BUfTENLANDSCH OVERZICHT SCHOBER'S REGEER INGSVERKLARING. EEN GRONDWETSHERZIENING. ADVIES EN BIJSTAND UIT DE OMSTREKEN HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 28 SEPTEMBER 1929 DERDE BLAD Ingrijpende veranderingen. Zal Schober de Heimivehren op z'n hand hebben? T BELANGRIJKSTE NIEUWS. Bondspresident Miklas opende te kwart ove* één Vrijdagmiddag de zitting van den Oostenrijkschen Nationalen Raad en gaf on middellijk het woord, aan den nieuwe bonds kanselier Schober. Deze hield de volgende rede: „De politieke toestand was gedurende de laatste» maanden zeer gespannen. Uit breede kringen der bevolking werd het verlangen geuit naar een ingrijpende reorganisatie van de grondwet en het bestuur. Ik kan ook niet de waarheid verzwijgen en het mag ook niet voorbij worden gezien, dat een sterke volksbeweging de draagster van deze ge dachte geworden is. Hier mag openlijk een woord over de Heimwéhrbeweging gesproken worden. De oorzaak van deze beweging is te wijten aan de gebeutenissen in Juli 1927. Vooraanstaande mannen uit alle kringen der bevolking zijn bij de Heimwéhr aangesloten. De tot nu toe gevolgde methode van behan deling van verscheidene quaestie» was zoo danig onbevredigend, dat de roep naar re organisatie steeds luider werd. Over de be weging echter als „putsch" of als burger oorlog te spreken, zou ongerechtvaardigd zijn, en dit heeft er toe geleid, dat in het buiten land een geheel verkeerde voorstelling van de Heimwehr-bewdgmg is ontstaan. Onze taak zal het zijn een goed contact met de Heimwehren te bewaren om hun eischen voor zoover deze gerechtvaardigd zijn, langs wettelijken weg in te willigen". De Bondskanselier gaf vervolgens een uit eenzetting van de beginselen van de voor nemens der régeering tot herziening van de grondwet. In de eerste plaats zullen de rechten van den Bondspresident uitgebreid worden. Hij zal het recht verkrijgen tot be noeming en tot ontslag van de regeering het recht tot ontbinding van den Nationalen Raad, het oppercommando over het bonds- leger en het récht in bijzondere 'dringende gevallen noodverordeningen af te kondigen. De Bondskanselier verklaarde, dat de re geering in staat moet zijn bij ernstige on lusten den staat van bele'g af te kondigen. Verder is een regeling der „politiequaestie" noodig, in dien zin, dat de centrale instan ties altijd over de Bondspolitie kunnen be schikken. Daarna moet mét betrekking tot de Bondspolitie de vroegere toestand he*teld worden, die tot 1 October 1925 bestaan heeft. Verder is de -regeéring voornemens de politiek te weren uit de staatsinstellingen, in het bijzonder uit het Staatsgerechtshof. Ook de positie van de bondshoofdstad WOenen moet opniéuw geregeld worden. Daarbij zal volkomen rekening gehouden worden met het eigen karakter van de stad, doch ook met het feit, dat alle burgers op de Bonds hoofdstad een eigendomsrecht hébben. Als voornaamste taak ten opzichte der bultenlandsche politiek noemde Schober de uitgifte van de buitenlandsche loaning, ■waarover op het oogenblik onderhandeld wordt en verder het sluiten van belangrijke handelsverdragen, in het bijzonder met Duitschland. Als onmiddellijk gevolg van de jongste gebeurtenissen in Oostenrijk is deze verkla ring zeer interessant. De invloed van de Heimwehren is onmiskenbaar, „onze taak zal het zijn een goed contact met de Hé'.mwehren te bewaren en langs wettelijken weg hun wenschen in te willigen". Het is duidelijk, dat het nieuwe ministerie oen brug zal trachten te slaan over den afgrond die tusschen de sociaal-democra ten en de Heimwehren ligt. Die taak is geen zware. Het komt ons echter voor, dat de nieuwe regeering dit mee heeft, dat zij haar arbeid begint nadat de Oostenrijksche be volking zich toch moet hebben duidelijk ge maakt dat het land aan den rand van de ondergang was. Wellicht dat men thans bereid zal zijn om alle onmin zooveel moge lijk op zij te schuiven en eendrachtig samen te werken, 't Is duidelijk dat de regeering haar hoop daarbij in de eerste plaats op de Heimwehren vestigt.; "want zij zal er in moe ten slagen om vrede te houden met de so- citaal-democraten. De positie is voorwaar niet eenvoudig. In ieder geval is het nu uit met de struis vogelpolitiek die de vorige regeering voerde en die zeker tot volkomen wanorde <sn ont wrichting geleid zou hebben. L. A. MacDonald's rede Voor zijn vertrek. De Eritsche premier Mac Donald heeft kort voor zijn vertrek naar de Vereenigde Staten de volgende verklaring aan de pers verstrekt: „Ik verlang zeer naar mijn bezoek aan de Vereenigde Staten en aan Canada en naar de hernieuwing van oude en het aan- knoopen van nieuwe vriendschapsbanden. Een der redenen hiervoor is, dat de loo- pende onderhandelingen inzake de ontwa pening ter zee zoover gevorderd zijn, dat zij thans naar een breeder, internationaal ter rein moeten worden overgebracht. Alvorens er eenige voortgang kon worden gemaakt op het gebied der ontwapening ter zee, dien den Washington en Londen een oplossing te vinden, die hen hielp over het doode punt, waartoe beide landen op de conferentie te Genève in 1927 waren gekomen. Het verheugt mij te kunnen verklaren, dat wij met dezen arbeid zulke goede voi-deringen hebben ge maakt. dat, naar wij hopen, het oogenblik gekomen is, waarop de vijf zeemogendheden, die het verdrag van Washington hebben on derteekend, tot deelneming aan een confe rentie kunnen -worden uitgenoodigd. ten einde gezamenlijk een gunstig resultaat te verzekeren. Wanneer alles naar wensch gaat, zal deze vijfmogendhedenconferentie in het begin van het volgend jaar gehouden wor den. Slaagt zij, dan zal zij aan de voorberei dende ontwapeningscommissie van den Vol kenbond een krachtige bijdrage kunnen ver schaffen voor de ontwapening ter zee. De voorbereidende commissie zal dan in staat zijn, haar arbeid in algemeenen zin voort te zetten en later zal de Volkenbond een ont wapeningsconferentie van alle landen bijeen kunnen roepen, in welke .richting de Bond zoo lang heeft gearbeid". Brief van koning George aan MacDonald. De koning heeft tot Mac Donald ter gele genheid van diens vertrek naar de Vereenig de Staten het volgende schrijven gericht: „Aan den vooravond van uw vertrek wensch ik u een goede reis. Onze beste wen schen zullen u vergezellen, want uw reis zal bijdragen tot het bevorderen der hartelijke betrekkingen tusschen twee groote volken, welke betrekkingen bij alle menschen van goeden wille boven eiken twijfel verheven moeten zijn." Mac Donald antwoordde hierop: „Ik ben zeer dankbaar voor de beminnelijkheid en welwillendheid, waarmede uwe majesteit haar beste wenschen heeft willen kenbaar maken voor mijn reis, die, naar ik hoop, een vruchtdragende nieuwe methode zal blij ken." Goede wensch van Baldwin LONDEN, 27 September (Eigen Tel.). Stanley Baldwin heeft heden een bezoek ge bracht aan Ramsay Mac Donald, teneinde hem bij zijn vertrek naar Amerika goede reis te kunnen wenschen. De premier vertrokken LONDEN, 27 Sept. (Reuter). MacDonald is hedenavond naar Southampton vertrok ken, waar hij zich aan boord van de „Berin- garia" zal inschepen. Op het het pei'ron wa ren Dawes, ministers en diplomaten aanwe zig. Beschuldigingen tegen Ameri kaansche vlootdeskundigen Voor de senaatscommissie, die de zaak- Shearer behandelt, heeft de journalist Pear son ernstige beschuldigingen geuit tegen de Amerikaansche vlootdeskundigen, die waren toegevoegd aan de delegatie -ter vlootconfe- rentie, die in 1927 te Genève is gehouden. Deze marine-officieren zouden veel hebben bijgedragen tot het mislukken der confe rentie. Pearson zeide: „Het bevreemdde mij te moeten zien, dat de vlootdeskundigen en William Shearer het er over eens waren, dat de conferentie niet moest slagen, en dat tot dit doel allerlei voorwendsels benut werden. Shearer en de Amerikaansche deskundigen hielden voortdurend besprekingen. Aan en kele daarvan heb ik ook deelgenomen en de man die het levendigste betoogde, dat de conferentie moest mislukken was de schout bij nacht J. M. Reeven, lid van den Ameri- kaanschen marine-staf. Hetzelfde stand punt werd ingenomen door schout bij nacht Frank Schoffield en de kapiteins ter zee Frost en Train. Al deze officieren hoopten met Shearer, dat de conferentie tot een mis lukking zou zijn gedoemd'.. Over Shearer zeide getuige Pearson, dat hij een verkwistend leven had geleid, met veel vertoon was opgetreden en er in geslaagd was zijn mededeelingen aan de pers in zulk een vorm te gieten, dat deze haar doel be reikten. Na een zitting van vier dagen, waarin ge tracht werd de betrekkingen, die bestaan hebben tusschen de Amerikaansche scheeps bouwers en Shearer vast te stellen met be trekking tot de conferentie te Genève in 1927, heeft de subcommissie van den Senaat thans besloten, Shearer zelf te verhooren. Hij zal Maandag a.s. voor de commissie ver schijnen. Het oorspronkelijke plan der commissie was, alle andere getuigen te hooren voor dat Shearer gehoord zou worden. Het voor nemen om de leden van de Amerikaansche delegatie te Genève, voor zoover deze zich thans in Amerika bevinden, eveneens voor de commissie te dagen, is niet vervallen, doch zij zullen na Shearer aan het woord komen. Tot dezen gang van zaken werd door de commissie besloten na een onderlinge be raadslaging. De redenen echter, die tot dit besluit hebben geleid, zijn niet bekendge maakt. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cts. per regel. DINSDAG 1 OCTOBER, 8 uur KERKCONCERT Gfmengd Koor „Polyhvmnia" GROOT R OF ST. BAVOKERK Entree f 0,40 en f0,75 (rechten inbegrepen) in alle rechtszaken, belastingzaken, alsmede op het gebied van accountancy, oprichting N.V. credieten, hypotheken, enz. ontvangt men tegen billijke tarieven bij het kantoor van Mr. Drs. Kasse Zegel en A. J. Jelgersma, accountants, aan het Verwulft no. 1, ingang Koningstraat. Tel. 10966, kantoor geopend van 10—5 en 79. Spreekuur te IJmuiden, eiken Maandagavond Kon. Wilhelmina- kade 76. IJMUIDEN. AANVARING IN DE VISSCHERSHAVEN. Uitspraak van den Raad voor de Scheepvaart. De Raad voor de Scheepvaart heeft uit spraak gedaan inzake de aanvaring van de stoomvisschersvaartuigen Fram IJmuiden 81 en Swift IJmuiden I in de Vïsschershaven te IJmuiden. De raad is van oordeel, dat deze aanvaring is te wijten aan de schuld van de Swift. De Swift, die in de rij lag en achterwaarts stoomende in het vaarwater komt, heeft zich ervan te overtuigen, dat zij deze ma noeuvre veilig kan uitvoeren en niet in den weg komt van de in het vaarwater varende schepen. De Raad heeft er al meer op ge wezen, dat wanneer een schip achterwaarts uit de laag komt, gezorgd moet worden voor behoorlijken uitkijk op een gunstige plaats. In dit geval schijnt de schipper van de Swift te hebben gefaald in zijn berekening en te hebben gemeend, dat de Fram reeds voorbij zou zijn als de Swift uit de laag kwam. Hoe dit echter ook zij. de Swift is voor deze aan varing aansprakelijk. MAR IN EVAARTUICEN TE IJMUIDEN BINNENGELOOPEN. Vrijdagmiddag kwam een zestal eenheden, die deel hadden genomen aan de manoeuvres op de Noordzee te IJmuiden binnen. Om streeks half drie arriveerde de torpedojager Z 5; anderhalf uur later kwam een uit vijf vaartuigen bestaande flotilje de haven binnenvaren. Voorop voer het „getorpe deerde" pantserschip „Heemskerk", vervol gens kwamen de onderzeebooten nrs. 9 en 10, daarna achtereenvolgens de mijnenvegers Van Meerlant en Medusa. Alle vaartuigen zijn naar Amsterdam opgevaren. De aanwezigheid van zulk een groot aan tal oorlogsbodems veroorzaakte een groote drukte aan den havenkant en op de sluizen. Het trok aller aandacht, dat twee uit varende Duitsche vrachtbooten, de Wilhelm Kunstmann en de Rheinland steeds voor elk der Hollandsche marineschepen de vlag streken, welke groet trouw werd beantwoord. VELSEN DE WEG NAAR DE RUÏNE VAN BREDERODE. Bezoekers voor de Ruïne van Brederode kunnen dit oude bouwwerk slechts bereiken over den weg langs Hotel „Velserend", welke weg het eigendom is van den heer Meyer, den exploitant van het hotel. De heer Meyer heeft meermalen gedreigd, den weg af te zullen sluiten, wegens de onderhoudskosten. Ook heeft hij den weg al eens aan de ge meente Velsen te koop aangeboden, doch de gemeente is op dit aanbod niet ingegaan, omdat zij weinig of geen belang bij deze aangelegenheid heeft. Veel meer is het een zaak, die het Rijk als eigenaar der ruïne aangaat. Thans schijnt de heer Meyer zijn dreige ment, den weg af te zullen sluiten, ten uit voer te willen brengen. Er zou n.l. zooals wij vernamen een entrée met een afsluitboom gemaakt worden. Hiertoe heeft de eigenaar echter een bouwvergunning noodig en zoo als de zaken thans staan is het niet aan te nemen, dat de gemeente deze vergunning zal verleenen. Mocht het nochtans tot een afsluiting van bedoelden weg komen, dan is er altijd nog een oude verbindingsweg, die aan het Rijk toebehoort, zoodat er van een volkomen isolatie van de des zomers zoo druk bezochte ruïne geen sprake is. DE BESTRIJDING DER ALASTRIM. De gemeente-geneeskundige Dr. L. S. Lim- borgh Meyer deelt mede, dat in deze week 3500 personen door den Gemeentelijken Ge- neek. Dienst zijn ingeënt. De volgende week zal geen gelegenheid tot gratis inenten wor den gegeven, de daaropvolgende week echter wel. De toestand van het alastrim-patiëntje in de ziekenbarak blijft gunstig. „HET WITTE KRUIS". In de bovenzaal van café „Royal" aan den Wijk aan Zeeërweg, hield de afd. Velsen van de Noord-Hpllandsche vereeniging „Het Witte Kruis", Donderdagavond een goed be zochte lédenvergadering. Na de opening door den Voorzitter, den heer J. H. Unger, werden de notulen der vergadering van 14 Maart voorgelezen en onveranderd goedgekeurd. Bij de behandeling van den beschrijvings brief voor de 72ste algemeene vergadering welke op 4 October te Amsterdam wordt ge houden, kregen de afgevaardigden vrij man daat. Het voorstel dér afd. Haarlem waarbij het Hoofdbestuur wordt uitgenoodigd een onder zoek in te stellen naar de mogelijkheid van het aangaan eener collectieve verzekering, zoowe* voor dfuderdom als invaliditeit, voor al het personeel bij de afdeelingen in dienst, zal worden gesteund. In de best-uursvacature, ontstaan door het bedanken van den heer P. J. Piepers, werd voorzien door de verkiezing van den heer W. Davidson. Bij de rondvraag informeerde de heer Huyser, waarom de vereeniging het gebouw te IJmuiden verlaten had, waarop de voor zitter antwoordde, dat de toestand daar niet langer houdbaar was. De heer Peek dankte het bestuur voor alles wat het in het belang der zuigelingen zorg doet en vroeg of er geen mogelijkheid bestaat om in Velsen-Noord en Santpoort consultatiebureaux te stichten. Deze af deelingen zijn thans veel te ver van het hoofdgebouw verwijderd. De Voorzitter zeide dat Velsen-Noord reeds lang de aandacht van het bestuur heeft, doch de financiën laten niet toe. daar reeds een bureau te vestigen. Wat Santpoort be- treft, hiervoor is overleg gepleegd met den Wethouder voor sociale aangelegenheden, van wien echter nog geen definitief ant woord. is ingekomen. Hierna sluiting. TEGEN VERDROGING DER VIJVERS IN VELSERBEEK. Elk jaar schijnt de bodem in de gemeente Velsen armer aan water te worden. De theo rie wil, dat de verschillende bedrijven in deze gemeente de groote massa's water die voor verschillende* doeleinden gebruikt worden van onder de eerste of tweede kleilaag ont trekken en dit derhalve van geen invloed kan zijn op den stand van het grondwater, INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cu. per rer«*. maar de practijk leert dat de grond telken jare minder water opgeeft. Ongetwijfeld is de uitbreiding der havenbekkens van groo- ten invloed op den stand van het grondwa ter, terwijl de droge zomer die thans achter ons ligt mede een der oorzaken van de alge meene verdroging is. De vijvers in Velserbeek zijn dit Jaar al bij zonder water-arm. Dit komt niet ten goede aan de schoonheid van het park. De breede vijver nabij het hotel, de z.g. „voorvijver" is ook thans nog niets meer dan een armzalig slootje, waarvan de vlakke bodem voor het grootste gedeelte droog ligt. De fontein, die men den geheelen zomer dag en nacht heeft laten spuiten, heeft wellicht iets geholpen, veel resultaat heeft dit echter niet opgele verd. Naar wij vernemen, bestaan er thans plan nen om pogingen in het werk te stellen den watervoorraad In de vijvers te vergrooten en wel door middel van een aantal dlape bron nen, die op verschillende plaatsen aange bracht zullen worden. Indien deze pogingen een gunstig resultaat afweroen hoopt men niet alleen te kunnen zorgen voor een ver hoogden stand van het water in de vijvers, maar zullen deze bronnen eventueel ten dienste worden gesteld van de waterwinning voor het waterleidingbedrijf. DE HANDELSBEURS DER VEREENIGING VAN WINKELIERS EN NERINGDOENDEN „WIJKEROOG". Naar wij vernemen zijn thans alle stands op de binnenkort te houden handelsbeurs „Vehabé" der Vereeniging van Winkeliers en Neringdoenden „Wijkeroog" bezet. Reeds moesten eenige groote firma's teleurgesteld worden. De groote remise der N.Z.H.T.M. die tot feestgebouw wordt ingericht is reeds te klein gebleken. De maatschappij was echter zoo welwillend ook de daarnaast, gelegen re mise ter beschikking te stellen. Deze remise zal als danszaal worden ingericht. Met het opbouwen der stands is inmiddels reeds een aanvang genomen. Op het voor terrein zullen eenige attracties worden ge plaatst. Het ligt echter niet in de bedoeling der beurscommissie, om kermisvermaken toe te laten. De opening zal plaats vinden op Dinsdag 8 October. RETRIBUTIE VERORDENING. Naar aanleiding van een adres van een drietal ingezetenen dezer gemeente, houden de verzoek, den datum van inwerkingtreding van de verordening tot wijziging der verorde ning op de heffing van retributiegeld voor de toelating van leerlingen uit deze ge meente op het gymnasium en lyceum der gemeente Haarlem en het Kennemer Ly ceum te Bloemendaal, zijnde 1 September 1928 te wijzigen in 1 September 1927 stellen B. en W. voor, overeenokmstig het verzoek te besluiten. ESPERANTO OP DE LAGERE SCHOLEN. Naar aanleiding van een door de Centrale Esperanto Propaganda Commissie tot den Raad gericht verzoek, het daarheen te lei den. dat ook in deze gemeente aan de leer lingen der hoogste klassen van alle openbare en bijzondere scholen gelegenheid wordt ge geven tot facultatief volger, van een éénjarl- gen Esperantocursus deelen B. en W. mede, dat zij zullen nagaan of het mogelijk is. het onderwijs, zoo noodig onder te brengen in een cursus van het onderwijs aan ae rijpere jeugd. HILLEGOM PERSONALIA. Ds. L. Orange te Laren is beroepen bij de Gereformeerde kerk te Hillegom. DE OVERHEID ALS BRANDSTICHTER De gemeente is eigenaar van twee huisjes in de Meerstraat welke onbewoonbaar waren en onlangs met moeite ontruimd zijn. Ver branden der huizen was gewcnscht. waarom Vrijdagmorgen de huisjes in brand werden gestoken in bijzijn van politie en brandweer- Een succes was dezen brandstichting niet, want de krotjes wilden slecht branden en stonden in den middag nog voor de helft overeind. AFSCHEID J. H. A. VOOREN Er heeft zich een voorloopig comité ge vormd uit bestuursleden van verschillende vereenigingen met het doel den heer J. H. A. Vooren bij zijn vertrek uit de gemeente we gens de benoeming tot postdirecteur te Sas- senheim een blijk van sympathie en dank baarheid aan te bieden voor alles wat hij in een lange reeks van jaren als lid van den ge meenteraad en als leider of bestuurslid van verscheidene vereenigingen in het belang van de gemeente, van de ingezetenen en van de handelsondernemingen tot stand heeft gebracht. HAARLEMMERLIEDE GEVONDEN VOORWERPEN. Een rijwlelbelastingmerk, een roode meis jesmuts, een slinger van een auto. Inlich tingen Gem. veldwachter, Raadhuis, Half weg. HALFWEG TOONEELUITVOERIN G EN. De R.K. Tooneelvereenlging St. Gerardua Majella zal morgen, Zondag, in het St. Jozef gebouw te Halfweg een tooneeluitvoering geven met bal. Op Donderdag 3 Oct. zal de zelfde vereeniging ook een tooneeluitvoering gevel, maar dan zal na afloop niet gedanst worden. BIETENCAMPAGNE. De eerste schepen met bieten zijn aan de Suikerfabriek „Holland" te Halfweg gearri veerd; met het lossen is reeds een aanvang gemaakt. Naar wij vernemen zal de fabriek ln het laatst der volgende week in werking worden gesteld. Aan de fabriek is in den loop van dit jaar een inrichting verbonden voor het drogen van bietenbladeren. Dit is de eersta Inrichting op dit gebied in Nederland. TENTOONSTELLING. De pluimveevereeniging „Halfweg en om- strekn" is voornemens een pluimvee-ten toonstelling te organiseeren op 21 en 22 De cember. Tot dekking van de kosten houdt zij een verloting van kunstvoorwerpen en pluimvee. SANTPOORT. TOONEEL In de zomermaanden heeft de tooneelver eenlging „Ons Genoegen" niet stil gezeten, getuige het feit, dat zij reeds morgenavond in „Zomerlust voor het voetlicht treedt. Op gevoerd wordt dan „De Meid" van H. Heyer- mans, gevolgd door „In naam der Koningin" BLOEMENDAAL. VERGADERING WITTE KRUIS Onder voorzitterschap van Dr. J. Th. Bornwater vergaderde de afd. Bloemendaal van ,,'t Witte Kruis". De vergadering was slecht bezocht. De behandeiing van den beschrijvings brief voor de Alg. Vergadering den 4den Oct. te Amsterdam te houden, had een vlot ver loop. Besloten werd de candidatuur A. J. van Heemskerk-Dücher voor het hoofdbestuur te steunen. De heer A. IJzerman werd aangewezen als afgevaardigde naar de Alg. Vergadering. De door den penningmeester S. P. Rijnier- se ingediende begrooting voor 1930, in ont vangsten en uitgaven beloopende f 6200, werd aangenomen. Tot leden der kascommissie werden gekozen Mevr. Van Heumen, en de heeren D. Kuiper en J. C. de Vries. Bij de rondvraag klaagde de heer Rij- nierse over den achteruitgang der inkom sten door vertrek van een aantal leden. Be sloten werd een aantal circulaires te verzen den aan niet-leden. in de hoop dat zij mogen besluiten lid te worden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1929 | | pagina 9