Toen Blériot den grooten sprong waagde
c en de wereld in opschudding bracht
BIJVOEGSEL VAN HAARLEM'S DAGBLAD
Twintig jaar geleden de eerste vliegtocht over het kanaal.
zaterdag 20 juu 1929
Vijfde blad
De Blériot XI "boven het Kanaal.
25 Juli aanstaande zal het 20 jaar geleden
zijn dat Louis Blériot als eerste, over .het
Kanaal vloog, van Sangatte naar Dover.
Het publiek stond versteld. De sceptici wa
ren verbijsterd. De couranten putten zich
uit in pathetische ontboezemingen. Men
schreef koppen als: .Engeland is geen
eiland meer" „Blériot vloog over het
Kanaal." Men besefte allerwegen de ont
zaggelijke beteekenis van deze vlucht, waar
mee den Franschman den door de Daily
Mail uitgeloofden prijs won, doch niemand
uitgezonderd de grooten en verlichten
kon toen al vermoeden welk een grootsche
toekomst de luchtvaart tegemoet ging. En
niemand vermoedde waarschijnlijk welk een
vreeselijk wapen het vliegtuig helaas in het
weerzindwekkend oorlogsbedrijf zou worden.
Voor dat Blériot den sprong volbracht, had
Hubert Latham reeds een mislukte poging
gewaagd. En twee dagen na Blériot's succes
poogde hij ten tweede maal Dover te berei
ken. Doch 400 meter van de witte krijtrotsen
verwijderd kwam hij in zee terecht. Met een
sloep van de Engelsche oorlogsboot Russel
werd hij gered. De matrozen vonden hem,
rustig zittend op het armzalige skelet van
één der eerste vliegmachines, een cigaretje
rollend. Motorpech, zonder twijfel ontstaan
door kortsluiting, ontstaan door de neerstra-
lende regen, had hem gedwongen, zijn vlieg
tuigje zoo spoedig mogelijk op zee neer te la
ten strijken. Alle hulde zij gebracht aan Blé
riot, doch voorzeker is het gerechtvaardigd
Hubert Latham's naam te vermelden. Zijn
bewonderenswaardig pionierswerk is niet met
hetzelfde succes bekroond als dat van Blé
riot. Fortuna was hem niet gunstig. Ook later
niet. Hij kwam om het leven bij een buffel-
jacht in centraal Afrika. Woensdag 21 Juli
van het jaar 1909 arriveerde Blériot met
zijn vrouw in Calais. Vóór hem waren daar
aangekomen de luchtvaarder Alfred Leblanc
en de „coureur" Anzani. Anzani was
motorbouwer en zijn assistenten waren Mar-
net en Collin.
Zondag 25 Juli was begonnen met een rus-
tigen mooien nacht. Een klein groepje men
sen en had zich verzameld nabij Calais, bij de
zoogenaamde Baraques, waar in een primi
tieve hangar Blériot's machine was ge
stald. Een tijdgenoot uit die dagen, foto
graaf-reporter van de Miroir des Sports
schreef onlangs zijn herinneringen aan de
gebeurtenissen neer: „Wij stonden bij elkaar
en rookten. Het kwam ons voor dat het weer
uitnemend was voor een vlucht. Fournier,
voorzitter van deAéroclub gaat den comman
dant van de torpedojager waarschuwen.
Daarna holt Fournier naar Leblanc om
Jiem mede te doelen dat hij nu 't oogenblik
gekomen acht. Leblanc gaat Blériot wekken.
Het is half drie in den morgen. Blériot komt
min of meer strompelend de trap van zijn
hotel af, want hij heeft zijn voet gebrand
onlangs, bij proefnemingen in La Brayelle in
de buurt van Douai. Hij steunt op een kruk.
Ik bied hem een klavervier aan die ik plukte
in het Vélodrome te Neuilly, eenige dagen
daarvoor. Madame Blériot en Blériot's vrien
den gaan aan boord van den torpedojager.
Het wordt dag. Nu gaan wij naar Les Bara
ques. In Leblanc's auto. Die schudt en stoot
dat wij er bijkans ziek van worden. In Bara
ques worden eerst Anzani en zijn helpers
gewekt. Anzani schiet in de hall van het ho
telletje zijn revolver leeg. Een radicaal mid
del. Niemand slaapt meer. Blériot doet de
Blériot 11 naar een geschikt punt vervoe
ren. Vleugelbreedte zeven meter tachtig. Een
vijf-en-twintig paards motortje van Anzani,
3 cylinders. Blériot laat zijn kruk in den
steek. Hij laat zich als de motor heeft proef
gedraaid in de stuurplaats hijschen. Te 4.41
is de Blériot 11 boven 't Kanaal en verdwijnt
in oostelijke richting. Wij gaan naar San
gatte, waar een telegraafstation is en wach
ten. Ruim een half uur later komt het morse
telegram dat ons bijna krankzinnig maakt
van vreugde: Anzani gilt met Italiaansch
accent: Mijn motor, mijn motor, in 32 minu
ten!" Naast ons staat een man. Hij huilt. Het
is Hubert Latham. Doch hij is de eerste die
Blériot een telegram met een gelukwensen
stuurt. Met de boot gaan wij naar Calais. Blé
riot ontvangt ons stralend van vreugde. Lon
den (doch ook Dover) bereiden den held
van den dag een onvergetelijke ontvangst.
Twee dagen later deed Latham zijn tweede
vergeefsche tocht. En meer naar het zuiden,
bij Wissant stijgt le comte de Lambert met
een Wright op. Op weg naar Wissant ko
men wij een kar tegen, waarop de overblijf
selen van de Wright liggen; het vliegtuig
werd vernield bij een proefvlucht.
Om u een idee te geven hoe wij hier ageer
den op het bericht dat Blériot over het ka
naal was gevlogen, citeeren wij een gedeelte
uit een „Om Ons Heen" van J C. P„ in het
nummer van Dinsdag 27 Juli 1909:
Hoe is het mogelijk, dat niet de men-
schen in de heele were'd, voor zoover zij
toen in slaap waren, wakker geschrikt zijn
door den indruk, dat iets heel bijzonders ge
beurde toen de Fransche vlieger Blériot Zon
dagochtend ten aanschouwe van maar een
handvol menschen, het Engelsche kanaal
overstak en in Dover landde? Welzijn we dik
De Blériot 11 bereikt de Engelsche kust.
sneuvelden, is lang, zeer lang. Namen als
Nungesser, Colli, Amundsen (welke laatste
per vliegmachine het onbekende Noorden in
ging om verloren reizigers te zoeken) staan
diepgegrift in ons geheugen. En is het geen
tragische bijzonderheid, dat het een Latham
vliegtuig was, dat met Amundsen in de
Noordelijke IJszee ten onder ging?. Doch
boven alles schitteren de namen der eersten,
der Wrights, der Lathams, der Blériots, die in
wrakke apparaten van latten, linnen en
broos metaal, met motoren die eigenlijk nog
het allergrootste gevaar opleverden voor den
vlieger, puffende, hortende, stootende, wei
gerende motoren, de oneindigheid Invlo
gen. Zeker: oneindigheid, figuurlijk en let
terlijk. Want het luchtruim was, wat het nu
ten deele niet meer Is, een vraagteeken, een
kans, een onzekerheid waarachter meestal
de dood schuilde. Doch de eersten (hoe dik
wijls schold men hen niet uit voor roekeloo-
zen) gewapend met het motto van Rostand,
dat er maar één deugd is: het enthousiasme
en maar één ondeugd: de inertie, streefden
verder en hooger en zagen ver vooruit en
kregen gelijk in ieder opzicht.
En hoe zal het zijn over nogmaals twintig
jaar?
L. A.
Blériot direct na de landing op Engelsch grondgebied,
van huid en traag van hersens, dat we dat
niet in het diepste van ons binnenste ge
voeld hebben."
„Wat een moed vooreerst en wat een zelf
vertrouwen moet die Franschman gehad
hebben, dat hij met zijn kleine apparaat
„je moet weten hoe zwak zoo'n ding in el
kaar zit", zei iemand, die zoo'n toestel van
dichtbij gezien heeft zich waagt in de
nevels van den morgen, met de zekerheid
dat een val zijn dood is, daar hij zelfs niet
kan zwemmen. Wat een kerel, die in de wol
ken de torpedoboot vooruitvliegt, waarvan
hij in geval van nood toch hulp zou moeten
krijgen. Aan zijn leven kan hij niet gedacht
hebben, alleen aan het schitterende doel; de
eerste te wezen, die vliegen zou over het ka
naal!"
„Tot gisteren wist men niet of 't kon, of
't gaan zou in de sterke en dikwijls tegen
strijdige luchtstroomen boven de zee. Dat is
nu gebleken: het ging.... en zonder bezwaar.
Nu zullen we zien komen, de Lathams en
de Farmans, om 't hem na te doen, nu zal
binnen zes maanden een vliegtocht over
smalle kanalen en zee-armen geen zeld
zaamheid, maar de gewoonste zaak van de
wereld zijn. De luchtweg zal als gebaand zijn
en daarvoor heeft Blériot de richting aan
gewezen. De 25ste Juli zal in de geschiedenis
van den vooruitgang in ons onderling ver
keer een glorieuze datum blijven."
„En voorts ontleenen wij nog aan het Om
Ons Heen van genoemden datum: „Engeland
is geen eiland meer. De Franschman heeft
den draad gespannen, die het aan het vas
teland verbindt. Straks wordt het zwakke
draadje een koord, dan een touw, daarna een
kabel."
Glimlachend lezen wij in het laatste ge
deelte van het artikel uit 1909, over de groote
misvatting die door den schrijver bestre
den werd van een redacteur die in de
„Kampioen" in een beschouwing over bal-
lontochten beweerde, dat het voornemen om
het kanaal per vliegtuig over te steken niet
vrij was te pleiten van roekeloosheid en dat
dit voornemen overigens weinig kans op uit
voering had. Twee dagen na het verschijnen
van de Kampioen waagde en volbracht Blé
riot den sprong!
De werkelijkheid die wij thans beleven
overtreft ongetwijfeld verre de stoutste fan
tasieën die men zich in het begin van de
twintigste eeuw vormde. Er zijn een Lind
bergh, een Eckener een Dornier.
Het wereldduurrecord vliegen is op 246 1/2
uur gebracht. Er is ook een Caterpillar club,
waarin alleen zij toegelaten worden, die hun
leven door middel van een valscherm red
den. De lijst der dooden, der pioniers die
een postzegel van
10.000 pond.
Op een postzegeltentoonstelling te Ld
Havre was onlangs een postzegel te zien, die
10-000 pond waard was.
Dit exemplaar, waarvan gezegd wordt dat
het eenig in zijn soort ter wereld is, is de
beroemde één-cents Britsch Guinea postzegel.
Deze postzegel werd door een gewonen druk
ker gedrukt om tegemoet te komen aan een
tijdelijke onregelmatigheid Iri dé uitgave
van Februari 1856 en er komt niet veel
anders op voor dan de afbeelding van een
zeilschip en een motto. Hij is i.p zwart ge
drukt op magenta (aniline-rood) papier.
Gedurende vele jaren lag de postzegel ver
borgen tusschen vergeten brieven in George
town (Demevara). De jongen die hem vond
verkocht hem voor een paar gulden aan een
verzamelaar. Zoo vond hij zijn weg naar da
wereldberoemde collectie van Baron Reno-
tiere von Ferrari, maar in 1922 kocht een
Amerikaansch millionnair hem voor 7313
pond sterling.
De twee illustraties links van dit bijschrift
(De ,J3lériot" bij de Engelsche kust en
Blériot onmiddellijk na de landing) zijn ont
leend aan de „Miroir des Sports". De overige
hoogst merkwaardige foto's wisten wij in
Parijs te bemachtigen.
Blériot en zijn vrouw even voor den terugkeer, uit Calais naar Frankrijk.
Blériot's 'aankomst in Parijs.
