BUITENLANDSCH OVERZICHT
SCHEEPVAARTBERICHTEN
ERNSTIG INCIDENT IN DE GENEEFSCHE BEGROOTINGS-
C0MMISS1E.
HET ONTWERP BETREFFENDE FINANCIEELEN STEUN
LIJDT SCHIPBREUK.
HAARLEM'S DAGBLAD
T BELANGRIJKSTE NIEUWS.
In de begrootingscommissie van de Uol-
kenbondsvergadering is het Dinsdag tot een
incident gekomen. De president van de Noor-
sche delegatie Hambro, die in de vergaderin
gen van den Volkenbond steeds ernstige kri
tiek oefende op de inrichtingen van den Vol
kenbond. viel in een scherpe, persoonlijk
gehouden rede, den directeur van het In
ternationaal Arbeidsbureau Albert Thomas
aan, wien hij partij-politieke actie buiten
zijn taak 0111 verweet. Thomas heeft op 1
Juli op een banquet van de Fransche socia
listische partij in een rede geëischt, dat de
socialistische partij zich overwegenden
invloed in Frankrijk en de geheele wereld
inoet veroveren en zich ook moet verzekeren
van belangrijken invloed in Genève bij den
Volkenbond en bij het Internationaal Ar
beidsbureau. Hambro verklaarde, dat een
dergelijke partijpolitieke propaganda voor
een internationalen ambtenaar niet toelaat
baar is. Verder verweet hij Thomas, dat hij
een Engelschen. beambte van het Internatio
naal Arbeidsbureau, Sanders geheeten, toe
gestaan heeft zich bij de Engelsche verkie
zingen candidaat te laten stellen. De be
ambten van den Volkenbond en van het In
ternationaal Arbeidsbureau moeten beslis
sen of zij willen zijn niet-politieke interna
tionale beambten of zij moeten geen be
ambte meer zijn.
De directeur van het Internationale Ar
beidsbureau Albert Thomas, die opgewon
den naar Hambro geluisterd had, verhief
zich onmiddellijk van zijn zetel voor een
antwoord. Hij gaf openlijk toe, dat hij op
het banquet van de Fransche socialistische
partij de hem verweten verklaring afgelegd
heeft, doch verontschuldigde zich met te
zeggen dat hij In een algemeen gebruikelijke
formuleering gesproken heeft. Hij neemt
geen deel aan het actieve politieke leven in
Frankrijk. Wanneer hij aan een feestmaal
redevoeringen houdt, dan doet hij zulks al
leen om propaganda te maken voor het in
stituut waarvan hij de leider is. Hij is zelfs
bereid naar den Paus en den Duivel te gaan,
wanneer hij propaganda voor het Interna
tionaal Arbeidsbureau kan maken. Hij is
twee jaar na zijn benoeming tot directeur
van het Internationaal Arbeidsbureau socia
listische afgevaardigde in het Fransche par
lement gebleven en niemand heeft hem dat
verboden. De Bestuursraad van het Inter
nationaal Arbeidsbureau heeft tot nu toe
den beambten geen politieke bezigheden
verboden.
Het incident was hiermede niet geëindigd.
De heer Hambro verhief zich opnieuw van
zijn zetel en verklaarde dat de heer Thomas
verstandig genoeg is om tusschen een partij
politieke en oen propaganda voor het In
ternationaal Arbeidsbureau onderscheid te
maken. Hij juicht het toe, dat Thomas be
reid is naar den Duivel en naar den Paus
te gaan om voor zijn instituut propaganda te
maken. Doch hij waarschuwt hem er tegen
op een feestmaaltijd op de gezondheid van
den Duivel te drinken: de partij zal dan
niet bereid zijn hem te ontvangen.
Het incident veroorzaakte groote opwin
ding.
De bemoeiingen om tot overeenstemming te
komen over het voorstel tot het vcrleenen
van financieele steun aan aangevallen sta
ten moeten thans als mislukt beschouwd
worden. De derde commissie (voor de ont
wapening) is tot de conclusie gekomen, dat
ook de werkzaamheden van de sub-com
missie zonder succes zijn gebleven en dat
daarom thans alleen moet worden beslist of
de kwestie zal worden verdaagd tot een later
tijdstip of dat de kwestie opnieuw bespro
ken kan worden in de veiligheldscommissïe
van den Volkenbond. Over geen der princi-
pieele kwesties van deze overeenkomst, of
de financieele hulp slechts aan aangevallen
of ook aan bedreigde staten moeten worden
verleend, wat onder aangevallen en bedreigd
verstaan wordt, welke bepalingen moeten
gelden om een land tot aanvaller te stem
pelen, kon overeenstemming worden be
reikt.
Algemeen is het opgevallen, dat de En
gelsche delegatie zich veel moeite heeft ge
geven om tot overeenstemming over dit voor
stel te komen. Bij de besprekingen in de
derde commissie, die reeds twee weken
duurden, hebben de Engelsohen voortdurend
wijzigingsvoorstellen ingediend om tot een
resultaat te komen.
Een derde belangrijk bericht komt
uit Teking.
Maandag heeft de Chlneesohe minister
van buitenlandsche zaken dr. Wang aan
Frankrijk. Engeland, de Vereenigdc Staten
en Japan een nota doen toekomen, waarin de
Chineesche regeering de onmiddellijke op
heffing van de exterritorialiteit der buiten
landers in Ohina eischt.
De Chineesche regeering stelt voor on
middellijk onderhandelingen met de betrok
ken mogendheden te openen en verwacht,
dat deze voor 11 November van dit jaar ge
ëindigd kunnen zijn, daar, naar bekend is.
de Chineesche regeering besloten heeft de
voorrechten van de vreemdelingen in China
met ingang van 1 Januari 1930 af te schaf
fen.
Verder deelde de Chineesche minister van
buitenlandsche zaken mede. dat de Chinee
sche regeering een nieuw strafwetboek zal
doen samenstellen naar het voorbeeld van
he'. Zwitsersche strafrecht. Voor de hervor
ming van het strafrecht in China zal ook
WOENSDAG 18 SEPTEMBER 1929
de medewerking van buitenlandsche deskun
digen worden ingeroepen.
Thans begint het laatste- bedrijf van de
eerste groote poging tot de renaissance en
de vrijmaking van China. Dat dit laatste be
drijf makkelijk te spelen zal zijn staat nog
te bezien. Het zal ongetwijfeld heel wat
strubbelingen opleveren. Het wordt inmid
dels wel tijd dat de Westerlingen, die hun
oogen wel wat al te veel op eigen belangen
hebben gericht zich thans eens naar het
Oosten wenden. Rusland, het communisme,
"Aziëwrijvingen, botsingen,; ontwakend
bewustzijn en zelfrespect eenerzijds, ver
val wanhoop en destructie anderzijds
L. A.
De toestand in Palestina
gespannen
LONDEN, 17 September (V. D.) Naar uit
Jeruzalem gemeld wordt, is dc toestand op
het oogenblik weer zeer gespannen. De Ara
bieren zouden van plan zijn, heden nacht een
overval op de Joden te plegen.
De toestand in Rusland.
Paul Scheffer, de correspondent van het
„Berl. Tageblatt" te Moskou meldt, dat er
zeer binnenkort vleesch- en eierkaarten
zullen worden ingevoerd in Rusland, waar
bij de arbeiders den voorrang zullen heb
ben.
De boterrantsoenen voor volwassenen
zijn verminderd ten behoeve van de kinde
ren beneden de 7 jaar.
Weer moeilijkheden voor
Pilsoedski?,
Onlangs werd gemeld, dat maarschalk
Pilsoedski de fractieleiders had voorgesteld
samen eens te praten over een stelsel van
beraadslaging over de begxooting en reeds
verwachten sommigen, dat dit het begin
zou zijn van een toenadering tusschen beide
kampen. Het tegendeel schijnt echter het
geval te zijn. Althans naar de correspondent
van de „Frankf. Z." te Warschau meldt, is
men hard op weg naar een nieuw conflict
•tusschen de partijen en de regeering, die
onder leiding van Switalski staat.
Zooals men weet, is de goedkeuring van
de begrooting bijna het eenige recht, het
welk het eigenlijke regeeringshoofd, maar
schalk Pilsoedski, den afgevaardigden nog
gelaten heeft. Immers zijn gewoonte was om
het parlement met vacantie te zenden, zoo
dra men het in zijn hoofd kreeg zich met
quaes ties te bemoeien, welke Pilsoedski min
der aangenaam waren.
Volgens het nieuwe systeem, dat de re
geering op het oog zou hebben, 'zouden niet
•meer de door de volksvertegenwoordiging
aangewezen rapporteurs, maar de ressort
ministers hun begrooting toelichten; nadat
de commissies beraadslaagd zouden hebben,
zou het parlement geen posten meer mogen
wijzigen of schrappen.
De meeste partijen weigeren met de re
geering op een ander terrein te onderhan
delen dan in het parlement zelf en zij
eischen de onmiddellijke aankondiging van
een buitengewone par lemen tszitting. De so
cialisten gaan nog verder en eischen het
onmiddellijke aftreden der regeering (de
z.g. regeering der kolonels) en de volledige
liquideering van het huidige systeem, het
welk den Sejm vrijwel geheel terzijde
schuift.
de ongeveer 134 aanhangers van de regee
ring en de Duitsohers, in het geheel een 150
man.
Ertegen zijn 200 afgevaardigden. Onbe
slist is de houding van de minderheden
der Joden, Wit-Russen en Oekraijieners.
Onverwacht is maarschalk Pilsoedski van
zijn verlof teruggekeerd en houdt confe
renties met den premier en den minister
van financiën, kolonel Matoezewski, waaruit
men afleidt, dat het oogenblik, waarop de
latente crisis in een acute zal overgaan,
snel nadert.
De nieuwe Italiaansche
regeerders.
De nieuwe ministers hebben in handen
des Italiaanschen Konings den eed afgelegd
en zich vervolgens naar het Palazzo Venezia
begeven, waar de minister-president hen
eenige hartelijke woorden van welkom tos-
sprak. Vervolgens hebben de nieuwe onder
staatssecretarissen den eed afgelegd in han
den van den premier, die hen eveneens toe
sprak en verzocht dadelijk aan het werk te
gaan.
De meeste nieuwe functionarissen hadden
gisteren reeds hun ambt van hun voorgan
gers overgenomen en kennis gemaakt met
de ambtenaren van hun departement Acer-
bo. 2e nieuwe minister van land- en bosch-
bou* heeft daarbij een toespraakje gehóu
den. waarin hij zelde dat ook jacht en
vlsscherij, bodemverbetering, mijnwezen,
landbouwcredicb en spaarbanken onder
zijn departement vielen, aldus de N.R.Ct.
In verband met de wijzigingen in het de
partement heeft Mussolini besloten, de prijs-
uitdeeling voor de overwinnaars in den
strijd voor het graan voor 1928, welke 6 Oc
tober zou geschieden, uit te stellen tot De
cember. Zij zal dan samenvallen met de in
wijding van den veldtocht voor 1929 en deze
inwijding een extra-plechtig karakter ver
leenen.
PRO JUVENTUTE IN 1928.
MEER BOEFJES DAN IN 1927?
Verschenen is het jaarverslag over 1928 van
de vereeniging „Pro Juventute" in het Ar
rondissement Haarlem.
Daarin lezen wij:
Regelmatig werden ons door het Open
baar Ministerie weer de processen-verbaal in
handen gesteld, die betrekking hadden op
minderjarigen, die zich aan een of ander
strafbaar feit hadden schuldig gemaakt. In
totaal betrof het 94 minderjarigen, onder
wie 91 jongens en 3 meisjes. Vergelijken we
dit met de cijfers van het vorig jaar, dan
zien we, dat er een stijging heeft plaats ge
had.
In 1927 bedroeg het totaal n.l. 77.
Wat vroegere jaren betreft ter vergelijking
nog de volgende cijfers: in 1926: 99, in 1925
116; in 1924: 108; in 1923: 119; in 1922: 112
en in 1921: 105.
In 68 gevallen betrof het diefstal, in 4 ge
vallen verduistering, in 3 gevallen oplichting,
terwijl in 6 gevallen er minderjarigen voor
heling bij betrokken waren. In 4 gevallen was
mishandeling gepleegd, 2 maal vernieling, ter
wijl de overige 7 gevallen zedelijkheidsdelic
ten golden.
In deze 94 gevallen kon voor 50 van de
betrokken delinquenten tot een niet-vervol-
ging worden geadviseerd. In 27 gevallen
meenden wij tot een voorwaardelijke ver
oordeeling te mogen adviseeren, en wel 6
maal tot een voorwaardelijke gevangenisstraf,
18 maal tot een voorwaardelijke tuchtschool-
straf en 3 maal tot een voorwaardelijke ter
beschikking stelling van de Regeering.
In 16 gevallen werd in overweging gege
ven, om wel tot een strafrechtelijke vervol
ging over te gaan. Daarbij werd 1 maal tot
een gevangenisstraf, 3 maal tot een tucht-
schoolstraf, 11 maal tot ter beschikking stel
ling van de Regeering, en 1 maal tot een
geldboete geadviseerd, terwijl verder in 1 ge
val geen rapport en advies kon worden uit
gebracht, omdat de verblijfplaats van den
delinquent in kwestie onbekend was.
Van de vroeger reeds bij ons in behande
ling genomen minderjarigen maakten zich
12 wederom aan een vergrijp schuldig. Voor
1 niet-vervolgde uit '22 werd thans een voor
waardelijke tuchtschoolstraf gevraagd, voor 1
niet-vervolgde uit '25 werd nogmaals gead
viseerd tot niet-vervolgen, voor 4 niet-ver-
volgden uit '26 werd voor 1 tot niet vervol
gen, voor 2 tot een voorwaardelijke ter be
schikking stelling van de Regeering gead
viseerd. Van de overige 6 oude pupillen waren
4 in '27 niet vervolgd en 2 voorwaardelijk
ter beschikking van de Regeering gesteld.
Voor 2 der niet-vervolgden kon nogmaals een
niet-vervolging worden gevraagd, terwijl voor
de beide anderen resp. tot een tuchtschool-
straf en tot een ter beschikbaar stelling van
de Regeering werd geadviseerd.
Voor de twee andere reeds voorwaardelijk
ter beschikking van de regeering gesteldèn
werd tot tenuitvoerlegging der ter beschik
kingstelling geadviseerd. In bijna alle ge
vallen viel de beslissing overeenkomstig het
door de Vereeniging uitgebrachte advies.
Slechts 3 maal week die daarvan af: 1 maal
was geadviseerd tot een voorwaardelijke ge
vangenisstraf, opgelegd werd een geldboete,
1 maal werd tot een voorwaardelijke tucht
schoolstraf geadviseerd, er volgde vrijspraak,
1 maal werd tot ter beschikking stelling van
de regeering geadviseerd voor een jongen, die
onder gezinsvoogdij stond. Hij werd krach
tens civielrechterlijke beslissing opgezonden
naar de tuchtschool. en
De vereeniging begon het jaar met 26 min
derjarigen, van wie 6 tot een voorwaarde
lijke gevangenisstraf, 15 tot een voorwaarde
lijke tuchtschoolstraf en 5 tot een voorwaar
delijke ter beschikbaar stelling van de re
geering waren veroordeeld. In den loop van
het jaar eindigde voor 2 de proeftijd met
gunstigen loop.. Voor 2 anderen volgde op
grond van nieuwe strafbare feiten ten uit
voerlegging der vroegere voorwaardelijke ter
•beschikking stelling van de regeering, zoodat
dus 22 overbleven.
In den loop van het jaar werden 26 min
derjarigen voorwaardelijke veroordeeld met
opdracht aan „Pro Juventute". Van hen wer
den 5 tot een voorwaardelijke gevangenis
straf, 18 tot een voorwaardelijke tuchtschool
straf en 3 tot voorwaardelijke ter beschik
king stelling van de Regeering veroordeeld.
Xn totaal kreeg de vereeniging zoo onder
•haar toezicht 48 voorwaardelijk veroordeel
den. van wie 11 tot een voorwaardelijke ge
vangenisstraf, 31 tot een voorwaardelijke
tuchtschoolstraf en 6 tot een voorwaardelijke
ter beschikking stelling van de Regeering
waren veroordeeld.
Van de 5 Regeeringskinderen onder toe
zicht der vereeniging bleven er 3.
Aanvaard werden 6 nieuwe minderjari
gen. Van deze 6 moest er een wegens her
haalde verduistering van geld opnieuw in
een Rijksopvoedingsgesticht worden opge
nomen, zoodat tenslotte aan het einde van
het verslagjaar 8 regeeringspupillcn onder
de vereeniging bleven.
Sport- en huisvlijtavonden en het kamp
wei-den weer met veel succes gehouden.
De vereeniging verloor 13 leden en ver
kreeg 22 nieuwe en kwam daarmee van 183
op 192. Het totaal aan contributie bedroeg
i 862.50.
Dank wordt gebracht aan het Openbaar
Ministerie en den Kinderrechter.
De balans sluit met een bedrag van f 4194,68
aan ontvangsten en uitgaven, de post saldo
verlies op de verlies- en Winstrekening be
draagt f 184.80.
HET BADHUIS IN HAARLEM
NOORD.
MET 1 JANUARI KLAAR.
Er wordt thans hard gewerkt aan den
bouw van het badhuis in Haarlem-Noord,
namelijk aan de van Egmondstraat, in de
nabijheid van de bijzondere school.
Het nieuwe badhuis zal, naar verwacht
wordt, 1 Januari a.s. in gebruik genomen
kunnen worden.
De badhuis-quaestie in het voormalige
Schoten zal dan eindelijk opgelost zijn.
Reeds in 1923 kwam de touw van een bad
huis in den gemeenteraad van Schoten aan
de orde. Het heeft dus 6 jaar geduurd.
DE ZAAK-LIEBERMANN OP 12 NOVEMBER
IN HOOGER BEROEP.
Naar de Tel. verneemt zal de zaak Lieber-
mann in hooger beroep op 12 November en
volgende dagen voor het gerechtshof te Am
sterdam worden behandeld.
Verdedigers zijn zooals gemeld mr. F. A.
Kokosky en J. E. Duys.
IS MR. VAN MENK IN DE
HOOFDSTAD GEWEEST?
SCHILDERIJ MET EEN GESCHIEDENIS
VERMOEDELIJK EEN ANTIQUAIR
OPGELICHT.
De Tel. schrijft:
Naar ons ter oore komt heeft mr. Siegfried
van Menk, wiens opsporing en aanhouding
door de Amsterdamsche politie was verzocht,
ter zake oplichting en verduistering, ten be
drage van ongeveer 175.000, eenigen tijd
geleden Amsterdam bezocht. Op Zondag 8
September namelijk kwam hij aan het Wees-
perpoortstation aan, waar een dame, een ac
trice hier ter stede, op hem wachtte. Het
tweetal is toen naar het restaurant De Poort
van Weesp gegaan en heeft daar geruimen
tijd doorgebracht.
Niemand wist iets van dit bezoek, behalve
de dame in kwestie, die per brief van zijn
komst op de hoogte was gesteld, en die hem
dan ook afhaalde.
Het schijnt, dat de politie te laat het be
richt had ontvangen; toen een onderzoek
werd ingesteld, bleek de vogel vermoedelijk
reeds gevlogen te zijn.
Zeker is. dat mr. S. van Menk in geldnood
verkeert. Naar verluidt zouden er pogingen
aangewend worden om met de benadeelden
een schikking te treffen. Ook heeft men zich
vergewist of bloedverwanten van mr. Van
Menk zich financieel bij deze affaire zouden
willen interesseeren. De animo bleek evenwel
niet groot te zijn.
Er bestaat zekerheid omtrent de eerste
reis van den gezochte. Deze voerde hem in
derdaad naar de Rijnstreek; hij veibleef
eenige dagen in Wiesbaden.
De schilderij.
De schilderij bevindt zich nog steeds bij de
firma Buffa, welke mr. Van Menk er 5000
op leende en die, zooals bleek, volkomen te
goeder trouw was. Van Menk namelijk was
in kunstkringen niet geheel onbekend. Een
doctor in de chemie hier ter stede, tevens
een bekend verzamelaar van porcelein, schil
derijen en antiquiteiten, had, naar wij ver-
nemen, deze schilderij gekocht van den ex-
kroonprins, die haar uit een der paleizen te
Berlijn had laten afnemen. De doctor in de
chemie, die Duitscher is, had haar geruimen
tijd bewaard en om een of andere reden niet
zelf willen verkoopen. De waarde van het
doelc zou ongeveer 30.000 bedragen. Aan de
schilderij is, naar verluidt, een geschiedenis
verbonden. Ter gelegenheid van het huwelijk
van den vader van Wilhelm II met een En
gelsche prinses gaf de Engelsche regeering
aan den bekenden Duitschen schilder Adolph
von Menzel opdracht, een doek te maken,
waarop de toenadering tusschen Engelschen
en Duitschers tot uiting kwam. Von Menzel
kweet zicli van die taak en het doek maakte
een der Engelsche geschenken aan de Kei
zerlijke familie uit. De kunstenaar schilder
de Blücher en Wellington, die, te paard ge
zeten, na den slag bij Waterloo elkaar de
hand reiken. De bovenkant van de schilderij
is gebogen, in verband met de plaats in het
paleis, waar het gehangen heeft. Tot zoover
de bijzonderheden.
Voorts is nog gebleken, dat een antiquair
hier ter stede vermoedelijk door mr. Van
Menk is opgelicht. Deze antiquair had in re
latie gestaan met een familie te Berlijn, die
goederen had afgestaan, welke door den an
tiquair verkocht worden. Hieromtrent is een
civiele actie ontstaan, waaruit bleek, dat de
Berhjnsche familie de goederen terug wilde
hebben en niet het geld.
Mr. Van Menk, die van dit proces op de
hoogte was, ies toen naar den antiquair ge
gaan en gezegd, dat de bewuste familie hem
als bemiddelaar had aangesteld en hem op
dracht had gegeven, genoegen te nemen met
een bedrag van 4250.
Deze som heeft Van Menk inderdaad ge
toucheerd. Later bleek, dat de Berlijnsche fa
milie, geheel van deze bemiddeling onkundig
was.
RAADSLEDEN VAN HOENS-
BROEK OMGEKOCHT.
In de avondvergadering van den gemeen
teraad van Hoensbroek deelde de burgemees
ter Maandag mede, dat een brief ontvangen
was van den heer Pfennings, die er drie
raadsleden, t.w. de heeren Frincs, Eydems en
Heckmans van beschuldigde, geld te hebben
aangenomen van het raadslid Ubachs en
zich zouden hebben verplicht om voor een
voorstel van Burgemeester en Wethouders tot
aankoop van grond van genoemden heer
Ubachs, te zullen stemmen. De voorzitter
deelde voorts mede. voormeld schrijven in
handen van den Officier van Justitie te zul
len stellen.
De Raad besloot echter de zaak ook aan
Gedeputeerde Staten voor te leggeru
VOOR POSTZEGEL-
VERZAMELAARS.
Zij, die correspondentie per vliegtuig naar
Ned.-Indië wenschen te verzenden, doch al
daar geen relaties hebben, kunnen deze
stukken adresseeren aan „Het Hoofd van de
afdeeling Vervoer, Posterijen, Bandoeng".
Aan verzoeken om terugzending van het stuk
of van den omslag zal dan worden voldaan,
mits de kosten van terugzending vooruit-
worden voldaan'; o.a. kan gebruik gemaakt
worden van antwoord-coupons.
JEUGDHERBERGEN IN HET GOOL
Zaterdagmiddag om half vijf zal de ver
eeniging voor Jeugdherbergen in Gooi- en
Eemland de eerste Nederlandsche waterjeugd
herberg „De Karekiet" te Kortenhoef of
ficieel openen.
De jeugdherberg is reeds eenigen tijd ge
opend en heeft reeds aan velen onderdak ver
schaft. Het ligt in de bedoeling om de jeugd-
heiberg open te houden uitsluitend voor hen,
die schriftelijk zich daarvoor hebben aange
meld bij E. M. van Zinderen Bakker, Stadhou-
derslaan 51, Hilversum, tei-wijl „De Karekiet"
ook voor weekeinden open zal zijn. De
jeugdherberg „Jong-Amersfoort" te Amers
foort zal den geheelen winter open blijven,
terwijl de jeugdherberg „De Dotter" in de
bosschen van de Lage Vuursche gedurende het
winterseizoen gesloten zal worden en ver
moedelijk in het voorjaar weer toegankelijk
zal zijn.
WANNEER HET HORLOGE MET
TIKKEN OPHOUDT.
Het bijgeloof, dat klokken of horloges blij
ven staan, wanneer iemand sterft, is oud, en
men vertelt daarvan zonderlinge dingen, die
zeer zeker op de natuurlijkste wijze ge
beuren, doch waarvoor we geen verklaring
hebben gevonden. Zoo werd een jonge Ween-
sche vrouw, Agathe N., op den achtsten Fe
bruari 1917 om 1 uur in den nacht plotseling
gewekt doordien de klok, die aan den muur
hing, naar beneden was gevallen Daar zij
dit gebeuren beschouwde als een kwaad voor
teeken, maakte zij haar moeder, die in een
ander vertrek sliep, wakker en zeide haar,
dat zij het gevoel had, dat haar broer, die in
den oorlog was, was gesneuveld. De moeder
wees deze vrees als ongegrond bijgeloof af.
De klok was, zei ze, gevallen, omdat de spijker
in den muur was losgeraakt. Ongeveer acht
dagen later kwam het officieele bericht, dat
de broer in denzelfden nacht door een gra
naatscherf was gedood.
Veel besproken is eens het geval van den
wijsgeer Duik, die nog tamelijk jong, aan het
station te Stutgart, door een beroerte werd
getroffen en op het oogenblik stierf, toen hij
in den trein wilde stappen Duik bezat een
praqhtige chronometer, die altijd uitmuntend
liep en waarop hij trotsch was. Het horloge
was inderdaad een staaltje van zeldzaam
werk van horlogemakerskunst. Het behoef
de slechts eens per maand te worden opge
wonden en gaf niet alleen, het uur, minuut,
seconden en een tiende van een seconde aan,
doch ook de dagen.
Dit prachtige uurwerk bleef staan ln de
zelfde seconde, waarop Duik op het perron,
dood neerviel. Het onderzoek van het me
chanisme toonde aan, dat het horloge op tijd
was opgewonden. De oorzaak waarom het
plotseling was blijven stilstaan, werd niet ge
vonden. Nog opmerkelijker wordt het geval,
omdat Duik, toen hij stierf, 't horloge niet bij
zich droeg. Voor hij zich naar het station
begaf, had hij het horloge in een van de la
den van zijn schrijfbureau geborgen, waar
het twee dagen later werd gevonden. Het hor
loge gaf nauwkeurig den dag, het uur en de
minuut van den dood van zijn eigenaar aan...
Interessant is ook het geval van een elf
jarig kind, het zoontje van een rijken koop
man te Dresden, dat drie jaar geleden, aan
diphtheritis stierf. De vader bezat 'n antieke
klok, die eenige wijsjes speelde. Het kind had
een bijzondere voorliefde voor deze klok, en
toen het ziek te bed lag, vroeg het de oude
klok in zijn kamer te brengen Aan zijn wensch
werd voldaan, zoodat hij de wijsjes kon hoo-
ren. Het kind stierf eenige dagen later op
een namiddag, precies om vier uur.
Nadat de klok op hetzelfde uur het wijsje
„snel vliegt de tijd", had gespeeld, bleef ze
stilstaan. De poging om de klok weer aan den
gang te maken mislukte, het werk scheen
oud en versleten. De klokkenmaker verklaar
de, dat het werk inderdaad volkomen was
versleten en vernieuwd moest worden. Het is
in ieder geval een eigenaardige samenloop
van omstandigheden, dat de tachtig jaar
oude klok stilstond, op hetzelfde oogenblik,
waarop het kind stierf.
Van den natuuronderzoeker Robert Mayer,
den ontdekker van de wet- van het behoud
der energie, die waanzinnig stierf, wordt ver
teld, dat op het oogenblik van zijn dood de
klok aan den muur van het slaapvertrek,
welke klok in langen tijd niet was opgewon
den, plotseling begon te loopen.
Het glas van het horloge van den grooten
Franschen onderzoeker Pasteur was gespron
gen, toen men het, eenige uren na het over
lijden van den geleerde in een zak van een
vest vond, dat in het doodsvertrek van Pas
teur aan een kleerenstandaard hing.
Ook van den sterrenkundige Herrschell,
den ontdekker van de Uranusplaneten en den
kosmischen nevel, werd iets dergelijks ver
teld.
Alkaid, 16 v. Havre, W. Indië naar Am
sterdam.
Aludra, 14 v. Montevideo, Buenos Ayres n.
Rotterdam.
Alderamin 17 v. Singapore, Japan naar
Rotterdam.
Amsterdam 12 v. Curacao naar Europa.
Alwaki p. 16 Fernando Noronha, Buenos
Ayres naar Rotterdam.
Bodegraven 13 v. Curacao naar Cristobal,
Boschdijk 15 te New York v. Boston.
Bondowoso 16 v. Batavia naar Rangoon.
Buitenzorg p. 16 Kaap Bon, Batavia naar
Rotterdam.
Beemsterdijk 16 te Batavia v. New York.
Clio 15 te Bullenbaai v. Amsterdam.
Commewijne 15 v. Curacao n. Puero Ca-
bello.
Clio 13 v. Santa Marta naar Curacao.
Gaasterdijk 16 te Hamburg, Pacifickust n.
Rotterdam.
Glamorganshire 15 v. Cristobal, Antwer
pen naar Pacifickust.
Giekerk 16 te Dar-es-Salaam v. Rotterdam
Heemskerk 17 v. Rotterdam naar Port
Natal.
Indrapoera 17, 7 u. te Sabang, Rotterdam
naar Batavia.
Jan Pieterszoon Coen, p. 16 Gibraltar, Am
sterdam naar Java.
Jagersfontein 14 v. Lourenco Marques n.
Beira.
Kangean 16 v. Genua, Java naar Amster
dam.
Koudekerk 16 te Kurrachee v. Rotterdam.
Lochkatrine 17 v. Londen, Rotterdam naar
de Pacifickust.
Maasland 16 te Santander, Buenos Ayres
naar Amsterdam.
Montferland 16 v. Montevidee, Buenos
Ayres naar Amsterdam.
Meliskerk 16 te Beira v. Rotterdam.
Margara 16 te Curacao v. La Guaira.
Nieuw Holland 16 v. Melbourne naar Sin
gapore.
Nieuw Zeeland 16 te Belawan Dell.
Orion 16 v. Port au Prince naar Cape
Haitiën.
Ouderkerk p. 16 Gibraltar, Japan n. Rot
terdam.
Phrontis p. 15 Lizard, Amsterdam naar Li
verpool.
Springfontein p. 17 Gibraltar. Beira naar
Rotterdam.
Salawati 16 v. Belawan Deli naar Suez.
Tjikarang, 14 v. Batavia naar Sjanghai.
Tjisaroea, 16 v. Sjanghai n. Soerabaya.
Ulysses 12 te Curasao.
Vechtdijk, p. 16 Ouessant. Amsterdam n,
Barbados.
Westerdijk, p. 17 5 u. Gibraltar, Rotterdam
naar Australië
IJselkerk 17 te Madras, Rotterdam naar
Calcutta.
Zeeland ia 16 v. Rio de Janeiro. Amsterdam
naar Buenos Ayres.
Medan p. 17 6 u. Kaap Bon, Hamburg n,
Java.
Felle aanval van Thomas.
China eischt opheffing der exterrito
rialiteit.
