OM ONS
BU1TENLANDSCH OVERZICHT
NOG STEEDS DREIGENDE BERICHTEN UIT CHINA.
HET INITIATIEF DER VIJANDELIJKHEDEN SCHIJNT VAN
MOSKOU UIT TE GAAN.
HEEN
GEMENGD NIEUWS
HAARLEM'S DAGBLAD DINSDAG 20 AUGUSTUS 1929
DERDE BLAD
Ho. 3817
REISHERINNERINGEN I
OVER PASPOORTEN EN RIJTOEREN DOOR STEDEN.
Willen de Sovjets Nanking imvoneeren?,
Chineesche troepenconcentraties.
MINDERWAARDIGE ACTIE DER
ACTION FRANsAISE.
T BELANGRIJKSTE NIEUWS.
Dr. Wang.
In aansluiting op de
wederzijdsche dementis
uit Moskou, Moekden,
Nanking en Charbin,
waarin de Chineezen
en Russen elkander de
schuld geven, kunnen
wij thans berichten,
dat China's Minister
van Buitenlandsche
zaken. Dr. Wang het
bericht officieel heeft
bevestigd, dat de re
geering in Nanking,
den bevelvoerder in
Mandsjoerije, Tsjang
Hsue Liang, opdracht
heeft gegeven 60.000
soldaten naar de be
dreigde gebieden te zenden. Dr. Wang voegt
aan deze bevestiging nog toe, dat deze
troepenzending een zuiver defensieve maat
regel is tegen de opdringende Sovjetlegers.
De regeering is bovendien bereid nog meer
troepen te zenden. Verder werd aan Tsjang
Hsuliang medegedeeld, dat zij een belang
rijk contingent troepen van Poekau naar het
noorden heeft gedirigeerd, dat onder zijn
commando zal worden geplaatst ten einde
zoo noodig in Mandsjoerije te gebruiken.
Te Tsisihar zijn 24.000 man van het Mand-
sjoerijsche leger aangekomen.
Thans is men in buitenlandsche kringen
in Sjanghai algemeen van opinie, dat het
daadwerkelijk optreden der Russische troe
pen, niet direct uitgelokt werd door de
Chineesche troepen. Men neemt aan, dat de
Russen, om hun eischen inzake den Mandsjoe-
rijschen spoorweg kracht bij te zetten, een
dreigende houding aannemen, en niet voor
krassere maatregelen zullen terugdeinzen,
hierdoor willen de Sovjets Nanking impo-
neeren. Men kan op het oogenblik niet spre
ken van een oorlogstoestand. China heeft
voorloopig slechts naar beweerd wordt
met defensieve maatregelen geantwoord, en
de mogendheden doen weten, dat het zich
aan het Kelloggpact zal houden.
Dat deze toestand echter niet kan voort
duren is duidelijk. Geen enkel bericht immers
doet mededeeling van het staken der vijan
delijkheden. Integendeel: Uit Moekden wordt
gemeld, dat afdeelingen Russische verken
ners met steun van Koranen zich meester
hebben gemaakt van het dorp Szetsotze in
de provincie Kirin, welk dorp zij plunderden
en vervolgens in brand staken. Twee Chinee
sche kooplieden werden gedood en drie an.
deren gevankelijk weggevoerd. Vrijdagmiddag
zijn in dezelfde streek de Chineesche stellin
gen door Russische artillerie beschoten.
Als men verder in aanmerking neemt dat
zich tusschen de Russische en de Chineesche
strijdkrachten een niemandsland bevindt van
slechts 11/2 K.M. breedte.dan beseft men
hoe dicht de brandende lont zich bij het
kruitvat bevindt.
L. A.
In Bretagne wordt elk jaar in den nazomer
een pelgrimstocht ondernomen naar het
„Champs des Martyrs" bij Auray, waar een
kapel is opgericht ter herinnering aan de
martelaren van Quibcron.
Het vorige jaar heeft de Action francaise
een dergelijken pelgrimstocht misbruikt voor
een politieke manifestatie, hetgeen aanlei
ding gaf tot protesten en ongeregeldheden,
die weinig strookten met het karakter der
plechtigheid. Het is gebleken dat de „Action"
reeds een manifestatie organiseert voor de
aanstaande processie Thans heeft de bis
schop van Vannes de geestelijkheid in zijn
diocees verboden deze betooging bij te wonen
aldus het Hbld. en den geloovigen verzocht
er niet aan deel te nemen.
LUCHTVAARTTENTOON
STELLING IN VERSAILLES.
De Aéroclub de France heeft besloten om
van 23 dezer tot 30 September ln het expo
sitiepark aan de Versaillespoort een interna
tionale luchtvaarttentoonstelling te organi-
seeren, welke hoofdzakelijk gewijd zal zijn
aan het toerisme. Tal van buitenlandsche
constructeurs van lichte toestellen interes
seeren zich voor deze tentoonstelling, aldus
de N.R.C., terwijl een groot aantal van de
machines, die met succes hebben deelgeno
men aan de rondvlucht over Europa op het
expositieterrein zullen worden getoond. Zoo
hebben de Duitsche Klemm-fabricken en do
Bayrische Flugzeug-Werke reeds ingeschre
ven voor een volledige inzending.
DOODELIJK AUTO-ONGEVAL.
HAGEN, 19 Aug. (VI).) Gisteren vond
tusschen Dangnenei en Gleierbrueck een
ernstig au\o-ongeval plaats. Tengevolge van
het breken van een der wielen liep een uit
Oberkirchen komende auto op den langs den
weg loopenden spoorweg en sloeg over den
kop. De drie inzittenden werden uit den
wagen geslingerd. De chauffeur en een
jongeman werden licht gewond, terwijl de
moeder van den jongeman een schedelbreuk
opliep en kort daarop overleed.
VUURWERK BIJ EEN TROUW-
STOET ONTPLOFT.
SECUNDERABAD, 19 Augustus (Reuter).
Bij het passeeren van een trouwstoet ontplof
te hier vuurwerk, tengevolge waarvan drie
personen gedood en 32 zwaai' gewond werden.
Meermalen heb ik in deze rubriek mijn
reisherinneringen beschreven en altijd met
het grootste genoegen; helaas moest ik on
langs in een ernstig betoog de verzekering
lezen, dat het publiek reisbeschrijvingen ver
velend vindt en die derhalve niet leest. Nu
weet ik wel, dat wie zich waagt aan het me-
dedeelen van zijn ondervindingen en opiniën
in het publiek niet opzij moet gaan voor de
eerste de beste afkeurende meening, maar
dat neemt niet weg, dat hij die toch ook niet
moet verwaarloozen en dat het wellicht goed
gezien is om er in elk geval niet een soort
van dagboek van te maken in den trant van
,,'s middags te 3 uur kwamen wij te Bremen;
den volgenden dag arriveerden wij te Ham
burg enz." Laat ik dus ditmaal de volgorde
verwaarloozen en alleen eenige opmerkingen
ten beste geven over wat ons, mijn reisge
noot en mij, getroffen heeft ïn het rijtje van
steden, waaraan wij achtereenvolgens een
vluchtig bezoek brachten: Bremen, Hamburg,
Kopenhagen, Stockholm en op den terugweg
Berlijn. Het ligt voor de hand, dat menigeen
zal vragen, hoe men er toe komt om in het
mooiste gedeelte van het zomerseizoen een
bezoek aan warme steden te gaan brengen
inpïaats van de vlucht te nemen in de nog
veel schoonere en in ieder geval frisschere
natuur. Het antwoord op die vraag is ge
makkelijk te geven: wie steden wil leeren
kennen en geen andere vacantie heeft dan
die van den zomer, kan niet kiezen en moet
de natuur wel opofferen voor de stad. De
eerste ondervinding, die hij op zijn reis ont
moet, zal de belachelijkheid zijn van het in
ternationale paspoort. Wanneer je als Neder
lander je paspoort verlengd hebt tegen be
taling van zooveel, of ondervonden, dat ver
dere verlenging niet mogelijk is, omdat het
maximum van 4 keer bereikt is, (waarom een
vijfde keer niet is toegestaan, begrijpt geen
schepsel) wanneer je daarna het gemeente
bestuur hebt lastig gevallen om een nieuwe
pas en vervolgens ook nog ambtenaren van
de Provinciale Griffie (natuurlijk ook weer
tegen betaling van zooveel) dan sta je toch
wel even te kijken, wanneer bij de grens de
controleur een zoo onverschilligen blik in dat
kostbare document slaat, dat hij onmogelijk
de afbeelding van je physionomie met de
werkelijkheid kan hebben vergeleken. Het
portret in onze paspoorten had evengoed dat
van onze tante, van Lloyd George of van een
beroemde filmster kunnen zijn. Geen van die
controleurs, hetzij in Duitschland, in Dene
marken, in Zweden, en naderhand weer in
Duitschland, heeft daar een oogenblik naar
gekeken; indien zij ergens op gelet heb
ben, dan kan het geweest zijn op onduide
lijke stempels, die vorige autoriteiten in het
boekje hadden gezet en die zij zich haastten
met een dito te vermeerderen. Waarvoor die
nen deze passen? hebben wij ons afgevraagd.
Toch niet alleen om ons wat geld uit den
zak te kloppen en zeer zeker niet om te voor
komen, dat gevaarlijke elementen zoo maar
in het buitenland zouden worden toegelaten.
Het onderzoek was daarvoor niet grondig
genoeg en bovendien is het algemeen bekend,
dat wanneer gevaarlijke sujetten, laat ons
zeggen propagandisten van den Russischen
Sovjet, het nuttig vinden om zich door Euro
pa te bewegen, zij op geheimzinnige manier
.voorzien worden van vervalschte documen
ten, die er minstens even mooi uitzien als de
echte en zelfs als het zijn moet, met valsche
visa zijn versierd. Als wij leeken zooiets we
ten, hoe zou dat dan onbekend kunnen zijn
gebleven aan de autoriteiten! Zij weten er
dan ook alles van en de eenige, die op zijn
vingers getikt zal worden, is de doodonschul
dige burger, die zijn pas heeft laten verloo-
pen en op de eene of andere grens hooren
moet, dat het vandaag 30 Juli is, terwijl zijn
pas maar tot den 2Ssten geldig was. Werke
lijk gevaarlijke lieden worden door het pas-
sensysteem buiten geen enkele grens gehou
den. Wij hebben ons dus niet anders kunnen
voorstellen, dan dat de passenmisère nog
maar alleen in stand wordt gehouden om
een aantal ambtenaren, die nu eenmaal aan
dit onderdeel van de staatsadministratie zijn
verbonden, aan het werk te houden. Ziedaar
nu juist een van de vele schaduwzijden van
de ambtenarij. Is eenmaal een af deeling in
gesteld, dan kan zij, hoe verouderd ook, haast
niet meer worden opgeheven omdat er dan
weer een aantal ambtenaren beschikbaar
komt. dat volgens de fraaie regeling van
wachtgeld en andere systemen onmogelijk
aan den dijk kan worden gezet. Ik ontken de
waarde en de beteekenis van een goede ad
ministratie in den staat geen oogenblik;
wanneer het geheele ambtenarencorps aan
verkoudheid of alastrim kwam te overlijden,
dan zou men niets haastiger te doen hebben,
dan nieuwe ambtenaren te benoemen, maar
dat verouderde instellingen zooals het pas-
sensysteem eenvoudig in stand worden ge
houden ten believe van eenige tientallen of
honderdtallen (weet ik het) ambtenaren, dat
is een van de redenen, waarom de nuttige
met de nuttelooze samen zich niet in de
sympathie van het publiek mogen verheu
gen. Des te zotter wordt het, wanneer wij
opmerken, dat hoe langer hoe meer de men-
schen zich door de lucht gaan bewegen, de
lucht, waarin geen controle mogelijk is, om
dat de aardworm voorloopig nog aan den
bol gekluisterd blijft en wij nog niet toe zijn
aan den vliegenden douanebeambte, die zich
op 1000 Meter hoogte aanmeldt bij de voor
bijsnellende vliegmachine.
Trouwens zoo hoog behoeft men niet te
gaan. Er blijven ook beneden eenvoudiger
middelen om een grens over te komen. Ik
zou man en paard kunnen noemen van het
geval, dat in een klein reisgezelschap, dat
zich naar Begië begaf, een van de deelne
mers zijn pas had thuis gelaten en zonder
het minste bezwaar, natuurlijk tegen beta
ling van een fooi, door een inboorling zon
der aarzeling langs een verborgen paadje
over de grens gesmokkeld werd. Wie zou hem
daarvan een verwijt durven maken, daar hij
toch een paspoort bezat, maar het alleen
niet op de juiste plaats beschikbaar had,
maar ook welke controle zou met de Belgi
sche durven verzekeren, dat het cordon con
troleurs zoo ongebroken op de grens op den
uitkijk staat, dat een paslooze mijnheer niet
voor een rijksdaalder daarover gebracht zou
kunnen worden? Hier wordt dus de schijn
voor het wezen aangezien, een legioen van
zomerreizigers van alle nationaliteiten, ge
plaagd met een nutteloos document en een
aantal ambtenaren en beambten, gedemora
liseerd door een bezigheid, waarvan zij zelf
het beste weten, dat die niet de minste be
teekenis heeft.
Zonder in den gewraakten dagboekstijl te
vervallen, moet ik wel even vermelden, dat
wij op tijd in onze eerste halteplaats Bremen
arriveerden en dienzelfden middag nog deel
namen aan een van die stadsommegangen,
in een vuurroode auto, waarover ik nu in
het algemeen iets zeggen wil.
Met kunst en vliegwerk worden een reeks
aangelegenheden bijeengezocht, die men
aan een goedigen drom vreemdelingen als
bezienswaardigheden presenteert. Het was
niet alleen in Bremen, maar evengoed in
grootere steden, zooals Hamburg en Berlijn,
dat ons met grooten nadruk de consulaten
of gezantschappen van allerlei staten wer
den aangewezen. „Links het Italiaansche
consulaat, rechts dat van Griekenland", zegt
de explicateur en hij lacht er niet eens bij.
Want geen van die gebouwen heeft een bij
zondere architectuur of iets anders, dat het
van de omgeving onderscheiden zou. Het zijn
doodgewone, meestal saaie en dikwijls onbe
grijpelijk groote huizen, die evengoed voor
de Duitsche als voor de Fransche vertegen
woordiging zouden kunnen dienen en die dan
ook door de rondgeredenen met de grootste
onverschilligheid worden bekeken. Na twee
minuten weten ze niet meer of het nu Italië
was of Spanje. Gewoonlijk hebben al deze
tochten één eigenaardigheid gemeen, dat zij
namelijk halt en front maken voor een uit
spanning, waarin iets moet worden verteerd.
Of de uitlegger bij deze consumpties eenig be
lang heeft, zou ik niet durven zeggen. Dat
hij, wat mij betreft, na het luidkeels spreken
door zijn scheepstoeter, een koelen dronk be
hoort te kunnen genieten, is een feit, maar
daarvoor zou het heele gezelschap niet be
hoeven te worden opgehouden, wanneer niet
ook dat oponthoud moest dienen om de tour-
née, laat ik zeggen een beetje aan te dikken,
de belangrijkheid van de stad, in uren uitge
drukt, wat te vergrooten. In zooverre past
een hulde aan de stad Kopenhagen, waar de
consumptie door de ondernemers van den
rijtoer aan de gasten werd aangeboden, of
schoon ik niet onnoozel genoeg ben om te
veronderstellen, dat zij niet vooraf in den
vrachtprijs verdisconteerd was. Hier werd
althans de vriendelijke schijn bewaard.
Met alle waardeering van deze oude Han
zestad, hadden wij Bremen gemakkelijk kun
nen overslaan. De stad is noch bijzonder
fraai, noch op een andere manier interessant,-
behalve misschien ten opzichte van den al-
ouden Rathskeller, een verzameling van lo
kalen, die herinnert aan den tijd toen de le
vering van Rijn- en andere wijnen door het
gemeentebestuur als een monopolie werd ge
reserveerd. Tegenwoordig doen wij dat alleen
met gas, electriciteit, water en een elegante
keur van begrijpelijke en zonderlinge belas
tingen. Oudheidkundigen zullen waarschijn
lijk meer dan zomerreizigers in snelle vaart
dat doen, den Rathskeller als herinnering
aan den ouden tijd waardeeren. Wij vonden
er alleen een gelegenheid in om te avond
malen en hebben dat ook met succes gedaan,
hoewel het feit, dat wij door een andere
deur werden uitgelaten dan die, welke wij
waren binnengekomen, ons ten opzichte van
de richting, die wij hadden te gaan om naar
ons hotel terug te keeren, wel een weinig in
de war heeft gebracht. Eén merkwaardigheid
dient in het voorbijgaan te worden vermeld,
dat de gebakken tong, waarop wij onze zin
nen hadden gezet, dien avond in Bremen
evenmin te krijgen was als naderhand in
Hamburg en later in Malmö aan de Zuidpunt
van Zweden. Het schijnt, (zeg ik met voor
zichtigheid, want men moet als reiziger op
passen met zijn conclusies) dat gebakken
tong in het algemeen in verschillende landen
meer dient tot versiering van de spijskaart
dan wel om te voldoen aan de nuchtere
werkelijkheid, maar het was niet om die re
den, dat wij Bremen een dag eerder verlie
ten dan aanvankelijk in onze bedoeling lag.
Er was inderdaad te weinig te zien. Ten spijt
van de Rundfahrt en den Rathskeller.
Ten spijt zelfs van de haven met hare
pakhuizen voor tabak, speciaal de Braziliaan-
sche waarvan wij het product in alle siga
renwinkels zien liggen in den vorm van siga
ren, die zwart zijn als pijpen drop en waar
een Nederlandsche rooker van schrikt.
J. C. P.
DE „HARTJESDAG" TE
AMSTERDAM.
STR A ATB RANDEN, VUURPIJLEN EN
RELLETJES.
Den derden Maandag in Augustus wordt
nog steeds te Amsterdam de Hartjesdag ge
vierd. Reeds vele jaren wordt beweerd, dat
dit „feest" stervende is, maar daarvan schijnt
nog geen sprake te zijn. Elk jaar wordt in den
avond in alle deelen van de stad vuurwerk
afgestoken. De laatste jaren is het brand
punt, in den letterlijken zin van het woord
van dit feest in het kwartier buiten de
Muiderpoort. Straatbranden, dikwijls van
grooten omvang, moesten door de brandweer
gebluscht worden.
Maandagavond had de politie uitgebreide
maatregelen in die buurt genomen om aan
deze ongeregeldheden paal en perk te stel
len. Een groot aantal agenten liep patrouille.
Hoofdzakelijk in de Dapperstraat was veel
publiek op de been. Telkens wanneer zich
wat veel volk, voornamelijk op de hoeken van
die straat verzamelde, werd aangemaand,
tot doorloopen. Wanneer niet dadelijk
gevolg werd gegeven aan die aanmaning,
werd dor middel van den gummistok kracht
bijgezet aan de woorden,
Ir.tusschen scheen de voorraad onuitputte
lijk, want behalve in de bovengenoemde Dap
perstraat schoten in de aanliggende straten
de vuurpijlen hoog in de lucht, knalden de
zevenklappers lustig en werden de vensters
der huizen telkenmale hel verlicht door groene
en roode bengaalsche lucifers. Toch was het
vuurwerk minder dan andere jaren, omdat
door agenten in burger de vuurwerkafstekers
zoo mogelijk werden gegrepen en tegen hen
proces verbaal werd opgemaakt.
Bij een van de tallooze charges viel een
man, die hard weg liep over een hek. Hij kreeg
een punt van het hek in een zijner beenen en
werd door den G. D. naar het O. L. Vrouwen
gasthuis vervoerd om verbonden te worden.
Tegen 11 uur had in de Wagenaarstraat nog
een relletje plaats, doordat met bloempotten
uit de ramen naar de politie geworpen werd.
Straatbranden kwamen in dit kwartier ech
ter niet voor. De brandweer had een avond
zoo rustig als ze nog nooit op Hartjesdag
heeft gehad, dank zij de krachtige politiemaat
regelen. Werd de brandweer het- vorig jaar op
geroepen voor 51 straatbranden, ditmaal
waren het er slechts 5.
In de andere volksbuurten is het over het
algemeen rustig geweest, behalve in de Kan
kerbuurt. Daar heeft de politie ook moeten
optreden. Tegen half tien was daar veel pu
bliek en werd vuurwerk afgestoken. Het werd
zelfs in de tramwagens geworpen. Toen de
politie hiertegen en tegen andere baldadig
heden optrad, werden bloempotten uit de
vensters naar de politie geworpen. Er werden
eenige schoten gelost en verschillende
charges uitgevoerd. Menigeen liep daarbij
harde klappen op, doch niemand werd ernstig
gewond.. Tegen 11 uur %verd het hier rustig.
RUSSISCHE HUMOR.
Hoeveel men de menschen ook ontneemt,
hun rest toch altijd de humor en de lach, die
hen over de ernstige tegenslagen heen kan
helpen. Al heeft deze humor ook meestal den
bitteren bijsmaak van den „galgenhumor",
daarom is hij nog niet minder opmerkelijk en
effectief. Zoo hebben de Franschen in de
dagen van de revolutie om zich zelf gela
chen; zoo doen het thans de Russen ondanks
alle nooden en ondanks den dwang van de
sovjetregeering en geen toekomstige geschie
denis van Rusland zal deze „anecdoten"
voorbij mogen gaan, met behulp waarvan de
communisten zich over zichzelf vroolijk
maken en ook voor de overigens zoozeer on
derdrukte critiek een ventiel openzetten.
Iedere nieuwe situatie van het gekwelde land,
al is zij ook nog zoo bitter, wordt in talrijke
komische geschiedenissen van den vroolijken
kant beschouwd. In het bijzonder Moskou is
een vruchtbaar veld voor dergelijke anec
doten, die vervolgens van mond tot mond
over geheel het land worden verspreid. En
kele karakteristieke voorbeelden worden in
Londensche bladen medegedeeld.
Menigmaal is deze humor eenigszins on
vrijwillig, zoo b.v. de opmerking van den
leider Rykow ter conferentie van de commu
nistische partij, toen hij het plan voor de
productie van de eerstvolgende vijf jaren
uiteenzette en verklaarde, dat „indien het
plan zou slagen mag de sovjetunie verwach
ten, dat er na afloop van het vijfjarenplan
per inwoner weer 3/4 paar schoenen beschik
baar zal zijn." Over het groote gebreK aan
goederen maakt men zich bijzonder graag
vroolijk. Zoo wordt melding gemaakt van een
gesprek tusschen den commissaris van han
del, Mikojan en den commissaris van volks
gezondheid, Semaschko. „Ge hebt in het ge
heel niets bereikt", meent de commissaris
van handel. „Toen ge elf jaren geleden Uw
ambt aanvaardde, was er malaria in het
land, nietwaar? Nu tegenwoordig heerscht
die nog." „En wat heeft Uw commissariaat
feitelijk tot stand gebracht?" valt Dr. Se
maschko hem in de rede. „Het mijne?" ant
woordt Mikojan trotsch. „Ja, in dat opzicht
is de stand van zaken anders. Toen ik mijn
ambt aanvaardde, was er nog brood in het
land, nietwaar? Nu, tegenwoordig is het er
niet meer."
Een andere geschiedenis gaat uit van de
omstandigheid, dat er in Moskou een van de
grootste warenhuizen van Europa zal worden
gebouwd; de geheele onderneming wordt door
één enkelen man bestuurd. „Hoe is het moge
lijk, dat één man alles doet?" vraagt men
zich verwonderd af. „Doodeenvoudig", luidt
het antwoord. „Hij staat bij den hoofdingang
en roept: „Hier is niets te krijgen, geen
goederen, dank U voor de belangstelling,
maar geef U verder geen moeite!" Op het
zelfde gebied beweegt zich een anecdote,
waarin het inkoop en in Moskou zuiver tot
een genoegen wordt verklaard: „Geen om
slag, geen vergissingen, geen uitgaven. Men
behoeft verder niets te doen dan naar de
artikelen te vragen, die men wenscht te
hebben, de inlichting te krijgen, dat zij er
niet zijn, en naar huis te gaan." Een sovjet-
ambtenaar houdt een redevoering voor een
groep arbeiders, die zich beklaagd heeft over
de gebrekkige voorziening met kleeren. De
ambtenaar tracht ze te troosten met de mede
deeling, dat andere volken, in het bijzonder
de negers en de Zuid-Amerikaansche India
nen, veel minder kleeding hebben dan de
Russen, waarop een der arbeiders droogjes
opmerkt: „Die hebben waarschijnlijk de
sovjetregeering veel langer dan wij". Er wordt
een concert aangekondigd en wel met de on
gewone voorwaarde, dat ieder biljet 10 roebel
kost, maar dat een bedrag van 100 roebel
wordt uitbetaald aan dengeen, die zijn af
keuring over het laatste nummer van het
programma duidelijk te kennen geeft. De zaai
is vol menschen, die op gemakkelijke wijze
100 roebel willen verdienen. Het concert is
miserabel, maar wanneer het laatste num
mer wordt gespeeld, blijkt het de „Inter
nationale" te zijn. En dan waagt natuurlijk
niemand het, zijn afkeuring tot uitdrukking
te brengen en de 100 roebel te verdienen, daar
hij anders onmiddellijk gearresteerd wordt.
Van Karl Radek wordt verteld, dat hij, toen
hij wegens zijn steun van Trotzki naar
Siberië werd gezonden, van de regeering per
post een jas en een paar puttees ontving. Hij
telegrafeerde daarop naar het centrale co
mité van de communistische partij: „Jas en
puttees ontvangen. Lang leve de revolutie!"
RECLAME IN AMERIKA.
Professor Meivin T. Copeland van de Har
vard Universiteit heeft een onderzoek inge
steld om vast te stellen, welke sommen in
Amerika voor reclame worden uitgegeven.
Het onderzoek heeft tot resultaat gehad, dat
de uitgaven voor reclame gedurende de jaren
1921 tot 1927 met ongeveer 50% zijn geste
gen, voornamelijk in de jaren 1923 en 1926,
toen o a. de automobielindustrie zich krach
tig inspande, om haar afzet te vergrooten.
Professor Gopeland schat, dat alleen in het
jaar 1927 in de Vereenigde Staten 1.502.000.000
dollar voor reclamedoeleinden werden uitge
geven; daarvan ontvingen de dagbladen 690
millioen, magazines en andere ontspannings
bladen 210 ihillioen; 400 millioen werd voor
directe reclame uitgegeven; 20 millioen voor
reclame in tramwagens, 75 millioen werden
besteed voor buitenreclame (langs de wegen)
voor 7 millioen werd radioreclame gemaakt;
voor 75 millioen werd in vakbladen geadver
teerd en tenslotte voor 25 millioen in pro
gramma's, adresboeken en dergelijke publi
caties.
200 Chineezen gedood?
WASHINGTON, 19 Aug. (Reuter). De con
sul der Ver. Staten te Charbin heeft het
Dept. van Buitenl. Zaken medegedeeld, dat
bij gevechten tusschen Chineesche troepen
en de Russische afdeelingen, die bij Laha-
soesoe en Pogranitsjna het Chineesche grond
gebied waren binnengedrongen, ongeveer 200
Chineezen zijn gedood.
Weer 24000 Chineezen naar
de grens.
Te Tsitsikar zijn 24000 Mandsjoerijscie sol-
daten aangekomen.
Uit Nanking meldt Reuter, dat Tsjang
Hsoe Liang bei-icht heeft ontvangen dat de
nationale regeering een belangrijk troepen
contingent uit Poekow naar het Noorden
zendt hetwelk onder zijn bevelen zal wor
den geplaatst om zoo noodifi in Mandsjoerije
gebruikt te worden.
Alweer incidenten bij den
„Klaagmuur"
Naar uit Jeruzalem gemeld wordt, hebben
zich gisteren nieuwe incidenten bij den
Klaagmuur te Jeruzalem voorgedaan. Een
bende van ongeveer honderd Arabieren, ge
wapend met dolken, deed een aanval op de
Joden, die bij den muur baden. De Arabieren
vernielden eenige Joodsche doeken r#et op-
schi-iften die bij den Klaagmuur waren aan
gebracht.
Duitsche klachten inzake de
bezetting.
De „Frankf. Z." zegt dat als Stresemann
in Den Haag met Briand praat over de ont
ruiming, de minister zijn Franschen collega
ook eens moet vragen of het nu noodig is,
dat de Fransche troepen nog altijd schiet
oefeningen houden met inkwartieringen enz.
in door vreemdelingen bezochte badplaatsen,
zooals nu weer in Soberheim. Ook maakt het
blad zich tot tolk van klachten over het ver
treden door Fransche manoeuvreerende troe
pen van te velde staanden oogst.
Dit acht het blad allerminst in overeen
stemming met de schoone bedoelingen van
den heer Briand inzake liquideering van den
oorlog.
Gebrek aan arbeiders in
Frankrijk.
In de Fransche ijzerindustrie wordt her
haaldelijk geklaagd over gebrek zoowel aan
geschoolde als aan ongeschoolde arbeiders.
Alleen reeds in Noord-Frankrijk heeft men
een tekort van ongeveer 20.000 werklieden.
Thans zijn Fransche industrieelen doende om
arbeiders tewerk te stellen uit Oost-Europa,
vnL uit Zuid-Slavië, Roemenië en Polen,
BRAND TIJDENS EEN FILM-
VERTOONING.
EEN PANIEK.
SCHWERIN, 19 Augustus (VJD.) Gister
avond had in Hotel Poel in het Dorp Wreden-
hagen bij Roebel een filmvertooning plaats.
Plotseling vloog de film in brand. In de
donkere zaal, waarin zich eenige honderden
personen bevonden, ontstond een paniek.
Allen drongen naar de uitgangen, die echter
gesloten waren. Ruiten werden stukgeslagen
en deuren opengetrapt- Vrouwen en kinderen
werden onder den voet geloopen en vele
dames verloren het bewustzijn. Eerst na tien
minuten kon weer licht gemaakt worden en
konden de deuren geopend worden. Het
brandje was spoedig gebluscht.
POOLSCH MILITAIR VLIEGTUIG
NEERGESTORT.
WARSCHAU, 19 Aug. (V. D.) Zaterdag Ia
een Poolsch militair vliegtuig omlaag ge
stort, waarbij de beide inzittenden werden
gedcod. Een luitenant-vlieger, die twee da
gen tevoren bij een ander vlieg-ongeval
zwaar gewond werd, is gisteren in een zieken
huis aan de gevolgen overleden.
REPLIEK VAN SHAW.
Een uitgever, die Shaw in gepeins verzon
ken zag zitten, bestormde den schrijver plot
seling met de woorden; „Een dollar voor Uw
gedachte!" „Zooveel is die niet waard," meen
de Shaw. „Zoo? Waaraan hebt U dan ge
dacht?" vroeg de uitgever opgewonden. „Aan
U", luidde het antwoord.
Shaw was als jeugdig Titicus bij een fa
milie genoodigd. Toen hij verscheen speelde
de dochter des huizes piano- „Ik heb ge
hoord", aldus wendde de dochter zich tot
den bezoeker," dat U van muziek houdt".
„Dat klopt", antwoordde Shaw, „maar dat
hindert niet, speelt U gerust verder!"
Een jonge student kwam Shaw bezoeken
en vertelde hem, dat hij zijn studie in de
medicijnen had opgegeven om schrijver ta
worden en zich voor de menschheid verdien
stelijk te maken.
„Daar behoeft TJ geen schrijver voor te
worden," meende Shaw.
„Waarom?" vroeg de student nieuwsgierig.
„U hebt U al verdienstelijk gemaakt voor
de menschheid". antwoordde Shaw, „door
dat U de studie in de medicijnen hebt op
gegeven."
Op een feest danste Shaw met een dame.
Gedurende den dans maakte deze dame haar
partner het compliment: „Het is alleraar
digst van U, een wereldberoemd man, dat
U met mij, een onbekende dame, danst
„Waarom zou ik niet", antwoordde Shaw,
„Wij zijn toch op een weldadigheidsfeest^,"-
