek in en inderdaad vonden zij op de aan
gegeven plaats hét lijkje van een mélsje.
Met kracht werd het onderzoek aangepakt
en uit verschillende aanwijzingen kwam
vast te staan, dat het kind verpleegd was
geweest in een Katholiek gesticht te Am
sterdam. Kort daarop kon dan ook de moe
der van het kind, dat anderhalf jaar oud
was, worden gearresteerd en zij bleek te zijn
een 21-jarige dienstbode, die te Amsterdam
in betrekking was. Aan den wachtmeester
Cosse heeft de dienstbode later verklaard,
dat zij op 18 December op den Dam een
auto had gehuurd, waarmede zij naar het
Katholieke gesticht was gereden. Daar had
zij haar kind afgehaald en vervolgens den
chauffeur order gegeven, naar Ouderkerk
te rijden. Ter hoogte van de Ouderkerkerlaan
verliet zij met het kind den auto en zond
dezen terug. Zij wandelde hierna alleen met
het kind verder en bij de tochtsloot geko
men wierp ze de kleine met belde handen
in het water. Het kind kwam door verdrin
king om het leven.
De vrouw werd in het Huis van bewaring
Ingesloten en tegenover den rechtercom
missaris herhaalde zij haar bekentenis. Kort
daarop krabbelde zij echter geheel terug en
deed zij een verhaal, waarin zij verklaarde
dat een man haar buitenechtelijk kind in de
tochtsloot verdronken had.
Vrijdag stond de dienstbode terecht voor
de Vierde Kamer der Amsterdamsche Recht
bank, meldt de Msb.
Als deskundigen werden gehoord de psy
chiaters dr. H. J. Overbeek en dr. S. P. Bak
ker, die het meisje hebben onderzocht. Hun
conclusie is dat verd. verminderd toereke
ningsvatbaar is; zij heeft moreele en andere
defecten. Het meisje moet debiel worden ge
acht, echter ls zij volgens het oordeel der
deskundigen gen psychopathe.
Op een vraag van den verdediger mr.
Schorlesheim of de deskundigen het abso
luut verkeerd zouden achten, indien verd.
in een psychopathengesticht werd opge
nomen, antwoordde dr. Overbeek aarzelend.
Het O.M. mr. de Blecourt rekening houden
de met alle omstandigheden eischte verdach-
te's veroordeeling wegens moord tot vier
Jaren gevangenisstraf.
De verdediger, mr. H. Schorlesheim, bleef
met klem er op aandringen dat de vrouw
in een psychopa then gesticht zal worden op
genomen.
BOKSER IN EEN MATCH
DOODGESLAGEN.
WEENEN, 10 Mel (VD.) BIJ de heden
gehouden internationale boksmatches in de
Sofienzalen te Weenen is een doodeüjk onge
luk gebeurd. In de derde ronde van de match
tusschen den Hongaar Hudra en den Weener
Anderschitz werd de Hongaar, nadat hy in
de eerste ronde een kaakstoot en in den
tweeden eens toot In de hartstreek gekregen
had, bewusteloos. In de garderobe, waarheen
men hem gedragen had, kon de dokter nog
slechts den dood constateeren.
REUSACHTIGE BRAND IN EEN
POOLSCH DORP.
WARSCHAU, 10 Mei rv.D.) In het dorp
Wola Niemicka zijn 21 woonhuizen en meer
dan 30 zakengebonwen door een enormen
brand verwoest, waarbij een boer in de vlam
men op het leven is gekomen.
