Een Auto verbrijzelt den
Spoorboom aan de Kleverlaan.
47e Jaargang No. 14167
VerscEgnï dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Donderdag 29 Augustus 1929
HAARLEMS DAGBLAD
DIRECTEUREN: J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
:OOFDREDACTEUR; ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN per week 0.27J4, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32
Per 3 maandep: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) f Franco per post door Nederland 3.87J4. Losse nummers
ƒ0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0Ö7J4, franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN: 1—5 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbod 14 regels f 0.6(\
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag) 14 reg. 0.25, elke regel meer'0.10, uitsl. a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
BERICHT.
In verband met de Koninginnedag-viering
zal Haarlem's Dagblad op Zaterdag 31 Aug.
wat vroeger ter perse gaan en bezorgd wor
den dan op gewone Zaterdagen.
Adverteerders gelieven er mede rekening
te houden, dat advertenties, op Zaterdag a.s.
bezorgd, niet meer in het nummer van dien
dag zullen kunnen worden opgenomen.
Ook onzen correspondenten verzoeken wij
van deze vervroegde verschijning nota te ne
men.
Directie Haarlem's Dagblad.
AGENDA.
DONDERDAG 29 AUGUSTUS
Groote of St. Bavokerk: Orgelbespeling
84 uur.
Den Hout: Concert H. O. V. 8.15 uur.
Palace. Cinema en Variété. „Napoleon".
2.30 en 8.15 uur.
Luxor-Theater. „Achter het Clownsmas
ker" en „Lady Raffles". 2.30 en 8.15 uur.
Rembrandt-Theater: „Blind Geluk". Too-
neel: Paul Collin en zijn gezelschap. 7 en
9.15 uur.
Standaard-Theater: „Dank U". 8.15 uur.
Zand voort: Raadhuis. Gemeenteraad.
7.30 uur.
VRIJDAG 30 AUGUSTUS
Bioscoopvoorstellingen. Nieuw programma.
Teyler's Museum, Spaarne 16. 11—4
uur. Toegang vrij op alle werkdagen, behalve
Maandag.
EEN MOEDIGE REDDING TE
ZANDVOORT.
DOOR DEN STROOM MEEGESLEEPT
De kapitein van een der zeilbooten op het
strand de heer de Groot, bemerkte Woens
dagmiddag toen hij met zijn boot in zee was,
dat de boeg in aanraking kwam met een
voorwerp dat hij daar niet verwachtte. On
middellijk verliet hij het roer en stelde een
onderzoek in, waarbij hem bleek, dat een
jongen voor de boeg in zee dreef. Inmiddels
was een en ander opgemerkt door strandbe-
zoekers en werd een boot in zee gebracht.
De kapitein begaf zich direct in het water
en slaagde er al duikende in om den dren
keling, een jongen van 'ongeveer 10 jaren,
aan boord te brengen. De knaap was hij het
baden door de zuiging der zee afgedreven.
De moeder, die rustig in een strandstoel zat,
had niet bemerkt, dat haar zoon niet meer
bij de badende kinderen was en was zoo
verbolgen, dat zij den jongen een flinke af
straffing toediende. Inmiddels was door een
strandbezoelcer een inzameling gehouden,
die een flink bedrag opbracht voor den moe
digen redder.
HET VRAAGSTUK DER
STANKBESTRIJDING.
IN STUDIE BIJ DEN NIEUWEN
INSPECTEUR DER VOLKS
GEZONDHEID
Indertijd is de vroegere Inspecteur der
Volksgezondheid, Dr. Romijn, begonnen met
de studie van het vraagstuk der stankbe-
strijding. Door ongesteldheid van Dr. Ro
mijn heeft deze zijn studie niet ten einde
kunnen brengen en ook geen rapport over
déze zaak kunnen samenstellen.
Naar wij vernemen is nu de nieuwe In
specteur der Volksgezondheid Dr. E. C. M. J.
Hollman, bezig met de studiei van dit pro
bleem. Dr. Hollman is de door Dr. Romijn
verzamelde gegevens aan 't verwerken maar
kon ons nog onmogelijk zeggen, wanneer
f' hij met zijn rapport gereed dacht te komen,
daar hij natuurlijk ook zelfstandig studie
van de zaak wil maken.
EEN BAZAR.
De afdeeling Haarlem van den Alg. Ned.
Bond van Arbeiders(sters) in het Bakkers-,
chocolade- en suikerbewerkingsbedrijf, heeft
het voornemen in October een bazar te hou
den ten bate van het steen- en T.B.C.-fonds
van dien bond.
UITGAAN.
SCHOUWBURG JANSWEG
Zaterdag 31 Augustus (Koninginnedag) en
Zondag 1 September zullen door het Ensem
ble Jacq. Sluyters van Amsterdam in den
Schouwburg Jansweg twee voorstellingen
worden gegeven van de wereldberoemde
Vaudeville in 3 bedrijven „De Dame van
Maxim" van George Feydeau.
De „Dame van Maxim" werd de laatste
jaren meer dan 3000 maal opgevoerd.
Het opruivien van de resten van de afsluitboomen.
(Zie het verslag op de tweede pagina).
ALASTRIM.
De wekelijksche opgave.
In de week van 18 tot en met 24 Augustus
kwamen de volgende Alastrim-gevallen voor:
In de prov. Noord-Holland: 1 geval, n.l. te
Hilversum.
In de prov. Utrecht: 2 gevallen, waarvan
1 te Amersfoort, (tweede geval in één gezin),
en 1 te Jutfaas.
In de prov. Zuid-Holland: 36 gevallen,
waarvan 32 te Rotterdam, 1 te Delft, 1 te
Dordrecht, 1 te Hillegersberg, en 1 te
Mij nsheerenia nd
In de prov. Gelderland: 1 geval, nJ. te
Kesteren.
In de andere provincies géén gevallen.
Totaal aantal gevallen .in. Nederland: 40.
Van de-bovengenoemde 32 gevallen te
Rotterdam wordt medegedeeld:
In de gemeente Rotterdam werden waar
genomen 18 gevallen, terwijl, in. het zieken
huis aldaar werden aangetast >6 personen
van het personeel en 8 patiënten. Een vrouw
van 61 jaar is aan Alastrim overleden.
Sedert het waarnemen van de ziekte te
Rotterdam zijn aldaar gemeld 173 ziekte
met 5 sterfgevallen.
Totaal-generaal van Alastrim gevallen 196
met 5 sterfgevallen' meldt de Staatscourant.
Entstof.
In de week van 18 tot en met 24 Augustus
1929 werd afgeleverd: door de entstof inrich
ting te Amsterdam koepokstof voor 91,515,
door die te Rotterdam voor 104,615, waar
van 2520 vaccinaties en 58,412 revaccinaties
(in de koepokinrichting), en door die te Gro
ningen voor 727 personen. Totaal voor
196,857 personen.
Het Rotterdamsche hulpzicken-
Iiuïs deze week in gebruik.
Steeds worden te Rotterdam in de zieken
huizen nieuwe gevallen van alastrim bin
nengebracht, meldt de Tel. Dat aan de Hil-
degardisstraat is nu geheel bezet. Daar het
hulpziekenhuis aan de Hoogstraat nog niet
geheel in orde gebracht is voor het ont
vangen van nieuwe patiënten, gaan deze
voorloopig weer naar. den Coolsingel. Einde
dezer week hoopt men echter het speciaal
voor alastrim-patiënten ingerichte hulp-
ziekenhuis aan de Hoogstraat in gebruik te
kunnen nemen.
MEISJE IN VOGELENZANG
OVERREDEN.
AAN DE GEVOLGEN OVERLEDEN.
Op den Vogelenzangschen weg is, naar wij
vernemen het bijna vijf jaar oude dochter-
tertje van den heer Dedding, wonende aan
dien weg. toen ze plotseling uit de struiken
kwam om den weg over te steken tegen
het rijwiel van een dame, die daar fietste,
aangeloopen. Het meisje viel en kwam onder
de fiets terecht. Ze had een schijnbaar on-
beduidénde wond aan het voorhoofd. De
dame, mej. R. uit Vogelenzang bracht de
kleine op haar bagagedrager naar huis,
waar ze klaagde over hoofdpijn en door
haar moeder in bed werd gestopt.
's Avonds, toen haar vader thuis kwam,
bleek de toestand van het meisje minder
goed te zijn en onmiddellijk werd dr. Van
Aalst gewaarschuwd. De geneesheer consta
teerde een schedelbreuk en adviseerde on
middellijk overbrenging van het kindje naar
de Maria-stichting in Haarlem. Eenige uren
later is het meisie daar overleden.
Gebleken js, dat mej. R. in geen opzicht
schuld had aan het ongeluk.
M. T. S.
HET 10-JAR1G BESTAAN.
Ter gelegenheid van de herdenking van
het 10-jarig bestaan van de Middelbare Tech
nische School, zal het bestuur receptie hou
den op Zaterdag 7 September 's middags te
4 uur in de bestuurskamer van de school.
Voor genoodigden is het schoolgebouw met
de daarin aanwezige machinerieën, toestel
len en verzamelingen op genoemden dag te
bezichtigen van 1012 en 24 uur. Er zullen
ook door de leerlingen vervaardigde teeke-
ningen en werkstukken tentoongesteld wor
den.
Het „Steunfonds tot bevordering van het
onderwijs aan de M. T. S." heeft eveneens op
7 September een feestavond georganiseerd in
den Stadsschouwburg.
WIE MET VUUR OMGAAT
FABRIEK VAN VUURMAKERS
UITGEBRAND.
Heden, Donderdagmorgen, half acht is
brand ontstaan in een loods van gegalvani
seerd plaatijzer, die aan den Spaarndam-
schen weg no. 73 staat, en waarin een fabriek
van vuurmakers gevestigd is. Oorzaak van
den brand was het overkoken van het mate
riaal in een harspot, waarin vocht was ge
komen. De eigenaar van de vuurmakers-
werkplaats, de heer L. v. d. K. heeft nog ge
tracht zelf met een brandbluschapparaat
het vuur te dooven, doch vergeefs. Het ge
bouwtje is geheel uitgebrand, het was niet
verzekerd. De brandweer, die gealarmeerd
werd heeft tenslotte den brand met twee
stralen kunnen blusschen. De staf van de
brondweer was aanwezig.
JONGEN DOOR DE TRAM
AANGEREDEN.
ONVOORZICHTIG GEWEEST.
Woensdagavond half acht fietste de 14-
jarige A. B., wonende Brouwersplein 10 rood
op het Kennemerplein. Hij stak vlak voor een
rijdenden tramwagen over. De bestuurder
belde en remde zoo hard hij kon, doch kon
niet verhinderen dat de tram dén jongen
aanreed, hoewel de wagen bijna onmiddellijk
stil stond. Ter plaatse is de jongen, die ge
vallen was, door een dokter verbonden. Per
ziekenauto is hij naar het Groote Gasthui3
vervoerd. De aard zijner kwetsuren kon nog
niet worden vastgesteld. De fiets was slechts
licht beschadigd, van de tram is een linker
reflector gebroken.
EEN AUTOBUSDIENST
IJMUIDEN-ZANDVOORT LANGS
HET STRAND.
IN 1930 IN BEDRIJF.
Naar wij vernemen heeft de heer J. List,
exploitant van het Badhotel te IJmuiden het
voornemen om in het volgende zomerseizoen
een aut-obusdlenst te openen van IJmuiden
naar Zand voort v.v. langs het strand. De heer
List heeft hiervoor van de betrokken autori
teiten toestemming verkregen. De bedoeling
is voor het voorttrekken der bussen een rups
tractor te bezigen. Proeven, met- een dergelij-
ken tractor or> het strand genomen, leverden
gunstige resultaten op.
Het woord is aan.,
Bismarck:
Het heeft in vele gevallen minder rampza
lige gevolgen als men het verkeerde doet
dan niets.
PAPAGAAIENVLUCHT.
(Op Schiphol zijn per vliegtuig
van de K1.M. 200 papagaaien
uit Marseille aangevoerd).
Ik heb dadelijk na de landing,
Aan een papagaai gevraagd,
('t Kan ook mamagaai geweest zijn)
Of dc vlucht hem had behaagd,
Ik had. naar u zult begrijpen,
Er heel weinig moeite an,
Daar een papagaai, dat weet u;-
Zeer behoorlijk praten kan;
Vliegen zei hij norsch ik vraag je,
Als je zelf een vogel bent,
Voel je je in hooger sferen,
Weer eens in je element;
Jullie ziet ons papagaaien.
Slechts als wezens in een kooi.
Als we maar wat koppikrauwen.
En wat krijschen, is 't al mooi;
Voor je vrienden en bezoekers,
Stellen jullie ons ten toon,
Zoo'n vergulde-kooi-misère.
Vinden jullie heel gewoon;
Maar wanneer we na wat vliegen,
In je buurt zijn aangeland.
Vraag je naar ons wedervaren
En dat moet dan in de krant;
Nou, laat ik je dan vertellen,
Dat ik 't soms wat angstig vond,
Menschen zijn geen goede vüegers,
Want ze hooren op den grond;
Zie je dan niet wat het gekke,
Is van die geschiedenis?
Dat wij vlogen in een koói, die
Zelf ook weer een vogel is;
En dat vliegt met stijve vleugels,
Met een daverend lawaai,
Neen, in 't vliegen kunnen menschen,
Leeren van een papagaai;
Praten kunnen jullie beter,
Dat doen wij zoo vlot nog niét.
Maar het is een feit dat menschen,
Lorre' zijn op vlieggebied.
P. GASUS.
DE ROOILIJNEN-QUAESTIE.
HOEK GROOTE MARKT—
BARTELJORISSTRAAT.
Er heeft eenige jaren een rooilijnen-quaes-
tie in onze gemeente bestaan. Wanneer de
gemeente een straat wou verbreeden werden
de huiseigenaars gedwongen om, als zij hun
perceel wilden vernieuwen of belangrijk ver
bouwen, den grond die buiten de nieuw
vastgestelde rooilijn viel, om niet aan de
gemeente over te dragen. Daartegen is door
de belanghebbenden veel geageerd. De Mid
denstandscentrale adresseerde aan den ge
meenteraad, om er op te wijzen, dat door
deze rooilijnen-tactiek vele middenstanders
winkeliers benadeeld werden.
Ongeveer een jaar geleden zijn B. en W.
met een voorstel tot den raad gekomen waar
door de rooilijnen-vrede geteekend kon wor
den. Een eigenaar van een perceel in de Ko
ningstraat wilde gaan verbouwen. B. en W.
hebben zich toen bereid verklaard om den
grond die buiten de rooilijn viel te koopen.
De gemeente betaalt per meter evenveel als
dc grond voor het geheele pand waard is.
De raad ging daarmede accoord, zoodat nu
wel aangenomen mag worden, dat voortaan
in alle rooilijn-qifaesties aldus gehandeld zal
worden.
Maar niet in alle gevallen zal daardoor
overeenstemming verkregen kunnen worden.
Er bestaat al eenige jaren een geschil tus-
schen de gemeente en den eigenaar van het
hoekpand Groote MarktBarteljorisstraat.
De gemeente zou gaarne het verkeer op dien
gevaarlijken hoek verbeteren door grond bij
den openbaren weg te trekken waar een
schuine hoek verkregen zou worden. De
eigenaar vraagt evenwel veel meer dan de
gemeente geven wil. Daar vraag en aanbod
in deze zeer veel niteenloopen, komen de par
tijen niet tot elkaar. De eigenaar heeft reeds
eenigen tijd verbouwingsplannen, maar die
worden niet uitgevoerd, omdat hij anders ge
dwongen zou kunnen worden den grond af
te staan.
Het nadeel is evenwel, dat nu ook voor
loopig niets komt van de verkeersverbetering,
die daar toch zeer gewenscht is.
200 GEVALLEN VAN ENCEPHA
LITIS IN TOKIO.
TOKIO. 28 Aug. Tweehonderd gevallen
van encephalitis lethargica, waarvan tachtig
met doodelijken afloop, zijn hier aangegeven.
Heden werden twintig nieuwe gevallen ge
constateerd. Eiken dag komen er sterfgeval
len van lijders aan de ziekte voor. (Reuter.)
PERSONALIA.
Bij het laatst gehouden examen van de
Alg. Ned. Mode-vakschool Vereeniging slaag
den de dames C Broekhuizen en A. Hollan
der voor het diploma coupeuse. De dames
T. v. Veen, F. Meijer. C. v. Roon, J. v. Eik,
C. Wittcvecn en J. Oosterling voor het di
ploma costumière. Alle dames wonen te
Haarlem,
DE LAATSTE TOEVLUCHT
TEGEN WEGMISBRUIKERS?
EEN BULGAARSCH INCIDENT.
SOFLV 28 Aug. (V.D.) Tengevolge van te
hard rijden is de auto van den premier van
Bulgarije, Liaptscheff, tusschen Eueninograd
en Varna met een paard en wagen in bot
sing gekomen, waarover de voerman zoo in
woede ontstak, dat hij in het wilde weg
eenige revolverschoten op de inzittenden
loste. Hij richtte echter geen onheil aan doch
staakte zijn schietoefeningen, toen de chauf
feur hem ervan op de hoogte stelde, wie zyn
passagier was. Overhaast nam de hevig ge
schrokken man de vlucht, doch werd door
de politie gegrepen. Op verzoek van den mt-
nLster-president word echter geen vervol
ging tegen hem ingesteld.
ITALIë NEEMT WEL DEEL AAN
DE SCHNEIDER CUP RACE.
LONDEN, 28 Aug. (V.D.) Naar thans ein
delijk definitief medegedeeld wordt zal Ita
lië wel deelnemen aan den race om den
Schneidercup. op den zevenden September
De Italianen zullen gebruik maken van twee
machines waarvan een van absoluut nieuwe
constructie is. zoowel wat betreft bouw als
machine. De It-aliaansche ploeg wordt heden
avond in Londen verwacht, terwijl de machi-
nes vandaag naar Engeland zijn verzonden.
HAARLEM, 29 Aujiutus
Strijd.
Een Engelsche schrijver heeft in een rede
voor de Fabian Summer School betoogd dat
met de verschrikkelijk-realistische oorlogs
boeken. die in den laatsten tijd verschenen
zijn. niet veel bereikt zal worden. De men
schen zullen niet door vrees tot den vrede
gedwongen worden.
Een populair Londcnsch dagblad, zoo een
dat door millloencn gelezen wordt en de bra
ve burgeren zoet houdt met, prentjes en
kletspraatjes over die onuitputtelijk-interes-
sante menschen Lord So-and-So als hij
golf speelt., en the Viscountess Such-and-
Such als zij heelemaal niets doet is het
met dezen schrijver eens. Het zegt in een van
zijn dertig-regelige hoofdartikelen, die nie
mand ontstellen door de oorspronkelijkheid
van hun gecomprimeerden gedachtengang,
dat de laatste oorlog evenzeer in vrees als in
bravoure zijn oorsprong heeft gevonden, dat
dc schrijvers der bewuste oorlogsboeken het
jonge geslacht een dienst bewijzen door het
de waarheid te vertellen, maar dat het de
vraag is of zij die gelooven zullen. Er kan
eerst hoop op blijvenden vrede zijn, zegt het
blad, als de naties overeenkomen om massa
moord evenzeer strafbaar te stellen als inai-
vidueele moord.
Het is jammer dat een blad, dat door zijn
groote verspreiding zulk een enormen invloed
zou kunnen doen gelden, niets beters weet te
zeggen dan deze vaagheden, die eigenlijk
niets inhouden. „De naties' bestaan uit
menschen. Straks zullen zij geheel geleid
worden door de menschen, die het blad nu
aanduidt als „de jonge generatie Hoe moe
ten zij tot daden komen als zij zelf niet over
tuigd worden van de nutteloosheid, de mis
dadigheid en den waanzin van den modernen
oorlog?
Tot het bijbrengen dezer overtuiging dra
gen de oorlogsboeken in ruime mate bij. Zij
bereiken niet alles, maar de voornaamste
waarde van een bock zooals ..lm Westen
Nichts Neues" is, dat het de leugen van de
oorlogsromantiek onthult. Van den schoonen
schijn, die helaas nog altijd voor veel men
schen het moderne oorlogsbedrijf omhult,
heeft Remarque niets overgelaten. Hij heeft
den oorlog laten zien zooals hij geworden is:
alleen maar lcclijk, weerzinwekkend, plat, ge
meen, onridderlijk. Een uiting van massa
waanzin die al het mooie, alle hoogere aspi
raties in den mensch verstikt. Een toestand
waarin angst, zucht tot lijfsbehoud hem tot
de laagste daden drijven, en waarin hijzelf
gedreven is omdat men hem gefusilleerd zou
hebben als hij geweigerd, had te gaan.
Dit zeggen de oorlogsboeken in hun ver
schrikkelijk realisme. En het komt mij voor
dat de Engelsche schrijver en de Engelsche
krant, die dit beschouwen als het wekken van
vrees, erg kortzichtig zijn. Het lezen van
Remarque en van anderen, die de Waarheid
hebben beschreven, is misschien angstwek
kend voor overgevoelige dames, die niet tegen
een hard woord en een hard feit kunnen, en
bang zijn dat ze er naar van zullen droomen.
Maar voor de jonge kerels, voor wie deze lec
tuur bestemd is. is zij niet alleen maar ont
nuchterend. Wat hun in malle filmfantasieën
als iets moois, heldhaftigs en romantisch is
voorgespiegeld, vinden zij hier in naakte wer-
kelijkh'" als lage, platte gemeenheid. Zij
worden niet bang van zij walgen er al
leen maar van. Zij leeren eruit dat de mo
derne oorlog heelemaal niet gebaseerd is op
bravoure, maar op angstangst, tot het
waanzinnige opgedreven en leidend tot
massa-misdaad, tot onmenschelijke afgrijse
lijke moordpartijen. Zij lezen dit in de koele,
bijna zakelijk-nuchtere taal van een Re
marque en zij voelen den weerzin in zich stij
gen. De weerzin, die hun den moed zal geven
om zich tegen deze ontaarding te keeren.
Dc tijden zijn daartoe rijp. rijper dan ooit
te voren. Ik kan daartoe niemand beter ci-
leeren dan een ander Engelsch schr-ver. een
der grootste oorlogs-bestrijdcrs dien de we
reld kent: H. G. Wells. In ..Mr. Brltling see.s it
through" schrijft hij: ..Ik geef toe dat het
oorlogsmonster zich nog nimmer zoo zwart
en dreigend heeft voorgedaan 'als in 19H_
1918). Maar ook nimmer te voren was het 7
