BIJVOEGSEL VAN HAARLEM'S DAGBLAD
Humoraviatiek, romantiek
De toekomst van de Luchtvaart
ZATERDAG 6 JULI 1929
VIJFDE BLAD
De kunst van Heath Robinson en R. B. Fuller.
„De hooge vlucht
Mochten wij u onlangs bezig houden met
ëen beschouwing over vacantie en humor,
thans leiden wij u naar een hooger sfeer in
den letterlijken zin des woords, de aviatiek
en de humor. De teekenpen van den hu-
moristischen chroniqueur moet om actueel te
blijven langzamerhand het heelal gaan be-
strijken, en het is te voorzien dat binnenkort
de duizenden grappen omtrent het automo
bilisme evenveel varianten zullen opleveren
naar aanleiding van de vliegerij. Aanvanke
lijk zag men den automobilist afgebeeld als
een onmenschelijk monster, als een van olie
en wagensmeer druipende machinist, die
zijn leven sleet onder zijn wagen.
Deze periode herinnert men zich al niet meer.
Met de vervolmaking van de automobiel
ging samen de neiging om die vervolmaking
te parodieeren. Men beschouwe maar eens
de super-cars, de pompeuze two-seaters, die
de pamflettist uit zijn pen doet vloeien. En
zoo werd aanstonds de tegenstelling benut.
De tegenstelling tusschen de zeer kleine auto-
op-afbetaling, en de machtige 60 P.K. met
„familiewapen" van den nouveau-riehe. De
vliegmachine ziet men nog maar vrij schaars
in caricatuur gebracht, 't Merkwaardige is
dat Amerika hier weer ver voor is. Gij kunt
geen „Life" opslaan, of ge ontmoet er een
grap in over de vliegerij. De Engelsche- en
de bladen van het continent hebben zich
klaarblijkelijk op dit onuitputtelijke onder
werp nog niet toegelegd. Slechts sporadisch
komt men een goed geslaagde teekening
tegen. Doch dit zal niet van langen duur zijn.
Het is de onnavolgbare Heath Robinson,
fvan wien wij ons uit „The Wonder Book of
Aircraft" eenige zeer goed geslaagde prenten
herinneren. Heath Robinson heeft zich een
stijl verworven die tot nu toe eenig is ge
bleven. Zijn allerdwaaste teekeningen zijn
stuk voor stuk getuigenissen van een zeer
aparten kijk op het leven- Zij drijven den
spot met alle wetten van techniek en natuur,
't Moge vreemd klinken, maar het is waar:
Heath Robinson lacht u met een dood-ern-
stig gelaat, in uw gezicht uit. De krankzinnig
ste situatie is hem niet mal genoeg. Hij pluist
haar uit, ontleedt haar met het glinsterende
stilet van zijn verbeelding, en zet haar koel
bloedig, met een air van opperste wijsheid
aan U voor.
Hij is de Von Münchhausen onder de hu
moristische teekenaars, want hij liegt en be
driegt als hij; hij heeft als deze, glad maling
aan de wetten van de zwaarte- van de
middelpuntvliedende- en de aantrekkings
kracht, hij trekt zichzelf ook aan zijn haren
omhoog uit het water en gebruikt ook als
het moet een kanonskogel als vervoermid
del
Men overtuige zich zelf. Men beschouwe de
hierbij gevoegde teekeningen nauwkeurig;
nauwkeurig want zij zijn gecompliceerd. Bij
Robinson lokt de eene dwaasheid de andere
uit, de eene ongemotiveei-dheïd een nog on
aannemelijker geval en zóó voort, tot de scha
kels een ketting vormen, waartusschen geen
speld te krijgen is.
Het New-Yorksche „Life" geeft geregeld
bijdragen op het gebied van de aviatiek. In
Mei verscheen zelfs een „Aviation Number"
dat hoogelijk interessant en buitengewoon
geestig was. Opmerkelijk is dat de Amerikaan
den ernstigen kant in zijn humoristisch
weekblad, niet vergeten wil zien. Of is het
Ja ouwe jongen. Ik ga weg en me vestigen
op Saturnus. Sedert die Amerikaansche toe
risten ons goeie Mars overstroomen is 't hier
?iiks meer gedaan
(Teekening van R. B. Pulier).
Bestuurder van een verhuismachine: „As
ik 't niet docht! Ze hébbe het heele heelal
om in rond te drijve, maar ze motte natuur
lijk precies ons in diggels vare!"
hier de redactie die den smaak van het pu
bliek bepaalt? Teekeningen als de boven
staande ,De hooge vlucht" zijn in „Life"
niet zeldzaam. Zij zijn temidden van de
vroolijke stof op de overige pagina's als een
verbeten snik van smart en pijn.
Imposant van opzet, wat het bovenste ge
deelte betreft, is de teekening die tot onder
schrift draagt: „Welk een heerlijke rust
buiten, nietwaar Emma?" Hoe fijn is het
contrast in dit plaatje tusschen de natuur
de enormiteit van het luchtverkeer en het
genietende gezin! Welk een vaart zit er
in dit luchtverkeer, dat ondanks zijn parodi
eerenden zin nog indrukwekkend is. Zooals
u uit het humoristische blad kunt leeren op
hoevele fantastische wijzen U middels een
automobiel het tijdige met het eeuwige kunt
verwisselen, zoo kunt u mettertijd uit de
zelfde bron vernemen, welk bon mot gij moet
lanceeren om althans volgens Amerikaan
sche begrippen waardig in hooger sfeeren
te sneven. Gij weet lezer hoe langs illus
tratieven weg een auto volmaakt verwoest
wordt?
De methode in de ijlere luchtlagen is al
even doeltreffend. Alles moge uit elkander
springen, de fictieve held van de schepping
van den teekenaar blijft intact en zegt dan
iets, wat hem in die kringen waar men een
geestige opmerking naar waarde weet t©
schatten, onsterfelijken roem zou hebben
bezorgd. Men staat verstomd over het ver
nuft en de fantasie van hen die zich iedere
week weer neerzetten om de menschheid te
dienen met het woord en de teekenstift. Een
man als R. B. Fuller moet wel geheel en al
automatisch ingesteld zijn op een regelmatige
productie van geestrijke grappen. Mij dunkt
dat de organisatie van zijn denkvermogen
wel zoo door oefening wellicht evenveel
als door aanleg naar het malle, het ko
mische is gericht, dat het hem niet veel
hoofdbrekens kost om op gezette tijden een
geslaagde prent af te leveren- Wij geven
hierbij twee dier teekeningen van het
genre waarmede Fuller, via „Life", beroemd
is geworden.
Het is wel aardig zich de oude, vergeelde
spotprenten te verbeelden naast deze, de
hypermoderne. Wel duidelijk wordt u dan,
hoe ontzaggelijk de wetenschap zich geëvo
lueerd heeft! Het is of alle sluimerende
krachten van een legendarische, sprookjes
achtige oudheid, plotseling waarheid gewor
den zijn, en in een bijna ontstellende almacht
onze stoutste verbeelding overtreffen. En nog
durft men zeggen, dat deze tijd niet roman
tisch is. Maar verbleekt de schijn van She-
herezade's romantiek dan piet bij dien van
deze eeuw? Bij dien van het moderne vlieg
tuig, bij dien van de draadlooze, welke een
aangenaam discours mogelijk maakt tusschen
twee vliegeniers, die op duizelingwekkende
hoogte, honderden kilometers van elkaar
verwijderd, door het luchtruim snellen?
Edoch, er is ontegenzeggelijk iets ver
dachts aan onze romantiek. Zij mist,.... de
rozengeur en de maneschijn.
F. A.
Door SIR ALAN COBHAM.
Vleugels als promenadedekken.
Voor degenen onder ons, die hechte betrek
kingen onderhouden met bet luchtvaart
wezen is de voorspelling van de kansen, die
de volgende vijftig jaren inhouden niet zoo
moeilijk als men op het eerste gezicht zou
denken. De oorzaak daarvan is, dat hoe groot
de vooruitgang van de luchtvaart gedurende
de afgeloopen twintig jaren geweest moge
zijn, deze heeft plaats gehad langs hetgeen
wij vaste lijnen mogen noemen; daardoor
is het mogelijk, de richting te zien, waarin
de ontwikkeling en de wijzigingen zich
zullen voltrekken.
Na verloop van vijftig jaar denk ik, zal het
vliegtuig wel een heel ander uiterlijk hebben
dan het tegenwoordige. In de eerste plaats
zal de kist of romp van de tegenwoordige
machine verdwijnen. In aanmerking nemend,
dat de romp thans plaats biedt aan passa
giers en goederen, lijkt dit een eenigszins
vreemdsoortige voorspelling. Ik meen in-
tusschen dat het bedrijfsvliegtuig van 1979
een vlucht zal hebben van ongeveer 100 yards-
Passagiers en goederen, alsmede de motoren,
brandstof en bemanning zullen in het in
wendige der vleugels worden meegevoerd.
Drie vleugels zullen er zijn; het vliegtuig van
de toekomst wordt dus een triplane. In elk
van deze drie vleugels zullen de passagiers
niet alleen gelegenheid vinden, comfortabel
te zitten, maar ook om te dineeren en te
slapen en promenadedekken zullen er voor
hen beschikbaar zijn gelijk op de tegenwoor
dige mailbooten. Om den geheelen omvang
van deze weelderige accomodatie te laten
zien, zou een teekenaar het interieur van een
groot, modern oceaanschip tot voorbeeld
kunnen nemen.
Safety first.
{London Opinion).
„Welk een heerlijke rust buiten, nietwaar
Emma?"
Als de romp van het tegenwoordige toestel
heeft afgedaan, hoe moet het dan gaan met
de motoren? Onze toekomstige toestellen
zullen zonder twijfel van meer dan één motor
worden voorzien en naar alle waarschijnlijk
heid zullen die zijn van het Diesel-type. Het
totaal aan paardekracht dezer motoren ge
zamenlijk zal vermoedelijk omstreeks 10.000
zijn. Natuurlijk zullen ze verscheidene pro
pellers doen draaien, maar in afwijking met
de tegenwoordige machines zullen deze niet
elk afzonderlijk aan een eigen motor gekop
peld zijn. De reuzenmotoren worden samen-
De vermaarde vlieger van deri
tocht LondenKaapstad.
(Sir Alan Cobham is de grootste „am
bassadeur der lucht" van Groot-Brittannil
cn dc held van menige opzienbarende re
cordvlucht naar afgelegen deden van het
Vereenigd Koninkrijk. Meer dan tien jaren
is hij als vlieger werkzaam cn gedurende
dien tijd moet h\J ten minste 400.000 miji
hebben gevlogen, hij heeft .daarbij schier
alle typen machine gebruikt, dikwijls ondcj
dc moeilijkste omstandigheden. Tegenwoor
dig leidt hij zijn eigen onderneming ter ont
wikkeling van de luchtvaart cn het ontwer
pen van luchtvaartdiensten.)
gebracht in één enkele speciale machine
kamer of kajuit en de propellers worden
daarmee zoodanig in verbinding gebracht,
dat elke motor er meer dan één voor zijn
rekening krijgt. Wanneer alleen de gemid
delde kruis-snelhoid moet worden bereikt,
zal het niet noodig zijn, alle motoren in
werking te stellen. Hierbij dient te worden
opgemerkt, dat ik de mogelijkheid van het
draadloos overbrengen van kracht van de
aarde naar het vliegtuig niet voorbij zie en
dus rekening houd met het overbodig worden
van benzinemotoren.
Vliegtuigen zonder motoren.
Een van de voornaamste schaduwzijden
van het maken van vliegtochten is nog
steeds liet afgrijselijke lawaai aan boord. lia
de machine der toekomst zal dit euvel verhol
pen worden; reeds thans zijn aanmerkelijke
vorderingen gemaakt in het voortbrengen
van experimenteele „stille" vliegtuigen. ~De
snelheid van onze toekomst-machine zal on
geveer 200 mijlen per uur bedragen en ïk
schat het totale gewicht van zulk een toestel
op ten minste 50 ton; wat het aantal passa
giers betreft: er zullen er ongeveer 125 kunnen
worden meegenomen. Tegen 1979 zullen de
moeilijkheden ten opzichte van de weersge
steldheid vrijwel zijn overwonnen en het
vliegen langs de transatlantische routes zal
allengs een quaestie van routine worden. De
draadooze richtingzoeker heeft thans reeds
zijn waarde bewezen en de piloot van mor
gen zal in staat zijn „blind" te vliegen,
overtuigd, dat hij staat kan maken op zijiu
trouwsten bondgenoot de draadlooze. Daar
de omvang en het gewicht van het toestel
zoodanig zullen worden, dat het den piloot/
onmogelijk zal zijn, de stuurraderen te han-
teeren zooals dat tegenwoordig gebeurt,
wordt dc stuurinrichting geheel veranderd.
Wij zullen het doel hebben bereikt, wanneer
al hetgeen noodig Is het bedienen van een
wisselsysteem zal zijn, even eenvoudig als wij
het thans gebruiken voor het uit- en aan
draaien van het electrisch licht. De reik
wijdte van een vlucht dezer machines zal
ongeveer 3000 mijl bedragen en ik acht het
logisch, dat het jaar 1979 de wereld zal zien
omgord met een volledig systeem van voor
treffelijk georganiseerde luchtlijnen, die
nauwkeurig aansluiting met elkaar hebben.
En nu de landingsterreinen.
De „Helicoptère" heb ik niet vergeten en of
schoon ik er van overtuigd bén, dat de dag
van de machines, die recht omhoog opstijgen
eens zal aanbreken, meen ik toch. dat wij
over vijftig jaar nog wel een aanloop zullen
noodig hebben, al zal die ook aanzienlijk
korter kunnen zijn dan tegenwoordig. De
dag zal komen, dat terreinen als groote
spoorwegemplacementen zullen worden in
gericht voor het gebruik van de luchtdiensten.
Menige belangstellende in de luchtvaart is
geneigd de beteekenis en dc waarde van
het luchtschip te onderschatten. Wat mij
betreft, ik geloof, dat, ofschoon het luchtschip
op het oogenblik heel wat meer van de
weersomstandigheden afhankelijk is dan het
vliegtuig, desniettemin het voornaamste
middel van vervoer zal worden.
Spor (vliegtuigen.
De laatste jaren hebben een verrassendeii
groei doen zien van de populariteit der par
ticuliere vliegtuigen en de „lichte lucht-car"
zal over vijftig jaar ongetwijfeld een even
normaal ding zijn als dc auto thans. Ik durf
zelfs verder te gaan cn te zeggen, dat over
veertig of vijftig jaar de kinderen zullen wor
den geboren met zulk een intuïtief lu-.ht-
zintuig, dat zij in staat zijn in een vliegtuig
te stappen en weg te vliegen, beter dan ze
nu een fiets beklimmen en na korte oefe
ning berijden. Kortom ,de lezers hebben al
begrepen, dat ik enorme toekomstkansen zie
in de luchtvaart Wij zijn feitelijk nog in het
beginstadium. Zooals dc eerste pioniers van
de motorsport zich in hun graf zouden om
draaien, wanneer zij de renwagens van te
genwoordig zouden zien. Zoo geloof ik, dat
iets dergelijks zou ""beuren ten opzichte van
het luchtvaartwezen over vijftig jaar.
Lucht-Cricket öt de toekomst.
(Teekening van Heath Robinson).
allereerste poging om met een watervliegtuig
een opstijging te maken.
(Teekening van Heath Robinson).
.jlebben we daarvoor zooveel planeten,
gelukkig gepasseerd, om nou in dit nest te-»
recht te komen?" f
(Teekening Tan R. B. Polier);,
