GEM. BANK VAN LEENING
AAN ONZE WEEK-ABONNES
Als t voor den vakman Bollentijd is.
47e Jaargang Nö, 14157.
Ver gcES*^ HagelliE», EeEalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 17 Augustus 1929
HAARLEM S DAGBLAD
PIRECTEURENi J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR» ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: p«r week 0.27)4# met Gelflastreerd Zondagsbbd f0.32
Per 3 maandenHaarlem en plaatse* waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3.57)4. Franco per post door Nederland f 3.87)4. Losse nummers
f 0.06. GeiO. Zondagsblad per 3 maanden 0-57)4, franco per post.
Buren tra: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Boitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 1482S Drukkerij 10122,12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN13 regds 1.75, dke regel meer 0-35. RecUmes
0.60 per regel Reductie bij abonnement. Vraag en A an bed 14 regels 1 CLóQ,
elke regd meer ƒ0.15. buiten Arrond. dubbde prijs. Onze Groentjes (Dinsdag
Donderdag en Zaterdag) 14 rcg. 0l25. dke regd meer f 0.10. nitsL i contanV
Gratis Ongevallenverzekering toot Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overigden f 600.-, Verfies ran Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 25(L-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.% Arm- of Beenbreuk f 100.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
Wij vestigen er de aandacht op dat de
courantenbezorgers verplicht zgn op
Woensdag de abonnementsgelden af te
rekenen, ook van die abonnementen
waarvoor zij het abonnementsgeld nog
niet hebben ontvangen. De bezorgers
zijn niet verplicht abonnementsgeld te
goed te houden. Wg roepen daarom
gaarne de welwillende medewerking in
van hen die per week geabonneerd zyn,
om door betaling op Maandag of Dins
dag vlotte afrekening mogeHjk te maken
DE ADMINISTRATIE
AGENDA.
ZATERDAG 17 AUGUSTUS
Schouwburg Jansweg: Schakels' Revue
.Door Dik en Dun".
Palace. Cinema en Variété. „De Eenmans-
wagen". Tooneel: John Awegey and partner.
8.15 uur.
Luxor Theater: „Wilddooder" en „De Mees
terzanger van Neurenberg". 8.15 uur.
Rembrandt Theater: „De Getemde Feeks".
Tooneel: Refala. 7 en 9.15 uur.
Standaard Theater: „Zijn Doodsvijand".
8.15 uur.
Teyler's Museum, Spaarne 16. 114
uur. Toegang vrij op alle werkdagen, behalve
Maandag.
IJ mui den: Groot nationaal Muziekcon
cours Harmonie „Concordia".
ZONDAG 18 AUGUSTUS.
Den Hout. Concert H.O.V. 1.30—3 uur.
Schouwburg Jansweg. Schakels' Revue
„Door Dik en Dun". 8.15 uur.
Bioscoopvoorstellingen van 2 uur af.
Teyler's Museum. Spaarne 16. 14
uur. Toegang vrij op alle werkdagen, behalve
IJ muiden: Groot nationaal muziek
concours.
MAANDAG 19 AUGUSTUS.
Schouwburg Jansweg. Schakels' Revue
„Door Dik en Dun", 8.15 uur.
Bioscoopvoorstellingen, 's middags en
's avonds.
HET SPAARNE
DE VERBETERDE AANLEG TUSSCHEN
DAMSTRAAT EN GRAVESTEENEN-
BRUG
Het is al weer 9 maanden geleden, dat de
gemeenteraad een crediet van 11.000 be
schikbaar gesteld heeft voor een verbetering
van den weg langs het Spaarne tusschen de
Damstraat en de Gravesteenenbrug.
Tot heden is daaraan nog niets gedaan.
Wij vernemen, dat die vertraging gezocht
moet worden in het verkrijgen van toestem-
ming om enkele stoepen te veranderen. Die
toestemming moest van Teyler's stichting ko
men, waarvoor een vergadering van direc
teuren noodig was.
Het is nu evenwel te verwachten, dat spoe
dig met het werk begonnen zal worden.
De bestaande keibestrating is zeer slecht,
zoodat de oude keien door nieuwe vervangen
moeten worden. De oude keien die dan uit
den rijweg komen, kunnen gebruikt worden
voor de los- en laadplaats langs den walkant,
waar nu zoo iets als steenen kanonkogels
liggen.
Ook aan de voetgangers is gedacht. Langs
de huizenrij komt een trottoir van 2 Meter.
De bestaande stoep voor Teyler's museum
(tegeltjes) wordt met een hardsteenen afzet
ting in het trottoir opgenomen. Teneinde het
aspect der woningen en van Teyler's museum
te behouden, zal het trottoir niet met tegels
bestraat worden, maar met zoogenaamde
drielingen.
Vermoedelijk zal het urinoir dat den rijweg
thans onnoodig versmalt, verplaatst worden.
Nu door Openbare Werken toch aan het
Spaarne werk uitgevoerd zal worden, is het
raadzaam om aan het Spaarne en in de
Damstraat meteen de oude rails van de Cein
tuurbaan op te breken.
Dat is een onnoodige belemmering van het
Verkeer, temeer omdat de rails op sommige
plaatsen bedenkelijk boven de straatsteenen
uitsteken.
Sinds 31 December rijdt de Ceintuurbaan
niet meer. Waarom moest het acht maanden
duren voor de rails weggenomen worden?
De omzet vermindert omdat het aantal weekpanden afneemt
De omzet van de Gemeentelijke Bank van
Leening gaat achteruit.
In de eerste 6 maanden van dit jaar wer
den 11.053 panden in beleening gegeven of
vernieuwd tot een bedrag van 77.906.
In dezelfde 6 maanden van 1927 waren dit
12.818 panden met een bedrag van 88.132.
Een vermindering dus van ongeveer 15 pet.
Wij hebben den beheerder van de Bank
van Leening, den heer A M. van Konings-
brugge, naar zijn meening omtrent de oor
zaak van dezen achteruitgang gevraagd. Hij
begon met te zeggen, dat hij het verschijn
sel geenszins abnormaal vond. Als een der
oorzaken van den achteruitgang is aan te
wijzen het verminderen van de week-pan-
den.
In 1928 liep het aantal wekelijks, be
leende panden met 6000 terug. Dat is geen
slecht teeken, want het wekelijks beleenen
van panden, het „Maandags brengen, Za
terdags halen" is eigen lijkeen misbruik.
Een reden, waarom de menschen niet meer
zooveel week-panden brengen is de ruimere
steunverleening in vergelijking met vroeger,
zoowel van gemeentewege, als van werkloo-
zen-, weerstands-, vakvereenigings- en zie
kenkassen. Aan het feit, dat er ook in dezen
strengen winter betrekkelijk veel steun ver
leend is, schrijft hij ook toe, dat de eerste
maanden van dit jaar een daling in de be
leening te zien geven
Als tweede oorzaak noemde de heer Van
Koningsbrugge de waardedaling van de pan
den Dit geldt vooral voor meubilair. Als de
menschen niet zooveel meer voor de pan
den krijgen, wordt de animo om te beleenen
ook minder. Auto's en radiotoestellen bijvoor
beeld beleent de Haarlemsche Bank van
Leening heelemaal niet, om de geringe cou
rante waarde van die artikelen. Oude types
daarvan verminderen te snel in waarde.
Om tegen te gaan, dat in huurkoop ge
kochte artikelen beleend worden, wat ver
boden is, zoolang de termijnen nog niet alle
betaald zijn, wordt van de artikelen, die
daarvoor het meest in aanmerking komen,
zooals naaimachines, stofzuigers en fietsen,
de kwitantie gevraagd.
De zomermaanden zijn niet de drukste
voor de Bank van Leening, maar juist de
laatste twee maanden loopt het aantal be
leende panden weer op.
En tegen den winter is zeker een stijging
te verwachten.
Het totaal aantal beleende panden in 1927
was 25.843 met een waarde van 181.859. Ln
1928 was dit 25.246 ter waarde van 174.314.
De achteruitgang in een jaar van het aantal
panden was dus ongeveer 600, tot een bedrag
van 7000.
Het aantal panden, dat door een Inbreng
ster in de Bank komt, wordt steeds gerin
ger, omdat het nieuwe reglement het insti
tuut van inbrengsters afgeschaft heeft. De
inbrengster ontvingen een provisie, die door
den beleener betaald moest worden. Er is
thans nog slechts één inbrengster aan de
Bank verbonden.
Dat de panden vrij regelmatig afgelost
worden, of de rente voldaan, blijkt uit het
feit, dat de verkoop op de veilingen slechts
7 pet. van het beleende bedraagt. Aflossing
in termijnen wordt dan ook zooveel mogelijk
geanimeerd.
De Bank betaalt den beleeners 80 pet. van
de verkoopwaarde der panden. De te betalen
rente is 1 pet. per maand. Is het pand 6
maanden na datum nog niet afgelost of de
rente niet voldaan, dan wordt het in het
publiek verkocht.
„En de aard van uw klanten?" vroegen wij.
„Die is zeer verschillend", zei de heer Van
Koningsbrugge, er komen hier veel menschen,
die men het niet zou aanzien, dat zij de
Bank noodig hebben. Het meest beleend
wordt nog altijd goud en zilver en juweelen,
omdat die het best gemist kunnen worden,.
Maar ook grootere panden worden gebracht,
zoo staan er op het :-renblik wel 30 piano's.
Die vragen heel wat onderhoud, 's winters
moeten er bijvoorbeeld vijf kachels in het
gebouw gestookt worden"
Het doel van de Bank is niet het maken
van winst. Er is zelfs een klein verlies, f 1000
jaarlijks, maar nagenoeg bedruipt het bedrijf
zich toch zelf. De gemeentelijke credietban-
ken in andere gemeenten werken met veel
grooter verliezen.
Er is in Haarlem nog slechts één particu
lier pandhuis, dit werkt met het systeem van
verkoop met het recht van wederinkoop.
Ter bestrijding van den woeker is de Ge
meentelijke Bank van Leening nog altijd een
belangrijk instituut en er is in Haarlem geen
reden, om, zooals bijvoorbeeld in Maastricht
gedaan werd, haar af te schaffen", zoo be
sloot de heer van Koningsbrugge.
ZANDVOORT
INKLIMMING
VOOR DE 5DE MAAL IN HETZELFDE
PERCEEL!
In hetzelfde perceel in de Haltestraat is in
betrekkelijk korten tijd voor de vijfde maal
ingebroken. Thans heeft men zich door een
tuimelraam toegang verschaft tot een slaap
kamer en zijn de kleedingstukken door
zocht van een zoon van de aldaar tijdelijk
vertoevende familie. De buit bestdhd uit een
gouden horloge, een beursje met inhoud en
een portefeuille ter gezamenlijke waarde van
plan. f 160.
DE „GRAF ZEPPELIN" BIJ OMSK
STEEDS VERDER IN SIBERIë
MOSKOU. 17 Aug. (Wolffbureau). Gister
avond om 9 uur bevond de Graf Zeppelin
zich 400 KM. ten N. van de stad Tara, die
even ten Noorden van Omsk ligt. Dr. Eckener
richtte aan het Russische draadlooze station,
dat hem geregeld van de weerberichten op
de hoogte hield, een telegram, waarin hij
zeide, dat het hem in verband met de rich
ting van den vond niet mogelijk was ge
weest over Moskou te vliegen zonder een
omweg van 8 a 10 uur te maken.
FRIEDRICHSHAFEN, 17 Aug. (Wolffbu
reau). Volgens een hier ontvangen draadloos
bericht bevond de Graf Zeppelin zich te
middernacht op 60 gr. ND. en 80 gr. O. L.
Aan boord is alles wel.
Dc haven toont een "beeld van groote bedrijvigheid.
Het woord is aart.
Vergilius
De liefde overwint alleserkennen ook wij
hare macht.
BEVROREN BUITENLANDSCH
VLEESCCH.
WORDT TE HAARLEM STEEDS
MINDER INGEVOERD.
Het gebruik van buitenlandsch vleesch te
Haarlem neemt geregeld af.
In de eerste 6 maanden van 1927 werd hier
ter stede ingevoerd aan bevroren of gekoeld
rundvleesch 319.827 K.G. en 46020 K.G. vet.
In de eerste 6 maanden van 1928: 265.374
K.G. vleesch en 47.825 K.G. vet.
In de eerste 6 maanden van 1929: 127.570
K.G. vleesch en 44.508 K.G. vet.
Het gebruik van bevroren vleesch is dus
in twee jaar tot bijna 1/3 gedaald. In ver
houding is den invoer van bevroren vet veel
minder sterk afgenomen.
Blijkbaar geeft de huismoeder dus op den
duur de voorkeur aan het versche Hollandsche
vleesch, ook al is dat natuurlijk veel duur
der.
VERTELSEL
(Binnenkort zat in het geheel»
land op verschillende dagen een
telling van het verkeer plaats
vinden).
Juicht nu. mede-Nederlanders,
't Is hierboven reeds vermeld.
Straks word' u en ik en d' ander,
Bij elkander opgeteld;
Men heeft de gegevens noodig.
Voor den omvang van 't verkeer,
Als de telganger u opmerkt,
Turft hij weer een streepje meer;
Laat het u soms onverschillig,
't Streelt mijn zelfbewustzijn wel,
't Is misschien met u iets anders,
Maar ik ben niet vaak in tel;
Op de vastgestelde dagen,
Worden wij allen genoteerd.
Dat wil zeggen elke burger.
Die op dat moment verkeert;
Zelden wordt op de verkeering,
Zulk een hoogen prijs gesteld,
't Eenzaamst eensgezinde paartje,
Wordt dien dag voor twee geteld;
Automobilisten, fietsers,
Paarden en losloopend vee,
Ja, en zelfs de wandelaren
Tellen op die dagen mee.
P. GASUS.
Drukte, die de bezoeker van de bollenvelden niet vermoed heeft.
Menigeen verdient er wat aan.
- - - r Vyi.h
M
tasM>i
TLjÊm
•S0S
W M
Honderden manden en kisten komen ter veiling.
De drukte in het bloembollenbedrijf be
reikt in de maand Augustus haar toppunt,
dan is het om de Duitschers na te zeggen:
hoog seizoen.
Een der vele gevolgen van den zeer stren
gen winter en van de droge lente is, dat de
bloembollen later rijp voor het rooien waren
dan ln normale jaren. De bloemisten, waar
onder wij verstaan de exporteerende bloemis
ten willen dc in het buitenland verkochte
bollen toch vlug afleveren en daarom is de
vertraging in den loop der werkzaamheden
oorzaak, dat er nu zeer hard gewerkt wordt
aan de verzending.
De oogst van de wereldberoemde bloem
bollen vangt aan met het rooien. Dat werk
is hier in het zand, vergeleken bij b.v- aard-
appelrooien in de klei, niet zoo bijzonder
zwaar voor den werkman. Toch wordt er een
groot uithoudingsvermogen voor vereischt,
want dit werk valt in flen regel in den tijd
van veel zonneschijn en wie wel eens werkte
in zand. dat eenige uren achtereen door de
zon beschenen werd, weet hoe warm dat
zand kan zijn. Er komt bij, dat de tuinen
omsloten zijn door heggen, zoodat daar geen
verfrisschend koeltje waait. Het stof is boven
dien verre van aangenaam voor den bollen-
rooier.
Gedurende den rooitijd is er een groote
vraag naar arbeidskrachten. De losse ar
beiders kunnen dan hooge loonen verdienen,
en de trek van arbeiders van elders naar
hier is in die dagen groot.
Zoodra het rooien is begonnen verschijnen
ook de vrachtauto's met volle bollenmandcn
op den weg. Het gerij is daardoor zeer druk
en wie het nog niet mocht weten, kan dan
aan de namen der vrachtrijders op de auto's
zien, hoevele bollen uit Noord-Holland vooral
naar Hillegom, Lisse en Sassenheim worden
vervoerd.
Het schoonmaken der bollen ln de schuren,
of wel bollenhuizen de naam van den
tegenwoordigen tijd voor de groote en kost
bare gebouwen is de volgende werkzaam
heid.. Hierbij worden vele vrouwen en mels'jes
te werk gesteld. Men ziet ze in troepjes naar
hare werkplaatsen gaan. liefst per fiets,
want als zc nog geen fiets hadden, dan is
het nu de tijd om er een te verdienen. Dit
werk brengt ln vele werkmansgezinnen geld
binnen. Het is welkome gelegenheid om extra
inkoopen te doen, om achterstallige mtgaven
aan te zuiveren, en voor de verstandigen om
een appeltje voor den dorst te bewaren. De
naam „tulpenpelster" is wel is waar geen
eere-naam, maar de extra-verdiensten gaan
voor, menig huishouden van den kleinen
man wordt er, wat de huishoudelijke werk
zaamheden betreft, door ontwricht en ook
menige huisvrouw, die hulp van dienstmeisje
en werkster noodig heeft, wordt er door te
leur gesteld. De trek van vrouwen en meisjes
naar de bollenschuren blijft ontzettend groot,
ondanks de pogingen van de vakorganisaties
om de kinder- en vrouwenarbeid te beper
ken. Vooral vroeger ,toen er nog veel in de
woningen aan de bollen gewerkt werd, had
het schoolbezoek veel tè lijden.
De drukte bij der. weg Is door het veiling
wezen zeer belangrijk vermeerderd. De man
den met bollen worden naar de verschillen
de veilingen gebracht, de koopers hebben
hun vervoermiddel, voornamelijk de auto,
om de veilingen te bezoeken, en dan komen
ten tweeden male de vrachtwagens, om de ge
kochte bollen naar de schuren van de bloe
misten te vervoeren.
Het veilingwezen heeft zich te Lisse sterk
ontwikkeld; de jonge veiling tc Hillegom is
minder bekend, terwijl de veilingen in het
Westland, in Haarlem en in de Noord (boven
Haarlem) door de exporteerende firma's ln
de bloembollenstreek even goed bezocht wor-
Het sorteeren der bloembollen geschiedt
machinaal.