AGENDA.
DE KABINETSCRISIS.
46e Jaargang No. 14124 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Woensdag 10 Juli 1929
HAARLEM S DAGBLAD
DIRECTEUREN: J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER HOOFDREDACTEUR: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week 0.27J4, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0 32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3J57J4. Franco per post door Nederland f 3.8754. Losse nummers
ƒ0.06. GeïlL Zondagsblad per 3 maanden f 0-5754, franco per post.
Bureaus: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN: 1—5 regel» f 1.75. elke regel meer f (L35. Reclames
f 0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 14 regel» 10.60^
elke regel meer f0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag;
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. f025. elke regel meer 0.10. nitsl. a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden 1 600.-, Verlie* van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wjjsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
Heden:
WOENSDAG 10 JULI
Katholiekendag in het Bisdom Haarlem.
Uitvoering „Volkszang" in het Bloemen-
daalsche Bosch met medewerking van Haar
lem's Tramfanfare, 8 uur.
Broeder kerk: Kerkconcert Herman Nie-
land en Truus Tersteege, 8 uur.
Palace, Cinema en Variété, Gr. Houtstraat
111113. „De Spionne". Tooneel: Tholen en
Van Lier, 8.15 uur.
Luxor Theater: ,,De Engel van Broadway",
„Het dorp der Zonde". 8 uur.
Rembrandt Theater: „Faust". Tooneel:
Pierce Roslyn, 7 en 9.15 u.
Standaard Theater: „De Spoorzoeker van
Nevada". „De Besteller van Zuid", 8.15
uur.
DONDERDAG 11 JULI
Groote of St. Bavokerk: Orgelbespeling
34 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
Zandvoort; Raadsvergadering 730 u.
DE HOEK ZIJLWEG—
SLOEMENDAALSCHE WEG.
HOE VERBETERING MOGELIJK. IS.
Onze lezers weten, dat het gemeentebe
stuur van Bloemendaal indertijd het hoek-
terrein ZijlwegBloemendaalschen weg
heeft gekocht met de bedoeling om daarop'
het nieuwe raadhuis te bouwen Het is even
eens bekend, dat .er sindsdien wijziging in
die plannen gekomen is. Nu is de. meerder
heid van den raad er voor om het nieuwe
raadhuis aan het begin van den Zeeweg te
bouwen.
De vraag rijst nu: wat moet dan gedaan
worden met het andere terrein. Het servituut
dat er op rustte (de beperking dat er alleen
een raadhuis op gebouwd mocht worden) is
opgeheven. De gemeente zou het dus weer
van de hand kunnen doen, waarbij dan met
een zou blijken of zij er financieel slechter
bf beter van geworden is. Het vermoeden is
wel, dat de gemeente er niet meer zooveel
voor terug ontvangen zal als zij er voor be
taald heeft. Vooral de huizen zijn, zoo ver
zekerde een deskundige ons, indertijd met
een stevigen prijs betaald.
Maar zoo liet hij er op volgen het
zou onverstandig zijn om het terrein en de
huizen nu weer te verkoopen. De gemeente
heeft den grond op dit zeer belangrijke ver
keerspunt eenmaal „in handen" en zoo moet
het blijven. Vooral omdat het in de toekomst
wel gewenscht zal blijken om het terrein te
gebruiken voor een belangrijke verkeersver-
betering. Het laatste gedeelte van den Zijl-
weg is smal, veel te smal voor het drukke
moderne verkeer. Indertijd is het verkeer
op dat punt al ontlast dcor hét aanleggen
van 't Zandvoorterpad, waardoor een gedeel
te van het verkeer achter de huizen van den
Zijlweg om gaat. Maar nog beter zou het
worden als ook aan den Noordkant zoo'n
weg wei;d aangelegd. Dan zou de toestand
daar alsvolgt kunnen worden:
Dan zou afgezien kunnen worden van een
verbreeding van het laatste gedeelte van
den Zijlweg, wat trouwens door onteigening
zeer duur zou worden. Het weiland dat ligt
aan den Bloemendaalscheweg en achter de
perceelen van den Zijlweg, vormt een gedeel
te van het vroegere raadhuis-terrein. De
gemeente heeft daarvoor indertijd f 40.000
gegeven. Dat is voor het verkrijgen van een
belangrijke verkeersverbetering niet overda
dig veel. De gemeente heeft voor de ver
breeding van enkele punten van den Bloe
mend aalschen weg al heel wat grootere uit
gaven gedaan. Het zou evenwel noodig zijn
nog eenigen onbebouwden grond aan te koopen
om een verbinding te verkrijgen tuscben het
terrein dat aan de gemeente behoort en
den Zijlweg.
In afwachting van de verwezenlijking van
deze plannen, zou het aanbeveling verdienen,
het weiland door het planten van wat hees
ters en bloemen en het aanleggen van wan
delpaden, in een bescheiden plantsoen te
herschapen. Er kan dan ook een muziek
tent geplaatst worden, zoodat de luisteraars
naar de concerten die het gemeentebestuur
in Overveen organiseert, niet meer de kans
hebben overreden te worden door trams of
auto's.
HAARLEM, 10 Juli
Stanley de Jongere.
Engelscbe premiers hebben zich niet altijd
onderscheiden door durf en ondernemings
geest. Asquith voerde het politieke devies
„Wait and see", dat in onze taal volkomen
wordt weergegeven door „Kijk eerst de kat
uit den boom". De p,as afgetreden conser
vatieve premier Stanley Baldwin regeerde
onder het motto „Safety first", dat voor
precies dezelfde vertaling; in aanmerking-
komt.
Nu is dit een tijd die andere deviezen
en vooral een anderen geest in het regeerings
beleid vraagt. Baldwin's bewind is dan ook
gesneefd, en tijdens de verkiezingscampagne
is zijn Safety first-theorie als een strijdmid
del tegen hem gebezigd. Maar de scherpste
critiek erop komt nu pas. Zij is tot uiting
gekomen door toedoen van een drie-en-twin-
tig-jarigen, doodgewonen soldaat bij de
luchtvaartafdeeling van het Engelsche leger.
Deze soldaat heet toevalligerwijze óók
Stanley Baldwin. Hij is geen familielid van
den premier. Hij wou graag piloot worden,
maar om- dat te bereiken moest hij eerst den
rang van sergeant behalen. Dat duurde hem
te lang. Hij had haast. Hij voelde niet voor
„Wait and see" en „Safety first" liet hem
heelemaal koud.
Vaak was hij al opgestegen met ervaren
piloten, nooit had hij zelf een toestel be
stuurd. Maar hij had scherp opgelet, en
meende de kunst voldoende doorgrond te
hebben. Volgde de Daad.
Op het vliegveld Worthy Down bij Win
chester werden in den vroegen morgen acht
zware bombardements-vliegtuigen gereed
gemaakt voor een tocht. De mecaniciens
waren druk bezig, motoren werden gepro
beerd, maar geen van de piloten was nog
aanwezig. Plotseling raasden de béide mo
toren van een dier luchtreuzen op volle
kracht, het vliegtuig rende over het veld,
verhief zich, klom snel, feilloos, tot groote
hoogte en verdween weldra uit het gezicht.
Het gaf een ware paniek. Een officier
verscheen, en hield appèl, waarbij bleek dat
Stanley Baldwin de Jongere ontbrak. Toen
kwame"." de 'piloten op het vliegveld en zij
stegen op in de zeven andere machines om
den vluchteling te zoeken. Na veertig mi
nuten werd hij ontdekt, op twee duizend
meter hóogto, boven het eiland Wight. De
andere vliegtuigen sloten zich bij hem aan,
en „koersten hem terug" naar het vliegveld
van Winchester. Daar begonhij inderdaad
te 'dalen, cirkelde prompt omlaag, en in
hevige spanning wachtten de andere bestuur
ders en de kameraden beneden af, of ook
deze moeilijke manoeuvre tot een goed einde
gebracht zou worden.
Inderdaad lukte het. Stanley Baldwin de
Jongere zette de „kist" neer op het vlieg
veld, wel niet heelemaal onberispelijk, zoo
dat het landings-chassis licht beschadigd
werd, maar toch heel verdienstelijk.
Natuurlijk werd-ie dadelijk „op den bon
geslingerd", zooals het Nederlandsche leger
zou zeggen, „kreeg een zware douw" en zat
binnen het uur achter slot en grendel in de
„petoet". Maar zelfs de hoogere autoriteiten
hadden zooveel bewondering voor zijn daad,
dat hij den krijgsraad ontging, er met eenïge
dagen cachot afkwam en zijn doel nog wel
zal bereiken ook. Verwacht wordt, zooals onze
Londensche correspondent bericht, dat hij
weldra sergeant zal zijn, en nog vlugger
daarna het tot bestuurder zal brengen.
Aldus het succes van Stanley de Jongere,
dat Stanley de Oudere wel tot eenige be
spiegelende gedachten genoopt zal hebben,
en hem wellicht een vermoeden gegeven dat
des Jongeren opvatting zich beter met den
tijdgeest vereenigt dan zijn saaie kijk-de-
kat-uit-den-boom-voorzichtigheid-is-de-moe-
der-van-de -porseleinkast-politiek
Bovendien heeft Stanley een aanmerke
lijke propaganda gemaakt voor het vliegen-
als-sport. Een heeleboel menschen, die het
als erg ingewikkeld beschouwd hebben, zullen
nu tot de conclusie komen, dat het niet zoo
erg moeilijk kan zijn. Als je zonder één
enkele practische of theoretische les gehad
te hebben zoomaar met zoo'n toestel kunt
wegvliegen, en nog heelhuids weer landen,
ook na een vlucht van niet minder dan vier
uur zoo lang heeft Stanley Baldwin het
inderdaad uitgehouden dan moet net
haast even makkelijk zijn als leeren fietsen.
Hij heeft dus sterk gepropageerd voor de
toekomstige gedachte „Allemaal in de lucht".
Niet dat ik verlang naar de verwezenlijking
daarvan. Als er nergens meer een plek zal
zijn zonder dat eeuwige motor-geroffel
Maai Stanley de Jongere is een kerel.
R. P.
DE „SOUTHERN CROSS" NAAR
LONDEN.
LONDEN, 8 Juli, (V.D.) Het Australië-
Engeland-vliegtuig „Southern Cross" arri
veerde hedenmiddag in Rome. Morgenoch
tend bij het aanbreken van den dag zal het
de laatste étape naar Londen aanvangen.
ERNSTIG VLIEGONGELUK.
COLON (aii. Panamakanaal) 8 Juli. (Reu
ter). Een Amerikaansch legervliegtuig is hier
omlaag gevallen en in brand geraakt, waar
bij de beide inzittende luitenant-vliegeniers
den dood vonden.
FRANCO AAN DE LIJN GELEGD.
MADRID, 9 Juli (V.D.) De Oceaanvlieger
Franco verklaart, dat de Spaansche regeering
hem voorloopig niet gemachtigd heeft zijn
Amerika-vlucht te herhalen.
Het woord is aan
Een onbekend Chineesch wijsgeer:
Men kan beter tien wijzen beleedigen dan
één dwaas. (De wijze vergeeft, gaarne, de
dioaas nooit).
ALS THUISBLIJVER.
Vrienden, gaat gij met vacantie,
Dezer dagen uit de stad,
Stuur mij dan geen prentbriefkaarten,
Want ik heb het al gehad;
Spaar me vreemde bergcomplexen,
Met een koe of met een gems, j
Spaar me vreemde stadsgezichten,
Vol met autos en met trams;
Laat mij er maar niet aan denken,
Dat gij met vacantie zijt,
Als mijn eigen zomerdagen,
Aan de dagtaak zijn gewijd;
Zend me liever maar geen kiekjes,
Waar gij bruinverbrand op staat,
Met het bijschrift: Beste groeten,
Uit dit heerlijke klimaat;
Ook geen zonnig mooie plaatjes,
Van een machtig groot hotel,
Met een kruisje: onze kamer,
Ongezien geloof 'k het wel;
Stuur me s.v.p. geen brieven,
Uit uw heerlijk luieroord,
Laat mij nou maar rustig werken,
Zij 't niet vrij, dan ongestoord;
O, ik gun u uw vacantie,
Ook als 'k zelf niet profiteer,
'k Wensch u heerlijke genoegens,
En het mooiste zomerweer;
Maar het is voor mij wel zielig,
Vindt u zelf niet, in de stad.
Met gedachten aan vacantie,
Die ik zelf al heb gehad;
Blijf me daarom met uw groeten,
Van vacantie, uit de buurt,
Ook al heb 'k u in de mijne,
Zoo'n triomfgroet wel gestuurd.
P. GASUS.
WEER EEN GESLAAGDE
OCEAANVLUCHT.
DE „PATHFINDER" IN SPANJE
GELAND.
De vliegers Nancey en Williams.
ROME, 9 Juli, (V.D.) Het Oceaanvliegtuig
„Pathfinder" is hedenavond geland wegens
gebrek aan brandstof in Albericia in Spanje,
in de nabijheid van Santander. De reis naar
Rome zal spoedig worden voortgezet.
HET STATION.
DE UITGANG AAN HET
KENNEMERPLEIN.
Zooals onze lezers weten, zal binnenkort de
uitgang van het Station aan het Kennemer-
plein worden opengesteld. De groote tuin die
daar vroeger was, is gedeeltelijk opgeofferd.
Stratenmakers zijn nu bezig om het plein
dat daar komt te bestraten. Blijkbaar is het
de bedoeling daar ook auto's te laten voor
rijden, want bij het trottoir van het Kenne-
merplein zijn opritten gemaakt. Ook voor
het veilig verkeer der voetgangers wordt ge
zorgd, want de trottoirs worden doorgetrok
ken naar den uitgang van het station.
AARDSCHOK.
LOS ANGELES, 8 Juli (Reuter) Vanmor
gen is hier een lichte aardschok gevoeld,
welke zich een uur later herhaalde; vier per
sonen werden gewond; de schokken zijn ook
in Longbeach waargenomen.
KOMT DE INTERNATIONALE
BANK IN AMSTERDAM?,
MET QUESNAY ALS DIRECTEUR.
BERLIJN, 10 Juli, (VD.) Naar de „Vos-
sische Zeitung" uit Amsterdam meldt, zou in
de Internationale Kamer van Koophandel in
hooge mate rekening worden gehouden met
de waarschijnlijkheid, dat de Bank voor
Internationale herstelbetalingen haar zetel in
Amsterdam zal krijgen. Als degene, die het
meest voor de functie van directeur in aan
merking komt. wordt de naam van den
Franschman Pierre Quesnay genoemd, een
afstammeling van den beroemden econoom
uit de 18de eeuw. Quesnay maakte op de her
stelconferentie te Parijs deel uit van de
Fransche delegatie en.is thans een der direc
teuren van de Banque de France.
Mr. Dr. J. Donner.
Onze Haagsche correspondent schrijft:
Er is op het oogenblik nog weinig teekening
in de oplossing van de Kabinetscrisis. De
Koningin raaapieegt nog de vooraanstaande
menschen. Zij heeft reeds in audiëntie ont
vangen de voorzitters der beide Kamers, de
heeren van Voorst tot Voorst en Ruys de
Beerenbrouck, benevens den voorzitter van
den Raad van State. Dinsdag ontving zij de
leiders der drie rechtsche groepen in de
Kamer, dus na de ambtelijke adviseurs de
politieke: de heeren Nolens, Heemskerk en
Schokking. Niet werd dus geroepen Dr. de
Visser, die reeds geruimen tijd geleden aan
zijn voornemen uiting gaf om zich uit de
politiek terug tc trekken en dan ook niet
meer op dc candidatcnlijst der C.-H. Unie
voorkwam.
Dat de heer Heemskerk tot II. M. werd ge
roepen en niet de heer Colijn zou als een
nieuwe aanwijzing kunnen beschouwd wor
den van het gerucht, dat de heer Colijn voor
nemens is niet in de Tweede Kamer zitting
tc nemen, maar dc leiding aldaar over te
laten aan Mr. Heemskerk, over wiens voor
zitterschap der fractie niemand in de A.R.
partij anders dan met lof vervuld is. Boven
dien zou het blijven van den heer Colijn in
de Eerste Kamer dezen meer tijd laten voor
zijn toch al niet van geringen omvang zijnde
bezigheden.
Voorts wordt door de verschillende fracties
vergaderd. Kwamen tot het houden van
voorbesprekingen Maandag de R-K. en de
A.R. Kamerleden (de nieuw-gekozenen) te
zamen, Dinsdag, vergaderden de liberale
groep en de c.h. fractie. De andere partijen
zijn, nu wij dit schrijven, reeds bijeen ge
weest of zullen spoedig bijeenkomen".
Voorbesprekingen
Waartoe zullen zij leiden?
De Koningin riep van de fracties tot nu
alleen nog de rechtsche fracties bij zich.
Dit zou zeer wel kunnen beschouwd worden
als een aanwijzing, dat gezocht wordt in de
richting van een nieuw rechts kabinet.
Gezocht. Meer niet. Het is een vraag of
dit pogen slagen zal.
De moeilijkheden zijn niet gering, niet ge
makkelijk te overbruggen, vooral nu niet,
nu de R.K. fractie verzwaard is met de aan
wezigheid der heeren Guit en van Poll, die
nu niet bpaald als coalitievrienden of om
een woord te gebruiken dat juister is onder
de werking van het Evenredigheidsstelsel
als vrienden der rechtsche samenwerking
zijn te beschouwen. Daarenboven: er liggen
drie en een half jaar scheiding tusschen.
LONDEN, 9 Juli, (VD.) Omtrent het on
geluk, dat aan den Engelschen onderzeeër
H. 47 is overkomen, kan nog nader worden
gemeld, dat volgens de uiteenzetting, welke
de eerste lord der admiraliteit in het Lager
huis heeft gegeven, er geen hoop bestaat de
bemanning van het ongelukkige schip nog
in leven aan te treffen. Het juiste aantal
manschappen, dat zich op het moment van
de ramp aan boord bevond, is niet met zeker
heid vast te stellen, doch het moet ongeveer
22 bedragen.
Het luchtschip ..Rodney", alsmede twee
torpedojagers en een aantal sleepbooten zijn
naar de plaats des onheils vertrokken, terwijl
ook door watervliegtuigen ter plaatse een
onderzoek wordt ingesteld. Bijzonderheden
Proj. Dr. J. R. Slotemaker dc Bruine,
Die zijn niet zoomaar vergeten, zelfs al heb
ben ae ane Iracues bij ence oegrootuigsbe-
handenng telxens weer opnieuw uitgespro
kenaai zij „de rcchtscne samenwerking
oen besten waarborg acnten voor een alzij
dige benartiging van 's lands zaken."
Het. is daarom wel zeer merkwaardig, dat
de Haagsche bnefscnrijver in het R.K. Dag
blad „De Tijd", die, wanneer hij niet de heer
van Vuuren is men weet, dat deze hard
nekkig, ondanks herhaalde ontkenning
zijnerzijds daarvoor gehouden wordt en
heusch niet op ondeugdelijke gronden toch
een deugdelijk geïnformeerd persoon is, het
is, zeiden wij, zeer merkwaardig dat „de Tijd"
al reeds als voorspelling waagt dc komst van
een rcchts-gcoriëntecrd e x t r a-parlemen
tair kabinet.
Onze lezers herinneren zich, dat ook wij
dit bij herhaling als het meest waarschijn
lijke toekomstbeeld hebben afgeteekend, ons
echter daarbij grondende op enkele alge-
meene verschijnselen.
Meer feitelijke waarde voor het oogenblik
heeft 't, wanneer de Haagsche briefschrijver
in de Tijd zulk een Kabinet reeds als rich
ting aangeeft. Niet waar, wanneer dc R.K.
fractie als sterkste rechtsche fractie (zij
heeft 7 stemmen meer dan de beide Protes-
tantsche fracties te samen) in die richting
denkt, dan is dc kans op de komst van een
extra-parlementair rechtscli ministerie niet
gering. Zoodanig kabinet zou dan bedoeld
kunnen worden als een soort van overgangs
toestand van volslagen samenwerking. Komt
het inderdaad tot zulk een kabinet, dan is
het opnieuw de R.K. fractie, die het meeste
kans heeft den kabinetsformateur te kunnen
aanwijzen als de sterkste groep. Wie dat dan
worden moet? Wij hebben een naam hooren
noemen van een oud-minister. Met de publi
catie daarvan moeten wij nog even wachten,
wijl wij niet gaarne geruchten publiceeren,
waarvan zekerheid ontbreekt.
Wie er verder in zoodanig kabinet zitting
zullen nemen?
Het schijnt dat welk rechtsch kabinet er ook
komt. parlementair of extra-parlemantair,
de heeren Donner. Slotemaker de Bruine en
de Geer tot het blijvend gedeelte zullen be-
hooren. Prof. Slotemaker houdt natuurlijk
Arbeid, H. en N. Of de heeren de Geer en
Dcjnner echter hun oude departementen be
houden zullen schijnt aan twijfel onderhevig.
Onze lezers mogen in het bovenstaande
het een en ander vinden, dat de positie van
het oogenblik weergeeft. Maar het weer is op
het oogenblik minder veranderlijk, dan wat
er gebeuren kan in dc hooge politieke regi
onen.
omtrent de omstandigheden, waaronder de
botsing tusschen beide onderzeeërs plaats
had, ontbreken nog.
LONDEN, 10 Juli (Reuter.) Blijkens de
jongste opgaaf bedraagt het aantal slachtof
fers van de ramp met de duikboot 24, onder
wie een onderofficier van de L 12.
LONDEN, 9 Juli (Reuter). De Admirali
teit deelt mede, dat de vier mijn vegers zijn
vertrokken naar de plek. waar de duikboot
H 47 is gezonken teneinde te trachten haar
te lichten.
Een kruiser, een flottilje van vijf torpedo
jagers en twee watervliegtuigen hebben zich
eveneens naar de plaats des onheils bege
ven.
Komt er een rechts-georiënteerd extra-parlementair kabinet?
HET TERUCKEEREN VAN DE MINISTERS PROF. SLOTEMAKER DE
BRUINE, JHR. MR. DE GEER EN MR. DONNER?
Jhr. Mr. D. J. de Geer.
DE GEZONKEN ENGELSCHE ONDERZEEëR.
WAARSCHIJNLIJK 24 DOODEN.
De gezonken H. 47.
