47e Jaargang No. 14171 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Dinsdag 3 September 1929 HAARLEM S DAGBLAD DIRECTEUREN: J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER HOOFDREDACTEUR: ROBERT PEEREBOOM ABONNEMENTEN per weck 0.27)4, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32 Per 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der gemeente) 3.57)4. Franco per post door Nederland ƒ3.87ï4. Losse nummers ƒ0.06. Geïll. Zondagsblad per 3, maanden f 0-5716, franco per post. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810 ADVERTENTIEN15 regels 1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbcd 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrond. dubbele prijs. Onze Groentjes (Dinsdag, Donderdag en Zaterdag) 14 rcg. 0.25, elke regel meer ƒ0.10. uitsl. a contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.r, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100. DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN. EERSTE BLAD AGENDA. DINSDAG 3 SEPTEMBER Stadsschouwburg: „Merijntje Gijzen's Jeugd", 8 uur. Groote of St. Bavokerk: Orgelbespeling 8.15—9.15 uur. Palace, Cinema en Variété „De Jolige We duwnaar". Tooneel: The two Willards, 8.15 uur. Luxor Theater: „Het Geheim van de Scha duw" en „Een held uit Liefde", 8.15 uur. Rembrandt Theater: „An der schonen blauen Donau". Tooneel: Willy Derby. 7 en 9.15 uur. Standaard Theater: „Zeven Kansen". 8.15 uur. Vel sen: Raadhuis, Gemeenteraad. 7 uur. WOENSDAG 4 SEPTEMBER Stadsschouwburg: „Merijrrtje- GijzenTs Jeugd". 8 uur. Brongebouwtuin: Ledenconcert H. O. V. 8.15 uur. Bioscoopvoorstellingen, 's middags en 's avonds. Teyler's Museum, Spaarne 16. 11—4 uur. Toegang vrij op alle werkdagen, behalve Maandag. DE „GRAF ZEPPELIN". ONWEERSBUIEN. Volgens een bericht van de Associated Fress uit Washington heeft het draadloos marinestation om 17 uur (M.E.T.) een be richt aan. de „Graf Zeppelin" gezonden. Antwoord kwam er echter niet, daar het luchtschip op dat oogenblik met Duitsch- land in verbinding stond. Maandagmorgen 5 uur heeft het marine-station voor het laatst verbinding met de Zeppelin gehad. De Hamburg-Amerika-lij n deelt mede, dat het luchtschip zich om 5 uur (M.E.T.) op 35 gr. 30 min. N. B. en 38 gr. 10 min. W. L. bevond. (D. i. ten Zuidwesten van de Azo- ren). De commandant heeft voor verschei dene onweersbuien een omweg moeten maken. li BRAND BIJ BIRMINGHAM. TWAALF PERSONEN GEDOOD. Maandagmorgen zijn bij een brand, die in Smethwick nabij Birmingham woedde en waarbij twee huizen in de vlammen opgin gen, twaalf personen gedood. Het vuur, dat in een winkel was uitgebroken, greep zoo snel om zich heen, dat de brandweer, die trouwens laat op het terrein van de ramp verscheen, vrijwel machteloos stond, daar zoowel de voorzijde als de uitgangen der beide belendende huizen in lichtelaaie stonden. Drie jonge meisjes waren uit het venster gesprongen, en liepen daarbij zware verwondingen op; een harer overleed spoe dig. Men vreest, dat er onder de puinhoopen nog meer dooden of gewonden bedolven zijn. Omtrent de oorzaak staat nog niets vast. De „Graf boven New-York. Aan het gejzibel van de New-Yorkers kwam geen einde, toen de ..Graf Zeppelin" op de terugreis naar Friedrichshafen boven de ivolkenkrabbers zw€*]de. Een radio-foto van 'net luchtschip boven Woolworth-buiUling. DE MOORD IN PARK ZORGVLIET O. DE C. TOT 5 JAAR GEVANGENIS STRAF VEROORDEELD. Het Corr. bureau seint ons uit Den Haag: De Haagsche rechtbank veroordeelde he denmorgen den student O. de C. die in den avond van 3 Mei in het park Zorgvliet te 's-Gravenhage mej. B. dood schoot, wegens doodslag tot vijf jaar gevangenisstraf, bij het bepalen der strafmaat eenerzijds rekening houdende met de ernst van het feit, ander zijds met het blanco verleden en de vermin derde toerekenbaarheid van verdachte. ERNSTIG AUTO-ONGEVAL. DE HEER VLASVELD GEDOOD. Maandagavond ongeveer half acht is de gemeente-ontvanger van Haarlemmjerliede, de heer Vlasveld, bij het oversteken van den Rijksstraatweg te Halfweg, op een moment dat uit beide richtingen een auto naderde, door een uit Amsterdam komenden auto ge grepen. De heer Vlasveld had juist per rijwiel zijn woning verlaten en reed in de richting Half weg. Hij is vermoedelijk tegen het rechter portier van den auto gebotst en achterover tegen den grond geworpen. De doktoren Melchior en Kuipers waren onmiddellijk ter plaatse. De heer Vlasveld werd naar zijn woning vervoerd, waar dokter Kuipers hem verder behandelde. De behandeling mocht echter niet meer baten. Te half 11 is de heer Vlasveld overleden. De heer Vlasveld was vóór de annexatie eerst ambtenaar ter secretarie, daarna ook (van 1923 af) gemeente-ontvanger van Haarlemmerliede. In de eerste functie werd hij bij de annexatie in 1927 gehandhaafd, maar in de tweede door verkleining der ge meente overbodig geacht. Het gemeentebe stuur van Haarlem heeft er .toen bij Ged. Staten van Noord-Holland tegen geprotes teerd, dat Haarlem een ambtenaar in. ge deeltelijken dienst zou moeten nemen, die tevens ontvanger van een naburige gemeente was. Haarlemmerliede werd evenwel door Ged. Staten in het gelijk gesteld. Haarlem heeft, toen den heer Vlasveld op wachtgeld gesteld. De overledene die den 42-jarigen leeftijd bereikt had, heeft de gemeente Haarlemmer liede ruim 10 jaar gediend. Dag en uur der begrafenis waren heden morgen nog niet vastgesteld. TUSSCHEN LIFT EN HEK BEKNELD GERAAKT. ONGELUK, DAT GOED IS AFGELOOPEN. Maandagmiddag bevond de 18-jarige fa brieksarbeider J. H. uit de Kloosterstraat zich ondanks het verbod dat te dien op zichte bestaat in een lift, in de Kousen- en Handschoenenfabriek Hin aan den Zijlweg. In dc- lift stond ook een ijzeren wagentje. H. meende, dat de lift naar beneden zou gaan, toen nu de lift naar boven ging behield H. het evenwicht niet en viel eerst tegen den liftwand en daarna tegen het wagentje aan, dat hem weer duwde tegen het afsluithek van de lift. Een vair zijn armen raakte be kneld. De lift jongen bracht de lift tot stil stand. Het ongeval liet zich eerst ernstig aanzien, daar men het hek moest doorzagen om den arm te bevrijden. Toen een dokter gearriveerd was, kon deze echter slechts eenige schaafwonden aan den arm consta- teeren. De jonge man is per auto naar huis gebracht. LAAGHARTIGE AANSLAG. Uit Boedapest wordt gemeld: Maandagmorgen vervoegde zich twee on bekender. bij den kassier van het ministerie van Binneniandsche Zaken. Toen de kas sier hun vroeg, wat de heeren verlangden en eenige woorden met hen gewisseld had. haalde plotseling een der mannen ee:i flescnje uit zijn zak en smeet den kassier den inhoud in het gezicht. De kassier viel, overmand door de pijn, die de vloeistof ver oorzaakte, op den grond en verloor het be wustzijn. Van dit oogenblik maakten de roovers gebruik om uit de openstaande kas een bedrag van 7000 pengö te stelen, waarna zij zich uit de voeten maakten. Toen de kassier weer bijkwam, alarmeerde hij on middellijk de politie, die constateerde, dat het fleschje een mengsel van paprika en aether inhield. Tot- nu toe heeft men de aanranders nog niet gevat. De portier van het gebouw heeft niemand naar het kan toor van den kassier zien gaan. Het onder zoek wordt in alle richtingen voortgezet. ARBEIDSONGEVAL. Maandagmorgen was de 26-jarige J. H. uit den Haag bezig met het doorblazen van radia toren voor de centrale verwarming, die in het Gemeentelijk Concertgebouw geplaatst wor den. Een dezer toestellen viel om en trof II. tegen het rechter been, dat gekneusd werd. Na door den Ongevallendienst en door een dokter verbonden te zijn. is H. per zieken auto naar het Groote Gasthuis vervoerd. De bomaanslag te Berlijn. Elders in dit blad kan men nadere bijzon derheden lezen over den bomaanslag die ge pleegd is op het gebouw van den Rijksdag in Berlijn. Onze foto toont den Noord gevel, waar (bij het kruisjede bom ontplofte HET DRAMA TE RUCPHEN. De ouders medeplichtig? VIJANDIGE HOUDING DER BEVOLKING. Aangaande den brand in een hutje bij Rucphen (N.-B.) waarbij drie meisjes om kwamen meldt de Tel. nog: Het touw, waarmede de deur van het hutje gesloten was, moest, toen de brand ontdekt werd, met een mes verwijderd worden. Eer men een mes gevonden had, was het huisje reeds bijna geheel afgebrand. De vader, die eerst het tweejarig kindje wilde redden, greep in zijn verwarring de fiets, die voor de wieg stond en sleepte deze naar buiten inplaats van de wieg. Toen de man zijn vergissing ontdekte, kon hij onmo gelijk meer in de woning binnendringen. Evenmin was het mogelijk de twee andere kinderen, die in een hoekje lagen te slapen, te redden. Door de groote droogte, alsmede 't licht ontvlambare materiaal, waaruit het hutje bestond, speelde het drama zich in het op het late avonduur stille dorpje zeer vlug en haast ongemerkt af. Ook de ouders in arrest. Naar het Persbureau Vaz Dias nader meldt nemen ook de aanwijzingen van medeplichtig heid, vooral tegen de moeder, toe. Behalve de arbeider H., die reeds bekend heeft, bevin den zich thans ook de ouders K. in voorloo- pig arrest op het raadhuis te Rucphen. De vijandige gezindheid van de inwoners van Rucphen tegen den arbeider K. en zijn vrouw en tegen H. is zóó groot, dat zij door de poli tie bewaakt moeten worden. De woede der bevolking keert zich vooral tegen de vrouw, die eenigen tijd geleden reeds haar kindereh kwaadwillig heeft verlaten. Zij is daarna teruggekeerd, doch naar verluidt, had zij zich thans opnieuw uit de voeten willen maken. Heeft H. een alibi? Daar het drama zich heeft afgespeeld rond het middernachtelijk uur en er geen men- schen in de buurt wonen terwijl ook de bij de ramp betrokkenen heel weinig weten te vertellen, is het nog niet mogelijk de juiste toedracht der gebeurtenissen weer te geven. Vast staat slechts, dat omstreeks kwart voor twaalf een zekere van Ginneken den brand in de plaggenhut ontdekte, doch deze niet kon binnentreden. Toen hij hulp ging halen en daarna weer bij het brandende huisje kwam, waren de bewoners reeds buiten. De vrouw snelde met de vier oudste kinderen weg. terwijl de vader naar een nabijgelegen woning om hulp uitging. Er hing een verstik kende rook terwijl het huisje in een half uur tijds geheel was afgebrand. Toon vond men te midden der puinhoopen de lijken van de acht-jarige Cato. de 6-jarige Helena, terwijl in de wieg het lijkje van den 2 1 2-jarjgen Henri lag. Nog denzelfden nacht hebben Rijkspolitie en gemeentepolitie ter plaatse een onderzoek ingesteld; het gezin is onder gebracht in het Raadhuis. Tijdens het nader onderzoek vanwege het parket rezen sterke vermoedens tegen H., dien men op de kermis te Roozendaal arres teerde. In afwijking van het reeds gemelde, als zou deze bekend hebben, blijkt dit niet waar te zijn. H. poogt zich door een alibi van de sterke verdenking tegen hem te verschoonen. De justitie zou heden alle bij het drama betrokken personen naar Breda doen over brengen voor een nieuw onderzoek. De teraardebestelling der drie kinderen vindt morgenmiddag plaats. „DE KLEINE JOHANNES" OP DE PLANKEN. Y. Visser heeft „De Kleine Johannes" van Frederik van Eeden voor het tooneel be werkt. Het Vereenïgd Rotterdamsh-Hofcstad Tooneel zal het. naaifde N. R. Crt. verneemt, ten iooneele brengen, met Annie yan Ees in de titelrol. Het woord is aan Bismarck: Ik stel mijzelf nooit de vraag of een besluit, dat ik nemen moet, een populair succes zal zijn of niet; ik vraag alleen of het redelijk of wenschelijk is. NA DE VACANTIE. Iemand moet het land besturen, Iedereen moet zorg verduren: Iemand moet de nachten waken, Allen hebben we onze taken; Iemand moet de kindren leeren, Elkeen moet zijn deel presteeren; Iemand moet de kleeren weven, Ieder heeft zijn plicht in 't leven; Iemand moet er voor ons schrijven, Geen hoort werkeloos te blijven; Iemand moet de kranken helen, 't Werk der wereld moet men deelen; Iemand moet de oogsten bergen, Ledigheid mag niemand vergen; Iemand moet de wet vertolken, Werkers vormen sterke volken; Iemand moet ons voedsel kweeken, Niets mag in 't geheel ontbreken; Iemand moet de huizen bouwen, Ieder moet zijn last verdouwen; Ieder moet zijn aandeel dragen, Niemand moet daarover klagen; Ieder moet zijn taak verrichten. Elkeen heeft zijn zware plichten; Ieder is op zijn terrein Iemand, ook al is het klein. P. GASUS. NAT. CHRISTEN GEHEEL- ONTHOUDERS VEREENIGING. DE 50ste ALGEMEENE VERGADERING. Heden Dinsdag en morgen Woensdag wordt alhier gehouden dc 50e algemeene vergadering van de Nationale Christen Ge heel Onthoudersvereeniging. Aan de algemeene vergadering ging voor af een Begroclingssamenkomst. die werd gehouden in „Het Blauwe Kruis", die door vele afgevaardigden werd bijge woond. Na de opening der samenkomst, op de gebruikelijke wijze, hield de heer W. P. J. Overmeer een toespraak waarin allen het welkom werd toegeroepen. Spr. zeide dat de afdeeling Haarlem verheugd is, dat. na een groot aantal jaren, dc algemeene vergade ring weder eens te Haarlem wordt gehou den. Verder weidde spr. uit over het doel der vereeniging. Er is reden tot dank zeide spr., omdat de drinkgewoonte onder de Chr. ge meente minderende is. Daarbuiten is het er echter nog erg mede gesteld. De Nat. Chr. Geheel-Onthoudersvereenigfng heeft nog bij lange na haar taak niet volbracht. Met moed gaan we vooi-t, besloot spr., in den naam en de kracht van God. Daarna zong mevrouw Silyakus het „Onze Vader" en verwelkomde Ds. W. H. II. Dijk man namens de afdeeling van „De Scha kel" de aanwezigen. Verder werden nog on derscheidene toespraken gehouden. De algemeene vergadering. Heden is de algemeene vergadering ge opend met een rede van den waarnemen- den voorzitter van het H. B„ ds. P. Veen van Utrecht. Onder meer werd daarin de afd. Haarlem dank gebracht voor de voorbereiding der vergadering en voldoening geuit over de drukke opkomst. Spr. hoopte dat de achter uitgang in het ledental nu voor goed moge zijn tot stilstand gekomen. Hij wekte de afdeelingen op een plan van werkzaamheden voor de wintercampagne op te maken en verder allen de gaven te gebruiken die God aan een ieder heeft gegeven. Met den wensch dat men in Haarlem een paar goede dagen mocht doorbrengen verklaarde dan de voorzitter de vergadering voor geopend. Verder memoreerde de secretaris Ds. D. van Krevelen een en ander uit het jaarverslag dat reeds eerder in druk is ver schenen on dat van veel werkzaamheid ge tuigde. Onder dank aan den secretaris werd het verslag goedgekeurd. Het financieele verslag werd eveneens goedgekeurd. De heer Alink van Amsterdam bood aar. het H. B. een nieuw vaandel aan, dat werd ont huld en dat de voorzitter onder dank na mens het H.B. aanvaardde. De heer W. P. J. Overmeer deed eenige mededeclingen namen de reclasseerings- commissfe. Daaruit bleek van veel werk zaamheid. Arnhem is aangewezen als plaats voor de vergadering van 1930. Als leden van het H.B. zijn herkozen dr. J. II. Slotcmaker de Bruine en ds. J. Henri Le- debocr en als lid der commissie van redac tie drs. J. van der Spek. Daarna werd ge- pr -1 12 1 2-JARIG BESTAAN. De R.-K. Bond van Wasch-industrieelen zal Zaterdag 14 September zijn 12 1 2-jarig bestaan herdenken in het restaurant Brink- mann. 's Middags heeft een feestvergadcring plaats, waarin de heer A. Groos, voorzitter, een herdenkingsrede zal houden. De feest rede wordt uitgesproken door den secretaris den heer Kamerbeek. De Bisschop van Haarlem Mgr. J. D. J. Aen- genent zal de vergadering bezoeken. Na zijn vertrek is er gelegenheid om het bestuur van den jubileerenden bond geluk te wenschen. 's Avonds is er een diner en een gezellig samenzijn. HET CHRISTELIJK INSTITUUT ORANJE NASSAU. EEN STUKJE GESCHIEDENIS. Heden en morgen wordt herdacht het 25- jarig bestaa. van het Christelijk Instituut „Oranje Nassau" te Haarlem. Naar aanleiding daarvan wordt ons aangaande de stichting en de geschiedenis van deze onderwijsinrich ting het volgende geschreven: Door de ijverige bemoeiingen van een zestal ingezetenen van Haarlem, die overtuigd waren van de behoefte aan een Christelijke School voor meer uitgebreid lager onderwijs, werden de eerste stappen gedaan tot de stich ting van zulk een school. Haarlem was indertijd nog slecht bedeeld met inrichtingen voor voortgezet lager onder wijs. Ofschoon in dc groote steden van ons land .inzonderheid te Amsterdam en te Rotterdam scholen met een negen-jarigen cursus reeds lang bestonden, was te Haar lem zelfs van gemeentewege nog geen enkele dusdanige school opgericht. Wel waren er het Instituut Prins en de School vaji den heer Van der Wilk. Er was grond voor het vermoeden, dat een dergelijke onderwijsinrichting, als werd bedoeld te stichten, in Haarlem levensvatbaar heid zou blijken te bezitten, te meer daar de beide bovenvermelde instituten een „neutraal, karakter" droegen en dus niet geven konden wat echte Christen-ouders voor hun kinderen begeeren. Evenwel was toch de oprichting van een dergelijke school een gewaagde on derneming, daar het financieele risico, zon der ecnigszins noemenswaardigen steun, door den ondernemer zelf geheel voor eigen reke ning moest genomen worden. Van het ver- leenen van Rijks subsidie was in dien tijd nog nauwelijks sprake. De hoer J. II. van Leijden werd bereid ge vonden het plan uit te werken. De heer J. de Jong, toenmaals Hoofd der Groen van Prin- stererschool to Haarlem, was mede bereid zijn schouders onder de zaak te zetten. Beide heeren zetten door, van oordeel zijnde, dat een school, als werd beoogd op tc richten, wel leerlingen tot zich trekken zou. Hun ver wachting is niet beschaamd geworden. Ge huurd werd het perceel Nassaulaan 2. Er werden nog een tweetal leerkrachten aange steld en wel. mej. A, F. van Stuyvenberg die nog steeds aan dc school werkzaam is cn de heer J. van Stuyvenberg, thans hoofd der school te Zuilen. Inmiddels werden de statuten goedgekeurd en zoo kon de school 1 September 19Ö4 wor den ingewijd in tegenwoordigheid van ver tegenwoordigers van het Gemeentebestuur, het Rijksschooltoczicht cn van de Bijzondere Scholen te Haarlem. Den volgenden dag begon het onderwijs met een 60-tal leerlingen. Het aantal leer lingen was het volgende jaar reeds verdub beld. Ook uit omliggende gemeenten, als Bloemendaal, Heemstede, Haarlemmermeer en zelfs uit Zandvoort en IJmulden werden leerlingen ingeschreven. Overal gevoelde men kennelijk behoefte aan een dergelijke onderwijs-inrichting. Het ging dan ook voort in de stijgende lijn met het aantal leerlin gen. Het personeel der school, de heer De Jong had reeds in 1909 de school verlaten werd in den loop der Jaren tot acht leerkrachten uitgebreid, voorts werden aan de school ver bonden een zestal vakonderwijzers cn -onder wijzeressen, het schoolgebouw, inmiddels eigendom van den heer Van Leijden gewor den, onderging een verbouwing en het aantal leerlingen klom, zij het dan ook langzaam, tot boven de twee honderd. Na dc inwerking treding van de nieuwe L.O.-Wet kon dé oude toestand der school niet langer gehandhaafd worden. Een defi nitief Schoolbestuur moest dc zaak in han den nemen; het schoolgebouw werd aan de gemeente Haarlem verkocht en door deze aan het schoolbestuur Sn bruikleen afgestaan. Dc school zelve moest, gelijk alle vroegere M.U.L.O.-scholen, gesplitst worden in een lagere school en een u.l.o. kopschool onder één Hoofd. Er kwam een algehcelc reorgani satie tot stand. Nu de school een kwart eeuw bestaat, moge er aan worden herinnerd dat van het groet aantal leerlingen, dat aan deze school het eerste onderwijs heeft genoten er velen zijn, die reeds lang als nuttige leden in de maat schappij een mooie en een vooraanstaande positie beklecden. Het onderwijs op de school heeft derhalve nuttige vruchten afgewor pen. Zooals we reeds meldden treedt de heer J. H. van Leijden thans als hoofd der school af. Hij is tc Rotterdam geboren en genoot daar de opleiding tot onderwijzer aan de Chr. normaallessen. Vóórdat hij hoofd van het Instituut „Oranje Nassau" werd, was hij te Rotterdam aan twee scholen als onder wijzer werkzaam, waarvan het laatst aan het Instituut Van Bleek. Hij mag dus op een veeljarigen werkkring bij het onderwijs terugblikken enop ecu gezegenden arbeid. Nog vele jaren van wel verdiende rust mogen hem geschonken wor den. Heden is het feest voor de kinderen en van middag houdt het schoolbestuur receptie Morgen heeft het officlcele afscheid van den heer Van Leijden plaats cn de installatie van het nieuwe Hoofd, den heer B. M. Bui ten uit Ziaandam. Schoolfeest in „Drccfziclit". Heden was het de dag, dat de heer J. H. van Leyden afscheid nam van de school, in welke hij vandaag tevens 25 jaar als hoofd gestaan heeft, het Instituut Oranje-Nassau aan het Nassaupleln, waarvan hij ook op richter is. Tegelijkertijd vierde de onderwijzeres, mej.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1929 | | pagina 1