46e Jaargang No. 14089 Verschijnt dagelijlts, behalve op Zon- en Feestdagen Donderdag 30 Mei 1929 HAARLEM S DAGBLAD DIRECTEUREN: J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER HOOFDREDACTEUR: ROBERT PEEREBOOM ABONNEMENTEN: per week 0.2754, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32 Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der gemeente) 3-57J4. Franco per post door Nederland 3.8754. Losse nummers ƒ0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden ƒ00754, franco per post. Bureaus: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810 ADVERTENTIEN1—5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ035. Reclame» ƒ0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbod 14 regels 0.60^ elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag; Donderdag en Zaterdag) 14 reg. ƒ0.25, elke regel meer ƒ0.10. uitsl. 4 contant- Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Ann- of Beenbreuk f 100. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN. EERSTE BLAD AGENDA DONDERDAG 30 MEI Groote of St. Bavokerk: Orgelbespeling 34 uur. Emmaplein: Concert „Crescendo" o. 1. v. F. Dekker, 8.15 uur. Tuinzaal Brinkmann: Alg. vergadering Haar- lemsche Bachvereeniging. 4.30 uur. Cinema Palace: „Het lokkende voetlicht"; „De Generaal", 8 uur. Luxor Theater: „Avonturiers"; „De Be drieger Bedrogen". 8 uur. Rembrandt Theater: „Vrouwenstaking". Tooneel: Maqui en Williams. 7 en 9.15 uur. Standaard Bioscoop; „De onbewaakte Overweg" 8 urn-. Heemstede: Raadhuis. Gemeenteraad, o uur. Zandvoorti" Raadhuis. Gemeenteraad. VRIJDAG 31 MEI Schouwburg Jansweg: Haarlemsehe Too- neelclub „Le Pècheur d'Ombes", 8 uur. Brinkmann, Groote Markt: Demonstratie „Packardfilm" 8 uur. Bioscoopvoorstellingen. Nieuw programma. Hi 11egom: N. V. Hill. BloemboUenkwee- kerij en -handel v. h. M. v. Waveren en Zo nen. Gewone jaarl. alg. verg. v. aandeelhou ders, 2 uur. BIJNA GEEN WERKLOOSHEID MEER. SLECHTS 400 INGESCHREVENEN. Gedurende de wintermaanden as meer malen de aandacht gevestigd-op der, buiten gewoon groote werkloosheid die hier lieersch- te. Gelukkig is thans te constateeren, dat er momenteel van wërklóóshèid 'i'rionze ge meente zoo goed als geen-sprake meer is. Het aantal ingeschrevenen aan de Gemeen telijke Arbeidsbeurs is zeer miniem, en d,aar- onder zijn er nog velen die men nu niet direct „werkloos" lean noemen. Er zijn nog hoogstens400 Werkloozen bij de Arbeidsbeurs ingeschreven.- Voor een be volking van meer dan U0.000 zielen is dit zeer gering. Het aantal dat thans steun ontvangt is, sinds eenige weken zoo laag als men hier ter stede in vele jaren niet gekend heeft. Zelfs is er in een aantal bedrijven meer vraag, dan aanbod van werkkrachten. MOTORS EN AUTO'S OP HET STRAND. EEN VERBOD GEWENSCHT. Een lezer schrijft ons naar aanleiding van het Datum-stukje „Het Echte" en de daarin gestelde vraag: „Wie sticht de eerste Oase van het Echte" het volgende „In onze omgeving bestaat zulk een Oase. Die loopt echter gevaar verloren te gaan, terwijl zij toch met eenvoudige middelen en zonder kosten ware te behouden. Ik bedoel het strand, ons prachtige Noord- zee-strand. Zelfs op het drukste gedeelte is het mogelijk de grootschheid der zee op zich te laten iuwerken. Men kan in een badstoel aan de talrijke scharen den *ug toewenden en hun geraas verliest zich in dat der gol ven. En wie de eenzaamheid verkiest, wan- dele een half uurtje van het centrum af. Maar in oenemende mate kan het dan te genwoordig gebeuren, dat men opgeschrikt wordt door het gedaver van een motor f'ets, of zelfs door een automobiel. Die vehikels be lmoren daar niet; evenmin als zij dat van den winter op het ijs van de Zuiderzee de den. Maar kon men toen nog de curiositeit van het mogelijk zijn van het berijden van dat oppervlak als excuus aanvoeren, hier geldt niet iets dergelijks. Ik zou daarom een verbod voor motorrijtuigen om op het strand te komen willen bepleiten. Eenig belang der rijders wordt niet geschaad, daarentegen zul len talloozen door dit verbod gebaat worden". Het is een schoone gelegenheid voor Zand poort zich daardoor de sympathie van vele van zijn gasten te verwerven of te vermeer deren." Tot zoover dit schrijven. Wij zijn het met den inzender volkomen eens, Vermoedelijk zal evenwel medewerking van het rijk voor zoo'n verbod noodig zijn, omdat het strand eigendom van het rijk is. De betrokken gemeentebesturen pachten slechts een gedeelte van het strand voor zoo ver dit voor de belangen der badplaatsen noodig is. NIJVERHEIDSONDERWIJS. Als lid van het bestuur van de Vereeniging voor Nijverheidsonderwijs is afgetreden de heer E. 'j. Stam, die daarin als raadslid zit ting had. In aansluiting op het verzoek van het bestuur stellen B. en W. voor den heer Stam opnieuw te benoemen tot 1936. MISLUKTE START DER BEIDE OCEAANVLUCHTEN. OLD ORCHARD, 29 Mel (V.D.) Het Fransche vliegtuig „Oiseau jaune" is hedenmorgen om 10 uur (Am. tijd) van het vliegveld Old Orchard opgestegen voor zijn tr ans-Oceanisch en tocht naar Parijs. Tien minuten later startte ook het Amerikaansche vliegtuig „Green Flash", met bestemming Rome. Na korten tijd keerden beide vlieg tuigen echter weer op het vilegveld terug, daar zich moeilijkheden van tot nu toe on bekenden aard hadden voorgedaan. NEW YORK, 29 Mei (V.D.) Naar uit Old Orchard gemeld wordt in verband met het 'mislukken van de beide Oceaanvluchten, helde het Amerikaansche vliegtuig „Green Flash" naar één zijde over en zakte de vleugel in het zand, nadat pas 400 Meter op het startveld waren afgelegd, met het gevolg, dat het vliegtuig een slag om maakte, alvorens tot stilstand te komen; de schade is echter niet zeer ernstig. Het Fransche vliegtuig stai-tte goed, doch vei'loor tengevolge van een lek in de benzineleiding een groote hoeveelheid benzine. De vliegers besloten daarom na twintig minuten een noodlanding te maken. PAKHUISBRAND IN AMSTERDAM. VUUR IN HET STROO DE OORZAAK. Gistermiddag waren werklieden van de firma Gebr. van Leer, handelaren in huis houdelijke artikelen, bezig aan hun pakhuis op den Oude Zijds Kolk te Amsterdam aan het lossen van goederen van een zolder schuit. Alles was verpakt in stroo. Ongeveer vier uur werd daarmee opgehouden en de schuit verhaald naar deix overkant, waar, deze firma ook opslagplaatsen heeft. De deu ren van perceel 156 bleven open staan. Tegen half vijf stond plotseling het stroo in brand. Men vei-moed, dat kinderen een brandende lucifer in het sti'oo hebben geworpen, of dat een voorbijganger een brandend eindje si gaar of cigaret heeft geworpen. Werklieden van de firma waven op dat oogenblik niet aanwezig. Aan blusschen viel niet. meer te denken. Do vlammen gingen als de wind door het een verdieping hooge pakhuis heen, dat vol met in stroo verpakte goederen lag. Een geweldige rook ontwikkelde zich, toen de brandweer haar eerste stralen op deze bran dende en brandbare dingen richtte. De ge- heele omtrek weixl in rook gehuld. Groote 'grijze wolken' baanden zich aan alle kanten een weg uit het lage gebouw, dat ongeveer 15 meter diep is en aan den achterkant uit komt in de Kromme Elleboogsteeg. Deze steeg loopt van den Zeedijk naar de Geldei-- sche kade. De brandweer had daar aan den achterkant heel wat moeite om den ingang te forceeren, om ook van dezen kant het vuur te bestrijden. Weldra stonden op den Zeedijk en aan de Geldersche kade motor spuiten te werken, die met een negental slangen massa's water in het brandende pei-ceel wiei*pen. Een oogenblik heeft het ook gebrand ln het aangrenzende perceel dat ook in ge bruik is bij dezelfde finna. Een houten wand scheidt in het midden deze perceelen.. Hier werd alleen waterschade geleden; het andere perceel brandde geheel uit. Alle stellingen waarop de goederen waren opgeslagen be zweken, zoodat de voorraad een ruïne is ge worden. Tegen half zes was de brandweer, die werkte onder leiding van de" hoofd brandmeesters Förch en Hartdorf het vuur meester. De belangstelling van het publiek in deze zeer dicht bevolkte buurt was zeer groot. De politie hield het echter op een behoorlijken afstand. Verzekering dekt de schade. HET BELGISCHE ANTWOORD. EEN UITGEBREIDE PUBLICATIE VOORGESTELD. Een telegram van het Belgisch Telegraaf- agentschap uit Brussel meldt, dat de Belgi sche regeering de publicatie heeft aanvaard, welke zij wenscht dat gelijktijdig in Neder land en in België zal geschieden, van bepaal de diplomatieke documenten inzake de her ziening van het verdrag van 1839. Zij heeft aan de Nederlandsclie regeering een uitge breider publicatie voorgesteld met het doe. de openbare meening vollediger in te lichten. De Tel. schrijft voorts „Wij meenen te weten, dat de Belgische re geering gaarne zou zien, dat ook die docu menten wei-den gepubliceei-d, welke zijn ge wisseld vóór de verwerping van het ontwerp- verdrag door de Nederlandsche Eei-ste Kamer. „Het antwoord, dat aan den Nederland- schen gezant te Bi-ussel is ovex-handigd, dringt vooi-ts aan op de noodzakelijkheid voor België tot een verbetering te kómen van de verbindingen tusschen Antwerpen en den Rijn. „Opgemerkt wordt, dat de verdragen van 1839 niet meer aan den huidigen toestand beantwoorden. Onder verwijzing naar juri dische gronden wordt uiteengezet, waai-om België zich niet kan aansluiten bij het Neder landsche vooi-stel, het geschil aan het Per manente Hof van Internationale Justitie te 's-Gravenliage te ondei-werpen. Het antwoord deelt de redenen mede, waarom de Belgische regeering van meening is, dat de Raad van den Volkenbond eerder in aanmerking komt om eventueel met het geschil op de hoogte te worden gesteld". DE REORGANISATIE VAN HET TRAMNET. TPAMWSCJ EEN ONTWERP VOOR DEN LOOP DER TRAMLIJNEN. In ons vorig nummer hebben wij medege deeld, dat het thans vrijwel vaststaat hoe de loop der tramlijnen zal zijn in het ont werp voor de reoi-ganisatie van het tramnet, dat door de raadscommissies voor tramaan gelegenheden en openbare werken in behan deling is. De tramlijnen zijn op bovenstaand kaartje uitgestippeld. Het zijn: SoendapleinLeidschevaart. Heen: Soendaplein, Schotei*weg, Frans Halsstraat, Kennemei-plein. Jansweg, Sta tionsplein, Rozensti-aat, Kenaupark, Kinder- huisvest, Wilhelminastraat, Koninginneweg, Leidschevaart. Terug: Leidschevaart. Koninginneweg, Wilhelminastraat, Kinderhuisvest, Kenau park, Parklaan, jansweg, Stationsplein, Kruisweg-viaduct, Kennemerplein, Sclioter- weg, Soendaplein. BloemendaalHeemstede. Heen: Bloemendaal, Staten Bolwerk, Ken- nemerplein, Jansweg, Stationsplein, Kruis weg, Kruisstraat, Barteljoi-isstraat, Groote Markt, Koningstraat, Gierstraat, Gr. Hout straat, Heemstede. Terug: Heemstede, Gr. Houtstraat, Groote Markt, Jansstraat, Jansweg', Stationsplein, Viaduct Kruisweg, Staten Bolwerk, Bloe mendaal. StationOverveen. Overveen, Staten Bolwerk. Kenneinerplein, Jansweg, Stationsplein, Kniisweg, Staten Bolwerk, Overveen. (Dus een ringbaan om het Station). OverveenVerwulft. Bestaande lijn. Wij hebben bovendien op een teekening aangegeven hoe de ligging der tramrails kan worden op het Stationsplein. Daar zullen zooals men weet dan alle trams in de rich ting Oost-West over dezelfde rails rijden. Dit zal mogelijk worden als alle tramlijnen nor maal spoor krijgen. Dan kan met vee stel rails op het plein volstaan worden. Nu lig gen er 5 stel rails. «WEMERBPUG v i:;t - -X IOOIÖDOXDOXOOxfto«DO»Oo w~* ül nr- ^rr~r~int cozmsTp. STATI©*^ «X«<IX»X»X|*|XIlim I'O o OtOO«o«oo»OQl^ O Bt O =r"* Oor I <x XxXXXXXXXX* XXXXXXXXXXX» -PAOKlAAr, -f DE SITUATIE ZOOALS DIE OP HET STATIONSPLEIN KAN WORDEN. Soendaplein, Kennemerplein, Jans- weg-viaduct, Stationsplein, Rozen straat, Leidschevaart. XXX Leidschevaart, Parklaan, Jansweg, Stationsplein, Kruisweg-viaduct, Ken nemerplein, Soendaplein. oooo Bloemendaal, Kennemerplein, Jans- weg-viaduct, Stationsplein, Kruis weg, Heemstede. 9 Heemstede, Jansweg, Stationsplein, viaduct-Kruisweg, Bloemendaal. Overveen, Statenbohverk, Kennemer plein, Jansweg-viaduct, Stations plein, Kruisweg-viaduct, Staten Bol werk, Overveen. ZANDVOORT. DUITSCHE AUTOMOBILISTEN NAAR ZANDVOORT, De leden van de Rheinlandsche afdeeling van de Allgemeine Deutsche Automobil Club zullen van 810 Juni een bezoek aan Zand- voort brengen meldt het Hbld. Het woord, is aan Otto Weiss: Hoe gebukt gaat menigeen onder een trot se I.juding! ZOO ERG NIET. Het is tegenwoordig mode om het jong geslacht te laken, Om zich voor der wereld toekomst ongemeen bezorgd te maken, Of dit altijd zoo geweest is, wil ik hier nu maar niet vragen, Want wij hebben slechts te maken met t probleem van deze dagen; Hoor de sombere voorspelling van de droeve onheilkraaiers, Luister naar de scherpe woorden der ver woede onrustzaaiers: 't Jong geslacht denkt slechts aan pietjes en bekreunt zich niet om werken, Gaat naar bioscoop en sportveld, maar je mist het in de kerken, Het is wild, het is onwetend, aartsbrutaal en onbehouwen, Het wil flirten, het wil dansen, maar denkt, liever niet aan trouwen, Het is vol van zijn belangen, waarvoor alles maar moet zwichten, Het eischt allerhande rechten, maar kent voor zichzelf geen plichten, Het meent in zijn levenswijsheid, dat het niets meer heeft te leeren, Het is klaar om wet en orde onverschillig te negeeren. Het verbeeldt zich, dat de wereld slechts bestaat te zijn' pleziere, Het is dom en oppervlakkig zonder ernst, zonder manieren, En de wereld gaat te gronde als wij dat zoo blijven laten. 't Is zoo wat in zulke termen, dat de onheil kraaiers praten; Maar wanneer wij deze dingen nu eens rustig kalm bekijken, Zal die sombere voorspelling tóch wat over dreven blijken, Er zijn duizendtallen kindren, die hun ouders thans ook eeren, Er zijn duizenden studenten die volijverig studeeren, Er zijn duizenden van werkers die hun plich ten nooit verzaken, Er zijn duizenden van denkers die de wei-eld beter maken, Er zijn duizenden verloofden die verlangen naar hun trouwen, Er zijn duizenden gezinnen van verknochte man- en vrouwen; Laat ons daarbij ook bedenken, het is nog niet lang geleden, Dat in wilden oorlogswaanzin door de menschheid werd gestreden, Toen was het dat onze wereld bijna naar den grond gegaan is, Maar dat was een misdaad die niet door het jong geslacht gedaan is, Aan die chaos was een andre menschengene- ratie schuldig. Deze toone zich dan nu ook niet onbillijk, maar geduldig, En die moge zich ook thans nog met de we tenschap verzoenen, Telt men slechten bij de duizend, men telt goeden bij millioenen. P. GASUS. VREESELIJK BERGONGELUK IN ITALIë. 7 menschen gedood. BIJ EEN BERGSTORTING. ROME 29 Mei (V.D.) Ten gevolge van een hevig onweer is in een bosch bij Cassino, niet ver van het bekende Benedic tijnerklooster Monte Cassino een grot door den storm en de hooge vloeden Ingestort, in welke grot zeven personen, alle tot een familie behoorende, die voor het noodweer beschutting hadden gezocht, onder de puin- hoopen den dood vonden. Tot dusvei-re kon den niet alle lijken worden geborgen. CIRCA 1000 MAN GESNEUVELD. VERWOED GEVECHT IN CENTRAAL- AZIë. Een telegram ln de Tel. van de United Press, meldt dat ten Zuid-Oosten van El Fai-ar in Centraal-Arabië een zeer bloedig gevecht heeft plaats gehad tusschen Nedsjd- stammen. Volgens te Bciroeth ontvangen berichten was trouweloosheid' van de zijde van den Jeiawah-stam, welker leden aan hangers zijn van Bin Sa'oede, oorzaak van den strijd. De leden van den Ajmaan-stam, wier sjeik een der voornaamste leidei's is van den opstand tegen den koning der Wahabieten, waren van hun grondgebied verbannen. Hier van maakten de Jelawahs, die reeds lang op voet van vijandschap met den Ajmaan- stam verkeerden, gebx-uik. hun oude tegen standers aan te vallen. Naar verluidt, zijn by het buitengewoon hevig gevecht, dat hierop volgde, circa duizend man gesneuveld. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN Neem RADIO van HEES Co. Catalogus No. 9 op aanvraag gratis KAMPERVEST 23 HAARLEM, 30 Mei De Gifgas-Comedie. In 1925, dus vier jaar geleden, is te Ge- nève besloten tot het verbieden van don „chemischen oorlog?'.... zooals met een mild-klinkende term, de allerbeestachtigste moderne moord-methode wordt genoemd. Er is een pi-otocol van opgemaakt, dat sindsdien door veertien landen is gei-atificeerd. Deze hebben zich dus plechtig verbonden om geen chemische strijdmiddelen te bezigen. De zaak is opnieuw aan de orde gesteld in de vergaderingen der Voorloopige Ontwape ningscommissie ran dit jaar, toen werd voorgesteld om het bewuste protocol uit to breiden met een verbod tot het vervaardi gen van chemische oorlogsmiddelen in vre destijd. De Russische gedelegeerde Litvinof, daarin gesteund door de vertegenwoordigers van een paar andere groote naties, meende dat het beter was om dit voorloopig maar te laten rusten, teneinde de verdere ratificatie van het protocol van 1925 niet te vertragen. Intusschen ratificeerde ook Engeland dit protocol, onder voorwaarde van wederkeerig- heid. En nu lees ik vanmorgen in het Handels blad: Het Internationale Roode Kruis, dat de mogelijkheid voorziet van een even- tueele schending van de internationale conventies, welke het gebruik van gif gassen verbieden, bestudeert sinds '25 de middelen om de burgerbevolking in zulk een geval te beschermen tegen de ge volgen van de nieuwe wijze van oorlog voering. De studiecommissie van deskundigen die tot de conclusie is gekomen dat het uiterst moeilijk zal zijn de bevolk-ng van groote steden en van Industriecle centra afdoende te beschermen tegen de drei gende verwoesting, acht het dringend noodig, naar in een rondschrijven van het Intern. Roodo Kruis verklaard wordt, de burgerbevolking zonder uitstel op do hoogte te brengen van deze gevaren en haar vertrouwd te maken met de thans bestaande middelen tot bescherming, hoe onvolkomen deze ook mogen zijn. Dc deskundigen hebben den wensch uitgedrukt dat het Internationale Roodo Kruis-comité zich in zijn hoedanigheid van intei-nationaal lichaam met beslist heid aan de spits zoude stollen van dezen, uitgebreiden propaganda-arbeid en dat het daartoe zoowel het initiatief als de verantwoordelijkheid zoude op zich ne men. Daarnaast hebben zij de noodzakelijk heid erkend om zonder uitstel te geraken tot practische maatregelen, en *t Interna tionale Comité uitgenoodigd, onder de industrieën en specialisten van alle lan den prijsvragen uit te schrijven met be trekking tot de bescherming der burger bevolking. Deze prijsvragen zullen de volgende punten betreffen: a. het beste filtreerend apparaat (ap- parail filtrant, Filtergerat) of gasmasker, dat men aan de burgerbevolking ver strekken kan; b. de doelti-effcndste methode ter ver zekering van gasdichte afsluiting en van voorziening met zuivere lucht van dc on- dergrondsche schuilplaatsen voor do burgerbevolking in geval van aeroche- misch bombardement; c. het beste reagens om in de lucht, het uiterst gevaarlijke on geduchte besten dige gas aan te tooncn. dat in den we reldoorlog gebi-uikt is, bekend onder do namen: yperiet, mosterdgas, geelkruis- gas enz. Een dergelijke uitgebreide onderne ming, op zoodanige wijze als de com missie van deskundigen eenparig aanbe volen heeft, vereischt enoi-me financieele bedragen. Deze bedragen bijeen te brer- gen is de taak van de Regeeringen, van de Nationale Roode Kruisvereeniglngen en ook van de bevolking zelve. Zoodia het Internationale Roode Kruiscomité ar het bezit is van de benoodigde fondsen, zal het den aangevangen arbeid voort zetten, met moed en methocjc, gesteund door de bereids ondervonden bemoedi ging en door dc reeds thans gemaakte studiën. Doch zonder verder afwachten, zal het Internationale Roode Kiulscomité op 1 Juli 1929 een prijsvraag uitschrijven met betrekking tot het gevaarlijke mo>- terdgas, waarvoor het 10.000 Zwitserscha franken beschikbaar stelt, en waarom- trent het mededeelingen zal doen in de dagbladpers en in dc (o.a. chemische) vakpers. Het Internationale Roode Kruis, een schoo ne instelling, zij ook thans hulde gebracht. Met zijn opvatting van de zaak ben ik het volmaakt eens. Het voorziet een eventueeie schending van de internationale conventies, die het gebruik van gifgassen verbieden, fk ook. Als er eenmaal oorlog komt, zal geen enkel land zich meer iets aantrekken van de verbodsbepalingen betreffende bepaalde strijdmiddelen. Dat hebben wij in 1914—1918 gezien, toen de Haagsche conventie volkj- men als een vodje papier werd behandeld. Het is trouwens volkomen verklaarbaar. Als de oorlogswaanzin eenmaal is losgebroken „heiligt" het doel alle middelen. Wie daar

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1929 | | pagina 1