Een Tonijn op het droge.
47e Jaargang No. 14161
Verschijnt dagelijüs, behalve op Zon- en Feestdagen
Donderdag 22 Augustus 1929
HAARLEM S DAGBLAD
»UtECTEUREl«i X C PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER RV. LOURENS COSTER
BOOFDREDACTEURi ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTENper week 0.2754, met GeiUustreerd Zondagsblad f032
Per 3 maandenHaarlem en plaatse* waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 337)4. Franco per post door Nederland 3-87)4.
ƒ0.06. GeiII Zondagsblad per 3 maanden f 0-57)4, franco per poet.
Bmeaiui Groote Hoot straat 33 Drukkerij: Ztnder Bmtenspaarne 12
Telefoon No*.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122,12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIENI 1—5 regels 1.75, elke regel meer f 0-35. Reclame*
f 0.60 per regel Redoctie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 14 regels 0.<5Q,
dke regel meer ƒ0.15. buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag;
Donderdag eo Zaterdag) 14 reg. f 0^5. dke regel meer 10.10. uitsi i contant.
Gratis Ongevallenverzekering toot Weekabonné*. Uitkeermgea: Levenslange ongeschiktheid en Overladen f 600.-, Verlies ran Hand, Vost of Oog f 400.-, Duim f 25<U Wgsvinger f 150.-, Elke andere ringer f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
AGENDA.
DONDERDAG 22 AUGUSTUS
.Groote of St. Bavokerk: Orgelbespeling
1—4 uur.
Den Hout: Concert H. O. V. 8.15 uur.
Palace. Cinema en Variété. „De Eenmans-
wagen". Tooneel: John Awegey and partner.
2.30 en 8.15 uur.
Luxor Theater: „Wilddooder" en „De Mees
terzanger van Neurenberg"; 2.30 en 8.15 uur.
Rembrandt Theater: „De Getemde Feeks".
Tooneel: Refala, 2.30, 7 en 9.15 uur.
Standaard Theater: „Zijn Doodsvijand".
8.15 uur.
Teyler's Museum, Spaarne 16. 11—4
uur. Toegang vrij op alle werkdagen, behalve
Maandag.
VRIJDAG 23 AUGUSTUS
Bioscoopvoorstellingen. Nieuw programma.
Teyler's Museum. Spaarne 16. 114
uur. Toegang vrij op alle werkdagen, behalve
Maandags.
DADER VAN DEN MOORD AAN_
DE ZOMERKADE VEROORDEELD
VIER JAAR PLAATSING IN EEN
BIJZONDERE STRAFGEVANGENIS.
Hedenmorgen deed de vacantiekamer van
de Arrondissements Rechtbank te Haarlem
uitspraak in de zaak tegen R. F. K., den da
der van den moord op zijn vrouw, aan de Zo-
merkade in den nacht van 28 op 29 April
jl. gepleegd.
De eisch van den officier van justitie was
geweest 3 jaar gevangenisstraf wegens dood
slag en daarna ter beschikking stelling van
de regeering ter verpleging in een psycho-
pathen-asyl.
De verdediger, mr. P. Tideman, had er op
aangedrongen om die beschikbaarstelling
onmiddellijk te doen plaats hebben.
Dc Rechtbank achtte den ten laste geleg
den doodslag bewezen en op grond van de
conclusies van den psychiater verdachte
strafbaar en veroordeelde hem tot plaatsing
in een bijzondere strafgevangenis voor den
tijd van 4 jaar, met aftrek van preventieve
hechtenis, met bevel dat verdachte ter be
schikking gesteld zal worden van de Regee
ring om van harentwege te worden ver
pleegd.
Het woord is aan.,
Bismarck
Doctoren zijn slechts acteurs die gezworen
hébben elkaar niet te verraden.
TERUGKEER.
Ze komen weer terug bij ons,
Uit buitenland en binnenland,
Uit de hotels en de pensions,
Verreisd, vermoeid en zonverbrand;
En vader moet weer naar ..de zaak",
Als winner van het daaglijksch brood,
Hem wacht opnieuw de ai'beidstaak,
Die hij voor korten tijd ontvlood;
En moeder moet weer aan den slag,
In haar huishoudelijk bedrijf,
Dat zij een wijl' vergeten mag,
In het vacantie-lustverblijf;
De school roept weer de frissche jeugd,
Tot stilzitten en vlijtig zijn,
't Is uit met de vacantievreugd.
Al mag dat dan wat spijtig zijn;
Het meisje is weer op haar post,
En doet weer welgemoed haar plicht,
Een poos vacantie-met-den kost,
Heeft kleur gebracht in 't bleek gezicht;
Zij doen den vrienden het relaas,
In keuken, huis, kantoor en klas,
Hoe ernstig soms en soms hoe dwaas,
Hoe heerlijk en hoe kort het was;
Maar is de stemming niet gedrukt,
Nu al dat schoons weer is gedaan,
En vangen z' onder smart gebukt,
Niet elk hun bezigheden aan?
Weineen, zij komen vróolijk thuis.
Want Oost is Oost en West is West,
- Maar eigen werk en eigen huis,
Zijn toch tenslotte weer het best.
Het 4000-tons dok voor Curaqao naar zee gesleept
Een moeilijke schutting te IJmuiden
Het dok ih de sluis.
Het door de Nederlandsche Scheepsbouw
Mij. te Amsterdam voor rekening van de
Ned. Indische Tankstoomboot Mij. te Cura
cao, gebouwde 4000-tons dok, is Woensdag
van IJmuiden vertrokken. Van Amsterdam
werd het. groote gevaarte gesleept door twee
sleepbooten der fa. Goedkoop. De reis door
het Noordzeekanaal was voorspoedig. Om
streeks 8 uur was het convooi vertrokken en
tegen twaalf uur kwam het voor de sluis te
IJmuiden aan.
Teneinde de grootst mogelijke doorvaart-
wijdte te verkrijgen werd de vloed afge
wacht, zoodat het dok eerst tegen half drie
in de sluis werd gesleept. Dit geschiedde
door de „Annie Goedkoop".
Langzaam gleed het gevaarte langs het
binnensluishoofd. Het was „Pietje-pas"; de
ruimte aan weerskanten bedroeg slechts eeni-
ge centimeters. Om de meest mogelijke
ruimte te verkrijgen, had men zelfs de stoot
kussens der contreforts ingehaald.
Met een staaltros op bakboord- en stuur
boordbolders trok de „Annie Goedkoop" het
gevaarte met de grootste voorzichtigheid
verder de sluis in.
Op de sluis was de belangstelling zeer
groot. Vooral van de zijde der betrokken di
recties stelde men. zooals te denken valt,
veel belang in het lastige karwei.
Nadat de binnendeuren gesloten en de
buitendeuren geopend waren, voer men we-
per langzaam ïoorwaarts, Het passeeren der
contreorts eischte de grootste voorzichtig
heid, doch dank zij de uitstekende manoeu
vres liep alles zonder ongevallen af. Nu en
dan kraakten de „schuurhoutjes", die men
ter vervanging der stootkussens tusschen het
dok en de contreforts hield.
Omstreeks kwart voor vier was het „Julia-
nadok" de sluis gepasseerd.
„Kokkie neem je een apic mee?"
Op het sluishoofd riepen de achterbl ij ven
den hunne makkers, die de lange reis gingen
meemaken, een hartelijk vaarwel toe. „Dag
Kokkie", hoorden we een hunner roepen,
„neem je een apie mee?"
Kokkie beloofde er een.... op 'n stokkie!
Thans ging het varen vlugger. In de buiten
haven kwam de zware zeesleepboot „Ganges"
van L. Smit en Co's Internationale Sleep
dienst de „Annie Goedkoop" vervangen en
korten tijd daarna stevende het convooi de
haven uit, nagestaard door honderden be
langstellenden aan de buitenhavens en op de
pieren.
Het droogdok meet, zooals wij reeds schre
ven 4000 tons. Het onderste gedeelte bestaat
uit zes aan de opstaande deelen ge
klonken pontons, welke bij eventueele be
schadiging stuk voor stuk verwijderd en in
het dok zelf gedokt kunnen worden. Op het
dok bevinden zich twee kranen van 2 en 5
ton. Het is bestemd om de tankbooten der
Anglo-Saxon te dokken.
TRAM - AANGELEGENHEDEN.
Moet de lijn SoendapleinHeemstede blijven bestaan?,
DE NIEUWE TRAMWAGENS.
Er wordt thans gewerkt aan de voorbereï-
ding van de reorganisatie van het tramnet.
Zooals men weet heeft de gemeenteraad in
beginsel daaraan zijn goedkeuring gehecht.
Vast staat in elk geval, dat alle lijnen breed
spoor zullen krijgen, terwijl het voornemen
der directie is om de stadslijnen aldus in
te deelen:
BloemendaalStationspleinHeemstede.
Soendaplein—Stationsplein—Leidschevaart.
Overveen (Julianalaan)Stationsplein.
Overveen (Bloemehdaalsche weg)-Verwulft.
Met zekerheid is daarvan evenwel nog niets
te zeggen. Indertijd is in den gemeenteraad
al van enkele zijden bezwaar gemaakt te
gen het opheffen van de directe verbinding
SoendapleinHeemstede. Wij vernemen
thans, dat ook van de zijde van het perso
neel aandacht aan deze zaak gewijd is. De
Nederlandsche vereeniging van spoor- en
tramwegpersoneel heeft een telling laten
houden. De uitslag daarvan is nog niet be
kend, maar de algemeene indruk van het
personeel, dat wij spraken, is, dat er in de
tegenwoordige manier van reizen geen aan
leiding gevonden kan worden om de directe
verbinding SoendapleinHeemstede op te
heffen en te vervangen door een directe ver
binding BloemendaalHeemstede. Er gaan
namelijk meer passagiers uit Haarlem
Noord verder dan het Stationsplein, dan er
voor die lijn passagiers met de trams uit
Bloemendaal en Overveen worden aange
voerd.
Het zou dus niet in het belang van de
trampassagiers zijn om de reizigers uit
Haarlem-Noord te verplichten om op het
Stationsplein over te stappen.
Bovendien moet de tram reeds alles doen
om haar passagiers uit HaarlemNoord te
behouden, omdat de drie lijnen der stads
autobussen voor een groot gedeelte parallel
loopen aan de tramlijn Soendaplein—Sta
tionspleinGroote Markt en dus sterk con-
curreeren.
De mogelijkheid zou ook bestaan om een
middenweg te kiezen. Namelijk om de 5 mi
nuten een tram SoendapleinHeemstede on
Soendaplein-Leidschu vaart. Dan zouden na
tuurlijk ook om de 5 minuten trams rijden
BloemendaalHeemstede en Bloemendaal—
Leidschevaart. Als deze diensten dan voor
het publiek duidelijke kenteekenen krijgen,
zou men weten welke diensten men moet kie
zen om te kunnen reizen zonder verplicht
overstappen.
Er is indertijd geschreven over de wen-
schelijkheid om de tramlijn Overveen (Bloe-
mendaalsche weg)Verwulft door te trekken
tot de Turfmarkt. Nu de Ceintuurbaan op
geheven is komen er stemmen om de lijn
Overveen (Julianalaan) die nu op het Sta
tionsplein ophoudt, door te trekken naar de
Turfmarkt. Heen zou de richting dan moeten
zijn: StationspleinKruiswegKruisstraat
BarteljorisstraatGroote MarktKoning
straatVerwulftGed. Oude GrachtTurf
markt. Terug: TurfmarktSpaarneDam
straatKlokhuisplein—RiviervischmarWt
JansstraatJanswegStationsplein. Er zou
dan voor een groot gedeelte gebruik gemaakt
kunnen worden van de rails voor de lijn Sta
tionspleinHeemstede.
De verbinding met Overveen zou daardoor
ongetwijfeld in beteekenis toenemen, terwijl
ook velen gebruik zouden maken van de mo
gelijkheid om op de Turfmarkt op de tram
te kunnen stappen.
4
Gelijk wij reeds meegedeeld hebben, wor
den er thans in de remise aan de Leidsche
vaart proeven genomen met het vaststellen
van het nieuwe model tramwagen, dat in
Haarlem de oude smalspoorwagens zal ver
vangen na de reorganisatie van het tramnet.
Nader vernemen wij, dat de nieuwe wagens
niet zooals de oude E.N.E.T.-rij tuigen ban
ken in de lengte, maar in elk geval dwars-
banken zullen hebben. Doordat de wagens
van lijn 1 en de vroegere E. S. M.-wagens die
reeds lang hebben is het publiek daaraan
gewend en stelt er de practijk bewijst het
prijs op. Waarschijnlijk zullen het geen
wagens zyn met middenbalcon, doch defini
tieve plannen zijn nog niet gemaakt. Op het
oogenblik wordt een aantal wagens voor de
lijn Scheveningen—Leiden gebouwd bij de
N.V. J. J. Beynes te Haarlem. Verwacht mag
dus worden, dat voor de nieuwe wagens ook
de mogelijkheid van een opdracht aan de
plaatselijke industrie zal worden overwogen.
De vele orders, die de N.V. ,.J. J. Beynes" en
andere Nederlandsche fabrieken hebben
voor Nederlandsche tramwagens (bijvoor
beeld voor Rotterdam, Amsterdam en
Arnhem) bewijst, dat onze industrie in dit
opzicht wel met het buitenland concurreeren
kan.
Wij ontmoetten dezer dagen een gemeen
teraadslid, dat eenige van zijn vacantieda-
gen te Rotterdam doorgebracht heeft. Hij
toonde ons een 10 rittenkaart van de Rotter -
damsche tram, 12 ritten voor 1 gulden. Wij
moeten hier zoo zei hij nog steeds 1
gulden voor een 10 rittenkaart betalen. Er
zou alles voor te zeggen zijn dat ook de tram
directie te Haarlem 12 ritten-kaarten voor 1
gulden invoerde. Dan zou er reden zijn om
zulke kaarten te koopen.Nu niet. Als men
voor een dubbeltje een kaartje koopt, mag
men overstappen; op een 10-rittenkaart
niet. Er worden dan ook nu alleen slechts 10-
rittenkaarten gekocht door menschen die er
een hekel aan hebben om telkens te moeten
betalen en liever een keer een gulden geven
dan tienmaal een dubbeltje.
Het eigenaardige is dat de 10 rlttenkaarten
HaarlemHeemstede wel goedkooper zijn
dan de gewone kaartjes namelijk 1.25, ter
wijl anders 0.15 per rit betaald moet wor
den.
Tenslotte klaagde dit raadslid er nog over,
dat er geen uniformiteit is voor het over
stappen op de tram. Op enkele lijnen heeft
men een uur den tijd, maar op andere slechts
een half uur. Dat is voor het publiek lastig.
Gemakkelijker zou zijn, als hier één bepaling
gold.
BINNENBRAND TE HEEMSTEDE.
MAN VAN 80 JAAR LEVEND
VERBRAND.
Van de Heemsteedsche politie ontvangen
wij het volgende bericht:
Hedenmorgen omstreeks vijf uur ontdekte
een agent van politie dat er rookwolken kwa
men uit het dak van perceel Kerklaan no.
49, te Heemstede, bewoond door den 80-ja-
rigen heer J. Meesters Goederson.
Onmiddellijk is door den agent de brandweer
gewaarschuwd. Hij is toen dadelijk met den
bewoner van perceel Kerklaan 51 het huis
binnengedrongen. Dikke rookwolken belet
ten echter om verder te komen, dan het por
taal.
Even later is de Inspecteur van politie met
twee brandweermannen het perceel binnen
gegaan. Zij vonden boven op de slaapka
mers de bedden onbeslapen.
In de benedenvoorkamer werd echter het
half verkoolde lijk van den bewoner gevon
den.
Zooals later bleek sliep hij gewoonlijk in
de benedenkamers, aangezien hij te slecht
ter been was om de bovenslaapkamers te
bereiken.
Bij onderzoek is gebleken dat de kleeren
van G. vermoedelijk in de serre door onbe
kende ooi-zaak vlam gevat hebben. Hij is
toen naar de voorkamer willen vluchten,
daar gevallen en hulpeloos in de vlammen
omgekomen. Er zij noverigens niets anders
verbrand dan een paar stoelen en een kapok
bed.
Het verhaal van een ooggetuige.
Tot zoover het bericht van de politie.
Van één der brandweerlieden, die van
morgen in het bewuste perceel geweest is,
hoorden we de volgende bijzonderheden:
„Het huis had beneden drie kamers achter
elkaar en boven een paar slaapkamers. In
de voorkamer stond het ledikant van den
ouden heer, die geheel alleen in huis was.
In de tusschenkamer stond een kachel, waar
van de deksel boven op den schoorsteen lag;
boven dien deksel lagen een paar halfver
brande stukjes hout, evenals in de kachel.
Het is niet bekend geworden of die kachel
vannacht gebrand heeft. In het achterste
kleine kamertje staat een divan en daarvóór
lag een vloermatje, dat ook gedeeltelijk ver
brand was. Aannemelijk nu is het vermoeden,
dat de heer G. op dien divan heeft zitten
rooken en daarbij in slaap is gevallen. Toen
hij voelde, dat hij in brand geraakt was,
heeft hij blijkbaar via de tusschenkamer de
vlucht genomen naar de voorkamer, waar
hij waarschijnlijk nog getracht heeft een
deken om zich heen te slaan om de vlam
men te doven. Dit is niet gelukt, waarop de
De Tonijn van 800 pond in een vischwlnket in de Frankestraat,
iZie onder «Langs de Straal jn het Berde BlacLX
man op zijn bed is gevallen, waar hij jam
merlijk den dood vond. Het bed is als het
ware onder hem weggebrand, evenals alle
kleeren van zijn lichaam. Alsof liij rustig lag
tc slapen werd hij verkoold gevonden. De
arme man heeft waarschijnlijk nog om hulp
geroepen, want één der buren meent een
schreeuw gehoord te hebben, maar omdat
het daarna weer geheel stil werd, heeft hij
er verder geen acht op geslagen.
Dc brand is heelemaal niet erg geweest,
want de ruiten waren nog niet eens ge
sprongen; die werden vanmorgen door de
brandweer kapot geslagen. Doordat alle ra
men gesloten waren stond het huis. toen we
daar arriveerden ook de burgemeester
Jhr. J. P. W. van Doom was aanwezig vol
met rook. We hebben toen dadelijk de ruiten
stukgeslagen, omdat we niet wisten of er nog
meer menschen in huis waren. Dit. was ge
lukkig niet het geval. In de wollen deken,
die bij het bed in de voorkamer op den
grond lag, werden nog resten van het li
chaam van den heer G. gevonden. We heb
ben natuurlijk dadelijk de hulp van Dr. Co
lenbrander ingeroepen, die niet anders kon
doen dan den dood constateercn. Op de
bovenslaapkamers vonden we wel drie bed
den, maar we kregen den indruk, dat deze in
een geruimen tijd niet beslapen waren; or
lagen namelijk bijna geen dekens op", al
dus eindigde onze zegsman.
Eén der buren vertelde ons, dat hij inder
daad vannacht eenig gestommel in het huis
van den heer G. heeft geiioord. „Maar dat
was voor ons niets bijzonders", zeide hij.
„want dat hoorden we den laatsten tijd bij
na iederen nacht. De man, die een weinig
zonderling deed, was niet goed gezond meer
en niet goed ter been. Hij sliep dan ook heel
slecht. Hoewel hij niet goed was, ging hij
toch nog dikwijls alleen de straat op, wat
velen in de buurt onverantwoordelijk vonden.
Die zeiden dan ook vaak: „hij valt hier of
daar nog eens dood!" Gistermiddag nog kon
hij in Haarlem niet verder en is per taxi naar
huis gebracht; dat gebeurde trouwens ook de
vorige week nog".
DOODELIJK ONGEVAL.
JONGEN OVERLEDEN AAN DE
GEVOLGEN VAN EEN AANRIJDING.
Het Persbureau Vaz Dias verneemt uit
Bergen
Woensdagmorgen te 11 uur heeft tusschen
Egmond en Bergen een ernstige aanrijding
plaats gehad. Een 12-jarige wielrijder, die
wilde afstappen om een uit Egmond komen
de autobus te laten passeeren, kwam. ver
moedelijk door den slechten toestand van
het rijwielpad daar ter plaatse te vallen.
Achter hem kwam in volle vaart een motor
rijder aanrijden, die niet meer kon uitwijken
en den jongen aanreed. In bewusteloozen
toestand en met een ehrsenschudding is de
jongen die te Haarlem woonachtig is, per
auto naar zijn woonplaats vervoerd.
Tot zoover dit bericht.
Bij nadere informatie vernamen wij dat
de jongen is de 12-jarige J. Jansen, wonen
de in de Kritzingerstraat, Haarlem-Noord.
Hfj is Woensdagavond to half 6 in het
St. Elisabeths Gasthuis binnengebracht cn
daar aan de gevolgen v,an zijn val overte-,
den.
HAARLEM, 22 Augustus
Manoeuvres.
Op de Veluwe manoeuvreert het Neder
landsche leger, en uit oude relatie lees ik
met deelneming en oprecht medegevoel de
tijdingen omtrent het verloop der krijgs
operaties. De Blauwen zijn doorgedrongen
tot aan den Hessenweg, maar in hun verder
oprukken gestuit door artillerievuur en be
schieting door zware mitrailleurs uit den N.
O.-rand van dc Doesburger heide." Tenslotte
openden zij een hevigen aanval over het
open terrein maar werden weldra opnieuw
tot staan gebracht. De Rooden zullen een
strategischen terugtocht trachten uit te
voeren en dan uit een gunstiger gelegen
stelling een tegenaanval doen. Zij zijn, zoo
lees ik ergens, op hun qui vive.
Dc mobilisatiehoek in je herinnering wordt
wakker als dit nieuws erin doordringt. Hoe-
vele veldslagen van dit soort heb ik wel
meegemaakt, als soldaat, als sergeant, ten
slotte als luitenant. Hoe vaak zijn we niet
beschoten door artillerie en mitrailleurs, uit
geweren en karabijnen! Hoeveel duizenden
aan moeilijk-verdiende belastingpenningen
heb ik in de rookwolkjes der losse flodders
zien verzwinden!
Soms wierp je je midden In den strijd,
andere malen lag je urenlang in reserve,
wachtend of de kolonel die, zooals de hee-
Ie strijdmacht .vist, bij deze gelegenheid zijn
geschiktheid voor promotie-tot-generaal
moest bewijzen, en 'm knéép je zou laten
oprukken. Het regiment lag daar uren lang,
ergens In een boschrand of achter een dijk.
in verspreide orde. Er mocht niet gerookt
worden, de kapitein was een kopje koffie
gaan drinken in de dichtstbijzijnde boerde
rij, de kleinste man van dc kompie wist al
lang geen enkele geestigheid meer en zong
loom het populaire, zeer melige lied;
„Wie z'n vader hep vermaurd
En z'n moeder hep vergelve,
Die is nog veels te goed
Voor 'et soldate-leive".
Waarop dan de nog moedeloozer strofe
volgde:
„As ik op wacht mot staan
Met duizende gedachte....
Dan denk ik bij mesellef:
Hoe lang mot ik nog wachte?**
