BUITENLANDSCH OVERZICHT
J. Lottgering
HAARLEM'S DAGBLAD
VRIJDAG 4 OCTOBER 1929
DERDE BLAD
NA DR. GUSTAV STRESEMANN'S DOOD.
Een Italiaansche opinie die correctie
behoeft.
GROOTE EMOTIE OVER DE GEHEELE WERELD.
T BELANGRIJKSTE NIEUWS.
Elders in deze rubriek vindt men nog een
overzicht van de uit alle deelen van de wereld
in Berlijn binnenkomende bewijzen van deel
neming naar aanleiding van den dood van
Dr. Gustav Stresemann.
Zelden is met zooveel eenstemmigheid en
hartelijkheid het verscheiden betreurd van
een zoo groot staatsman als Stresemann, in
wien men eert den rusteloozen arbeider voor
den opbouw van Duitschland en den onver-
saagden strijder voor de internationale ver
betering der verstandhoudingen.
Senator Borah aarzelde niet om te zeggen
dat Dr. Stresemann „één van de grootste
staatslieden van de wereld was".
Van slechts één zijde komt minder verkwik
kelijk commentaar. De „Giornale d'Italia"
weet slechts te constateeren dat „met den
dood van Dr. Stresemann de reeks der staats
lieden van het oude, ontwrichte Duitsch
land gesloten is", en dat „vandaag de nieuwe
reeks, van het herstelde Duitschland een
aanvang zal nemen".
Dit is werkelijk de waarheid op z'n kop
zetten. Doelt de Giornale soms op onbegrij
pelijke compromittante methoden van den
beruchten heer Hugenberg en zijn clubgenoo-
ten die zich met hun manifest tot bestrijding
van het plan Young, in de oogen van het
buitenland onsterfelijk belachelijk hebben
gemaakt.
Zouden deze heeren „de diplomaten van
vandaag, van het herstelde Duitschland
zijn"?
Een ander Italiaansch blad zet Stresemann
naast Bismarck en betreurt het dat de laat
ste het fascisme zoo slecht begrepen heeft.
Het is te hopen, dat er een man gevonden
zal worden die het grootsche werk dat Dr.
Gustav Stresemann zal weten te voltooien,
die evenals Dr. Stresemann zal behoo-
ren tot de vertegenwoordigers van het vrede
lievende en herstelde Duitschland, dat zijn
kracht heeft gezocht in toenadering tot de
voormalige vijanden. Het ware te wenschen,
dat er een man gevonden zou worden, die
in staat zou zijn om het dreigende gevaar
van den Hugenberg-waanzin, te keeren, en
die hetzelfde vertrouwen zou genieten bij
mannen als Lord Robert Cecil of Chelwood,
Briand, Snowden, Kellogg, MacDonald, en
anderen, dat Dr. Gustav Stresemann genoot.
Als het maar iemand is, die het fascisme
slechts begrijpt
L. A.
De weerklank van Strese
mann's dood in Genève.
Het plotselinge overlijden van den beken
den Duitschen staatsman dr. Stresemann is
op het Volkenbondssecretariaat met groote
verslagenheid ontvangen. Namens het Vol
kenbondssecretariaat en bij afwezigheid van
sir Eric Drummond, zond de plaatsvervan
gende secretaris-generaal van den Volken
bond, de heer Avenon, het volgende telegram
aan den Duitschen rijkskanselier: „Aange
zien sir Eric Drummond afwezig' is, vertolk ik
uit naam van het Volkenbondssecretariaat
de gevoelens van diep leedwezen en sym
pathie met de smartelijke rouw en het groote
verlies, dat op zoo wreede wijze de Duit-
sche regeering en het Duitsche volk getrof
fen heeft door den dood van den illusteren
staatsman, wiens krachtige activiteit in den
Volkenbond door allen, die de eer gehad heb
ben met hem in Genève samen te werken,
bewonderd is".
Ook Albert Thomas zond namens het In
ternationale Arbeidsbureau een telegram
aan den rijkskanselier met de volgende woor
den: „Wij nemen met groote verslagenheid
kennis van den dood van dr. Stresemann en
gevoelen diep het zware verhes voor Duitsch
land evenals voor geheel Europa en voor de
politiek van internationale toenadering, wier
noodzakelijkheid hij zoo sterk gevoelde en
die hij met al zijn krachten, tot zelfopoffe
ring toe, heeft gediend en die hij zoo vrucht
dragend heeft bevorderd. Gedurende tien
jaren was hij een trouwe aanhanger van het
internationale arbeidsbureau, evenals voor
mij een persoonlijk vriend. Verzoek de Duit
sche regeering van onze diep-gevoelde deel
neming te willen aanvaarden".
Gedurende de bijeenkomst der steenkolen-
deskundigen drukte de vice-president van
het oeconomische Volkenbondscomité, Sir
Sidney Chapman, het' leedwezen van het co
mité met het heengaan van dr. Stresemann
uit, aldus de N. R. Crt., en schetste het groo
te aandeel, dat Stresemann in het Volken-
bondswerk genomen heeft. De directeur van
de oeconomische afdeeling van het Volken
bondssecretariaat, Sir Arthur Salter, namens
de oeconomische afdeeling van het Volken
bondssecretariaat, doelde op den grooten
steun die Stresemann steeds aan het oeco
nomische Volkenbondswerk heeft gegeven,
waarvoor hij rapporteur in den Volkenbonds
raad was.
Trendelenburg dankte beide sprekers voor
de blijken van deelneming en gaf de verze
kering, dat ook in de toekomst de Duitsche
regeering haar medewerking aan den Vol
kenbond zal voortzetten. Het Volkenbonds
secretariaat en het Internationale Arbeids
bureau zullen beide een vertegenwoordiger
naar de begrafenis zenden.
Het buitenland en
Duitschland's verlies.
Overal in het buitenland heeft de plotse'
linge dood van minister Stresemann groote
ontroering gewekt.
Te Parijs werd reeds in den vroegen och
tend het treurige nieuws bekend. De premier
Briand, die, zooals men weet, ook minister
van Buitenlandsche Zaken is, begaf zich in
gezelschap van den chef van het protocol,
de Fouquières, te halfelf naar het Duitsche
gezantschap en gaf aan den zaakgelastigde,
dr. Rieth, uit naam der Fransche regeering
en uit zijn eigen naam uitdrukking aan zijn
deelneming met het verscheiden van den
Duitschen minister van Buitenlandsche Za
ken. Briand legde er nadruk op, dat hij den
dood van den Duitschen minister des te
meer betreurt, daar hij met dr. Stresemann
uitnemende persoonlijke betrekkingen heeft
onderhouden.
De Fransche ex-premier Herriot heeft aan
rijkskanselier Müller geseind: Ik verzoek u
mijn diepgevoeld leedwezen te willen ont
vangen met den rouw, waarin uw land ge
dompeld is, een rouw, die diep wordt mede-
gevoeld door alle oprechte vrienden van den
vrede.
Ook in de politieke kringen te Londen
heeft het nieuws omtrent Stresemann's over
lijden diep leedwezen veroorzaakt. Minister
Snowden, de plaatsvervangende premier, zei-
de zeer geroerd, dat hij de grootste bewon
dering had voor Stresemann's karakter en
bekwaamheid en dat hij de zaak van zijn
land steeds met gematigdheid, maar toch
met groote kracht had voorgestaan. Zijn
dood is een onherstelbaar verlies, niet alleen
voor Duitschland, maar voor geheel Europa.
Snowden achtte het onverwacht verscheiden
van den Duitschen minister des te betreu
renswaardiger, omdat het plaats vindt op
een tijdstip, dat belangrijke problemen op
den weg naar hun regeling zijn. Hij besloot
met te zeggen, dat hij Stresemann's heen
gaan niet alleen gevoelde als dat van een
groot staatsman, maar ook als dat van een
persoonlijk vriend.
Lloyd George zeide, dat dit sterfgeval een
ramp is voor de Europeesclie vredeszaak.
Stresemann was een groot verzoener, die
onvergankelijke diensten bewezen heeft aan
de zaak van den Europeeschen vrede en van
den wereldvrede.
De minister van Buitenlandsche Zaken,
Henderson, verklaarde volgens de Tel. even
eens, dat Stresemann's dood een verlies is
niet alleen voor het Duitsche volk, maar voor
alle volken van Europa en van de wereld.
Stresemann heeft gewerkt voor de mensch -
heid in haar geheel, hij was een groot Euro-
peesch staatsman en een der leiders van de
beweging voor den Europeeschen vrede en
de verzoening. De moed en het geduld, waar
mede hij gewerkt heeft voor Duitschlands
toetreding tot den Volkenbond en voor de
algemeene zaak van ontwapening en samen
werking in de wereld, zullen langen tijd in
de herinnering gegrift blijven.
Naar aanleiding van den dood van den
Minister van Buitenlandsche Zaken, Dr. Stre
semann, heeft de Bondspresident van Oos
tenrijk, Miklas, namens de geheele bevolking
van Oostenrijk, Rijkspresident Hindenburg
een telegram van deelneming doen toekomen.
Hetzelfde deed de Bondskanselier Dr- Scho-
ber aan den Rijkskanselier Mueller namens
de Oostenrijksche Regeering.
LONDEN, 3 Oct. (V.D.) De Britsche Re
geering, alsmede talrijke ministers persoon
lijk, hebben telegrammen van deelneming
gestuurd. Henderson seinde o a.: „Stresemann
was de groote propagandist voor den vrede
en hij zal allen die wenschen het aangevan
gen werk te voltooien, tot voorbeeld kunnen
strekken".
De minister van Buitenlandsche Zaken,
Hijmans, heeft den Belgischen gezant te
Berlijn opdracht gegeven om de hartelijke
deelneming van de Belgische Regeering aan
de familie van Stresemann en aan de Duit
sche regeering over te brengen.
De minister van Buitenlandsche Zaken ad
interim, Litwiniw, heeft den Duitschen ge
zant te Moskou, Dircksen, in verband met
het overlijden van Stresemann, de deelne
ming der Sovjet-Regeering overgebracht.
NEW-YORK, 3 Oct. (V-D.) Alle bladen
maken uitvoerig gewag van Dr. Stresemann's
overlijden en publiceeren foto's van den ont
slapene. Algemeen wordt Stresemann als een
der grootste staatslieden geroemd. Er worden
toespelingen gemaakt op het feit dat de strijd
tusschen de partijen tot dezen ontijdigen
dood zou hebben bijgedragen.
Naar uit Washington gemeld wordt noemt
Senator Borah Dr. Stresemann, „een van de
grootste staatslieden der wereld". De geschie
denis is door hem met een der meest op
bouwende diplomaten verrijkt.
Zoowel minister Stimson als minister Mel
lon nebben hun leedwezen over het over
lijden van Stresemann uitgedrukt, daarbij
er op wijzende, hoe deze voortreffelijke
staatsman in een zeer critiek tijdperk veel
heeft bijgedragen tot het herstel van den
vrede in Europa.
MacDonald's rouwbeklag.
De Engelsche Premier, die zich zooals men
weet aan boord bevindt van het s.s. ,3eren-
garia", heeft een telegram gericht aan de
Duitsche Regeering, waarin hij zijn deelne
ming betuigt met het overlijden van Dr.
Stresemann.
Mac-Donald zegt: „Stresemann was een
van die mannen op wiens werk de vreedzame
ontwikkeling van Europa steunde. Door de
verscheidene malen dat ik met hem in aan
raking ben gekomen is hij mij tot een waar
vriend geworden. Ik kan niet gelooven dat al
het werk dat hij tot stand heeft gebracht
weer ongedaan zou kunnen worden ge
maakt."
Lord Robert Cecil's rouw.
Lord Robert Cecil verklaarde: Nooit kun
nen wij vergeten dat wij aan hem het voor
stel danken, waaruit later het Locarno-pact
voortkwam, voorts de toetreding van
Duitschland tot den Volkenbond en het
voorbeeld, dat Duitschland gaf door het
eerst van alle groote mogendheden de ar
bitrage-clausule te onderteekenen. Duitsch
land zal gelukkig zijn, wanneer het een an
der voor zijn post kan vinden, die niet alleen
een even groot Duitscher, maar ook een even
groot Europeaan is.
De gedelegeerden op het Labour-congres te
Brighton verhieven zich, toen het doodsbe
richt van Stresemann bekend werd, zwij
gend van hun zetels, als teeken van eerbied
voor den overledene.
De stormachtige Partijdag.
LONDEN. 3 Oct. (V-D.) De discussies van
de conferentie van de Labour Party in
Brighton werden geheel beheerscht door een
groote rede van Snowden, die op sterk
theoretisch-wetenschappelijke wijze de balans
en geldpolitiek van het land behandelde en
ondanks principieele meeningsverschillen van
belang van een grooten groep linksradicalen
algemeenen bijval vond. De verhooging van
het disconto van de Bank van Engeland
noemde Snowden onvermijdelijk. Een andere
uitweg was niet mogelijk. Overgaande op de
Hatry-affaire zeide Snowden. dat het depar
tement van financiën en het ministerie van
handel de zaak nauwgezet onderzoeken. Hij
overweegt op het oogenblik het instellen van
een commissie ter bestudeering van de be
trekkingen tusschen de financieele bank en
de industrie. De commissie zal het recht
hebben de financieele crediet-politiek van
de bank in alle uitwerkingen te bestudeeren
en vooral te onderzoeken welke uitwerkingen
de huidige politiek op de industrie heeft en
op welke wijze verbetering mogelijk zou
zijn.
De voorzitter verhinderde den linksradicalen
afgevaardigden Kirkwood stelling te nemen
tot de rede van Snowden, hetgeen tot storm
achtige scènes aanleiding gaf. De volgende
verkiezing van den plenairen raad was op
merkelijk doordat Sir. Oswald Mosley en
Wilkinson hun post verloren.
In de namiddagzitting kwam het tot een
tweede stormachtige scène toen Henderson
sprak over het nieuwe ontwerp van de
partijstatuten. Een man moest van de galerij
verwijderd worden wegens roepen. Toen hij
weggebracht werd wierp hij nog vlugschrif
ten in de zaal. Een ander incident veroor
zaakten 2 vrouwen in zwarte kleeding door
te roepen: „Helpt de mijnwerkers!" De
vrouwen hadden zich aan de tribune vastge
bonden. Na eenige moeite werden zij losge
maakt en uit de zaal gezet.
De discussies werden daarop tot morgen
verdaagd.
Weer een nederlaag van
Habib Oellah.
De troepen van generaal Nadir Khan heb
ben de strijdkrachten van Habib Oellah in
de nabijheid van Kandahar een tamelijk
ernstige nederlaag toegebracht. Te Kandahar
is na deze overwinning weer de vlag van
Aman Oellah gehesehen.
Habib Oellah wordt nog steeds door de
Mohman-stam bedreigd, die van het Oosten
uit naar Kaboel marcheert. De Khost-stam-
men ondersteunen Nadir Khan met troepen
en hebben groote hoeveelheden wapens en
munitie te zijner beschikking gesteld.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN a 60 Coat*
per regel.
$'j bof-Koud
weer
Rbv een paar Wybert-
tabletten! Zij bescher
men legen verkoud-
Verven
Stoomen
Stoppage Hoeden vormen
Groote Houtstraat 5a
MBilKMH
POSTZEGELBEURS.
Dé Eerste Haarlemsche Postzegelbeurs zal
voortaan, te beginnen met morgen, op Zater
dagavond van 7 1/2 tot 8 uur beurs houden
in het gebouw Excelsior Jansweg.
PERSONALIA.
De volgende gediplomeerden van de M.
T. S. te Haarlem zijn geplaatst in de navol
gende betrekkingen:
Afdeeling Werktuigbouwkunde: de heer W.
A. Brandt als technicus bij de N.V. P. C.
André de la Porte en Co. te Haarlem.
Afdeeling Electrotechniek: de heer J. Ch.
H. Hoeke als employé bij de N.V. Nederl.
Koloniale Petroleum Mij., met bestemming
Nederl. Oost-Indië.
Afdeeling Sche'spsbouwkunde: de heer K.
Tania als teekenaar bij de Rotterdamsche
Droogdok Maatschappij te Rotterdam.
OUDE PRIESTERGEWADEN BEDORVEN.
Door de stortregens der laatste dagen is
er water gekomen in de laden der sacristie
in de oud-katholieke kerk te Egmond aan
zee, waarin priesterkleeding, w.o. oude mis
gewaden van bijzondere waarde, worden be
waard, meldt de N.R.C. De kleuren der stof
fen zijn in elkaar geloopen, zoodat voor een
groot bedrag is bedorven. Met spoed moeten
nu de eerstnoodige gewaden nieuw worden
vervaardigd.
HET DERDE POSTVLIEGTUIG TE
BOEDAPEST.
Bij de K.L.M. is bericht ingekomen, dat het
derde postvliegtuig dat. Donderdagmorgen
van Schiphol vertrok, 2.05 uur te Boedapest
is aangekomen. Alles is wel. Heden wordt de
tocht voortgezet.
ONTSLAG GEVRAAGD.
G. M. W. Margadant, Leeraar aan de Gcm.
Avondschool voor Handelsonderwijs verzoekt,
in verband met de reorganisatie van genoem
de schooi, eervol ontslag uit die betrekking
met ingang van 1 Januari 1930.
BEROEPSKEUZE.
Aan het jaarverslag van de Prot. Chris
telijke commissie voor beroepskeuze ontlee-
nen wij, dat de secretaris de heer G. W.
Paauw Jr. aangewezen werd ais vertegen
woordiger in de gemeentelijke advies-com
missie.
Er werden 6 leerzame ouderavonden ge
houden. Van 1 Aug. 198 tot 1 Sept.. 1929 wer
den 81 adviezen gegeven. Advies aan meisjes
kwam hoegenaamd niet voor.
36 adviezen waren van algemeenen aard,
aan 45 candidaten werd een vak aangeraden.
De candidaten waren van 12 tot 21 jaar.
UIT HET LAND VAN DEN DOLLAR.
Zondag in New-York. Geen rustdag. Weekend
genoegens. Speculaties met de ziel. Hoe men zich
verveelt. Theaters. Eindelijk weer: verdienen.
De Zondag in New York is geen rustdag in 1
de beteekenis, die wij daar aan hechten. W«A
zijn bijna alle zaken gesloten, wel gaan de
menschen wandelen precies zooals zij op
weekdagen gaan wandelen wel ziet men
de huisvaders in kleine wagentjes hun babies
de frissche lucht in rijden. Het is al laat
In den ochtend, het loopt tegen den middag,
de stad is halverwege ontwaakt; lang al
klopt de doffe polsslag van de ondergrond-
sche treinen in haar aderen. Maar nog han
gen de meeste wasgele rolgordijnen voor de
gesloten vensters.
Het is warm: de zon staat hoog boven de
breede rivier en een zilverachtige nevel
hangt aan de koepels en daken van de wol
kenkrabbers. Op de straten hebben zich
groepen gevormd; zij verzamelen zich op
zonnige plekken; de menschen leunen
luierend tegen de muren der huizen, zitten
op een uitgespreide krant op den grond of
op opvouwbare stoeltjes en kijken vermoeid
en zonder belangstelling den warmen dag
in en volgen de zon gelijk de oude mannen
en vrouwen in onze parken. De New Yorker
weet mc«t dezen dag van rust niets te be
ginnen, want het tempo van deze stad op
de werkdagen vult zoozeer zijn leven, dat
het gedurende den Zondag nog in hem zit.
Het is een dag, die voor hom en zijn zaken
verloren is; hij slaapt het liefst tot den
middag, een drastisch middel tegen de ver
veling, waarvoor hij capituleert als voor oen
vijand, waarvoor hij niet anders voelt dan
antipathie. Hij voelt, dat het zaak is, iets
te ondernemen, misschien de geliefde
ochtendvoorstelling van een bioscoop te be
zoeken. Hij heeft zichzelf en daarmee zijn
geheele Zondagsche levenswijze verschrikke
lijk verwaarloosd. Hij heeft geen woning,
waar hij gasten zou kunnen ontvangen of
met zijn gezin den dag doorbrengen; ik heb
veel woningen gezien, waar niet eens een
doodgewone tafel was. Hij weet niet, waar
hij over moet praten, want er gebeurt niets,
dat hem tot nadenken prikkelt. Deze stad
heeft hem gevangen genomen; hard en ge
lijk ijzer is haar discipline, haar ademtocht
is: business en verdienen, iedere seconde
beteekent geld. En zij zweept al deze mil-
lioenen menschen voort in een wedren, die
geen begin heeft en geen einde. Wat heeft
dan een Zondag te beteekenen, die zich
vreemd dringt in dezen kringloop? De mensch
aanvaardt hem als een oude wet, die hij
gehoorzaamt.
Wanneer hij een auto heeft, dan verlaat
hij door eon van de pronkzuchtig betegel
de tunnels onder de rivieren dit eiland, om
een uitstapje naar het platteland te maken.
Of hij heeft een klein weekendhuisje», of een
huurwoning op eenige uren afstand van New
York, waar hij zijn weekend doorbrengt. Of
hij gaat eenige uren in een auto rijden en
wanneer het heel warm is, verplaatst hij zijn
gezinsleven naar de weinige onbebouwde ge
bieden van New York, naar het Cortland-
Park en andere zoogenaamde plantsoenen,
of naar het strand van Coney Island, waar
hy zijn sluimering voortzet.
Daar ziet men de menschen zitten in de
geliefde schommelstoelen, de krant half
uit de handen gegleden; hij links, zij rechts;
zij geeuwen, kijken zwijgend in de lucht.
Langs de wegen, terzijde, in de armzalige
grasvelden gereden, staan de „cars", de
automobielen; de restanten van eenige pic
nics liggen naast de wielen. Een gramofoon
zoemt een niggersong. Misschien ook dan
sen eenige vriendinnen, half uit sportdrift,
half uit verveling een fox. Nu en dan hoort
men ook een zacht snorken, dat in regel
matig rhyt-hme uit do grijze, stoffige afge
leefde Ford komt en den patroulllleleider
van de goedkoope auto's zachtjes doet schok
ken.
De Amerikaan gaat ook met voorliefde
naar wonderlijke godsdienstoefeningen in
kleine huizen, die schier ongemerkt staan,
bij honderden en duizenden, tusschen de
woonhuizen. Wonderlijke namen van secten
van directeuren en leiders, wonderlijke pro
gramma's, die aan een variété herinneren:
amusement, dans, voordracht, gemengd met
preeken en filosofische beschouwingen. Naai
machines werken mc'de, huishoudelijke voor
werpen, muziekinstrumenten zelfs de saxo
foon ontbreekt niet. Fakirs treden op in
Indische uitrusting, Boeddhisten en Lama-
prieste»rs en zij allen hebben er slag van. met
de nuchtere ziel te speculeeren, die geheel
in het verborgene een drang naar romantiek
he»eft, anders zou zij die van een mensch niet
zijn. Want al hetgeen wij hier aan zulke
verkwikkelijke avond- en middagpreeken en
matinées te zien en te hooren krijgen, draait
toch maar naar het eeuwige verlangen van
den mensch naar het vreemde, onbegrijpe
lijke naar 't romantische, waarvan het harde,
ijzeren leven van deze stad de bekoring niet
kent. De eigenaardige clubs en verecniglngen
behooren daarbij, do Ku Klux Klan niet uit
gezonderd. En wederom is alles: „zaak" en
het kan zich niet losmaken uit den grooten
magischen cirkel, dien dit volk zich heeft
geschapen.
Met bitterheid en heimelijke ontevreden
heid bemerkt de Amerikaan, dat geheel de
wereld alleen van de Amerikaansche industrie
spreekt en over zijn zakengenie, over niets
anders en het verlangen, dat eindelijk de
oude wereld ook iets anders van den Ameri
kaan gaat vertellen, is merkbaar in hun uit
drukkingen en hun streven. Maar krachtiger
is nog altijd de magische, onbeschrijfelijk
machtige cirkel, wiens wetten alle Ameri
kanen beheerschen.
Daarop maakt ook de Zondag geen uit
zondering. HU hoort er bij zooals alles er
bU behoort. In de city, „downtown" gelijk
men hk? pleegt te zeggen, heeft deze rust
dag totaal zijn Zondagsgelaat verloren. De
menschen dringen bU duizenden de restau
rants langs; zij hangen aan de cafétarias, om
schielijk een lunch te eten; als op een week
dag zijn de lokalen en de wafoibakkerUen
vol. Damfs in donkerblauwe crêpe-georgette-
jurken met dikke paarlencoUiers staan aan
blankgeschuurde gasfornuizen en clectrlsche
braadmachines, die overal aan de groote ra
men aan den straatkant staan en zU bak
ken, zwaar van de ringen, pannekoeken
kransjes en wafelen voor de oogen van den
stroom van voetgangers, die lawaaierig voor-
bU gaat. Ook de sigarenwinkels zijn open.
Voor de luxe-bioscooptheaters staan er
honderden geduldig op toegang te wachten.
De voorstellingen beginnen om tien uur des
morgens tegen lage prijzen en sluiten met
een „middernachtrevue", die om half een
des nachts begint. New York slaapt niet Men
brengt zijn leven door in zaken, op straat
in de eetgelegenhctien, in de bioscopen en
clubs.
De bioscopen stampvol ondanks zeer
hooge prU'zen, de restaurants tot de laatste
plaats bezet, de straten onbegaanbaar door
de duizenden menschen, de subway zoo vol,
dat de conducteur de passagiers met zach-
ten drang in de wagen moet persenook
in dat opzicht verschilt de Zondag niet mee
weekdagen. Misschien zelfs is de drukte op
Zondag nog grooter. De Zondagsche Ameri
kaan zit in zijn ontevredenheid urenlang
in de» zacht bekleede fauteuils van zijn
theater, blij, vier of vijf uur lang niets to
zien en te hooren, zoodat de tUd omgaat-
HU rookt in de loges en op het balcon zUn
sigaretten, zwUgt mot zUn vrouw met groote
volharding en kUkt van verveling elke tien
minuten op zUn horloge. De voorstellingen
gaan onafgebroken voort. Daardoor is hij
weer in het gewone tempo, dat hem goed
doet. Balletten, acrobaten, dansers, wisselen
af met komieken en zangers, girls met
stepriansers, een groot orkest speelt een
ouverture en verzinkt weer met hc»i podium,
een jazzband wisselt op het tooneel af met de
geliefde niggersongs. Daartussclien nog een
sprekende film en een woekrevue en dan
begint het geheele geval opnieuw, zonder
ook maar één pauze van een minuut. Orgel
solo's brengen hem in contact met de nieuw
ste succesllederen, hU ziet de jazzband, pra
lend in Biedermciercostuums en hü hoort
hoe rasechte Wcensche walsen orlglneele
Spaansche, Zuid-Amerikaansche of Mexi-
caansche dansen worden.
Eindelijk is het avond. Op de straten wordt
het rumoeriger. ZU zUn gevuld met degenen
die van hun uitstapjes zUn teruggekeerd, de
duizenden, die van een bokswedst rijd terug
komen en de vele anderen, die na een ver
slapen middag tot nieuw leven ontwaken.
Want het is avond en het razende» tempo
grUpt weer de stad en haar menschen. In
de straten deint het verkeer, do subways
donderen met korte tusschenpoozen door de*
stations en de lichtballen der reclame werpen
hun kleurig, duizelingwekkend schuim in den
nacht. Dan is de Zondag voorbU; men krUgt
het gevoel, dat het goc»d is zoo, dat de men
schen pas weer normaal worden, wanneer;
zU opnieuw kunnen gaan verdienen.
(Nadruk verboden).
UIT AFGHANISTAN.
DE VLAG VAN AMAN OELLAH WEER TE
KANDAHAR GEHESCHEN
LONDEN, 3 October (V-D.V De troepen
van generaal Nadir Khan hebben de stdjd-
krachten van Habib Oellah in de nabijheid
van Kandahar een tamelUk ernstige neder
laag toegebracht. Te Kandahar is na dezo
overwinning weer de vlag van Aman Oellah
gehoschen.
Habib Oellah wordt nog steeds door do
Mohman-stam bedreigd, die van het Oosten
uit naar Kaboel marcheert. De Khost-stam-
men ondersteunen Nadir Khan met troepen
en hebben groote hoeveelheden wapens en
munitie te zijner beschikking gesteld.
TRAWLER OP DE ROTSEN GELOOPEN
LONDEN, 3 October (Reuter). De Belgi
sche stoomtrawler Commandant Bultinck
is vanmorgen op de rotsen geloopen nabij
Fleetwood in Lancashire. Men kan aan de
kust de hulpkreten der bemanning hooren,
maar er kan geen hulp worden verleend voor
dat dc eb intreedt. Reeds zUn drie leden
der bemanning omgekomen.
Hel congres van de Engelsche Arbeiderspartij in Brighton, dat ditmaal stormachtige too-
neelen oplevert. (Zie de rubriek buitenlandsch overzichtje