HAARLEM'S DAGBLAD
BEURSKR0NIEK
ZATERDAG 31 AUGUSTUS 1929 VIERDE BLAD
HOE DE LANGE BRUG VAN EEN GEDEELTE VAN
HET VERKEER TE ONTLASTEN?
De verbreeding van de Damstraat.
DE BRUGGEN OVER HET BINNEN- EN HET ZUIDER BUITEN SPAARNE.
Benige dagen geleden hebben wij mede
gedeeld, dat het waarschijnlijk is, dat (nu
de voorbereiding van den bouw van de nieu
we Houtbrug zoover gevorderd is, dat tot
aanbesteding kan worden overgegaan) Open
bare Werken van het gemeentebestuur op
dracht ontvangen zal, om nu te beginnen
met het inleidende werk voor de nieuwe
brug die over het Zuider Buiten Spaarne,
tegenover de verbreede Rustenburgerlaan,
komt. Die brug is, zooals wij betoogd hebben,
dringend noodig voor het doorgaande ver
keer AmsterdamLeidenDen Haag en Am
sterdamZandvoort, dat nu over de smalle
Lange Brug moet, waardoor herhaaldelijk
verkeersstoornissen ontstaan.
Er bestaan ook plannen om de Lange Brug
te verbeteren. Die verbetering zal niet alleen
een verbreeding zijn, maar er wordt over ge
dacht om de brug zoo te leggen, dat zij een
onmiddellijke verbinding vormt met de
Kampervest. Nu is de toestand daar aldus:
Kampersingel
Lange
Brug
Er wordt over gedacht om de nieuwe Lan
ge Brug ongeveer als volgt te leggen.
Kampersingel
Daardoor zou een mooie verbinding verkre
gen worden tusschen de Turfmarkt en de
Onze Lieve Vrouwegracht.
Een nadeel zou evenwel zijn, dat het ver
keer Kampersingel over de Eendjespoortbrug
een gevaarlijke zwaai zou moeten maken om
op de Lange Brug te komen. Misschien blijkt
het bij de uitwerking van het plan nog mo
gelijk om de nieuwe brug zoo te leggen, dat
dit nadeel vermeden wordt.
Hoewel verbetering van den toestand bij
de Lange Brug noodig is, gaan er stemmen
op, om den bouw van de brug over het Zui
der Buiten Spaarne te laten voorgaan, omdat
daardoor het verkeer op de Lange brug zeer
belangrijk zal worden verlicht. Temeer als
het plan voortgang vindt, dat ook de E. S. M.
over de nieuwe brug over het Zuider Buiten
Spaarne zal gaan. Zooals men weet wordt
een weg voor doorgaand verkeer gemaakt
van den rijksweg HaarlemAmsterdam ach
ter de bebouwing van het Amsterdamsche en
Slachthuiskwartier om, naar de nieuwe brug
over het Zuider Buiten Spaarne. De E. S. M.
zou dan door de verbreede Rustenburger
laan op den Kleinen Houtweg kunnen ko
men. Het voordeel zou zijn, dat de groote
tram-treinen dan uit een deel der binnen
stad zouden verdwijnen. Voor het verkeer in
de Anthoniestraat en op de Lange Brug zou
dit van zeer veel beteekenis zijn.
De mogelijkheid is zelfs geopperd of het,
als het verkeer gedeeltelijk wordt afgeleid,
nog noodig zal zijn een nieuwe Lange Brug
te bouwen.
Want er bestaat nog een mogelijkheid om
een deel van het verkeer van de Lange Brug
te verplaatsen.
Op het programma voor bruggenbouw -«an
ons gemeentebestuur staat ook een nieuwe
brug over het Binnen Spaarne, ter ver
vanging van de Gravesteenenbrug, die sinds
eenigen tijd alleen nog voor voetgangers en
fietsers opengesteld is. Ook de bouw van die
brug mag niet lang meer uitgesteld worden,
omdat de behoefte daaraan steeds grooter
wordt. Het is namelijk de bedoeling om een
nieuwe verbinding te verkrijgen tusschen de
Amsterdamsche Poort en de binnenstad. De
gemeente heeft perceelen in de Koralensteeg
aangekocht om daar een doorbraak te ma
ken, waardoor een goede verbinding tot
stand komt tusschen den weg Amsterdam
Haarlem en de Houtmarkt.
Een gedeelte van deze perceelen, namelijk
aan den kant van de Houtmarkt is al ge
sloopt. Als de huur der huizen in de Spaarn-
wouderstraat geëindigd is, zullen ook die hui
zen gesloopt worden, waardoor de Koralen-
steeg die dan geen steeg meer zal zijn, een
breedte van ongeveer 12 Meter krijgt.
De Houtmarkt wordt dan van een nieuw
plaveisel voorzien, dat geschikt is voor groot
verkeer. Door de nieuwe brug zal de overkant
van het Spaarne bereikt worden. Er zijn
reeds door den raad gelden toegestaan voor
een beteren aanleg van den weg langs het
Spaarne tusschen de brug over de Bake-
nessergracht en de Damstraat.
Wil evenwel deze nieuwe verkeersweg be
teekenis hebben dan moet ook het reeds ja
ren hangende plan tot verbreeding van de
Damstraat worden uitgevoerd.
De gemeente heeft op twee na alle per
ceelen aan de Zuidzijde van de straat daar
voor „in handen". Dit zijn het perceel Lange
Veerstraat-hoek Damstraat, bewoond door
den kapper Van Looy en het perceel Dam
straat 12, bewoond door der» slager H. Riet
berg. Aankoop of onteigening zal noodig zijn,
want eerst dan zullen de 140.000, die de ge
meente besteed heeft voor den aankoop van
de andere huizen, nuttig effect kunnen af
werpen.
De Damstraat zal dan na de slooping van
de huizen een flinke breedte krijgen, zoodat
daar zonder bezwaar een verkeer in twee
richtingen zal kunnen toegestaan worden.
Dan zal het verkeer Amsterdamsche Poort-
binnenstad niet meer over de Lange Brug
gaan, maar over de nieuwe brug en door de
verbreede Damstraat.
Als Haarlem binnenkort een nieuwen di
recteur van Openbare Werken krijgt, zal hij
aan dit belangrijke verkeersvraagstuk aller
eerst zijn aandacht moeten wijden.
In verband met hetgeen wij eenigë dagen
geleden schreven over de nieuwe brug over
het Zuider Buiten Spaarne schrijft een van
de groote industrieelen te Haarlem ons:
„Als abonné van uw blad las ik met belang
stelling, dat waarschijnlijk zal worden be
gonnen met het maken van plannen voor een
brug over het Zuider-Buiten-Spaarne. Daar
ik dagelijks eenige malen per auto de Lan-
gebrug passeer, en daar geregeld de opstop
pingen bijwoon, kan ik niet anders dan dit
plan ten zeerste toejuichen.
Ik vind het haast van zelf sprekend, dat
overwogen wordt om de brug electrisch te
bedienen. Er worden toch bijna geen nieuwe
bruggen meer gebouwd, welke niet mecha
nisch bediend worden. Wat ik echter niet las,
en waarop ik de aandacht wil vestigen, is
de hoogte waarop de brug gelegd wordt.
Bij het vele verkeer AmsterdamDen
Haag (dat deze brug zal moeten verwerken)
zou het toch zeer zeker gewenscht zijn de
brug zóó hoog te leggen, dat zij slechts zel
den behoeft te worden geopend. Indien de
brug gelegd wordt on dezelfde hoogte als de
spoorbrug over het Noorder Buiten Spaarne.
zou dit, m.i. voor het verkeer een zeer groot
gerief zijn.
Wellicht zal het mogelijk zijn aan beide
zijden van het Spaarne een behoorlijken op
rit te maken. Trouwens, voor het automo-
bielverkeer hindert het weinig, of deze oprit
wat steil is. Indien men ziet hoeveel gemak,
b.v. de hooge spoorwegovergangen bij Bus-
sum en bij Rotterdam-Feijenoord voor het
verkeer opleveren, dan moet m.i. zeer zeker
het maken van een dergelijke hoogliggende
brug worden overwogen".
Wij maken hierbij de aanteekening, dat er
wel bezwaren zullen zijn om de brug zqo
hoog te maken als de spoorbrug over het
Noorder Spaarne, omdat daarmede zeer
groote kosten gepaard zouden gaan. Dan
zouden toch viaducten aan beide kanten van
het Spaarne gemaakt moeten worden. Bo
vendien is het de vraag, of de oprit van de
zijde van de Rustenburgerlaan zooveel om
hoog gebracht zal kunnen worden.
DE MIDDELBARE TECHNISCHE
SCHOOL.
HET TIENJARIG BESTAAN.
Het is reeds meer dan tien jaren geleden
dat te Haarlem werd opgericht de Vereeni-
ging voor Ambachts- en Middelbaar Tech
nisch Vakonderwijs. Deze vereeniging vatte
het stoute plan op, vooral ook op initiatief
van haar voorzitter, den heer H. J. Geyl
JCzn., in onze stad een gebouw te stichten,
waarin zou worden ondergebracht de be
staande Ambachtsschool en een nieuw op te
richten Middelbaar Technische School.
In de Raadszitting van 17 November 1915
werd goedgunstig op de voorstellen van het
bestuur der Vereeniging beschikt.
De plannen voor den bouw waren reeds in
1913 opgemaakt door den toenmaligen direc
teur, den heer Doorn. Veel steun werd van
verschillende zijden ontvangen. De gemeente
gaf 100.000 en door een 14-tal industrieele
en financieele ondernemingen in en om
Haarlem werd gedurende 5 jaar van 1918
af tezamen ongeveer 5000 per jaar be-
schikbaarbaar gesteld, onder voorwaarde
dat de school in September 1919 zou geopend
worden. Deze opening had plaats door den
toenmaligen Minister van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen. Dr. De Visser, en
wel op 8 September 1919, zoodat op 8 Sep
tember a.s. de Haarlemsche Middelbare Tech
nische School zal kunnen terugzien op een
tijdperk van 10 jaren van harden, maar
succesvollen arbeid. In 1919 werd begonnen
met 44 leerlingen, thans zijn voor den
nieuwen cursus ingeschreven 429 leerlingen.
„De school", zoo zeide ons de Directeur,
Ir. G. Hofstede, „is op 't oogenblik meer dan
tjokvol. Ik moet tot mijn spijt verschillende
aanvragen afwijzen en de groei van het aan
tal leerlingen heeft nu weer de vermeerde
ring van het leerarencorps met twee tijde
lijke leeraren noodzakelijk gemaakt."
Van den gestadigen groei geeft het vol
gende lijstje een duidelijk beeld. In de jaren
van 1919 tot en met 1926 bedroeg het aantal
leerlingen achtereenvolgens: 44, 84, 141, 201,
249, 287, 307, 347 en het aantal gediplomeer
den was van 1923 tot en met 1926: 29, 30,
40, 51.
Steeds wordt de school op de hoogte van
haar tijd gehouden hetgeen aan een inrich
ting van dezen aard, bij de snelle en voort
durende ontwikkeling der techniek zware
eischen stelt en groote financieele offers
vraagt. Vele machines zijn bij voorbeeld in
de afgeloopen tien jaren door geheel nieuwe
vervangen.
Maar de inrichting ontvangt dan ook loon
naar werken, alleen reeds door het groot aan
tal aanvragen om plaatsing van nieuwe leer
lingen. Maar ook door den lof, die door des
kundigen in verschillende rapporten en ver
slagen aan den directeur en het personeel
wordt gebracht.
Het is geen wonder dat de zaken aan de
M.T.S. een méér dan bevredigenden loop
hebben, daar aan het hoofd der inrichting
iemand staat, die zóóveel voor de school voel
de en voelt dat hij indertijd een hem aange
boden hoogleeraarsplaats aan de Technische
Hoogeschool te Delft afsloeg, om zich met
hart en ziel aan de Haarlemsche M.T.S., die
hem zoo lief was, te kunnen wijden.
Het feit dat vele leerlingen der Haarlem
sche M.T-S. op den dag waarop zij de inrich
ting verlaten meteen de zekerheid hebben
van een benoeming in ons land. de koloniën
of het buitenland spreekt boekdeelen.
Alles wordt gedaan om de leerlingen tot
flinke, praktisch bruikbare menschen te
maken, zelfs wordt daarbij tegen excursies
in het buitenland niet opgezien.
Zooals bekend bestaat er ook een vereeni
ging van leerlingen: „Het Corps van leerlin
gen der M.T.S.", een zeer bloeiende vereeni
ging, die wel het aangename met het nut
tige weet te vereenigen, maar toch vooral den
nadruk legt op het nuttige en van veel waar
de is voor de geestelijke en technische ont
wikkeling der M.T.S.-ers.
Bij ons bezoek aan de school, hedenmor
gen, toonde de directeur ons met vreugde en
trots nog eenige nieuwe aanwinsten: een
ruwoliemotor van Thomassen, een Kromhout
motor van 30 P.K. (in bruikleen), een Radi-
calboormachine en een draaibank. De mees
te van deze aanwinsten zijn altijd geschen
ken van het „Steunfonds ter Bevordering
van het onderwijs aan de M.T.S. te Haar
lem".
En nu de viering van het tweede lustrum!
De School zelf „viert" niet, de School „her
denkt" en wel door een tentoonstelling van
het werk der leerlingen. Van „parade" is
hierbij geen sprake: de vervaardigde voor
werpen worden eenvoudig tentoongesteld.
En verder zullen alle machinerieën zooveel
mogelijk in werking te zien zijn. Hiervoor
zijn eenige duizenden uitnoodigingen ver
zonden. Voorts is er te 4 uur gelegenheid om
het bestuur geluk te wenschen.
Maar het bovengenoemde „Steunfonds"
heeft toch iets willen doen. Het biedt daar
om een feestavond aan in den Stadsschouw
burg, waar door „Het Schouwtooneel", onder
regie van Ko van Dijk, voor het eerst zal
worden opgevoerd „De Familie Stastok", naar
Beets' Camera Obscura bewerkt door Ir. J.
P. Valkema Blouw, vroeger te Haarlem.
Voor dezen avond zijn uitgenoodigd de
Commissaris der Koningin in dit gewest,
leden van Ged. Staten en van het College
van B. en W., het bestuur der „Vereeniging
voor Nijverheidsonderwijs", die de M.T.S. be
heert, de leeraren en het verder pei-soneel
der school, alle gediplomeerden met hun
dames en alle leerlingen.
In de eerste pauze van deze voorstelling
zal aan het bestuur een huldeblijk worden
aangeboden. Het initiatief voor het huldeblijk
is uitgegaan van de „Vereeniging van Afge
studeerden" en verder hebben er ook aan
bijgedragen het corps van leerlingen, de ver
eeniging van leeraren en het verder perso
neel der M.T.S.
In de groote pauze zullen de aanwezigen
ruimschoots de gelegenheid hebben zich met
elkaar te onderhouden.
Na afloop van de voorstelling wordt het
feest voortgezet in het Krelagehuis. Auto
bussen zullen de genoodigden van den
schouwburg daarheen brengen.
Wij vestigen er de aandacht op dat ten
toonstelling, demonstraties en feestviering
zullen plaats hebben op 7 September, daar
de 8e September, de eigenlijke herinnerings
dag, op Zondag valt.
LICHTFESTIJN IN AMSTERDAM.
NAAR BETER EN AESTHETISCHER
STADSVERLICHTING.
Het zal 21 October a.s. vijftig jaren geleden
zijn dat de wereld verrijkt werd met de eer
ste practisch bruikbare electrische gloeilamp.
Deze uitvinding, welke in een korte spanne
tijds een revolutie teweegbracht in de mo
derne verlichtingstechniek, was het resultaat
van een reeks proefnemingen door Edison,
den grooten Amerikaan, die kortgeleden weer
eens in het centrum der belangstelling stond
in verband met de verkiezing van zijn „Op
volger". Toen de eerste electrische lamp.
welke Edison tenslotte construeerde, was
ontstoken, bleven de uitvinder en zijn hel
pers bij het kleine, gloeiende wonder de wacht
houden totdat de draden in den luchtledi-
gen glazen bol zich begaven. Deze wake
duurde veertig uren
In de Vereenigde Staten heeft men natuur
lijk de noodige voorbereidingen getroffen om
dit gloeilamp-jubileum op glorieuze wijze
te herdenken en van het land van den dol
lar uit is aan de voornaamste landen in
Europa het verzoek gericht, zich bij deze
herdenking aan te sluiten.
De geweldige beteekenis dezer uitvinding
blijkt te duidelijker, indien men in het oog
vat dat Edison het menschdom mét de gloei
lamp tevens een geheel systeem geschonken
heeft om haar te gebruiken. Hij wilde nl. iets
maken dat parallel was aan het gas en zoo
vond hij de dynamo uit om zijn lamp van
stroom te voorzien, de schakelaar om haar
te ontsteken, ja. zelfs is de eerste electrici-
teitsmeter door Edison geconstrueerd en is
ook van hem afkomstig de idee van bevei
liging van een electrischen kring tegen kort
sluiting door het aanbrengen van smeltknop-
pen op het schakelbord! Het is Edison, die de
visie gehad heeft, een geheel systeem te ma
ken, waarin tot op het huidige oogenblik
nog geen groote wijzigingen zijn aangebracht.
Het behoeft uit den aard der zaak geen
betoog dat ook ons land, hetwelk dank zij
de Philipsfabrieken een der grootste produ
centen van gloeilampen in Europa is, bij deze
herdenking niet wilde achterblijven, en zoo
werd besloten hier te lande deze herdenking
te doen gepaard gaan met het houden van
een z.g. „Edison-lichtweek", welke van 21
tot en met 26 October te Amsterdam zal
plaats hebben en die ten doel heeft, de
massa te laten zien, welke mogelijkheden er
met electrische verlichting te bereiken zijn.
In een persconferentie met de heeren E. B.
W. Schuitema en ir. N. A. Halbertsma van
de Philipsfabrieken mochten wij omtrent
deze lichtweek verschillende bijzonderheden
vernemen.
Dat Amsterdam voor de „Edison-lichtweek"
is uitverkoren, vindt zijn oorzaak hoofdzake
lijk in het feit. dat de hoofdstad zich door
haar typische schoonheid bij uitstek voor
zulk een lichtfestijn leent. Alvorens echter
tot de definitieve vorming van een comité
over te gaan heeft men het gemeentebestuur
gepolst over zijn al of niet instemmen met
het plan. Dit viei erg mee: de burgemeester
verklaarde zich bereid, het eere-voorzitter-
schap van het te vormen Comité te aanvaar
den: uit de journalistieke wereld namen zit
ting de heeren Heldring, Kalff. Holdert,
Goedhart en Kouwenaar, de laatste ais voor
zitter der vereeniging „De Amsterdamsche
Pers", voorts traden toe de heeren Vattier
Kraane. Rud. du Mosch. de Marez Oyens. mr.
Vissering e.a. Het Comité verzekerde zich de
medewerking van een Commissie van Uit
voering, aangevoerd door dr. Lulofs als di
recteur der G.E.W. te Amsterdam.
Het ligt in de bedoeling om uit een alge
meen Verlichtingfonds de mooiste gebouwen
De ontwikkeling van de scheepvaart. Geleide
lijke verbetering. Tabaksvooruitzichten.
Emissies. De beurs.
Amsterdam, 29 Augustus
De periode van geleidelijk herstel, welke
zich krachtig kenbaar maakt, vindt vanzelf
sprekend weerklank in de scheepvaart-ai-
deeling ter beurze, aangezien de scheep
vaart een belangrijk aandeel heeft in de ver
werking van het wereldverkeer, zoowel van
personen als goederen. De scheepvaart hoek
ter beurze, hoewel meestal stil, aangezien
zich geen krachtige speculatieve invloeden
kunnen doen gelden, heeft den laatsten tijd
in het bijzonder een vasten grondtoon ver
toond, terwijl op sommige dagen zich zelfs
een aardige handel ontwikkelde. De toene
mende bedrijvigheid in het scheepvaartver
keer is daaraan ongetwijfeld verwant. Ver
der geeft men er zich rekenschap van, dat
de interne positie van tal van maatschap
pijen aanmerkelijk gesaneerd is. Zooals de
„Tel." nog onlangs in een gedocumenteerd
en van statistisch materiaal voorzien betoog
uiteenzette, toonen de resultaten van de
lijn reeder ij en een geleidelijke verbetering,
terwijl verder de stijging van de exploltatie-
saldi het mogelijk maakte, de financieele
positie te consolideeren, zoodat er voor het
grootste deel der ondernemingen een einde
is gekomen aan de voortgezette kapitaals-
intering, door afschrijvingen uit reserves.
Niet slechts waren als regel in het afge
loopen jaar de bedrljfsoverschotten voldoen
de om daaruit de noodzakelijk geoordeelde
afschrijvingen op vlootbezit en vaste goede
ren te bestrijden, maar daarnevens bleek het
mogelijk aan aandeelhouders een hoogere
uitkeering te doen. In de vrachtvaart is van
een blijvende verbetering vooralsnog geen
sprake. Al is men dan ook hier den laatsten
tijd wat optimistischer gestemd.
Tabakken hebben in recente dagen van
weinig opgewektheid blijk gegeven. Terwijl
men een zelfde stemming voor rubbers als
van voorbij gaanden aard kwalificeert
aangezien de toeneming der voorraden niets
verontrustends heeft en volgens technische
marktfactoren verklaard kan worden is
men voor tabakken voorloopig niet bepaald
zeer willig. Hetgeen zijn oorsprong vindt in
de omstandigheid, dat volgens de jongste
berichten het nieuwe Sumatra-gewas wat
kwaliteit beti*eft geen al te hooge verwach
tingen doet koesteren inzake de winstbereke
ningen der Sumatra-ondernemingen en de
daaraan vastzittende dividend-verwachtin
gen. De somberste onder de prognostici
voorzien dan ook een lager niveau voor ta
bakken, hoewel het feitelijk wel wat voor
barig kan schijnen, nu reeds dividendcalcu
laties te maken voor het nieuwe boekjaar.
Maar zou men inderdaad de verschillende
dividendcalculaties „au serieux" nemen, dan
schijnt het huidig niveau wel wat geflat
teerd. Voor Deli Batavia noemde men bijv.
een dividend van 20 pCt. Wij herhalen ech
ter, dat al dergelijke berekeningen, bijna een
jaar vooruit, ten zeerste speculatief zijn. Er
kan nog zooveel gebeuren.
Er komt meer leven in de brouwerij op de
emissiemarkt, en onze aandacht wordt o.m.
gevraagd door verschillende buitenlandsche
waarden. Behalve de inschrijving op Maan
dag 2 Sept. op 3 millioen 4'/2 pCt. obl. Ge
meente Groningen tegen 9S 3 4 pCt. (oen
prima beleggingspapier), en 4000 aandeelen
a J 250 der Mij. voor ondernemingen in Ne-
derl. Indië met recht van voorkeur voor aan
deelhouders op 2000 aandeelen, tegen 100
pCt. op 13 September, kan worden gemeld:
1 millioen dollar 7 pCt. Vereenigde Chileen-
sche stedenleening a 94 1 4 pCt.: de uitgifte
van eert. v. d. 6 dollar cum. conv. pref. aand.
en gew. aand. Gold Dust Corp.; aand. Clas»
A Central Public Service Corp. a 40 dollar
per aand. voor certificaathouders in verhou
ding van 1 op 4; terwijl ter beurze geïntro
duceerd worden 15.000 gew. aand. in eert.
v. 10 aand. Detroit Aircraft, tegen een koers
van ca. 16 1/4 dollar per aandeel.
De beurs, die aanvankelijk al vast van
toon was, bij min of meer beperkte affaire,
werd bepaald willig xxa de totstandkoming
van het accoord van den Haag, waardoor
de markt over vrijwel de hccle linie gunstig
beïnvloed werd. Er ontstond goede vraag en
vooral de favorieten konden nieuwe winsten
boekeix. Zoo kwam men per saldo in de
bankafdeeling meestal een puntje hoogcr af.
In de industrieele afdeelingen zetten Mar
garine Unies, met Calvé Delft in het kielzog,
hun triomftocht voort en zoo bereikte men
hier een nieuw hoogterecord, op een koers
van pl.m. 660. De belangstelling voor Phi
lips was weer herleefd en men bereikte bijna
de 950. Later trad een lichte reactie in. Ook
kunstzijdewaarden deelden in de algemeeno
wilügte, al was het in bescheidener mate,
zoodat men hier enkele punten boven vorig
peil afkwam. Van Bcrkels hadden aanvan
kelijk van een reactie te lijden, toen men do
beweerde bijschrijving op de aandeelen in
twijfel trok. Later trokken ook deze waar
den iets aan.
In de olie-afdeellng doet zich. in navol
ging van Anxei-ika. een aanmerkelijke be
langstelling voor Koninklijke gelden, wat de
koers een kleine 25 punten omhoog dreef,
vergeleken met het peil van vorigen keer.
Voorwaar geen kleinigheid. Want we zijn
niet verwend in dezen hoek den laatsten
tijd. Andere waarden trokken eveneens de
belangstelling, o.a. Panolan.
Zelfs zoch men verband met dc willige
stemming in den oliehoek, voornamelijk voor
Koninklijke, bij de beoordeeling van de op
gewekte stemming van Algem. Exploraties in
de mij nafdeeling.
De cultuui-waarden werden ondanks zich-
zelve, om het zoo maar eens uit te drukken,
door de willigte van de overige markt mee
gesleept, zoodat rubbers de laatste dagen
wat meer handel zagen en iets opliepen.
Men sloot dikwijls een fractie onder het peil
van vorigen keer.
Suikers, hoewel ook stil meestal, bleken per
slot van rekening het peil van vorlsen keer
vrij goed te hebben gehandhaafd. Dc ver
schillen waren onbeduidend.
Tabakken stil met eenlg aanbod, zoodat
men hier ten slotte een weinig lager af
kwam. Zeer stil lagen ook scheepvaarten,
waaromtrent vrijwel niets bijzonders te ver
melden valt dezen keer.
BEURSMAN.
en belangrijkste stadsgedeelten van Amster
dam te verlichten, waai"bij men is uitgegaan
van de gedachte om van het Centraal Sta
tion uit waaiervormig een verlichtingsplan
op te stellen. Men zal er echter bij de uitvoe
ring van dit plan naar streven, om de ge-
heele stad deel te doen uitmaken van de al-
gemeene verlichting.
Bovendien zal aan eigenaars van kapi
tale gebouwen en aan winkeliers worden
verzocht om speciale gevel- en étalage
verlichting te organiseeren. Een techni
sche commissie en een aest.hetische com
missie, zullen daarbij het particulier initiatief
in goede banen leiden. Het Verlichtingsfonds
heeft daarbij reeds belangrijke bijdragen
ontvangen van banken, handels- en tech
nische ondernemingen; voorts zal door mid
del van affiches en annonces getracht wor
den om duizenden belangstellenden uit de
provincie tot een bezoek aan Amsterdam te
bewegen.
„Permanente" doeleinden.
Bij den opzet van het verlichtingsplan heeft
men vooral aan den aesthetischen kant van
het vraagstuk bijzondere aandacht gewijd.
Zoo zal wel niemand willen betwisten dat, wat
do moderne straatverlichting van onze steden
betreft, met aesthetische eischen weinig of
geen rekening is gehouden. Dank zij het
jubileum is thans een gelegenheid geboden
om ook dezen kant der moderne verlichtings
techniek in letterlijken en figuurlijken zin te
belichten en zoodoende het opvoedkundige
element een belangrijk woordje te laten mee
spreken! Met andere woorden: het streven is
om naast de feestverlichtingen, welke
alle weer gedoemd zijn om te ver
dwijnen, dingen te maken, welke voor
bestemd kunnen zijn om permanent te wor
den. Indien, om een voorbeeld te geven, de
contouren van het Centraal Station In de
week van Edison des avonds glanzend zullen
oplichten, zal zulks niet blijvend zijn. Maar
indien de vier groote wijzerplaten, welke als
het donker is, volkomexx onleesbaar zijn, dank
zij een oordeelkundige beliohting, ook in de
avonduren hun diensten bewijzen zullen, is
daarmede de gelegenheid geschapen om te
zorgen dat een zoodanige verlichting perma
nent blijft
Een andere voorbeeld. Het aspect- onzer
straten ondergaat des avonds, als de lantaarns
branden, een algeheele wijziging. De straten
en de onderstukken der gebouwen zijn ver
licht, maar wat zich hooger verheft gaat ln
duisternis verloren. In Amerika is dat anders:
door een geheele gevelbelichting zorgt men
daar dat het aspect van een straat bewaard
blijft. Indien men nu bijvoorbeeld in de Vij
zelstraat te Amsterdam met haar hooge ge
bouwen in de Edison-week een zoodanige ver
lichting zou aanbrengen, ware het niet on
mogelijk dat er stemmen zouden opgaan, wel
ke deze verlichting tot een permanente
zouden willen bevorderd zien. Men bedenke
achter dat wij met deze voorbeelden aller
minst- op het Lichtwcek-programma, dat nog
niet in zijn geheel is vastgesteld. willen
vooruitloopen. Maar wel is zeker dat het ..say
it with light!" van 21 tot en met 26 October
in Amsterdam de eenige leuze zal zijn!
KONING GEORGE IN
SANDRINGHAM.
(Van onzen Londenschen correspondent).
Koning George is dezer dagen naar zijn
buitenverblijf Sandi-ingham vertrokken. Hij
is nergens liever. Het is zijn tehuis. Bucking
ham Palace, de officieele Londcnsche wo
ning van den koning, heeft veel aantrek
kelijkheden, in de eerste plaats dc ruime
gronden, schitterend beplant, dan histori
sche schatten en herinneringen. Maar voor
zijn troonsbestijging was de koning er,
praktisch gesproken, een vreemdeling. Want
in den tijd van Koningin Victoria werd het
Londensch paleis zelden bewoond. En gedu
rende de regeering van Koning Edward
woonde de Prins van Wales in Marlborough
House. Sandringham ligt Noord-Oostelijk
van Londen, in het graafschap Norfolk, het
graafschap dat in zijn landschappen zoo
vaak aan Holland herinnert. Daar heeft
Koning George het grootste deel van zijn
leven en zijn aangenaamste dagen doorge
bracht. George was vijf jaar oud toen zijn
ouders. Edward en Alexandra, Sandring
ham betrokken. Het huis werd ln 1868 van
een particulier voor £200.000 gekocht. Maar
het verkeerde in zulk een vervallen toestand
dat het geheel opnieuw moest worden opge
bouwd. Dat was in 1870 geschied. En van dat
jaar af werd Sandringham het tehuis van
Edward en zijn vrouw. Daar heerschte het
gezinsleven. Daar brachten dc tegenwoor
dige koning, zijn broers en zusters, hun
jeugd door. Hun moeder zag er eiken dag
zelf op toe dat zij een bad namen en zij
vond er bijzondere vreugde in met een fla
nellen schort voor de trappen op te loopen
naar de kinderkamer, de kinderen te was-
schen en hen in bed te stoppen. Het leven
van George en zijn broers en zusters was
cr uiterst eenvoudig. Op raad van Ruskin,
konlnging Alexandra's geliefden wijsgeer,
was de moeder uiterst streng met de jon
gens maar zeer toegeeflijk met de meisjes.
Weinig weelde en weinig speelgoed, was do
leus. Wandeltochten in de omgeving van
Sandringham. een verblijf zoo nu en dan in
Londen, een jaarlijksche vacantie bij dc
grootouders aan moederszijde op het kasteel
Bernstorff bij Kopenhagen, en een bezoek
aan „grootmoeder" Victoria dat waren do
bescheiden jeugdgenocgens van Koning Geor
ge, totdat hij op twaalfjarigen leeftijd naar
de Marine ging. Maar tot zijn huwelijk in
1893 bleef SandrLngham zijn tehuis. En zelfs
toen betrok hij de naburige York Cottage
om naar „het groote huis" terug te keeren
bij den dood van Koningin Alexandra. Sinds
dit sterfgeval is de oude koninklijke woning
geheel vernieuw^ en gemoderniseerd
WIE MIST EEN „BOSCHS-MAGNEET?
De Commissaris van Politie te Haarlem,
verzoekt bekend gemaakt te worden met ce
herkomst van een „Bosch"-magneet, welke
in beslag is genomen als zijnde vermoedelijk
van misdrijf afkomstig.
Belanghebbenden geheven zich te vervoe
gen ten Poütiebureelc, afd. Justitieele Dienst,
