DE HOFJES
47e Jaargang No. 14131
Verschijnt dagelijlts, behalve op Zon- en Feestdagen
Donderdag 18 Juli 1929
HAARLEM S DAGBLAD
PIRECTEUREN: J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR» ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.2754, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32
Per 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) ƒ30754. Franco per post door Nederland ƒ3.8754. Losse nummers
ƒ0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden ƒ00754. franco per post.
Bureaus: Groote Houtstraat 93 DrukkerijZuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN15 regels 11.75. elke regel meer (X35, Reclames
ƒ0.60 per regeL Reductie bij abonnement Vraag en Aanbod 14 regels 0.6CC
elke regel meer ƒ0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag;
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. ƒ0.25. elke regel meer ƒ0.10. uitsL i coniaafc
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden 1 6C0.-, Verlies van Hand, Voe» of Oog 1 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-. Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreak f 10&
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN
EERSTE BLAD
HAARLEM, 18 Juli
Uit den Raad.
In midzomer-broeihitte zat de schare der
stadswijzen bijeen. Loom golfde door de
hondsdaagsche sfeer, zacht trillend slechts
ditmaal van politieke verwording, de deining
des gesproken woords. So'ms rees boven de
traagheid een misverstand, verhief zich even,
en zakte weer ineen. Tot de burgemeester in
eens boos werd op den communist, omdat die
een motie nog eens voorgelezen wou hebben,
die iemand de eerste maal niet verstaan had.
De burgemeester wou de motie niet voorle
zen en niet laten voorlezen. Des communisten
toorn rees hoog, de loome deining kolkte in
eens, spattend en bruisend, werd een bran
ding
Der Wijzen privilegiën schenen bedreigd.
Aan de zijde des communisten, trés étonnés
de se trouver ensemble, schaarden zich als
strijders voor 's Raads Recht de heeren v. d.
Kamp, Baas, Reinalda. Het werd schier een
Incident, hetgeen het ergste is dat kan ge
schieden. Gevluchte Wijzen keerden terug,
groepten samen in de antichambre-deuren.
De burgemeester gaf evenwel toe en het
de motie voorlezen. Hij had trouwens onge
lijk. D- v Wijzen toorn smolt weg. Zij hadden
het trouwens te warm.
Dit was het emotioneele hoogtepunt van
den middag.
Het was overigens een slechte middag voor
B. en W., die weinig succes oogstten met hun
voorstellen.
De heer Joh. Visser had succes met een
motie van afkeuring inzake den verkoop van
een huis, met overheidssteun gebouwd, aan
een particuliere instelling (de Nutsspaar
bank). Het was geen klein succesje, want er
waren maar drie stemmen tegen de motie
(die van de wethouders Slingenberg en Ger-
ritsz, en van den heer De Breuk). Het pro
test gold geenszins het feit dat.de Nutsspaar
bank de koopèr was, maar de heer Keesen
die door schriftelijke vragen deze zaak aan
het rollen had gebracht vond het ver
keerd om op deze wijze een huis aan de
volkshuisvesting te onttrekken, zei cja-t on
rust was gewekt onder de leden van woning
bouwverenigingen en achtte de schadever
goeding van 50, die men den huurder geven
wil, te laag. De huurder heeft veel kosten
gemaakt om huis en tuin goed in te richten.
Wethouder mr. Gerritsz wees er op dat de
Nutsspaarbank een sociaal doel nastreeft, dat
de betrokken woningbouwvereniging zelf het
voorstel tot verkoop heeft ingediend en dat
de huurder meer vergoeding zal krijgen, als
50 te laag blijkt te zijn. Maar de motie-
Visser werd met 263 stemmen aangenomen.
Intusschen blijkt uit inlichtingen vanmor
gen door "den Directeur der Nutsspaarbank
aan ons verstrekt, dat het bewuste huis niet
aan de volkshuisvesting zal worden onttrok
ken en meent de directeiu- dat men bij vol
ledige beschouwing der feiten geen bezwaar
tegen dezen verkoop zal kunnen hebben.
Evenmin had het College succes met zijn
voordracht tot benoeming van een directeur
van het Armwezen, waarop alleen de naam
van den heer S. C. de Haas van Dorsser, oud
gemeentesecretaris van wijlen-Schoten en
secretaris van de lichtbedrijven, voorkwam.
De heer Joosten zei dat de Raad niet vol
doende was voorgelicht. Best mogelijk dat de
voorgedragene de ware. man voor de functie,
is, maar de Raad moest z.i. meer gegevens
hebben over zijn geschiktheid voor deze spe
ciale taak. Ook wilde de heer Joosten bij
zulke voordrachten er minstens twee namen
op zien, en herinnerde aan een precedent van
eenige jaren geleden, waarin B. en W. dat
hadden toegezegd. Hij diende een voorstel in.
om een oproep voor sollicitanten naar de
functie te doen.
Wethouder Heerkens Thijssen kwam daar
tegen op, omdat het maanden tijdverlies zou
veroorzaken. Hij zoowel als de heeren Loerak
ker en Wolzak bepleitten voorts warm de ge
schiktheid van den voorgedragene.
In den loop van het debat bleek dat ook
andere ambtenaren der gemeente gesollici
teerd hadden, en mej. Berdenis van Berlekom
vi'oeg derhalve een aanbeveling met alleen
namen van I-Iaarlemsche sollicitanten, zoodat
het tijdverlies van een oproep met uitvoerig
onderzoek vermeden zou worden. Dit zegde de
wethouder tenslotte toe, als het voorstel-
Joosten verworpen zou worden. Hetgeen met
20—15 stemmen geschiedde. De benoeming
werd dus aangehouden en B. en W. zullen met
een voordracht (of aanbeveling?) van eenige
Haarlemmers terugkomen, waarop natuurlijk
ook weer de thans-voorgedragene zal voor
komen, want dit debat was niet tegen zijn
persoon maar tegen de methode van voor
dragen gericht.
Er zal een school bij het Huis ter Zaanen
gebouwd worden, zooals B. en W. voorstel
den, maar de Raad wilde zich nog niet uit
spreken over de vraag of dit een opleidings
school moet zijn, hetgeen het college even
eens wou. Er moet eerst overlegd worden met
de commissie van Toezicht en de organisa
ties. Mej. Berdenis liet een pessimistische be
schouwing hooren en beval een algemeen on
derzoek van het openbaar onderwijs aan, om
dat het streven der ouders om onderscheid
tusschen „betere" en „armen"-scholen te ma
ken, bij het gelijke schoolgeld, een moeilijten
toestand schept.
Een voorstel om de erfpacht van een per
ceel in de Molijnstraat in koop om te zetten
trokken B. en W. in na critiek van den heer
Reinalda. Zij hadden niet geweten dat dit
perceel behoorde tot een complex huizen, dat
geheel op erfpachtsgrond staat.
En ook weigerde de Raad nog'een adres
van de vroedvrouwen te behandelen, omdat
de stukken niet ter inzage hadden gelegen.
Het was niet bepaald een triomftocht voor
het college op dezen warmen middag.
De heer Klein hield zijn interpellatie over
de personeels-formatie, zich voornamelijk
baseerend op het feit dat bij de werklieden
naast 83 verhoogingen 27 verlagingen hebben
plaats gehad. Die terugzettingen achtte hij
niet juist, en hij vond dat zij in het overleg
behandeld hadden moeten worden. Het ging
niet alleen om terugzettingen in geld maar
ook in rang, waarvan het moreele effect dik
wijls nog zwaarder woog.
Hierover ontstond een lang debat, waarin
de heer Reinalda oud-wethouder van Open
bare Werken enz., de leidende rol vervulde.
Hij verklaarde vóór de personeelsformatie te
zijn onder het beding, dat het tegenwoordige
personeel geen nadeel van de invoering on
dervindt. B. en W. hadden het uitstervings
systeem moeten toepassen, ook ten behoeve
van de komende personeelsformatie voor de
ambtenaren.
Wethouder mr. Gerritsz verklaarde, dat hij
bij zijn optreden als wethouder pas van de
wijze van uitvoering der personeelsformatie
kennis had kunnen nemen, toen die al was
toegepast. Nu ook zijn voorganger verklaarde,
dat hij voorstander was van het uitstervinas-
systeem, kwam de zaak anders te staan "en
hij verklaarde dat B. en W. bereid zijn'om
over de toepassing opnieuw overleg te plegen
met de organisaties. Hoe die over verkregen
rechten denken weet de Raad wel, zoodat
DE HANDKRAAN.
Je mag dan een kranige kraan zijn,
Toch komt steeds het droef moment,
Dat 't met je geluk zal gedaan zijn,
Dat je roemloos afgedankt bent;
Je kan ouderwetsch zijn geworden,
Of onnut door je ouderdom,
Men biedt je te koop met borden,
Zooals deze in Hillegcm;
Je hebt in een vlijtig leven,
De hand van je baas gesterkt,
't Waar laag-bij -de-grondsch gebleven,
Had jij niet verheffend gewerkt;
Je gaat, als er voor je betaald wordt,
Zoo is eenmaal 's werelds loop,
Maar foei, als je nog gesmaald wordt,
Zooals „uit de hand" te koop,
Dat moest je niet aangedaan zijn,
Dat treft je wel pijnlijk, want
Je mag dan een handige kraan zijn,
't Is niets naast zoo'n kranige hand.
P. GASUS.
Het woord is aan.,
Chateaubriand:
Het is de plicht die het recht schept en
niet het recht dat den plicht schept.
men wel kan nagaan hoe dit overleg zal af-
loopen.
Dit was het hoofdpunt uit dit debat, dat
dus eigenlijk een toezegging van B. en W. op
leverde, dat de terugzettingen teniet gedaan
zullen worden bij de formatie der werklieden
en niet toegepast bij de ambtenaren. Voor de
détails van het debat venvijs ik naar oxxs
verslag.
R. P.
WATERVERBRUIK.
IN WARME DAGEN.
Natuurlijk wordt er in warme dagen heel
wat meer water verbruikt dan gewoonlijk.
Maar gelukkig behoeven wij ons hier te
Haarlem en omgeving een ruim waterge
bruik niet te ontzeggen. Dit is te danken aan
het systeem van watermeters, dat niet al
leen te Haarlem, maar ook te Bloemendaal,
Heemstede, Zandvoort en Velsen wordt toe
gepast en waardoor het publiek van een be
paald roekeloos waterverbruik wordt terug
gehouden.
Zoo levert het nu te Haarlem niet het
minste bezwaar op dat bij voorbeeld Dins
dag ruim 8700 M3. water gebruikt werd, tegen
ongeveer 5500 M3. op gewone dagen.
Wanneer er geen watermetex-s zijn komen
de menschen er zoo gemakkelijk toe, de
kraan maar te latexx loopen om altijd koel
water te hebben, lekken niet te herstellen,
enz.
De watermeters maken dus dat men ook
bij zeer warm weer den toestand kan blijven
beheerschen.
REDEN GENOEG VOOR
ONGERUSTHEID!
Het Chineesch-Russische
conflict.
RUSLAND VERBREEKT DE DIPLOMA.
TIEKE BETREKKINGEN.
Lmks: Karachan, volkscommissaris voor
buitenlandsche zaken der Sovjet-Unie, die
aan China het ultimatum zond. Daarnaast
Dr. Wang, minister van buitenlandsche za
ken der nieuwe Chineesche republiek, die
van antwoord diende en een scherpe rede
hield tegen den invloed van het communis
me en de buitenlandsche concessies.
In de rubriek ,,'t Belangrijkste Nieuws"
hebben wij uitvoerig verslag gegeven van de
zeer ernstige gebeurtenissen aan de grens van
Mandsjoerije. Volgens de laatste berichten
heeft Rusland de diplomatieke betrekkingen
met China opgezegd. De Sovjet-Unie deed
een tweede dreigende nota overhandigen aan
den Chineeschen zaakgelastigde in Moskou,
waarin onder anderen de mededeeling vervat
is, dat de Russische vertegenwoordigers in
China onverwijld moeten terugkeeren, en dat
de Chineesche gevolmachtigden in Rusland,
het Russische grondgebied moeten verlaten.
Tsjang Kai Sjek heeft een scherpe redevoe
ring gehouden te Nanking, doch door laten
schemeren dat China het meest voelt voor
een vredelievende oplossing; minister Wang
daarentegen heeft verklaard dat het nu maar
eens uit moest zijn met de buitenlandsche
overheersching, en dat met ingang van 1
Januari 1930 de buitenlandsche concessies
opgeheven moeten zijxx, al of niet met goed
vixxden van de buitenlandsche mogendheden.
Ook de Japansche minister van buitenland
sche zaken die tot nu toe een vrij optimisti
sche meening verkondigde is omgeslagen en
heeft verklaard dat hij den toestand donker
inziet, en dat het tijd wordt dat Japan stel
ling neemt.
Er is dus reden genoeg, voor ernstige be
zorgdheid.
De Australische Vliegers in Amsterdam.
Rechts: piloot Charles Ulm, links: piloot Kingsfordt Smithbij hun vlieg
tuig Southern Cross".
Vrijdag verwacht. Hun histori
sche vlucht over den Stillen
Oceaan. Recordvlucht Austra
liëEngeland.
Zooals reeds in het kort gemeld, brengen
de Australische vliegers Kingsford-Smith,
Ulm, Litchfield en Williams, op uitnoodiging
der Fokkerfabrieken een bezoek aan Am
sterdam.
In de luchtvaartwereld zijn vooral Kings
ford-Smith en Ulm reeds oude bekenden
door de successen, welke zij speciaal op lange
afstandsvluchten hebben behaald. Hun
grootste prestatie was wel de eerste vlucht
over den Stillen Oceaan, van Amerika naar
Australië, in 3 ét-apen. Deze tocht onder
namen zij in gezelschap van de Amerikanen
Harry Lyon en Jim Warner, de eerste als na
vigator, de tweede als marconist.
De tocht over den Stillen Oceaan.
Kingsfordt-Smith en Ulm liepen reeds ja
renlang met het plan rond, de vlucht over
den Stillen Oceaan te ondex-nemen, doch
voordat zij daarin zouden slagen moesten
nog heel wat moeilijkheden van technischen
en financieelen aard ovexwomxen worden.
Toen eindelijk de financieele zijde der zaak
in orde was, moest de keus van het toestel
gedaan worden. Een studie der verschillende
geslaagde groote vluchten bracht de conclu
sie, dat daarvoor slechts een Fokker in aan
merking kwam. Geld voor een geheel nieuwe
machine hadden zij niet en bovendien was de
levertijd voor zulk een toestel vrij lang. Zij
traden in verbinding met Sir George Wilkins,
den Noordpoolreiziger en kochten van hem
een drie-mot-orige Fokker, welke in 1925 ge
bouwd was.
Na verschillende proefvluchten, vertrok
ken zij xnet hun Fokker, die „Southern Cross"
gedoopt was, op 31 Mei 1928 van San-Fran-
cisco. De afstand San-Francisco naar Hono-
Ixxlu, die 3875 K.M. bedraagt werd afgelegd
in 27 uixr 27 minuaen. De tweede étape had
Suva op de Fidji-eilanden als doel. Dit tra
ject is rxiet minder dan 5060 KJvL lang en
werd afgelegd in 34 uur 33 minuten. Op 8
Juni vertrok de „Southern Cross" voor het
laatste gedeelte nl. van Suva naar Brisbane.
Vooral op deze étape hadden de vliegers
met zeer slecht weer te kampen, waardoor
zij c.a. 150 K. M. uit den koers raakten en
bij Ballina de Australische kust bereikten.
In rechte lijn was deze étape 2888 K. M.
lang en werd afgelegd in 21 uur 25 minuten.
In totaal hadden zij dixs voor het overvlie
gen van den Stillen Oceaan, een afstand van
11.823 K.M. 83 uur en 25 minuten noodig.
De vlucht SydneyLonden.
Op 30 Maart 1929 vexiiet de Southern Cross
Sydixey weer, 0111 te trachten het record
SydneyLonden te verbeteren. Na ongeveer
3600 K.M. over de binnenlanden van Austra
lië t-e hebben afgelegd moesten Kingsford-
Smith en Ulm, die ditmaal ixi gezelschap wa
ren van Litchfield (navxgateur) en Williams
(marconist), wegens bexizinegebrek een
noodlanding maken in de wildernis. Het
vliegtuig dat hen vond, voorzag hen van le
vensmiddelen en bexizine en nadat zij wat
waren bijgekomen, slaagden zij er inderdaad
in weer te starten. Zij vlogen naar Sydney
tenig alwaar zij op 27 April aankwamen. Op
25 Juni d.a.v. werd de vlucht opnieuw onder
nomen. Zij bex-eikten op 26 Juli Derby en
vertrokken vandaar op 27 Juni naar Singa
pore. Het record AustraliëEngeland, dat
met 15 112 dag op naam stond van den be
kenden Engelschen vlieger Bert Hxnklex-,
werd door Kingsford-Smith en Ulm ge
bracht op 14 dagen.
Wanneer - men bovenaangehaalde afstan
den, welke grootendeels over zee werden ge
vlogen, eens vergelijkt met dc breedte van
den Atlantischen Oceaan, tusschen New-
Foundland en Ierland (3380 K. M.) springt
duidelijk in het oog, dat de vliegprestaties
van Kingsford-Smith en zijn makkers ge
weldig zijn. De navigatie moest daarbij in do
puntjes vex-zorgd en in handen zijn van een
bekwaam vakman. Men bedenke slechts, dat
b.v. op het traject San Francisco-Honolulu
een afwijking van 7 graden (dus 3 1/2 graad
aan iederen kant van den koers, noodlottig
had kunnen zijn en tenslotte op zee hadden
moeten dalen wegens benzinegebrek.
Hoe minutieus deze vluchten wax'cxx voor
bereid, blijkt b.v. uit het feib, dat Kingsford-
Smith in den vleugel een waterdistUlecr-ap-
paraat een droge battereij met een kleine
zend installatie, levensmiddelen en onkole
iTiclaalzagexx had ondergebracht. Moesten de
vliegers op zee dalen, dan zouden zij den
romp en de motoren van den vleugel losge
zaagd hebben en zou de bemanning op den
houten vleugel als eerx soort reddingsboot
kunnen blijven drijven exi hulp kunnexi af
wachten.
GEVAARLIJK SPROEIMIDDEL'.
HANDWAGEN DOOR DE E. S. M.
AANGEREDEN.
Woensdagmorgen kwart voor elf had op'
den hoek van den Kleinen Houtweg en den
Kampei'singel een aanrijding plaats txxsschen
een E. S. M.-tx-ein en een handwagen. Deze
laatste was even op de trambaan stilgezet,
omdat er een paar pakken ki-anten af waren
gevallen. Hoewel de wagenbestuurder van
de E. S. M. den handwagen i-eeds op een af
stand van honderd meter zag staan en dade
lijk begon te remmen, kon hij den trein toch
niet tijdig genoeg tot stilstand brengen, om
dat juist even te voren een stofwex-end mid
del gesproeid was, waardoor de tram door
gleed en den handwagen aanx-ecd. Deze wercl
ernstig beschadigd. Persoonlijke ongelukkexx
hadden niet plaats.
Herstellingen en verbeteringen
VOOR DE AGENDA
verwijzen wij naar, de tweede pagina van
dit blad.
De hofjes zijn eep kostbaar bezit voor
Haarlem. De gemeenteraad heeft dan ook
Woerxsdagmiddag machtiging aan B. en W.
gegeven om gelden beschikbaar te stellen om
in verschillende hofjes verbeteringen aan te
bx-engen. De kassen van een deel der hofjes
zijn namelijk niet toereikend om die kosten
te betalen. Het gemeexxtebestuur raamde, dat
dit aan de gemeentekas ongeveer 20.000 zal
kunnen kosten,
De regenten van de hofjes doen wel alles
wat mogelijk is om de hofjes voor verval te
bewaren.
Dezer dagen zijn aan de huisjes van het
hofje in de Barrevoetestraat verschillende
verbeteringen uitgevoerd. Een der huisjes is
zelfs van een nieuw dak voorzien. Op onze
foto ziet men de werklieden de laatste hand
aan dit werk leggen.
