~ÊS fów/mfoïfr BUITENLANDSCH OVERZICHT DE LIQUIDATIE VAN OORLOG. TWEE GROEPEN. BINNENLAND Dié coupe: is Kreymborg coupe HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAG 28 JUNI 1929 VIERDE BLAD Wat gebeurt in Frankrijk? Geruchten omtrent Kabinetswijziging. T BELANGRIJKSTE NIEUWS. In Frankrijk schijnen op het oogenblik vreemde dingen te gebeuren. De Liberté schrijft dat in de wandelgangen van het parlement geruchten de ronde doen, volgens welke ministerpresident Poincaré aan de wij ziging van zijn kabinet denkt. Poincaré schijnt voornemens te zijn de ra dicaal-socialisten weer in de regeering op te nemen. De minister van binnenlandsche zaken, Tardieu, zou dan minister van oorlog worden, terwijl in zijn plaats de radicaal socialist Albert Sarraut minister van binnen landsche zaken zou worden; verder zou Herriot aan het hoofd komen van het de partement van onderwijs, Queuille zou de landbouwportefeuille weer op zich nemen. Dit plan zou door Poincaré en" Queuille beiden zijn opgemaakt. Naar het blad vervolgt is de voornaamste moeilijkheid gelegen in de bezetting van binnenlandsche zaken, aan gezien Tardieu weigert minister van oorlog te worden. Wij laten geheel in het midden of het be richt van de Liberté eenigen schijn van waarheid heeft. Een feit is het echter dat de Fransche gemoederen op het oogenblik diep bewogen worden. Niet door de regeling der oorlogsschulden, welke zaak men als afge daan beschouwt, doch door de vraag of de aanvaarding van het plan Young de ontrui ming van het Rijnland tot gevolg moet hebben. Er is een rechtsche Fransche groep, die van oordeel is, dat de ontruiming moet ge schieden in een tempo dat gelijken tred houdt met de delging der schulden. Mocht het blijken dat Poincaré ook dit standpunt in zal nemen, en het verleden geeft aanlei ding genoeg om dit te veronderstellen, dan zullen de linksche groepen zich uit alle macht verzetten, daar zij van meening zijn dat de ontruiming van het Rijnland onvoor waardelijk samen moet gaan, met de aan vaarding van het plan Young. Of de door de „Liberté" veronderstelde verandering in het kabinet Poincaré, een manoeuvre is, die verband houdt met deze quaestie? Geheel onwaarschijnlijk lijkt ons dit niet. Poincaré heeft het inmiddels niet makke lijk gehad, Vaz Dias seint: De Kamer heeft zich aan het slot van de zitting bezig gehouden met de vaststelling van den datum voor de behandeling der in terpellaties over de ratificatie van de inter- geallieerde schuldenovereenkomsten. Minis- ter-president Poincaré verlangde, dat men Vrijdag de koloniale interpellatie zou voort zetten en de vragen over de ratificatie zou uitstellen, daar de werkzaamheden van de kamercommissie voor financiën en buiten- landsche aangelegenheden nog niet beëindigd waren. Hierop deed onder groote spanning Franclin Bouillon het voorstel, dat de regee ring met de regeering der V.S. nieuwe on derhandelingen zou openen over uitstel van den vervaltermijn der schulden van den 1 Augustus tot den 31 December. Daar dit voorstel door alle aanwezigen met buitengewonen bijval begroet werd, verklaar de Poincaré, dat hij reeds 3 jaren gepoogd had een verbetering in de schuldovereen komst te bereiken, doch daar niet in ge slaagd was. Voor kort nog had hij zich tot de Amerikaansche regeering te Washington gewend en gehoopt, dat deze den vervalter mijn tot den len Augustus zou willen uitstel- len. Doch dit was geweigerd. De toon van de tot nog toe uit Washington ontvangen ant woorden geeft geen reden tot groote verwach tingen. Desondanks zou hij thans opnieuw pogingen doen, of liever nog dit aan een ander overgelaten (talrijke banken roepen „Neen! Neen"). Verder verlangde Poincaré overdraging van het voorstel aan de finan- cieele commissie. Een voorstel van Leon Blum om de debatten over de interpellaties inzake de ratificatiewetten Vrijdag te beginnen werd zonder dat de regeering de vertrou wensvraag gehoefde te stellen afgewezen met 476 tegen 180 stemmen. De Kamer droeg de financieele commissie op onmiddellijk bijeen te komen om te beraadslagen over het voor stel van Franclin Bouillon. De Kamer bleef zal tot 2 uur hedennacht zitting houden om stelling te nemen ten opzichte van dit voor stel. Wanneer de meerderheid van de Kamer er voor is, zal minister-president Poincaré op nieuw onderhandelingen met de V.S. inlei den. En dit noemt men de liquidatie van den oorlog. Is het niet de socialist Philip Snowden geweest, die onlangs in de Telegraaf ver klaard heeft, dat het de groote fout van 1919 was, dat men toen niet de financieele schulden als vereffend heeft beschouwd? Sedert dien heeft men zich aardig in een modderpoel gedraaid. F. A. De zaak Czeckowicz. WARSCHAU 27 Juni (VD.) Op den tweeden dag van het proces Czechowicz hield dr. Liebermann, van de Poolsche soc.- dem. partij als eerste parlementaire aankla ger een pleidooi, waarin hij o.a. uiteenzette dat het hier niet ging om politieke doelein den doch om het recht. In Polen is het parle ment van iedere bescherming ontbloot. Als kern van het proces noemde hij de twee vragen: bestaat in Polen een wet, die den minister van financiën voorschrijft voor alle staatsuitgaven de toestemming van het par lement te vragen en ten tweede, is de be klaagde Czechowicz de hem opgelegde plicht na ""komen. De eerste vraag moet zonder twijfel me1 ja beantwoord worden, evenals de tweede vraag beantwoord moet worden met neen. Ten slotte zeide spr. dat het ge rechtshof er over te beslissen zou hebben of macht voor recht ging. De vroegere minister van financiën heeft zijn plicht en de duide lijke wettelijke bepalingen geschonden. Daar om moet hij veroordeeld worden. Tumult in den Rijksdag BERLIJN, 27 Juni (V.D.) In den Rijksdag is het bij de stemming over de verlenging van de wet tot bescherming der republiek tot stormachtige tooneelen gekomen. Vóór de verlenging werden 253, tegen 166 stemmen uitgebracht. Onder bijval van communisten. Duitsch-nationalen en nationaal-socialis'en constateerde de voorzitter, dat de noodzake lijke meerderheid van twee derde niet be reikt was, zoodat de wet werd afgestemd. Dientengevolge wordt de wet met ingang van 22 Juli buiten werking gesteld. Hierna nam minister Severing het woord om te verkla ren, dat door de verwerping een groote leemte is ontstaan, welke noodzakelijk moet worden aangevuld; derhalve zal hij, wanneer de Rijksdag weer bijeenkomt, opnieuw een voorstel indienen. De minister werd tijdens zijn rede door de communisten en andere te genstemmers met een ontzettend gejoel be groet. Er dreigde zelfs een handgemeen te ontstaan, zoodat de voorzitter zich genood zaakt zag de zitting te onderbreken. Ook Japan treedt toe. Reuter meldt uit Washington dat het be richt van de goedkeuring van het Kellogg- pact door den Japanschen Geheimen Raad in Amerikaansche regeeringskringen met groote voldoening is ontvangen. Japan is de laatste der vijftien staten, die het Pact oorspronkelijk teekenden. Het Pact zal van kracht worden zoodra het Japansche ratificatie-document in de archieven van het staatsdepartement te Washington zal zijn gedeponeerd, overeenkomstig de voorschrif ten van het Pact. Van de staten, die werden uitgenoodigd zich bij het Pact aan te sluiten, zijn Argen tinië en Brazilië de eenige, die hun voor nemen daartoe niet hebben kenbaar ge maakt. BEZUINIGINGSCOMMISSIE. GEWIJZIGDE INSTRUCTIE. Bij koninkl. besluit is een gewijzigde in structie voor de Bezuinigingscommissie vast gesteld. Aan de Bezuinigingscommissie wordt nu opgedragen: a. advies uit te brengen aan den voorzitter van den ministerraad over alle door de re geering in hare handen gestelde voorstellen of rapporten; b. de aandacht van den voorzitter van den ministerraad te vestigen op objecten, welke naar hare meening voor bezuiniging in aan merking komen; c. zich op de hoogte te houden van den stand van het bezuinigingsvraagstuk, in overweging zijnde maatregelen te toetsen aan den algemeenen financieelen toestand en van hare bevindingen desgewenscht me- dedeeling te doen aan den voorzitter van den ministerraad. Verder is bepaald: 1. dat een schriftelijk advies, als bedoeld sub a, eerst zal worden uitgebracht na voor afgaand overleg met de centrale reorganisa tiecommissie, waarbij getracht zal worden eventueele verschilpunten in onderlinge be spreking tusschen beide commissiën op te heffen 2. dat objecten, als bedoeld sub b, schrif telijk en zooveel noodig toegelicht ter kennis worden gebracht van den voorzitter van den ministerraad, met verzoek een onderzoek te doen instellen. Ontmoet het instellen van een onderzoek, als in de voorafgaande alinea bedoeld, bij den voorzitter van den ministerraad bezwaar dan geeft deze hiervan kennis aan de com missie. In tegengesteld geval brengt de voorzitter van den ministerraad den uitslag van het onderzoek, overeenkomstig sub a, ter ken nis van de commissie, met verzoek daarom trent advies uit te brengen, met inachtne ming van het gestelde bovenvermelde sub 1. De commissie richt tot hetontvangen van de voor haar arbeid noodige gegevens het verzoek tot den voorzitter van den minister raad, en is bevoegd deze gegevens voor zoo veel noodig door persoonlijk onderzoek en door het hooren van bepaalde personen aan te vullen. DE ACTIE DER AANNEMERS. THANS GENOEG GEPRAAT MET HET DEPARTEMENT. In de te Deventer gehouden vergadering van den Nederlandschen Aannemersbond werd bij een bespreking aangaande de be kende quaestie m de aannemerswereld over de afschaffing van borgtochten en voor ar bitrage. van verschillende zijden krachtig betoogd, dat thans genoeg gepraat is met het departement. Gepleit werd voor het stellen van een termijn, waarin een beslissing moet zijn gevallen. De voorzitter deelde mede, dat het hoofd bestuur bij den minister voortdurend op spoed heeft aangedrongen. De uitingen van den minister gaven moed op een oplossing. Doch thans wil het hoofdbestuur zeker ha ring of kuit hebben. Het hoofdbestuur meent zoo sterk te staan in deze zaak, dat het best eenig uitstel kan lijden, ook omdat het ten slotte op de leden kan rekenen. Spr. ried aan, namens het geheele bestuur, nu geen termijn te stellen. Het hoofdbestuur wil slechts een kort uistel en waken tegen het schuiven van de zaak op de lange baan. Het hoofd bestuur houdt rekening met hetgeen in de vergadering is gezegd. De vergadering ging hiermede, volgens het Hbld. accoord. DE ROTTERDAMSCHE VALSCHE. MUNTERS. DE WERKPLAATS ONTDEKT, DE DADERS BEKENNEN. De afdeeling Valsch geld van de Rotterdam- sche Centrale Recherche heeft het onderzoek in de zaak betreffende de vervalsching en uitgifte van Engelsche vijf pondbiljetten voort gezet en het is haar geluk:, om in een kelder in de Schoutenstraat te Rotterdam, in be slag te nemen een koffer en een groot pak. waarin verschillende chemicaliën, een licht bak en andere ingrediënten geborgen waren. In de koffer bevonden zich drukraampjes en een linoleumplaatje waarin het figuur van het watermerk was gesneden. Door dit plaatje met vet te bestrijken en dit vet op papier af te drukken, hebben de vervalschers op hun biljetten het watermerk nagemaakt. De aangehoudenen hébben inmiddels be kend de biljetten te hebben vervalscht en te hebben uitgegeven, meldt het Hbld. VLOTBRENGEN VAN DE „EUGENIA". DE POGINGEN TOT NOG TOE MISLUKT. Nog steeds zit de „Eugenia", het Griek- sche stoomschip, dat in November van het vorige jaar bij Den Helder strandde, op den Zeedijk geboeid. Voor den Helder is het een attractie geworden en dagelijks komen er menschen van buiten, om de kolossus te zien. Voor het bergingswerk bestaat volgens het Hbld., van de zijde van het Heldersche pu bliek nog steeds belangstelling en toen de laatste dagen een viertal sleepbooten voor het schip lagen te trekken, stonden honder den menschen op den dijk het schouwspel gade te slaan. De bergingsmaatschappij Wijsmüller heeft de laatste maanden niet stil gezeten. Ge regeld waren een tweetal duikers onder het schip bezig steenen weg te halen en zand weg te spuiten. Het schip is aan stuur boordzijde dan ook geheel ondergraven en hangt als het ware boven het water. Toen nu Zondag een flinke Noordwester- storm woei en het water hoog den dijk op liep, zijn oogenblikkelijk sleepbooten van buiten gerequireerd en zijn deze Maandag met het schip verbonden. Tot in den nacht heeft men getrokken en bleef er belangstel ling. Er was beweging in het schip, men voel de schokken en heen en weer gaan over de steenen. Ook Dinsdag heeft men getrokken met het resultaat dat het voorschip 32 cM. meer naar zee is verschoven en het ge heele schop zich een weinig heeft verplaatst. Nu de storm is geluwd en het water weer aanmerkelijk gezakt, heeft men de pogingen weer moeten staken en worden de werkzaam heden onder het schop weer voortgezet. De hoop. dat men het schip binnen afzienbaren tijd vlot zal krijgen, is belangrijk gestegen. NED. MAATSCHAPPIJ VOOR HANDEL EN NIJVERHEID. DE JAARVERGADERING TE LEEUWARDEN GESLOTEN. Na de rede van prof. ir. L. P. de Vooys over de arbeiders en de leiding in het bedrijf stelde de heer Van Heek voor, de rede van den heer De Vooys als bijlage in het tijd schrift op te nemen. Hiertoe werd onder ap plaus besloten. De voorzitter dankte na eenige gedachten- wisseling prof. De Vooys voor zijn majes tueuze rede, die hij het hoogtepunt der al- gemeene vergadering noemt. Op voorstel van het departement Amster dam wordt onder langdurig applaus besloten den voorzitter bij acclamatie wederom te be noemen. Na eenige discussie wordt besloten, de volgende algemeene vergadering te houden te Utrecht. Het aftredende hoofdbestuurslid de heer Teding van Berkhout spreekt een woord van afscheid, waarna de heer de Beaufort, spre kende namens het departement Rotterdam, den voorzitter dankt voor zijn leiding en het departement Leeuwarden voor de ont vangst. Hierna sluit de voorzitter de 152ste alge meene vergadering. Om half één vertrok het gezelschap naar Grouw, waar in het paviljoen aan het Pik meer het noenmaal werd gebruikt en waar een zeilwedstrijd werd' gehouden. GROOTE PARTIJ RIJST GESTOLEN. DOOR BEURTSCHIPPERS. Nadat dezer dagen bij de R - terdamsche rivierpolitie door bemid deling van de rivierbrigade van de rijksveldwacht te Sliedrecht en omstreken was bekend geworden, dat te Dordrecht aan een caféhouder balen rijst waren verkocht door een beurtschipper uit Philipsland, heeft de Rotteröamsche politie naar deze zaak een uitvoerig onderzoek ingesteld, meldt het Hbld. De rijst bleek afkomstig te zijn van een Rotterdamsche firma Van Sillevolt. De beurtschipper kreeg de partijen van een schipper uit Molenaarsgraaf, die verschil lende partijen in Rotterdam in ontvangst heeft genomen De rijst werd door den eer sten schipper hoofdzakelijk in Zeeland ver kocht en de opbrengst deelden zij samen. De schipper uit Molenaarsgraaf betrok de rijst van een schipper en diens knecht, die jaren lang bij de firma Van Sillevolt in dienst wa ren. Bij het verladen van rijst uit de pakhui zen namen zij in den regel een teveel mee en dit surplus werd overgedaan aan den schipper uit Molenaarsgraaf. Gedurende een half jaar is men met deze diefstallen bezig geweest. Aanvankelijk werden er kleine par tijtjes gestolen, maar toen bleek, dat er na genoeg geen controle bestond, is men vrij postiger geworden en in het geheel zijn er vrij groote hoeveelheden ontvreemd. Alle vier de schippers zijn gearresteerd en ter be schikking van den officier van Justitie ge steld Het is de politie gelukt, om een groote partij, welke in den laatsten tijd is ont- reemd, te achterhalen INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cu. p«r regel a Dié coupe, dat wil immers zeggen: üw costuum zóó prettig passend üw costuum zóó keurig afgewerkt üw costuum zóó chic van model GROOTE MARKT 1—7 ORDEVERSTORING DOOR EEN GENERAAL-MAJOOR b. d. IN DE RECHTSZAAL NIET TOT KALMTE TE BRENGEN. Voor het kantongerecht te Zutphen stond Woensdag terecht de generaal majoor b.d. J. C. C. T. die in den avond van 22 Mei j.l. te Zutphen, na afloop eener politieke vergade ring van de S.D.A.P., waar ir. Albarda het woord voerde, de openbare orde heeft ver stoord, aldus het Hbld. Verd., die met den heer Albarda in debat was geraakt, had deze bij zijn repliek herhaaldelijk onderbroken, wat een opgewonden stemming in de zaal veroorzaakte. Na afloop der vergadering ver zamelde het publiek zich buiten de zaal hoo- r.end om den generaal heen. Deze begon daarop te schelden. Een rechercheur nam hem in bescherming en verzocht hem, in het belang der openbare orde, herhaalde malen, de zaal weer binnen te gaan, hetgeen hij wei gerde. Na verhoor van eenige getuigen zeide de ambtenaar van het O.M., mr. Speyart van Woeïxlen. dat verd. de zaak, die hij heeft wil len dienen, door zijn optreden wanhopig had verknoeid. Deze geschiedenis, aldus spr., Is niet het gevolg van zenuwachtigheid, doch de uitvoering van een vooraf opgezet plan, om de vergadering der S.D.A.P. hinderlijk te volgen, wat ook is geschied te Breda en tc Maastricht. Verd. heeft gebruik gemaakt van het wapen, dat zoo vaak der S.DA.P. Ls ver weten: het wapen van hinderlijk volgen. Het is dan ook wel eigenaardig, aldus het O. M., dat het een bestrijder van de S.D.A.P. is. die voor het eerst te Zutphen terecht staat, op een artikel, dat bestemd is voor relletjes. Spr. eischte tenslotte f 10 boete of tien dagen hechtenis. Verd. protesteerde heftig tegen het réqui sitoir van 't O.M., dat hij bezijden de waar heid achtte. De kantonrechter maande verd. herhaal delijk tot kalmte aan en toen deze daaraan niet voldeed, werd hij door een rijksveld wachter uit de zaal verwijderd. Verd. werd tenslotte veroordeeld overeen komstig den eisch. FELLE HOUTBRAND IN BOSKOOP. MACHTELOOS TEGENOVER DE GEWELDIGE VUURZEE. Donderdagmiddag is een hevige brand uit gebroken in de kistenfabriek en houtwerf van de gebroeders Nijhof te Boskoop. Het vuur vond gretig voedsel in de groote voor raad hout, d:c op de werf was opgeslagen. De brand breidde zich zoo hevig uit. dat bin nen enkele minuten na het uitbreken alles in lichtelaaie stond, meldt de N.R.C. De boeken konden ter nauwernqod uit het kantoor, dat zich in het gebouw bevindt, worden gered. Men stond machteloos tegenover de gewel dige vuurzee. Het fabrieksgebouw was geheel van hout opgetrokken. Huizenhoog laaiden de vlammen op, vooral toen verschillende vaten olie die op het ter rein waren opgeslagen, in brand geraakten Zoo geweldig was de vuurzee, dat van een aan de overzijde van de Gouwe gelegen wo ning het stroodak vlam vatte. Met behulp van een slangenwagen kon dit begin van brand worden gebluscht. De aangrenzende blik- warenfabriek van de firma Heyloo en Visser liep eveneens gevaar, maar door voortdurend nathouden van de muren van het gebouw wist men dit te voorkomen. Om acht uur was het gevaar voor uit breiding van den brand geheel geweken. De brandweer bleef voortgaan met het blus- schingswerk. De oorzaak Ls niet bekend. Verzekering dekt voor een deel de schade. DE ZWARE BRAND IN EEN VERF. FABRIEK TE LEEUWARDEN. HONDERDDUIZENDEN KILO'S GLAS VERNIELD. Aangaande den brand in een verffabrielc te Leeuwarden meldt de Tel. nog: De vuurhaard bevond zich in de verffa- briek, waar o.a, een voorraad van 12.000 K G. vernis in tanken geborgen was. Op zeer doel matige wijze werd van verschillende kanten op het terrein en uit de tuinen van de hee- ren Sprenger en Geveke het vuur bestookt. Aanvankelijk scheen het, alsof de brand zich niet tot de fabriek zou beperken. Hoewel er bijna volkomen windstilte hcerschte. grepen de vlammen zoo snel om zich heen, dat men vreesde voor de talrijke belendende gebou wen aan de Grachtwal en Wybrandt de Geeststraat. Vooral onder de bewoners van het Diaconie-hofje ontstond groote beroe ring. Met man en macht droegen de oudjes hun inboedel naar buiten, om hun bezittin gen ln veiligheid te brengen. Door het optre den van de brandweer gelukte het echter verdere uitbreiding van den brand te voor komen. Omstreeks half vijf Donderdagmorgen sloegen de vlammen uit het dak. Al spoedig stortte de verdieping van de verffabriek met veel geraas in. Slechts enkele muren bleven overeind staan. Intusschen grepen de vlam men steeds verder om zich heen. Bewoners van belendende gebouwen vi-eesden een ont ploffing van de tanks, doch Iets dergelijks is niet voorgevallen. Wel geraakten spoedig de verfvoorraden ln brand cn toen kon men met recht spreken van een vuurzee, die hoog oplaaide. Van de glasmagazijnen waarin een lading van verschillende wagons tot een hoe veelheid van honderdduizenden kilo's was opgeslagen, bleef zoo goed als niets over. Al deze groote voorraden verf en vernis werden door het vuur vernield; door de felle hitte is het glas gesprongen of geheel gesmolten. ALBERT THOMAS TE AMSTERDAM. In verband met het Congres van de Inter nationale Kamer van Koophandel, dat van 8 tot 13 Juli te Amsterdam zal worden ge houden, zal de heer Albert Thomas, direc teur van 't Internationaal Arbeidsbureau te Genève, in de week, waarin het congres ge houden wordt,, een bezoek aan Amsterdam brengen. DE VRIJHEIDSBOND. Eon verklaring van oud-gouverneur Van Kempen. Donderdagavond werd in Bcllcvuc te Am sterdam een vergadering gehouden belegd door de afdeeling Amsterdam van den Vrij heidsbond. De voorzitter, de heer mr. J. Rut gers. stelde den tweeden candidaat van de liberale lijst, den heer van Kempen in de ge legenheid een verklaring af te leggen. In het korte woord dat de heer v. Kempen tot de vergadering richtte, weersprak hij een artikel uit het dagblad „Het Volk", waar in geschreven moet zijn, dat hij als betaalde handlanger van de tabaksplanters in de Ka mer wordt gebracht. Hiervan zoo zeide spreker is geen woord waar. Oud-Gouverneur-gencraal mr. D. Fock ver dedigde zich tegen de tot hem gerichte aan vallen op zijn beleid als gouverneur-vene raal van Ned.-Oost-Indlë. Spr. hoonte dat de coalitie niet meer hersteld wordt. Hij ver wacht dit trouwens niet. want de Christo- üjk-Historlschen, die hun bestaan te dan ken hebben aan hun strijd tegen de Katho lieken, kunnen onmogelijk weer met de R.K. samenwerken. Voor de vergadering hadden eenige voor aanstaande liberalen uit Amsterdam en uit de omgeving zich met den partijvoorzitter, mr. D. Fock aan een eenvoudigen maaltijd vereenigd, waar door mr. Fock alsmede door de Kamercandidaten de heeren Van Kempen en dr. Vos werd gesproken.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1929 | | pagina 13