BUITENLANDSCH OVERZICHT
WAT VOOR DE MINDERHEDEN BEDISSELD WERD.
TWEE PROCESSEN: STINNES EN ROOS.
GEMENGD NIEUWS
REGO PRO REGE
HAARLEM'S DAGBLAD
DONDERDAG 13 JUNI 1929
Nederlaag voor Hoover.
T BELANGRIJKSTE NIEUWS.
t Belangrijkste nieuws bestaat uit eenige
minder belangrijke berichten, die uitvoerige
besprekingen overbodig maken.
Wat de V. B. voor de minder
heden zal doen.
MADRID, 12 Juni (V.D.) De voorstel
len, welke door de Raadscommisise zijn aan
genomen, en tot verbetering van de be
staande minderhedenklachten-procedure
strekken, zullen Donderdag a.s. in den V.D.-
Raad zelf ter tafel komen. Zy steunen op
.het bekende minderhedcnrapport van Lon
den en kunnen als volgt weergegeven wor
den:
Ten eerste zal de secretaris-generaal van
den Volkenbond den klagenden minderheden
mededeelen, wanneer hun klachten afgewe
zen zijn, onder verwijzing naar de daarvoor
geldende bepalingen.
Verder acht de V. B. Raad het gewenscht
dat de minderhedencommissies van den Raaa
in de toekomst ook tusschen de Raadsverga
deringen in zullen bijeenkomen en wel zoo
vaak, als dienstig schijnt om de bezwaren
der minderheden te onderzoeken.
In de vierde plaats hebben de leden van
den Raad het recht, om ingeval een m>n-
derhedenklacht den V.B.-Raad niet bereikt,
het gansche materiaal van den afgewezen
klacht ter kennisneming te behouden.
Ten vijfde zal de secr.-generaal van den
V. B. eens per jaar een rapport indienen, ter
samenvatting der klachten, welke de min
derheden aan den Volkenbondsraad hebben
gericht.
Punt 6 behelst, dat de minderheden-
commissies van den VB.-Raad in de toe
komst de bevoegdheid zullen verkrijgen om
met toestemming van de betrokken regeerin
gen het resultaat van het onderzoek der
minderhedenklachten te publiceeren. De
Raad hoopt, dat de betrokken regeeringen
zooveel mogelijk hun toestemming hiervoor
zullen geven.
Ten zevende moet de secretaris-generaal
van den V.B. elk jaar in het officieele or
gaan van den Bond een statistiek publiceeren
over de minderheden en haar klachten.
De arbeid in internationaal
licht.
GENèVE, 12 Juni (V.D.) In de huidige
zitting van de Internationale Arbeidsconfe-
rentie verlangde de vertegenwoordiger der
Deensche werkgevers, Oersted, dat de door
de Arbeidsconferenties aangenomen conven
ties niet te veel bepalingen zouden bevat
ten, zoodat het de afzonderlijke staten in
derdaad mogelijk zal zijn deze conventies
uniform toe te passen. De Zweedsche vrouwe
lijke senator mej. Hesselgren bepleitte
speciaal den verderen uitbouw van de wet
geving tot bescherming van vrouwen in alle
staten. De voorzitter van het Belgische Vak
verbond, Mertens, bestreed de wijze, waarop
de budgetcommissie van den Volkenbond ten
opzichte van het Arbeidsbureau een soort
bezuinigingssysteem toepaste en hij eischte,
dat voor het werk, dat het Arbeidsbureau
verricht en dat voor de arbeidersklasse van
de geheele wereld van zooveel belang is, de
noodige geldmiddelen in voldoende mate ter
beschikking zouden staan. De voorzitter van
den Fascistischen Boerenbond, de Italiaan
Dos Razza doelden op de practische resul
taten, welke men in Italië had bereikt bij de
oplossing van het sociale probleem door de
samenwerking tusschen arbeiders en werk
gever?
Communisten in een kasteel
overrompeld. i--
Te Achères, in de „banlieue" van Parijs,
heelt de politie een inval gedaan in een kas
teel, waareen communistisch concilie in
vergadering bijeen was, aldus meldtt de Tol.
Het geval was aldus: de politic zocht een
communist die nog een gevangenisstraf heeft
op te knappen. Zij kreeg er de lucht van, dat
dit heerschap samen met een aantal partij
bonzen aan het vergaderen was in het kas
teel Achères. Dit kasteel behoorde vroeger
aan een rijk en weldadig industrieel, die" het
onlangs aan het gemeentebestuur aanbood.
Daar de burgemeester van Achères een com
munist is, stelde hij namens de gemeente het
fraaie slot ter beschikking van zijn partij-
genooten voor hun drie- of viermaandelijk-
schen „krijgsraad".
Midden in de beraadslagingen arriveerde
de politic, liep de buiten geplaatste wacht
overhoop en verscheen in de vergaderzaal,
den grooten salon, waar 50 trawanten van
Moskou op rijkbekleede armstoelen gezeten
waren rondom een gepolijst mahoniehouten
tafel van enorme afmetingen. In een aan
grenzend vertrek stond 'n kostbaar maal ge
reed. met wijnen en likeuren uit den magni-
fiek-voorzienen kelder. Den gezochten man
vond men eindelijk in een kast onder de
trap. Tot de „gasten" behoorden verschei
dene bekende communistenleiders: Marcel
Cachin, Sémard, Monmousseau en anderen.
Behalve de gezochte „camarade" werd ech
ter niemand gearresteerd. Wel nam men een
aantal documenten in beslag, die, te oordee-
len naar het tumult over hun wegneming,
van zeker gewicht moeten zijn.
Het proces tegen den
autonomist Roos.
Het proces tegen dr. Roos. beschuldigd van
samenzwering tegen den Franschen staat,
zulks in verband met de autonomistische be
weging in den Elzas. is voor de rechtbank te
Besancjon voortgezet. Roos verzocht, zijn ver
keringen in de Duitschc taal te mogen af
leggen. daar hij zich niet zoo vlot in het
Fransch kon uitdrukken. De diverse op zijn
zaak betrekking hebbende documenten was
hij evenwel bereid in de Franschc taal te
lezen. De rechtbank ging met het verzoek
accoord.
Dr. Roos verstrekte daarop een overzicht
over zijn loopbaan in het Duitsche leger tij
dens den oorlog. Naar hij verklaarde, zijn
zijn sympathieën altijd aan Franschen kant
geweest, terwijl hij zich sinds de inlijving der
beide provincies steeds een getrouw onder
daan der Fransche republiek heeft betoond,
aldus de Tel. Hij beklaagde zich erover, dat
hij in de zeven maanden, die hij thans reeds
in voorarrest heeft doorgebracht, nooit heeft
vernomen, waaruit de samenzwering, waar
van hij beschuldigd wordt, eigenlijk bestaat.
De autonomistische beweging in den Elzas
bestempelde hij als te zijn eerder een moreel
dan een politiek probleem.
Nadrukkelijk ontkende dr. Roos, ooit uit
Duitschland financieelen steun te hebben
ontvangen. Voorts kwam ter sprake, dat Roos
in 1924 opdracht heeft gekregen de Fransche
scholen in het Saargebied te inspecteeren.
Er ontstond beweging in de rechtzaal, toen
de president opmerkte: „Ik wil uw verblijf in
het Saargebied slechts ter sprake brengen,
om erop te wijzen, dat u uw functie van
ambtenaar der Fransche .republiek op loyale
en ijverige wijze hebt vervuld".
De Amerikaansche landbouw
in gevaar gebracht?,
WASHINGTON, 11 Juni (Reuter) De
Senaat verwierp het wetsontwerp inzake de
ondersteuning der landbouwers, ofschoon
Hoover, naar bekend was, het zou hebben
goedgekeurd.
De meerderheid van den Senaat was van
oordeel, dat de wet, om effect te hebben, een
bepaling moest bevatten nopens een staats
subsidie voor den graanexport, waar de pre
sident tegen is. De Senaat had het ontwerp
aanvankelijk aangenomen met de bepaling,
betreffende de subsidie, maar het Huis van
Afgevaardigden lichtte deze er uit. Later
aanvaardden de beide Huizen in vereenigde
vergadering het wetsontwerp zonder de sub
sidie, maar thans is het weer verworpen.
De leiders der agrariërs wanhopen er thans
aan, dat de wet nog in deze speciale zitting
tot stand zal kunnen komen.
President Hoover heeft naar aanleiding
van de verwerping door den Senaat van het
wetsontwerp inzake de ondersteuning der
landbouwers formeel medegedeeld dat het
votum den steun aan den landbouw opnieuw
uitstelt en elke wetgeving betreffende den
landbouw ernstig in gevaar brengt.
Adatsji's eindrapport over de
minderheden.
MADRID, 11 Juni (N.T.A.) De raads-
commissie voor de minderheidsquaesties
heeft haar werkzaamheden beëindigd met de
aanneming van een door Adatsji ingediend
slotrapport aan den V. B. Raad en van een
ontwerp-motie. Rapport en motie zullen in
de openbare zitting van den V. B. Raad wor
den behandeld. Het slotrapport behandelt
alleen procedure-quaesties en roert de prin-
cipieele zijde van het vraagstuk niet aan.
Van Duitsche zijde acht men het nieuwe rap
port een groote verbetering. Het rapport
somt in zes punten de voorstellen tot verbe
tering der procedure bij de behandeling van
klachten der minderheden op, welke terstond
in werking zullen treden en niet, zooals oor
spronkelijk het plan was de regeering met
minderhedenverplichtingen slechts als aan
bevelingen zullen worden voorgelegd.
ZIJ DIE GEEN BANKIER
MOGEN ZIJN.
PARIJS, 11 Juni.
De Fransche Kamer heeft verscheidene ar
tikelen aangenomen van het wetsontwerp,
waarbij wordt bepaald, dat zekere catego
rieën personen niet het beroep van bankier
mogen uitoefenen. Hieronder vallen o.a. per
sonen, veroordeeld wegens vergrijpen tegen
het gemeene recht, of die failliet zijn gegaan
zonder later te zijn gerehabiliteerd.
STINNES SPREEKT.
BERLIJN, 12 Juni. (VX>.) Onder zeer
groote belangstelling begon in het proces-
Stinnes het verhoor van den hoofdbeklaagde
Stinnes.
Stinnes sprak hakkelend en was zicht
baar bewogen. Hij verklaarde, dat toen
Von Waldow en Nothmann hem de zaak
voorstelden, hij in geen enkel opzicht had
kunnen gelooven, dat het om iets unfaifs
of om een zaak, die niet in orde was, ging.
Toen later bij hem bedenkingen rezen tegen
het gedrag van den bij de zaak betrokken
Ncderlandschen bankier, nam hij het be
sluit, zich uit de zaak terug te trekken.
Hij wilde zich niet in handen van avontu
riers begeven en evenmin, dat zijn-naam in
betrekking tot dergelijke zakenlieden zou
worden genoemd. Dat hij het rijk schade zou
berokkenen, had hij geen oogenblik bedacht,
aangezien hij verwachtte, dat de autoriteiten
den ondergrond van elke financieele operatie
onderzochten. Stinnes verklaarde, dat geen
winst ter wereld groot genoeg had kunnen
zijn om hem de transacties met de bedoelde
personen te doen voortzetten.
Daarna schilderde bekl. de moeilijkheden,
waarin het Stinnes-concern na de inflatie
was gekomen.
UITZENDING VAN DE
„FAKKEL-TAPTOE".
Den 18den Juni zal door verschillende En-
gelsche stations de „Torchlight Tattoo",
welke plaats vindt in de Rushmoor Arena te
Aldershot worden uitgezonden. Speciale te
lefoonlijnen zijn voor dit doel aangelegd;
naar men mag verwachten, zal dit een zeer
interessante uitzending worden.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Ct». per regel.
PLANNEN VAN JACK PAYNE.
Jack Payne heeft met zijn B. B. C.-dans-
orkest steeds getracht naast goede muziek
om op te dansen, tegelijkertijd interessante
jazz-concerten te geven voor hen die slechts
naar de muziek luisteren, en het mag gezegd
worden: hij is daarin gewoonlijk uitstekend
geslaagd. Zijn vele geestige jazz-bewerkin-
gen hebben dit wel bewezen.
Jaca Payne heeft echter het plan om zijn
concerten nog meer speciaal geschikt te ma
ken voor hen, die niet dansen, en derhalve
zijn verscheidene nieuwe jazz-concertnum
mers op het programma geplaatst. Voorts zal
het B. B. C.-dansorkest in de toekomst ook
verscheidene nieuwe voor jazz bewerkte klas
sieke composities ten gehoore brengen. Het
schijnt, dat dergelijke „verfroxtrotte" klas
sieke nummers in Engeland nog steeds zeer
gewaardeerd worden. Het Nederlandsche pu
bliek is over het algemeen niet gesteld op
dit soort muziek, waarschijnlijk omdat het
de klassieken in hun oorspronkelijken vorm
heeft leeren waardeeren, en het daarom als
een ontwijding beschouwt, wanneer men
met deze muziek grapjes uithaalt.
Jack Payne's orkest is den laatsten tijd
nog uitgebreid en bestaat op het oogenblik
met inbegrip van den bandmaster uit
vijftien leden, die te zamen veertig instru
menten bespelen.
HOE MOET ZIJ ZICH KLEEDEN?
Margaret Bondfield is lid van MacDonald's
kabinet geworden, gelijk men weet en de
Daily Chronicle stelt de vraag, hoe zij aan
het voorschrift zal kunnen voldoen volgens
hetwelk ministers van het kabinet in gala
een korte broek, zijden kousen en'glimmende
lage schoenen moeten dragen, aldus de N.
R. Crt.
Toen Lady Astor de eerste vrouw was die
in het Lagerhuis kwam, is er ook veel te doen
geweest over de kleeden waarin zij zou ver
schijnen: zij heeft de kwestie zelve naar ge
noegen opgelost. Als Margaret Brondfield
zich in de korte broek vertoonde zouden zelfs
de onschuldigste merischen blozen. Vrouwen
weten echter hoe zij zich moeten kleeden en
men kan dan de oplossing van het probleem
gerust aan haar overlaten.
DOOR MELAATSCHEN BESMET.
Naar het Klausenburger blad Munkas
Ujsag meldt, verschenen Woensdagmiddag
twee verwaarloosd uitziende mannen in het
bureau van den kabinetschef van den mi
nister van landbouw, om den minister te
spreken. Toen de kabinetschef de indringers,
die zich met geweld een weg gebaand had
den door de schare der wachtenden, wilde
doen verwijderen, merkte hij tot zijn ontzet
ting, dat hun gezichten met vreeselijke won
den bedekt waren. Snel liet hij den dokter
van het ministerie roepen, die bij den eersten
blik constateerde, dat beiden melaatschen
waren. Daar de melaatschen, toen zij door
de menigte heendrongen', vrijwel iedereen
hadden aangeraakt, vluchtten de in de
wachtkamer aanwezige personen ontzet,
wierpen hunne kleeren van zich en lieten
zich in de naastbij rij nde apotheek desinfec-
teeren, aldus vertelt de N. R. C. De melaat
schen bracht men onmiddellijk in het zieken
huis, van waar zij ontvlucht waren, terug,
waarna men ook het geheele gebouw ont
smette.
Een half uur later verscheen een derde
melaatsche in het ministerie voor volksge
zondheid, waar hij zich bij den minister
wegens onmenschelijke behandeling in het
ziekenhuis wilde beklagen. Ook deze zieke
werd onmiddellijk naar het hospitaal terug
gebracht.
BELGRADO ZENDT HET
AFLOSSEN VAN DE WACHT UIT.
Radio-Belgrado deelt mede, dat dezen
zomer bij gunstig weer eiken dag om 6.15
n.m. A. T. de muziek, die bij het aflossen van
de paleiswacht te Belgrado wordt ten gehoore
gebracht zal worden uitgezonden.
PIRANDELLO'S NIEUWSTE
TOONEELSTUK UITGEZONDEN.
De première Van Pirandello's nieuwste too-
neelstuk: „De man met de bloem in den
mond", zal door München, Neurenberg en de
andere Beiersche stations op Vrijdag 14 Juni
in het Duitsch worden uitgezonden. Zooals
men weet begon Pirandello zijn loopbaan als
auteur met het schrijven van satirieke, gees
tige short-stories. Op gevorderden leeftijd
beproefde hij zijn krachten aan het schrij
ven van tooneelstukken, waarmee hij zeer
veel succes heeft gehad. Zijn tooneelwerken
zijn bekend om hun philosophische strek
king.
DR. LEE DE FOREST ONDER-
SCHEIDEN.
Het Franklin Institute te Philadelphia
heeft Dr. Lee de Forest die wel eens de
„vader van de radio-lamp" genoemd wordt
de John Scott-medaille toegekend, in
verband met de vele diensten, die hij aan de
wetenschap bewezen heeft.
VOORAF BERAAD BIJ HET
PARLEMENT!
De radicale en radicaal-socialistische groep
heeft een resolutie aangenomen, waarin
steun geweigerd wordt aan elke procedure,
waarbij de schuldenovereenkomsten niet aan
de voorafgaande goedkeuring van het parle
ment worden onderworpen.
De .gauche démocratiquc" in den Senaat
heeft den voorzitter verzocht de regeering
te vragen om de ratificatie der intergeal-
lieerde schuldregelingen eerst aan den Se
naat voor te leggen alvorens ze bij decreet
aan te nemen.
LETTEREN EN KUNST.
Het Regentessespel in het Stadion te Amsterdam.
EEN GROOTSCHE HULDIGING.
Een spel, mooi van gedachte, pompeus van
uitvoering, schitterend van kleur, knap van
regie en waarlijk ontroerend in 't hoofdmo
ment, de huldiging van de Koninklijke Vrou
we, ter wier eere „Rego Pro Rege" werd ge
geven, ziedaar den indruk, dien wij van het
grootsche feest in het Stadion te Amsterdam
hebben medegenomen.
In dit Regentesse-spel werd en dat is
een bijzonder gelukkige gedachte van den
ontwerper, den heer Frank Luns, geweest
de Koningin-Moeder aan het slot, de hoofd
persoon. De zeer indrukwekkende en ontroe
rende apotheose, Haar gebracht, was een
deel van het spel en werd het groote moment
van dezen zeer schoonen middag. Het open
luchtspel in het Stadion is het luisterrijke en
hoog gestemde slot van de feesten te Am
sterdam geworden.
Voor den aanvang zijn wij allen wel even
bevreesd geweest. Bedenkelijk hebben wij
naar boven gekeken, naar de grijze, grauwe
lucht, waaruit dikke regendroppels vielen.
Doch tegen half drie hield het met regenen
op en op het moment, toen de roode jockeys
onder de Marathon-poort zichtbaar werden,
scheen zoowaar de zon! En de zon, die aan
dit spel van kleur glans moest geven, is heel
den middag niet meer achter de wolken
schuil gegaan.
Een „blijde incomste" was het, toen de Ko
ninklijke stoet het wijde-groene veld op
kwam rijden. Er ging een trilling van emotie
door de duizend-koppige menschenmenigte,
toen de bekende en zoo geliefde figuur in het
paars want zij was dezen dag de hoofd
persoon zichtbaar werd. Het donderend
„hoera!" plantte zich voort van tribune tot
tribune. Het was een warreling van met zak
doeken en hoeden wuivende menschen, het
was een geestdrift, zóó warm en spontaan,
als wij zelden of nooit bij een Koninklijken
intocht mochten medemaken. Onze Ko
ningin-Moeder moet uit de toejuichingen,
die Haar daar in het Stadion tegenklonken
en die dezen middag telkens weer werden
herhaald hebben gevoeld, hoe geliefd Zij
bij het Nederlandsche volk is.
Het Regentesse-Spel van Frank Luns heeft
het publiek in de gelegenheid gesteld aan zijn
liefde en vereering voor de bejaarde Vorstin
op ondubbelzinnige wijze uiting te geven. Dit
symbolische spel gaf er in zijn hoogtepunt
gereede aanleiding toe. Want Frank Luns
had een spel ontworpen, waarin de verschil
lende groote regentessen uit de geschiedenis
optraden en aan het slot hulde brachten aan
Haar, die eens „onze Regentes" is geweest.
Het spel bestond uit twee afdeelingen. Het
eerste deel was een Regentesse-feest in de
dertiende eeuw. Aleides van Avennes is er de
hoofdpersoon van en naast haar staat de
jonge Floris V, voor wien zij de regeering
voert. Reeds dadelijk de inzet met de vroolijk-
dansende poorters en p ooi-ter essen, die de
stad komen uitgestroomd, om de tribune van
de Lands-Vrouwe met groen en slingers te
versieren, was feestelijk en kleurrijk. Dan
komt door de hoofdpoort de stoet van edel-
vrouwen en ridders, met Aleides van Avennes
en graaf Floris aan het hoofd, aangereden
en een middeleeuwsch feest, waarin een
steekspel het hoofdmoment vormt, speelt
zich voor onze oogen af. Het is mooi van
kleur, vol mouvement en er is iets van de
oude romantiek in, dat boeit en meesleept.
Kleine meisjes komen het gras opgehup
peld en het hindert ons nauwelijks, dat deze
meisjes moderne witte jurkjes dragen. Want
de reidansjes, die zij uitvoeren op oude
wijsjes, door heldere kinderstemmen frisch
gezongen, zijn zoo fleurig en lief, dat wij
ons onmiddellijk gewonnen geven. En wij
verwonderen ons al evenmin als Aleides van
Avennes dat blijkbaar doet, over de oud-Hol-
landsche dansen uit de 17e eeuw door 200
meisjes uit de twintigste eeuw op dat feest
in de middeleeuwen uitgevoerd. Waarom
zouden wij, als het oog geboeid en het hart
verkwikt wordt door die pittige, gezonde,
aardig uitgevoerde dansen. Wij zouden ze
niet graag op dat groene gazon in het heldere
zonlicht hebben willen missen.
Heel dat feest van Aleides van Avennes is
trouwens slechts de inleiding voor de tweede
afdeeling. Onder het gedonder van het ge
schut, het plechtig gelui van klokken en
feestelijk gezang, komt de Nederlandsche
Maagd oprijden, staande in een zegewagen,
die door 4 schimmels wordt getrokken. Haar
volgen de „provincies" een alleraardigste
groep in feestelijk versierde oogstwagens.
Met de verschijning van de Nederlandsche
Maagd staan wij tegelijk midden in het
Symbolische spel.
De Nederlandsche Maagd opent voor Ne-
derland's eerste regentes het „boek der
historie" en zij roept alle groote regentessen
uit de wereldgeschiedenis voor haar op. Cleo
patra uit het oude Egypte, Keizerin Gallia
Placidia uit het Romeinsche Rijk. Agnes
van Poitou, Blanche van Castillië, Maria de
Guise, Maria de Medicis, Sophia Romanoff,
Elisabeth van Bourbonzij trekken ons
in keizerlijke en koninklijke stoeten voorbij,
om Nederland en zijn eerste Regentes hulde
te brengen. Er zijn er bij, die bij hun ver
schijning met spontaan applaus door het
enthousiast, publiek worden ontvangen. Daar
is de schitterende ruiterstoet van Blanche
van Castillië met de zoo fraai gedrapeerde
paarden, daar is de stoet met de oude Karos
sen waarin Kardinaal de Richelieu in zijn
rood kleed een zoo decoratieve verschijning
is. daar is de ruiterwacht van Maria de
Medicis en de eerewacht der Russische ama
zones en het gevolg van den jongen Poter
de Groote. die sterk de aandacht trekken.
Langzamerhand wordt het veld één weelde
van kleuren en wij verheugen ons er over,
dat de zon dit alles in zoo'n glorieus licht
voor ons plaatst.
Dan gaan nogmaals de poortdeuren open
en, voorafgegaan door twee herauten met
het wapen van Amsterdam, rijden gele en
roode „coaches" elk getrokken door 4
paarden binnen. Het applaus klatert van
de tribunes en daar is reden voor. Want het
is een waarlijk „joyeuse entrée" van het
„huldigend Amsterdam". Hoe feestelijk
doen die met gele en roode rozen en witte
lelies versierde oude coaches, waarop de
„bloem van Amsterdam" gezeten is. Het is
het deftige, rijke, oude Amsterdam, dat zijn
hulde brengt aan de Nederlandsche Maagd.
Na het verleden komt het heden. Van alle
kanten trekken nu vroolijke kinderen het
stadion binnen en plots overheerscht het
Oranje alle ander; kleuren: Want de meests
van deze kinderen dragen Oranje vlaggen
in de hand.
Dat is een zeer gelukkige vondst van de
regie, want nu worden ook deze kinderstoe
ten tot een groote kleurenweelde. En in deze
omgeving doet het Oranje onze harten
sneller kloppen.
Dan komt het groote, het waarlijk ontroe
rende oogenblik van dezen aan mooie momen
ten rijken middag. De Nederlandsche Maagd
draagt de hulde van de regentessen der
historie over aan Haar, die het middelpunt is
van dit feest. Zij reikt een ruiker rozen over
aan een teer, klein meiske in het wit en als
dat teere, kleine witte figuurtje met haar
bloemen daar over dat wijde, groote veld gaat,
regelrecht op de loge van de Koningin-Moe
der af, dan trilt plots de lucht van het don
derend „hoera!", dat losbarst van de tribu
nes. Het „Halleluja!" dat het koor heeft in
gezet wordt overschald door het gejuich der
ontroerde menigte. De Koningin-Moeder is
plots hoofdpersoon geworden in dat Regen
tesse-spel! Naar Haar gaat thans de jubel
uit van deze duizenden en duizenden men
schen. Naast mij staat een oude heer en ik
zie, hoe hem de tranen langs zijn wangen
glijden. Ik weet zeker, dat hij op dat oogen
blik niet de eenige is, die zijn ontroering niet
meer meester kan blijven.
Aller oogen zijn gericht op de Koninklijke
loge, waar de Koningin-Moeder met Haar
vriendelijk, lief gezicht tusschen de Ko
ningin en de Prinses staat. Onze harten
kloppen sneller. Wij voelen allen, wat er
thans in Haar moet omgaan.
Postduiven fladderen boven onze hoofden^
Handel's „Halleluja" klinkt tot ons door. Na
het Halleluja zet de Koninklijke Militaire
Kapel onder luitenant Louis Boer het Wil
helmus in. Heel de menigte zingt het al-oude
volkslied staande mee. Het is een mooi, een
onvergetelijk oogenblik.
Ik zou hebben gewild, dat hiermee, het spel
ware geëindigd. Het défilé der medespelen
den, d:.ï daarna volgde en heel lang duurde,
moest den machtigen indruk, dien deze „apo
theose" had gemaakt, wel verzwakken. Maar
gelukkig beteekende het défilé niet het einde
van dezen middag. Want wij wisten, dat na
al die Koninklijke stoeten, die wij dien mid
dag hadden gezien, er nog één langs ons
heen zou trekken, welke voor ons geen „his
torie" was. En toen deze Koninklijke stoet
ons voorbij trok, barstte nog éénmaal het
gejuich van de tribunes los, geestdriftig en
warm, en het schalde over het terrein, zóó
lang, totdat de roode calèche met de vorste
lijke personen uit het gezicht verdwenen
was. Dat was het mooie en indrukwekkende
slot van het Regentesse-Spel.
J. B. SCHUIL.
CONCERT DOOR EEN
STöSSEL-LUIT ENSEMBLE.
UITGEZONDEN DOOR HUIZEN.
Woensdagavond van acht tot negen uur
hebben de luistervinken, die hun toestel op
Huizen hadden afgestemd, kennis kunnen
maken met een concert van een Stössel-luit
Ensemble onder leiding van onzen stadge
noot den heer P. de Nobel. Het luisteren was
helaas geen onvermengd genot, want het
onweer, dat in de lucht zat, was bijzonder
storend.
De omroeper gaf te voren een korte uiteen
zetting van dit nieuwe instrument, dat hij
bij uitnemendheid geschikt achtte voor be
geleiding van liederen in den huiselijken
kring.
Uit den aard der zaak bepaalde hij rich
tot het geven van eenige populair-weten-
schappelijke mededeelingen. Een technische
uiteenzetting moest natuurlijk achterwege
blijven.
In het Liederenalbum voor de Stössel-luit
door P. de Nobel vinden we over dit instru
ment de volgende bijzonderheden:
„Georg Stössel, instrumentmaker te Keu
len, is de uitvinder van de luit. Hij liet zich,
daartoe aangespoord door een congres van
instrumentmakers in Duitschland, door
tweeërlei beweegredenen leiden, om een
nieuw tokkel-instrument te construeeren. In
de eerste plaats om te voorzien in de behoef
te aan een nieuw instrument, dat de gebre
ken van de in gebruik zijnde instrumenten
flange halzen, het moeielijke zijdelingsche
grijpen, de onpractische vorm van de klank
kast) zou missen; ten tweede om aan zijn
volk een middel aan de hand te doen, dat'
mede zou helpen, het weer op te heffen uit
zijn verval. Na jaren van ingespannen studie
gelukte het hem, den sinds eeuwen gekoester-
den droom van alle luitbouwers te verwe
zenlijken, namelijk een luit te construeeren,
die alle toonsoorten en harmonieverbindin
gen toeliet en daarbij toch gemakkelijk be
speelbaar was. Ook zijn ideaal, aan zijn volk
een instrument te geven, dat in den ruimsten
zin van het woord pen volksinstrument zou
zijn, waardoor het oude volkslied zou herle
ven, is in vervulling gegaan. De Stössel-luit
is nu op het Kennemer Lyceum en het Am-
sterdamsch Lyceum als begeleidingsinstru
ment bij het zangonderwijs ingevoerd. Uit
eigen ervaring kan ik getuigen, welk een
kostelijk leermiddel het nieuwe instrument
bij het klassikaal zangonderwijs is en welk
een vreugde het bespelen er van voor de leer
lingen oplevert. De ervaringen met mijn leer
lingen op het Kennemer Lyceum opgedaan,
heeft mij geleerd, dat de luit gemakkelijker
bespeelbaar is met accoordbegeleidingen, dan
wanneer men eerste melodieën speelt en daar
bij zingt".
Tot zoover de heer De Nobel.
Woensdagavond werd een heel aardig pro
gramma afgewerkt, waarbij inderdaad bleek,
dat het instrument voor begeleiding van een-
voudigen zang heel goed geschikt is. O.a.
werden ten gehoore gebracht „Zonnedag"
van Lieven Duvosel; „Het veugeltje", een
liedeke in Veurnschen tongval, enz. Het pro
gramma eindigde met „Wilt heden nu tre
den". Aan dit concert werd medegewerkt door
een jongens- en meisjeskoor. De dames E.
van Zijl (sopraan) en A. Hermes (alt) tra
den als solisten op.
De heer Stössel. die het concert persoon
lijk bijwoonde, hield een korte toespraak,
waarbij hij zijn dankbaarheid uitte over het
feit. dat de klanken van zijn luit nu ook door
de radio over de wereld werden uitgezonden.
