D
Hi
46e Jaargang No. 14092
Verschijn! dagelijEs, HeKalvë op Zon- en Feestdagen
Maandag 3 Juni 1929
HAARLEM S DAGBLAD
pIRECTEUREN: J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTENper week 0.27)4, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3-57)4. Franco per post door Nederland 3.87)4. Losse nummers
ƒ0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0-57)4, franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12
Telefoon Nos.: Directie 13032 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN: 15 regels 1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbod 14 regels ƒ0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. ƒ0.25, elke regel meer ƒ0.10, uitsl. a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
AGENDA
MAANDAG 3 JUNI
Rembrandt Theater: „Hoogverraad" en
de 4 Merry Chanters 7 en 9.15 uur.
Cinema Palace: „Ramona" en „Jonas in
de leeuwenkuil". 8 uur.
Luxor Theater: ,,'n Indiscrete Vrouw" en
„Argentijnsche hartstochten", 8 uur.
Standaard Theater: Bioscoopvoorstelling,
8.15 uur,
DINSDAG 4 JUNI
Groote of St. Bavokerk: Orgelbespeling
8.159.15 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
Van Waveren's Graanhandel. Jaarl. Alg.
Verg. v. Aandeelhouders. 11 uur v.m.
10e VERANTWOORDING AUTOTOCHT
VOOR BEJAARDEN.
R. H. 'f 2.50
Fa. Wed. L. de J. 2.50
J. W H. v. D. 1.—
V". 200 sigaren.
Vorige verantwoordingen 347.50
Totaal
353.50
OVEREENKOMST TUSSCHEN
PROVINCIE EN GEMEENTE.
SCHADELOOSSTELLING VOOR NIET
LANGER GELEVERDEN STROOM.
Zooals bekend wachtte na de annexatie
de regeling der door de gemeente Haarlem
aan de provincie te betalen schadeloosstel
ling voor electrischen stroom, die vóór de
grensregeling door het P.E.N. aan gean
nexeerde gemeenten of deelen van gemeen-
ten werd geleverd, nog steeds op afdoe
ning.
Naar de wethouder van financiën, Mr. M.
Slingerberg, ons mededeelde, zijn de gemeen
te en de provincie thans tot overeenstem
ming gekomen, mede ingevolge de tusschen-
komst van den Minister van Binnenlandsdhe
Zaken, Mr. Kan.
In de eerste plaats moesten betaald wor
den de activa in en boven den grond. De
provincie vroeg hiervoor f 81.333; de ge
meente bood f 54.144.
Dan moest er schadeloosstelling voor
exploitatieverlies betaald worden. De pro
vincie berekende dat zij per jaar f 32.500
achteruitging en vroeg 20 maal dat bedrag,
gekapitaliseerd, als schadeloosstelling, dus
f 650.000. De gemeente Haarlem echter stelde
zich" op het standpunt dat volstaan kon wor
den met over 3 jaar in 't geheel f 42000 te
betalen in drie afloopende termijnen.
Later verminderde de Provincie haar vor
dering tot pl.m. f 40.000, op advies van haar
eigen accountant Limperg.
Toen gemeente en provincie niet tot over
eenstemming konden geraken hebben zij
de tusschenkomst van minister Kan gevraagd
In het Gouvernementsgebouw in de Jans
straat heeft een conferentie met den Mi
nister plaats gehad.
De heer Hendrix, lid van Gedeputeerde
Staten, heeft in die bijeenkomst het stand
punt der provincie toegelicht en Mr. Slin-
genberg dat van de gemeente Haarlem.
Nadat de minister beiden partijen had
gehoord, heeft hij zijn advies gegeven, als
gevolg waarvan mi in de eerste plaats voor
de activa door de gemeente zal betaald wor
den f 68.776.
Voorts achtte de minister het billijk dat
Haarlem 10 jaar lang exploitatieverlies aan
de provincie vergoedt n.l. f 30.210 voor het le
jaar en voor het 2e jaar; f 30.630 vöor het 3e
jaar en f 30.770 voor het 4e jaar en de vol
gende 6 jaren.
Dit staat gelijk met een contant bedrag
van f 250.710.
Aldus zal nu geschieden.
DE WERKVERSCHAFFING.
VOORLOOPIG NIET MEER NAAR
DRENTE.
In verband met de vele werken die hier
ter stede thans worden uitgevoerd, ^.ardoor
er zoo goed als geen werkloosheid meer
heerscht, hebben de gemeentelijke autoritei
ten besloten voorloopig geen werkloozen naar
de werkverschaffing in Drente te zenden,
doch deze menschen hier ter stede bij de uit
te voeren werken te plaatsen. Hoewel het
eerst in het voornemen lag om een klein
aantal in Drente te laten is men nu hier van
terug gekomen, omdat de werkloozen in de
gelegenheid zijn hier ter stede tegen een
hooger loon aan het werk te gaan.
25-JARIG JUBILEUM.
Op Donderdag 6 Juni hopen de heeren G.
Snoeks, machinebankwerker en J. Regter,
blikslager den dag te herdenken dat zij voor
25 jaar in dienst kwamen der Nederlandsche
Spoorwegen aan de Centrale werkplaats.
Opening Jeugdherberg. „Duinlust" te IJ muiden,
Zaterdag is te IJmuiden deze Jeugdherberg geopend. Het verslag van deze plechtigheid
vinden onze lezers op pag. 3 van het le blad
GROOTE BRAND BIJ
HOOFDDORP.
BOERDERIJ MET WOONHUIS IN ASCH
GELEGD.
SPELEN MET LUCIFERS.
Zondagavond omstreeks half zeven ont
stond brand in de aan den Hoofdweg bij
den Bennebroekerweg in Haarlemmermeer
staande boerderij van den heer van Wa-
veren, bewoond door den landbouwer Ale-
wijn.
Door den sterken westenwind werd het
vuur zoo aangewakkerd, dat in minder
dan geen tij'd de groote landbouwsehuur
(tas) en het aangrenzende woonhuis in
lichte laaie stonden.
De bewoners man, vrouw en kinderen
konden zich in veiligheid brengen. Zij
trachtten nog een en ander van den in
boedel te redden, doch de vuurzee was in
de vertrekken reeds zoo groot, dat van het
huisraad niets anders dan een stoel en een
schilderij konden worden gered. Met veel
moeite slaagde men er nog in de auto naar
buiten te brengen. Direct reed men hiermede
naar Hoofddorp om de brandweer te waar
schuwen, die spoedig met de autospuit van
de gemeentewerf betrok.
Inmiddels waren ook de burgemeester en
de Inspecteur van. Politie Jelsma op het
terrein van den braind' gearriveerd, terwijl
honderden nieuwsgierigen op de been waren
om het schouwspel gade te slaan. v
De in de omgeving wonende arbeider B.,
die den brand vrij spoedig ontdekte, was
onmiddellijk toegesneld om hulp te ver-
leenen. Hij zag bij het ingesteld onderzoek
of zich nog levende have in het brandende
gebouw bevond, alléén nog een kat in een
der vertrekken benauwde sprongen tegen de
ramen maken en bedacht zich geen oogen-
bliik om dit dier te redden door een op
den op den put staanden aker door de
ruiten te werpen en het dier de gelegenheid
te geven door het daardoor ontstane gat te
springen.
De gebouwen waren reeds zoodanig aan
alle kanten in een vlammenzee gehuld, dat
ze in korten tijd geheel uitbrandden.
De brandweer, die was begonnen om met
drie slangen water te geven, kon tegen de
felle vuurzee niets uitrichten. Spoedig zag
men het nuttelooze van het spuiten in, om
dat aan redden niet meer viel te denken.
Daarom besloot men om den arbeid te sta
ken en met de spuit weder in te rukken,
waarna de nog brandende en smeulende
puinhoopen tot middernacht onder politie
bewaking werden gesteld.
De afstand tussclien de aan weerszijden
van de plaats des onheils staande boer
derijen was van dien aard, dats er geen ge
vaar voor uitbreiding van den brand be
stond.
Op een paar muren na, werden de ge
bouwen geheel in de asch gelegd. Een
groote nieuwe landbouwmachine met tractor
voor bietenonderzoek en verschillende tot
den landbouwinventaris ibehoorende voor
werpen werden mede door denbrand ver
nield.
Naar werd medegedeeld, moet de oorzaak
worden toegeschreven aan het spelen met
lucifers door kinderen.
Verzekering dekt de schade.
Het woord is aan
Gustave le Bon:
Het kwaad verontschuldigen wil zeggen
het vermenigvuldigen.
OMZE GROEhTü
OIM5DAG
DOM DERDAG
ZATERDAG
GEVAARLIJKE VERVOER-
GELEGENHEID-
KINDEREN OP DE FIETS-DUO.
Reeds meermalen is er de aandacht op ge
vestigd dat het zeer gevaarlijk is om op de
fiets kinderen mede te voeren, zonder dat
deze een behoorlijke zitplaats hebben waar
bij heen en weer schuiven is uitgesloten. Dat
men ondanks de hei-haalde waarschuwingen
nog steeds zeer onvoorzichtig is, moest Zater
dag weder tweemaal blijken. Te 12 uur reed
een dienstbode met een jongetje van circa 5
jaar bij de Ambachtsschool op de Kleverlaan.
Een der voetjes kwam tussèhen het achter
wiel met het gevolg dat het voetje deerlijk
gehavend en de dienstbode, die viel, gewond
werd.
Ernstiger was het geval dat zich te 6 uur in
de Graafschapstraat voordeed, waar de brug
wachter T. voor op zijn rijwiel een meisje
had doen plaats nemen. Het kind kwam ook
het haar voet tusschen het voorwiel, met het
gevolg, dat rijder en meisje kwamen te val
len. Het meisje werd zeer ernstig aan het
been gewond waarbij een juist passeerende
geneesheer een hulpverband moest aanleg
gen. De heer T. kwam er zelve goed af, doch
zijn rijwiel was ernstig beschadigd, Toevallig
was het een kind van één zijner kennissen
die hij om het vlug thuis te brengen op de
fiets had medegenomen.
NIEUWE AARDBEVINGEN IN
ARGENTINIë.
HONDERDEN SLACHTOFFERS.
In het aardbevingsgebied van Medoza
zijn volgens de laatste berichten opnieuw
aardschokken waargenomen in de omgeving
van San Rafael. Talrijke dorpen en boeren
hofsteden zijn van alle verbindingen afge
sneden. De spoorwegverbinding met San
Rafael is intusschen echter weer hersteld
en hulp treinen zijn reeds aangekomen. De
geheele bevolking beeft deelgenomen aan de
teraardebestelling van de slachtoffers. De
reddingscolonnes zetten hun werk voort. Het
aantal dooden, dat eerst 70 scheen te zijn
wordt thans opgegeven als 50. Het aantal
gewonden is 200.
HET POKKENGEVAAR.
FRANKRIJK ACHT HET GEVAAR
GEWEKEN.
Uit Parijs wordt aan de Telegraaf ge
seind:
Met ingang van 4- Juni zullen de speciale
maatregelen in Frankrijk ten aanzien van
reizigers uit Engeland in verband met het
pokkengevaar worden ingetrokken. Het
wordt thans overbodig geacht deze maatre
gelen nog verder te handhaven.
BOTSING IN DE LUCHT.
ERNSTIG VLIEGONGEVAL IN BELGIë.
Uit Brussel wordt aan de Telegraaf ge
meld:
Twee militaire vliegtuigen hadden oefe
ningen gedaan en keerden naar het vlieg
veld Weselghem in West-Vla anderen terug.
Toen zij de wieken van een molen wüden
ontwijken, kwamen de beide machines met
elkaar in botsing. De verschrikkelijke schok
had tot gevolg, dat beide vliegtuigen zijn
neergestort en geheel vernield werden. Een
vlieg ere werd op slag gedood en de andere
zoo zwaar gewond, d-at zijn overbrenging
naar bet ziekenhuis noodzakelijk was,
HENGELSPORT-
't Vischseizoen is weer geopend.
Hengelaars staan in vollen bloei;
Bakvisch, stekelbaars en stokvisch,
Zitten leelijk in den knoei;
's Ochtends in de prille vroegte,
Gaan de hengelaars op pad.
Als niet-hengelaars nog slapen,
Trekken zij reeds uit de stad;
Met hun hengels en hun vischmand,
Naar een rimpelende vliet,
Waar de argelooze vischjes,
Spelen achter 't wuivend riet;
Uren zitten zij te turen,
Tot de dobber eensklaps diept,
En dan wordt er weer een bliekje,
Handig op den kant gezwiept;
Tal van menschen spotten gaarne,
Met het hengelen als sport;
Zonder dat ze goed beseffen,
Hoeveel er gehengeld wordt;
Visschen naar een complimentje,
Op zijn tijd, doet iedereen.
Hengelen naar mooie baantjes,
Is bijzonder algemeen;
Visschen in wat troebel water,
Is ook lang niet ongewoon,
Neen, de grootste hengelspotters,
Vinden soms het visschen schoon;
En dan weet ik nog zoo net niet,
Welke vorm de mooiste is.
Maar in 't water bij de biezen,
Vang je wel de beste visch.
P. GASUS.
DE KONING VAN ENGELAND.
ZIJN NIEUWE ZIEKTE WEKT ALARM
(Van onzen correspondent.)
HAARLEM, 3 Juni
LONDEN, 2 Juni. Het Engelsche volk
heeft met onsteltenis, te midden van de ver-
kiezingsdrukte, vernomen dat koning Geórge
wederom 'n aanval van koorts heeft te door
staan. De politieke moeilijkheden, die er
eventueel uit kunnen voortvloeien, zijn wel
te overwinnen. Maar het is alanneerend dat
hier sprake is van meer dan een voorbij
gaande ongesteldheid. Men gelooft dat de
Koning een kou heeft gevat ter gelegenheid
van een picnic ter viering van den verjaar
dag van de Koningin. Maar zulk een lange
en verschrikkelijke ziekte als de Koning
heeft doorgemaakt moet onvermijdelijk een
zekere graad van lichamelijke zwakheid
achterlaten. In dit geval blijkt dat zich een
gezwel heeft gevormd achter het oude littee-
ken op de rechterlong.De herhaling van deze
lichamelijke aandoening veroorzaakt onge
rustheid. De bulletins verklaren echter dat
de algemeene toestand van den Vorst reden
geeit tot tevredenheid. En het feit, dat de
Koning, naar de bulletins eveneens hebben
verklaard, „in staat is zaken van openbaar
belang af te wikkelen" geeft voedsel aan de
hoop dat 's Konings ziekte althans de inge
wikkelde problemen van conatitutioneelen
aard, die in verband met den verkiezingsuit
slag straks kunnen rijzen, niet nog inge
wikkelder zal maken. Veel werk, dat de Ko
ning voor den goeden gang van het lands
bestuur moet verrichten, kan ook worden ge
daan door andere leden der Koninklijke fa
milie. Maar in dit stadium van politieke on
vastheid mist men ongaarne dat koninklijk
initiatief dat zich juist nu in overeenstem
ming met den grondslag van het Britsch be-
stuursstelsel moet doen gelden.
AARDBEVING IN PERZIë.
3253 DOODEN EN 1121 GEWONDEN.
zReuter seint ons uit Teheran:
Volgens mededeeling van den regeerlngs-
inspecleur zijn bij de jongste aardbeving in
Khorassan 3253 menschen gedood en 1121
gewond: 83 dorpen werden verwoest en
6542 stuks vee kwamen om het leven.
Haarlem's Promotie.
De voetbalclub I-Iaarlem is Zondag gepro
moveerd, teruggekeerd dus in de eerste
klasse, waarin zij door oude traditie thuis
hoort, waarin zij groote populariteit genoot en
altijd een merkwaardige rol heeft vervuld.
Dat was die van de grilligheid. Haarlem was
altijd een extra-onberekenbare factor in het
onberekenbare voetbal. Het werd nooit kam
pioen van Nederland, maar het bedreigde
altijd kampioenen. Het was altijd tot alles
in staat. Haarlem was volkomen capabel om
op eigen veld van nummer laatst van de
ranglijst te verliezen, in een verschrikkelijk
slecht gespeelden wedstrijd, en een week
later de ongeslagen leiders der competitie,
op hun terrein, met sprekende cijfers te ver
slaan in een prachtige partij voetbal. Haar
lem bracht zijn supporters tot wanhoop en
voerde hen op tot. wilde geestdrift. Soms
behaalde het een reeks overwinningen die in
een rush tot 't kampioenschap schenen te lei
den, en net als iedereen dit begon te voor
spellen kwam de inzinking en werd er
maandenlang niet meer gewonnen. Soms
ook begon Haarlem het seizoen met zulke
hopelooze nederlagen dat iedereen zei: „Het
is niets dit jaar, het loopt nu heelemaal mis"
en dan ineens, even onverklaarbaar als bij
alle vorige gelegenheden, was hetzelfde elftal
niet meer te genaken en won week op week.
Het gebeurde ook vaak genoeg dat die
sterke wisselvalligheden zich in het bestek
van één enkelen wedstrijd voordeden, en het
sterkste staaltje, dat ik mij in dit opzicht
herinner was een wedstrijd HaarlemD.F.C.
in de verre vooroorlogsche jaren. D.F.C., pas
gepromoveerd tot de hoogste afdeeling en
vol Koopmannen, Kleyns en Bouvys, was
toen op zijn best. Haarlem had weer eens
een rare bui en bracht er op dien dag niets
van terecht. Het heele elftal „rammelde",
D.F.C. deed eigenlijk wat het wou en bij de
rust, toen de Dordtenaren met 51 leidden,
gingen vele toeschouwers, vol opgekropte
voetbalsmart, uit narigheid maar weg. Dc
zwartgallig-gestemde achterblijvers beleef
den een wondcrbaarlljkcn middag. Toen de
strijd hervat was deed D.F.C. het kalmpjes
aan, zich bewust van een zekere overwin
ning. Haarlem hield met moeite stand en het
bleef 15 tot twintig minuten vóór tijd.
Toen voer plotseling de geestdrift in het
Haarlemschc elftal. Het trok ten stormaan
val, gedreven door een even plotselinge als
onbegrijpelijke inspiratie, bracht volkomen
verwarring in de verblufte tegenpartij,
maakte vijf goals achtereen en won met
6—5.
Dit is mij bijgebleven als de verrassendste
voetbalwedstrijd dien ik ooit aanschouwd
heb. In Haarlem's historie moet die over
winning een der hoogtepunten gebleven zijn.
Het is eigenlijk overbodig om te zeggen
dat die wisselvalligheid de club is bijgeble
ven. Dit laatste seizoen is er weer een bewijs
van geweest. Drie maanden geleden stond
Haarlem op de vierde plaats in zijn afdee
ling, had maar de helft van zijn wedstrijden
kunnen winnen en leek geen schijn van kans
meer op promotie te hebben. Toen kwam de
onverklaarbare ommekeer. Alles werd verder
gewonnen, het afüeelingskampioenschap be
haald, en de promotiecompetitie bracht na
zwaren strijd de glorieofschoon in el-
ken wedstrijd de trouwe aanhangers weer
hun hart vasthielden, vanwege de rare wisse
lingen in den spelvorm.
Als gaarne geziene tegenstanders zullen de
Roodbroeken met blijdschap welkom gehee-
ten worden bij hun terugkeer in den kring
der eerste klassers. En in September zullen
zij weer beginnen met dat gezelschap in op
schudding en verwondering te brengen, in
blijdschap over onverwachte overwinningen,
op hen behaald, en in teleurstelling over
even-onverwachte nederlagen, den sterksten
toegebracht.
Want dc geest van zoo'n voetbalclub ver
andert niet, evenmin als het speltype, dat
door de jaren en de generaties heen altijd
dezelfde eigenaardigheden blijft houden. Hoe
dat komt, weet niemand. Je kunt er je afma
ken met te zeggen dat de jonge spelers het
van de ouderen afkijken of leeren, maar
dat is niet afdoende, want wie leert
dat is niet afdoende, want wie leert een an
der, om van een zwakke tegenpartij te ver
liezen en van een sterke te winnen? Wie do
ceert de wisselvallige stemming en de inspi
raties en de inzinkingen van een groep-van-
elf? Niemand. Het streven is, bij Haarlem
evenals bij alle andere clubs, om te winnen
en te blijven winnen. De grilligheden van het
spel, en van allerlei bijkomende omstandig
heden, maken daar overal wat anders van.
Maar bij Haarlem werken die grilligheden
altijd in de superlatief.
Het zijn psychologische raadselen. Mis
schien klinkt die term wat erg gewichtig,
en menschen die zich plegen te ergeren aan
sportoverdrijving, en die voetbal niet anders
beschouwen dan als een gezond spel waarbij
je in de open lucht tegen een bal trapt, zul
len haar wellicht mal vinden. Dat zij dan
maar zoo. Als dezelfde menschen lezen dat
Jan van den Berg de tranen in de oogen
stonden toen hem, den ouden leider van
Haarlem, Zondag voor de tribune een ovatie
werd gebracht, vinden ze dat misschien nog
veel maller, en verslijten Jan voor een senti-
menteelen sportmaniak.
Maar dat is hij niet. Hij is een ernstig
mensch en een harde werker, en hij heeft
in zijn leiding van die oude club, de voor
naamste „liefhebberij", als u het zoo noemen
wilt, van zijn leven, heel wat jongen men
schen een mooie en dankbare herinnering
aan hun sportjaren meegegeven. Hij heeft
er veel meer in gedaan dan alleen een club
bestuurd, en wedstrijdjes helpen winnen.
Zelf weet hij dat natuurlijk het best, en
praat er niet over. Zoo nuchter mogelijk uit
gedrukt zou men moeten zeggen, dat hij
het zijne heeft bijgedragen tot hetgeen men
