BEURSKR0NIEK
BEKENTENISSEN VAN EEN TOEWAN BAROE.
BiNNüNLAND
HANDELSBLAD
HAARLEM'S DAGBLAD
VRIJDAG 4 OCTOBER 1929
Het leven in Noord-Sumatra.
Een andere samenleving dan op
Java. Zelfstandiger leven der
Hollanders. Deli meer Wes-
terscli dan Java, maar de bevol
king zeer heterogeen. Moei
lijkheden bij de opvoeding der
kinderen. Hoe de „Sinkei" ont
groend wordt. De tabakscul
tuur en haar wisselvalligheden.
T Het spreekt vanzelf, dat na afloop van de
ftoneclips in Atjeh wij van de gelegenheid
gebruik maakten om eens wat nader op
Sumatra rond te kijken en ons eerste uit
stapje gold de tabaks- en rubberculturen in
Deii. Wanneer men bij Bentang de grens
tusschen Atjeh en Deli overschrijdt rijdt men
vele honderden kilometers langs de prachtig
onderhouden autowegen door de eindelooze
plantages van rubberboomen en oliepalmen
afgewisseld door schier even uitgestrekte
tabaksvelden.
Ook op Java treft men uitgestrekte Euro
peesche cultures aan, maar de omstandig
heden waaronder dc-ze zich ontwikkeld hebben
zijn fundamenteel verschillend van die welke
den ontwikkelingsgang op Sumatra's Oost
kust hebben beïnvloed. Op Java troffen de
Europeanen een uitgebreide Inheemsche be
volking aan, zoodat aldaar nagenoeg elk
stuk grond dat maar eenigszins bruikbaar
is in cultuur is gebracht. De onder Holland-
sche leiding staande cultures huren veelal de
gronden onder bepaalde condities van de
Inheemsche bevolking.
Deze welke voornamelijk uit landbouwers
bestaat heeft gedurende een groot gedeelte
van 't jaar weinig of geen werk en het ge
volg hiervan is dat er een zeer groot aanbod
-bestaat van goedkoope werkkrachten.
Toen omstreeks 1865 de eerste cultures
zich voor Deli begonnen te interesseeren, was i
de beschikbare uiterst vruchtbare grond
slechts voor een zeer klein percentage in cul
tuur gebracht. De inheemsche Maleiers had
den ruimschoots gelegenheid om in eigen
onderhoud te voorzien. Gevoegd daarbij de
innerlijke afkeer van dienstbaarheid aan
anderen, die hun eigen is, waren de toestan
den in Deii juist tegenovergesteld aan die
op Java. Er bestond in Deli een geweldig
tekort aan arbeidskrachten, zoodat eeze van
buitenaf moesten geïmporteerd worden. Ge
deeltelijk zijn dat geweest Javaansche con
tractkoelies, gedeeltelijk Chineesche. Het
belang, dat de ondernemingen hadden ij
het behouden der werkkrachten, leidde tot
contracten, die op langen termijn afgesloten
werden, terwijl correctioneele maatregelen
genomen konden worden tegen koelies die
wegbleven.
Over dit stelsel, de „Poenale Sanctie" is den
•laatsten tijd heel wat te doen geweest. Het
Is hier niet de plaats om er uitvoeriger
critiseerend of verdedigend op in te gaan.
Ik geef u deze bijzonderheden slechts als
toelichting tot het enorme verschil tusschen
het leven der Delianen en dat van Hollanders
op Java. Dit verschil uit zich op alle moge
lijke manieren, zoowel in het uiterlijke als
In het innerlijke. In beide opzichten, maakte
Deli op mij een veel Europeescher indruk.
De aldaar gevestigde Hollanders zijn veel
minder „verindischt" dan die op Java. Onder
elkaar leken mij de verhoudingen stukken
beter en vlotter en de indeeling en aanklee
ding der huizen doet meer aan Europa terug
denken en voor de meeste Indische mensdhen
Is Europa, Holland toch wel het ideaal.
De Hollanders wonen op de ondernemingen
wel verspreid, maar de goede autowegen
maken, dat zij elkaar gemakkelijk kunnen
bereiken. De schaarsclhheid der inheemsche
bevolking en de betrekkelijk korte tijd van
overheersching door de Westerlingen hebben
gemaakt, dat het Indo-Europeesch element
hier veel minder sterk is dan op Java.
De samenstelling der bevolking is echter
uiterst heterogeen. Behalve de oorspronkelij
ke Maleiers en de Hollanders hebben zich
vele anderen hier gevestigd.
Om de kebons heen vormden zich hier en
daar de dorpen, kampongs der Javanen, ge
vormd door de contractkoelies, die na hun
diensttijd volbracht te hebben, niet naar hun
geboorteland wenschten terug te keeren,
maar zich in Deli vestigden. Voorts hebben
zich talrijke Britsch-Indiërs daar gevestigd.
Zoowel Bengaleezen als Klingaleezen alsook
de lange krachtige gebaarde Sikks. In de
plaatsen wonen talrijke Chineezen, die bijna
den geheelen kleinhandel beheerschen. Al
leen de Bombayers kunnen zich blijkbaar te
gen hen handhaven.
Deze bonte bevolking maakt, dat de ver
schillende centra een kleurig en levendig
aanzien hebben, terwijl het oog telkens af
wisselende aspecten te genieten krijgt
Europeanen wonen slechts weinig in de
centra. Zij zijn voornamelijk planters en
meestal staan de eenzame administrateurs-
of employés-woningen diep weggescholen in
de plantages aan een der vele zijwegen die
deze doorkruisen. Van tijd tot tijd op de hari
besare, den dag na de betaaldagen der koe
lies, dat is de 1ste en 15de der maand, heb
ben zij een vrijen dag en komen dan afzak
ken naar de grootere plaatsen. Is het hun
dan kwalijk te nemen, cla^ ZÜ na de een~
zaamheid de bloemetjes eens even buiten
zetten?
Voor de planters die getrouwd zijn begin
nen de zorgen echter wanneer de kinderen
den leeftijd van het schoolgaan bereiken.
De Europeesche bevolking der plantages
woont dermate ver uit elkaar, dat het geen
zin heeft of hier of daar een school te stich
ten.
Teneinde in dezen nood hulp te bieden
sloegen de Deliplanters zelf de handen in el
kaar en te Siantar en B(e)rastagi werden ten
behoever, dezer kinderen internaten opge
richt. Reeds op jeugdigen leeftijd gaan de
kinderen dus naar de kostschool. Een hard
gelag zoowel voor ouders al kinderen, welke
laatste het voordcel hebben nu opgevoed te
worden in bijna zuiver Westersche omgeving.
Door de uiterlijke omstandigheden gedwon
gen heeft de Europeesche samenleving zich
dus op Sumatra op geheel andere wijze ont
wikkeld als op Java, hebben de Europeanen
meer van 't land van hun herkomst overge
bracht naar hunne tropische woningen.
Als ik geheel volgens de goede traditie
handelde zou ik nu eigenlijk moeten spreken
over de bekentenissen van een drinker. Ter
wijl men op Java den pas nieuw geïmpor-
1 eerden Westerling een baas noemt, wordt
hetzelfde ongeluksproduct op Deli een sinkei
genoemd. Teneinde hem op vriendelijke wijze
te verwelkomen en tevens den ouderen een
genoegelijke afwisseling te bezorgen wordt
de sinkei gedurende de eerste maanden van
zijn verblijf volgens de regelen der kunst
ontgroend. De oud-Deliaan vindt dat blijk-
I.
baar goed voor de opvoeding van de jeugdige
collega's. Of het slachtoffer dat ook vindt,
wordt niet in aanmerking genomen. In 't
begin wordt de nieuweling op de plantage
gebruikt voor de onaangename baantjes. Als
op oudejaarsavond de families wegtrekken
naar Medan of andere centra moet hij al
leen achterblijven om op alles te letten, maar
na enkele min of meer onaangename maan
den is hij opgewassen tegen zijn taak, wordt
langzamerhand opgenomen en helpt dan
later aan de denkbeeldige opvoeding van
nieuwe slachtoffers.
De tweede meest uitgebreide culture op Deli
die van vulkanischen oorsprong is, is bui
tengewoon vruchtbaar en is of was met bij
zonder dicht oerbosch begroeid. Het wegrui
men der oerbosschen is een eenvoudig pro
ces. De zaak wordt kaalgebrand en de bodem
opengewerkt. Bij de tabak wordt daarbij een
soort roofbouw toegepast. Zonder intensieve
bemesting kan een bepaald stuk grond niet
vele jaren achtereen met tabak beplant wor
den en is een terrein een jaar beplant ge
weest, dan worden het volgende jaar. daar
naast liggende gronden in cultuur genomen
en het oorspronkelijke blijft 6 jaren braak
liggen. Een dergelijk, wat de hoeveelheid ge
bruikte grond betreft, oneconomisch stelsel
kan natuurlijk alleen in een zeer dun be
volkt land als Sumatra toegepast worden. De
tabaksplanter is zeer afhankelijk van den
regenval en dit is ook nog een reden, waar
om de tabakscultuur in Deli zoo gewild is.
Het klimaat van Sumatra heeft veel minder
een uitgesproken moessonkarakter dan Java
In plaats van een langen (6 maanden) re
gentijd met een daarop volgende even lange
droge periode, zijn er op Sumatra twee re
gentijden en even zooveele droge perioden,
waarin af en toe ook nog wel eens een re
genbuitje valt. Voor tabakscultuur is een ge
lijkmatige verdeeling van den regenval juist
zeer noodig en dit maakt Deli daarvoor zoo
geschikt.
De regentijd zet echter niet elk jaar op
precies denzelfden tijd en met dezelfde in
tensiteit in en de tabaksplanter kijkt daarom
elk jaar met angstige spanning naar den
regenval want elke regenbui kan hem enkele
duizenden guldens tantième meer of minder
geven. Het bedrijf geeft hem dan ook zeer
afwisselende winstkansen. Op enkele vette
jaren volgen vaak jaren, dat hij te kampen
heeft met zorgen door de misoogsten. Den
een zijn brood is den ander z'n dood. Als de
oogst op Sumatra slecht is of het te velde
staande gewas heeft erg te lijden gehad van
een storm dan wrijft de Javaplanter zich in
de handen, want hij heeft dan kans dat zijn
product dat jaar een hoogeren. prijs op de
markt zal noteeren.
De tabaksplanter heeft ook rekening te
houden met de mode en hij zal het uitge-
plante product moeten regelen naar de vraag
op de markt, die dan' aan de eene soort dan
aan de andere de voorkeur verleent.
Dr. E. A. KREIKEN.
DE MOORD OP DEN
SCHIEDAMSCHEN DIJK.
HOE HET GEBEURDE.
Aangaande den in den nacht van Woens
dag op Donderdag op den Schiedamschen
dijk te Rotterdam gepleegden moord op een
19-jarig meisje, B. W. meld-t de N. R. C. nog:
Woensdag is het meisje met haar nieuwen
verloofde naar een feest van een biljartclub
geweest, vanwaar zij omstreeks drie uur naar
huis terugkeerden. Bij de Leuvebrug zei het
meisje, dat zij verder wel alleen zou gaan,
omdat zij bang was, dat haar vroegere ver
loofde hen op zou wachten en dat deze dan
haar nieuwen vriend zou aanvallen. De nieu
we verloofde voldeed aan dit verzoek en ging
naar huis.
Het meisje is alleen verder gegaan. Waar
zij toen B. heeft ontmoet is niet bekend,
maar een Duitscher, die omstreeks dien tijd
langs de woning van W. aan den Schiedam
schen dijk is gekomen, heeft naderhand ver
klaard, gezien te hebben, dat voor de deur
van deze woning een meisje stond te praten
met een jongen man, die zijn arm om haar
schouder had geslagen. Toen hij een eindje
verder was, hoorde hij eensklaps een kreet
achter zich, maar toen hij omkeek zag hij
niets. Hij heeft dit vrij verdacht gevonden en
is teruggegaan. Bij het huis van W. gekomen
zag hij niemand meer, maar plotseling hoor
de hij uit het pand licht gekreun en hij
hoorde een vrouw roepen: ze hebben mijn
kind vermoord. Op het portaal van de eerste
verdieping vond hij het meisje vermoord lig
gen. Haar moeder was bij haar.
Dadelijk werd de politie gewaarschuwd,
die het lijk naar het ziekenhuis aan den
Coolsingel deed vervoeren. Het bleek dat het
meisje met een mes in de borst was ge
stoken.
Terwijl de inspecteur, de heer Hendriks nog
met zijn onderzoek in het pand aan den
Schiedamschen dijk bezig was, troffen twee
rijwielagenten op de Leuvehaven een man
aan, die roerloos tegen een pand lag en op
hun vragen niet reageerde. Zij hebben dezen
man daarop naar het politiebureau aan de
Groote Pauwensteeg gebracht, waar bleek,
dat de man een ernstige wond in den buik
had. Men heeft hem op een ladder naar het
ziekenhuis gebracht. Onderweg is hij even bij
kennis gekomen en heeft toen tegen de
agenten gezegd: Ik heb een moord gepleegd.
Dadelijk daarna heeft hij het bewustzijn
weer verloren.
Donderdagmorgen vroeg heeft een inspec
teur den man, die D. B. bleek te zijn, ge
hoord. Daarbij kon de man slechts met ge
baren op de hem gestelde vragen antwoor
den. Donderdagmorgen is B. gelijk wij giste
ren reeds meldden, in het ziekenhuis over
leden.
METEOORSTEEN VAN 3 ONS GEVONDEN
BIJ ROLDE.
Een ingezetene uit Borger, die 's avonds
naar Rolde reed, zag plotseling in zijn on
middellijke nabijheid een vuurstraal, die de
aarde raakte. Toén hij dichterbij kwam zag
hij een gloeienden vuurbol op den grond
liggen, meldt de Tel. Hij nam den steen op
en koelde hem in water af, waarna hij den
steen meenam. Bij onderzoek bleek de me
teoorsteen 300 gram te wegen,
DE LADING VAN DE
„DISCIPLINA" GELOST.
Het Italiaansche stoomschip „Disciplina",
dat een week lang op het Zuiderhoofd te
Hoek van Holland heeft vastgezeten is thans
bij de firma Frans Swarttouw's Havenbedrijf
in de Waalhaven te Rotterdam om gelost te
worden. Een lid van de directie van de Ita
liaansche reederij is uit Genua naar Rotter
dam gekomen. Daar men vermoedt dat het
vaartuig ten gevolge van de stranding bo-
demschade heeft gekregen, is besloten de
geheele lading inclusief den inhoud der bun
kers uit het schip te verwijderen. Daarna
gaat het voor nader onderzoek naar een
droogdok, meldt de Tel.
VUILNISAUTO IN BRAND GEVLOGEN.
's-GRAVENHAGE, 3 September.
Woensdag geraakte een vuilnisauto in de
Hildebrandstraat te 's-Gravenhage in brand
waarschijnlijk tengevolge van een lek in het
benzinereservoir. Voordat de brandweer nog
ter plaatse was, had een hevige ontpolffing
plaats, waardoor brandende stukken naar
allerlei richtingen vlogen en zelfs op de da
ken der huizen vielen. Persoonlijke ongeluk
ken kwamen niet voor. De brandweer kon
met water en zand verder onheil voorkomen.
De auto is grootendeels vernield. De om
ringende huizen kregen lichte schade, meldt
de TeL
ZONSVERDUISTERING OP
1 NOVEMBER.
„Hemel en Dampkring" schrijft:
Op 1 Nov. heeft een ringvormige zonsver
duistering plaats. De zone, waarin de zon
ringvormig verduisterd wordt gezien, begint
i» den Atlantischen Oceaan ten Zuiden van
Ni.w Foundland, gaat dan in Zuid-Oostelijke
richting en treft Afrika in een punt ten
Zuiden van de Canarische eilanden. Zij
snijdt den meridiaan van Greenwich op 8 gr.
N-B., doorkruist de golf van Guinea, Belgisch
Congo en Tangannika, en eindigt in den
Indischen Oceaan op omtrent 5 gr. Z. b.
ten Noorden van Madagascar. De grootste
duur der ringvormigheid is 3 min. 58 sec.
in de golf van Guinea. Het geheele verschijn
sel speelt zich af tusschen 9 u. 12 min. en 14
u. 57 m. Greenwichtijd.
In een deel van Europa is een gedeelte
lijke verduistering zichtbaar. In Nederland
wordt omtrent een zesde van do zonsmiddel-
lijn verduisterd.
Eerste contact 10 u. 41 min.; grootste
phase 11 u. 27.5 min.; laatste contact 12 u.
15 min. Alles uitgedrukt in Amsterdamschen
tijd.
JONGE DOKTER VERONGELUKT.
Tegen een wagen gereden.
Toen Donderdagmorgen dr. Roelvink te
Kruisland (gem. Steenbergen, NB.) mü» zijn
motorrijwiel zijn patiënten zou gaan bezoe
ken, kwam hij op ongeveer 50 meter van
zijn woning in aanrijding met een uit de
richting Steenbergen komenden vrachtwagen
van de Vacea te Oud-Gastel. De botsing
kwam zoo hevig aan, dat dr. Roelvink op slag
gedood weed. Waarschijnlijk is zijn motor ge
slipt ten gevolge van den gladden weg.
Dr. Hillemans te Roozendaal en dr. Van
de Kar uit Steenbergen waren weldra aan
wezig, doch deze konden slechts den dood
constateeren. Voor zijn gezin en voor ook het
dorp Kruisland beteekent de dood van den
jongen dokter een smartelijk en gevoelig
verlies, meldt het Hbld.
DE MOORD IN DEN HAAG.
Onderzoek naar de
geestvermogens van K. v. d- M.
Naar het Hbld. veeneemt heeft de ver
dediger van den verdachte in de moordzaak
vanr;. mevr. Odem aan den rechtercommis
saris* verzocht den verdachte van het Huis
van Bewaring te doen overbrengen naar ten
inrichting ter observatie. Indien de rechter
commissaris daartoe niet wensclvte over te
gaan heeft mr. Mobach voorgesteld een des
kundig onderzoek naar de geestvermogens
van den verdachte te doen instellen in het
Huis van Bewaring.
De rechter-commissaxis heeft vervolgens
het psychiatrisch onderzoek opgedragen aan
dr. Gerritsen en dr. Scholtens. Na het uit
brengen van ht'i rapport van deze psychiaters
zal beslist worden of opneming in een obser
vatie-inrichting gewenscht is.
HAAGSCH ADVOCAAT ER
VAN DOOR.
TEKORT VAN Ï0.ÖÖ0.—
Na&r de Tel. verneemt is mr. H. F. L., advo
caat en procureur te 's Gravenhage, zonder
orde op zijn zaken te stellen, naar e'en on
bekend oord verdwenen.
Door den confrère, die als curator optreedt
in een vroeger door mr. L. behandeld faillis
sement, is bij de politie aangifte? gedaan, dat
gelden, die mr. L. uit dien hoofde onder zich
had, waren verdwenen.
Daar den laatsten tijd al geruchten liepen
dat mr. L. in ernstige financieele moeilijk
heden verkeerde', had de justitie de vorige
week zijn kantoor reeds doen verzegelen.
Dinsdag is het faillissement van mr- L.
door de Haagsche rechtbank uitgesproken,
waarna getracht is een overzicht te ver
krijgen van den stand van d-dn. faillieten
boedel. Hoewel op geen stukken na gezegd
kan worden hoe groot het tekort is, is thans
reeds komen vast te staan d,at dit minstens
f 10.000 bedraagt-. Behalve deze verduistering
moeten nog andere onregelmatigheden heb
ben plaats gehad, waarnaar een uitgebreid
onderzoek wordt ingesteld. Voorts tracht de
politic de tegenwoordige verblijfplaats van
mr. L. te weten te komen. Men neemt aan
dat hij naar het buitenland is uitgeweken.
ANNEXATIE VAN RIJSWIJK EN
VOORBURG DOOR DEN HAAG.
Uit een Donderdag door het gemeentebe
stuur van Rijswijk ontvangen brief van Ge
deputeerde Staten van Zuid-Holland blijkt,
dat dit college in beginsel besloten heeft,
medewerking te verleenen betreffende de ver-
eeniging van Rijswijk en Voorburg met
\s Gravenhage, meldt de N.R.C,
De ontwikkeling van de suikerpositie. Opvoering
der consumptie, als middel ter verbetering. De
kunstzijdewaarden. Chineesche leeningen. De
beurs.
Amsterdam, 3 October.
Al vertoont de suikermarkt den laatsten
tijd een vaster voorkomen, op de noodgeven-
de hoogere afdoeningen van de Visp, het feit
blijft bestaan dat de kwestie van de wanver
houding tusschen productie en consumptie
nog niet is opgelost-. De productie is de laat
ste jaren dusdanig toegenomen, dat de even
eens krachtig gestegen consumptie er geen
gelijken tred mee kon houden, en dus elk
jaar het productie-surplus toeneemt, wat tot
prijsdaling moet voeren. Het staat thans wel
vast, dat productie-beperking, waartoe een
buitengewone internationale samenwerking
noodig zou zijn, niet goed uitvoerbaar is.
Men kan de suiker in dit opzicht niet ver
gelijken met de rubber, welke slecht-s in en
kele gebieden geproduceerd werd, en dan nog
voor het grootste deel in het gezagsgebied van
één staat (Brittannië)zoodat er slechts re-
ge eringsmaatregelen van één staat noodig
waren, om de beperking effectief te maken.
Bovendien wordt deze wijze van prijsregulee-
ring als een mislukking beschouwd. Het sui-
kerverbruik onder de huidige omstandighe
den pogen op te voeren, wordt evenzeer on
mogelijk geacht, aangezien de experts mee-
nen, dat wie suiker kan betalen, thans wel
het maximum aan suiker gebruikt, dat hij
wenscht te gebruiken, terwijl wie 't niet kan
betalen, ook niet voor een „eet-meer-suiker-
campagne" zal bezwijken. Daarom deed on
langs de expert dr. H. C. Prinsen-Geerligs
in de Telegraaf het middel aan de hand, ook
de min-vermogenden tot suikerconsumenten
te maken (en daarmee dus de consumptie op
te voeren) door de heffingen op suikerver-
bruik aanzienlijk te verminderen, alle open
en bedekte prc'miën op productie en uitvoer
af te schaffen en het suikerverbruik niet
door te hooge verbruiksbelastingen te be
lemmeren. Daartoe zou een internationale
conventie gesloten moeten worden, waarna
de consumptie de productie spoedig zou in
halen en er een evenwichtstoestand kunnen
tot stand komen.
De dikwijls onzekere houding der kunst
zijdewaarden wordt o.m. verklaard door den
onzekeren toestand in de industrie. De
vooruitzichten voor het tot stand komen der
nieuwe kunstzijdeconventie in Duitschland
worden nog twijfelachtig geoordeeld en in-
tusschen is een nieuwe concurrentie op de
Duitsche markt verschenen, de Nijma, die
namens de Twentsche textielindustrie op
treedt en overal in Duitschland eigen ver
koopkantoren gaat oprichten. Deze Nijma
behoort tot geen enkel concern en neemt ook
geen deel aan de op handen zijnde? bespre
kingen inzake de conventie. Wat de onmid
dellijke vooruitzichten van de kunstzijdemarkt
zelf aangaat, deze worden niet slecht ge
acht. Er zijn in Juli en Augustus buitenge
woon veel lichte zomergoederen verkocht en
men verwacht dat nu de afzet van warmer
goederen zeer snel en krachtig zal inzet
ten.
Uit verschillende medédeelingen blijkt nu,
dat de couponbetaling op de door de zout-
belasting gedekte Chineesche leeningen her
vat worden. De Hongkong en Shanghai
Banking Corp. heeft medegedeeld, dat thans
de gelden voor de couponbetaling der 5 pet.
Chineesche spoorwegleening, vervallen in
Juni, ontvangen zijn. De eerste betaling zal
plaats hebben op 4 October.
De Chineesche regeering begint blijkbaar
de wenken ter harte te nemen, die haar
op het congres der Internationale Kamer
van Koophandel te Amsterdam in den af-
geloopen zomer gegeven zijn, n.l. dat niet
eerder aan buitenlandsche credietverleening
kan gedacht worden, voordat China zijn
oude verplichtingen nakomt.
De beurs, die na de débacle? in Margarine
Unies een buitengewoon flauw voorkomen
vertoonde, kon zich de laatste dagen vrij
aardig herstellen, in verband met de ver
betering te New York, waardoor het alge-
meene vertrouwen wat verbeterde. Zoodoen
de kwam het slot niet op het laagste punt,
wat evenwel niet verhinderde, dat de markt
per saldo over de heele linie terugliep. Ban
ken maakten geen uitzondering en sloten
eenige punten lager.
Margarine Unies gaven in de industriesle
afdeeling den toon aan, al was d,at geen
vroolijke. Het laagste punt werd op 448 be
reikt, waarna wat kooporders kwamen op
dagen, zoodat men hier spoedig een dertig
tal punten kon inhalen. De panidk, die de
scherpe reactie in deze aanaeelen teweeg
bracht, breidde zich uit tot de andere favo
rieten der laatste tijden. Doch ook hierin
volgde herstel, zoodat de rust eenigszins in
de gemoederen wederkeerde.
Kunstzijdewaarden lusteloos en een wei
nig Lager. Overigens toonde men zich in deze
afdeeling, de omstandigheden in aanmerking
nemend, vrij goed prijshoudend.
In oliewaarden ging weinig om en eenig
aanbod deed Koninklijke een paar punten
afbrokkelen.
In rubbers, die meestal verlaten lagen op
de minder gunstige markt voor het product,
ontwikkelde zich soms eenige vraag. Men
sloot hier meestel een punt of tien lager.
Zeer stil lagen scheepvaarten, die onder
den algemeenen druk een punt of wat af
brokkelden.
Hoewefl in suikers weinig omging, was de
grondtoon niet kwaad, zoodat men per saldo
niet veel onder vorig peil sloot.
Een zelfde ontwikkeling vertoonden ta
bakken, die zich goed konden handhaven.
Amerikanen wartti later opgewekt, op dë
verbetering in Wallstreét.
Staal- en koperwaarden ontmoetten goede
vraag.
Over het geheel genomen beschouwt men
de positie ter beurze zoo, dat door de jongste
reactie de technische positie gezuiverd en
verbeterd is. De? geldmarkt is daardoor rui
mer geworden. Prol. 4 3/4 pet.
BEURSMAN.
DR. STRESEMANN DOOR MR. J. LIMBURG
HERDACHT.
Donderdagavond sprak voor de A.V.R.O.-
microfoon, mr. J. Limburg, lid van den Raad
van State, over de jongste Assemblée van
den Volkenbond. Alvorens tot de behande
ling van het onderwerp, over te gaan, gaf mr.
Limburg uiting aan zijn diepe verslagenheid
bij ht vernemen van den dood van den Duit-
schen minister van Buitenlandsche Zaken,
Dr. Gustav Strsemann. Hij wijdde een woord
van herdenking aan dezen strijder voor den
vrede, dien hij te Genève persoonlijk had
leeren kennen en waardeeren en die, sedert
Duitschland's toetreding tot den Volkenbond
een der volhardendste voorvechters voor den
Europeeschen vrede is geweest.
DR. STRESEMANN'S OVER
LIJDEN.
DEELNEMING DER NEDERLANDSCHE
REGEERING
Aan H.M.'s gezant te Berlijn is opge
dragen de deelneming der Nederlandsche
regeering en van den minister van Buiten
landsche Zaken persoonlijk te betuigen aan
de Duitsche regeering met he?L overlijden van
den minister van Buitenlandsche Zaken, dr-
Stresemann.
ALASTRIM.
De bestrijding in Rotterdam.
Donderdag zijn twee nieuwe gevallen van
alastrim ter kennis van den Rotterdamschen
G. G. D. gebracht. De twee patiënten zijn
overgebracht naar het ziekenhuis aan de
Hildegardisstraa.t.
Gisteren zijn op den réchter-Maasoever
70.000 biljetten verspreid waarin de G. G. D.
opnieuw aandringt dat de bevolking zich zal
laten inenten; voorts wordt medegedeeld,
dat 18 auto's op verschillende plaatsen van
de stad gestationneerd zullen worden, waar
men zich kan laten inenten.
Wedstrijden in Delft
uitgesteld.
Sedert Woensdag zijn drie nieuwe gevallen
van alastrim geconstateerd. De leden van de
Haagsche Damvereeniging K. D. O. die giste
renavond in Delft zouden deelnemen aan de
door D. O. S. uitgeschreven jubileumwed
strijden hebben zich niet aan besmettings
gevaar willen blootstellen, zoodat deze wed
strijd geen doorgang vond. Ook de biljart
wedstrijden om de derde klasse competitie-
kampioenschappen. wélke aan het einde van
de week in Delft zouden plaats hebben, zul
len in verband met de heerschende alastrim
elders worden gespeeld, aldus de Tel,
ZWARE FABRIEKSBRAND TE
EINDHOVEN.
De chauffeur, in dienst van de Stads-
brandweer te Eindhoven, waarschuwde Don
derdagavond tusschen half zeven en zeven
uur langs telefonischen weg de politie, dat
er van de sigarenkistenfabriek „Juliana" een
melding was gekomen, dat in de fabriek een
dichte rook hing.
De brandweerauto rukte naar den Kanaal
dijk uit. Daar aangekomen constateerde men,
dat 't ketelhuis, dat tegen de fabriek is ge
bouwd in lichtelaaie stond. Onmiddellijk werd
het vuur met een aantal stralen bestreden,
doch men kon niet verhinderen, dat de
vlammen naar de fabriek oversloegen. Spoe
dig was de geheele fabriek één groote vuur
zee. Ook de brandweer der Philipsfabrieken
was ter plaatse om hulp te verleenen. Om
negen uur sloegen de vlammen overal fel uit.
Door het neerstorten van een muur zijn
vier arbeiders der fabriek gewond. Een van
hen had zulke ernstige kwetsuren opgeloo-
pen, dat hij in ernstigen toestand naar het
ziekenhuis moest worden vervoerd. Naar men
ons mededeelde, waren in de fabriek ruim
tweehonderd arbeiders werkzaam.
Nader wordt gemeld, dat de fabriek geheel
is uitgebrand. Te ruim tien uur was de brand
weer den toestand meester. In den loop van
den nacht hoopt men de laatste resten van
het vuur te kunnen dooven. Wat de oorzaak
betreft, hieromtrent is nog niets met zeker
heid te zeggen. Ook het bedrag der schade
kon nog niet worden vastgesteld, maar deze
is uit den aard der zaak zeer aanzienlijk. De
verslagenheid onder de arbeiders, die ten ge
volge van dezen brand werkloos zijn gewor
den, is zeer groot. Omtrent den toestand van
den in het Gem. Ziekenhuis opgenomen ge
wonde vernamen wij dat er kans op behoud
van het slachtoffer bestaat.
De vuurgloed, die tot ver in den omtrek
zichtbaar was, lokte honderden belangstel
lenden naar de plaats des onheils.
Zoo goed als alle machines zijn vernield.
De schade valt nog niet met zekerheid te be
palen, doch loopt in de tonnen. Alles was
op beurspolis verzekerd.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Ct«. per regel.
Geeft uwe advertenties op
ter plaatsing in het
HET algemeen© GROOTE
dagblad der beschaafde
kringen. ALLE soorten
advertenties worden zonder
pr^jsverhooging aangenomen
22 bij het
Bijkantoor Handelsblad
Wensing's (Alg. Advert.-Bureau
TEMPELIERSSTR. 32
Telefoon 10209